
Temat interpretacji
Interpretacja indywidualna
– stanowisko prawidłowe
Szanowna Pani,
stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
4 sierpnia 2025 r. wpłynął Pani wniosek z o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy zastosowania zwolnienia dla świadczonych usług w zakresie udzielania licencji na korzystanie z autorskich praw majątkowych do utworu literackiego na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 33 lit. b ustawy. Uzupełniła Pani wniosek pismem z 4 sierpnia 2025 r. (wpływ 8 sierpnia 2025 r.). Treść wniosku jest następująca:
Opis stanu faktycznego
Wnioskodawczyni prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą której przedmiotem jest m.in. działalność literacka i działalność związana z komponowaniem muzyki kod PKD 90.11.Z.
W ramach swojej działalności Wnioskodawczyni między innymi podjęła współpracę z polskim wydawnictwem, które zleciło Wnioskodawczyni stworzenie utworu literackiego i opublikuje napisany przez Wnioskodawczynię utwór literacki.
Na podstawie umowy zawartej z wydawnictwem Wnioskodawczyni udzieliła licencji na korzystanie z autorskich praw majątkowych do stworzonego przez siebie utworu literackiego w zamian za co otrzyma honoraria. Honoraria mogą być kalkulowane w różny sposób, przy czym najczęściej są to kwoty stanowiące procent przychodów ze sprzedaży egzemplarzy utworów, rozliczane w okresach rozliczeniowych. Honorarium może mieć też formę kwoty zryczałtowanej lub może być kalkulowane w systemie mieszanym. Umowa z wydawnictwem nie wyodrębnia wynagrodzenia za napisanie utworu literackiego i udzielenie licencji do niego.
W ocenie Wnioskodawczyni usługi polegające na tworzeniu utworów na zlecenie podmiotów zamawiających stanowią usługi kulturalne. Wnioskodawczyni wskazuje, że w znaczeniu językowym „kulturalny” to „odnoszący się do tworzenia i upowszechniania kultury lub stanowiący jej składnik”, natomiast „kultura” to „materialna i umysłowa działalność społeczeństw oraz jej wytwory” (Słownik języka polskiego PWN, wydanie internetowe).
Elementami składowymi kultury są w tym słownikowym znaczeniu wytwory działalności intelektualnej człowieka. Składają się na nią w szczególności wytwory i osiągnięcia z dziedziny sztuki w postaci między innymi dzieł artystycznych na przykład o charakterze literackim (por. np. interpretację Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 26 lutego 2016 r. nr IPPP2/4512-1253/15-2/DG). Niewątpliwie zatem kulturę tworzą wszelkie utwory stanowiące rezultat twórczej działalności o indywidualnym charakterze.
Wnioskodawczyni jest podmiotem, której twórcza i indywidualna działalność skutkuje powstaniem tych elementów składowych kultury. W konsekwencji usługi polegające na tworzeniu na zlecenie podmiotów zamawiających utworów literackich w stosunku do których Wnioskodawczyni jako twórca (podmiot prawa autorskiego) udziela licencji na korzystanie z autorskich praw majątkowych do ww. utworów należy uznać za usługi kulturalne w podanym językowym znaczeniu.
W ocenie Wnioskodawczyni utwory tworzone przez nią na zlecenie podmiotów zamawiających, do których kontrahenci nabywają licencje na korzystanie z autorskich praw majątkowych do tych utworów, stanowią utwory w rozumieniu art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych.
Wnioskodawczyni wskazuje, że w przypadku, gdy na zlecenie podmiotu zamawiającego powstaje jakikolwiek utwór, a kontrahent nabywa licencję na korzystanie z autorskich praw majątkowych do tego utworu, przedmiotem ochrony prawnej jest utwór w rozumieniu art. 1 ust. 1 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych.
W ocenie Wnioskodawczyni tworząc na zlecenie podmiotów zamawiających utwory, do których kontrahenci nabywają licencje na korzystanie z autorskich praw majątkowych do tych utworów, Wnioskodawczyni działa jako indywidualny twórca lub artysta wykonawca w rozumieniu przepisów ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych.
Jak stanowi art. 8 ust. 2 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, domniemywa się, że twórcą jest osoba, której nazwisko w tym charakterze uwidoczniono na egzemplarzach utworu lub której autorstwo podano do publicznej wiadomości w jakikolwiek inny sposób w związku z rozpowszechnianiem utworu.
Wnioskodawczyni podaje, że w przypadku, gdy na zlecenie podmiotu zamawiającego powstaje jakikolwiek utwór i kontrahent nabywa licencję na korzystanie z autorskich praw majątkowych do tego utworu, Wnioskodawczyni działa jako indywidualny twórca w rozumieniu przepisów ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, ponieważ w takiej sytuacji w wyniku kreatywnej i indywidualnej działalności Wnioskodawcy powstaje uzewnętrzniony niepowtarzalny rezultat tej działalności, jakim jest utwór. Nazwisko Wnioskodawczyni jako twórcy jest w przedmiotowych przypadkach podawane do publicznej wiadomości w związku z rozpowszechnianiem utworów. Utwór ten powstaje wskutek twórczej i indywidualnej działalności Wnioskodawcy, zatem Wnioskodawca działa jako indywidualny twórca w rozumieniu prawa autorskiego.
Wnioskodawczyni wskazuje, iż w przypadku tworzenia utworów na zlecenie podmiotów zamawiających, do których kontrahenci nabywają licencje na korzystanie z autorskich praw majątkowych do tych utworów, Wnioskodawczyni otrzymuje wynagrodzenie w formie honorarium. Wnioskodawczyni jako twórca - autor otrzymuje wynagrodzenie, które stanowi „honorarium” rozumiane za Słownikiem języka polskiego PWN jako „wynagrodzenie za pracę w wolnych zawodach”.
Pytanie
Czy świadczone przez Wnioskodawczynię za wynagrodzeniem usługi polegające na udzielaniu licencji na korzystanie z autorskich praw majątkowych do utworu literackiego korzystają ze zwolnienia z opodatkowania VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 33 lit. b) ustawy VAT?
Pani stanowisko w sprawie
Jak stanowi art. 43 ust. 1 pkt 33 lit. b ustawy VAT, zwalnia się z opodatkowania usługi kulturalne świadczone przez indywidualnych twórców i artystów wykonawców, w rozumieniu przepisów o prawie autorskim i prawach pokrewnych, wynagradzane w formie honorariów, w tym za przekazanie lub udzielenie licencji do praw autorskich lub praw do artystycznego wykonania utworów. Warunkiem zastosowania zwolnienia na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 33 lit. b ustawy VAT jest spełnienie przesłanki o charakterze przedmiotowym, dotyczącej rodzaju świadczonych usług (kulturalnych) oraz przesłanki podmiotowej odnoszącej się do usługodawcy.
Krąg podmiotów uprawnionych do zwolnienia obejmuje indywidualnych twórców i artystów wykonawców w rozumieniu przepisów o prawie autorskim i prawach pokrewnych, wynagradzanych w formie honorariów, w tym za przekazanie lub udzielenie licencji do praw autorskich lub praw do artystycznego wykonania utworów.
Analizując powołane wyżej regulacje dotyczące zwolnienia od podatku VAT przewidzianego w art. 43 ust. 1 pkt 33 ustawy, w zakresie usług kultury zauważyć należy, że warunkiem zastosowania ww. zwolnienia od podatku jest spełnienie przesłanki o charakterze podmiotowym odnoszącej się do usługodawcy, jak również przedmiotowym, dotyczącym rodzaju świadczonych usług. Niespełnienie chociażby jednej z ww. przesłanek powoduje, że zwolnienie nie będzie miało zastosowania.
W skład grupy podmiotów uprawnionych do zwolnienia wchodzą indywidualni twórcy i artyści wykonawcy, w rozumieniu przepisów o prawie autorskim i prawach pokrewnych, wynagradzani w formie honorariów, w tym za przekazanie lub udzielenie licencji do praw autorskich lub praw do artystycznego wykonania utworów. Ustawa o podatku od towarów i usług oraz przepisy wykonawcze nie definiują pojęć „kultura” i „usługa kulturalna”. Zatem przy dokonywaniu interpretacji przepisu art. 43 ust. 1 pkt 33 lit. b ustawy posłużyć się należy wykładnią literalną, odwołując się do językowego znaczenia tych pojęć. Zgodnie z jej regułami, odnosząc się do znaczenia terminu „usługi kulturalne” w języku potocznym, możemy stwierdzić, że pod pojęciem tym kryją się usługi odnoszące się do kultury, w zakresie kultury, itp. Natomiast kultura to „całokształt materialnego i duchowego dorobku ludzkości, a także ogół wartości zasad i norm współżycia przyjętych przez dane zbiorowości; wszystko to, co powstaje dzięki pracy człowieka, co jest wytworem jego myśli i działalności. Kultura dzieli się na: materialną, której zakres pokrywa się z pojęciem cywilizacja, i duchową - ogół wytworów i osiągnięć z dziedziny sztuki, nauki, moralności funkcjonujących w postaci dzieł artystycznych, wierzeń, obyczajów, a także uznanych wartości, takich jak: prawda, sprawiedliwość, wolność, równość itp. (Roman Smolski, Marek Smolski, Elżbieta Helena Stadtmuller „Słownik Encyklopedyczny Edukacja Obywatelska” Wydawnictwo Europa, Warszawa 1999). Encyklopedia Popularna w haśle „kultura” podaje, że jest to „całokształt materialnego i duchowego dorobku ludzkości gromadzony, utrwalany i wzbogacany w ciągu jej dziejów, przekazywany z pokolenia na pokolenie; w skład tak pojętej kultury wchodzą nie tylko wytwory materialne i instytucje społeczne, ale także zasady współżycia społecznego, sposoby postępowania, wzory, kryteria ocen estetycznych i moralnych przyjęte w danej zbiorowości i wyznaczające obowiązujące zachowania” (Encyklopedia Popularna PWN, Wydanie XV, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1982).
Przez potoczne rozumienie pojęcia „kultura” możemy zatem uznać całokształt wytworów materialnych i umysłowych społeczności. Takie rozumienie pojęcia „kultura”, ma jednak niewielkie znaczenie praktyczne, a już w szczególności nie spełni swojej funkcji w procesie interpretacji prawa podatkowego.
Zgodnie zatem z regułami wykładni prawa, w sytuacji gdy wykładnia językowa nie przynosi oczekiwanych rezultatów, wskazanym jest sięgniecie do wykładni systemowej oraz funkcjonalnej. Wykładnia systemowa pozwala na ustalenie zakresu rozumienia pojęcia w znaczeniu w jakim posługują się nim inne akty prawne należące do systemu prawa (wykładnia systemowa zewnętrzna).
W tym celu należy sięgnąć do ustawy wprost lub pośrednio odnoszącej się do działalności prowadzonej w sferze kulturalnej, tj. ustawy z dnia 25 października 1991 r. o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej (Dz. U. z 2020 r. poz. 194). Co prawda definicja działalności kulturalnej w języku prawnym, skonstruowana w oparciu o powyższy akt prawny nie będzie pełna, jednak pozwoli na sprecyzowanie terminów „kultura” oraz „usługi kulturalne” na potrzeby niniejszego wniosku.
Zgodnie z art. 1 ust. 1 ustawy o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej, działalność kulturalna w rozumieniu niniejszej ustawy polega na tworzeniu, upowszechnianiu i ochronie kultury.
Reasumując, za usługi kulturalne możemy uznać usługi polegające na upowszechnianiu i ochronie kultury, przez którą należy rozumieć naturalne i kulturalne dziedzictwo ludzkości o charakterze materialnym i niematerialnym, w szczególności w zakresie historii, nauki i sztuki.
Analizując możliwość zwolnienia świadczonych usług na gruncie przepisów art. 43 ust. 1 pkt 33 lit. b ustawy, należy wskazać, że zgodnie z art. 1 ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (Dz. U. z 2019 r. poz. 1231 z późn. zm.), do której odwołuje się ustawodawca w treści art. 43 ust. 1 pkt 33 lit. b ustawy - przedmiotem prawa autorskiego jest każdy przejaw działalności twórczej o indywidualnym charakterze, ustalony w jakiejkolwiek postaci, niezależnie od wartości, przeznaczenia i sposobu wyrażenia (utwór).
W szczególności przedmiotem prawa autorskiego są m.in. utwory wyrażone słowem, symbolami matematycznymi, znakami graficznymi (literackie, publicystyczne, naukowe, kartograficzne oraz programy komputerowe), utwory muzyczne i słowno-muzyczne, a także sceniczne, sceniczno-muzyczne, choreograficzne i pantomimiczne, audiowizualne (w tym filmowe) - art. 1 ust. 2 pkt 1, pkt 7-9 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych.
Na podstawie art. 8 ust. 2 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, domniemywa się, że twórcą jest osoba, której nazwisko w tym charakterze uwidoczniono na egzemplarzach utworu lub której autorstwo podano do publicznej wiadomości w jakikolwiek inny sposób w związku z rozpowszechnianiem utworu. Pod ochroną pozostaje - na podstawie art. 85 ust. 1 ww. ustawy - każde artystyczne wykonanie utworu lub dzieła sztuki ludowej niezależnie od jego wartości, przeznaczenia i sposobu wyrażenia. Z treści ww. przepisów można zatem wywieść, że twórcą w rozumieniu ustawy jest każda osoba prowadząca faktycznie działalność twórczą, czyli działalność, której efektem jest powstanie utworu w rozumieniu art. 1 ust. 1 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Użyte w tym przepisie określenie „przejaw działalności twórczej”, należy rozumieć jako uzewnętrzniony rezultat działalności człowieka o charakterze kreacyjnym.
Wnioskodawczyni stoi na stanowisku, iż jest w konsekwencji „twórcą” w rozumieniu przepisów tej ustawy. W ramach swojej działalności Wnioskodawczyni między innymi współpracuje z polskim wydawnictwem, które opublikuje napisane przez Wnioskodawcę utwory literackie. Na podstawie umowy z wydawnictwem Wnioskodawczyni udzieliła licencji na korzystanie z autorskich praw majątkowych do stworzonych przez siebie utworów, w zamian za co otrzymuje honoraria.
W ocenie Wnioskodawczyni, jej usługi polegające na tworzeniu utworów, do których kontrahenci nabywają licencje na korzystanie z autorskich praw majątkowych do tychże utworów, wypełniają przesłankę podmiotową, wynikającą z art. 43 ust. 1 pkt 33 lit. b ustawy o VAT. Bowiem, w przypadku, gdy na zlecenie podmiotu zamawiającego Wnioskodawczyni tworzy jakikolwiek utwór i kontrahent nabywa licencję na korzystanie z autorskich praw majątkowych do tego utworu, Wnioskodawczyni działa jako indywidualny twórca w rozumieniu przepisów ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, ponieważ w takiej sytuacji w wyniku kreatywnej i indywidualnej działalności Wnioskodawczyni powstaje uzewnętrzniony niepowtarzalny rezultat tej działalności, jakim jest utwór. Nazwisko Wnioskodawczyni jako twórcy jest w przedmiotowych przypadkach podawane do publicznej wiadomości w związku z rozpowszechnianiem utworów. Jednocześnie w przypadku tworzenia utworów na zlecenie podmiotów zamawiających, do których kontrahenci nabywają licencje na korzystanie z praw autorskich, Wnioskodawczyni jako twórca - autor otrzymuje wynagrodzenie, które stanowi „honorarium”.
Wnioskodawczyni jest zdania, że jej usługi polegające na tworzeniu na zlecenie podmiotów zamawiających utworów literackich, w stosunku do których Wnioskodawczyni jako twórca (podmiot prawa autorskiego) udziela licencji na korzystanie z autorskich praw majątkowych do ww. utworów stanowią usługi kulturalne.
Zatem Wnioskodawczyni spełnia również przesłankę przedmiotową do zastosowania zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 33 lit. b ustawy o VAT. Tym samym, w ocenie Wnioskodawczyni świadczenie przez Wnioskodawczynię za wynagrodzeniem usług polegających na udzielaniu licencji na korzystanie z autorskich praw majątkowych do utworu literackiego korzystają ze zwolnienia z opodatkowania VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 33 lit. b) ustawy VAT.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest prawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 775 ze zm.), zwanej dalej ustawą:
Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zwanym dalej „podatkiem”, podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.
W myśl art. 7 ust. 1 ustawy:
Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).
W świetle art. 8 ust. 1 ustawy:
Przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (…).
Zastosowanie zwolnienia od podatku, jako odstępstwo od zasady powszechności i równości opodatkowania, możliwe jest jedynie w przypadku wykonywania czynności ściśle określonych w ustawie oraz w przepisach wykonawczych wydanych na podstawie jej upoważnienia.
Zakres i zasady zwolnienia od podatku dostaw towarów lub świadczenia usług zostały określone m.in. w art. 43 ustawy.
W myśl art. 43 ust. 1 pkt 33 ustawy:
Zwalnia się od podatku usługi kulturalne świadczone przez:
a) podmioty prawa publicznego lub inne podmioty uznane na podstawie odrębnych przepisów za instytucje o charakterze kulturalnym lub wpisane do rejestru instytucji kultury, prowadzonego przez organizatora będącego podmiotem tworzącym instytucje kultury w rozumieniu przepisów o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej, oraz dostawę towarów ściśle z tymi usługami związaną,
b) indywidualnych twórców i artystów wykonawców, w rozumieniu przepisów o prawie autorskim i prawach pokrewnych, wynagradzane w formie honorariów, w tym za przekazanie lub udzielenie licencji do praw autorskich lub praw do artystycznego wykonania utworów.
Na mocy art. 43 ust. 19 ustawy:
zwolnienie, o którym mowa w ust. 1 pkt 33, nie ma zastosowania do:
1) usług związanych z filmami i nagraniami na wszelkich nośnikach;
2) wstępu:
a) na spektakle, koncerty, przedstawienia i imprezy w zakresie twórczości i wykonawstwa artystycznego i literackiego,
b) do wesołych miasteczek, parków rozrywki, cyrków, dyskotek, sal balowych,
c) do parków rekreacyjnych, na plaże i do innych miejsc o charakterze kulturalnym;
3) wstępu oraz wypożyczania wydawnictw w zakresie usług świadczonych przez biblioteki, archiwa, muzea i innych usług związanych z kulturą;
4) usług związanych z produkcją filmów i nagrań na wszelkich nośnikach;
5) działalności agencji informacyjnych;
6) usług wydawniczych;
7) usług radia i telewizji, z zastrzeżeniem ust. 1 pkt 34;
8) usług ochrony praw.
Warunkiem zastosowania zwolnienia wynikającego z art. 43 ust. 1 pkt 33 ustawy jest zatem spełnienie przesłanki o charakterze przedmiotowym, dotyczącej rodzaju świadczonych usług (kulturalnych), ale także przesłanki podmiotowej odnoszącej się do usługodawcy.
Powołany przepis art. 43 ust. 1 pkt 33 ustawy stanowi implementację do polskiego porządku prawnego art. 132 ust. 1 lit. n) Dyrektywy 2006/112/WE Rady z 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. U. UE. L Nr 347 z 11 grudnia 2006 r. s. 1, ze zm.), zwanej dalej Dyrektywą 2006/112/WE Rady, zgodnie z którym
zwolnieniu od podatku przez państwa członkowskie podlega świadczenie niektórych usług kulturalnych, a także dostawa towarów ściśle z nimi związanych, przez podmioty prawa publicznego lub inne instytucje kulturalne uznane przez dane państwo członkowskie.
Ustawa o podatku od towarów i usług nie zawiera definicji usług kulturalnych, jednak należy uznać, że usługą taką będzie usługa związana z kulturą, a z uwagi na brak definicji kultury w prawie podatkowym odnieść się trzeba do znaczenia słownikowego, mając na uwadze charakter, jaki ma spełniać ta definicja w tym przypadku. Tym samym wskazać należy, że kultura oznacza „materialną i umysłową działalność społeczeństw oraz jej wytwory”, zaś usługa to „pomoc okazana komuś”, „działalność gospodarcza służąca do zaspokajania potrzeb ludzi”. Natomiast określenie „kulturalny” oznacza „odnoszący się do tworzenia i upowszechniania kultury lub stanowiący jej składnik”. Właściwym więc wydaje się przyjęcie, że kultura to ogół wytworów i osiągnięć z dziedziny sztuki, funkcjonujących w postaci np. dzieł artystycznych, związanych z twórczością artystyczną (np. o charakterze literackim, naukowym, plastycznym, muzycznym).
W skład grupy podmiotów uprawnionych do zwolnienia weszli indywidualni twórcy i artyści wykonawcy, w rozumieniu przepisów o prawie autorskim i prawach pokrewnych, wynagradzani w formie honorariów, w tym za przekazanie lub udzielenie licencji do praw autorskich lub praw do artystycznego wykonania utworów.
Ustawa o podatku od towarów i usług oraz przepisy wykonawcze nie definiują pojęć „kultura” i „usługa kulturalna”. Zatem przy dokonywaniu interpretacji przepisu art. 43 ust. 1 pkt 33 lit. b ustawy, posłużyć się należy wykładnią literalną, odwołując się do językowego znaczenia tych pojęć.
Zgodnie z jej regułami, odnosząc się do znaczenia terminu „usługi kulturalne” w języku potocznym, możemy stwierdzić, że pod pojęciem tym kryją się usługi odnoszące się do kultury, w zakresie kultury, itp. Natomiast kultura to „całokształt materialnego i duchowego dorobku ludzkości, a także ogół wartości zasad i norm współżycia przyjętych przez dane zbiorowości; wszystko to, co powstaje dzięki pracy człowieka, co jest wytworem jego myśli i działalności. Kultura dzieli się na: materialną, której zakres pokrywa się z pojęciem cywilizacja, i duchową – ogół wytworów i osiągnięć z dziedziny sztuki, nauki, moralności funkcjonujących w postaci dzieł artystycznych, wierzeń, obyczajów, a także uznanych wartości, takich jak: prawda, sprawiedliwość, wolność, równość itp. (Roman Smolski, Marek Smolski, Elżbieta Helena Stadtműller „Słownik Encyklopedyczny Edukacja Obywatelska” Wydawnictwo Europa, Warszawa 1999). Encyklopedia Popularna w haśle „kultura” podaje, że jest to „całokształt materialnego i duchowego dorobku ludzkości gromadzony, utrwalany i wzbogacany w ciągu jej dziejów, przekazywany z pokolenia na pokolenie; w skład tak pojętej kultury wchodzą nie tylko wytwory materialne i instytucje społeczne, ale także zasady współżycia społecznego, sposoby postępowania, wzory, kryteria ocen estetycznych i moralnych przyjęte w danej zbiorowości i wyznaczające obowiązujące zachowania” (Encyklopedia Popularna PWN, Wydanie XV, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1982).
Przez potoczne rozumienie pojęcia „kultura” możemy zatem uznać całokształt wytworów materialnych i umysłowych społeczności.
W sytuacji, gdy wykładnia językowa nie przynosi oczekiwanych rezultatów, wskazanym jest sięgnięcie do wykładni systemowej oraz funkcjonalnej. W tym celu należy sięgnąć do ustaw wprost lub pośrednio odnoszących się do działalności prowadzonej w sferze kulturalnej, np. ustawy o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej.
Zgodnie z art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 25 października 1991 r. o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 87):
Działalność kulturalna w rozumieniu niniejszej ustawy polega na tworzeniu, upowszechnianiu i ochronie kultury.
Ustawodawca określając katalog podmiotów, które mogą korzystać ze zwolnienia od podatku - w art. 43 ust. 1 pkt 33 lit. b ustawy – wymienia indywidualnych twórców i artystów wykonawców, odsyłając w celu zdefiniowania tych pojęć do ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 24), zwanej dalej ustawą o prawie autorskim i prawach pokrewnych.
I tak, zgodnie z art. 1 ust. 1 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych:
Przedmiotem prawa autorskiego jest każdy przejaw działalności twórczej o indywidualnym charakterze, ustalony w jakiejkolwiek postaci, niezależnie od wartości, przeznaczenia i sposobu wyrażenia (utwór).
W myśl art. 1 ust. 2 pkt 1 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych:
W szczególności przedmiotem prawa autorskiego są utwory wyrażone słowem, symbolami matematycznymi, znakami graficznymi (literackie, publicystyczne, naukowe, kartograficzne oraz programy komputerowe).
Zgodnie z art. 1 ust. 3 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych:
Utwór jest przedmiotem prawa autorskiego od chwili ustalenia, chociażby miał postać nieukończoną.
Zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych:
Prawo autorskie przysługuje twórcy, o ile ustawa nie stanowi inaczej.
Stosownie do art. 8 ust. 2 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych:
Domniemywa się, że twórcą jest osoba, której nazwisko w tym charakterze uwidoczniono na egzemplarzach utworu lub której autorstwo podano do publicznej wiadomości w jakikolwiek inny sposób w związku z rozpowszechnianiem utworu.
Ustawodawca posłużył się syntetyczną definicją utworu, określając w sposób generalny cechy konieczne wyróżniające utwór od innych rezultatów działalności człowieka.
Utwór musi zatem wykazywać łącznie trzy cechy:
1)stanowić przejaw działalności człowieka (twórcy);
2)stanowić przejaw działalności twórczej;
3)mieć indywidualny charakter.
Stosownie do art. 85 ust. 1 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych:
Każde artystyczne wykonanie utworu lub dzieła sztuki ludowej pozostaje pod ochroną niezależnie od jego wartości, przeznaczenia i sposobu wyrażenia.
Zgodnie z art. 85 ust. 2 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych:
Artystycznymi wykonaniami, w rozumieniu ust. 1, są w szczególności: działania aktorów, recytatorów, dyrygentów, instrumentalistów, wokalistów, tancerzy i mimów oraz innych osób w sposób twórczy przyczyniających się do powstania wykonania.
Stosownie do art. 86 ust. 1 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych:
Artyście wykonawcy przysługuje, w granicach określonych przepisami ustawy, wyłączne prawo do:
1) ochrony dóbr osobistych, w szczególności w zakresie:
a) wskazywania go jako wykonawcy, z wyłączeniem przypadków, gdy pominięcie jest zwyczajowo przyjęte,
b) decydowania o sposobie oznaczenia wykonawcy, w tym zachowania anonimowości albo posłużenia się pseudonimem,
c) sprzeciwiania się jakimkolwiek wypaczeniom, przeinaczeniom i innym zmianom wykonania, które mogłyby naruszać jego dobre imię;
2) korzystania z artystycznego wykonania i rozporządzania prawami do niego na następujących polach eksploatacji:
a) w zakresie utrwalania i zwielokrotniania – wytwarzania określoną techniką egzemplarzy artystycznego wykonania, w tym zapisu magnetycznego oraz techniką cyfrową,
b) w zakresie obrotu egzemplarzami, na których artystyczne wykonanie utrwalono – wprowadzania do obrotu, użyczania lub najmu egzemplarzy,
c) w zakresie rozpowszechniania artystycznego wykonania w sposób inny niż określony w lit. b – nadawania, reemitowania oraz odtwarzania, chyba że są one dokonywane za pomocą wprowadzonego do obrotu egzemplarza, a także publicznego udostępniania utrwalenia artystycznego wykonania w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym.
Z treści ww. przepisów można zatem wywieść, że twórcą w rozumieniu ustawy jest każda osoba prowadząca faktycznie działalność twórczą, czyli działalność, której efektem jest powstanie utworu w rozumieniu art. 1 ust. 1 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Użyte w tym przepisie określenie „przejaw działalności twórczej”, należy rozumieć jako uzewnętrzniony rezultat działalności człowieka o charakterze kreacyjnym.
W myśl art. 86 ust. 2 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych:
Artyście wykonawcy służy prawo do wynagrodzenia za korzystanie z artystycznego wykonania lub za rozporządzanie prawami do takiego wykonania określone w umowie albo przyznane w przepisach ustawy.
Z opisu sprawy wynika, że prowadzi Pani jednoosobową działalność gospodarczą której przedmiotem jest m.in. działalność literacka i działalność związana z komponowaniem muzyki. W ramach swojej działalności między innymi podjęła Pani współpracę z polskim wydawnictwem, które zleciło Pani stworzenie utworu literackiego i opublikuje napisany przez Panią utwór literacki. Na podstawie umowy zawartej z wydawnictwem udzieliła Pani licencji na korzystanie z autorskich praw majątkowych do stworzonego przez siebie utworu literackiego w zamian za co otrzyma Pani honoraria. Honoraria mogą być kalkulowane w różny sposób, przy czym najczęściej są to kwoty stanowiące procent przychodów ze sprzedaży egzemplarzy utworów, rozliczane w okresach rozliczeniowych. Honorarium może mieć też formę kwoty zryczałtowanej lub może być kalkulowane w systemie mieszanym. Umowa z wydawnictwem nie wyodrębnia wynagrodzenia za napisanie utworu literackiego i udzielenie licencji do niego. Pani twórcza i indywidualna działalność skutkuje powstaniem elementów składowych kultury. W konsekwencji usługi polegające na tworzeniu na zlecenie podmiotów zamawiających utworów literackich w stosunku do których Pani jako twórca (podmiot prawa autorskiego) udziela licencji na korzystanie z autorskich praw majątkowych do ww. utworów należy uznać za usługi kulturalne. Utwory tworzone przez Panią na zlecenie podmiotów zamawiających, do których kontrahenci nabywają licencje na korzystanie z autorskich praw majątkowych do tych utworów, stanowią utwory w rozumieniu art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych. W przypadku, gdy na zlecenie podmiotu zamawiającego powstaje jakikolwiek utwór, a kontrahent nabywa licencję na korzystanie z autorskich praw majątkowych do tego utworu, przedmiotem ochrony prawnej jest utwór w rozumieniu art. 1 ust. 1 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Tworząc na zlecenie podmiotów zamawiających utwory, do których kontrahenci nabywają licencje na korzystanie z autorskich praw majątkowych do tych utworów, działa Pani jako indywidualny twórca lub artysta wykonawca w rozumieniu przepisów ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych. W przypadku, gdy na zlecenie podmiotu zamawiającego powstaje jakikolwiek utwór i kontrahent nabywa licencję na korzystanie z autorskich praw majątkowych do tego utworu, działa Pani jako indywidualny twórca w rozumieniu przepisów ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, ponieważ w takiej sytuacji w wyniku Pani kreatywnej i indywidualnej działalności powstaje uzewnętrzniony niepowtarzalny rezultat tej działalności, jakim jest utwór. Pani nazwisko jako twórcy jest w przedmiotowych przypadkach podawane do publicznej wiadomości w związku z rozpowszechnianiem utworów. Utwór ten powstaje wskutek Pani twórczej i indywidualnej działalności, zatem działa Pani jako indywidualny twórca w rozumieniu prawa autorskiego. W przypadku tworzenia utworów na zlecenie podmiotów zamawiających, do których kontrahenci nabywają licencje na korzystanie z autorskich praw majątkowych do tych utworów, otrzymuje Pani wynagrodzenie w formie honorarium.
Zatem z opisu sprawy wynika, że w ramach prowadzonej jednoosobowej działalności działa Pani jako indywidualny twórca i artysta w rozumieniu przepisów ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, a dodatkowo Pani twórcza i indywidualna działalność skutkuje powstaniem elementów składowych kultury, tj. utworu literackiego. Ponadto, za udzielenie licencji na korzystanie z autorskich praw majątkowych do stworzonego przez Panią utworu literackiego otrzymuje Pani wynagrodzenie w formie honorarium.
Tym samym, skoro świadczone przez Panią usługi polegające na stworzeniu utworów literackich na zlecenie zamawiających oraz udzielaniu licencji na korzystanie z autorskich praw majątkowych do stworzonego utworu literackiego stanowią usługi kulturalne, które świadczy Pani, jako indywidualny twórca i artysta w rozumieniu przepisów ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, a usługi te są wynagradzane w formie honorarium, to ww. usługi korzystają ze zwolnienia od podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 33 lit. b ustawy.
A zatem Pani stanowisko należało uznać za prawidłowe.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zastosuje się Pani do interpretacji.
·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1) z zastosowaniem art. 119a;
2) w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3) z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.
