Temat interpretacji
Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe
Szanowni Państwo,
stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
20 sierpnia 2025 r. wpłynął Państwa wniosek z 20 sierpnia 2025 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy prawa do odliczenia podatku VAT wynikającego z faktur VAT RR wystawionych na rzecz rolników VAT-RR, jeśli przy wypłacie należności za dostarczone A dokonają Państwo potrącenia w trybie art. 498 Kodeksu cywilnego wierzytelności z tytułu kar.
Treść wniosku jest następująca:
Opis stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego
S.A.(dalej: Spółka, Wnioskodawca) jest spółką prawa polskiego mającą siedzibę na terytorium Polski, zarejestrowaną na potrzeby podatku VAT w Polsce. Posiada również numer identyfikacyjny dla transakcji wewnątrzwspólnotowych (tzw. VAT UE) oraz podlega w Polsce nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu w podatku CIT.
W związku z prowadzoną działalnością gospodarczą, Spółka nabywa produkty rolne (A) od plantatorów, z którymi Wnioskodawca ma zawarte umowy kontraktacji (dalej: Plantatorzy). Plantatorzy w relacjach ze Spółką mogą występować jako podatnicy VAT lub jako rolnicy ryczałtowi (dalej także: Rolnik VAT-RR) w myśl przepisów Ustawy VAT.
W zawartej umowie kontraktacyjnej Plantatorzy zobowiązali się do dostarczenia Spółce wcześniej ustalonych informacji o sposobie uprawy A. Wnioskodawca przygotuje w tym zakresie formularze do wypełnienia przez Plantatorów w określonym przez strony czasie.
W zawartej umowie kontraktacyjnej zostały również wprowadzone kary, którymi zostaną obciążeni Plantatorzy w sytuacji niedostarczenia w określonym terminie wymaganych danych. Kary te zostaną udokumentowane przez Wnioskodawcę notami obciążeniowymi.
Poniżej fragment zapisów z umowy kontraktacyjnej:
„Plantator zobowiązuje się uprawiać A zgodnie z Kodeksem Dobrej Praktyki Rolniczej. Plantator zobowiązany jest ponadto dokumentować wszystkie zabiegi uprawowe i ochronne na poszczególnych plantacjach A w celu stworzenia pełnej dokumentacji pochodzenia surowca zgodnie z przepisami prawa powszechnie obowiązującego, w szczególności zgodnie z 14 dyrektywą 2009/128/WE oraz rozporządzeniem nr 1107/2009, jak również z ustawą z dnia 8 marca 2013 r. o środkach ochrony roślin oraz rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 18 kwietnia 2013 r. w sprawie wymagań integrowanej ochrony roślin. Plantator będzie prowadził dokumentację, o której mowa powyżej i zobowiązany jest do jej przekazania Spółce przed planowanym terminem dostawy, jednak nie później, niż do ……….. (w zależności od tego, co nastąpi wcześniej). W przypadku nieprzekazania Wnioskodawcy dokumentacji w terminie, o którym mowa w zdaniu poprzednim, odnoszącej się do całego areału uprawy A określonego umowy kontraktacji, Plantator zapłaci karę umowną w wysokości obliczonej jako iloczyn … Euro i ilości A kontraktowanych wskazanych w umowie kontraktacji”.
Plantatorzy wyrażają zgodę na dokonania potrąceń kar udokumentowanych notami obciążeniowymi z wierzytelnościami należnymi Plantatorowi od Wnioskodawcy z tytułu dostawy A.
Pytanie
Czy Wnioskodawca będzie uprawniony odliczyć podatek VAT wynikający z faktur VAT RR wystawionych na rzecz swoich Rolników VAT-RR, jeśli Wnioskodawca przy wypłacie należności za dostarczone A dokona potrącenia w trybie art. 498 KC wierzytelności z tytułu kar?
Państwa stanowisko w sprawie
W ocenie Wnioskodawcy, będzie on uprawniony odliczyć podatek od towarów i usług, wynikający z faktur VAT RR wystawionych na rzecz swoich Plantatorów – rolników ryczałtowych, jeśli Spółka przy wypłacie należności za dostarczone A dokona potrącenia w trybie art. 498 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 1071 z późn. zm.); (dalej: KC) wierzytelności z tytułu kar.
Zgodnie z art. 116 ust. 1 Ustawy VAT, podatnik zarejestrowany jako podatnik VAT czynny nabywający produkty rolne od rolnika ryczałtowego wystawia w dwóch egzemplarzach fakturę dokumentującą nabycie tych produktów. Oryginał jest przekazywany dostawcy.
W myśl art. 116 ust. 6 pkt 2 Ustawy VAT, zryczałtowany zwrot podatku zwiększa u nabywcy produktów rolnych kwotę podatku naliczonego, o której mowa w art. 86 Ustawy VAT – kwota podatku naliczonego ust. 2, w rozliczeniu za okres rozliczeniowy, w którym dokonano zapłaty, pod warunkiem że zapłata należności za produkty rolne, obejmująca również kwotę zryczałtowanego zwrotu podatku, nastąpiła na rachunek bankowy rolnika ryczałtowego lub na jego rachunek w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej, której jest członkiem.
Z kolei wedle art. 116 ust. 8 Ustawy VAT, warunek, o którym mowa w ust. 6 pkt 2, dotyczy tej części zapłaty, która stanowi różnicę między kwotą należności za dostarczone produkty rolne, a kwotą należności za towary i usługi dostarczone rolnikowi ryczałtowemu przez nabywcę tych produktów rolnych.
Zgodnie z art. 116 ust. 9 Ustawy VAT, przez należności za towary dostarczane rolnikowi ryczałtowemu, o których mowa w ust. 8, rozumie się również potrącenia z tytułu spłat rat pożyczek i zaliczek udzielanych rolnikowi ryczałtowemu dostarczającemu produkty rolne, dokonane przez podatnika nabywającego te produkty, pod warunkiem, że:
1)zaliczka została przekazana na rachunek bankowy rolnika ryczałtowego lub na jego rachunek w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej, której jest członkiem, a na fakturze potwierdzającej zakup produktów rolnych podano dane identyfikujące dokumentu potwierdzającego dokonanie tej wpłaty;
2)raty i pożyczki wynikają z umów sporządzonych na piśmie.
Stosownie zaś do art. 116 ust. 9a Ustawy VAT, przez należności za towary i usługi dostarczane rolnikowi ryczałtowemu, o których mowa w ust. 8 rozumie się również potrącenia, jeżeli wynikają z innych ustaw, rozporządzeń Rady UE lub tytułów wykonawczych (egzekucyjnych).
Wynikający z art. 116 ust. 6 pkt 2 w zw. z ust. 8 i 9 Ustawy VAT, warunek zapłaty na rachunek bankowy, wskazany w art. 116 ust. 6 pkt 2 Ustawy VAT należy uznać za spełniony, ponieważ zapłata nastąpiłaby na rachunek bankowy rolnika ryczałtowego, w części stanowiącej różnicę między należnością rolnika ryczałtowego za dostarczone A, a kwotą naliczonych kar, zgodnie z postanowieniami zawartej umowy oraz umownego potrącenia z art. 498 KC.
Należy wskazać, że zgodnie z art. 498 § 1 i § 2 KC, gdy dwie osoby są jednocześnie względem siebie dłużnikami i wierzycielami, każda z nich może potrącić swoją wierzytelność z wierzytelności drugiej strony, jeżeli przedmiotem obu wierzytelności są pieniądze lub rzeczy tej samej jakości oznaczone tylko co do gatunku, a obie wierzytelności są wymagalne i mogą być dochodzone przed sądem lub przed innym organem państwowym. Wskutek potrącenia obie wierzytelności umarzają się nawzajem do wysokości wierzytelności niższej.
Zdaniem Wnioskodawcy, zwrot „potrącenia, jeśli wynikają z innych ustaw”, którym posłużono się w art. 116 ust. 9a Ustawy VAT, dotyczy wszystkich potrąceń należności, w tym również wynikających z KC. Ustawodawca nie wprowadził w tym zakresie ograniczeń, które miałyby obejmować jedynie ustawy spełniające ściśle określone warunki.
Sytuacja opisana we wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej spełnia dyspozycję z art. 498 KC, ponieważ rolnik ryczałtowy jest dłużnikiem Spółki w zakresie kar, a jednocześnie wierzycielem z tytułu należności za dostawy A. Zatem, przedmiotowe wierzytelności Wnioskodawcy i Rolników VAT-RR, spełniają warunki wymienione w tym przepisie, ich przedmiotem są bowiem pieniądze, są wymagalne i mogą być dochodzone przed sądem.
Reasumując, w ocenie Wnioskodawcy, może on odliczyć podatek VAT naliczony w pełnej wysokości z faktur, z uwzględnieniem art. 116 ust. 9a Ustawy VAT, w sytuacji gdy realizuje płatności dla Rolników VAT-RR pomniejszone o należne wpłaty z tytułu naliczonych kar.
Stanowisko Spółki znajduje potwierdzenie w licznych interpretacjach sądów o podobnych stanach faktycznych, w tym m.in. wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Kielcach z dnia 14 marca 2019 r., sygn. akt I SA/KE 41/19, wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 22 kwietnia 2021 r., sygn. akt I FSK 1094/18 oraz w piśmie Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 3 lipca 2020 r., sygn. akt 0112-KDIL1-2.4012.191.2020.PG.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Zgodnie z treścią art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 775 ze zm.), zwanej dalej ustawą:
W zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.
W myśl art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy:
Kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu:
a)nabycia towarów i usług,
b) dokonania całości lub części zapłaty przed nabyciem towaru lub wykonaniem usługi.
Na mocy art. 86 ust. 2 pkt 3 ustawy:
Kwotę podatku naliczonego stanowi zryczałtowany zwrot podatku, o którym mowa w art. 116 ust. 6.
Stosownie do cytowanych wyżej przepisów prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje zarejestrowany, czynny podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, a więc takich, których następstwem jest określenie podatku należnego.
W oparciu o art. 15 ust. 1 ustawy:
Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.
Stosownie do art. 15 ust. 2 ustawy:
Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.
Według art. 2 pkt 15 ustawy:
Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o działalności rolniczej – rozumie się przez to produkcję roślinną i zwierzęcą, w tym również produkcję materiału siewnego, szkółkarskiego, hodowlanego oraz reprodukcyjnego, produkcję warzywniczą, gruntową, szklarniową i pod folią, produkcję roślin ozdobnych, grzybów uprawnych i sadowniczą, chów, hodowlę i produkcję materiału zarodowego zwierząt, ptactwa i owadów użytkowych, produkcję zwierzęcą typu przemysłowego lub fermowego oraz chów i hodowlę ryb i innych organizmów żyjących w wodzie, a także uprawy w szklarniach i ogrzewanych tunelach foliowych, uprawy grzybów i ich grzybni, uprawy roślin „in vitro”, fermową hodowlę i chów drobiu rzeźnego i nieśnego, wylęgarnie drobiu, hodowlę i chów zwierząt futerkowych i laboratoryjnych, chów i hodowlę dżdżownic, entomofagów i jedwabników, prowadzenie pasiek oraz chów i hodowlę innych zwierząt poza gospodarstwem rolnym oraz sprzedaż produktów gospodarki leśnej i łowieckiej, z wyjątkiem drewna okrągłego z drzew tropikalnych (CN 4403 41 00 i 4403 49) oraz bambusa (CN 1401 10 00), a także świadczenie usług rolniczych.
Biorąc pod uwagę przytoczoną definicję działalności gospodarczej (art. 15 ust. 2 ustawy) uznać należy, że działalność rolnicza (art. 2 pkt 15 ustawy) mieści się w pojęciu działalności gospodarczej.
Zgodnie z dyspozycją art. 2 pkt 19 ustawy:
Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o rolniku ryczałtowym – rozumie się przez to rolnika dokonującego dostawy produktów rolnych lub świadczącego usługi rolnicze, korzystającego ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 3, z wyjątkiem rolnika obowiązanego na podstawie odrębnych przepisów do prowadzenia ksiąg rachunkowych.
Natomiast według art. 43 ust. 1 pkt 3 ustawy:
Zwalnia się od podatku dostawę produktów rolnych dokonywaną przez rolnika ryczałtowego oraz świadczenie usług rolniczych przez rolnika ryczałtowego.
W odniesieniu do nabywanych produktów lub usług rolnych od rolnika ryczałtowego, należy powołać przepisy art. 115 – 116 ustawy, które określają szczególne procedury dotyczące rolników ryczałtowych, w tym zasady nabycia przez podatnika podatku od towarów i usług produktów rolnych od rolnika ryczałtowego.
W myśl art. 115 ust. 1 ustawy:
Rolnikowi ryczałtowemu dokonującemu dostawy produktów rolnych dla podatnika podatku, który rozlicza ten podatek, przysługuje zryczałtowany zwrot podatku z tytułu nabywania niektórych środków produkcji dla rolnictwa opodatkowanych tym podatkiem. Kwota zryczałtowanego zwrotu podatku jest wypłacana rolnikowi ryczałtowemu przez nabywcę produktów rolnych.
Na mocy art. 116 ust. 1 ustawy:
Podatnik zarejestrowany jako podatnik VAT czynny nabywający produkty rolne od rolnika ryczałtowego wystawia w dwóch egzemplarzach fakturę dokumentującą nabycie tych produktów. Oryginał faktury jest przekazywany dostawcy.
Zgodnie z art. 116 ust. 2 ustawy:
Faktura dokumentująca nabycie produktów rolnych powinna być oznaczona jako „Faktura VAT RR” i zawierać co najmniej:
1)imię i nazwisko lub nazwę albo nazwę skróconą dostawcy i nabywcy oraz ich adresy;
2)numer identyfikacji podatkowej lub numer PESEL dostawcy i nabywcy;
3)(uchylony);
4)datę dokonania nabycia oraz datę wystawienia i numer kolejny faktury;
5)nazwy nabytych produktów rolnych;
6)jednostkę miary i ilość nabytych produktów rolnych oraz oznaczenie (opis) klasy lub jakości tych produktów;
7)cenę jednostkową nabytego produktu rolnego bez kwoty zryczałtowanego zwrotu podatku;
8)wartość nabytych produktów rolnych bez kwoty zryczałtowanego zwrotu podatku;
9)stawkę zryczałtowanego zwrotu podatku;
10)kwotę zryczałtowanego zwrotu podatku od wartości nabytych produktów rolnych;
11)wartość nabytych produktów rolnych wraz z kwotą zryczałtowanego zwrotu podatku;
12)kwotę należności ogółem wraz z kwotą zryczałtowanego zwrotu podatku, wyrażoną cyfrowo i słownie;
13)czytelne podpisy osób uprawnionych do wystawienia i otrzymania faktury lub podpisy oraz imiona i nazwiska tych osób.
Stosownie do art. 116 ust. 3 ustawy:
Faktura VAT RR powinna również zawierać oświadczenie dostawcy produktów rolnych w brzmieniu: „Oświadczam, że jestem rolnikiem ryczałtowym zwolnionym od podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku od towarów i usług”.
W myśl art. 116 ust. 4 ustawy:
W przypadku umów kontraktacji lub innych umów o podobnym charakterze oświadczenie, o którym mowa w ust. 3, może być złożone tylko raz w okresie obowiązywania umowy. Oświadczenie to sporządza się jako osobny dokument. Dokument ten powinien zawierać elementy, o których mowa w ust. 2 pkt 1 i 2, oraz datę zawarcia i określenie przedmiotu umowy, datę sporządzenia tego dokumentu oraz czytelny podpis składającego oświadczenie. Dokument sporządza się w dwóch egzemplarzach. Oryginał jest przekazywany nabywcy.
Na podstawie art. 116 ust. 4a ustawy:
Oświadczenie określone w ust. 4 może być wystawiane, podpisywane i przesyłane w formie elektronicznej. W tym przypadku zamiast czytelnym podpisem składającego oświadczenie w formie elektronicznej, określonym w ust. 4, dokument powinien być opatrzony przez składającego oświadczenie kwalifikowanym podpisem elektronicznym. Przez przekazanie nabywcy oryginału oświadczenia rozumie się jego przesłanie w formie elektronicznej.
Zgodnie z powołanymi wyżej przepisami faktura VAT RR nie jest wystawiana przez sprzedawcę, lecz przez nabywcę. Podatnik podatku od towarów i usług nabywający produkty rolne od rolnika ryczałtowego, wystawia w dwóch egzemplarzach fakturę dokumentującą zakup tych produktów. Oryginał faktury przekazywany jest sprzedawcy, czyli rolnikowi ryczałtowemu. Należy również podkreślić, iż celem faktury oraz dokumentu stwierdzającego dokonanie zapłaty jest w tym przypadku przede wszystkim udokumentowanie rzeczywistego przebiegu zdarzenia gospodarczego, a dodatkowo – dla nabywcy produktów rolnych – potwierdzenie prawa do powiększenia kwoty podatku naliczonego uprawniającej do obniżenia kwoty podatku należnego.
Jak stanowi przepis art. 116 ust. 6 ustawy:
Zryczałtowany zwrot podatku zwiększa u nabywcy produktów rolnych kwotę podatku naliczonego, o której mowa w art. 86 ust. 2, w rozliczeniu za okres rozliczeniowy, w którym dokonano zapłaty, pod warunkiem że:
1)nabycie produktów rolnych jest związane z dostawą opodatkowaną;
2) zapłata należności za produkty rolne, obejmująca również kwotę zryczałtowanego zwrotu podatku, nastąpiła na rachunek bankowy rolnika ryczałtowego lub na jego rachunek w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej, której jest członkiem;
3)w dokumencie stwierdzającym dokonanie zapłaty należności za produkty rolne zostaną podane numer i data wystawienia faktury potwierdzającej nabycie tych produktów albo na fakturze potwierdzającej zakup produktów rolnych podano dane identyfikacyjne dokumentu stwierdzającego dokonanie zapłaty.
Celem regulacji zawartej w powyższym przepisie jest powiązanie zapłaty dokonywanej przez podatnika z konkretną transakcją zakupu produktów rolnych oraz określenie warunków, na jakich podatnik może zrealizować prawo do odliczenia.
Stosownie do art. 116 ust. 7 ustawy:
Za datę dokonania zapłaty uważa się datę wydania dyspozycji przekazania środków finansowych na rachunek bankowy rolnika ryczałtowego lub na jego rachunek w spółdzielczej kasie oszczędnościowo -kredytowej, której jest członkiem, jeżeli dyspozycja ta została zrealizowana.
W myśl art. 116 ust. 8 ustawy:
Warunek, o którym mowa w ust. 6 pkt 2, dotyczy tej części zapłaty, która stanowi różnicę między kwotą należności za dostarczone produkty rolne a kwotą należności za towary i usługi dostarczone rolnikowi ryczałtowemu przez nabywcę tych produktów rolnych.
Według art. 116 ust. 9 ustawy:
Przez należności za towary i usługi dostarczane rolnikowi ryczałtowemu, o których mowa w ust. 8, rozumie się również potrącenia z tytułu spłat rat pożyczek i zaliczek udzielanych rolnikowi ryczałtowemu dostarczającemu produkty rolne, dokonane przez podatnika nabywającego te produkty, pod warunkiem że:
1)zaliczka została przekazana na rachunek bankowy rolnika ryczałtowego lub na jego rachunek w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej, której jest członkiem, a na fakturze potwierdzającej zakup produktów rolnych podano dane identyfikacyjne dokumentu potwierdzającego dokonanie tej wpłaty;
2) raty i pożyczki wynikają z umów sporządzonych na piśmie.
Na mocy art. 116 ust. 9a ustawy:
Przez należności za towary i usługi dostarczane rolnikowi ryczałtowemu, o których mowa w ust. 8, rozumie się również potrącenia, jeżeli wynikają z innych ustaw, rozporządzeń Rady UE lub tytułów wykonawczych (egzekucyjnych).
Jak wynika z przywołanych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług cechą szczególną dokumentowania transakcji zawieranych z rolnikiem ryczałtowym jest to, że fakturę z tytułu sprzedaży produktów rolnych przez rolnika ryczałtowego wystawia nie rolnik (sprzedawca), lecz nabywca będący podatnikiem podatku od towarów i usług. Jeżeli zatem podatnik zarejestrowany jako podatnik VAT czynny nabywa produkty rolne, bądź usługi rolnicze od rolnika ryczałtowego, to zgodnie z art. 116 ustawy o podatku od towarów i usług, zobowiązany jest do zastosowania się do wskazanego w tym przepisie sposobu postępowania.
Z opisu sprawy wynika, że S.A. (dalej: Spółka) jest spółką prawa polskiego mającą siedzibę na terytorium Polski, zarejestrowaną na potrzeby podatku VAT w Polsce. W związku z prowadzoną działalnością gospodarczą, Spółka nabywa produkty rolne (A) od plantatorów, z którymi Spółka ma zawarte umowy kontraktacji. Plantatorzy w relacjach ze Spółką mogą występować jako podatnicy VAT lub jako rolnicy ryczałtowi (dalej także: Rolnik VAT-RR) w myśl przepisów Ustawy VAT. W zawartej umowie kontraktacyjnej Plantatorzy zobowiązali się do dostarczenia Spółce wcześniej ustalonych informacji o sposobie uprawy A. Wnioskodawca przygotuje w tym zakresie formularze do wypełnienia przez Plantatorów w określonym przez strony czasie. W zawartej umowie kontraktacyjnej zostały również wprowadzone kary, którymi zostaną obciążeni Plantatorzy w sytuacji niedostarczenia w określonym terminie wymaganych danych. Kary te zostaną udokumentowane przez Spółkę notami obciążeniowymi. Plantatorzy wyrażają zgodę na dokonania potrąceń kar udokumentowanych notami obciążeniowymi z wierzytelnościami należnymi Plantatorowi od Spółki z tytułu dostawy A.
Państwa wątpliwości dotyczą wskazania, czy Spółka będzie uprawniona odliczyć podatek VAT wynikający z faktur VAT RR wystawionych na rzecz Rolników VAT-RR, jeśli Spółka przy wypłacie należności za dostarczone A dokona potrącenia w trybie art. 498 KC wierzytelności z tytułu kar.
Ciężarem mechanizmu „zryczałtowanego zwrotu podatku” dla rolników ryczałtowych obarczono podmioty nabywające produkty rolne lub usługi rolnicze od tych rolników bezpośrednio, przede wszystkim: punkty skupu, hurtownie, przetwórnie, niektóre sklepy itp. Ponadto na nabywającego od rolnika ryczałtowego produkty rolne (usługi rolnicze), a nie na tego rolnika nałożono obowiązek udokumentowania tej transakcji dostawy (usługi). Podatnik omawianego podatku bowiem, nabywający te produkty, rozliczając podatek, ma obowiązek wystawić fakturę dokumentującą zakup tych produktów, oznaczoną jako „Faktura VAT RR”.
Zwrot „potrącenia, jeżeli wynikają z innych ustaw”, którym posłużono się w art. 116 ust. 9a ustaw, dotyczy wszystkich potrąceń wzajemnych należności, w tym wynikających z umów opartych między innymi na ustawie z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 1071).
Zgodnie z art. 498 § 1 Kodeksu cywilnego:
Gdy dwie osoby są jednocześnie względem siebie dłużnikami i wierzycielami, każda z nich może potrącić swoją wierzytelność z wierzytelności drugiej strony, jeżeli przedmiotem obu wierzytelności są pieniądze lub rzeczy tej samej jakości oznaczone tylko co do gatunku, a obie wierzytelności są wymagalne i mogą być dochodzone przed sądem lub przed innym organem państwowym.
Art. 498 § 2 Kodeksu cywilnego stanowi, że:
Wskutek potrącenia obie wierzytelności umarzają się nawzajem do wysokości wierzytelności niższej.
Potrącenie wierzytelności jest jedną z form wygaśnięcia zobowiązania w wyniku wykonania świadczenia poprzez umorzenie wzajemnych wierzytelności między stronami. Wygaśnięcie zobowiązania przez potrącenie (kompensata wierzytelności), następuje wówczas, gdy jedna strona jest w stosunku do drugiej dłużnikiem i jednocześnie wierzycielem, tj. ma zarówno wierzytelności, jak i zobowiązania względem drugiej strony. Potrącenie stanowi zatem formę wzajemnej zapłaty za istniejące pomiędzy stronami zobowiązania, co pozwala na traktowanie jej na równi z zapłatą. Zatem w przypadku transakcji potrącenia wzajemnych wierzytelności dochodzi do rozliczenia transakcji, gdzie potrącenie (kompensata) stanowi formę zapłaty.
Skoro zatem z jednej strony Plantator (rolnik ryczałtowy) jest/będzie dłużnikiem Spółki w zakresie kar, a jednocześnie wierzycielem z tytułu należności za dostawy A, to potrącenie to stanowi/będzie stanowić należności o których mowa w art. 116 ust. 9a ustawy. Należy podkreślić, że prawo do odliczenia podatku naliczonego obejmuje jedynie te należności, co do których spełniono warunki wynikające z przepisów art. 116 ust. 6 do ust. 9a ustawy.
Zatem, mają/będą mieć Państwo prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości na podstawie faktur VAT-RR, jeśli Spółka przy wypłacie należności za dostarczone A dokona potrącenia w trybie art. 498 KC wierzytelności z tytułu kar.
Podsumowując, są/będą Państwo uprawnieni odliczyć podatek VAT wynikający z faktur VAT RR wystawionych na rzecz swoich Rolników VAT-RR, jeśli Spółka przy wypłacie należności za dostarczone A dokona potrącenia w trybie art. 498 KC wierzytelności z tytułu kar.
Tym samym, Państwa stanowisko jest prawidłowe.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy:
-stanu faktycznego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia;
-zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.
Zgodnie z art. 14b § 3 Ordynacji podatkowej:
Składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego oraz do przedstawienia własnego stanowiska w sprawie oceny prawnej tego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego.
Jestem ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Państwo ponoszą ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego) podanym przez Państwa w złożonym wniosku. Zatem, wydając przedmiotową interpretację oparłem się na wynikającym z treści wniosku stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego. W przypadku, gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, bądź celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan sprawy, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych. Ponadto, w sytuacji zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego w opisie sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz.U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.
·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1) z zastosowaniem art. 119a;
2) w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3) z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz.U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.