
Temat interpretacji
Temat interpretacji
Interpretacja indywidualna
– stanowisko nieprawidłowe
Szanowni Państwo,
stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest nieprawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
31 lipca 2025 r. wpłynął Państwa wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy zwolnienia od podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o VAT świadczonych przez Państwa usług o charakterze zlecenia kredytowego. Treść wniosku jest następująca:
Opis stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego
A. Spółka Akcyjna (dalej: „Bank”, „Wnioskodawca”) jest podmiotem mającym siedzibę w Polsce, prowadzącym działalność bankową na podstawie ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2488 ze zm.).
Bank wprowadził do swojej oferty nowy produkt finansowy: kredyt konsumpcyjny (dalej: „Produkt”). Produkt będzie realizowany we współpracy z wybranymi partnerami handlowymi takimi jak importerzy, producenci, sprzedawcy (dealerzy), zajmującymi się dystrybucją szeroko rozumianych dóbr konsumpcyjnych oraz parterami finansowymi (podmiotami zapewniającymi usługi finansowe dla parterów handlowych oraz dla ich klientów końcowych).
Istotą Produktu jest kredytowanie przez Bank, na zlecenie partnerów handlowych zakupów oferowanych przez nich towarów, bezpośrednio lub za pośrednictwem partnerów finansowych, tj. podmiotów działających we własnym imieniu, ale na rzecz parterów handlowych (np. spółek z Grupy Kapitałowej A.) - przy czym kredyty będą udzielane przez Bank bezpośrednio klientom końcowym danego partnera handlowego.
W pierwszym etapie wdrażania, Produkt będzie dotyczył kredytowania zakupów samochodów oraz motocykli. W tym zakresie Produkt będzie wdrażany we współpracy z różnymi importerami, producentami pojazdów lub sprzedawcami pojazdów (dealerami) - dalej łącznie jako: „Sprzedawcy”; działającymi bezpośrednio lub za pośrednictwem parterów finansowych (dalej jako: „Parter Finansowy Sprzedawcy”).
Rolą Partnera Finansowego Sprzedawcy będzie m.in. zapewnienie dla sieci dystrybucyjnej Sprzedawców usług finansowych przeznaczonych zarówno dla Sprzedawców, jak i dla klientów końcowych Sprzedawców, zainteresowanych nabyciem pojazdów z oferty Sprzedawcy (leasing, pożyczka, kredyt), przy czym usługi te mogą być świadczone bądź bezpośrednio przez Partnera Finansowego Sprzedawcy, bądź – jeżeli dana usługa finansowa nie znajduje się w ofercie Partnera Finansowego Sprzedawcy – także przez Bank. W tym zakresie Bank podpisze z Partnerem Finansowym Sprzedawcy lub bezpośrednio ze Sprzedawcą umowę o współpracy (dalej jako: „Umowa”).
W dalszej perspektywie rozważane jest również wdrażanie Produktu w odniesieniu do finansowania zakupów innych dóbr konsumpcyjnych.
Poniżej Bank opisuje podstawowe zasady, na jakich Produkt funkcjonuje/będzie funkcjonować w relacji ze Sprzedawcą lub Partnerem Finansowym Sprzedawcy:
W ramach ww. Umowy, Bank przyjmie od Sprzedawcy lub Partnera Finansowego Sprzedawcy zlecenie udzielenia kredytu osobie trzeciej. Zlecenie kredytowe zostanie złożone przez Sprzedawcę lub Partnera Finansowego Sprzedawcy i przyjęte przez Bank na mocy art. 77a ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe (t.j. Dz.U. z 2024 r. poz. 1646, dalej jako: „Prawo bankowe”), w ramach Umowy (dalej: zlecenie kredytowe). W Umowie wyłączona zostanie odpowiedzialność Sprzedawcy lub Partnera Finansowego Sprzedawcy za przyszłe długi klientów końcowych – osób fizycznych, nabywających nowe lub używane pojazdy w sieciach dealerskich przez osoby fizyczne (dalej: „Klienci”).
Na podstawie ww. zlecenia kredytowego, Bank będzie udzielać kredytów (dalej jako: „Kredyty”) na zakup nowych i używanych pojazdów w sieciach dealerskich przez Klientów.
Warunki zawarcia z Klientem przyszłego Kredytu zostaną w sposób precyzyjny określone w Umowie podpisanej przez Bank ze Sprzedawcą lub Partnerem Finansowym Sprzedawcy, działającym w imieniu Sprzedawcy. Należy bowiem podkreślić, że w świetle regulacji art. 77a Prawa bankowego, spełnienie tych „przyrzeczonych” warunków przez przyszłego kredytobiorcę (Klienta) będzie obligowało Bank do zawarcia z nim umowy Kredytu, pozbawiając Bank możliwości uzależnienia zawarcia tej umowy od dodatkowych warunków postawionych w późniejszym terminie.
Zarazem zawierana ze Sprzedawcą lub Partnerem Finansowym Sprzedawcy Umowa zawierająca zlecenie kredytowe będzie miała charakter warunkowy - w takim znaczeniu, że Bank wyrazi w niej zgodę na zawarcie umowy Kredytu z Klientem wyłącznie pod warunkiem, że Klient będzie spełniał określone przesłanki, które są istotne dla Banku jako podmiotu działającego na podstawie Prawa bankowego oraz w ramach wewnętrznych procedur. Pierwszym i podstawowym z tych warunków będzie posiadanie przez Klienta zdolności kredytowej.
Kredyty udzielane przez Bank Klientom będą miały charakter celowy - w umowie Kredytu zostanie wskazany konkretny cel udzielenia Kredytu, którym w tym przypadku będzie zakup przez Klienta wybranego modelu pojazdu (u konkretnego Sprzedawcy).
W związku z celowym charakterem Kredytu, kwota Kredytu zostanie przelana przez Bank bezpośrednio na rachunek Sprzedawcy pojazdu, który po otrzymaniu kwoty Kredytu (jak również, w większości przypadków, kwoty „wkładu własnego” Klienta), przeniesie na Klienta własność finansowanego pojazdu.
Kredyty mogą być udzielane Klientom przez Bank na promocyjnych warunkach, ustalonych w Umowie zawieranej pomiędzy Bankiem a Sprzedawcą lub Parterem Finansowym Sprzedawcy, w zakresie udzielanego Bankowi zlecenia kredytowego. W zamian za przyjęcie zlecenia kredytowego oraz jego realizację na uzgodnionych warunkach, Bank otrzyma od Sprzedawcy lub Partnera Finansowego Sprzedawcy odpowiednie wynagrodzenie, którego kwota oraz zasady wypłaty będą ustalane w ramach zawartej przez strony Umowy (dalej: „Wynagrodzenie”). Wynagrodzenie będzie skalkulowane jako różnica pomiędzy warunkami rynkowymi Kredytu, a warunkami preferencyjnymi ustalonymi w Umowie.
Artykuł 77a Prawa bankowego umożliwia ukształtowanie stosunku prawnego pomiędzy przyjmującym zlecenie (tu: Bank) a dającym zlecenie (tu: Sprzedawca / Parter Finansowy Sprzedawcy) w taki sposób, że dający zlecenie będzie poręczycielem przyszłego długu wynikającego z zawieranej przez bank umowy kredytu. Jednakże w ramach planowanej Umowy, strony nie zawrą postanowień o poręczeniu przyszłego Kredytu (udzielanego przez Bank Klientom) przez Sprzedawcę lub Partnera Finansowego Sprzedawcy.
Z punktu widzenia Sprzedawcy, celem powyższych działań oraz podjęcia współpracy z Bankiem w zakresie kredytowania Klientów będzie promowanie sprzedaży pojazdów danej marki/modelu lub promowanie sprzedaży pojazdów dystrybuowanych w wybranym okresie.
Z punktu widzenia Partnera Finansowego Sprzedawcy, zaangażowanie w wyżej opisane przedsięwzięcie wiąże się z możliwością uzyskania przez Partnera Finansowego Sprzedawcy statusu partnera finansowego importerów samochodów osobowych i ciężarowych do 3,5 tony, oferującego pełną gamę produktów finansowych, którymi zainteresowani są klienci dealerów samochodowych, a w konsekwencji uzyskanie statusu partnera pierwszego wyboru dla ofert przedstawianych klientom. Dodatkową korzyścią jest otrzymanie wynagrodzenia od Banku za wsparcie w dystrybucji Produktu oraz z tytułu udostępniania platformy, umożliwiającej kalkulację i przekazywanie wniosków kredytowych do Banku.
Natomiast z punktu widzenia Banku, zaangażowanie we współpracę będzie się wiązało z korzyściami dwojakiego rodzaju, obejmującymi:
a) wymierną korzyść finansową w postaci przychodów (dochodów) realizowanych przez Bank z tytułu udzielanych Kredytów (suma kwot należnych od Klienta z tytułu uzyskanego finansowania jak i od Sprzedawcy lub przekazywanych przez Partnera Finansowego Sprzedawcy z tytułu zrealizowanego przez Bank zlecenia kredytowego – (Wynagrodzenie), oraz
b) korzyść o charakterze marketingowym wynikającą z promowania na rynku wizerunku Banku jako podmiotu udzielającego korzystnych i łatwo dostępnych kredytów konsumpcyjnych,
c) pozyskanie nowych klientów oraz zatrzymanie odpływu klientów Banku, którzy finansują zakup aut w bankach konkurencyjnych.
Preferencyjne warunki kredytowania zakupów pojazdów, jak również szczegółowe warunki wynagradzania Banku przez Sprzedawcę lub Pośrednika Finansowego Sprzedawcy z tytułu przyjęcia i realizacji zlecenia kredytowego, będą ustalane przez Bank odrębnie z każdym Sprzedawcą lub Pośrednikiem Finansowym Sprzedawcy, z uwzględnieniem okoliczności konkretnej akcji promocyjnej.
Pytanie
Czy w okolicznościach opisanych w niniejszym wniosku, realizacja przez Bank, na rzecz Sprzedawcy lub Partnera Finansowego Sprzedawcy, usług o charakterze zlecenia kredytowego, będzie korzystać ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38 Ustawy o VAT przewidzianego dla usług udzielania kredytów?
Państwa stanowisko w sprawie
W ocenie Wnioskodawcy, realizacja przez Bank - w okolicznościach opisanych w niniejszym wniosku - na rzecz Sprzedawcy lub Partnera Finansowego Sprzedawcy, usług o charakterze zlecenia kredytowego, będzie korzystać ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38 Ustawy o VAT przewidzianego dla usług udzielania kredytów.
Istotą tych usług jest bowiem udzielanie przez Bank Kredytów na rzecz Klientów, realizowane na zlecenie Sprzedawcy lub Partnera Finansowego Sprzedawcy. W konsekwencji, otrzymane przez Bank od Sprzedawcy lub Partnera Finansowego Sprzedawcy Wynagrodzenia z tytułu udzielenia Kredytu Klientowi, wypłacanego na podstawie Umowy, będzie objęte zwolnieniem z podatku VAT, zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 38 Ustawy o VAT.
Zgodnie z przedstawionym opisem stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego, Bank będzie udzielał Kredytów Klientom na zlecenie Sprzedawcy lub Partnera Finansowego Sprzedawcy, zgodnie z warunkami uzgodnionymi z nimi w Umowie, na warunkach tzw. zlecenia kredytowego składanego na podstawie art. 77a Prawa Bankowego. W związku z realizacją tych zleceń, Bank otrzyma od Sprzedawcy lub Partnera Finansowego Sprzedawcy ustalone Wynagrodzenie.
Podstawą prawną działania Banku jest art. 77a Prawa Bankowego. Przepis ten umożliwia przyjęcie Bankowi zlecenia udzielenia kredytu na rzecz osoby trzeciej.
Zgodnie z ww. regulacją, bank (tu: Bank) może przyjąć zlecenie udzielenia kredytu osobie trzeciej (tu: Klientowi), które powinno być złożone przez zlecającego (tu: Sprzedawca lub Partner Finansowy Sprzedawcy) w formie pisemnej pod rygorem nieważności. W takim przypadku, jeśli umowa nie stanowi inaczej, dający zlecenie (Sprzedawca lub Partner Finansowy Sprzedawcy) staje się poręczycielem za dług przyszły. Tego rodzaju zlecenie określa się mianem „mandatu kredytowego”.
Udzielenie Kredytu przez Bank następuje we własnym imieniu i swój na rachunek, jednak w interesie zarówno Banku jak i zlecającego (tu: Sprzedawca lub Partner Finansowy Sprzedawcy). Natomiast sama umowa kredytu, która zawierana jest między Bankiem, a Klientem wskutek zlecenia udzielenia kredytu złożonego przez Sprzedawcę/Partnera Finansowego Sprzedawcy, nie różni się niczym od umowy kredytu, której zawarcie inicjował sam bank, czy też przyszły kredytobiorca.
Złożenie zlecenia kredytowego nie wpływa ani na tryb zawarcia umowy kredytu, ani zasadniczo na jej treść, różni się jedynie źródłem wskazania kredytobiorcy. Istotą umowy zawieranej na podstawie mandatu kredytowego jest to, że to nie Bank wybiera kredytobiorcę, lecz udziela finansowania osobie wskazanej przez zlecającego.
Warto zaznaczyć, że przepis art. 77a Prawa Bankowego nie przesądza treści zlecenia skierowanego do banku, a także treści umowy dochodzącej do skutku w wyniku przyjęcia zlecenia przez bank. Decydujące znaczenie w tym zakresie ma praktyka bankowa oraz potrzeby obrotu kredytowego.
Spełnienie wszystkich warunków umowy pomiędzy zlecającym a bankiem, tj. przede wszystkim ustalenie zdolności kredytowej przyszłego kredytobiorcy, zobowiązuje bank do udzielenia osobie trzeciej kredytu na warunkach, które zostały ustalone w umowie zlecenia. Bank nie może tych warunków modyfikować bez zgody zlecającego. Jeżeli jednak warunki kredytu nie odpowiadałyby osobie trzeciej, to ma ona prawo do odmowy zawarcia umowy kredytu.
Ewentualne poręczenie za dług przyszły przez zlecającego, o którym mowa w art. 77a Prawa bankowego, zależy od woli stron – bank może zgodzić się na to, iż umowa zlecenia będzie zobowiązywać go do zawarcia w przyszłości z osobą trzecią umowy kredytu pomimo tego, iż zlecający nie będzie w żaden sposób zabezpieczał spłaty przyszłego zobowiązania.
Zlecenie udzielenia kredytu może być odpłatne lub nieodpłatne, przy czym w praktyce dominuje wariant odpłatny, tj. zlecenie kredytowe, które przewiduje wynagrodzenie dla banku za zawarcie przyszłej umowy kredytu z klientem końcowym.
Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 Ustawy o VAT, opodatkowaniu tym podatkiem podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.
Ustawa o VAT przewiduje opodatkowanie niektórych czynności stawkami obniżonymi lub ich zwolnienie z opodatkowania. W świetle przedstawionego w niniejszym wniosku opisu zdarzenia, zasadnicze znaczenie ma regulacja art. 43 ust. 1 pkt 38 Ustawy o VAT, zwalniająca od podatku usługi udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu usług udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych, a także zarządzanie kredytami lub pożyczkami pieniężnymi przez kredytodawcę lub pożyczkodawcę.
Zwolnienie od podatku VAT określone w art. 43 ust. 1 pkt 38 Ustawy o VAT jest konsekwencją zapisu art. 135 ust. 1 pkt b) Dyrektywy 2006/112/WE. Zgodnie z ww. przepisem, zwolnieniu od podatku podlega „udzielanie kredytów i pośrednictwo kredytowe, oraz zarządzanie kredytami przez kredytodawcę”.
Ustawa o VAT nie definiuje wprost pojęcia „usług udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych”. W związku z tym należy sięgnąć do definicji funkcjonujących w języku prawnym i gospodarczym, jak również wykładni językowej i znaczenia potocznego. W ujęciu ekonomicznym oraz prawnym usługa ta polega na oddaniu do dyspozycji kredytobiorcy określonej kwoty środków pieniężnych na ustalony czas, za wynagrodzeniem w postaci odsetek i/lub prowizji.
Zatem przy definiowaniu ww. pojęć należy posłużyć się innymi dostępnymi definicjami, w tym definicjami językowymi, wyznaczającymi potoczne rozumienie ww. pojęć w języku polskim, jak również definicjami sformułowanymi dla potrzeb obrotu bankowego. Nieodzownym elementem tej czynności jest istnienie zobowiązania zwrotu środków oraz odpłatność za ich czasowe udostępnienie. Co istotne, kwalifikację tej usługi nie determinuje podmiot, który ponosi ekonomiczny ciężar wynagrodzenia dla kredytodawcy.
Nawet jeśli wynagrodzenie za udzielenie kredytu nie jest płacone przez kredytobiorcę, lecz przez osobę trzecią, nie wpływa to na zakwalifikowanie danej czynności jako usługi udzielenia kredytu, a wynagrodzenia od osoby trzeciej, za wynagrodzenie za udzielenie finansowania.
Z perspektywy przepisów prawa bankowego, „udzielanie kredytów” rozumiane jest jako jedna z czynności bankowych, wymieniona w art. 5 ust. 1 pkt 3 tej ustawy, która co do zasady, na mocy ust. 4 może być wykonywana wyłącznie w ramach działalności gospodarczej prowadzonej przez banki. Szczegółowe przepisy dotyczące kredytów i pożyczek pieniężnych zawarto w Rozdziale 5 Prawa bankowego, tj. art. 69 i nast., w tym, w art. 77a dotyczącym udzielania kredytów na podstawie mandatu kredytowego. W szczególności, w świetle art. 69 ust. 1 Prawa bankowego, „przez umowę kredytu bank zobowiązuje się oddać do dyspozycji kredytobiorcy na czas oznaczony w umowie kwotę środków pieniężnych z przeznaczeniem na ustalony cel, a kredytobiorca zobowiązuje się do korzystania z niej na warunkach określonych w umowie, zwrotu kwoty wykorzystanego kredytu wraz z odsetkami w oznaczonych terminach spłaty oraz zapłaty prowizji od udzielonego kredytu.”
W ramach swojej działalności bank, jako instytucja działająca w oparciu o przepisy prawa bankowego, może również przyjmować zlecenia kredytowe od podmiotów trzecich – takich jak Sprzedawca lub Partner Finansowy Sprzedawcy – na podstawie art. 77a Prawa bankowego, który stanowi instrumentowe rozszerzenie klasycznej umowy kredytu. Przepis ten pozwala na zawarcie umowy kredytu z osobą trzecią (kredytobiorcą), na zlecenie innego podmiotu, przy zachowaniu wszystkich elementów konstrukcyjnych umowy kredytu. Kredyty z Klientami zawierane są na warunkach uwzględniających postanowienia Umowy ze Sprzedawcą lub Partnerem Finansowym Sprzedawcy, ale także uwarunkowania wynikające z regulacji Prawa bankowego oraz czynników związanych z polityką Banku jako instytucji finansowej i z wymogami rynku, na którym działa Bank. Innymi słowy, zawarcie Umowy ze Sprzedawcą lub Parterem Finansowym Sprzedawcy i zawarcie Kredytu z Klientem to dwa ściśle powiązane elementy tej samej transakcji, które w ramach zdarzenia przyszłego opisanego w niniejszym wniosku nie występują odrębnie i powinny podlegać łącznej ocenie z punktu widzenia działalności Banku jako kredytodawcy.
Z tytułu udzielanych Klientom Kredytów, Bank otrzymuje wynagrodzenie, przy czym z ekonomicznego punktu widzenia, wynagrodzenie to pochodzi z dwóch źródeł: część wynagrodzenia pozyskiwana jest od Sprzedawcy (z tytułu realizacji zlecenia kredytowego – Wynagrodzenie) zaś część – bezpośrednio od Klientów (z tytułu należnych kosztów udzielonego Kredytu – jak odsetki, prowizja, etc.). Łączna kwota wynagrodzenia Banku z tytułu udzielonych Kredytów zostanie ustalona na zasadach rynkowych. Innymi słowy, zgodnie z aktualnymi założeniami dotyczącymi Produktu, Bank „nie zarobi” na pojedynczym Kredycie udzielonym Klientowi ani znacząco więcej, ani znacząco mniej, niż na podobnych kredytach udzielanych bez udziału Sprzedawców lub Parterów Finansowych Sprzedawców. Niemniej jednak, jak wskazano w opisie zdarzenia, planowany sposób organizacji akcji kredytowej i podziału źródeł wynagrodzenia należnego Bankowi za udzielenie Kredytu wiąże się z istotnymi korzyściami pośrednio wpływającymi na realizowane przez Bank obroty: po pierwsze, dzięki zaangażowaniu Sprzedawców oraz Parterów Finansowych Sprzedawców, Bank oczekuje znacznego zwiększenia ilości (a zatem i całkowitego wolumenu) udzielanych Kredytów, po wtóre – Bank oczekuje korzyści o charakterze marketingowym, wynikających z promowania na rynku wizerunku Banku jako podmiotu udzielającego korzystnych i łatwo dostępnych kredytów konsumpcyjnych. Podobne korzyści odniesie także Sprzedawca, dzięki atrakcyjnej ofercie finansowania sprzedaży pojazdów danej marki/modelu lub sprzedaży pojazdów dystrybuowanych w wybranym okresie.
W konsekwencji całość wynagrodzenia otrzymanego od Sprzedawcy (lub Partnera Finansowego Sprzedawcy), stanowi wynagrodzenie za świadczenie usług finansowych polegających na udzielaniu kredytów i powinna korzystać ze zwolnienia z opodatkowania VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38 Ustawy o VAT. Istotne jest przy tym, że strumień Wynagrodzenia otrzymany od Sprzedawcy (lub Partnera Finansowego Sprzedawcy) nie posiada odmiennego charakteru prawnego ani funkcjonalnego niż wynagrodzenie uzyskiwane od Klienta. W obu wypadkach wynagrodzenie to przysługuje Bankowi z tytułu wykonania tej samej czynności – tj. zawarcia i realizacji Kredytu. Nie stanowi ono zapłaty za jakiekolwiek inne, odrębne świadczenia (marketingowe, doradcze, pośrednictwo handlowe).
W świetle powyższych względów należy podsumować, że usługi realizowane przez Bank w opisanych okolicznościach będą miały charakter „usług udzielania kredytów”, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 38 Ustawy o VAT – zarówno w zakresie, w jakim ich realizacja będzie wynikać z ustaleń Umowy ze Sprzedawcą lub Partnerem Finansowym Sprzedawcy, jak i w zakresie, w jakim usługi te będą objęte umowami kredytowymi zawieranymi z Klientami. W konsekwencji, całość wynagrodzenia uzyskiwanego przez Bank z tytułu realizacji ww. usług będzie dotyczyć „udzielania kredytów”. Usługi te nie będą zaliczane do usług ściągania długów, usług doradztwa ani usług w zakresie leasingu i tym samym, będą się one mieścić w katalogu usług zwolnionych z podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38 Ustawy o VAT. Fakt, że ekonomicznym płatnikiem części wynagrodzenia jest osoba trzecia, nie ma wpływu na podatkową kwalifikację tej usługi. Bank nie świadczy bowiem Sprzedawcy lub Parterowi Finansowemu Sprzedawcy żadnej odrębnej usługi – całość wynagrodzenia, niezależnie od źródła, należy przyporządkować do usługi udzielenia kredytu, korzystającej ze zwolnienia z opodatkowania VAT.
Słuszność stosowania zwolnienia z opodatkowania podatkiem VAT dla Wynagrodzenia z tytułu realizacji zlecenia kredytowego potwierdza także wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 1 marca 2017 r., sygn. I FSK 1492/15. Zgodnie z tym wyrokiem: „udzielenie kredytu przez bank nabywcy samochodu (pojazdu lub innego dobra konsumpcyjnego) w ramach realizacji umowy zawartej pomiędzy bankiem a sprzedawcą (dealerem samochodów) na podstawie zlecenia przewidzianego w art. 77a Prawa bankowego, w wyniku której bank otrzyma od sprzedawcy wynagrodzenie, którego kwota oraz zasady wypłaty zostaną ustalone w ramach umowy zlecenia kredytowego, zaś kredytobiorca otrzyma kredyt na preferencyjnych warunkach, objęte jest zwolnieniem z opodatkowania VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38 Ustawy o VAT”.
Wnioskodawca wskazuje, że 22 sierpnia 2017 r. Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej wydał interpretację indywidualną o sygn. IPPP1/4441-46/14-8/AKO, w której uznano za prawidłowe stanowisko podatnika dotyczące interpretacji przepisów podatku od towarów i usług w zakresie zwolnienia od podatku świadczonych usług o charakterze zlecenia kredytowego.
Mając na względzie powyższe, Wnioskodawca wnosi o uznanie jego stanowiska za prawidłowe.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest nieprawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz. U. z 2025 r. poz. 775 ze zm.):
Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.
W myśl art. 7 ust. 1 ww. ustawy:
Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).
Natomiast, w myśl art. 8 ust. 1 cyt. ustawy:
Przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:
1) przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
2) zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
3) świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.
Pod pojęciem usługi należy zatem rozumieć każde zachowanie, na które składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś), jak i zaniechanie (nieczynienie bądź też tolerowanie). Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy mieć na względzie, że ustawa zalicza do grona usług każde świadczenie, które nie jest dostawą towarów w myśl art. 7 ustawy.
Każde świadczenie niebędące dostawą towarów polegające na działaniu, zaniechaniu lub tolerowaniu czyjegoś zachowania stanowi zatem co do zasady usługę w rozumieniu ustawy, niemniej jednak muszą być przy tym spełnione następujące warunki:
- w następstwie zobowiązania, w wykonaniu którego usługa jest świadczona, nabywca jest bezpośrednim beneficjentem świadczenia,
- świadczonej usłudze odpowiada świadczenie wzajemne ze strony nabywcy (wynagrodzenie).
Należy podkreślić, że oba ww. warunki winny być spełnione łącznie, aby świadczenie podlegało jako usługa, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy. Aby uznać dane świadczenie za odpłatne, musi istnieć stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę a odbiorcą, a w zamian za wykonanie usługi powinno zostać wypłacone wynagrodzenie. Przy czym przepisy ustawy nie określają postaci wynagrodzenia.
W dorobku orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (np. wyrok z 8 marca 1988 r. w sprawie C-102/86 Apple and Pear Development Council przeciwko Commissioners of Customs and Excise), przyjmuje się, że odpłatność ma miejsce wtedy, gdy istnieje bezpośredni związek pomiędzy dostawą towarów lub świadczeniem usług a otrzymanym wynagrodzeniem, przy czym wynagrodzenie jakkolwiek musi być wyrażone w pieniądzu, to jednak nie musi być w tej formie dokonane. Należy podkreślić, że na gruncie przepisów o podatku od towarów i usług bez znaczenia pozostaje to, czy kwota uzyskanego wynagrodzenia (cena) została skalkulowana tak, że stanowi tylko koszt wytworzenia towaru lub wykonania usługi, czy została powiększona także o zysk sprzedającego.
Skoro przepisy nie określają formy zapłaty za świadczoną usługę, należy uznać, że zobowiązanie usługobiorcy może mieć postać świadczenia nie tylko określonej sumy pieniędzy, ale także świadczenie innej usługi (usługi wzajemnej). Oznacza to, że z danego stosunku prawnego, na podstawie którego wykonywana jest usługa, musi wynikać wyraźna, bezpośrednia korzyść na rzecz świadczącego usługę. Ponadto, aby dana czynność (świadczenie) podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT, musi istnieć bezpośredni związek o charakterze przyczynowym pomiędzy świadczoną usługą a świadczeniem wzajemnym. Otrzymana zapłata powinna być konsekwencją wykonania świadczenia.
Odpłatność określana jest przez strony umowy i jeśli strony ustalą zapłatę, wówczas wykonane świadczenie staje się odpłatne. W przypadku istnienia świadczenia wzajemnego otrzymanego przez świadczącego usługę, należy uznać czynności wykonywane w ramach zawartej umowy za odpłatne świadczenie usług określone w art. 8 ust. 1 ustawy, podlegające opodatkowaniu na zasadach ogólnych.
Zatem za czynność podlegającą opodatkowaniu VAT uważane mogą być takie sytuacje, w których:
- istnieje związek prawny między usługodawcą i usługobiorcą, w ramach którego następuje świadczenie wzajemne,
- wynagrodzenie otrzymane przez usługodawcę stanowi wartość faktycznie przekazaną w zamian za usługi świadczone na rzecz usługobiorcy,
- istnieje bezpośrednia i jasno zindywidualizowana korzyść po stronie dostawcy towaru lub usługi,
- odpłatność za otrzymane świadczenie (towar lub usługę) pozostaje w bezpośrednim związku z czynnością, która miałaby być opodatkowana tym podatkiem,
- istnieje możliwość wyrażenia w pieniądzu wartości tego świadczenia wzajemnego.
Nie każda jednak czynność stanowiąca dostawę towarów lub świadczenie usług podlega opodatkowaniu podatkiem VAT. Aby dana czynność podlegała opodatkowaniu tym podatkiem musi być wykonana przez podatnika.
Na podstawie art. 15 ust. 1 ustawy:
Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.
Według ust. 2 powołanego artykułu:
Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.
Analizując powyższe przepisy stwierdzić należy, że dostawa towarów lub świadczenie usług podlegać będą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wyłącznie wówczas, gdy dokonywane będą przez podmiot mający status podatnika, a dodatkowo działającego w takim charakterze w odniesieniu do danej transakcji. Istotnym dla określenia, że w odniesieniu do konkretnej dostawy towarów lub świadczenia usług mamy do czynienia z podatnikiem podatku VAT jest stwierdzenie, że prowadzi on działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów ustawy.
Zarówno w treści ustawy, jak i przepisów wykonawczych do niej, ustawodawca przewidział opodatkowanie niektórych czynności stawkami obniżonymi lub zwolnienie od podatku.
Stosownie do art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy:
Zwalnia się od podatku usługi udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu usług udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych, a także zarządzanie kredytami lub pożyczkami pieniężnymi przez kredytodawcę lub pożyczkodawcę.
W myśl ust. 15 powołanego artykułu:
Zwolnienia, o których mowa w ust. 1 pkt 7, 12 i 37-41, nie mają zastosowania do:
1) czynności ściągania długów, w tym factoringu;
2) usług doradztwa;
3) usług w zakresie leasingu.
Należy podkreślić, że pojęcia używane do oznaczenia zwolnień, o których mowa w cyt. art. 43 ustawy o VAT, należy interpretować ściśle, zważywszy, że zwolnienia te stanowią odstępstwa od ogólnej zasady, zgodnie z którą podatek VAT pobierany jest od każdej usługi świadczonej odpłatnie przez podatnika.
Sprecyzowanie przepisów regulujących zwolnienie od podatku od towarów i usług dla usług finansowych ma na celu zapewnienie jednolitego stosowania tego zwolnienia w odniesieniu do rynku wspólnotowego, jak również zapewnienie spójności przepisów dotyczących podatku od towarów i usług z przepisami krajowymi regulującymi funkcjonowanie rynku finansowego.
Powyższe zwolnienia uregulowane zostały w ustawie o podatku od towarów i usług wskutek implementacji odpowiednich przepisów Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L Nr 347 poz. 1 ze zm.). W myśl art. 135 ust. 1 lit. b) ww. Dyrektywy:
Państwa członkowskie zwalniają udzielanie kredytów i pośrednictwo kredytowe, oraz zarządzanie kredytami przez kredytodawcę.
Przytoczony powyżej przepis Dyrektywy 2006/112/WE Rady dotyczy tylko ściśle wymienionych rodzajów czynności. W związku z tym należy uznać, że wszelkie inne czynności niewymienione w tym przepisie nie mogą korzystać ze zwolnienia od podatku na podstawie tego przepisu.
Z opisu sprawy wynika, że są Państwo podmiotem mającym siedzibę w Polsce, prowadzącym działalność bankową na podstawie ustawy Prawo bankowe. Wprowadzili Państwo do swojej oferty nowy produkt finansowy: kredyt konsumpcyjny (Produkt). Produkt będzie realizowany we współpracy z wybranymi partnerami handlowymi takimi jak importerzy, producenci, sprzedawcy (dealerzy), zajmującymi się dystrybucją szeroko rozumianych dóbr konsumpcyjnych oraz parterami finansowymi (podmiotami zapewniającymi usługi finansowe dla parterów handlowych oraz dla ich klientów końcowych).
Istotą Produktu jest kredytowanie przez Państwa, na zlecenie partnerów handlowych zakupów oferowanych przez nich towarów, bezpośrednio lub za pośrednictwem partnerów finansowych, tj. podmiotów działających we własnym imieniu, ale na rzecz parterów handlowych (np. spółek z Grupy Kapitałowej A.) - przy czym kredyty będą udzielane przez Państwa bezpośrednio klientom końcowym danego partnera handlowego.
W pierwszym etapie wdrażania, Produkt będzie dotyczył kredytowania zakupów samochodów oraz motocykli. W tym zakresie Produkt będzie wdrażany we współpracy z różnymi importerami, producentami pojazdów lub sprzedawcami pojazdów (dealerami) (Sprzedawcy), działającymi bezpośrednio lub za pośrednictwem parterów finansowych (Parter Finansowy Sprzedawcy).
Rolą Partnera Finansowego Sprzedawcy będzie m.in. zapewnienie dla sieci dystrybucyjnej Sprzedawców usług finansowych przeznaczonych zarówno dla Sprzedawców, jak i dla klientów końcowych Sprzedawców, zainteresowanych nabyciem pojazdów z oferty Sprzedawcy (leasing, pożyczka, kredyt), przy czym usługi te mogą być świadczone bądź bezpośrednio przez Partnera Finansowego Sprzedawcy, bądź – jeżeli dana usługa finansowa nie znajduje się w ofercie Partnera Finansowego Sprzedawcy – także przez Państwa. W tym zakresie podpiszą Państwo z Partnerem Finansowym Sprzedawcy lub bezpośrednio ze Sprzedawcą umowę o współpracy (Umowa).
W dalszej perspektywie rozważane jest również wdrażanie Produktu w odniesieniu do finansowania zakupów innych dóbr konsumpcyjnych.
W ramach ww. Umowy, przyjmą Państwo od Sprzedawcy lub Partnera Finansowego Sprzedawcy zlecenie udzielenia kredytu osobie trzeciej. Zlecenie kredytowe zostanie złożone przez Sprzedawcę lub Partnera Finansowego Sprzedawcy i przyjęte przez Państwa na mocy art. 77a ustawy Prawo bankowe, w ramach Umowy (zlecenie kredytowe). W Umowie wyłączona zostanie odpowiedzialność Sprzedawcy lub Partnera Finansowego Sprzedawcy za przyszłe długi klientów końcowych – osób fizycznych, nabywających nowe lub używane pojazdy w sieciach dealerskich przez osoby fizyczne (Klienci). Na podstawie ww. zlecenia kredytowego, będą Państwo udzielać Kredytów na zakup nowych i używanych pojazdów w sieciach dealerskich przez Klientów.
Warunki zawarcia z Klientem przyszłego Kredytu zostaną w sposób precyzyjny określone w Umowie podpisanej przez Państwa ze Sprzedawcą lub Partnerem Finansowym Sprzedawcy, działającym w imieniu Sprzedawcy. W świetle regulacji art. 77a Prawa bankowego, spełnienie tych „przyrzeczonych” warunków przez przyszłego kredytobiorcę (Klienta) będzie obligowało Państwa do zawarcia z nim umowy Kredytu, pozbawiając Państwa możliwości uzależnienia zawarcia tej umowy od dodatkowych warunków postawionych w późniejszym terminie.
Zawierana ze Sprzedawcą lub Partnerem Finansowym Sprzedawcy Umowa zawierająca zlecenie kredytowe będzie miała charakter warunkowy - w takim znaczeniu, że wyrażą Państwo w niej zgodę na zawarcie umowy Kredytu z Klientem wyłącznie pod warunkiem, że Klient będzie spełniał określone przesłanki, które są istotne dla Państwa jako podmiotu działającego na podstawie Prawa bankowego oraz w ramach wewnętrznych procedur. Pierwszym i podstawowym z tych warunków będzie posiadanie przez Klienta zdolności kredytowej.
Kredyty udzielane przez Państwa Klientom będą miały charakter celowy - w umowie Kredytu zostanie wskazany konkretny cel udzielenia Kredytu, którym w tym przypadku będzie zakup przez Klienta wybranego modelu pojazdu (u konkretnego Sprzedawcy).
W związku z celowym charakterem Kredytu, kwota Kredytu zostanie przelana przez Państwa bezpośrednio na rachunek Sprzedawcy pojazdu, który po otrzymaniu kwoty Kredytu (jak również, w większości przypadków, kwoty „wkładu własnego” Klienta), przeniesie na Klienta własność finansowanego pojazdu.
Kredyty mogą być udzielane Klientom przez Państwa na promocyjnych warunkach, ustalonych w Umowie zawieranej pomiędzy Państwem a Sprzedawcą lub Parterem Finansowym Sprzedawcy, w zakresie udzielanego Państwu zlecenia kredytowego. W zamian za przyjęcie zlecenia kredytowego oraz jego realizację na uzgodnionych warunkach, otrzymają Państwo od Sprzedawcy lub Partnera Finansowego Sprzedawcy odpowiednie Wynagrodzenie, którego kwota oraz zasady wypłaty będą ustalane w ramach zawartej przez strony Umowy. Wynagrodzenie będzie skalkulowane jako różnica pomiędzy warunkami rynkowymi Kredytu, a warunkami preferencyjnymi ustalonymi w Umowie.
W odniesieniu do przedstawionego opisu sprawy, Państwa wątpliwości odnoszą się do możliwości zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy usług o charakterze zlecenia kredytowego realizowanych przez Państwa na rzecz Sprzedawcy lub Partnera Finansowego Sprzedawcy.
W tym miejscu należy zauważyć, że zgodnie z art. 69 ust. 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe (t.j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1646 ze zm.):
Przez umowę kredytu bank zobowiązuje się oddać do dyspozycji kredytobiorcy na czas oznaczony w umowie kwotę środków pieniężnych z przeznaczeniem na ustalony cel, a kredytobiorca zobowiązuje się do korzystania z niej na warunkach określonych w umowie, zwrotu kwoty wykorzystanego kredytu wraz z odsetkami w oznaczonych terminach spłaty oraz zapłaty prowizji od udzielonego kredytu.
Udzielanie kredytów przez podatnika podatku od towarów i usług spełnia przesłanki uznania tych czynności za podlegające opodatkowaniu. Udzielenie kredytu stanowi świadczenie na rzecz innego podmiotu, polegające na udostępnieniu kapitału – określonej w umowie kwoty środków pieniężnych – na wskazany w tej umowie okres czasu. Czynność powyższa w ramach prowadzonej działalności gospodarczej w zamian za wynagrodzenie (odsetki, prowizje), stanowi zatem odpłatne świadczenie usług, co do zasady podlegające opodatkowaniu VAT. Zatem, odsetki i prowizje otrzymane z tytułu udzielonego kredytu stanowią wynagrodzenie z tytułu jego udzielenia.
Z analizy powołanych przepisów w odniesieniu do przedstawionego we wniosku opisu sprawy wynika, że udzielanie przez Państwa kredytów stanowi czynności mieszczące się w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem VAT, jako odpłatne świadczenie usług, o którym mowa w art. 8 ust. 1 ustawy. Z uwagi na fakt, że powyższe usługi mieszczą się w zakresie czynności, o których mowa w cyt. art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o VAT – korzystają one ze zwolnienia od podatku od towarów i usług.
Jednakże z okoliczności sprawy jednoznacznie wynika, że nie udzielają Państwo kredytu Sprzedawcy lub Partnerowi Finansowemu Sprzedawcy, lecz działając na ich zlecenie udzielają Państwo kredytu Klientowi Sprzedawcy i to z tym Klientem wiąże Państwa umowa kredytu. Co prawda Państwa i Sprzedawcę/Partnera Finansowego Sprzedawcy wiąże umowa, jednak jest to umowa zlecenia udzielenia kredytu, o której mowa w art. 77a prawa bankowego. Zgodnie z tym przepisem,
bank może przyjąć zlecenie udzielenia kredytu osobie trzeciej. Zlecenie powinno być złożone w formie pisemnej pod rygorem nieważności. W takim przypadku, jeśli umowa nie stanowi inaczej, dający zlecenie staje się poręczycielem za dług przyszły.
Wskazali Państwo, że na podstawie zlecenia kredytowego będą Państwo udzielać kredytów na zakup nowych i używanych pojazdów w sieciach dealerskich przez Klientów. W zamian za przyjęcie zlecenia kredytowego oraz jego realizację na uzgodnionych warunkach, otrzymają Państwo od Sprzedawcy lub Partnera Finansowego Sprzedawcy odpowiednie wynagrodzenie, którego kwota oraz zasady wypłaty będą ustalane w ramach zawartej przez strony Umowy. Sama umowa kredytu zawierana jest jednak między Państwem a kredytobiorcą (Klientem Sprzedawcy), i w związku z tą umową, otrzymają Państwo od Klienta wynagrodzenie (odsetki, prowizje). Zatem, wykonywane przez Państwa usługi zgodnie z umową zawartą ze Sprzedawcą/Partnerem Finansowym Sprzedawcy, polegające na udzielaniu kredytów Klientom Sprzedawcy, będą korzystać ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy.
Nie można jednak podzielić Państwa poglądu, że w związku z tym, otrzymane przez Państwa od Sprzedawcy/Partnera Finansowego Sprzedawcy Wynagrodzenie z tytułu udzielenia kredytu Klientowi, wypłacane na podstawie Umowy pomiędzy Państwem a Sprzedawcą/Partnerem Finansowym Sprzedawcy, będzie stanowić wynagrodzenie za czynności objęte zwolnieniem od podatku VAT, zgodnie z ww. przepisem. Jak wskazano powyżej, nie udzielają Państwo kredytów Sprzedawcy/Partnerowi Finansowemu Sprzedawcy ale Klientom końcowym. To Klient końcowy zawiera umowę kredytu z Państwem, a więc to on jest odpowiedzialny za jego spłatę. Co więcej, wskazali Państwo, że w Umowie wyłączona zostanie odpowiedzialność Sprzedawcy lub Partnera Finansowego Sprzedawcy za przyszłe długi Klientów końcowych. Świadczonej przez Państwa usługi na rzecz Sprzedawcy/Partnera Finansowego Sprzedawcy nie można również uznać za usługę pośrednictwa w świadczeniu usług udzielania kredytów. Tak więc usługa świadczona na rzecz Sprzedawcy/Partnera Finansowego Sprzedawcy na podstawie Zlecenia kredytowego nie może korzystać ze zwolnienia od podatku określonego ww. art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy.
W niniejszej sprawie należy podkreślić, że co do zasady każde świadczenie dla celów opodatkowania podatkiem od towarów i usług powinno być traktowane jako odrębne i niezależne, jednak w sytuacji gdy jedna usługa obejmuje z ekonomicznego punktu widzenia kilka świadczeń, usługa ta nie powinna być sztucznie dzielona dla celów podatkowych. Jeżeli zatem dwa lub więcej niż dwa świadczenia (lub czynności) dokonane przez podatnika na rzecz konsumenta są tak ściśle związane, że obiektywnie tworzą one w aspekcie gospodarczym jedną całość, której rozdzielenie miałoby sztuczny charakter, to wszystkie te świadczenia lub czynności stanowią jednolite świadczenie do celów stosowania przepisów ustawy o podatku od towarów i usług.
Ważne jest, czy świadczenia są ze sobą ściśle powiązane w taki sposób, że samodzielnie nie przynoszą wymaganej praktycznej korzyści z punktu widzenia przeciętnego konsumenta. Nie ma znaczenia subiektywny punkt widzenia dostawcy lub odbiorcy świadczenia. Jeżeli jednak w skład świadczonej usługi wchodzić będą czynności, które nie służą wyłącznie wykonaniu czynności głównej, zasadniczej, lecz mogą mieć również charakter samoistny, to wówczas nie ma podstaw dla traktowania ich jako elementu usługi kompleksowej. Podstawowym kryterium pozwalającym uznać zbiór określonych czynności za usługę kompleksową (złożoną) jest określenie wzajemnych relacji pomiędzy elementami składowymi złożonej usługi w zakresie celów, które usługi te realizują. Pojedynczą usługę należy uznać za pomocniczą w stosunku do usługi zasadniczej, jeżeli nie stanowi ona dla klienta celu samego w sobie, lecz jest środkiem do lepszego wykonania usługi zasadniczej. Podstawowym celem usługi pomocniczej tworzącej razem z usługą główną – usługę kompleksową – jest lepsze wykorzystanie przez nabywcę usługi głównej. Aby dana pomocnicza usługa mogła być uznana za element kompleksowej usługi, winna służyć bezpośrednio realizacji głównej usługi. W celu ustalenia czy dana usługa może być uznana za złożoną, konieczne jest zbadanie przebiegu konkretnej transakcji z uwzględnieniem jej wszystkich ekonomicznych aspektów.
Zauważyć należy, że jakkolwiek zdarzają się sytuacje, gdy występuje wielość świadczeń wynikających z jednej umowy i mogą być one potraktowane jako jedna usługa (i opodatkowane jedną stawką podatkową), możliwe jest to tylko i wyłącznie w takich sytuacjach, gdy na taką usługę składa się cały zespół nie dających się w istocie wyodrębnić czynności, dających w efekcie ostateczną, jednorodną usługę.
Kwestia kompleksowości usług była wielokrotnie rozstrzygana przez Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej. Przywołać można chociażby wyrok z 11 czerwca 2009 r. w sprawie C‑572/07 RLRE Tellmer Property sro przeciwko Finanční ředitelství v Ústí nad Labem, w którym TSUE stwierdził, że
„(…) z art. 2 szóstej dyrektywy wynika, że każde świadczenie powinno być zwykle uznawane za odrębne i niezależne (…). Co więcej, w pewnych okolicznościach formalnie odrębne świadczenia, które mogą być wykonywane oddzielnie, a zatem które mogą oddzielnie prowadzić do opodatkowania lub zwolnienia, należy uważać za jednolitą czynność, jeżeli nie są od siebie niezależne. Jest tak na przykład w sytuacji, gdy można stwierdzić, że jedno lub więcej świadczeń stanowi świadczenie główne, a inne świadczenie lub świadczenia stanowią jedno lub więcej świadczeń pomocniczych dzielących los podatkowy świadczenia głównego. W szczególności dane świadczenie należy uważać za świadczenie pomocnicze w stosunku do świadczenia głównego, gdy dla klientów nie stanowi ono celu samego w sobie, lecz środek do korzystania na jak najlepszych warunkach z głównej usługi usługodawcy (…). Ponadto można również uznać, że jednolite świadczenie występuje w przypadku, gdy dwa lub więcej elementy albo dwie lub więcej czynności dokonane przez podatnika są ze sobą tak ściśle związane, że tworzą obiektywnie jedno niepodzielne świadczenie gospodarcze, którego rozdzielenie miałoby charakter sztuczny (…)”.
Tak również w wyroku z 21 lutego 2008 r. w sprawie C-425/06 Ministero dell’Economia e delle Finanze przeciwko Part Service Srl. Wyrok ten sformułował kryteria przesądzające o tym, kiedy występuje świadczenie złożone. Ma ono zatem miejsce w sytuacji, gdy:
- świadczenie pomocnicze nie stanowi celu samego w sobie, lecz stanowi środek do korzystania na jak najlepszych warunkach z usługi podstawowej,
- poszczególne czynności są ze sobą tak ściśle związane, że ich rozdzielenie miałoby charakter sztuczny,
- kiedy nie istnieje możliwość nabywania danego świadczenia od podmiotów zewnętrznych,
- kiedy nie istnieje możliwość odrębnego fakturowania za daną czynność.
Sytuacja taka nie ma jednak miejsca w opisanych we wniosku okolicznościach, gdzie możliwe jest wyodrębnienie poszczególnych usług. Usługi te mają bowiem charakter samoistny i mogą występować niezależnie. Świadczona na rzecz Sprzedawcy/Partnera Finansowego Sprzedawcy usługa nie stanowi składowej części generalnej usługi udzielenia kredytu. Tym bardziej, że w niniejszej sprawie zawierają Państwo dwie odrębne umowy – jedną ze Sprzedawcą/Partnerem Finansowym Sprzedawcy dotyczącą realizacji zlecenia kredytowego, a drugą z Klientem (kredytobiorcą) dotyczącą udzielenia kredytu. Ponadto, usługi te nie są ze sobą tak ściśle powiązane, by nie było możliwe ich wyodrębnienie – wręcz przeciwnie – są to różne i niezależne od siebie usługi, świadczone na rzecz różnych podmiotów, za które pobierają Państwo odrębnie wynagrodzenia – z jednej strony otrzymują Państwo wynagrodzenie od Sprzedawcy/Partnera Finansowego Sprzedawcy za realizację zlecenia kredytowego, a z drugiej strony wynagrodzenie od Klienta - kredytobiorcy za udzielenie kredytu (np. odsetki, prowizje).
Tym samym, świadczą Państwo na rzecz Sprzedawcy/Partnera Finansowego Sprzedawcy usługę, o której mowa w art. 8 ust. 1 ustawy, jednak nie jest to usługa udzielania kredytów korzystająca ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38 ww. ustawy. Świadczona przez Państwa usługa powinna być więc opodatkowana według właściwej dla tej czynności stawki podatku VAT.
Z powyższego względu, Państwa stanowisko, że realizacja przez Bank - w okolicznościach opisanych w niniejszym wniosku - na rzecz Sprzedawcy lub Partnera Finansowego Sprzedawcy, usług o charakterze zlecenia kredytowego, będzie korzystać ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38 Ustawy o VAT przewidzianego dla usług udzielania kredytów, jest nieprawidłowe.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia oraz zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.
W odniesieniu do powołanego przez Państwa wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego wskazuję, że wyroki sądów administracyjnych są rozstrzygnięciami odnoszącymi się do indywidualnych spraw i co do zasady wiążą one strony postępowania w tych konkretnych, indywidualnych sprawach, nie rozciągając swojego oddziaływania na inne, choćby podobne lub zbieżne sprawy. Zatem powołane przez Państwa orzeczenie potraktowałem jako element Państwa argumentacji, nie miało ono natomiast mocy wiążącej w analizowanej sprawie.
Odnośnie powołanej interpretacji indywidualnej, należy zauważyć, że interpretacje przepisów prawa podatkowego wydawane są w indywidualnych sprawach podatników i niewątpliwie kształtują sytuację prawną tych podatników w sprawach będących przedmiotem rozstrzygnięcia, lecz dotyczą konkretnych stanów faktycznych i nie mają mocy prawa powszechnie obowiązującego co oznacza, że należy je traktować indywidualnie. Co więcej, powołana przez Państwa interpretacja została wydana po wyroku NSA, a więc po wyroku, który zapadł w konkretnych okolicznościach. Zatem powołana interpretacja indywidualna nie może mieć wpływu na ocenę prawną rozpatrzonej sprawy.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.
- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1)z zastosowaniem art. 119a;
2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
- Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.
