Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe - Interpretacja - null

ShutterStock
Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe - Interpretacja - 0111-KDIB3-1.4012.589.2025.2.MG

Temat interpretacji

Temat interpretacji

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

25 lipca 2025 r. wpłynął Państwa wniosek wspólny z 25 lipca 2025 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku od towarów i usług.

Uzupełnili go Państwo o pełnomocnictwo (wpływ 28 lipca 2025 r.) oraz – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 1 września 2025 r. (wpływ 1 września 2025 r.).

Treść wniosku jest następująca:

Zainteresowani, którzy wystąpili z wnioskiem wspólnym

1)Zainteresowany będący stroną postępowania:

(A) Spółka Akcyjna

2)Zainteresowany niebędący stroną postępowania:

(…)

(…)

Opis zdarzenia przyszłego (skorygowany pismem z 1 września 2025 r.)

Zainteresowany będący stroną postępowania, tj. (A) S.A. (dalej: „Wnioskodawca” lub „Spółka”) i zainteresowani niebędący stronami postępowania, tj.:

1)(…),

(…)

(dalej wszyscy łącznie zwani: „Zainteresowani”), są podatnikami podatku dochodowego w Polsce i podlegają zgodnie z art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jedn.: Dz. U. z 2025 r. nr 278 ze zm., dalej: „ustawa o CIT”), opodatkowaniu w Polsce od całości swoich dochodów bez względu na miejsce ich osiągania.

Zainteresowani są zarejestrowanymi w Polsce czynnymi podatnikami VAT.

Spółka i Zainteresowani zamierzają zawrzeć z bankiem mającym siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (dalej: „Bank”) Umowę o Prowadzenie Systemu Zarządzania Środkami Pieniężnymi dla Grupy Rachunków (dalej: „Umowa”).

Stronami Umowy będą Zainteresowani, którzy wraz ze Spółką wchodzą w skład jednej grupy kapitałowej (dalej wszyscy łącznie zwani: „Uczestnicy”), przy czym będą to wyłącznie polscy rezydenci podatkowi.

W ramach ww. Umowy i systemu Wnioskodawca będzie pełnić rolę tzw. Pool Leadera. Żaden z Zainteresowanych nie będzie pełnił tej funkcji.

Umowa dotyczyć będzie zarządzania płynnością finansową Uczestników. Oznacza to, iż na podstawie Umowy, Bank będzie świadczył na rzecz Wnioskodawcy oraz pozostałych Uczestników tzw. usługę cash poolingu. Celem usługi świadczonej przez Bank będzie zwiększenie efektywności zarządzania środkami finansowymi Uczestników poprzez optymalne wykorzystanie nadwyżek środków pieniężnych oraz zminimalizowanie kosztów finansowania działalności gospodarczej prowadzonej przez te podmioty.

W celu rozpoczęcia korzystania z usługi cash poolingu Wnioskodawca oraz pozostałe spółki z grupy kapitałowej zawrą (każda odrębnie) w razie konieczności z Bankiem umowy dot. bieżących rachunków bankowych (dalej: „Rachunek”). Rachunek będzie służyć do prowadzenia bieżących rozliczeń na zlecenie danego Uczestnika. Bank udostępni odrębnie każdemu z Uczestników, w tym Wnioskodawcy, w Rachunku otwartym przez Bank tzw. Limit Dzienny, czyli kredyt śróddzienny w Rachunku na cele związane z finansowaniem bieżącej działalności gospodarczej Uczestnika. Na prowadzonych na tej podstawie Rachunkach Bank będzie przechowywał środki pieniężne Uczestników i będzie dokonywał na ich zlecenie rozliczeń pieniężnych.

Systemem zarządzania środkami pieniężnymi objęte zostaną Rachunki prowadzone wyłącznie w walucie polskiej.

Każdy z Uczestników będzie mógł wykorzystać przyznany mu przez Bank Limit Dzienny jedynie do wysokości niższej z podanych kwot:

-  do kwoty środków własnych Grupy albo

-  do kwoty, w jakiej Limit Dzienny został przyznany danemu Uczestnikowi przez Bank (w przypadku, gdy udostępniony Limit Dzienny jest limitowany dla danego Uczestnika).

Bank obliczy zdolność kredytową łącznie dla wszystkich Uczestników i na tej podstawie przydzieli łączny limit dla Limitów Dziennych dla wszystkich Uczestników.

W ramach takiego łącznego limitu, Pool Leader – biorąc pod uwagę ustalenia z innymi Uczestnikami oraz stan Rachunków, już bez konieczności pozyskiwania dodatkowej zgody ze strony Banku - może ustalić kwotę Limitu Dziennego dla poszczególnego Uczestnika w mniejszej wysokości. Zwiększenie Limitu Dziennego dla danego Uczestnika w ramach kwoty przyznanego łącznego Limitu Dziennego dla wszystkich Uczestników wymaga zgody Banku wyrażonej poprzez podpisanie przez Strony nowego dokumentu sporządzonego wg wzoru stanowiącego Załącznik do umowy.

Pool Leader będzie w ramach struktury dodatkowo posiadać w Banku dwa rachunki rozliczeniowe, oba służące jedynie do celów związanych z technicznym funkcjonowaniem cash poolingu. Pool Leader nie będzie otrzymywał żadnego wynagrodzenia z tytułu funkcji pełnionej w ramach cash poolingu. Rolą Pool Leadera będzie techniczne zarządzanie systemem i reprezentacja Uczestników przed Bankiem. Taka struktura zapewni efektywne zarządzanie systemem przez Bank i ograniczy koszty jego funkcjonowania po stronie Uczestników.

Jeden z rachunków otworzony zostanie przez Bank dla Pool Leadera w ramach grupy bieżących Rachunków bankowych prowadzonych dla każdego Uczestnika (dalej: „Rachunek Pool Leadera”). Rachunek Pool Leadera będzie miał udostępniony przez Bank limit zadłużenia (dalej: „Debet Techniczny”). Debet Techniczny będzie umożliwiał Pool Leaderowi obciążanie Rachunku Pool Leadera na kwotę pozwalającą na wykonanie jego zobowiązań wynikających z nabycia wierzytelności subrogacyjnych względem Uczestników i będzie mógł być wykorzystywany wyłącznie w tym celu, tj. do wyzerowania Rachunków Uczestników objętych cash poolingiem.

Drugi z rachunków otwartych wyłącznie dla Pool Leadera również będzie służyć jedynie do celów związanych z funkcjonowaniem cash poolingu - dalej: „Rachunek Pomocniczy”. W Rachunku Pomocniczym Bank będzie mógł opcjonalnie udostępnić Pool Leaderowi - na podstawie odrębnej umowy - limit zadłużenia (dalej: „Kredyt w Rachunku Pomocniczym”), który będzie mógł być wykorzystany wyłącznie w celu zasilenia Rachunku Pool Leadera kwotą niezbędną do wyzerowania Rachunków Uczestników uczestniczących w cash poolingu.

Mechanizm cash poolingu opierać się będzie na bilansowaniu (tj. zerowaniu) sald na prowadzonych przez Bank rachunkach bankowych Uczestników z wykorzystaniem Debetu Technicznego. Możliwe jest, że w niektórych sytuacjach (w sytuacji np. wystąpienia przewagi sald ujemnych lub wystąpienia wyłącznie sald ujemnych) wykorzystany zostanie Kredyt w Rachunku Pomocniczym.

Struktura cash poolingu, tj. wyzerowywanie Rachunków będzie oparta o mechanizm prawny, zdefiniowany w prawie cywilnym jako konwersja długu (subrogacja), czyli wstąpienie w prawa zaspokojonego wierzyciela poprzez spłacenie cudzego długu za zgodą wyrażoną przez spłacanego dłużnika (art. 518 § 1 pkt 3) Kodeksu cywilnego z dnia 23 kwietnia 1964 r. (Dz.U.64.16.93 ze zm., (dalej: „KC”)).

Bilansowanie sald na Rachunkach Uczestników dokonywane będzie na koniec każdego dnia z chwilą postawienia w wymagalność Limitów Dziennych przyznanych przez Bank Uczestnikom oraz Pool Leaderowi. W związku z czym, odpowiednio Pool Leader będzie dokonywał spłaty wobec Banku długów wszystkich Uczestników cash poolingu z tytułu wykorzystania przez nich Limitów Dziennych lub Uczestnicy spłacać będą długi Pool Leadera wobec Banku z tytułu wykorzystania przez Pool Leadera Debetu Technicznego, a w końcowym efekcie Kredytu w Rachunku Pomocniczym. W ten sposób nastąpi konwersja długu, tj. wstąpienie w prawa zaspokojonego wierzyciela poprzez spłacenie cudzego długu, za zgodą spłacanego dłużnika (na podstawie art. 518 § 1 pkt 3 KC). Subrogacja będzie dokonywana wyłącznie na linii Pool Leader – Uczestnik (Uczestnik – Pool Leader), tzn. Pool Leader będzie wstępował w prawa Banku z tytułu wierzytelności Banku wobec Uczestnika (albo odpowiednio: Uczestnik wstąpi w prawa Banku z tytułu wierzytelności Banku wobec Pool Leadera). W wyniku wskazanych czynności, odpowiednio Pool Leader, jak i pozostali Uczestnicy nabywać będą roszczenia regresowe z tytułu dokonanych spłat. Należy też wskazać, iż konwersja długu nastąpi na podstawie zgody wyrażonej przez dłużnika w samej Umowie, a technicznie spłata będzie dokonywana przez Bank, który będzie działał w imieniu Uczestników na podstawie Zlecenia Stałego.

W wyniku dokonania konwersji długu, na początku każdego następnego dnia, w którym dokonano zerowania sald na Rachunkach, saldo na każdym Rachunku wynosić będzie zero, z wyjątkiem Rachunku Pomocniczego, na którym będzie mogło znajdować się saldo dodatnie lub ujemne.

W ramach realizacji Umowy, kwota na jaką został uznany Rachunek Pomocniczy w wyniku dokonania konwersji długu, zostanie zdeponowana na tym Rachunku Pomocniczym na okres trwania Umowy, z zastrzeżeniem, że kwota ta będzie mogła być wykorzystana w zakresie służącym jedynie do celów związanych z funkcjonowaniem Systemu, w szczególności w celu wykonania kolejnych operacji polegających na konwersji długu. Na koniec okresu obowiązywania Umowy, Pool Leader oraz Uczestnicy dokonają ostatecznego rozliczenia kwot wynikających z transakcji subrogacji.

Każdy z Uczestników będzie mógł ponownie wykorzystać Limit Dzienny do ustalonego w Umowie Limitu, jednakże w żadnym przypadku nie większej niż łączna wartość środków, które jeszcze mogą być udostępnione tytułem Kredytu w Rachunku Pomocniczym oraz dostępnych Funduszy wolnych od zajęcia komorniczego lub innego ograniczenia w dysponowaniu, niezależnie od tytułu prawnego.

Ponadto, Umowa będzie zawierać oświadczenie każdego z Uczestników, w tym Pool Leadera, że podstawowym celem dokonania przez Uczestników i Pool Leadera subrogacji jest doprowadzenie do zmiany dłużnika wobec Banku na Uczestnika dysponującego wystarczającymi środkami do spłaty wierzytelności wobec Banku i z tego względu, subrogacja nie stanowi pożyczki udzielonej przez jednego Uczestnika, w tym Pool Leadera, innemu Uczestnikowi, w tym Pool Leaderowi.

Wraz z wstąpieniem w prawa Banku i nabyciem wierzytelności, poszczególni Uczestnicy (w tym Pool Leader) będą nabywali prawo do odsetek naliczanych od wartości nominalnej nabytych wierzytelności. Odsetki będą naliczane na bazie dziennej, stosownie do określonej stopy procentowej, natomiast ich płatność przez/do poszczególnych Uczestników będzie dokonywana jednorazowo za dany okres rozliczeniowy (miesięczny).

Jednocześnie Bank, na bazie dziennej, naliczy odsetki debetowe/kredytowe od salda występującego na Rachunku Pomocniczym Pool Leadera. Raz na miesiąc, w ustalonej dacie rozliczenia, Bank uzna Rachunek Pomocniczy kwotą należnych odsetek lub odpowiednio obciąży rachunek Pool Leadera kwotą odsetek należnych Bankowi z tytułu Kredytu w Rachunku Pomocniczym.

Niezależnie od powyższego, będą kalkulowane rozliczenia wewnętrzne – tj. kwota odsetek należnych na rzecz albo od poszczególnych Uczestników. Wysokość odsetek należnych poszczególnym Uczestnikom na potrzeby ww. kalkulacji wewnętrznych kalkulowana będzie przez Uczestników na podstawie poziomów wewnętrznych ustalonych w Umowie oraz na podstawie raportów udostępnianych przez Bank.

Bank będzie upoważniony do dokonywania, w imieniu każdego z Uczestników, potrącenia jego wierzytelności z tytułu odsetek za poprzedni miesiąc kalendarzowy z wzajemnymi i wymagalnymi wierzytelnościami Pool Leadera z tytułu odsetek za poprzedni miesiąc kalendarzowy. Wspomniane wyżej odsetki narosłe w czasie poprzedniego miesiąca kalendarzowego, będą wymagalne każdorazowo w dacie rozliczenia. Jeżeli po dokonaniu powyższych potrąceń, pozostaną do zapłaty jakiekolwiek kwoty z tytułu odsetek, Bank będzie upoważniony i zobowiązany do przekazania, w imieniu i na rzecz Uczestników będących dłużnikami, kwot pozostałych do zapłaty na rzecz Uczestników będących nadal wierzycielami z tytułu wspomnianych wyżej, a nie potrąconych odsetek.

Zgodnie z Umową, z tytułu uczestnictwa w strukturze cash poolingu Bank będzie pobierał od każdego z Uczestników (w tym, Pool Leadera) określone opłaty miesięczne związane z usługami świadczonymi przez Bank na rzecz każdego z Uczestników cash poolingu.

W celu zabezpieczenia wierzytelności Banku wynikających z Umowy oraz umowy o Kredyt w Rachunku Pomocniczym, Uczestnicy będą solidarnie odpowiadać wobec Banku (dłużnicy solidarni) w ten sposób, że:

-każdy z Uczestników, inny niż Pool Leader, jest dłużnikiem solidarnym z Pool Leaderem w zakresie wszelkich zobowiązań Pool Leadera wynikających z Umowy,

-Pool Leader jest dłużnikiem solidarnym z innymi Uczestnikami w zakresie wszelkich zobowiązań Uczestników wynikających z niniejszej Umowy.

Dodatkowo Spółka pragnie wyjaśnić i wskazać, że:

1)   wszelkie czynności w ramach planowanego mechanizmu cash poolingu będą wykonywane przez Bank. W celu realizacji Umowy Pool Leader będzie zobowiązany jedynie do:

a.założenia dwóch rachunków rozliczeniowych w Banku, tj. Rachunku Pool Leadera oraz Rachunku Pomocniczego;

b.przyjęcia solidarnej odpowiedzialności za zobowiązania (wynikające z Umowy) innych Uczestników wobec Banku;

c.dokonywania spłaty wobec Banku długów wszystkich Uczestników cash poolingu z tytułu wykorzystania przez nich Limitów Dziennych (czynność wykona Bank na podstawie pełnomocnictwa od Pool Leadera);

2)   w celu realizacji Umowy Uczestnicy inni niż Pool Leader będą jedynie zobowiązani do:

a.przyjęcia solidarnej odpowiedzialności za wszystkie zobowiązania Pool Leadera wobec Banku wynikające z Umowy oraz odrębnej umowy dotyczącej Kredytu w Rachunku Pomocniczym; 

b.dokonywania spłaty długów Pool Leadera wobec Banku z tytułu wykorzystania przez Pool Leadera Debetu Technicznego, a w końcowym efekcie Kredytu w Rachunku Pomocniczym (czynność wykona Bank na podstawie pełnomocnictw od Uczestników innych niż Pool Leader);

3)   podstawą prawną operacji dokonywanych w ramach struktury cash poolingu będzie umowa zawarta pomiędzy Bankiem a wszystkimi Uczestnikami;

4)   pomiędzy Uczestnikami może natomiast zostać zawarte dodatkowe porozumienie, które może przewidywać w razie konieczności dodatkowe transfery odsetek wypłacanych przez Bank od salda dodatniego na Rachunku Pomocniczym Pool Leadera, na rzecz podmiotów z dodatnimi saldami; porozumienie takie nie będzie określało żadnych dodatkowych świadczeń pomiędzy Uczestnikami oraz jakiegokolwiek wynagrodzenia, ma na celu jedynie zrealizowanie wytycznych z analizy dla celów cen transferowych wykonywanej po zakończeniu roku, jeśli wskaże ona na zasadność wykonania takiego dodatkowego transferu;

5)   podstawą prawną do wypłaty odsetek naliczanych w ramach realizacji Umowy będzie konwersja długu, tj. wstąpienie w prawa zaspokojonego wierzyciela poprzez spłacenie cudzego długu, za zgodą spłacanego dłużnika (na podstawie art. 518 § 1 pkt 3 KC). W związku z tym, ściśle rzecz ujmując, odsetki będą należne w związku z zaangażowaniem kapitału przez Uczestników (w tym Pool Leadera), ale nie będzie dochodzić do udostępnienia kapitału Pool Leaderowi przez pozostałych Uczestników, ani pozostałym Uczestnikom przez Pool Leadera, jak ma to miejsce w ramach umowy pożyczki (w efekcie, ani Pool Leader nie będzie dysponował środkami pozostałych Uczestników, ani Uczestnicy nie będą dysponować środkami Pool Leadera). Wypłata odsetek nie będzie się wiązać z wykonywaniem jakichkolwiek czynności na rzecz Pool Leadera przez pozostałych Uczestników albo na rzecz Uczestników przez Pool Leadera.

Uzupełnienie

W piśmie z 1 września 2025 r. udzielili Państwo wyjaśnień:

Pytanie 1:

Czy Państwo ((A) Spółka Akcyjna) są zarejestrowani jako czynny podatnik VAT?

Odpowiedź 1:

Tak, Spółka jest zarejestrowanym w Polsce czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług (VAT) i podatnikiem podatku dochodowego, opodatkowanym w Polsce od całości swoich dochodów, bez względu na miejsce ich osiągania.

Pytanie 2:

Czy w ramach Umowy Uczestnicy (Zainteresowani, którzy wystąpili z wnioskiem wspólnym o wydanie interpretacji indywidualnej) zawierają między sobą transakcje finansowe lub świadczą jakiekolwiek usługi i czy z tego tytułu otrzymują wynagrodzenie?

Odpowiedź 2:

Zgodnie ze stanowiskiem przedstawionym w uzasadnieniu do złożonego Wniosku, pomiędzy Uczestnikami nie dojdzie do zawarcia lub świadczenia jakichkolwiek usług.

W celu realizacji Umowy Uczestnicy będą jedynie zgodnie z Umową zobowiązani do:

-przyjęcia solidarnej odpowiedzialności wobec Banku;

-dokonywania spłaty długów wobec Banku (czynność te będą wykonywane przez Bank na podstawie pełnomocnictw od Uczestników).

Pytanie 3:

Kto będzie naliczał odsetki od wartości nominalnej nabytych wierzytelności Bank, Pool Leader czy poszczególni Uczestnicy?

Odpowiedź 3:

Zgodnie z planowaną Umową za naliczanie odsetek od wartości nabytych wierzytelności odpowiada Bank - jako podmiot świadczący usługę zarządzania płynnością finansową Uczestników. Zarówno Spółka, jak i Zainteresowani w ramach ww. Umowy nie będą odpowiadać za naliczanie odsetek od nabywanych wierzytelności.

Pytanie 4:

Czy odsetki naliczane będą kalkulowane dla wszystkich Uczestników Umowy (w tym Pool Leadera) w taki sam sposób?

Odpowiedź 4:

Tak, Umowa określa taki sam sposób kalkulacji odsetek od wartości nominalnej nabytych wierzytelności w odniesieniu do wszystkich Uczestników Umowy.

Pytanie 5:

Czy w ramach Umowy odsetki debetowe/kredytowe naliczane będą wszystkim Uczestnikom (w tym Pool Leaderowi) według tego samego schematu? Jeżeli Pool Leaderowi będą przysługiwać odsetki w wyższej wysokości niż dla pozostałych Uczestników to czy ustalone w takiej formie odsetki przyjmują postać wynagrodzenia dla Pool Leadera?

Odpowiedź 5:

Odsetki w ramach Umowy będą naliczane według ustalonego schematu stosowanego jednolicie wobec wszystkich Uczestników, w tym również Pool Leadera.

Pytanie 6:

Z jakiego tytułu będą Państwo dokonywać tzw. „kalkulacji rozliczeń wewnętrznych”? Proszę je opisać.

Odpowiedź 6:

Jak wskazano we Wniosku, mechanizm cash poolingu oparty będzie o mechanizm konwersji długu (subrogacji), tj. wstąpienie w prawa zaspokojonego wierzyciela, określony w Kodeksie Cywilnym. W konsekwencji, odsetki będą należne w związku z zaangażowaniem kapitału w ramach Umowy zarządzania płynnością finansową Uczestników, przy czym nie dojdzie do udostępnienia kapitału Pool Leaderowi przez pozostałych Uczestników, ani pozostałym Uczestnikom przez Pool Leadera (ani Pool Leader nie będzie dysponował pieniędzmi pozostałych Uczestników, ani Uczestnicy nie będą dysponować pieniędzmi Pool Leadera).

Określony w Umowie mechanizm będzie polegał na bilansowaniu (tj. zerowaniu) sald na prowadzonych przez Bank rachunkach bankowych Uczestników z wykorzystaniem Debetu Technicznego. W wyniku dokonania konwersji długu, na początku każdego następnego dnia, w którym dokonano zerowania sald na Rachunkach, saldo na każdym Rachunku wynosić będzie zero, z wyjątkiem Rachunku Pomocniczego, na którym będzie mogło znajdować się saldo dodatnie lub ujemne.

W ramach Umowy to Bank dokonywać będzie okresowych rozliczeń wynikających z potrąceń wierzytelności każdego z Uczestników (subrogacji) z tytułu odsetek za poprzedni miesiąc kalendarzowy. Rozliczenie odsetek pomiędzy Uczestnikami jest elementem usługi zarządzania środkami pieniężnymi świadczonej przez Bank. W świetle powyższego zatem, kalkulacja rozliczeń wewnętrznych jest immamentnym elementem usługi świadczonej przez Bank.

W celu usunięcia wątpliwości, w tym miejscu Spółka pragnie również doprecyzować Wniosek wskazując, że wysokość odsetek należnych poszczególnym Uczestnikom na potrzeby kalkulacji wewnętrznych kalkulowana i rozliczana będzie przez Bank na podstawie poziomów wewnętrznych ustalonych w toku negocjacji z Bankiem i określonych w Umowie.

Pytanie 7:

Czy kwota odsetek należnych na rzecz albo do poszczególnych Uczestników w ramach tzw. „kalkulacji rozliczeń wewnętrznych” naliczana będzie wszystkim Uczestnikom (w tym Pool Leaderowi) według tego samego schematu? Jeżeli Pool Leaderowi będą przysługiwać odsetki w wyższej wysokości niż dla pozostałych Uczestników to czy ustalone w takiej formie odsetki przyjmują postać wynagrodzenia dla Pool Leadera?

Odpowiedź 7:

Odsetki w ramach tzw. „kalkulacji rozliczeń wewnętrznych” należnych na rzecz albo do poszczególnych Uczestników będą naliczane wszystkim Uczestnikom (w tym Pool Leaderowi) według tego samego schematu.

Pytanie 8:

Czy informacja zawarta w opisie sprawy cyt.: Rachunku Operacyjnego (str. 5 i str. 6 wniosku ORD-WS) stanowi omyłkę pisarską, a prawidłowa nazwa drugiego z rachunków otwartych wyłącznie dla Pool Leadera brzmi: Rachunek Pomocniczy? Jeśli tak, proszę o skorygowanie treści opisu sprawy. Odpowiedź 8:

Tak, informacja odnośnie Rachunku Operacyjnego jest omyłką pisarską. Drugi z rachunków jaki może być otwarty dla Pool Leadera w ramach Umowy to Rachunek Pomocniczy, zgodnie z informacją i definicją wskazaną na stronie 4 Wniosku.

Pytanie

Czy z tytułu uczestnictwa w przedstawionej w stanie faktycznym strukturze cash poolingu oferowanej przez Bank, Wnioskodawca i Zainteresowani będą wykonywać względem siebie czynności podlegające opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług?

Państwa stanowisko w sprawie

Zdaniem Wnioskodawcy i Zainteresowanych, w ramach uczestnictwa w systemie cash poolingu nie będą oni wykonywać wobec siebie czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Uzasadnienie stanowiska Wnioskodawcy

W ocenie Wnioskodawcy i Zainteresowanych, w związku z realizacją postanowień Umowy nie będą oni wykonywać czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług [dalej: „VAT”]. Wszystkie czynności wykonywane w ramach Umowy polegające na zarządzaniu płynnością finansową będą się składały na kompleksową usługę świadczoną w całości i wyłącznie przez Bank na rzecz poszczególnych Uczestników.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług z dnia 11 marca 2004 r. (t.j. Dz. U. z 2025 r., nr 775 ze zm.) [dalej: „ustawa o VAT”], opodatkowaniu VAT podlega m.in. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług.

Stosownie do art. 8 ustawy o VAT, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 ustawy o VAT.

Przedmiotem niniejszego wniosku jest usługa cash poolingu. Wskazać przy tym należy, iż zgodnie z Umową, Bank będzie wykonywał na rzecz Uczestników szereg czynności składających się łącznie na jedną usługę w postaci kompleksowej usługi zarządzania płynnością finansową (cash pooling). Wszystkie działania Banku podejmowane będą w celu realizacji podstawowej funkcji Umowy, jaką jest zarządzanie płynnością finansową Uczestników, w tym Pool Leadera, czyli spółek z grupy kapitałowej, do której należą Wnioskodawca i Zainteresowani.

W tym miejscu, Spółka pragnie podnieść, iż cash pooling, będąc usługą finansową oferowaną przez banki, nie doczekał się w Polsce kompleksowego uregulowania prawnego. Istnieje co prawda przepis art. 93a ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe (t.j. Dz.U. z 2024 r., nr 1646) [dalej: Prawo Bankowe], który odnosi się do oferowanych przez banki podatkowym grupom kapitałowym umów o skonsolidowane oprocentowanie. Przepis ten ma jednak bardzo ograniczony zakres zastosowania, gdyż dotyczy wyłącznie:

-    tzw. cash poolingu wirtualnego (notional), w którym nie dochodzi do rzeczywistych przepływów środków pomiędzy Rachunkami Uczestników a rachunkiem Pool Leadera (który to wariant nie jest przedmiotem niniejszego wniosku);

-    podatkowych grup kapitałowych.

Taki stan rzeczy powoduje, iż w przypadku cash poolingu tzw. rzeczywistego (a więc takiego, który jest przedmiotem niniejszego wniosku; ang. cash concentration), należy posiłkować się przepisami ogólnymi prawa cywilnego, bankowego i dewizowego, a więc w szczególności przepisami o rachunkach bankowych, przelewach, subrogacji i tajemnicy bankowej.

Brak uregulowania instytucji cash poolingu w prawie polskim powoduje konieczność kształtowania jej w oparciu o treść art. 3531 KC. Przepis ten statuuje zasadę swobody umów zwaną zasadą swobody kontraktowania. Zgodnie z tą zasadą, strony mogą ukształtować treść umowy, a także wybrać kontrahenta według swego uznania, byleby treść stosunku prawnego lub jego cel nie sprzeciwiały się właściwości (naturze) stosunku, zasadom współżycia społecznego, ani przepisom ustawy o charakterze bezwzględnie wiążącym.

Należy ponadto wskazać, że w literaturze przedmiotu konsekwentnie jest podnoszone, iż w przypadku czynności wykonywanych w ramach cash poolingu, usługa świadczona jest przez ten podmiot, który organizuje operacje przepływów środków pieniężnych, zaś pozostałe podmioty uczestniczące w dokonywanych operacjach finansowych za pośrednictwem podmiotu organizującego przepływy, są jedynie odbiorcami usługi:

„Bank jest głównym organizatorem przedsięwzięcia cash poolingowego, dostarczając odpowiednich narzędzi umożliwiających sprawne funkcjonowanie produktu. Rola, jaką pełni bank w umowie cash poolingowej, przesądza o uznaniu go za podatnika VAT oferującego kompleksową usługę zarządzania płynnością finansową uczestników, stanowiącą usługę z zakresu pośrednictwa finansowego. W konsekwencji w przypadku pobierania przez bank prowizji lub innego rodzaju wynagrodzenia za świadczone usługi bank, co do zasady, będzie podmiotem obowiązanym rozpoznać obowiązek podatkowy w podatku VAT, przy czym nie będzie temu towarzyszyć powstanie zobowiązania podatkowego, z uwagi na fakt zwolnienia z VAT usług pośrednictwa finansowego” (patrz: D. Gajewski. Cash pooling – aspekty podatkowe, Palestra1-2/2013; https://palestra.pl/pl/czasopismo/wydanie/1-2- 2013/artykul/cash-pooling-aspekty-podatkowe).

Należy zaznaczyć, że czynności Uczestników cash poolingu nie mogą być uznane za podlegającą opodatkowaniu VAT usługę. W rzeczywistości bowiem Uczestnicy cash poolingu, w tym Pool Leader, uczestnicząc w wykonywanych operacjach, jedynie korzystają z usługi kompleksowego zarządzania płynnością finansową świadczonej przez Bank.

Co prawda, następuje rozróżnienie spośród uczestników podmiotu o funkcji Pool Leadera, natomiast, rozróżnienie to polega na tym, że Pool Leader będzie miał udzielony przez Bank kredyt w rachunku pomocniczym, gdzie rachunek pomocniczy i kredyt na nim udzielony niezbędny jest do wyzerowania na koniec dnia rachunków objętych systemem Cash Poolingu. Czynności faktyczne związane z zarządzaniem rachunkiem pomocniczym Pool Leadera podejmowane są przez Bank, a Pool Leader będzie jedynie technicznym dysponentem rachunku, a więc nie będzie wykonywał żadnych realnych czynności na rzecz Uczestników (tak Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 2 lutego 2024 r. nr 0114-KDIP4-3.4012.498.2023.2.DS).

Kwalifikacji tej nie zmienia fakt, iż w ramach korzystania z tej usługi, dokonywane są przez Bank przelewy sald dodatnich i sald ujemnych z Rachunków Uczestników na Rachunek Pool Leadera. Dokonywanie takich przelewów jest warunkiem koniecznym do funkcjonowania cash poolingu opartego na przelewach rzeczywistych - wykonywane są one pomocniczo, w ramach i w celu świadczenia przez Bank usługi zarządzania płynnością finansową Uczestników cash poolingu, w tym Pool Leadera. Nie oznacza to jednak, że Uczestnicy cash poolingu albo Pool Leader stają się usługodawcami.

Jak wskazano powyżej, polskie przepisy podatkowe nie zawierają regulacji dotyczących umowy cash poolingu. Występująca w obrocie prawnym jako umowa nienazwana - umowa cash poolingu porównywana jest często z umową pożyczki. Chociaż umowa ta do pewnego stopnia przypomina w swym charakterze uregulowaną w polskim prawie umowę pożyczki, jednak nie wyczerpuje istotnych jej znamion. Nie dochodzi w tym przypadku do zawarcia umowy pożyczki, ponieważ brak jest zobowiązania do przeniesienia określonej ilości pieniędzy na określony w umowie podmiot.

Umowa pożyczki, gdyby takowa wystąpiła, musiałaby być dwustronnym stosunkiem prawnym pomiędzy danymi Uczestnikami, bez uczestnictwa Banku. W przypadku konwersji długu (subrogacji), Uczestnik spłacający Bank, dokonuje takiej spłaty bezpośrednio do Banku (tzn. dług nadal występuje pomiędzy tym Uczestnikiem a Bankiem), w efekcie ww. Uczestnik nie przenosi środków pieniężnych „na własność” na rzecz innego Uczestnika celem dokonania spłaty.

Mając powyższe na uwadze, w tej konstrukcji prawnej biorą udział co najmniej trzy podmioty, co dodatkowo odróżnia ją od umowy pożyczki.

Co więcej, z tytułu świadczenia usług w zakresie kompleksowego zarządzania płynnością finansową w ramach przedstawionej struktury cash poolingu, Bank będzie pobierał od każdego z Uczestników (w tym, od Pool Leadera) określone w Umowie opłaty miesięczne (wynagrodzenie) związane z usługami świadczonymi przez Bank na rzecz każdego z Uczestników cash poolingu.

Powyższe twierdzenie, iż w ramach cash poolingu to wyłącznie Bank jest usługodawcą, zaś pozostali Uczestnicy, w tym Pool Leader, są jedynie usługobiorcami, znajduje potwierdzenie m.in. w interpretacji indywidualnej z dnia 2 lutego 2024 r. 0114-KDIP4-3.4012.498.2023.2.DS, w której stwierdzono, co następuje:

„Z uwagi na cechy charakterystyczne systemu Cash Poolingu należy zauważyć, że w niniejszej sprawie, w roli usługodawcy występuje Bank, który świadczyć będzie Usługi związane z zarządzaniem płynnością finansową za wynagrodzeniem. Pozostali Uczestnicy systemu Cash Poolingu nie będą wykonywać jakichkolwiek czynności rzecz na rzecz Państwa, podobnie jak Państwo nie wykonują czynności na ich rzecz. Również Pool Leader nie będzie wykonywał czynności na rzecz pozostałych Uczestników ani Państwa. Różnica między Pool Leaderem a Uczestnikami polega na tym, że Pool Leader będzie miał udzielony przez Bank kredyt na rachunku pomocniczym na podstawie odrębnej umowy. Rachunek pomocniczy i kredyt na nim udzielony niezbędny jest do wyzerowania na koniec dnia rachunków objętych systemem Cash Poolingu.

Czynności faktyczne związane z zarządzaniem rachunkiem pomocniczym Pool Leadera podejmowane są przez Bank, a Pool Leader będzie jedynie technicznym dysponentem rachunku, a więc nie będzie wykonywał żadnych realnych czynności na rzecz Uczestników, w tym Państwa. W praktyce więc, to Bank jako usługodawca, a więc podmiot, który będzie świadczył dla Grupy usługi polegające na prowadzeniu systemu zarządzania środkami pieniężnymi dla grupy rachunków, dla tych usług jest podatnikiem VAT”.

Powyższe stanowisko znajduje także potwierdzenie w interpretacjach wydawanych przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej: z dnia 6 listopada 2024 r. nr 0111-KDIB3-1.4012.484.2024.2.MP, z dnia 14 marca 2024 r. nr 0114-KDIP4-3.4012.10.2024.2.AAR, z dnia 16 stycznia 2024 r. nr 0111-KDIB3-1.4012.789.2023.3.ICZ.

W świetle powyższego zatem Uczestnicy nie będą nabywać usług podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług poza świadczeniami Banku, za które Zainteresowani będą uiszczać Opłaty z tytułu cash poolingu oraz finansowaniem, za które będą płacone odsetki.

Tym samym stanowisko Wnioskodawcy i Zainteresowanych należy uznać za prawidłowe.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku wspólnym jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz. U. z 2025 r. poz. 775 ze zm.), zwanej dalej „ustawą” lub „ustawą o VAT”:

Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zwanym dalej „podatkiem”, podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Z powyższego przepisu wynika tzw. zasada terytorialności, zgodnie z którą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega m.in. odpłatna dostawa towarów oraz odpłatne świadczenie usług, ale tylko w sytuacji, gdy miejscem ich świadczenia (określanym na podstawie przepisów ustawy) jest terytorium kraju, przez które – stosownie do definicji zawartej w art. 2 pkt 1 ustawy – rozumie się terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, z zastrzeżeniem art. 2a.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy:

Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

Natomiast art. 8 ust. 1 ustawy stanowi, że:

Przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

1)przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;

2)zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;

3)świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Definicja świadczenia usług ma charakter dopełniający definicję dostawy towarów i jest wyrazem realizacji powszechności opodatkowania podatkiem od towarów i usług transakcji wykonywanych przez podatnika w ramach działalności gospodarczej.

Przez świadczenie usług należy zatem rozumieć każde zachowanie niebędące dostawą towarów i świadczone na rzecz innego podmiotu. Powołane przepisy wskazują, iż pojęcie świadczenia usług ma bardzo szeroki zakres, gdyż nie obejmuje wyłącznie działań podatnika, lecz również zobowiązanie do powstrzymania się od dokonywania czynności lub do tolerowania czynności bądź sytuacji.

Z cytowanych wyżej przepisów wynika, że dostawa towarów i świadczenie usług, co do zasady, podlegają opodatkowaniu VAT wówczas, gdy są wykonywane odpłatnie (z wyjątkiem przypadków ściśle określonych w art. 7 ust. 2 oraz w art. 8 ust. 2 ustawy).

Aby uznać dane świadczenie za odpłatne, musi istnieć stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę a odbiorcą, a w zamian za wykonanie usługi powinno zostać wypłacone wynagrodzenie. Musi istnieć bezpośredni związek pomiędzy świadczoną usługą i przekazanym za nią wynagrodzeniem. Oznacza to, że z danego stosunku prawnego, na podstawie którego wykonywana jest usługa, musi wynikać wyraźna, bezpośrednia korzyść na rzecz świadczącego usługę.

W ramach systemu podatku VAT czynnościami podlegającymi opodatkowaniu są transakcje między stronami, przewidujące zapłatę ceny lub inne wynagrodzenie. Zatem jeżeli czynność polega jedynie na świadczeniu jednej ze stron, bez bezpośredniego wynagrodzenia, nie ma podstawy opodatkowania, w związku z czym świadczenie takie nie podlega podatkowi VAT.

Należy zauważyć, iż świadczenie usługi następuje „odpłatnie” w rozumieniu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, a zatem podlega opodatkowaniu, tylko jeżeli pomiędzy usługodawcą a usługobiorcą istnieje stosunek prawny, w ramach którego następuje wymiana świadczeń wzajemnych, gdyż świadczenie otrzymywane przez usługodawcę stanowi rzeczywiste odzwierciedlenie wartości usługi świadczonej usługobiorcy. Świadczenie usług dokonywane odpłatnie w rozumieniu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT wymaga bezpośredniego związku między wyświadczoną usługą a otrzymanym wynagrodzeniem.

W dorobku orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (np. wyrok z 8 marca 1988 r. w sprawie C-102/86 Apple and Pear Development Council przeciwko Commissioners of Customs and Excise), przyjmuje się, że odpłatność ma miejsce wtedy, gdy istnieje bezpośredni związek pomiędzy dostawą towarów lub świadczeniem usług a otrzymanym wynagrodzeniem, przy czym wynagrodzenie jakkolwiek musi być wyrażone w pieniądzu, to jednak nie musi być w tej formie dokonane. Należy podkreślić, że na gruncie przepisów o podatku od towarów i usług bez znaczenia pozostaje to, czy kwota uzyskanego wynagrodzenia (cena) została skalkulowana tak, że stanowi tylko koszt wytworzenia towaru lub wykonania usługi, czy została powiększona także o zysk sprzedającego.

Skoro przepisy nie określają formy zapłaty za świadczoną usługę, należy uznać, że zobowiązanie usługobiorcy może mieć postać świadczenia nie tylko określonej sumy pieniędzy, ale także świadczenia innej usługi (usługi wzajemnej). Oznacza to, że z danego stosunku prawnego, na podstawie którego wykonywana jest usługa, musi wynikać wyraźna, bezpośrednia korzyść na rzecz świadczącego usługę. Ponadto, aby dana czynność (świadczenie) podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT, musi istnieć bezpośredni związek o charakterze przyczynowym pomiędzy świadczoną usługą a świadczeniem wzajemnym. Otrzymana zapłata powinna być konsekwencją wykonania świadczenia.

Odpłatność określana jest przez strony umowy i jeśli strony ustalą zapłatę, wówczas wykonane świadczenie staje się odpłatne. W przypadku istnienia świadczenia wzajemnego otrzymanego przez świadczącego usługę, należy uznać czynności wykonywane w ramach zawartej umowy za odpłatne świadczenie usług określone w art. 8 ust. 1 ustawy, podlegające opodatkowaniu na zasadach ogólnych.

Zatem, za czynność podlegającą opodatkowaniu VAT uważane mogą być takie sytuacje, w których:

-  istnieje związek prawny między usługodawcą i usługobiorcą, w ramach którego następuje świadczenie wzajemne,

-  wynagrodzenie otrzymane przez usługodawcę stanowi wartość faktycznie przekazaną w zamian za usługi świadczone na rzecz usługobiorcy,

-  istnieje bezpośrednia i jasno zindywidualizowana korzyść po stronie dostawcy towaru lub usługi,

-  odpłatność za otrzymane świadczenie (towar lub usługę) pozostaje w bezpośrednim związku z czynnością, która miałaby być opodatkowana tym podatkiem,

-  istnieje możliwość wyrażenia w pieniądzu wartości tego świadczenia wzajemnego.

Ponadto, zgodnie z unormowaniami zawartymi w art. 8 ust. 2 ustawy, w pewnych, ściśle określonych przypadkach, również nieodpłatne świadczenie usług należy uznać za spełniające definicję odpłatnego świadczenia usług.

W myśl art. 8 ust. 2 ustawy:

Za odpłatne świadczenie usług uznaje się również:

1)użycie towarów stanowiących część przedsiębiorstwa podatnika do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika, w tym w szczególności do celów osobistych podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów lub ich części składowych;

2)nieodpłatne świadczenie usług na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, oraz wszelkie inne nieodpłatne świadczenie usług do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika.

Z powyższych zapisów wynika, że aby nieodpłatne świadczenie usług podlegało opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, muszą być spełnione określone warunki:

-    w przypadku użycia towarów stanowiących część przedsiębiorstwa – użycie ich do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika oraz istnienie prawa podatnika do odliczenia – w całości lub w części – podatku naliczonego przy nabyciu, imporcie lub wytworzeniu tych towarów (warunki te muszą być spełnione łącznie),

-    w przypadku świadczenia usług – świadczenie ich do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika.

Zatem dla ustalenia, czy konkretna, nieodpłatna czynność podlega opodatkowaniu w związku z uznaniem jej za odpłatne świadczenie usług, istotny jest cel jej świadczenia. Jeżeli nieodpłatne świadczenie wpisuje się w cel prowadzonej działalności gospodarczej, wtedy przesłanka uznania takiej nieodpłatnej czynności za odpłatne świadczenie usług podlegające opodatkowaniu nie zostanie spełniona. Stwierdzenie takie uzależnione jednak jest od konkretnych okoliczności, jakie w danej sprawie występują.

Należy wskazać, że zakres opodatkowania podatkiem VAT wyznacza nie tylko czynnik przedmiotowy – opodatkowaniu podlega odpłatna dostawa towarów lub odpłatne świadczenie usług, ale także czynnik podmiotowy – czynności muszą być wykonywane przez podatnika.

Stosownie do treści art. 15 ust. 1 ustawy o VAT:

Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Zgodnie z ust. 2 powołanego artykułu:

Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Należy zauważyć, że polskie przepisy podatkowe nie zawierają regulacji dotyczących umowy cash poolingu. Występująca w obrocie prawnym jako umowa nienazwana – umowa cash poolingu porównywana jest często z umową pożyczki. Chociaż umowa ta do pewnego stopnia przypomina w swym charakterze uregulowaną w polskim prawie umowę pożyczki, jednak nie wyczerpuje istotnych jej znamion. Nie dochodzi w tym przypadku do zawarcia umowy pożyczki, ponieważ brak jest zobowiązania do przeniesienia określonej ilości pieniędzy na określony w umowie podmiot.

Umowa „cash poolingu” jest formą efektywnego zarządzania środkami finansowymi, stosowaną przez podmioty należące do jednej grupy kapitałowej lub podmioty powiązane ekonomicznie w jakikolwiek inny sposób. Sprowadza się ona do koncentrowania środków pieniężnych z jednostkowych rachunków poszczególnych podmiotów na wspólnym rachunku grupy i zarządzaniu zgromadzoną w ten sposób kwotą, przy wykorzystaniu korzyści skali. Pozwala to na kompensowanie przejściowych nadwyżek, wykazywanych przez jedne z podmiotów, z przejściowymi niedoborami zaistniałymi u innych podmiotów. Dzięki temu dochodzi do minimalizowania kosztów kredytowania działalności podmiotów z grupy poprzez kredytowanie się przy wykorzystaniu środków własnych grupy. W ramach porozumienia cash poolingu uczestnicy wskazują podmiot organizujący cash pooling i zarządzający systemem. Zarządzający systemem w ramach umowy zapewnia dla wszystkich uczestników systemu środki finansowe na pokrycie sald ujemnych, a w przypadku wystąpienia sald dodatnich na rachunkach uczestników, to na jego rachunek trafiają środki finansowe.

Państwa wątpliwości dotyczą kwestii czy z tytułu uczestnictwa w przedstawionej w opisie zdarzenia przyszłego strukturze cash poolingu oferowanej przez Bank, Wnioskodawca i Zainteresowani będą wykonywać względem siebie czynności podlegające opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Z uwagi na cechy charakterystyczne systemu cash poolingu należy zauważyć, że najczęściej w roli usługodawcy występuje bank, który obsługuje umowę cash poolingu. Natomiast uczestnictwo w strukturze cash poolingu nie jest żadnym świadczeniem. Aby dana czynność była opodatkowana tym podatkiem musi być wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonywaniem działa jako podatnik podatku VAT.

W niniejszej sprawie, w roli usługodawcy wystąpi Bank, który będzie obsługiwał Umowę. Bank będzie wykonywał na rzecz Uczestników (w tym Pool Leadera), szereg czynności składających się łącznie na jedną usługę w postaci systemu zarządzania płynnością finansową Uczestników, tzw. usługę cash-poolingu. Zgodnie z Umową, wszelkie czynności w ramach planowanego mechanizmu cash poolingu będą wykonywane przez Bank. Bank obliczy zdolność kredytową łącznie dla wszystkich Uczestników i na tej podstawie przydzieli łączny limit dla Limitów Dziennych dla wszystkich Uczestników. Bank będzie podmiotem odpowiedzialnym za dokonywanie rozliczeń pomiędzy Uczestnikami, w tym m.in. naliczanie odsetek od wartości nabytych wierzytelności. Bank, na bazie dziennej, naliczy odsetki debetowe/kredytowe od salda występującego na Rachunku Pomocniczym Pool Leadera. Bank będzie pobierał od każdego z Uczestników (w tym, Pool Leadera) określone opłaty miesięczne związane z usługami świadczonymi przez Bank na rzecz każdego z Uczestników cash poolingu.

Natomiast Pool Leader oraz pozostali Uczestnicy systemu cash poolingu nie będą świadczyć usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy, lecz będą jedynie wykonywać elementy pomocnicze, konieczne dla efektywnego wyświadczenia przez Bank usługi kompleksowego zarządzania płynnością finansową. Poza czynnościami właściwymi dla struktury cash poolingu, system nie wymaga od Uczestników żadnego dodatkowego zaangażowania. Udział Pool Leadera oraz pozostałych Uczestników w przedmiotowym systemie zarzadzania środkami pieniężnymi na zasadach określonych w umowie cash poolingu będzie miał, co do zasady, charakter bierny. Jak wynika z opisu sprawy, w ramach umowy cash poolingu pomiędzy Uczestnikami nie dojdzie do zawarcia lub świadczenia jakichkolwiek usług. Pool Leader nie będzie otrzymywał żadnego wynagrodzenia z tytułu funkcji pełnionej w ramach cash poolingu. Rolą Pool Leadera będzie techniczne zarządzanie systemem i reprezentacja Uczestników przed Bankiem.

Podejmowane przez Pool Leadera oraz pozostałych Uczestników czynności w ramach opisanej Umowy cash poolingu nie będą również stanowiły nieodpłatnego świadczenia usług zrównanego z odpłatnym świadczeniem usług, o którym mowa w art. 8 ust. 2 ustawy, gdyż treść wniosku nie wskazuje, by miały one służyć do celów innych niż działalność gospodarcza Pool Leadera oraz pozostałych Uczestników.

Wobec powyższego należy stwierdzić, że Pool Ledar oraz pozostali Uczestnicy z tytułu wykonywania czynności w ramach umowy cash poolingu, nie będą działać w charakterze podatnika podatku od towarów i usług, w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy.

Zatem, w świetle art. 5 ust. 1 ustawy, czynności wykonywane przez Pool Leadera oraz pozostałych Uczestników w ramach umowy cash poolingu, pozostają poza zakresem opodatkowania podatkiem od towarów i usług. Pool Leader oraz pozostali Uczestnicy z tytułu uczestnictwa w strukturze cash poolingu nie będą wykonywać czynności polegających na odpłatnym świadczeniu usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy o VAT.

Podsumowując, z tytułu uczestnictwa w przedstawionej strukturze cash poolingu oferowanej przez Bank, Wnioskodawca (Pool Leader) i pozostali Zainteresowani nie będą wykonywać względem siebie czynności podlegające opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Zatem, Państwa stanowisko zgodnie z którym, zdaniem Wnioskodawcy i Zainteresowanych, w ramach uczestnictwa w systemie cash poolingu nie będą oni wykonywać wobec siebie czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, jest prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Informuję, że interpretacja wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko dla Państwa, tj. Zainteresowanych, którzy wystąpili z wnioskiem o wydanie interpretacji indywidualnej; wydana interpretacja nie wywołuje więc skutków prawnopodatkowych dla innych podmiotów.

Wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku (zapytania). Inne kwestie przedstawione w opisie sprawy oraz we własnym stanowisku, które nie zostały objęte pytaniem, nie mogą być – zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej – w wydanej interpretacji rozpatrzone.

Zgodnie z art. 14b § 3 Ordynacji podatkowej, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym albo opisem zdarzenia przyszłego. Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego. Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem zdarzenia przyszłego podanym przez Państwa w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Jednocześnie należy podkreślić, że niniejsza interpretacja została wydana na podstawie przedstawionego we wniosku opisu sprawy co oznacza, że w przypadku, gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, kontroli celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan sprawy, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

-   Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego. Z funkcji ochronnej będą mogli skorzystać Ci z Państwa, którzy zastosują się do interpretacji.

-   Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

-   Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

(A) Spółka Akcyjna (Zainteresowany będący stroną postępowania – art. 14r § 2 Ordynacji podatkowej) ma prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (…), (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j. Dz.U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

-  w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

-  w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 i art. 14r Ordynacji podatkowej.