Temat interpretacji
Interpretacja indywidualna – stanowisko nieprawidłowe
Szanowni Państwo,
stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest nieprawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
11 lipca 2025 r. wpłynął Państwa wniosek z 10 lipca 2025 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy prawa do pełnego odliczenia podatku VAT naliczonego od wydatków poniesionych w ramach planowanej Inwestycji, bez obowiązku stosowania tzw. prewspółczynnika VAT.
Uzupełnili go Państwo – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 16 września 2025 r. (wpływ 16 września 2025 r.).
Treść wniosku jest następująca:
Opis zdarzenia przyszłego
(…) (dalej: Wnioskodawca lub X) jest samorządową instytucją kultury w rozumieniu art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 25 października 1991 r. o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej (Dz. U. z 2024 r., poz. 87 ze zm.; dalej: ustawa o działalności kulturalnej), utworzoną przez Powiat (…). X została wpisana do rejestru instytucji kultury prowadzonego przez Powiat (…) oraz posiada osobowość prawną.
Siedziba Wnioskodawcy znajduje się w zabytkowym budynku (…) (dalej: Budynek).
X na dzień sporządzenia niniejszego wniosku korzysta ze zwolnienia podmiotowego z podatku VAT, o którym mowa w art. 113 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2025 r. poz. 775, ze zm.; dalej: ustawa o VAT). Jednakże, Wnioskodawca przewiduje, iż w najbliższym czasie, tj. przed rozpoczęciem realizacji opisanej w niniejszym wniosku inwestycji przekroczy wskazany limit 200.000 PLN wartości sprzedaży i tym samym w momencie realizacji inwestycji będzie czynnym podatnikiem VAT.
Wnioskodawca działa na podstawie przepisów ustawy o działalności kulturalnej, ustawy z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym (Dz. U. z 2024 r. poz. 107 ze zm.) oraz na podstawie postanowień Statutu (…) (dalej: Statut), stanowiącego załącznik do uchwały Nr (…) Rady Powiatu (…).
Zgodnie ze Statutem, podstawowym celem statutowym X jest promocja kultury (…), tworzenie, ochrona, udostępnianie różnorodnych wartości i dóbr kultury oraz prowadzenie badań i dokumentacji w dziedzinie kultury i historii regionu oraz produktu lokalnego.
Zakres działalności X obejmuje w szczególności:
·prowadzenie wielokierunkowej działalności uwzględniającej indywidualne i zbiorowe formy uczestnictwa w kulturze;
·organizacja imprez kulturalnych, promocyjnych i rekreacyjnych;
·podejmowanie przedsięwzięć lokalnych, krajowych i międzynarodowych w procesie integracji europejskiej w zakresie działalności statutowej;
·promocja produktu turystycznego, regionalnego i kulturowego Powiatu (…);
·współdziałanie z samorządami, placówkami oświatowymi, instytucjami oraz stowarzyszeniami w celu włączenia ich oferty w system promocji walorów kulturowych i turystycznych Powiatu (…);
·świadczenie usług hotelarskich i gastronomicznych jako przykładu innowacyjności w obsłudze ruchu turystycznego;
·prowadzenie wspólnej promocji regionu na podstawie porozumień zawartych z innymi jednostkami samorządu terytorialnego.
Natomiast, szczegółowy zakres działania X stanowi:
·informowanie o walorach produktów regionalnych i lokalnych, jak i uczestniczenie w procesie ich zgłaszania, rejestracji i kontroli funkcjonowania krajowych i europejskich znaków jakości;
·wydawanie opinii, ekspertyz i certyfikatów w zakresie produktów regionalnych;
·prowadzenie doradztwa i wspomaganie inicjatyw gospodarczych w zakresie działalności związanej z promocją produktów regionalnych;
·prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie usług hotelarskich i turystyki, w tym wynajmowanie, dzierżawienie obiektów na ten cel;
·organizacja imprez kulturalnych, turystycznych i gospodarczych na terenie Powiatu (…);
·organizacja bazy danych z zakresu kultury, turystyki oraz gospodarki turystycznej;
·organizowanie imprez o charakterze masowym, konferencji, wystaw, pokazów, kursów, konkursów i targów;
·działanie na rzecz turystycznego wizerunku Powiatu (…) poprzez udział w targach i wystawach turystycznych, wydawnictwa turystyczne, organizację projektów turystyki aktywnej, współpracę z Polską Organizacją Turystyczną i innymi organizacjami turystycznymi;
·realizacja usług w zakresie: reklamy, kultury, oświaty i edukacji, poligrafii, internetu, rozrywki i kultury fizycznej;
·działalność impresaryjna w zakresie kultury;
·organizacja własnych wydawnictw oraz współpraca z mediami lokalnymi;
·pozyskiwanie środków pieniężnych na finansowanie konkretnych przedsięwzięć, w tym dotacji i subwencji pochodzących z funduszy ministerialnych i organizacji europejskich;
·współpracowanie z organizacjami sektora non-profit (stowarzyszeniami i fundacjami, zajmującymi się promocją i kulturą (…));
·prowadzenie działań w ramach partnerstwa publiczno–prywatnego;
·prowadzenie badań naukowych z zakresu historii regionu oraz jej popularyzacja.
Wnioskodawca gospodaruje samodzielnie mieniem nieruchomym i ruchomym nabytym na własność lub znajdującym się w jego posiadaniu na podstawie innego tytułu prawnego.
X pokrywa koszty bieżącej działalności i zobowiązania z uzyskanych przychodów.
Natomiast, źródłami finansowania działalności (…) są:
·środki przekazywane przez Powiat (…) w postaci dotacji podmiotowych i celowych;
·środki uzyskane z zagranicznych programów pomocowych;
·środki pochodzące z funduszy krajowych i zagranicznych, w tym Unii Europejskiej;
·środki z tytułu spadków, zapisów i darowizn otrzymywanych w postaci pieniężnej od osób fizycznych i prawnych;
·dochody z mienia, w szczególności z najmu oraz z dzierżawy i innych umów o podobnym charakterze;
·odsetki z lokat bankowych;
·dochody ze sprzedaży majątku, rzeczy i praw oraz dochody ze świadczenia usług;
·środki uzyskiwane z prowadzonej przez X działalności usługowej i gospodarczej.
Działalność X ma zasadniczo charakter odpłatny.
Działalność odpłatna prowadzona przez Wnioskodawcę obejmuje w szczególności świadczenie usług polegających na organizowaniu warsztatów, wystaw – w tym wystaw immersyjnych i ekspozycji VR – oraz wydarzeń kulturalnych, tj. prelekcji, wykładów, koncertów, spotkań autorskich.
Warunkiem wstępu na wskazane powyżej wydarzenia organizowane przez Wnioskodawcę jest zakup biletu.
Ponadto, odpłatny charakter mają również usługi związane z organizacją przez Wnioskodawcę eventów oraz wynajmem pomieszczeń, a także sprzedaż towarów i usług w kawiarni oraz sklepie z lokalnymi rękodziełami, pamiątkami i literaturą regionalną prowadzonymi przez Wnioskodawcę w Budynku.
Wszystkie powyższe czynności traktowane są jako odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług w rozumieniu przepisów ustawy o VAT, przy czym na moment sporządzania niniejszego wniosku Wnioskodawca korzysta ze zwolnienia podmiotowego z VAT, o którym mowa w art. 113 ust. 1 ustawy o VAT. Jednocześnie – jak zostało wskazane powyżej – Wnioskodawca przewiduje, iż w najbliższym czasie, tj. przed rozpoczęciem realizacji opisanej w niniejszym wniosku inwestycji przekroczy wskazany limit 200.000 PLN wartości sprzedaży i tym samym w momencie realizacji inwestycji będzie czynnym podatnikiem VAT. Natomiast, dostawa towarów i świadczenie usług wskazane powyżej będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem VAT wg właściwej stawki VAT, niekorzystające ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem VAT.
Ponadto, pewne wydarzenia organizowane lub współorganizowane przez Wnioskodawcę mają charakter nieodpłatny.
Do działalności nieodpłatnej X zalicza się w szczególności organizowanie i współorganizowanie wydarzeń otwartych, dostępnych dla uczestników bez konieczności uiszczenia opłaty. Do takich wydarzeń należą m.in. spotkania edukacyjne, wykłady, warsztaty, akcje promocyjne mające na celu popularyzację tradycji i historii regionu, a także udział Wnioskodawcy w wydarzeniach zewnętrznych o charakterze kulturalnym i promocyjnym, które nie są biletowane.
Jednocześnie, w trakcie organizowanych wydarzeń nieodpłatnych, Wnioskodawca prowadzi działalność promocyjną, w szczególności poprzez dystrybucję materiałów informacyjnych, ulotek i broszur dotyczących własnej działalności, w celu upowszechniania wiedzy o ofercie kulturalnej X oraz budowania rozpoznawalności marki w regionie.
Należy również wskazać, że choć część wydarzeń ma charakter nieodpłatny, mogą one towarzyszyć działalności odpłatnej, takiej jak sprzedaż pamiątek czy biletów na usługi z bieżącej oferty Wnioskodawcy.
Wnioskodawca planuje realizację inwestycji współfinansowanej w ramach programu regionalnego Fundusze Europejskie (…), polegającej na: (i) modernizacji Budynku, w którym X ma siedzibę oraz prowadzi działalność oraz (ii) nabyciu wyposażenia i materiałów audiowizualnych i promocyjnych, które będą wykorzystywane w działalności X (dalej: Inwestycja)
W ramach realizacji Inwestycji planowane są w szczególności prace tj.:
·zmiana sposobu użytkowania Budynku wraz z opracowaniem dokumentacji projektowej, przeprowadzeniem remontu oraz wykonaniem niezbędnych prac budowlanych i instalacyjnych;
·montaż ścian przesuwnych w wybranych pomieszczeniach;
·dostosowanie sal warsztatowych do bieżących potrzeb Wnioskodawcy;
·modernizacja stanowisk VR w celu uzyskania bardziej ergonomicznej i przestrzennie efektywnej aranżacji;
·aranżacja mobilnej sali wystawowej;
·dostosowanie przestrzeni kawiarni do celów działalności Wnioskodawcy;
·stworzenie kontentu dla sali immersyjnej oraz instalacji holograficznych;
·zakup wyposażenia eventowego, w tym namiotów, ławek i elementów infrastruktury plenerowej;
·zakup i montaż mechanizmu bramy przesuwnej;
·opracowanie materiałów audiowizualnych;
·przygotowanie filmu oraz albumu promocyjnego prezentującego działalność i ofertę Wnioskodawcy.
Wydatki, które poniesie X w ramach omawianej Inwestycji będą dotyczyły całej działalności prowadzonej przez Wnioskodawcę (zarówno odpłatnej oraz nieodpłatnej).
Uzupełnienie opisu zdarzenia przyszłego
1.W odpowiedzi na pytanie: Czy prowadzona przez Państwa działalność statutowa stanowi działalność niepodlegającą opodatkowaniu?
Udzielono odpowiedzi:
Zgodnie ze Statutem, podstawowym celem statutowym X jest promocja kultury (…), tworzenie, ochrona, udostępnianie różnorodnych wartości i dóbr kultury oraz prowadzenie badań i dokumentacji w dziedzinie kultury i historii regionu oraz produktu lokalnego.
Natomiast, Wnioskodawca, jako samorządowa instytucja kultury, prowadzi działalność zarówno odpłatną, jak i nieodpłatną, przy czym obie te sfery są ze sobą ściśle powiązane i służą realizacji spójnego celu statutowego – promocji kultury (…) oraz rozwoju lokalnej oferty turystycznoedukacyjnej wykonywanej w ramach działalności gospodarczej.
Działalność X ma zasadniczo charakter odpłatny. Wskazane czynności traktowane są jako odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług w rozumieniu przepisów ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (dalej: ustawa o VAT). Wnioskodawca od (...)2025 r. jest czynnym podatnikiem VAT. Zatem, dostawa towarów i świadczenie usług wskazane powyżej podlegają opodatkowaniu podatkiem VAT wg właściwej stawki VAT i nie korzystają ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem VAT.
Ponadto, pewne wydarzenia organizowane lub współorganizowane przez Wnioskodawcę mają charakter nieodpłatny i tym samym nie podlegają opodatkowaniu podatkiem VAT.
Jednakże, organizacja bezpłatnych wydarzeń – warsztatów, spotkań czy wystaw – służy nie tylko realizacji celów statutowych, ale również pełni funkcję promocyjną i wizerunkową, przyciągając odbiorców, budując markę i zwiększając rozpoznawalność X jako centrum kultury i turystyki.
W konsekwencji działania te wspierają również odpłatną działalność gospodarczą X opodatkowaną podatkiem VAT.
Innymi słowy – zdaniem Wnioskodawcy – działania nieodpłatne, które będą realizowane w zmodernizowanym – w ramach Inwestycji – Budynku (np. wydarzenia otwarte, warsztaty, wykłady) służą budowaniu marki X, zwiększaniu frekwencji na wydarzeniach biletowanych oraz poszerzaniu grona odbiorców usług odpłatnych, a tym samym pozostają w bezpośrednim związku z prowadzoną działalnością gospodarczą.
Tym samym, działalność statutowa i gospodarcza X nie funkcjonują niezależnie, lecz tworzą spójną całość, ukierunkowaną jednocześnie na realizację misji (…) oraz pozyskiwanie przychodów.
2.Na pytanie: Na kogo będą wystawione faktury dokumentujące wydatki poniesione w związku z realizacją inwestycji polegającej na (1) modernizacji Budynku, w którym mają Państwo siedzibę oraz prowadzą działalność oraz (2) nabyciu wyposażenia i materiałów audiowizualnych i promocyjnych, które będą wykorzystywane w Państwa działalności?
Udzielono odpowiedzi:
Faktury dokumentujące wydatki poniesione w związku z realizacją inwestycji polegającej na: (i) modernizacji Budynku, w którym X ma siedzibę oraz prowadzi działalność oraz (ii) nabyciu wyposażenia i materiałów audiowizualnych i promocyjnych, które będą wykorzystywane w działalności (…) (dalej: Inwestycja) będą wystawiane na X.
3.Na pytanie: Do jakich czynności będą wykorzystywali Państwo towary i usługi nabywane w związku z realizacją ww. inwestycji, tj.:
a)wyłącznie opodatkowanych podatkiem od towarów i usług,
b)zwolnionych od podatku od towarów i usług,
c)niepodlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług?
Udzielono odpowiedzi:
X, jako samorządowa instytucja kultury, prowadzi działalność zarówno odpłatną, jak i nieodpłatną, przy czym obie te sfery są ze sobą ściśle powiązane i służą realizacji spójnego celu statutowego – promocji kultury (…) oraz rozwoju lokalnej oferty turystycznoedukacyjnej wykonywanej w ramach działalności gospodarczej. Tym samym, Wnioskodawca będzie wykorzystywał towary i usługi nabywane w związku z realizacją Inwestycji do czynności opodatkowanych podatkiem VAT oraz czynności niepodlegających opodatkowaniu podatkiem VAT (które są ściśle związane z czynnościami opodatkowanymi podatkiem VAT).
X nie będzie wykorzystywał wskazanych towarów i usług do czynności zwolnionych z opodatkowania podatkiem VAT.
4.Na pytanie: Czy towary i usługi nabywane w związku z realizacją ww. inwestycji będą wykorzystywane przez Państwa:
a)do celów prowadzonej działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 775 ze zm.)?
b)do celów innych niż działalność gospodarcza w rozumieniu art. 15 ust. 2 ww. ustawy o podatku od towarów i usług?
c)zarówno do celów prowadzonej działalności gospodarczej, w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług, jak i do celów innych niż działalność gospodarcza w rozumieniu art. 15 ust. 2 ww. ustawy o podatku od towarów i usług?
Udzielono odpowiedzi:
Zdaniem Wnioskodawcy, towary i usługi nabywane w związku z realizacją Inwestycji będą wykorzystywane do celów prowadzonej działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o VAT.
5.Na pytanie: Czy towary i usługi nabywane w związku z realizacją ww. inwestycji będą wykorzystywane przez Państwa do prowadzonej przez Państwa działalności statutowej?
Udzielono odpowiedzi:
Tak, towary i usługi nabywane w związku z realizacją Inwestycji będą wykorzystywane przez X do prowadzenia działalności statutowej, tj. czynności odpłatnych oraz nieodpłatnych (które są ściśle związane z czynnościami odpłatnymi).
6.Na pytanie: W sytuacji, gdy towary i usługi nabywane w związku z realizacją ww. inwestycji będą wykorzystywane przez Państwa zarówno do celów prowadzonej działalności gospodarczej, jak i do celów innych, niż działalność gospodarcza, to czy będzie istniała możliwość przyporządkowania wydatków w całości do celów działalności gospodarczej, w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług?
Udzielono odpowiedzi:
Jak zostało wskazane w odpowiedzi na pytanie nr 4, zdaniem Wnioskodawcy, towary i usługi nabywane w związku z realizacją Inwestycji będą wykorzystywane do celów prowadzonej działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o VAT.
Jednakże, w przypadku jeżeli Organ uzna, iż działalność nieodpłatna X stanowi działalność inną niż działalność gospodarcza w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o VAT, Wnioskodawca pragnie wskazać, iż nie będzie istniała możliwość przyporządkowania wydatków w całości do działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o VAT.
7.Na pytanie: Czy towary i usługi nabywane w związku z realizacją ww. inwestycji będą wykorzystywane przez Państwa w ramach prowadzonej działalności gospodarczej zarówno do czynności opodatkowanych podatkiem VAT oraz do czynności zwolnionych od podatku VAT?
Udzielono odpowiedzi:
Nie, towary i usługi nabywane w związku z realizacją Inwestycji, nie będą wykorzystywane do czynności zwolnionych z opodatkowania podatkiem VAT.
8.Na pytanie: W przypadku, gdy w ramach prowadzonej działalności gospodarczej towary i usługi nabywane w związku z realizacją ww. inwestycji będą wykorzystywane zarówno do czynności opodatkowanych podatkiem VAT oraz do czynności zwolnionych od podatku VAT, to czy będą Państwo mieli obiektywną możliwość odrębnego przyporządkowania kwot podatku naliczonego związanych z czynnościami opodatkowanymi podatkiem VAT i z czynnościami zwolnionymi od podatku VAT?
Udzielono odpowiedzi: Nie dotyczy.
9.Na pytanie:
a)czy ww. nieodpłatne wydarzenia mieszczą się w ramach Państwa działalności statutowej?
b)czy wskazana przez Państwa działalność promocyjna, podejmowana jest w celu upowszechniania wiedzy o Państwa działalności zarówno odpłatnej jak i nieodpłatnej?
Udzielono odpowiedzi:
Ad. a) Wskazane powyżej nieodpłatne wydarzenia mieszczą się w ramach działalności statutowej X.
Ad. b) Działalność promocyjna podejmowana jest w celu upowszechniania wiedzy o całej działalności X, zarówno odpłatnej oraz nieodpłatnej.
10.Na pytanie: Czy Wydatki ponoszone przez Państwa w związku z realizacją ww. inwestycji będą miały wpływ na zwiększenie Państwa sprzedaży opodatkowanej podatkiem VAT? Jeśli tak, to w jaki sposób?
Udzielono odpowiedzi:
Omawiana Inwestycja będzie polegała na: (i) modernizacji Budynku, w którym X ma siedzibę oraz prowadzi działalność oraz (ii) nabyciu wyposażenia i materiałów audiowizualnych i promocyjnych, które będą wykorzystywane w działalności X.
Wydatki poniesione w ramach Inwestycji, będą miały wpływ na zwiększenie sprzedaży opodatkowanej podatkiem VAT Wnioskodawcy poprzez uatrakcyjnienie i zwiększenie oferty wydarzeń organizowanych przez X a tym samym zwiększenie ilości sprzedawanych biletów na wskazane wydarzenia oraz zwiększenie grona nabywców towarów i usług oferowanych np. przez kawiarnię czy sklep z pamiątkami znajdujące się w Budynku. Co bezpośrednio przyczynia się do osiągania przez X większych przychodów ze sprzedaży opodatkowanej podatkiem VAT.
11.Na pytanie: Czy Wydatki ponoszone przez Państwa w związku z realizacją ww. inwestycji będą miały wpływ na cenę oferowanych przez Państwa usług/towarów opodatkowanych podatkiem VAT? Jeśli tak, to w jaki sposób?
Udzielono odpowiedzi:
Wydatki ponoszone przez X w związku z realizacją ww. Inwestycji nie będą miały wpływu na cenę oferowanych dotychczas usług/towarów opodatkowanych podatkiem VAT. Będą miały natomiast wpływ na zwiększenie zakresu oferowanych przez X usług, co przyczyni się do zwiększenia przychodów ze sprzedaży opodatkowanej podatkiem VAT.
12.Na pytanie: Czy Wydatki ponoszone przez Państwa w związku z realizacją ww. inwestycji przełożą się na pozyskanie przez Państwa nowych klientów? Jeśli tak, to w jaki sposób i jaki konkretnie krąg odbiorców zostanie poszerzony?
Udzielono odpowiedzi:
Wydatki ponoszone przez X w związku z realizacją Inwestycji przełożą się na pozyskanie nowych klientów. Dzięki wskazanym wydatkom Wnioskodawca będzie mógł rozszerzy ofertę odpłatnych wydarzeń, a tym samym zachęcić nowych nabywców do skorzystania ze wskazanej oferty.
Odbiorcami usług oferowanych przez X są zarówno mieszkańcy powiatu (…) oraz turyści odwiedzający ten region Polski. Dzięki planowanej Inwestycji – zdaniem Wnioskodawcy – więcej osób ze wskazanego kręgu odbiorców zdecyduje się na skorzystanie z odpłatnej oferty X.
Pytanie
Czy X będzie przysługiwało prawo do pełnego odliczenia podatku VAT naliczonego od wydatków poniesionych w ramach planowanej Inwestycji, bez obowiązku stosowania tzw. prewspółczynnika VAT, o którym mowa w art. 86 ust. 2a ustawy o VAT, w przypadku, jeżeli przed rozpoczęciem realizacji Inwestycji X przekroczy próg 200.000 PLN wartości sprzedaży i tym samym w momencie realizacji Inwestycji oraz w latach kolejnych będzie czynnym podatnikiem podatku VAT?
Państwa stanowisko w sprawie
W ocenie Wnioskodawcy, X będzie przysługiwało prawo do pełnego odliczenia podatku VAT naliczonego od wydatków poniesionych w ramach planowanej Inwestycji, bez obowiązku stosowania tzw. prewspółczynnika VAT, o którym mowa w art. 86 ust. 2a ustawy o VAT, w przypadku, jeżeli przed rozpoczęciem realizacji Inwestycji X przekroczy próg 200.000 PLN wartości sprzedaży i tym samym w momencie realizacji Inwestycji oraz w latach kolejnych będzie czynnym podatnikiem VAT.
Uzasadnienie:
1.
Prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego wynika z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT. Zgodnie z tym przepisem, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15 ustawy o VAT, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124 tej ustawy.
Natomiast zgodnie z art. 86 ust. 2a ustawy o VAT, w przypadku nabycia towarów i usług wykorzystywanych zarówno do celów wykonywanej przez podatnika działalności gospodarczej, jak i do celów innych niż działalność gospodarcza, z wyjątkiem celów osobistych, do których ma zastosowanie art. 7 ust. 2 i art. 8 ust. 2 ustawy o VAT, oraz celów, o których mowa w art. 8 ust. 5 ustawy o VAT – w przypadku, o którym mowa w tym przepisie, gdy przypisanie tych towarów i usług w całości do działalności gospodarczej podatnika nie jest możliwe, kwotę podatku naliczonego, o której mowa w ust. 2 tej regulacji, oblicza się zgodnie ze sposobem określenia zakresu wykorzystywania nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej, zwanym dalej „sposobem określenia proporcji”. Sposób określenia proporcji powinien najbardziej odpowiadać specyfice wykonywanej przez podatnika działalności i dokonywanych przez niego nabyć.
A zatem, zgodnie z przepisem art. 86 ust. 2a ustawy o VAT, jeżeli podatnik:
1.dokonuje nabycia towarów lub usług, które są wykorzystywane w celu prowadzonej działalności gospodarczej, jak również do celów innych niż działalność gospodarcza (w celu wykonywania czynności pozostających poza zakresem opodatkowania VAT) oraz
2.przypisanie nabytych towarów i usług w całości do działalności gospodarczej podatnika nie jest możliwe
– w celu odliczenia podatku VAT naliczonego od dokonanych zakupów podatnik powinien zastosować prewspółczynnik VAT.
Tym samym, obowiązek stosowania prewspółczynnika VAT dotyczy tylko tych podatników w rozumieniu ustawy o VAT, którzy poza działalnością gospodarczą wykonują również czynności nieobjęte regulacjami ustawy o VAT (które stanowią przejaw działalności innej niż działalność gospodarcza w rozumieniu przepisów o VAT).
2.
Zgodnie z art. 1 ust. 1 ustawy o działalności kulturalnej, działalność kulturalna polega na tworzeniu, upowszechnianiu i ochronie kultury.
W myśl art. 9 ust. 1 ustawy o działalności kulturalnej, jednostki samorządu terytorialnego organizują działalność kulturalną, tworząc samorządowe instytucje kultury, dla których prowadzenie takiej działalności jest podstawowym celem statutowym.
Jednocześnie, w myśl art. 13 ust. 1 ustawy o działalności kulturalnej, instytucje kultury działają na podstawie aktu o ich utworzeniu oraz statutu nadanego przez organizatora. Natomiast, zgodnie z ust. 2 pkt 6 wskazanej regulacji, statut zawiera postanowienia dotyczące prowadzenia działalności innej niż kulturalna, jeżeli instytucja zamierza działalność taką prowadzić.
Ze wskazanych powyżej regulacji prawnych wynika, iż podstawową działalnością X jako instytucji kultury jest działalność kulturalna. Jednakże, zgodnie m.in. ze Statutem, Wnioskodawca może wykonywać wskazaną działalność w ramach działalności gospodarczej.
3.
Należy wskazać, iż ustawa o VAT zawiera własną i autonomiczną (tj. niezależną od treści innych aktów prawnych) definicję działalności gospodarczej. Zgodnie z art. 15 ust. 2 ustawy o VAT działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.
W świetle tej definicji, działalnością gospodarczą jest każda działalność prowadzona przez producenta, handlowca, usługodawcę (względnie rolnika lub osobę wykonującą wolny zawód). Definicja wskazana w art. 15 ust. 2 ustawy o VAT nie nakazuje przy tym, aby działalność gospodarcza podatnika była nastawiona na osiąganie zysków. Tym samym, każdy podmiot, który w sposób profesjonalny (zawodowy) wykonuje czynności podlegające opodatkowaniu VAT, powinien zostać uznany za podatnika tego podatku (tj. podmiot prowadzący działalność gospodarczą) bez względu na miejsce i zakres tych czynności, a także bez względu na to, czy działalność jest prowadzona w celu osiągnięcia zysku. Z uwagi na to, że bez znaczenia w omawianym kontekście pozostaje okoliczność, czy działalność przynosi dochód, podatnikami VAT mogą być również podmioty realizujące cele charytatywne lub statutowe.
Dodatkowo, działalność gospodarcza w rozumieniu ustawy o VAT powinna być prowadzona samodzielnie. W celu ustalenia, czy dany podmiot prowadzi działalność gospodarczą samodzielnie, należy zbadać m.in. czy wykonuje on działalność we własnym imieniu, na własny rachunek i własną odpowiedzialność oraz czy ponosi on związane z prowadzeniem działalności ryzyko gospodarcze.
Należy również zauważyć, że pojęcie działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy o VAT należy interpretować szeroko, uwzględniając w tym zakresie zasadę powszechności opodatkowania (zgodnie z którą opodatkowaniu VAT powinien podlegać każdy obrót towarem lub usługą, a wszelkie zwolnienia powinny być traktowane jako wyjątek od reguły oraz interpretowane ściśle) oraz respektując zasadę neutralności (zgodnie, z którą podatek VAT powinien być niedostrzegalny ekonomicznie (neutralny) dla podatników niebędących ostatecznym konsumentem towaru lub usługi).
Zdaniem Wnioskodawcy, konsekwencją szerokiego interpretowania działalności gospodarczej jest konieczność odrzucenia takiej interpretacji tego pojęcia, która zawęża działalność gospodarczą wyłącznie do „typowych” i „zasadniczych” transakcji gospodarczych (np. sprzedaży towarów czy świadczenia usług będących głównym przedmiotem działalności podatnika) i pozostawia poza jej zakresem poboczne czynności, wykonywane jednak w szerokim kontekście działalności gospodarczej.
Przykładowo, takie stanowisko wskazał WSA w Łodzi w prawomocnym wyroku z 4 października 2011 r. (sygn. I SA/Łd 1085/11), tj.: „jako błędne określa się zawężanie działalności do typowych i zasadniczych transakcji gospodarczych (np. dotyczących zasadniczego zakresu działalności podatnika) i pozostawienie poza jej zakresem pobocznych czynności wykonywanych jednak w szerokim kontekście prowadzonej działalności gospodarcze”.
Bowiem – zdaniem Wnioskodawcy – po stronie podatnika mogą wystąpić działania czy sytuacje, których bezpośrednim następstwem nie jest powstanie obowiązku podatkowego w VAT, lecz mimo to są one związane z całokształtem jego działalności gospodarczej i jej „towarzyszą”.
Zbliżony pogląd w tym zakresie zaprezentował m.in. TSUE w wyroku z 8 lutego 2007 r. (w sprawie C‑435/05; sprawa Investrand BV), gdzie podniesiono: „prawo do odliczenia zostaje zatem również przyznane podatnikowi nawet w przypadku braku bezpośredniego i ścisłego związku pomiędzy konkretną transakcją powodującą naliczenie podatku a jedną lub kilkoma transakcjami objętymi podatkiem należnym, które rodzą prawo do odliczenia, gdy koszty omawianych usług stanowią część jego kosztów ogólnych i jako takie stanowią element cenotwórczy dla dostarczanych towarów lub świadczonych usług. Koszty te w rzeczywistości zachowują bezpośredni i ścisły związek z całą działalnością gospodarczą podatnika”.
Ustawa o VAT nie wyjaśnia, w jaki sposób należy rozumieć działalność „towarzyszącą” działalności gospodarczej. Jednakże – zdaniem Wnioskodawcy – w tym kontekście można przyjąć, iż w związku z prowadzeniem działalności gospodarczej u podatnika mogą wystąpić zdarzenia, które nie generują podatku VAT należnego, „towarzyszą” one jednak działalności gospodarczej i nie stanowią obok niej odrębnego przedmiotu działalności podatnika. Nie podlegają one opodatkowaniu VAT, jednakże ich występowanie nie oznacza, że u podatnika występują czynności wykonywane poza działalnością gospodarczą (implikujące konieczność stosowania prewspółczynnika VAT).
Zdaniem Wnioskodawcy, przejawem działalności gospodarczej podatnika, której bezpośrednim skutkiem nie jest jednak wystąpienie czynności opodatkowanych VAT, są wszystkie te działania, które nakierowane są na zwiększenie zakresu wykonywanych czynności odpłatnych, będących przedmiotem działalności gospodarczej podatnika. W opinii Wnioskodawcy, dotyczy to w szczególności działań o charakterze promocyjnym/marketingowym, które podejmowane są w celu zachęcenia potencjalnych nabywców do skorzystania z produktów lub usług oferowanych przez podatnika.
Zatem, w opinii Wnioskodawcy, argumentami przemawiającymi za stanowiskiem, iż wskazane powyżej nieodpłatne działania – organizowanie i współorganizowanie bezpłatnych wydarzeń – są przejawem działalności gospodarczej X jest fakt, że działania tego rodzaju mają charakter promocyjny/marketingowy w stosunku do odpłatnej działalności X. Bowiem – zdaniem Wnioskodawcy – wydarzenia o nieodpłatnym charakterze mają wpływ na osiągane przez X obroty z tytułu wykonywania czynności objętych zakresem ustawy o VAT.
Według Wnioskodawcy, wszystkie wskazane powyżej bezpłatne działania mogą potencjalnie skutkować zwiększeniem liczby osób, które skorzystają z odpłatnej oferty X. Osoby, które odwiedzają X w celu udziału w bezpłatnym wydarzeniu mają bowiem bezpośrednią możliwość zapoznania się z odpłatną ofertą proponowaną przez X (np. poprzez afisze i reklamy znajdujące w ogólnodostępnych miejscach). Również osoby, które odwiedzają stronę internetową X w poszukiwaniu informacji o nieodpłatnych wydarzeniach mogą w bezpośredni sposób zapoznać się z odpłatną ofertą programową oraz potencjalnie mogą zainteresować się ofertą X.
Jednocześnie zdarza się, że X organizuje w jednym czasie zarówno wydarzenia o charakterze nieodpłatnym, jaki i odpłatnym. W takiej sytuacji propozycja oferty nieodpłatnej zwiększa prawdopodobieństwo skorzystania również z odpłatnej oferty. Co więcej, osoby odwiedzające X w celu wzięcia udziału w wydarzeniu o charakterze nieodpłatnym – niezależnie od skorzystania z odpłatnej oferty lub też braku chęci zapoznania się z nią – potencjalnie powiększają grono nabywców towarów i usług oferowanych np. przez kawiarnię czy sklep z pamiątkami, co bezpośrednio przyczynia się do osiągania przez X przychodów ze sprzedaży.
Dodatkowo, osoby korzystające z nieodpłatnej oferty mogą polecać X i jej ofertę wśród swojej rodziny oraz znajomych. Takie osoby, zachęcone opinią przedstawioną przez bliskie im osoby zwiększają grono potencjalnych odbiorców oferty X – zarówno nieodpłatnej jak i odpłatnej.
Należy zauważyć, że stanowisko – zgodnie z którym przejawem działalności gospodarczej podatnika mogą być również czynności o charakterze nieodpłatnym – znajduje uzasadnienie w orzecznictwie Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, a w szczególności w wyroku TSUE z 22 października 2015 r. (sygn. C-126/14; sprawa Sveda UAB). Wyrok TSUE dotyczył spółki, która zrealizowała inwestycję polegającą na budowie ścieżki rekreacyjno-edukacyjnej. Inwestycja została zrealizowana ze środków własnych spółki oraz z subwencji przyznanej przez agencję płatniczą przy ministerstwie rolnictwa. Po zrealizowaniu inwestycji, ścieżka miała być przeznaczona do nieodpłatnego użytku publicznego. Jednocześnie, spółka zamierzała prowadzić działalność gospodarczą polegającą na dostawie towarów oraz świadczeniu usług na rzecz osób korzystających nieodpłatnie ze ścieżki (dostawa pamiątek, posiłków i napojów, udostępnienie atrakcji i płatnych kąpielisk). W orzeczeniu tym Trybunał zwrócił uwagę, że zrealizowana inwestycja (ścieżka rekreacyjna), która jest udostępniana nieodpłatnie może być traktowana jako instrument przyciągający odwiedzających w celu dostawy na ich rzecz towarów lub świadczenia im usług, takich jak dostawa pamiątek, posiłków i napojów, czy też udostępnianie atrakcji i płatnych kąpielisk.
W tak przedstawionym stanie faktycznym sąd krajowy zwrócił się do TSUE z następującym pytaniem prejudycjalnym: „Czy art. 168 dyrektywy VAT może być interpretowany w ten sposób, że przyznaje on podatnikowi prawo do odliczenia naliczonego podatku VAT zapłaconego w związku z wytworzeniem lub nabyciem środków trwałych przeznaczonych do celów prowadzenia działalności gospodarczej, które – jak w sprawie będącej przedmiotem postępowania głównego – są bezpośrednio przeznaczone do nieodpłatnego użytku publicznego, ale mogą zostać uznane za instrument służący do przyciągania odwiedzających do miejsca, w którym podatnik, w ramach swej działalności gospodarczej, zamierza dostarczać towary i świadczyć usługi?”.
W konsekwencji TSUE stwierdził, że: „wydaje się, że spółka Sveda nabyła lub wytworzyła odnośne dobra inwestycyjne z potwierdzonym przez obiektywne okoliczności zamiarem wykonywania działalności gospodarczej i w konsekwencji działała jako podatnik w rozumieniu art. 9 ust. 1 dyrektywy VAT”. TSUE zauważył również, że na powyższe twierdzenie nie ma wpływu fakt, że dobra inwestycyjne powinny – na mocy postanowień umowy o udzielenie subwencji – zostać nieodpłatnie, publicznie udostępnione przez okres pięciu lat od dnia ich nabycia i nie będą mogły zatem być wykorzystywane przez ten okres w ramach działalności gospodarczej spółki. Trybunał stwierdził, że: „Fakt, iż umowa o udzielenie subwencji nie pozwala przez ten czas na odpłatne udostępnianie ścieżki rekreacyjnej będącej przedmiotem postępowania głównego, nie stanowi przeszkody dla prowadzenia przez spółkę Sveda działalności gospodarczej określonej w pkt 22 niniejszego wyroku. Dokładniej mówiąc, zdaniem sądu odsyłającego można uznać, że celem ścieżki rekreacyjnej jest przyciągnięcie odwiedzających i zachęcenie ich do nabywania oferowanych przez tę spółkę Sveda towarów i usług podlegających opodatkowaniu VAT. Ponadto, jak wynika z postanowienia odsyłającego, wydatki inwestycyjne poniesione przez spółkę Sveda, osobę prawną prowadzącą działalność w celach zarobkowych, w związku z budową ścieżki rekreacyjnej będą, przynajmniej w pewnym zakresie, pokryte z przychodów osiągniętych z tytułu dostawy towarów i świadczenia usług w ramach tej przewidzianej działalności gospodarczej”.
W analogiczny sposób – zdaniem Wnioskodawcy – należy postrzegać działalność X. Organizacja bezpłatnych wydarzeń – warsztatów, spotkań czy wystaw – służy nie tylko realizacji celów statutowych, ale również pełni funkcję promocyjną i wizerunkową, przyciągając odbiorców, budując markę i zwiększając rozpoznawalność X jako centrum kultury i turystyki. W konsekwencji działania te wspierają również odpłatną działalność gospodarczą.
Innymi słowy – zdaniem Wnioskodawcy – działania nieodpłatne, które będą realizowane w zmodernizowanym – w ramach Inwestycji – Budynku (np. wydarzenia otwarte, warsztaty, wykłady) służą budowaniu marki X, zwiększaniu frekwencji na wydarzeniach biletowanych oraz poszerzaniu grona odbiorców usług odpłatnych, a tym samym pozostają w bezpośrednim związku z prowadzoną działalnością gospodarczą.
Tym samym, działalność statutowa i gospodarcza X nie funkcjonują niezależnie, lecz tworzą spójną całość, ukierunkowaną jednocześnie na realizację misji X oraz pozyskiwanie przychodów.
Z perspektywy przepisów ustawy o VAT oraz wskazanego powyżej orzecznictwa TSUE, wydatki poniesione w trakcie Inwestycji, zdaniem Wnioskodawcy, nawet jeżeli będą częściowo wykorzystywane przez X do działań nieodpłatnych, nie stracą związku z działalnością gospodarczą X.
W ocenie Wnioskodawcy, analogicznie jak w sprawie Sveda UAB, której dotyczyło wskazane powyżej orzeczenie TSUE, Inwestycja, która będzie realizowana przez X ma na celu zwiększenie atrakcyjności Wnioskodawcy, przyciągnięcie odwiedzających i rozwój odpłatnych działań komercyjnych, a zatem istnieje bezpośredni i funkcjonalny związek pomiędzy poniesionymi w trakcie realizacji Inwestycji wydatkami a działalnością gospodarczą.
Należy podkreślić, iż zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, dla uzyskania prawa do odliczenia podatku VAT wystarczające jest, aby z okoliczności towarzyszących nabyciu towarów lub usług wynikał zamiar wykorzystania ich do działalności opodatkowanej VAT. Nie jest przy tym wymagane, aby dana czynność bezpośrednio generowała obrót opodatkowany podatkiem VAT – wystarczy, że pozostaje z nim w obiektywnym, funkcjonalnym związku.
W konsekwencji, obowiązek stosowania tzw. prewspółczynnika VAT, o którym mowa w art. 86 ust. 2a ustawy o VAT, materializuje się wyłącznie wówczas, gdy nie istnieje możliwość jednoznacznego przypisania ponoszonych wydatków do działalności gospodarczej (czynności opodatkowanych podatkiem VAT).
Jeżeli natomiast celem, dla którego podatnik poniósł przedmiotowy wydatek jest rozwój szerokorozumianej działalności gospodarczej – np. poprzez zwiększenie przychodów, rozbudowę odpłatnej oferty kulturalnej lub poprawę dostępności infrastruktury wykorzystywanej w ramach działalności gospodarczej, wówczas – w opinii Wnioskodawcy – brak jest podstaw do stosowania prewspółczynnika VAT, a podatnikowi przysługuje prawo do pełnego odliczenia VAT.
Powyższe – zdaniem Wnioskodawcy – znajduje zastosowanie w analizowanym zdarzeniu przyszłym, bowiem X, jako samorządowa instytucja kultury, prowadzi działalność zarówno odpłatną, jak i nieodpłatną, przy czym obie te sfery są ze sobą ściśle powiązane i służą realizacji spójnego celu statutowego – promocji kultury (…) oraz rozwoju lokalnej oferty turystyczno-edukacyjnej wykonywanej w ramach działalności gospodarczej.
W konsekwencji, w ocenie Wnioskodawcy, X będzie przysługiwało prawo do pełnego odliczenia podatku VAT naliczonego od wydatków poniesionych w ramach planowanej Inwestycji, bez obowiązku stosowania tzw. prewspółczynnika VAT, o którym mowa w art. 86 ust. 2a ustawy o VAT, w przypadku, jeżeli przed rozpoczęciem realizacji Inwestycji X przekroczy próg 200.000 PLN wartości sprzedaży i tym samym w momencie realizacji Inwestycji oraz w latach kolejnych będzie czynnym podatnikiem VAT.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest nieprawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Podstawowe zasady dotyczące odliczania podatku naliczonego zostały sformułowane w art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 775 ze zm.) – zwanej dalej ustawą. W myśl tego przepisu:
W zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.
Zgodnie z art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy:
Kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu:
a)nabycia towarów i usług,
b)dokonania całości lub części zapłaty przed nabyciem towaru lub wykonaniem usługi.
Z przywołanych przepisów prawa wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).
Przedstawiona wyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.
Dodatkowo ustawodawca przyznał podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Ten ostatni przepis określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.
Wobec tego z cytowanych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług wynika, że obowiązkiem podatnika jest przypisanie konkretnych wydatków do określonego rodzaju sprzedaży, z którymi wydatki te są związane. Zatem mają Państwo obowiązek odrębnego określenia, z jakim rodzajem działalności będzie związany podatek wynikający z otrzymanych faktur zakupowych.
Biorąc pod uwagę, że prawo do odliczenia powinno być realizowane natychmiast po powstaniu podatku naliczonego, decydujące znaczenie dla oceny istnienia prawa do odliczenia będzie miał zamierzony (deklarowany) związek podatku naliczonego z czynnościami opodatkowanymi. Przy czym związek ten może mieć charakter bezpośredni lub pośredni.
O związku bezpośrednim dokonywanych zakupów z działalnością podatnika można mówić wówczas, gdy nabywane towary służą, np. dalszej odsprzedaży (towary handlowe) lub też nabywane towary i usługi są niezbędne do wytworzenia towarów lub usług będących przedmiotem dostawy. Bezpośrednio wiążą się więc z czynnościami opodatkowanymi wykonywanymi przez podatnika.
Natomiast o pośrednim związku nabywanych towarów i usług z działalnością przedsiębiorcy można mówić wówczas, gdy ponoszone wydatki wiążą się z całokształtem funkcjonowania przedsiębiorstwa – mają pośredni związek z działalnością gospodarczą, a tym samym z osiąganym przez podatnika obrotem opodatkowanym. Aby jednak można było wskazać, że określone zakupy mają chociażby pośredni związek z działalnością podmiotu, istnieć musi związek przyczynowo-skutkowy pomiędzy dokonanymi zakupami towarów i usług, a powstaniem obrotu. O pośrednim związku dokonanych zakupów z działalnością podatnika można mówić wówczas, gdy zakup towarów i usług nie przyczynia się bezpośrednio do uzyskania obrotu przez podatnika, np. poprzez ich odsprzedaż, lecz poprzez wpływ na ogólne funkcjonowanie przedsiębiorstwa jako całości, przyczynia się do generowania przez podmiot obrotu.
Istnienie związku między nabywanymi towarami i usługami a transakcjami opodatkowanymi podatnika jest traktowane jako niezbędny wymóg powstania prawa do odliczenia podatku również w Dyrektywie 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej. Stanowisko powyższe znajduje również potwierdzenie w orzecznictwie Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej.
Zasada neutralności podatku VAT, a także kwestia pośredniego związku pomiędzy podatkiem naliczonym VAT a czynnościami opodatkowanymi jako warunku wystarczającego do zachowania prawa do odliczenia VAT były przedmiotem licznych orzeczeń TSUE m.in.: wyrok z 15 stycznia 1998 r. w sprawie C-37/95 (Państwo Belgijskie v. Ghent Coal Terminal NV), wyrok z 22 lutego 2001 r. w sprawie C-408/96 (Abbey National plc v. Commissioners of Customs & Excisie), wyrok z 26 maja 2005 r. w sprawie C-465/03 (Kretztechnik AG v. Finanzamt Linz), wyrok z 27 września 2001 r. w sprawie C-16/00 (CIBO Particiationis SA v. Directeur region al des impots du Nord-Pas-de-Calats). TSUE podkreślał, że co do zasady, prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego przysługuje podatnikom wówczas, gdy istnieje bezpośredni związek poniesionych wydatków ze sprzedażą opodatkowaną. Jednakże, brak bezpośredniego związku z konkretną czynnością podlegającą opodatkowaniu nie wyklucza prawa odliczenia podatku VAT w przypadku tzw. kosztów ogólnych działania podatnika, o ile koszty te mogą być przypisane do działalności podatnika podlegającej opodatkowaniu VAT.
W konsekwencji z wyroku tego wynika, że aby można było przyznać podatnikowi prawo do odliczenia naliczonego podatku VAT związek pomiędzy zakupami, a działalnością gospodarczą co do zasady powinien być bezpośredni, może być również pośredni jednak tylko gdy zakupy związane są z działalnością gospodarczą („wyłączną przyczyną tych usług jest działalność gospodarcza w rozumieniu tej dyrektywy wykonywana przez podatnika”). W przeciwnym wypadku koszty pośrednie nie wykazują bezpośredniego i ścisłego związku z tą działalnością, a w konsekwencji nie uprawniają do odliczenia podatku VAT, który je obciąża.
Z art. 86 ust. 1 ustawy wynika, że odliczyć można w całości podatek naliczony, który jest związany z transakcjami opodatkowanymi podatnika. Ta zasada wyklucza możliwość dokonywania odliczeń podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są w ogóle wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystywania do czynności zwolnionych od podatku lub niepodlegających opodatkowaniu VAT. Jednocześnie z zasady tej wynika, że odliczenie podatku naliczonego może być częściowe, tzn. w tej części, w jakiej dane towary lub usługi, z którymi związany jest podatek naliczony są wykorzystywane do realizacji czynności opodatkowanych, z pominięciem tej części podatku od tych towarów i usług, w jakiej towary te (usługi) są wykorzystywane do wykonywania czynności nieopodatkowanych podatkiem VAT.
W każdym przypadku należy dokonać oceny, czy intencją podatnika wykonującego określone czynności, z którymi łączą się skutki podatkowo-prawne, było wykonywanie czynności opodatkowanych.
Wyrażoną w art. 86 ust. 1 ustawy generalną zasadę uprawniającą do odliczenia podatku naliczonego, uzupełniają regulacje zawarte m.in. w art. 86 ust. 2a ustawy, zgodnie z którym:
W przypadku nabycia towarów i usług wykorzystywanych zarówno do celów wykonywanej przez podatnika działalności gospodarczej, jak i do celów innych niż działalność gospodarcza, z wyjątkiem celów osobistych, do których ma zastosowanie art. 7 ust. 2 i art. 8 ust. 2, oraz celów, o których mowa w art. 8 ust. 5 – w przypadku, o którym mowa w tym przepisie, gdy przypisanie tych towarów i usług w całości do działalności gospodarczej podatnika nie jest możliwe, kwotę podatku naliczonego, o której mowa w ust. 2, oblicza się zgodnie ze sposobem określenia zakresu wykorzystywania nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej, zwanym dalej „sposobem określenia proporcji”. Sposób określenia proporcji powinien najbardziej odpowiadać specyfice wykonywanej przez podatnika działalności i dokonywanych przez niego nabyć.
Stosownie do treści art. 86 ust. 2b ustawy:
Sposób określenia proporcji najbardziej odpowiada specyfice wykonywanej przez podatnika działalności i dokonywanych przez niego nabyć, jeżeli:
1)zapewnia dokonanie obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wyłącznie w odniesieniu do części kwoty podatku naliczonego proporcjonalnie przypadającej na wykonywane w ramach działalności gospodarczej czynności opodatkowane oraz
2)obiektywnie odzwierciedla część wydatków przypadającą odpowiednio na działalność gospodarczą oraz na cele inne niż działalność gospodarcza, z wyjątkiem celów osobistych, do których ma zastosowanie art. 7 ust. 2 i art. 8 ust. 2, oraz celów, o których mowa w art. 8 ust. 5 – w przypadku, o którym mowa w tym przepisie, gdy przypisanie tych wydatków w całości do działalności gospodarczej nie jest możliwe.
Zgodnie z art. 86 ust. 2c ustawy:
Przy wyborze sposobu określenia proporcji można wykorzystać w szczególności następujące dane:
1)średnioroczną liczbę osób wykonujących wyłącznie prace związane z działalnością gospodarczą w ogólnej średniorocznej liczbie osób wykonujących prace w ramach działalności gospodarczej i poza tą działalnością;
2)średnioroczną liczbę godzin roboczych przeznaczonych na prace związane z działalnością gospodarczą w ogólnej średniorocznej liczbie godzin roboczych przeznaczonych na prace związane z działalnością gospodarczą i poza tą działalnością;
3)roczny obrót z działalności gospodarczej w rocznym obrocie podatnika z działalności gospodarczej powiększonym o otrzymane przychody z innej działalności, w tym wartość dotacji, subwencji i innych dopłat o podobnym charakterze, otrzymanych na sfinansowanie wykonywanej przez tego podatnika działalności innej niż gospodarcza;
4)średnioroczną powierzchnię wykorzystywaną do działalności gospodarczej w ogólnej średniorocznej powierzchni wykorzystywanej do działalności gospodarczej i poza tą działalnością.
Według z art. 86 ust. 2d ustawy:
W celu obliczenia kwoty podatku naliczonego w przypadku, o którym mowa w ust. 2a, przyjmuje się dane za poprzedni rok podatkowy.
Na podstawie art. 86 ust. 2g ustawy:
Proporcję określa się procentowo w stosunku rocznym. Proporcję tę zaokrągla się w górę do najbliższej liczby całkowitej. Przepisy art. 90 ust. 5, 6, 9a, 10 i 10c-10g stosuje się odpowiednio.
W myśl art. 86 ust. 2h ustawy:
W przypadku gdy podatnik, dla którego sposób określenia proporcji wskazują przepisy wydane na podstawie ust. 22, uzna, że wskazany zgodnie z przepisami wydanymi na podstawie ust. 22 sposób określenia proporcji nie będzie najbardziej odpowiadać specyfice wykonywanej przez niego działalności i dokonywanych przez niego nabyć, może zastosować inny bardziej reprezentatywny sposób określenia proporcji.
Jak stanowi art. 86 ust. 22 ustawy,
Minister właściwy do spraw finansów publicznych może, w drodze rozporządzenia, określić w przypadku niektórych podatników sposób określenia proporcji uznany za najbardziej odpowiadający specyfice wykonywanej przez tych podatników działalności i dokonywanych przez nich nabyć oraz wskazać dane, na podstawie których jest obliczana kwota podatku naliczonego z wykorzystaniem tego sposobu określenia proporcji, uwzględniając specyfikę prowadzenia działalności przez niektórych podatników i uwarunkowania obrotu gospodarczego.
Na podstawie wskazanej delegacji, zostało wydane rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 17 grudnia 2015 r. w sprawie sposobu określania zakresu wykorzystywania nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej w przypadku niektórych podatników (t. j. Dz. U. z 2021 r. poz. 999) zwane dalej Rozporządzeniem.
Na podstawie § 1 pkt 1 i 2 Rozporządzenia:
Rozporządzenie:
a)określa w przypadku niektórych podatników sposób określania zakresu wykorzystywania nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej uznany za najbardziej odpowiadający specyfice wykonywanej przez tych podatników działalności i dokonywanych przez nich nabyć, zwany dalej „sposobem określenia proporcji”;
b)wskazuje dane, na podstawie których jest obliczana kwota podatku naliczonego z wykorzystaniem sposobu określenia proporcji.
W Rozporządzeniu tym zostali wskazani podatnicy, do których przepisy w nim zawarte się odnoszą. Są to: jednostki samorządu terytorialnego, samorządowe instytucje kultury, państwowe instytucje kultury, uczelnie publiczne, instytuty badawcze.
Zgodnie z § 2 pkt 8 Rozporządzenia:
Ilekroć w rozporządzeniu jest mowa o jednostkach organizacyjnych jednostki samorządu terytorialnego – rozumie się przez to: urząd obsługujący jednostkę samorządu terytorialnego, jednostkę budżetową, zakład budżetowy.
W myśl § 3 ust. 1 Rozporządzenia:
W przypadku jednostki samorządu terytorialnego sposób określenia proporcji ustala się odrębnie dla każdej z jednostek organizacyjnych jednostki samorządu terytorialnego.
Rozporządzenie wprowadza wzory, według których będą wyznaczane sposoby określenia proporcji, uznane za najbardziej odpowiadające specyfice wykonywanej przez tych podatników działalności i dokonywanych przez nich nabyć. Zaproponowane metody mają charakter „obrotowy”, polegający na ustaleniu udziału „obrotów” z tytułu działalności gospodarczej w całkowitym „obrocie” z tytułu działalności gospodarczej oraz działalności pozostającej poza sferą VAT.
Jak wyżej wskazano, wśród wymienionych w rozporządzeniu podmiotów Minister Finansów wskazał samorządowe instytucje kultury.
Stosownie do § 4 ust. 1 Rozporządzenia:
W przypadku samorządowej instytucji kultury, jako sposób określenia proporcji uznaje się sposób ustalony według wzoru:
X = A x 100/P
gdzie poszczególne symbole oznaczają:
X – proporcję określoną procentowo, zaokrągloną w górę do najbliższej liczby całkowitej,
A – roczny obrót z działalności gospodarczej zrealizowany przez samorządową instytucję kultury,
P – przychody wykonane samorządowej instytucji kultury.
Według § 2 pkt 4 Rozporządzenia:
ilekroć w rozporządzeniu jest mowa o obrocie – rozumie się przez to podstawę opodatkowania, o której mowa w art. 29a, art. 32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5 ustawy, w zakresie:
a) dokonywanych przez podatników:
-odpłatnych dostaw towarów na terytorium kraju,
-odpłatnego świadczenia usług na terytorium kraju,
-eksportu towarów,
-wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów,
b) odpłatnych dostaw towarów lub świadczenia usług poza terytorium kraju, które podlegałyby opodatkowaniu podatkiem gdyby były wykonywane na terytorium kraju.
Stosownie do § 8 Rozporządzenia:
W celu obliczenia kwoty podatku naliczonego w przypadkach, o których mowa w § 3-7, mogą być przyjęte dane za rok podatkowy poprzedzający poprzedni rok podatkowy.
Powołany przepis art. 86 ust. 2a ustawy wprost określa, co stanowi kwotę podatku naliczonego w przypadku nabycia towarów i usług, wykorzystywanych zarówno do celów wykonywanej przez podatnika działalności gospodarczej, jak i do celów innych. Zgodnie z tą normą w przypadku nabycia towarów i usług, wykorzystywanych zarówno do celów wykonywanej przez podatnika działalności gospodarczej, jak i do celów innych niż działalność gospodarcza (z wyjątkiem wykorzystania na cele osobiste, do których może mieć zastosowanie art. 7 ust. 2 i art. 8 ust. 2 ustawy), w sytuacji gdy przypisanie tych towarów i usług w całości do działalności gospodarczej nie jest możliwe, kwotę podatku naliczonego oblicza się zgodnie ze sposobem określenia zakresu wykorzystywania nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej.
Cele prowadzonej działalności gospodarczej należy rozpatrywać w kontekście definicji działalności gospodarczej, określonej w art. 15 ust. 2 i 3 ustawy. W związku z prowadzeniem działalności gospodarczej u podatnika mogą wystąpić działania czy sytuacje, które nie generują opodatkowania VAT. „Towarzyszą” one działalności gospodarczej i nie stanowią obok niej odrębnego przedmiotu działalności podatnika. Nie podlegają one opodatkowaniu VAT, jednakże ich występowanie nie oznacza, że u podatnika występują czynności wykonywane poza działalnością gospodarczą.
Za czynności zrównane z czynnościami wykonywanymi w ramach działalności gospodarczej uznaje się także nieodpłatną dostawę towarów lub nieodpłatne świadczenie usług na cele osobiste, w przypadkach o których mowa w art. 7 ust. 2 i art. 8 ust. 2 ustawy. Uzasadnia to fakt, że chociaż czynności te z definicji nie mają związku z działalnością gospodarczą, w przypadkach określonych w tych przepisach następuje obowiązek naliczenia VAT.
Natomiast przez cele inne, rozumie się sferę działalności danego podmiotu niebędącą działalnością gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 i 3 ustawy (przykładowo działalność podmiotu w charakterze organu władzy czy nieodpłatną działalność statutową).
Pojęcia „podatnik” i „działalność gospodarcza” na potrzeby podatku od towarów i usług zostały określone w art. 15 ust. 1 i ust. 2 ustawy.
Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy:
Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.
W myśl art. 15 ust. 2 ustawy:
Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.
Mając na uwadze powyższe oraz powołane przepisy, wskazać należy, że w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego. Prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje zatem wówczas, gdy zostaną spełnione dwa warunki: odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych.
Z powołanych przepisów wynika, że w celu odliczenia podatku naliczonego, w pierwszej kolejności podatnik winien przyporządkować ponoszone wydatki do poszczególnych rodzajów działalności (opodatkowanej podatkiem VAT, zwolnionej i niepodlegającej opodatkowaniu tym podatkiem). W przypadku zakupów bezpośrednio związanych z działalnością opodatkowaną, podatnik, na podstawie art. 86 ust. 1 ustawy, odlicza podatek naliczony w całości. Natomiast w sytuacji, gdy takie przyporządkowanie nie jest możliwe, a wydatki służą zarówno do celów wykonywanej przez podatnika działalności gospodarczej, jak i do celów innych niż działalność gospodarcza, podatnik winien ustalić proporcję, o której mowa w art. 86 ust. 2a ustawy oraz (w przypadku wystąpienia także czynności zwolnionych od podatku) w art. 90 ust. 2 i 3 ustawy.
Zasady prowadzenia samorządowej jednostki kultury określa m.in ustawa z dnia 25 października 1991 r. o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 87).
W świetle art. 9 ust. 1 powyższej ustawy o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej:
Jednostki samorządu terytorialnego organizują działalność kulturalną, tworząc samorządowe instytucje kultury, dla których prowadzenie takiej działalności jest podstawowym celem statutowym.
Z kolei w myśl art. 9 ust. 2 ustawy o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej:
Prowadzenie działalności kulturalnej jest zadaniem własnym jednostek samorządu terytorialnego o charakterze obowiązkowym.
Na mocy art. 9 ust. 3 ustawy o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej:
Instytucje kultury, dla których organizatorami są jednostki samorządu terytorialnego, mogą otrzymywać dotacje celowe na zadania objęte mecenatem państwa, w tym dotacje celowe na finansowanie lub dofinansowanie kosztów realizacji inwestycji, z budżetu państwa z części, której dysponentem jest minister właściwy do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego.
Jak wynika z zacytowanego przepisu art. 86 ust. 2a ustawy prewspółczynnik jest stosowany w sytuacji, gdy:
·nabyte towary i usługi są wykorzystywane zarówno do celów wykonywanej przez podatnika działalności gospodarczej, jak i do celów innych niż działalność gospodarcza,
·przypisanie tych towarów i usług w całości do działalności gospodarczej podatnika nie jest możliwe.
Z okoliczności sprawy wynika, że są Państwo samorządową instytucją kultury w rozumieniu ustawy o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej utworzoną przez Powiat (…). Zostali Państwo wpisani do rejestru instytucji kultury prowadzonego przez Powiat (…) oraz posiadają Państwo osobowość prawną. Działają Państwo na podstawie przepisów ustawy o działalności kulturalnej, ustawy o samorządzie powiatowym oraz na podstawie postanowień Statutu (…). Od (...)2025 r. są Państwo czynnym podatnikiem VAT. Zgodnie ze Statutem, podstawowym celem statutowym Państwa działalności jest promocja kultury (…), tworzenie, ochrona, udostępnianie różnorodnych wartości i dóbr kultury oraz prowadzenie badań i dokumentacji w dziedzinie kultury i historii regionu oraz produktu lokalnego.
Zakres Państwa działalności obejmuje w szczególności:
·prowadzenie wielokierunkowej działalności uwzględniającej indywidualne i zbiorowe formy uczestnictwa w kulturze;
·organizacja imprez kulturalnych, promocyjnych i rekreacyjnych;
·podejmowanie przedsięwzięć lokalnych, krajowych i międzynarodowych w procesie integracji europejskiej w zakresie działalności statutowej;
·promocja produktu turystycznego, regionalnego i kulturowego Powiatu (…);
·współdziałanie z samorządami, placówkami oświatowymi, instytucjami oraz stowarzyszeniami w celu włączenia ich oferty w system promocji walorów kulturowych i turystycznych Powiatu (…);
·świadczenie usług hotelarskich i gastronomicznych jako przykładu innowacyjności w obsłudze ruchu turystycznego;
·prowadzenie wspólnej promocji regionu na podstawie porozumień zawartych z innymi jednostkami samorządu terytorialnego.
Samodzielnie gospodarują Państwo mieniem nieruchomym i ruchomym nabytym na własność lub znajdującym się w jego posiadaniu na podstawie innego tytułu prawnego oraz pokrywają Państwo koszty bieżącej działalności i zobowiązania z uzyskanych przychodów. Państwa działalność ma zasadniczo charakter odpłatny. Prowadzona przez Państwa działalność obejmuje w szczególności świadczenie usług polegających na organizowaniu warsztatów, wystaw – w tym wystaw immersyjnych i ekspozycji VR – oraz wydarzeń kulturalnych, tj. prelekcji, wykładów, koncertów, spotkań autorskich. Warunkiem wstępu na wskazane powyżej wydarzenia jest zakup biletu. Ponadto, odpłatny charakter mają usługi związane z organizacją przez Państwa eventów oraz wynajmem pomieszczeń, a także sprzedaż towarów i usług w kawiarni oraz sklepie z lokalnymi rękodziełami, pamiątkami i literaturą regionalną prowadzonymi przez Państwa w budynku stanowiącym Państwa siedzibę. Pewne wydarzenia organizowane lub współorganizowane przez Państwa mają charakter nieodpłatny. Do prowadzonej przez Państwa działalności nieodpłatnej zalicza się w szczególności organizowanie i współorganizowanie wydarzeń otwartych, dostępnych dla uczestników bez konieczności uiszczenia opłaty (m.in. spotkania edukacyjne, wykłady, warsztaty, akcje promocyjne mające na celu popularyzację tradycji i historii regionu, a także udział Państwa w wydarzeniach zewnętrznych o charakterze kulturalnym i promocyjnym, które nie są biletowane). W trakcie organizowanych wydarzeń nieodpłatnych, prowadzą Państwo działalność promocyjną, w szczególności poprzez dystrybucję materiałów informacyjnych, ulotek i broszur dotyczących własnej działalności, w celu upowszechniania wiedzy o Państwa ofercie kulturalnej oraz budowania rozpoznawalności marki w regionie. Działalność promocyjna podejmowana jest w celu upowszechniania wiedzy o całej działalności, zarówno odpłatnej oraz nieodpłatnej. Jak Państwo wskazują – organizacja bezpłatnych wydarzeń służy nie tylko realizacji celów statutowych, ale również pełni funkcję promocyjną i wizerunkową.
Planują Państwo realizację inwestycji współfinansowanej w ramach programu regionalnego (...) polegającej na: (i) modernizacji Budynku, w którym mają Państwo siedzibę oraz prowadzą działalność oraz (ii) nabyciu wyposażenia i materiałów audiowizualnych i promocyjnych, które będą wykorzystywane w Państwa działalności. W ramach realizacji Inwestycji planowane są w szczególności prace tj.:
·zmiana sposobu użytkowania Budynku wraz z opracowaniem dokumentacji projektowej, przeprowadzeniem remontu oraz wykonaniem niezbędnych prac budowlanych i instalacyjnych;
·montaż ścian przesuwnych w wybranych pomieszczeniach;
·dostosowanie sal warsztatowych do bieżących potrzeb Wnioskodawcy;
·modernizacja stanowisk VR w celu uzyskania bardziej ergonomicznej i przestrzennie efektywnej aranżacji;
·aranżacja mobilnej sali wystawowej;
·dostosowanie przestrzeni kawiarni do celów działalności Wnioskodawcy;
·stworzenie kontentu dla sali immersyjnej oraz instalacji holograficznych;
·zakup wyposażenia eventowego, w tym namiotów, ławek i elementów infrastruktury plenerowej;
·zakup i montaż mechanizmu bramy przesuwnej;
·opracowanie materiałów audiowizualnych;
·przygotowanie filmu oraz albumu promocyjnego prezentującego działalność i ofertę Wnioskodawcy.
Wydatki, które poniosą Państwo w ramach ww. Inwestycji będą dotyczyły całej działalności prowadzonej, zarówno odpłatnej oraz nieodpłatnej. Faktury dokumentujące wydatki poniesione w związku z realizacją ww. inwestycji będą wystawiane na Państwa. Towary i usługi nabywane w związku z realizacją Inwestycji będą wykorzystywać Państwo do czynności opodatkowanych podatkiem VAT oraz czynności niepodlegających opodatkowaniu podatkiem VAT (które w Państwa ocenie są ściśle związane z czynnościami opodatkowanymi podatkiem VAT). Jak Państwo wskazują – towary i usługi nabywane w związku z realizacją ww. Inwestycji będą wykorzystywane do prowadzenia działalności statutowej, tj. czynności odpłatnych oraz nieodpłatnych. Zatem w Państwa ocenie – towary i usługi nabywane w związku z realizacją Inwestycji będą wykorzystywane do celów prowadzonej działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy. Jednocześnie wskazują Państwo, że – w przypadku jeżeli Organ uzna, iż działalność nieodpłatna stanowi działalność inną niż działalność gospodarcza w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy – nie będzie istniała możliwość przyporządkowania wydatków w całości do działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy. Towary i usługi nabywane w związku z realizacją Inwestycji, nie będą wykorzystywane do czynności zwolnionych z opodatkowania podatkiem VAT. Wydatki ponoszone przez Państwa w związku z realizacją ww. Inwestycji nie będą miały wpływu na cenę oferowanych dotychczas usług/towarów opodatkowanych podatkiem VAT. Ponoszone wydatki będą miały natomiast wpływ na zwiększenie zakresu oferowanych przez Państwa usług, co w Państwa ocenie – przyczyni się do zwiększenia przychodów ze sprzedaży opodatkowanej podatkiem VAT oraz pozyskanie nowych klientów.
Państwa wątpliwości dotyczą prawa do pełnego odliczenia podatku VAT naliczonego od wydatków poniesionych w ramach planowanej Inwestycji, bez obowiązku stosowania tzw. prewspółczynnika VAT, o którym mowa w art. 86 ust. 2a ustawy.
W świetle przedstawionych okoliczności nie można się zatem zgodzić z Państwem, że towary i usługi nabywane w ramach ww. Inwestycji będą wykorzystywane wyłącznie do czynności opodatkowanych w ramach prowadzonej działalności w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy.
Przedstawiony opis sprawy wskazuje bowiem, że głównym celem Państwa działalności jako instytucji kultury (zgodnie ze statutem) jest promocja kultury (…), tworzenie, ochrona, udostępnianie różnorodnych wartości i dóbr kultury oraz prowadzenie badań i dokumentacji w dziedzinie kultury i historii regionu oraz produktu lokalnego. Jak Państwo wskazują w ramach Państwa działalności wykonują Państwo zarówno czynności odpłatne opodatkowane podatkiem od towarów i usług, jak również czynności nieodpłatne niepodlegające opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.
Mając na uwadze powyższe należy uznać, że nabywane przez Państwa towary i usługi w ramach ww. Inwestycji będą służyły realizacji Państwa zadań statutowych zarówno w zakresie wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług w ramach prowadzonej działalności w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy, jak również celom innym niż działalność gospodarcza.
Niewątpliwie świadczone przez Państwa nieodpłatne usługi mogą wpływać na wzrost przychodów z tytułu wykonywania czynności opodatkowanych, to jednak nie można uznać, że realizowana przez Państwa ww. Inwestycja służy wyłącznie działalności opodatkowanej w rozumieniu przepisów ustawy o podatku od towarów i usług. Ponadto – jak Państwo wskazują – wydatki ponoszone w związku z realizacją ww. Inewstycji nie będa miały wpływu na cenę oferowanych usług/towarów opodatkowanych podatkiem VAT.
Czynności niepodlegające opodatkowaniu wykonywane przez instytucję kultury nie są czynnościami wykonywanymi wyłącznie w celach gospodarczych. Organizacja bezpłatnych wydarzeń stanowi przede wszystkim realizację celów statutowych, do których realizacji instytucja została powołana przez organizatora. Z tego względu, nie można przyjąć, że nieodpłatne czynności wykonywane przez instytucję kultury przyczyniają się wyłącznie do poszerzenia grona osób, które ostatecznie skorzystają z odpłatnej oferty danej instytucji, ale stanowią również działania upowszechniające kulturę w szerokim tego pojęcia znaczeniu.
Mając na uwadze przedstawione okoliczności sprawy w kontekście powołanych przepisów prawa wskazania wymaga, że będzie przysługiwało Państwu prawo do odliczenia podatku naliczonego z faktur dokumentujących zakupy towarów i usług w związku z realizacją ww. Inwestycji jedynie w zakresie, w jakim te towary i usługi będą służyć do wykonywania przez Państwa czynności opodatkowanych podatkiem VAT.
Jak wskazano powyżej dokonując odliczenia kwot podatku naliczonego, w pierwszej kolejności podatnik powinien dokonać ich alokacji do konkretnych kategorii czynności. Gdy takie wyodrębnienie jest możliwe, na podstawie art. 86 ust. 1 ustawy, podatnikowi przysługuje pełne prawo do odliczenia podatku naliczonego przy nabyciu towarów i usług związanych z czynnościami opodatkowanymi wykonywanymi w ramach działalności gospodarczej.
W sytuacji, gdy nie jest możliwe przypisanie poniesionych wydatków w całości do działalności gospodarczej, wówczas podatnik nie ma możliwości odliczenia podatku naliczonego w pełnej wysokości i jest zobowiązany stosować prewspółczynnik, o którym mowa w art. 86 ust. 2a i następne ustawy z uwzględnieniem przepisów rozporządzenia Ministra Finansów z 17 grudnia 2015 r.
Jak Państwo wskazali od (...)2025 r. są Państwo czynnym podatnikiem VAT. Wydatki jakie poniosą Państwo w ramach realizacji Inwestycji polegającej na modernizacji budynku, w którym mają Państwo siedzibę oraz nabyciu wyposażenia i materiałów audiowizualnych i promocyjnych będą dotyczyły całej działalności prowadzonej przez Państwa, tj. zarówno odpłatnej jak i nieodpłatnej.
Jednocześnie wskazują Państwo, że – w przypadku uznania przez Organ, iż działalność nieodpłatna stanowi działalność inną niż działalność gospodarcza w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy – nie będzie istniała możliwość przyporządkowania wydatków w całości do działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy. Towary i usługi nabywane w związku z realizacją Inwestycji, nie będą wykorzystywane do czynności zwolnionych z opodatkowania podatkiem VAT.
W związku z powyższym – w świetle powołanego art. 86 ust. 1 ustawy – nie będzie Państwu przysługiwać pełne prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, w odniesieniu do towarów i usług nabytych w ramach realizacji Inwestycji, ponieważ nie będzie ona służyć wyłącznie i w bezpośredni sposób czynnościom opodatkowanym podatkiem VAT.
W konsekwencji w przedstawionych okolicznościach sprawy, z uwagi na związek ponoszonych w ramach Inwestycji wydatków z całą prowadzoną przez Państwa dzielnościom (odpłatną i nieodpłatną) będzie przysługiwało Państwu prawo do częściowego obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego na podstawie art. 86 ust. 2a i następne ustawy oraz Rozporządzenia.
Podsumowując, stwierdzam, że nie będą mieli Państwo prawa do pełnego odliczenia podatku VAT naliczonego od wydatków poniesionych w ramach planowanej Inwestycji. Jednakże będzie przysługiwało Państwu prawo do odliczenia podatku naliczonego od wydatków w ramach ww. Inwestycji w części w jakiej będą one związane z wykonywaniem przez Państwa czynności opodatkowanych, tj. przy zastosowaniu prewspółczynnika, zgodnie art. 86 ust. 2a i następne ustawy oraz Rozporządzenia.
Wobec powyższego Państwa stanowisko należało uznać za nieprawidłowe.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.
Zgodnie z art. 14b § 3 Ordynacji podatkowej:
Składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego oraz do przedstawienia własnego stanowiska w sprawie oceny prawnej tego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego.
Jestem ściśle związany przedstawionym we wniosku zdarzeniem przyszłym. Państwo ponoszą ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym jego przedstawieniem. Zatem, wydając przedmiotową interpretację oparłem się na wynikającym z treści wniosku opisie zdarzenia przyszłego. W przypadku, gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, bądź celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan sprawy, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych. Ponadto, w sytuacji zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego w opisie sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.
Natomiast odnosząc się do powołanego przez Państwa we wniosku wyroku sądu administracyjnego wyjaśniam, że wskazany wyrok został potraktowany jako element Państwa argumentacji, jest to jednak rozstrzygnięcie odnoszące się do indywidualnej sprawy i co do zasady wiąże ono stronę postępowania w konkretnej, indywidualnej sprawie, nie rozciągając swojego oddziaływania na inne, choćby podobne lub zbieżne sprawy. Zatem wskazany we wniosku wyrok sądu nie ma wpływu na podjęte w niniejszej interpretacji rozstrzygnięcie.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.
·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1) z zastosowaniem art. 119a;
2) w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3) z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j. Dz.U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.