
Temat interpretacji
Temat interpretacji
Temat interpretacji
Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe
Szanowni Państwo,
stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
7 lipca 2025 r. wpłynął za pośrednictwem ePUAP Państwa wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy obowiązku rejestracji szwajcarskiego Oddziału do celów podatku VAT oraz sposobu wystawiania faktur i składania deklaracji podatkowych. Uzupełnili go Państwo – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 18 września 2025 r. (data wpływu 22 września 2025 r. ). Treść wniosku jest następująca:
Opis stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego
Wnioskodawca jest spółką akcyjną prawa szwajcarskiego i posiada siedzibę działalności gospodarczej na terytorium Szwajcarii (...). Spółka jest zarejestrowana w kraju siedziby działalności gospodarczej dla celów podatku od towarów i usług (dalej: „VAT” lub „podatek VAT”) pod numerem (...).
Spółka nie posiada na terytorium Polski siedziby działalności gospodarczej ani stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej. Spółka nie posiada również na terytorium Polski oddziału ani przedstawicielstwa. Spółka jest zarejestrowana w Polsce dla celów VAT pod numerem PL (...) (dalej: „Numer VAT”).
Działalność Spółki na terytorium Polski polega przede wszystkim na zakupie elektronicznych komponentów do urządzeń gospodarstwa domowego (AGD), takich jak np. mikrokontrolery czy inne elementy elektroniczne oraz na sprzedaży paneli sterujących. Komponenty i panele sterujące są stosowane głównie w takich artykułach gospodarstwa domowego (AGD), jak np. zmywarki, pralki, suszarki, lodówki, piekarniki, elektryczne płyty kuchenne, ekspresy do kawy itp. Sporadycznie Spółka dokonuje także zakupów i sprzedaży narzędzi potrzebnych do produkcji ww. urządzeń sterujących.
Nabywane przez Spółkę towary (zarówno w ramach krajowego nabycia towarów, jak również wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów) są odsprzedawane przez Spółkę na rzecz jej kontrahentów z Polski i innych krajów członkowskich Unii Europejskiej.
W rezultacie, nabywane przez Spółkę towary są bezpośrednio wykorzystywane do wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu VAT, tj. odpłatnej dostawy towarów na terytorium kraju opodatkowanej podstawową stawką VAT (tj. obecnie: 23%) lub wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów do różnych krajów Unii Europejskiej, opodatkowanej stawką 0%.
Spółka, celem udokumentowania wskazanych transakcji sprzedaży towarów, wystawia faktury posługując się nadanym przez polski organ podatkowy Numerem VAT oraz szwajcarską nazwą i szwajcarskimi danymi adresowymi Spółki. Podobnie, w celu przygotowania comiesięcznego JPK_VAT z deklaracją (V7M) dla potrzeb rozliczeń w VAT (dalej: „JPK_VAT z deklaracją”), Spółka posługuje się Numerem VAT i szwajcarską nazwą Spółki podając je w części deklaracyjnej oraz ewidencyjnej tego dokumentu.
Dodatkowo, Spółka posiada na terytorium Niemiec zarejestrowany oddział funkcjonujący pod firmą „Oddział w Niemczech”. Oddział w Niemczech nie posiada odrębnej od Spółki osobowości prawnej. Zgodnie bowiem z wyciągiem z dnia (...) 2015 r. Rejestru Handlowego prowadzonego przez Sąd Rejonowy w (...), Oddział w Niemczech jest traktowany jako „spółka akcyjna prawa szwajcarskiego”.
Oddział w Niemczech nie spełnia żadnych przesłanek, które pozwalałyby na uznanie, że jest to podmiot prowadzący działalność gospodarczą w sposób samodzielny, tj. na własny rachunek i we własnym imieniu oraz posiadający odrębną (od centrali, tj. Spółki) podmiotowość prawną. Nie ponosi samodzielnie ryzyka gospodarczego, nie jest wyposażony we własny kapitał, posiada jedynie odrębność organizacyjną.
Począwszy od 1 stycznia 2026 r., Oddział w Niemczech będzie dokonywać odpłatnych dostaw towarów, które podlegałyby opodatkowaniu w Polsce na rzecz klientów z portfolio Oddziału w Niemczech (dalej: „Transakcje”). Zasadniczo Transakcje te będą opodatkowane według podstawowej stawki VAT, tj. obecnie: 23%. Jednocześnie Oddział w Niemczech ma zamiar dokonywać wewnątrzwspólnotowych dostaw towarów opodatkowanych 0% stawką VAT (przy założeniu spełnienia warunków formalnych stosowania tej stawki). W związku z dokonywaniem Transakcji, wystąpi konieczność udokumentowania ich fakturami oraz ujęcia ich w JPK_VAT z deklaracją.
Jednocześnie, Spółka chciałaby wyjaśnić, że planuje rozpocząć dokonywanie transakcji począwszy od 1 stycznia 2026 r. Termin ten z uwagi na ustalenia biznesowe może się nieco opóźnić. Niemniej jednak Spółka zakłada, że o ile na moment złożenia niniejszego wniosku Transakcje nie będę jeszcze wykonywane to już na moment rozpatrywania niniejszego wniosku i wydawania samej interpretacji indywidualnej Transakcje mogą być już dokonywane. Z tego względu, w składanym wniosku Spółka wskazuje, że przedmiotem wniosku jest zdarzenie przyszłe oraz zaistniały stan faktyczny.
Pytanie
1.Czy w związku z dokonywaniem Transakcji Oddział w Niemczech będzie miał obowiązek rejestracji dla celów rozliczeń VAT w Polsce, tj. uzyskania odrębnego numeru VAT od Numeru VAT, którym posługuje się Spółka?
2.W przypadku uznania, że Oddział w Niemczech nie będzie miał obowiązku rejestracji dla celów rozliczeń VAT w Polsce – czy faktury wystawiane przez Oddział w Niemczech celem udokumentowania Transakcji powinny zawierać: Numer VAT którym posługuje się Spółka, szwajcarską nazwę i szwajcarskie dane adresowe Spółki oraz mogą zawierać adnotację wskazującą na realizację Transakcji za pośrednictwem Oddziału w Niemczech?
3.W przypadku uznania, że Oddział w Niemczech nie będzie miał obowiązku rejestracji dla celów rozliczeń VAT w Polsce – czy Transakcje powinny zostać wykazane w JPK_VAT z deklaracją składanym przez Spółkę, posługującą się Numerem VAT, szwajcarską nazwą Spółki i szwajcarskimi danymi adresowymi Spółki?
4.W przypadku uznania, że Oddział w Niemczech będzie miał obowiązek rejestracji dla celów rozliczeń VAT w Polsce – czy faktury wystawiane przez Oddział w Niemczech celem udokumentowania Transakcji powinny zawierać: polski numer VAT nadany Oddziałowi w Niemczech oraz niemiecką nazwę i niemieckie dane adresowe Oddziału w Niemczech?
5.W przypadku uznania, że Oddział w Niemczech będzie miał obowiązek rejestracji dla celów rozliczeń VAT w Polsce – czy Oddział w Niemczech powinien składać odrębny od Spółki JPK_VAT z deklaracją, posługując się przy tym polskim numerem VAT nadanym dla Oddziału w Niemczech i niemiecką nazwą Oddziału w Niemczech oraz niemieckie dane adresowe Oddziału w Niemczech, w którym to JPK_VAT z deklaracją powinien uwzględniać Transakcje?
Państwa stanowisko w sprawie
1.W związku z dokonywaniem Transakcji Oddział w Niemczech nie będzie miał obowiązku rejestracji dla celów rozliczeń VAT w Polsce, tj. uzyskania odrębnego numeru VAT od Numeru VAT, którym posługuje się Spółka.
2.W przypadku uznania, że Oddział w Niemczech nie będzie miał obowiązku rejestracji dla celów rozliczeń VAT w Polsce – zdaniem Wnioskodawcy faktury wystawiane celem udokumentowania Transakcji powinny zawierać: Numer VAT Spółki, szwajcarską nazwę i szwajcarskie dane adresowe Spółki oraz mogą zawierać adnotację wskazującą na realizację Transakcji za pośrednictwem Oddziału w Niemczech.
3.W przypadku uznania, że Oddział w Niemczech nie będzie miał obowiązku rejestracji dla celów rozliczeń VAT w Polsce – Transakcje powinny zostać uwzględnione w JPK_VAT z deklaracją składanym przez Spółkę posługującą się polskim Numerem VAT i szwajcarską nazwą oraz szwajcarskimi danymi adresowymi Spółki.
4.W przypadku uznania, że Oddział w Niemczech będzie miał obowiązek rejestracji dla celów rozliczeń VAT w Polsce – faktury wystawiane celem udokumentowania Transakcji powinny zawierać: polski numer VAT nadany Oddziałowi w Niemczech oraz niemiecką nazwę i niemieckie dane adresowe Oddziału w Niemczech.
5.W przypadku uznania, że Oddział w Niemczech będzie miał obowiązek rejestracji dla celów rozliczeń VAT w Polsce – Transakcje powinny zostać uwzględnione w JPK_VAT z deklaracją składanym przez Oddział w Niemczech który posługiwać się będzie polskim numerem VAT nadanym Oddziałowi w Niemczech oraz niemiecką nazwą i niemieckimi danymi adresowymi Oddziału w Niemczech.
Uzasadnienie stanowiska Spółki w zakresie pytania nr 1
1.Ogólne zasady prowadzenia działalności gospodarczej przez spółkę szwajcarską w Polsce.
Wnioskodawca jako spółka zagraniczna, tj. z siedzibą w Szwajcarii, prowadzi działalność gospodarczą na terytorium Polski.
Zgodnie bowiem z art. 4 ust. 1 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. o zasadach uczestnictwa przedsiębiorców zagranicznych i innych osób zagranicznych w obrocie gospodarczym na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (t.j. Dz. U. 2022 r. poz. 470, dalej: „Ustawa o zasadach uczestnictwa”), osoby zagraniczne z państw członkowskich mogą podejmować i wykonywać działalność gospodarczą na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na takich samych zasadach jak obywatele polscy. Osoba zagraniczna zdefiniowana jest na gruncie ww. ustawy m.in. jako osoba prawna z siedzibą za granicą (art. 3 pkt 5 lit. b Ustawy o zasadach uczestnictwa). Natomiast definicja państwa członkowskiego zawarta w ww. ustawie obejmuje nie tylko państwa unijne, ale również kraje EFTA, w tym Szwajcarię (państwo członkowskie – inne niż Rzeczpospolita Polska państwo członkowskie Unii Europejskiej lub państwo członkowskie Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) – stronę umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym (art. 3 pkt 6 Ustawy o zasadach uczestnictwa). W konsekwencji, Spółka może prowadzić działalność gospodarczą w Polsce w rozumieniu Prawa przedsiębiorców. Należy przez to rozumieć, że zasadniczo Wnioskodawca posiada taki sam status w ww. zakresie jak podmioty krajowe.
2.Wybrane aspekty działania oddziałów na gruncie Ustawy o zasadach uczestnictwa.
Jak wyjaśniono w opisie okoliczności faktycznych sprawy, Spółka posiada Oddział w Niemczech, który rozpocznie dokonywanie Transakcji opodatkowanych zasadniczo stawką VAT 23% oraz transakcji wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów opodatkowanej 0% stawką VAT (przy spełnieniu wymogów formalnych stosowania tej stawki). W tym kontekście, Wnioskodawca pragnie przedstawić w pierwszej kolejności wybrane aspekty działania oddziałów w Polsce. Na marginesie, Wnioskodawca jest świadomy, że Transakcje będą realizowane przez niemiecki oddział w rozumieniu tamtejszych przepisów prawa. Niemniej jednak, zdaniem Spółki, sposób działania oddziałów w Niemczech może być zbliżony lub analogiczny do sposobu działania polskich oddziałów, a poniższe aspekty mogą stanowić cenną wskazówkę w tym zakresie.
Osoby zagraniczne opisane w pkt 1 powyżej mogą tworzyć oddziały mające służyć prowadzeniu działalności gospodarczej w Polsce. W świetle bowiem art. 14 ust. 1 Ustawy o zasadach uczestnictwa, dla wykonywania działalności gospodarczej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przedsiębiorcy zagraniczni z państw członkowskich mogą tworzyć oddziały z siedzibą na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. W celu doprecyzowania, należy zaznaczyć, że osoba zagraniczna mieści się w zakresie pojęcia przedsiębiorcy zagranicznego (przedsiębiorca zagraniczny – osobę zagraniczną wykonującą działalność gospodarczą za granicą oraz obywatela polskiego wykonującego działalność gospodarczą za granicą (art. 3 pkt 7 Ustawy o uczestnictwie). Oddziałem zaś jest wyodrębniona i samodzielna organizacyjnie część działalności gospodarczej, wykonywana przez przedsiębiorcę poza siedzibą przedsiębiorcy lub głównym miejscem wykonywania działalności (art. 3 pkt 4 Ustawy o zasadach uczestnictwa).
Natomiast aktywność gospodarcza takiego oddziału jest bezpośrednio powiązana z działalnością gospodarczą przedsiębiorcy zagranicznego prowadzoną w miejscu jego siedziby. Taki wniosek potwierdzają zapisy Ustawy o zasadach uczestnictwa, w tym w szczególności jej:
- art. 15 – Przedsiębiorca zagraniczny w ramach oddziału może wykonywać działalność gospodarczą wyłącznie w zakresie, w jakim prowadzi tę działalność za granicą;
- art. 16 – Przedsiębiorca zagraniczny tworzący oddział jest obowiązany ustanowić osobę upoważnioną w oddziale do reprezentowania przedsiębiorcy zagranicznego;
- oraz art. 19 pkt 1 – Przedsiębiorca zagraniczny, który utworzył oddział, jest obowiązany używać do oznaczenia oddziału oryginalnej nazwy przedsiębiorcy zagranicznego wraz z przetłumaczoną na język polski nazwą formy prawnej przedsiębiorcy oraz dodaniem wyrazów „oddział w Polsce”.
3.Brak odrębności podatkowej oddziału na gruncie przepisów ustawy o VAT
Powiązanie centrali z oddziałem znajduje również odzwierciedlenie w wymiarze podatkowym, a dokładniej w przepisach ustawy o VAT.
W myśl bowiem art. 15 ust. 1 UVAT, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.
Z kolei na podstawie art. 15 ust. 2 UVAT, działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.
Ustawa o VAT definiuje zatem podatnika (a tym samym również działalność gospodarczą, którą ten podmiot realizuje) odwołując się m.in. do pojęcia osoby prawnej. Rozpatrując kwestię przedsiębiorcy zagranicznego i jego oddziału trzeba zauważyć, że wyłącznie pierwszy z tych podmiotów posiada osobowość prawną (tzn. jest osobą prawną, o której m.in. mowa w definicji podatnika w art. 15 ust. 1 UVAT).
Jednocześnie, objęcie zakresem pojęcia podatnika również jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej pozostaje bez znaczenia dla potrzeb powyższej konkluzji. Zgodnie bowiem z praktyką organów podatkowych, oddział przedsiębiorcy zagranicznego nie stanowi jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, o której mowa w art. 15 ust. 1 ustawy o VAT. Takie podejście potwierdza chociażby prawomocny wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (dalej: „WSA”) w Gdańsku z 13 kwietnia 2017 r., w którym WSA orzekł, że: „Odrębność od spółki polega tylko na funkcjonalnym i przestrzennym wydzieleniu części organizacyjno-gospodarczej spółki (zob. wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 18 marca 2011 r. sygn. akt II FSK 1773/09, LEX nr 818429). Oddział spółki prawa handlowego nie posiada zatem osobowości prawnej, nie może być również uznany jako odrębna jednostka organizacyjna nieposiadająca osobowości prawnej, o której mowa w art. 29 k.p.a., cały czas pozostaje bowiem częścią spółki. Wynika z powyższego, że oddział spółki prawa handlowego nie może występować samodzielnie w obrocie prawnym i być adresatem decyzji administracyjnej.”
Oddział nie posiada osobowości prawnej, uobecnia jedynie lokalnie działalność gospodarczą przedsiębiorcy zagranicznego. Działalność oddziału nie ma niezależnego charakteru i skutkuje bezpośrednim powstawaniem praw i obowiązków w VAT po stronie przypisanych przedsiębiorcy zagranicznemu. Fakt wyodrębnienia oddziału na poziomie organizacyjnym nie świadczy o jednoczesnej odrębności oddziału (od przedsiębiorcy zagranicznego) w rozumieniu VAT.
Konkludując, Oddział w Niemczech nie mając własnej osobowości prawnej nie może być traktowany jako samodzielny podatnik, lecz jest jego częścią. Wspomniana osobowość prawna jest natomiast atrybutem przedsiębiorcy zagranicznego, tj. Spółki.
4.Analiza przepisów ustawy o NIP w kontekście obowiązku rejestracji Oddziału w Niemczech dla potrzeb VAT w Polsce.
Mając na uwadze powyższe konkluzje dotyczące identyfikacji właściwego podmiotu jako podatnika VAT, kolejnym przedmiotem analizy powinien być zakres podmiotowy obowiązków rejestracyjnych dla celów VAT. Wnioskodawca pragnie zauważyć, że obowiązek rejestracyjny na gruncie polskich przepisów dotyczy wyłącznie podatników, a nie wyodrębnionych organizacyjnie poszczególnych struktur organizacyjnych podatnika.
Takie podejście potwierdza literalne rozumienie art. 2 ust. 1 i 2 Ustawy z dnia 13 października 1995 r. o zasadach ewidencji i identyfikacji podatników i płatników (t.j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2500 ze zm.; dalej: „UNIP” lub „ustawa o NIP”), zgodnie z którymi:
1.Osoby fizyczne, osoby prawne oraz jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, które na podstawie odrębnych ustaw są podatnikami, podlegają obowiązkowi ewidencyjnemu.
2.Obowiązkowi ewidencyjnemu podlegają również inne podmioty niż wymienione w ust. 1, jeżeli na podstawie odrębnych ustaw są podatnikami, oraz płatnicy podatków.
Z powyższych przepisów wynika bowiem, że obowiązkowi ewidencyjnemu podlegają podmioty będące podatnikami na podstawie odrębnych ustaw. Jak zostało wykazane powyżej, podatnikiem w świetle ustawy o VAT jest przedsiębiorca zagraniczny (tutaj: Wnioskodawca), a nie jego wyodrębniona organizacyjnie struktura w postaci oddziału (w tym przypadku: Oddział w Niemczech).
Warto również zwrócić uwagę na zasadę jednokrotności obowiązku rejestracyjnego podatników, wynikającą z ustawy o NIP. Jak wskazuje art. 5 ust. 1 UNIP, podatnicy, z zastrzeżeniem ust. 2a, są obowiązani do dokonania zgłoszenia identyfikacyjnego do naczelnika urzędu skarbowego albo organu właściwego na podstawie odrębnych przepisów. Zgłoszenia identyfikacyjnego dokonuje się jednokrotnie, bez względu na rodzaj oraz liczbę opłacanych przez podatnika podatków, formę opodatkowania, liczbę oraz rodzaje prowadzonej działalności gospodarczej oraz liczbę prowadzonych przedsiębiorstw.
Treść przytoczonego przepisu jednoznacznie potwierdza konieczność jednorazowej rejestracji przez jednego podatnika. Przeciwna koncepcja polegająca na wielości rejestracji jednego podatnika, w tym również struktur wchodzących w skład jednego podatnika, stałaby w sprzeczności z ww. przepisem.
Powyższe stanowisko potwierdzają również dalsze przepisy ustawy o NIP dotyczące zakresu przedmiotowego zgłoszenia identyfikacyjnego oraz wskazujących sytuacje, w których podatnicy są obowiązani podać numer VAT uzyskany w drodze ww. zgłoszenia.
Na podstawie bowiem art. 5 ust. 3 pkt 1 UNIP, zgłoszenie identyfikacyjne podatników niebędących osobami fizycznymi zawiera: pełną i skróconą nazwę (firmę), formę organizacyjno-prawną, adres siedziby, numer identyfikacyjny REGON, organ rejestrowy lub ewidencyjny i numer nadany przez ten organ, (…) a ponadto w przypadku zakładów (oddziałów) osób prawnych oraz innych wyodrębnionych jednostek wewnętrznych będących podatnikami - NIP oraz inne dane dotyczące jednostki macierzystej.
Z kolei w myśl art. 11 ust. 1 UNIP, podatnicy są obowiązani podawać identyfikator podatkowy na dokumentach związanych z wykonywaniem zobowiązań podatkowych oraz niepodatkowych należności budżetowych, do których poboru są obowiązane organy podatkowe lub celne.
Mając na uwadze powyższe, zgłoszenie rejestracyjne dla celów uzyskania numeru VAT powinno zawierać dane podatnika. Co istotne, przepisy te odnoszą się również bezpośrednio do sytuacji jednostki macierzystej i jej oddziału, wskazując, że podaje się dane jednostki macierzystej. Równocześnie, to podatnik, a nie inny podmiot posługuje się w swoich dokumentach podatkowych numerem VAT nadanym w wyniku złożenia ww. zgłoszenia.
W konsekwencji, celem przepisów ustawy o NIP jest jednoznaczna identyfikacja danego podmiotu poprzez nadanie mu unikalnego i odrębnego numeru VAT powiązanego m.in. z jego nazwą czy też danymi adresowymi siedziby.
Wskazany powyżej pogląd w zakresie celu przepisów ustawy o NIP jest zbieżny z praktyką polskich organów podatkowych. Przykładowo, Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej (dalej: „DKIS”) w interpretacji indywidualnej z 13 czerwca 2023 r. sygn. 0114-KDIP1-2.4012.160.2023.1.RD zaznaczył, że:
„Inaczej rzecz ujmując, identyfikacja danego podmiotu, a tym samym wynikających z tego tytułu obowiązków, odbywa się na podstawie nadanego mu numeru identyfikacji podatkowej. Konsekwencją decyzji administracyjnej o nadaniu numeru NIP jest jednoznaczna identyfikacja podmiotu poprzez jego NIP, nazwę i adres.”
Analogiczne stanowisko zostało zaprezentowane w interpretacjach indywidualnych DKIS: z 16 lutego 2021 r., sygn. 0114-KDIP1-2.4012.545.2020.1.AC, z 9 marca 2018 r. sygn. 0113-KDIPT1-2.4012.55. 2018.1.KT lub z 28 maja 2019 r. sygn. 0114-KDIP1-2.4012.177.2019.1.RD.
Konkludując, ww. proces identyfikacji ma na celu m.in. wyodrębnienie konkretnego podatnika w związku z wykonywaniem przez niego zobowiązań podatkowych oraz niepodatkowych należności budżetowych, do poboru których zobowiązane zostały organy podatkowe lub celne. W rezultacie, nie może zaistnieć sytuacja, w której numer VAT jest powiązany z więcej niż jednym podmiotem. Numer VAT ma charakter unikalny, jest nadawany jednemu, konkretnemu i odrębnemu podatnikowi.
5.Przesłanki determinujące jedność podmiotową przedsiębiorcy zagranicznego i jego oddziału z punktu widzenia VAT
Wnioskodawca stoi na stanowisku, że istnieje szereg przesłanek umożliwiających ustalenie, że oddział nie stanowi odrębnego podatnika VAT od przedsiębiorcy zagranicznego. Wśród tych przesłanek należy w szczególności wymienić:
a.brak samodzielnego ponoszenia ryzyka gospodarczego przez oddział;
b.brak wyposażenia oddziału w odrębny kapitał;
c.brak samodzielnego prowadzenia przez oddział działalności gospodarczej we własnym imieniu i na własny rachunek;
d.fakt, że oddział posiada jedynie samodzielność organizacyjną poprzez wyodrębnienie ze struktury centrali;
e.oddział nie posiada odrębnej od centrali podmiotowości prawnej;
f.rejestracja oddziału oznacza równoczesną rejestrację zagranicznej centrali;
g.działalność oddziału stanowi część działalności centrali;
h.uzyskanie przez oddział na terytorium jednego państwa członkowskiego numeru VAT odrębnego od uzyskanego przez centralę w tym samym państwie członkowskim nie powoduje, że centrala i jej oddział stanowią dwóch odrębnych podatników VAT.
Zaprezentowane przesłanki są jednocześnie zbieżne z orzecznictwem Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (dalej: „Trybunał” lub „TSUE”) oraz polskich sądów administracyjnych, a także praktyką polskich organów podatkowych. Kwestia ta zostanie szerzej omówiona w ramach dalszej części uzasadnienia do pytania nr 1.
6.Wykładnia TSUE w zakresie działania oddziałów w ramach systemu VAT.
TSUE w wyroku z 23 marca 2006 r. w sprawie C-210/04 (Ministero dellʼEconomia e delle Finanze, Agenzia delle Entrate v. FCE Bank plc) rozważył aspekt istnienia przesłanek świadczących o braku odrębności oddziału od centrali pod względem VAT. Trybunał wskazał w tym zakresie, że: „(…) oddział nie ponosi sam ryzyka gospodarczego związanego z działalnością instytucji kredytowej, takiego jak na przykład ryzyko niespłacenia kredytu przez klienta. (…) W istocie FCE IT, będąc oddziałem, nie został wyposażony w wyodrębniony kapitał. Dlatego też ryzyko związane z działalnością gospodarczą spoczywa w całości na FCE Bank. W konsekwencji FCE IT jest od niego zależny i stanowi wraz z nim jednego podatnika.” Tym samym, TSUE potwierdził, że spełnienie przesłanek wymienionych w pkt 5 lit. a-b powyżej (tj. brak samodzielnego ponoszenia ryzyka gospodarczego przez oddział oraz brak wyposażenia oddziału w odrębny kapitał) powoduje zachowanie wspólnego statusu w VAT przez centralę i jej oddział.
W wyroku z 24 stycznia 2019 r. w sprawie C-165/17 (Morgan Stanley & Co International plc v. Ministre de l'Économie et des Finances) Trybunał potwierdził ponownie, że samodzielne prowadzenie działalności gospodarczej w VAT przez oddział miałoby w szczególności miejsce, gdyby oddział ponosił ryzyko gospodarcze.
Z perspektywy jednak opisanej w niniejszym wniosku sprawy, należy zwrócić szczególną uwagę na wyrok TSUE z 7 sierpień 2018 r. w sprawie C-16/17 (TGE Gas Engineering GmbH - Sucursal em Portugal v. Autoridade Tributária e Aduaneira). Przytoczony wyrok dotyczył sytuacji, w której portugalski oddział niemieckiej centrali otrzymał od portugalskich organów podatkowych indywidualny numer VAT. Stało się tak pomimo okoliczności, iż niemiecka centrala już była zarejestrowana w Portugalii dla celów VAT.
W wyroku tym TSUE m.in. stwierdził, że: „Oczywiste jest, że obydwa numery identyfikacji podatkowej TGE Bonn i TGE Sucursal em Portugal są nadawane jednemu i temu samemu podmiotowi, to znaczy TGE Bonn. (…) Wniosku tego nie podważa fakt, że spółka TGE Bonn ma siedzibę w Niemczech oraz że TGE Sucursal em Portugal jest jej stałym zakładem w Portugalii.”
Wnioski poczynione przez TSUE sprowadzały się do tego, że nawet jeśli oddział na terytorium jednego państwa członkowskiego uzyska numer VAT odrębny od uzyskanego przez centralę w tym samym państwie członkowskim, w dalszym ciągu nie można stwierdzić, że centrala i jej oddział stanowią dwóch odrębnych podatników VAT.
Podsumowując ww. analizę orzecznictwa TSUE można zidentyfikować następujące przesłanki świadczące o tym, że oddział i jego centrala powinni być rozpatrywani jako jeden podatnik VAT:
- brak samodzielnego prowadzenia działalności gospodarczej;
- brak samodzielnego ponoszenia ryzyka gospodarczego;
- brak dysponowania wyodrębnionym kapitałem przez oddział;
- uzyskanie przez oddział na terytorium jednego państwa członkowskiego numeru VAT odrębnego od uzyskanego przez centralę w tym samym państwie członkowskim nie powoduje, że centrala i jej oddział stanowią dwóch odrębnych podatników VAT.
7. Orzecznictwo krajowych sądów w zakresie działania oddziałów na gruncie VAT
Aspekt statusu podatkowego w VAT oddziału był również wielokrotnie przedmiotem orzecznictwa polskich sądów administracyjnych. Przykładowo, Naczelny Sąd Administracyjny (dalej: „NSA”) w wyroku z 26.02.2013 r., sygn. I FSK 493/12, wskazał na przesłankę braku samodzielnego prowadzenia przez oddział działalności gospodarczej we własnym imieniu i na własny rachunek:
„Oceniając status oddziału, Sąd pierwszej instancji zasadnie podkreślił, że oddział, pozostaje wyodrębniony organizacyjnie w strukturze Jednostki Macierzystej i nie może prowadzić działalności we własnym imieniu oraz na własny rachunek albowiem jego działalność stanowi część działalności gospodarczej przedsiębiorstwa zagranicznego.”
Podobnie wypowiedział się odnośnie przesłanki prowadzenia samodzielnej działalności we własnym imieniu i na własny rachunek również WSA w Krakowie w prawomocnym wyroku z 7 listopada 2019 r. sygn. I SA/Kr 1014/19.
Brak odrębnego charakteru oddziału od jego centrali z perspektywy VAT potwierdził również NSA w wyrokach z 15 lipca 2014 r., sygn. I FSK 301/13 oraz z 12 lutego 2014 r., sygn. I FSK 353/13, a także WSA w prawomocnych orzeczeniach z: 10 listopada 2015 r., sygn. III SA/Wa 119/15 oraz III SA/Wa 118/15.
W świetle ww. zaprezentowanych orzeczeń WSA i NSA:
- oddział jest jedynie bytem wyodrębnionym organizacyjnie w strukturze centrali;
- oddział, stanowiący razem z centralą tego samego, jednego podatnika VAT, nie prowadzi samodzielnie działalności gospodarczej we własnym imieniu i na własny rachunek;
- rejestracja oddziału w Polsce jest jednoznaczna z rejestracją jego centrali.
Na marginesie, podobne podejście w zakresie jedności na gruncie VAT centrali i jej oddziału reprezentują również sądy w Niemczech, tj. w kraju lokalizacji oddziału, o którym mowa w niniejszym wniosku (Oddziału w Niemczech). Zgodnie z orzecznictwem sądów niemieckich: „(…) siedziba główna i oddział tworzą jedność gospodarczą i prawną”. Takie stanowisko zaprezentował Sąd Finansowy w Hamburgu (Finanzgericht Hamburg) w wyroku z dnia 26 stycznia 2012 r., sygn. 2 K 49/11 oraz Sąd Finansowy w Köln (Finanzgericht Köln) w wyroku z dnia 19 października 2006 r. sygn. 2 K 3048/03.
8.Praktyka polskich organów podatkowych w zakresie działania oddziałów na gruncie VAT
Zagadnienie statusu oddziału w VAT było również wielokrotnie poruszane w praktyce polskich organów podatkowych. Przykładowo, DKIS w interpretacji indywidualnej z 7 lutego 2023 r. sygn. 0114-KDIP1-2.4012.558.2022.2.RD stwierdził, że: „Rejestracja tego oddziału jest jednoznaczna z rejestracją przedsiębiorcy zagranicznego. Oddział posiada więc jedynie samodzielność organizacyjną (jest wydzielony ze struktur firmy macierzystej), natomiast nie posiada możliwości prowadzenia działalności gospodarczej we własnym imieniu i na własny rachunek, zaś prowadzona działalność stanowi jedynie część działalności gospodarczej przedsiębiorcy zagranicznego. Zatem podmiotem prowadzącym działalność w Polsce pozostaje, pomimo utworzenia i funkcjonowania oddziału w Polsce, przedsiębiorca zagraniczny. W kontekście posiadanej podmiotowości prawnej należy stwierdzić, że oddział nie jest odrębnym podmiotem w stosunku do jednostki macierzystej, lecz jest jej częścią.”
Przytoczona powyżej interpretacja indywidualna jest syntezą przesłanek, jakie powinny zostać spełnione, aby mówić o braku odrębności oddziału względem jego centrali z perspektywy VAT. Zgodnie z ww. stanowiskiem DKIS, przedmiotowe przesłanki są następujące:
- rejestracja oddziału oznacza równoczesną rejestrację zagranicznej centrali;
- oddział nie dysponuje możliwością prowadzenia działalności gospodarczej we własnym imieniu i na własny rachunek;
- oddział nie posiada odrębnej od centrali podmiotowości prawnej;
- działalność oddziału stanowi część działalności centrali;
- oddział cechuje się jedynie samodzielnością organizacyjną, tzn. wydzieleniem ze struktur centrali.
Ww. przesłanki zostały zasadniczo również uwzględnione w interpretacjach indywidualnych DKIS: z 16 lipca 2021 r., sygn. 0114-KDIP1-2.4012.190.2021.2.RD oraz z 19 kwietnia 2019 r., sygn. 0114-KDIP1-2.4012.101.2019.1.IG.
9.Wnioski końcowe
Zdaniem Wnioskodawcy, niezasadne byłoby wskazanie na konieczność rejestracji Oddziału w Niemczech dla celów VAT w Polsce z pominięciem faktu, że Spółka będąca centralą dla Oddziału w Niemczech już taką rejestrację posiada. Oddział w Niemczech nie stanowi bowiem odrębnego podatnika VAT od Spółki. Jak wskazano w opisie okoliczności sprawy, Oddział w Niemczech:
- nie ponosi samodzielnie ryzyka gospodarczego;
- nie jest wyposażony we własny kapitał;
- nie prowadzi działalności gospodarczej w sposób samodzielny, tj. na własny rachunek i we własnym imieniu;
- nie posiada odrębnej podmiotowości prawnej;
- jest jedynie organizacyjnie wyodrębniony ze struktur Spółki.
Ww. cechy stanowią jednocześnie przesłanki uznania centrali i oddziału za jednego podatnika VAT wynikające łącznie z analizy orzeczeń TSUE, polskich sądów administracyjnych, praktyki polskich organów podatkowych oraz polskich regulacji prawnych.
Wnioskodawca jest świadomy faktu, że zarówno przepisy Ustawy o zasadach uczestnictwa, jak również przedstawione powyżej rozstrzygnięcia polskich sądów i organów podatkowych ograniczają się zasadniczo do przypadków polskiego oddziału zagranicznej centrali. Natomiast Spółka nie posiada oddziału w Polsce, lecz Oddział w Niemczech, który będzie dokonywał Transakcji na terytorium Polski. Niemniej jednak, Spółka stoi na stanowisku, że wnioski płynące z analizy ww. źródeł mogą być pomocne i powinny być brane pod uwagę w analizę niniejszej sprawy dotyczącej niemieckiego oddziału (...) szwajcarskiej spółki (...).
W szczególności na takie podejście wpływa fakt zbieżności przesłanek wynikających z orzecznictwa TSUE dotyczącego braku odrębnego statusu VAT oddziału względem centrali z orzecznictwem polskim (oraz niemieckim), jak również praktyką polskich organów podatkowych. Należy również zauważyć, że przepisy samej ustawy o NIP odnoszą się do sytuacji istnienia oddziału i jednostki macierzystej. W takim przypadku przepisy te nakazują podanie w zgłoszeniu rejestracyjnym (dla celów uzyskania numeru VAT) danych jednostki macierzystej (a nie oddziału). Takie sformułowanie przepisów wskazuje ewidentnie na intencję polskiego ustawodawcy dokonanie wyłącznego zgłoszenia rejestracyjnego przez jednostkę macierzystą (centralę) zamiast jej oddział.
Analiza przesłanek wypracowanych przez TSUE, polskie sądy i organy podatkowe skutkuje koniecznością uznania również, że Odział w Niemczech nie posiada żadnych atrybutów, które pozwalałyby na uznanie, że jest to podmiot odrębny od Spółki w ujęciu podatkowym. Skoro Oddział w Niemczech nie stanowi odrębnego podatnika VAT od Spółki, to należy uznać, że Transakcje realizowane przez Oddział w Niemczech będą stanowiły sprzedaż Spółki. W konsekwencji, bezcelowym byłoby wymaganie dokonania odrębnej rejestracji Oddziału w Niemczech dla potrzeb rozliczeń VAT w Polsce. Rejestrację taką bowiem posiada już Spółka, która powinna wykazać Transakcje w swoich rozliczeniach VAT. Jak zostało wykazane, takie podejście byłoby również sprzeczne z zasadę jednokrotności obowiązku rejestracyjnego podatników wyrażoną w ustawie o NIP.
Podsumowując, Wnioskodawca uważa, że Oddział w Niemczech nie będzie miał obowiązku rejestracji dla celów rozliczeń VAT w Polsce w związku z dokonywaniem Transakcji. Innymi słowy, Oddział w Niemczech nie będzie zobligowany w przedstawionym stanie faktycznym/zdarzeniu przyszłym do uzyskania odrębnego numeru VAT od Numeru VAT, którym posługuje się Spółka.
Uzasadnienie stanowiska Spółki w zakresie pytań nr 2-5
Wnioski poczynione w ramach uzasadnienia do pytania nr 1 w zakresie nieuznania Oddziału w Niemczech jako odrębnego podatnika VAT względem centrali (tj. Spółki), mają również dodatkowe implikacje na gruncie przepisów VAT. Chodzi o przepisy regulujące szeroko rozumiany sposób dokumentowania i raportowania Transakcji.
W zakresie fakturowania trzeba zaznaczyć, że zgodnie z przepisami ustawy o VAT to zasadniczo podatnik, a nie inny podmiot wystawia faktury dokumentujące sprzedaż. Zgodnie bowiem z art. 106b ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą sprzedaż, a także dostawę towarów i świadczenie usług, o których mowa w art. 106a pkt 2 UVAT, dokonywane przez niego na rzecz innego podatnika podatku, podatku od wartości dodanej lub podatku o podobnym charakterze lub na rzecz osoby prawnej niebędącej podatnikiem.
Jednocześnie, faktury powinny zawierać m.in. nazwę, numer VAT oraz adres podatnika będącego sprzedawcą. W świetle bowiem art. 106e ust. 1 pkt 3 i 4 ustawy o VAT, faktura powinna zawierać m.in.:
- imiona i nazwiska lub nazwy podatnika i nabywcy towarów lub usług oraz ich adresy; numer, za pomocą którego podatnik jest zidentyfikowany na potrzeby podatku, z zastrzeżeniem pkt 24 lit. a.;
- numer, za pomocą którego podatnik jest zidentyfikowany na potrzeby podatku, poprzedzony kodem PL.
W tym miejscu podkreślenia wymaga, że faktury są dokumentami odzwierciedlającymi rzeczywiste transakcje gospodarcze przeprowadzane przez podatnika. Faktura pełni istotną rolę dowodową (w szczególności na gruncie VAT), dlatego ważne jest, aby posiadała wszystkie wymagane przepisami prawa podatkowego elementy. Z tych względów istotnym jest zapewnienie ujawnienia prawidłowych danych, w tym informacji podmiotowych o sprzedawcy, który realnie ww. transakcji dokonał.
W rezultacie, dopiero spełnienie obydwu ww. przesłanek, tj.:
- odzwierciedlenia faktycznego charakteru zdarzenia gospodarczego, oraz
- posiadania elementów obligatoryjnych wymaganych przepisami ustawy o VAT
zapewnia prawidłowość materialnoprawną faktury.
Konieczność spełnienia ww. przesłanek celem zapewnienia prawidłowości materialnoprawnej faktury potwierdza praktyka organów podatkowych. Przykładowo, DKIS w interpretacji indywidualnej z 19 października 2023 r., sygn. 0114-KDIP1-2.4012.397.2023.2.AP, stwierdził, że:
„Prawidłowość materialnoprawna faktury zachodzi, jeżeli odzwierciedla ona prawdziwe zdarzenie gospodarcze. Oznacza to, że nie można uznać za prawidłową fakturę, gdy sprzecznie z jej treścią wskazuje ona zdarzenie gospodarcze, które w ogóle nie zaistniało bądź zaistniało w innych rozmiarach albo między innymi podmiotami.”
Analogicznie wskazał DKIS w interpretacjach indywidualnych: z 14 czerwca 2023 r. sygn. 0111-KDIB3- 1.4012.282.2023.2.AMA, z 20 września 2023 r. sygn. 0114-KDIP1-3.4012.433.2023.2.KP oraz z 27 stycznia 2023 r. sygn. 0111-KDIB3-1.4012.931.2022.1.WN.
Niezależnie od powyższego, przepisy nie zabraniają jednak dodania fakultatywnych adnotacji do treści faktury wykraczających poza zakres obligatoryjnych elementów faktury wymienionych zasadniczo w art. 106e ust. 1 ustawy o VAT.
Takie podejście potwierdza również utrwalona linia interpretacyjna organów podatkowych. Przykładowo w interpretacji indywidualnej z 6 października 2023 r., nr 0114-KDIP1-1.4012.450. 2023.1.AKA, DKIS stwierdził, że: „Ustawodawca nie zabrania umieszczania na fakturze dodatkowych informacji. Zatem nic nie stoi na przeszkodzie, aby - po wypełnieniu obowiązków nałożonych przez obowiązujące przepisy prawa podatkowego - Wnioskodawca mógł, zamieścić w części informacyjnej faktury dodatkowe informacje.”
Podobne stanowisko zostało również zaprezentowane w interpretacji indywidualnej DKIS z 19 lipca 2023 r., nr 0111-KDIB3-1.4012.381.2023.1.KO, z 7 kwietnia 2021 r., nr 0112-KDIL1-2.4012.632. 2020.2.PG, z 28 maja 2021 r., nr 0112-KDIL1-3.4012.160.2021.1.KK oraz z 13 sierpnia 2021 r., nr 0112-KDIL1-3.4012.244.2021.2.JK.
Ponadto, dane podatnika będącego sprzedawcą również powinny, co do zasady, zostać ujawnione w JPK_VAT z deklaracją. Zakres danych obligatoryjnych JPK_VAT z deklaracją określa Rozporządzenia Ministra Finansów, Inwestycji i Rozwoju z dnia 15 października 2019 r. w sprawie szczegółowego zakresu danych zawartych w deklaracjach podatkowych i w ewidencji w zakresie podatku od towarów i usług (Dz. U. 2019 r. poz. 1988 ze zm.; dalej: „Rozporządzenie”). Na szczególną uwagę zasługują dane identyfikacyjne podatnika, w tym identyfikator podatkowy NIP podatnika i wskazanie pełnej nazwy podatnika – zarówno w części deklaracyjnej, jak i ewidencyjnej (§ 2 pkt 2, § 3 ust. 1 pkt 2 lit. b oraz § 9 pkt 1 lit. a Rozporządzenia).
Tak jak Spółka wskazała w ramach uzasadnienia do pytania 1, Oddział w Niemczech nie stanowi odrębnego podatnika VAT od swojej centrali, tj. Spółki. Skoro Oddział w Niemczech nie stanowi odrębnego podatnika VAT od Spółki, to należy uznać, że Transakcje realizowane przez Oddział w Niemczech będą stanowiły sprzedaż Spółki. W konsekwencji, bezcelowym byłoby wymaganie dokonania odrębnej rejestracji Oddziału w Niemczech dla potrzeb rozliczeń VAT w Polsce. Rejestrację taką bowiem posiada już Spółka, która powinna wykazać Transakcje w swoich rozliczeniach VAT.
Zatem w sytuacji wskazanej w pytaniu nr 2 i 3 (tj. w przypadku uznania przez tut. Organ, że Oddział w Niemczech nie ma obowiązku odrębnej od Spółki rejestracji dla celów VAT w Polsce), faktury dokumentujące Transakcje powinny wskazywać dane podatnika dokonującego Transakcji. W konsekwencji, faktury wystawiane w celu udokumentowania Transakcji powinny zawierać Numer VAT właściwy dla Spółki, szwajcarską nazwę Spółki i szwajcarskie dane adresowe Spółki. Podobnie, JPK_VAT z deklaracją powinien być składany przez Spółkę która do tego celu powinna posługiwać się polskim Numerem VAT oraz nazwą i szwajcarskimi danymi adresowymi Spółki.
Takie podejście wynika zarówno z przepisów ustawy o VAT dotyczących zasady wystawiania faktur przez podatników, jak również dotyczących elementów obligatoryjnych, które powinny posiadać faktury. Zarówno bowiem ustawa o VAT, jak i Rozporządzenie w ww. zakresie posługują się terminami danych identyfikacyjnych podatnika, a nie wydzielonej struktury organizacyjnej podatnika (np. oddziału).
W związku z powyższym, w przypadku uznania, że w zakresie pytania pierwszego stanowisko Spółki jest prawidłowe (tj. uznania, że Oddział w Niemczech nie będzie miał obowiązku rejestracji dla celów rozliczeń VAT w Polsce) Spółka stoi na stanowisku, że faktury wystawiane przez Oddział w Niemczech celem udokumentowania Transakcji powinny zawierać: Numer VAT nadany Spółce, szwajcarską nazwę i szwajcarskie dane adresowe Spółki. Równocześnie, ww. faktury będą mogły zawierać adnotację wskazującą na realizację Transakcji za pośrednictwem Oddziału w Niemczech. Ponadto, Transakcje powinny zostać uwzględnione w JPK_VAT z deklaracją składanym przez Spółkę. W takiej sytuacji, JPK_VAT z deklaracją powinien zawierać zarówno w części deklaracyjnej, jak i ewidencyjnej: Numer VAT nadany Spółce oraz szwajcarską nazwę Spółki i szwajcarskie dane adresowe Spółki.
Jednakże, w przypadku uznania że Oddział w Niemczech będzie miał obowiązek rejestracji dla celów VAT w Polsce Spółka uważa, że faktury wystawiane przez Oddział w Niemczech celem udokumentowania Transakcji, jak również JPK_VAT z deklaracją uwzględniający te Transakcje powinny zawierać dane odzwierciedlające wypełnienie obowiązku rejestracyjnego.
W takim przypadku właściwymi informacjami na ww. fakturach będzie numer VAT uzyskany przez Oddział w Niemczech, niemiecka nazwa i niemieckie dane adresowe Oddziału w Niemczech. Podobnie, Oddział w Niemczech powinien składać odrębny od Spółki JPK_VAT z deklaracją uwzględniający Transakcje. W części deklaracyjnej i ewidencyjnej ww. JPK_VAT z deklaracją powinien zostać uwzględniony numer VAT właściwy dla Oddziału w Niemczech i niemiecka nazwa Oddziału w Niemczech. Skoro bowiem doszłoby do odrębnej rejestracji Oddziału w Niemczech, to ww. dokumenty powinny uwzględniać dane wynikające z tej rejestracji.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 775 ze zm.), zwanej dalej ustawą:
Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zwanym dalej „podatkiem”, podlegają:
1.odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju;
2.eksport towarów;
3.import towarów na terytorium kraju;
4.wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju;
5.wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów.
Z regulacji tej wynika tzw. zasada terytorialności, zgodnie z którą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają wymienione czynności, ale tylko w sytuacji, gdy miejscem ich świadczenia jest terytorium kraju.
W myśl art. 2 pkt 1 i 4-5 ustawy:
Przez terytorium kraju rozumie się terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, z zastrzeżeniem art. 2a.
Przez terytorium państwa członkowskiego rozumie się terytorium państwa wchodzące w skład terytorium Unii Europejskiej, z zastrzeżeniem art. 2a.
Przez terytorium państwa trzeciego rozumie się terytorium państwa niewchodzące w skład terytorium Unii Europejskiej, z zastrzeżeniem art. 2a ust. 1 i 3.
Zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy:
Przez dostawę towarów rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).
Jak stanowi art. 2 pkt 6 ustawy:
Przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.
Natomiast w myśl art. 8 ust. 1 ustawy:
przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (...).
Według art. 15 ust. 1 ustawy:
Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.
Jak stanowi art. 15 ust. 2 ustawy o VAT:
Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.
Na podstawie art. 99 ust. 1 ustawy:
Podatnicy, o których mowa w art. 15, są obowiązani składać w urzędzie skarbowym deklaracje podatkowe za okresy miesięczne w terminie do 25. dnia miesiąca następującego po każdym kolejnym miesiącu, z zastrzeżeniem ust. 2-10, art. 130c, art. 133 i art. 138g ust. 2.
Jak stanowi art. 99 ust. 7c ustawy:
Deklaracje podatkowe, o których mowa w ust. 1-3, zawierają dane niezbędne do rozliczenia podatku, obliczenia jego wysokości, w tym wysokości podstawy opodatkowania, podatku należnego i podatku naliczonego, a także dane dotyczące podatnika.
W myśl art. 99 ust. 11b ustawy:
Deklaracje, o których mowa w ust. 1-3, 3c-6, 8-9 i 11a, składa się wyłącznie za pomocą środków komunikacji elektronicznej.
Według art. 99 ust. 11c ustawy:
Deklaracje podatkowe, o których mowa w ust. 1-3, są składane zgodnie z wzorem dokumentu elektronicznego w rozumieniu ustawy z dnia 17 lutego 2005 r. o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne, który obejmuje deklarację i ewidencję, o której mowa w art. 109 ust. 3. Dokument elektroniczny, o którym mowa w zdaniu pierwszym, jest przesyłany w sposób określony w przepisach wydanych na podstawie art. 193a § 3 Ordynacji podatkowej i zgodnie z wymaganiami określonymi w tych przepisach.
Stosownie do art. 99 ust. 13a ustawy:
Minister właściwy do spraw finansów publicznych określi i udostępni na elektronicznej platformie usług administracji publicznej wzór dokumentu, o którym mowa w ust. 11c.
Na podstawie art. 99 ust. 13b ustawy:
Minister właściwy do spraw finansów publicznych określi, w drodze rozporządzenia, szczegółowy zakres danych, o których mowa w ust. 7c, wraz z objaśnieniami co do sposobu wypełniania i miejsca składania deklaracji podatkowych, o których mowa w ust. 1-3, oraz niezbędnymi pouczeniami, uwzględniając konieczność prawidłowego rozliczenia podatku oraz kontroli tego obowiązku przez organ podatkowy.
Wskazać należy, że elementy JPK_VAT określa rozporządzenie Ministra Finansów, Inwestycji i Rozwoju z 15 października 2019 r. w sprawie szczegółowego zakresu danych zawartych w deklaracjach podatkowych i w ewidencji w zakresie podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2019 r. poz. 1988 ze zm.) oraz opracowane na jego podstawie wzory struktury logicznej JPK_VAT, w formie JPK_V7M i JPK_V7K.
Zgodnie z treścią § 2 ww. rozporządzenia:
deklaracje zawierają:
1) oznaczenie urzędu skarbowego, do którego jest składana deklaracja;
2) dane identyfikacyjne podatnika;
3) oznaczenie rodzaju rozliczenia:
a) miesięczne - w przypadku deklaracji składanej na podstawie art. 99 ust. 1 ustawy, albo
b) kwartalne - w przypadku deklaracji składanej na podstawie art. 99 ust. 2 i 3 ustawy;
4) oznaczenie okresu, za który jest rozliczany podatek od towarów i usług, zwany dalej ,,podatkiem'':
a) miesiąc i rok - dla deklaracji składanej na podstawie art. 99 ust. 1 ustawy, albo
b) kwartał i rok - dla deklaracji składanej na podstawie art. 99 ust. 2 i 3 ustawy;
5) oznaczenie wersji (kodu) deklaracji składanej na podstawie:
a) art. 99 ust. 1 ustawy albo
b) art. 99 ust. 2 i 3 ustawy;
6) oznaczenie daty sporządzenia;
7) wskazanie celu złożenia deklaracji - złożenie deklaracji albo korekta deklaracji;
8) dane niezbędne do obliczenia wysokości podatku należnego;
9) dane niezbędne do obliczenia wysokości podatku naliczonego;
10) dane niezbędne do obliczenia wysokości podatku lub zwrotu podatku wraz z oznaczeniem sposobu dokonania tego zwrotu;
11) dodatkowe dane dotyczące rozliczenia.
Natomiast w myśl art. 109 ust. 3b ustawy:
Podatnicy, o których mowa w art. 99 ust. 1, są obowiązani przesyłać, na zasadach określonych w art. 99 ust. 11c, za każdy miesiąc do urzędu skarbowego, za pomocą środków komunikacji elektronicznej, ewidencję, o której mowa w ust. 3, łącznie z deklaracją podatkową, w terminie do złożenia tej deklaracji.
Powyższy przepis obliguje czynnych podatników podatku VAT do wykazywania określonych czynności w ewidencji oraz do przesyłania do urzędu skarbowego ewidencji prowadzonej na potrzeby podatku od towarów i usług, łącznie z deklaracją podatkową, w terminie do złożenia tej deklaracji, za pomocą środków komunikacji elektronicznej. Z uwagi na to, że podatek od towarów i usług należy do grupy podatków powstających z mocy prawa, który pobierany jest w trybie tzw. samoobliczenia, dlatego też szczególnie istotną rolę w tym podatku odgrywają deklaracje podatkowe (plik JPK_VAT z deklaracją). Przy ich pomocy podatnik określa i zgłasza organowi podatkowemu (deklaruje) wysokość zobowiązania podatkowego. Deklaracja podatkowa (plik JPK_VAT z deklaracją) stanowi zatem opis zdarzeń, zaistniałych w określonym przedziale czasowym, który w efekcie ma doprowadzić do wykonania przez podatnika obowiązku zapłaty podatku lub zrealizowania swojego uprawnienia w postaci uzyskania zwrotu podatku od organu podatkowego.
Natomiast kwestię dokumentowania transakcji gospodarczych regulują przepisy rozdziału „Faktury” Działu XI.
W myśl art. 106b ust. 1 pkt 1 ustawy:
Podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą sprzedaż, a także dostawę towarów i świadczenie usług, o których mowa w art. 106a pkt 2, dokonywane przez niego na rzecz innego podatnika podatku, podatku od wartości dodanej lub podatku o podobnym charakterze lub na rzecz osoby prawnej niebędącej podatnikiem.
Stosownie do art. 106e ust. 1 pkt 1-3 ustawy:
Faktura powinna zawierać:
1.datę wystawienia;
2.kolejny numer nadany w ramach jednej lub więcej serii, który w sposób jednoznaczny identyfikuje fakturę;
3.imiona i nazwiska lub nazwy podatnika i nabywcy towarów lub usług oraz ich adresy.
Z powyższych uregulowań wynika, że faktura jest dokumentem potwierdzającym zaistnienie określonej transakcji sprzedaży, a ustawodawca określił, w jakich okolicznościach należy ją wystawić. Przede wszystkim, wystawiane przez podatników podatku od towarów i usług faktury muszą dokumentować wykonanie przez nich czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, tj. dostawy towarów lub świadczenia usług.
Jak wynika z przywołanych przepisów regulujących wystawianie faktur, dokumenty te wystawia podatnik dokonujący sprzedaży towarów i usług, w celu udokumentowania dokonanej transakcji. Faktura jest dokumentem sformalizowanym (potwierdzającym zaistnienie określonego zdarzenia gospodarczego), który powinien spełniać szereg wymogów przewidzianych przepisami prawa. Prawidłowość materialno-prawna faktury zachodzi wówczas, jeżeli odzwierciedla ona prawdziwe zdarzenie gospodarcze, czyli w istocie stwierdza fakt dostawy określonych towarów lub świadczenia usług. Wystawienie faktury należy rozumieć jako sporządzenie dokumentu oraz jego przekazanie innemu podmiotowi. Faktura jest więc dokumentem stwierdzającym wystąpienie u podatnika okoliczności powodujących powstanie obowiązku podatkowego.
Zatem, w świetle przepisów ustawy o podatku od towarów i usług, faktury są dokumentami potwierdzającymi rzeczywiste transakcje gospodarcze dokonywane przez podatnika. Faktura pełni szczególną rolę dowodową w prawidłowym wymiarze podatku od towarów i usług, dlatego też istotne jest prawidłowe oznaczenie wszystkich elementów faktury.
Kwestie dotyczące funkcjonowania oddziału podmiotu zagranicznego działającego w Polsce regulują przepisy ustawy z dnia 6 marca 2018 r. o zasadach uczestnictwa przedsiębiorców zagranicznych i innych osób zagranicznych w obrocie gospodarczym na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (t. j. Dz.U. z 2025 r. poz. 89), zwanej dalej ustawą o zasadach uczestnictwa przedsiębiorców zagranicznych i innych osób zagranicznych.
Stosownie do art. 14 ust. 1 ustawy o zasadach uczestnictwa przedsiębiorców zagranicznych i innych osób zagranicznych:
Dla wykonywania działalności gospodarczej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przedsiębiorcy zagraniczni z państw członkowskich mogą tworzyć oddziały z siedzibą na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
Pojęcie „oddział” zdefiniowane zostało w art. 3 pkt 4 ustawy o zasadach uczestnictwa przedsiębiorców zagranicznych i innych osób zagranicznych, jako:
Wyodrębniona i samodzielna organizacyjnie część działalności gospodarczej, wykonywana przez przedsiębiorcę poza siedzibą przedsiębiorcy lub głównym miejscem wykonywania działalności.
Zgodnie z art. 3 pkt 5 ustawy o zasadach uczestnictwa przedsiębiorców zagranicznych i innych osób zagranicznych:
Użyte w ustawie określenia oznaczają: osoba zagraniczna:
a.osobę fizyczną nieposiadającą obywatelstwa polskiego,
b.osobę prawną z siedzibą za granicą,
c.jednostkę organizacyjną niebędącą osobą prawną posiadającą zdolność prawną, z siedzibą za granicą.
W myśl art. 3 pkt 7 ustawy o zasadach uczestnictwa przedsiębiorców zagranicznych i innych osób zagranicznych:
Użyte w ustawie określenia oznaczają: przedsiębiorca zagraniczny – osobę zagraniczną wykonującą działalność gospodarczą za granicą oraz obywatela polskiego wykonującego działalność gospodarczą za granicą.
Na podstawie postanowień zawartych w art. 15 ustawy o zasadach uczestnictwa przedsiębiorców zagranicznych i innych osób zagranicznych:
Przedsiębiorca zagraniczny w ramach oddziału może wykonywać działalność gospodarczą wyłącznie w zakresie, w jakim prowadzi tę działalność za granicą.
W myśl art. 19 pkt 1 ustawy o zasadach uczestnictwa przedsiębiorców zagranicznych i innych osób zagranicznych:
Przedsiębiorca zagraniczny, który utworzył oddział, jest obowiązany używać do oznaczenia oddziału oryginalnej nazwy przedsiębiorcy zagranicznego wraz z przetłumaczoną na język polski nazwą formy prawnej przedsiębiorcy oraz dodaniem wyrazów „oddział w Polsce”.
Oddział posiada więc jedynie samodzielność organizacyjną (jest wydzielony ze struktur firmy macierzystej), natomiast nie dysponuje możliwością prowadzenia działalności gospodarczej we własnym imieniu i na własny rachunek, a prowadzona działalność stanowi jedynie część działalności gospodarczej przedsiębiorcy zagranicznego.
W świetle powołanych regulacji prawnych, podmiot zagraniczny prowadzący działalność na terytorium Polski w formie oddziału, zarejestrowany dla potrzeb podatku od towarów i usług, traktowany jest jako jeden podmiot – przedsiębiorca zagraniczny. Rejestracja tego oddziału jest jednoznaczna z rejestracją przedsiębiorcy zagranicznego. Oddział posiada więc jedynie samodzielność organizacyjną (jest wydzielony ze struktur firmy macierzystej), natomiast nie posiada możliwości prowadzenia działalności gospodarczej we własnym imieniu i na własny rachunek, zaś prowadzona działalność stanowi jedynie część działalności gospodarczej przedsiębiorcy zagranicznego. Zatem podmiotem prowadzącym działalność w Polsce pozostaje, pomimo utworzenia i funkcjonowania oddziału w Polsce, przedsiębiorca zagraniczny. W kontekście posiadanej podmiotowości prawnej należy stwierdzić, że oddział nie jest odrębnym podmiotem w stosunku do jednostki macierzystej, lecz jest jej częścią.
Zatem oddział nie stanowi odrębnego podatnika podatku od towarów i usług. Przedsiębiorstwo zagraniczne rejestrując swój oddział w Polsce nie dokonuje rejestracji odrębnego podatnika, lecz rejestracji własnego przedsiębiorstwa. Mimo, że na terytorium kraju funkcjonuje oddział przedsiębiorcy zagranicznego, to podatnikiem podatku od towarów i usług pozostaje przedsiębiorca zagraniczny prowadzący działalność za pośrednictwem utworzonego w tym celu oddziału. Zatem czynności wykonywane pomiędzy oddziałem a macierzystym podmiotem zagranicznym mają charakter tzw. czynności wewnątrzzakładowych (realizowanych na rzecz jednostki macierzystej).
Powyższe odnosi się do sytuacji spółki zagranicznej, która utworzyła oddział w Polsce. Natomiast problem poruszony we wniosku dotyczy Spółki szwajcarskiej, która utworzyła Oddział w Niemczech i który będzie dokonywał Transakcji na terytorium Polski. Należy jednak zauważyć, że powyższe ustalenia wskazują na pewne wytyczne i mogą być w pomocne w ustaleniu odpowiedzi na wątpliwości będące przedmiotem Państwa wniosku.
Ponadto pogląd wyrażony powyżej odnośnie oddziału przedsiębiorcy zagranicznego jest także zgodny z orzecznictwem Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej. W wyroku z 23 marca 2006 r. w sprawie FCE Bank, sygn. C-210/04, Trybunał stwierdził, że stały zakład mający siedzibę w innym państwie członkowskim, niebędący pod względem prawnym podmiotem odrębnym od spółki (będącej nierezydentem), do której należy (…) pozbawiony jest niezależności i stanowi jedynie część składową spółki. Tak więc spółkę oraz jej oddział należy uznać za jednego i tego samego podatnika w rozumieniu art. 4 ust. 1 Szóstej Dyrektywy.
Tym samym, czynności wykonywane pomiędzy oddziałem a macierzystym podmiotem zagranicznym bądź innym oddziałem mają charakter tzw. czynności wewnątrzzakładowych, co skutkuje uznaniem tych czynności za niepodlegające opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. W świetle art. 8 ustawy, czynności wykonywanych w ramach jednego podmiotu gospodarczego będącego osobą prawną, nie można uznać za świadczenie usług, gdyż nie jest możliwe świadczenie usług „samemu sobie”.
Tezy powyższego wyroku zostały doprecyzowane przez TSUE w wyroku w sprawie C-7/13 Skandia America Corp. wydanym w dniu 17 września 2014 r. Wyrok ten wskazał, że od zasady ogólnej przedstawionej w przytoczonym powyżej wyroku C-210/04, zgodnie z którą świadczenia między centralą podatnika i jego oddziałami pozostają poza zakresem VAT, istnieje wyjątek. Wyjątek ten dotyczy specyficznej sytuacji, gdy oddział jest członkiem tzw. Grupy VAT. Wówczas rozliczenia pomiędzy centralą podatnika z państwa trzeciego i jego oddziałem powinny być objęte opodatkowaniem VAT.
Należy również zwrócić uwagę na uregulowania prawne zawarte w przepisach ustawy z dnia 13 października 1995 r. o zasadach ewidencji i identyfikacji podatników i płatników (t.j. Dz.U. z 2025 r. poz. 237), zwanej dalej „ustawą o NIP”, dotyczące posiadania i posługiwania się numerem identyfikacji podatkowej NIP.
Na podstawie art. 2 ust. 1 ww. ustawy o NIP:
Osoby fizyczne, osoby prawne oraz jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, które na podstawie odrębnych ustaw są podatnikami, podlegają obowiązkowi ewidencyjnemu.
Zgodnie zaś z art. 2 ust. 2 i ust. 3 ustawy o NIP:
Obowiązkowi ewidencyjnemu podlegają również inne podmioty niż wymienione w ust. 1, jeżeli na podstawie odrębnych ustaw są podatnikami, oraz płatnicy podatków.
Obowiązkowi ewidencyjnemu podlegają także podmioty będące, na podstawie odrębnych ustaw, płatnikami składek ubezpieczeniowych.
Jak wskazuje art. 5 ust. 1 ustawy o NIP:
Podatnicy, z zastrzeżeniem ust. 2a, są obowiązani do dokonania zgłoszenia identyfikacyjnego do naczelnika urzędu skarbowego albo organu właściwego na podstawie odrębnych przepisów. Zgłoszenia identyfikacyjnego dokonuje się jednokrotnie, bez względu na rodzaj oraz liczbę opłacanych przez podatnika podatków, formę opodatkowania, liczbę oraz rodzaje prowadzonej działalności gospodarczej oraz liczbę prowadzonych przedsiębiorstw.
Jak stanowi art. 5 ust. 1 ustawy o NIP:
Podatnicy, z zastrzeżeniem ust. 2a, są obowiązani do dokonania zgłoszenia identyfikacyjnego do naczelnika urzędu skarbowego albo organu właściwego na podstawie odrębnych przepisów. Zgłoszenia identyfikacyjnego dokonuje się jednokrotnie, bez względu na rodzaj oraz liczbę opłacanych przez podatnika podatków, formę opodatkowania, liczbę oraz rodzaje prowadzonej działalności gospodarczej oraz liczbę prowadzonych przedsiębiorstw.
W myśl art. 5 ust. 3 ustawy o NIP:
Zgłoszenie identyfikacyjne podatników niebędących osobami fizycznymi zawiera: pełną i skróconą nazwę (firmę), formę organizacyjno-prawną, adres siedziby, numer identyfikacyjny REGON, organ rejestrowy lub ewidencyjny i numer nadany przez ten organ, wykaz rachunków bankowych lub imiennych rachunków w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej, z wyjątkiem rachunku VAT w rozumieniu art. 2 pkt 37 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, adresy miejsc prowadzenia działalności, dane prowadzącego dokumentację rachunkową, w tym jego NIP, adres miejsca przechowywania dokumentacji rachunkowej oraz przedmiot wykonywanej działalności określony według obowiązujących standardów klasyfikacyjnych, a ponadto:
1.w przypadku zakładów (oddziałów) osób prawnych oraz innych wyodrębnionych jednostek wewnętrznych będących podatnikami - NIP oraz inne dane dotyczące jednostki macierzystej;
2.w przypadku spółek cywilnych, osobowych spółek handlowych i podmiotów podlegających wpisowi do rejestru przedsiębiorców na zasadach określonych dla spółek osobowych - dane dotyczące wspólników, w tym również identyfikator podatkowy poszczególnych wspólników;
3.w przypadku podatkowych grup kapitałowych - dane dotyczące spółek wchodzących w skład grupy, w tym również NIP nadane tym spółkom;
4.w przypadku grup VAT w rozumieniu przepisów o podatku od towarów i usług - dane dotyczące członków tej grupy.
Trzeba podkreślić, że numer identyfikacji podatkowej nie może być używany w oderwaniu od nazwy podmiotu, która występuje w decyzji o nadaniu numeru identyfikacji podatkowej. Numer identyfikacji podatkowej może być przypisany wyłącznie jednemu podatnikowi (płatnikowi).
Zgodnie bowiem z art. 11 ustawy o NIP:
Podatnik jest zobowiązany do podawania numeru identyfikacji podatkowej na dokumentach związanych z wykonywaniem zobowiązań podatkowych oraz niepodatkowych należności budżetowych, do których poboru obowiązane są organy podatkowe lub celne.
Z przytoczonych przepisów wynika, że każdy podmiot, który należy do jednej z wymienionych kategorii (podatnika i płatnika) jest obowiązany do złożenia zgłoszenia identyfikacyjnego. Zatem podmiot posiadający status podatnika lub płatnika podatków lub płatnika składek ubezpieczeniowych i zdrowotnych jest obowiązany do złożenia zgłoszenia identyfikacyjnego.
Z opisu sprawy wynika, że Wnioskodawca jest spółką akcyjną prawa szwajcarskiego i posiada siedzibę działalności gospodarczej na terytorium Szwajcarii. Spółka jest zarejestrowana w kraju siedziby jak również w Polsce dla celów podatku VAT. Na terytorium Polski Spółka nie posiada siedziby działalności gospodarczej ani stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej, jak również oddziału ani przedstawicielstwa. Działalność Spółki na terytorium Polski polega przede wszystkim na zakupie elektronicznych komponentów do urządzeń gospodarstwa domowego. Sporadycznie Spółka dokonuje także zakupów i sprzedaży narzędzi potrzebnych do produkcji ww. urządzeń sterujących. Nabywane przez Spółkę towary (zarówno w ramach krajowego nabycia towarów, jak również wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów) są odsprzedawane przez Spółkę na rzecz jej kontrahentów z Polski i innych krajów członkowskich Unii Europejskiej. W rezultacie, nabywane przez Spółkę towary są bezpośrednio wykorzystywane do wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu VAT, tj. odpłatnej dostawy towarów na terytorium kraju opodatkowanej podstawową stawką VAT (tj. obecnie: 23%) lub wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów do różnych krajów Unii Europejskiej, opodatkowanej stawką 0%. Spółka, celem udokumentowania wskazanych transakcji sprzedaży towarów, wystawia faktury posługując się nadanym przez polski organ podatkowy Numerem VAT oraz szwajcarską nazwą i szwajcarskimi danymi adresowymi Spółki. Podobnie, w celu przygotowania comiesięcznego JPK_VAT z deklaracją (V7M) dla potrzeb rozliczeń w VAT Spółka posługuje się Numerem VAT i szwajcarską nazwą Spółki podając je w części deklaracyjnej oraz ewidencyjnej tego dokumentu. Dodatkowo, Spółka posiada na terytorium Niemiec zarejestrowany Oddział. Oddział w Niemczech nie posiada odrębnej od Spółki osobowości prawnej. Począwszy od 1 stycznia 2026 r., Oddział w Niemczech będzie dokonywać odpłatnych dostaw towarów („Transakcji”), które podlegałyby opodatkowaniu w Polsce na rzecz klientów z portfolio Oddziału w Niemczech. W związku z dokonywaniem Transakcji, wystąpi konieczność udokumentowania ich fakturami oraz ujęcia ich w JPK_VAT z deklaracją.
Na tle tak przedstawionego stanu faktycznego Państwa wątpliwości dotyczą m.in. ustalenia:
- czy w związku z dokonywaniem Transakcji Oddział w Niemczech będzie miał obowiązek rejestracji dla celów rozliczeń VAT w Polsce, tj. uzyskania odrębnego numeru VAT od Numeru VAT, którym posługuje się Spółka (pytanie nr 1);
- czy faktury wystawiane przez Oddział w Niemczech celem udokumentowania Transakcji powinny zawierać: Numer VAT którym posługuje się Spółka, szwajcarską nazwę i szwajcarskie dane adresowe Spółki oraz mogą zawierać adnotację wskazującą na realizację Transakcji za pośrednictwem Oddziału w Niemczech (pytanie nr 2);
- czy Transakcje powinny zostać wykazane w JPK_VAT z deklaracją składanym przez Spółkę, posługującą się Numerem VAT, szwajcarską nazwą Spółki i szwajcarskimi danymi adresowymi Spółki (pytanie nr 3).
Mając na uwadze powyższe Państwa wątpliwości wskazać przede wszystkim należy, że w przypadku, gdy przedsiębiorca zagraniczny wykonuje na terytorium Polski czynności podlegające opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, to w zakresie w jakim te czynności wykonywane są na terytorium Polski (miejsce ich świadczenia jest na terytorium Polski) – staje się on podatnikiem podatku od towarów i usług w Polsce. Na podstawie powołanych przepisów i wniosków płynących z orzeczeń TSUE należy wskazać, że rozpoczęcie wykonywania czynności opodatkowanych niezależnie czy wykonywane są one przez utworzony Oddział w Polsce czy na terytorium innego państwa (jak ma to miejsce w analizowanej sprawie) nie powoduje powstania nowego podatnika podatku od towarów i usług. Zmienia się jedynie struktura organizacyjna tego podatnika. Oddział bowiem jest jedynie częścią przedsiębiorstwa prowadzącego działalność gospodarczą. Tym samym utworzony oddział nie jest samodzielnym podatnikiem i nie posiada odrębnej od przedsiębiorcy zagranicznego (Centrali) osobowości prawnej. Wyjątek dotyczy sytuacji, gdy centrala lub oddział jest członkiem tzw. Grupy VAT. Wówczas rozliczenia pomiędzy centralą podatnika i jego oddziałem powinny być objęte opodatkowaniem VAT. Jednak z wniosku nie wynika, żeby Spółka lub Oddział w Niemczech należał do Grupy VAT.
Odnośnie zaś Oddziału utworzonego na terytorium Niemiec jak wskazali Państwo w opisie sprawy Oddział ten nie posiada odrębnej od Spółki osobowości prawnej. Oddział w Niemczech jest traktowany jako „spółka akcyjna prawa szwajcarskiego”. Ponadto Oddział w Niemczech nie spełnia żadnych przesłanek, które pozwalałyby na uznanie, że jest to podmiot prowadzący działalność gospodarczą w sposób samodzielny, tj. na własny rachunek i we własnym imieniu oraz posiadający odrębną (od centrali, tj. Spółki) podmiotowość prawną. Nie ponosi samodzielnie ryzyka gospodarczego, nie jest wyposażony we własny kapitał, posiada jedynie odrębność organizacyjną. Z opisu sprawy wynika więc, że Oddział nie posiada możliwości prowadzenia działalności gospodarczej we własnym imieniu i na własny rachunek, zaś prowadzona działalność stanowi jedynie część działalności gospodarczej przedsiębiorcy zagranicznego. Oddział w żadnym momencie nie staje się samodzielnym podatnikiem i nie posiada odrębnej od przedsiębiorcy osobowości prawnej. Przekładając powyższe na grunt analizowanej sprawy Oddziału w Niemczech nie można uznać za podmiot odrębny od Spółki. W konsekwencji, skoro Spółka i Oddział stanowią jednego podatnika to Transakcje realizowane przez Oddział w Niemczech opodatkowane w Polsce stanowią sprzedaż Spółki tj. zagranicznego przedsiębiorcy z siedzibą w Szwajcarii.
Jak Państwo wskazali Oddział w Niemczech począwszy od 1 stycznia 2026 r. będzie dokonywał odpłatnych dostaw towarów, które będą podlegały opodatkowaniu w Polsce. Zatem opisane Transakcje wykonywane przez przedsiębiorcę zagranicznego za pośrednictwem Oddziału w Niemczech nie spowodują konieczności odrębnej rejestracji dla podatku od towarów i usług, tym bardziej, że Spółka już jest zarejestrowana w Polsce dla celów VAT pod numerem (....). Tym samym, mając na uwadze powyższe należy wskazać, że Państwa Spółka nieposiadająca na terytorium Polski siedziby i stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej oraz zarejestrowana jako podatnik VAT nie powinna w związku z wykonywanymi przez Oddział Transakcjami dokonać jego odrębnej rejestracji do podatku od towarów i usług. Należy jeszcze raz powtórzyć, ze Oddział nie jest podatnikiem VAT, lecz pozostaje nim Spółka, która utworzyła ten Oddział. Nie ma zatem podstaw do odrębnej rejestracji niemieckiego Oddziału dla podatku od towarów i usług w Polsce.
W kontekście natomiast danych umieszczanych na fakturach wystawianych przez niemiecki Oddział dokumentujących Transakcje podkreślić należy, że numer identyfikacji podatkowej nie może być używany w oderwaniu od podmiotu, który występuje w decyzji o nadaniu numeru identyfikacji podatkowej. Należy także wskazać, że numer identyfikacji podatkowej może być przypisany wyłącznie jednemu podatnikowi (płatnikowi).
Zgodnie bowiem z zapisem art. 11 ustawy o NIP, podatnik jest zobowiązany do podawania numeru identyfikacji podatkowej na wszelkich dokumentach związanych z wykonywaniem zobowiązań podatkowych oraz niepodatkowych należności budżetowych, do których poboru obowiązane są organy podatkowe lub celne. Inaczej rzecz ujmując identyfikacja danego podmiotu, a tym samym wynikających z tego tytułu obowiązków odbywa się na podstawie nadanego mu numeru identyfikacji podatkowej. Konsekwencją decyzji administracyjnej o nadaniu numeru NIP, jest jednoznaczna identyfikacja podmiotu poprzez jego NIP, nazwę i adres.
Zatem podmiotem identyfikowanym na podstawie numeru identyfikacji podatkowej w przypadku podmiotu posiadającego oddział jest spółka macierzysta. Spółka macierzysta posiadająca oddział w innym państwie jest zobowiązana do podawania na wszelkich dokumentach związanych z wykonywaniem zobowiązań podatkowych swojej nazwy wraz z numerem identyfikacji podatkowej oraz adresem. Podkreślenia bowiem wymaga fakt, że faktury są dokumentami potwierdzającymi rzeczywiste transakcje gospodarcze dokonywane przez podatnika. Faktura pełni szczególną rolę dowodową w prawidłowym wymiarze podatku od towarów i usług, dlatego też istotne jest prawidłowe oznaczenie jej wszystkich elementów. Prawidłowość materialno-prawna faktury zachodzi wówczas gdy odzwierciedla ona prawdziwe zdarzenie gospodarcze.
W analizowanej sprawie Oddział w Niemczech dokonując Transakcji opodatkowanych na terytorium Polski nie stanowi odrębnego podatnika VAT od Spółki z siedzibą w Szwajcarii, tym samym prawidłowo wystawiona przez niemiecki Oddział faktura dokumentująca Transakcję powinna zawierać szwajcarską nazwę i adres Spółki oraz Numer VAT którym posługuje się Spółka. Dodatkowo, w celu łatwiejszej identyfikacji, oprócz danych identyfikacyjnych Spółki, faktury mogą zawierać informacje dodatkowe pozwalające na identyfikację Oddziału (np. nazwę jaką posługuje się w obrocie gospodarczym oraz jego adres). W konsekwencji Transakcje także powinny zostać uwzględnione w pliku JPK_VAT z deklaracją składaną przez Spółkę i tak jak w przypadku faktur plik JPK z deklaracją powinien zawierać Numer VAT nadany Spółce wraz z szwajcarską nazwą i adresem Spółki.
W konsekwencji Państwa stanowisko w zakresie pytań nr 1-3 należało uznać za prawidłowe.
Tym samym, skoro uznałem, że Oddział w Niemczech nie będzie miał obowiązku rejestracji do celów podatku VAT w Polsce, wskazać należy, że nie wydaje się interpretacji w zakresie pytania nr 4 i 5, gdyż interpretacji w tym zakresie oczekiwaliście Państwo w przypadku uznania, że Oddział w Niemczech będzie miał obowiązek rejestracji do celów podatku VAT w Polsce.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy:
- stanu faktycznego, który Państwo przedstawiliście i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia, oraz
- zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawiliście i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.
Jednocześnie wskazuję, że interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego podanym przez Państwa w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.
- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1) z zastosowaniem art. 119a;
2) w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3) z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
- Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.
