Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

31 lipca 2025 r. wpłynął Państwa wniosek z 31 lipca 2025 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy braku opodatkowania dotacji na realizację projektu pn. „…”, w ramach którego przekazane zostaną środki pieniężne grantobiorcom oraz braku prawa do odliczenia podatku naliczonego z faktur dokumentujących wydatki w związku z realizacją ww. projektu.

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego

Gmina … (dalej: „Gmina” lub „Wnioskodawca”) jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem VAT.

Gmina zrealizowała zadanie pod nazwą „…” (dalej: „Projekt”).

Projekt polegał na udzielaniu wybranym w ramach konkursu grantowego mieszkańcom Gminy grantów na montaż magazynów energii (dalej również jako: „magazyny”) na potrzeby magazynowania energii wytworzonej z instalacji fotowoltaicznych na terenie Gminy, w których nie jest prowadzona działalność gospodarcza.

Głównym celem Projektu jest poprawa wykorzystania istniejących instalacji OZE , umożliwienie bardziej efektywnego gromadzenia i wykorzystania energii pochodzącej z instalacji fotowoltaicznych. Grantobiorcy wykorzystujący OZE w indywidualnych gospodarstwach domowych na potrzeby własne mieszkańców.

Mieszkańcy Gminy (dalej: „Mieszkańcy” lub „Grantobiorcy”) byli odpowiedzialni za wyłonienie wykonawców Projektu.

Mieszkaniec podpisując z Gminą umowę grantową jednocześnie zobowiązuje się dofinansowania montażu instalacji magazynów, czego dowodem będą przedstawione przez niego faktury i dowody zapłaty, podczas składania wniosku o wypłatę grantu (refundacja poniesionych wydatków).

Grantobiorcy jako właściciele magazynów są zobowiązani do właściwej tj. zgodnej z pierwotnym przeznaczeniem i parametrami technicznymi eksploatacji urządzeń energetycznych wchodzących w skład zestawu oraz warunkami technicznymi eksploatacji zestawów. Finansowe zobowiązania związane ze złą eksploatacją sprzętu w okresie trwałości Projektu będą pokrywać Grantobiorcy.

Gmina w celu realizacji powyższego Projektu wystąpiła z wnioskiem o dofinansowanie inwestycji ze środków Funduszy Europejskich dla … na lata 2001-2007 (dalej: „FE”). Wnioskodawca zrealizuje Projekt przekazując środki pieniężne Grantobiorcom z otrzymanych środków, natomiast w pozostałej części Mieszkańcy sfinansują niniejszy Projekt ze środków własnych. VAT został wskazany we wniosku o dofinansowanie jako koszt kwalifikowalny. Gmina pragnie zaznaczyć, iż nie będzie pobierała żadnych opłat od Grantobiorców w związku z udziałem w Projekcie.

Gmina wobec mieszkańców występuje wyłącznie jako Grantodawca, tj. podmiot, który dysponuje i przekazuje dofinansowanie na rzecz Mieszkańców Gminy w związku z realizacją Projektu.

Faktury VAT dokumentujące wydatki związane z Projektem zostały wystawiane na Grantobiorców z wyjątkiem nadzoru inwestorskiego, którego koszt poniesie Wnioskodawca. W związku z powyższym Grantobiorcy otrzymają faktury VAT z wykazanym podatkiem naliczonym.

Usługa nadzoru inwestorskiego została zakupiona przez Gminę celem sprawdzenia czy zainstalowane przez Mieszkańców instalacje OZE spełniają warunki określone w regulaminie naboru grantów. W konsekwencji, usługa nadzoru nie została zakupiona celem jej świadczenia (refaktury) na rzecz Grantobiorcy, a jego kontroli. Gmina nie będzie obciążała Mieszkańców fakturami VAT z tego tytułu.

Pytania

1.Czy dotacja uzyskana z FE na realizację Projektu, w ramach którego Wnioskodawca przekazał środki pieniężne Grantobiorcom z tej dotacji, powinna zostać opodatkowana podatkiem VAT?

2.Czy Gmina przy realizacji Projektu będzie miała prawo do odliczenia podatku naliczonego z faktur dokumentujących wydatki?

Państwa stanowisko w sprawie

Jednocześnie wskazać należy, że Gmina, jako podmiot władzy publicznej, posiada specyficzny status na gruncie ustawy o VAT.

W pierwszej kolejności należy stwierdzić, że art. 15 ust. 6 ustawy o VAT, odnoszący się do prawnopodatkowej podmiotowości organów władzy publicznej, stanowi lex specialis w odniesieniu do art. 15 ust. 1 w zw. z ust. 2 ustawy o VAT, w świetle którego dana czynność podlega VAT, jeśli jest dokonywana przez przedsiębiorcę i następuje w wykonaniu jego działalności gospodarczej. Jest to zasada ogólna, odnosząca się również do organów władzy publicznej (w tym gmin).

Art. 15 ust. 6 ustawy o VAT ustanawia natomiast wyjątek od tej reguły, gdyż na jego mocy nie uznaje się za podatników organów władzy publicznej w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych. Jeżeli zatem dana czynność ma miejsce w ramach wykonywania zadań nałożonych na gminę odrębnymi przepisami prawa i nie ma formy umowy cywilnoprawnej – nie podlega VAT.

Ad 1.

Zgodnie z art. 29a ust. 1 ustawy o VAT podstawą opodatkowania jest wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z otrzymanymi dotacjami, subwencjami i innymi dopłatami o podobnym charakterze mającymi bezpośredni wpływ na cenę towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika.

Wpływ dotacji na cenę w świetle przytoczonego powyżej art. 29a ust. 1 ustawy o VAT, podstawę opodatkowania zwiększa się o otrzymane dotacje, subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze mające bezpośredni wpływ na cenę (kwotę należną) towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika.

Podobnie wskazuje art. 73 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L z 2006 r., 347 s. 1 ze zm.; dalej: „Dyrektywa VAT”), zgodnie z którym podstawa opodatkowania obejmuje wszystko, co stanowi zapłatę otrzymaną lub którą dostawca lub usługodawca otrzyma w zamian za dostawę towarów lub świadczenie usług od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z subwencjami związanymi bezpośrednio z ceną takiej dostawy lub świadczenia.

W konsekwencji decydujący dla opodatkowania dotacji podatkiem VAT powinien być element bezwzględnego i bezpośredniego związku dotacji z ceną jednostkową towaru lub usługi (możliwość alokacji dotacji do ceny towaru lub usługi). Jeżeli zatem sposób kalkulacji dotacji związany jest nawet z ceną jednostkową towaru lub usługi, ale jedynie pośrednio (tylko w sensie ekonomicznym) albo kalkulacja dotacji oderwana jest całkowicie od ceny towaru czy usługi świadczonej przez podatnika, dotacja(dopłata) taka nie podlega opodatkowaniu.

Przedmiotem umowy zawartej przez Gminę z Grantobiorcą będzie jedynie zwrot kosztów i operacji tej nie towarzyszą żadne inne świadczenia pomiędzy Gminą a Mieszkańcem. Okoliczność otrzymania środków przez Mieszkańca od Gminy nie generuje skutków podatkowych w VAT dla Gminy. Gmina w tym wypadku występuje jako instytucja udzielająca grantu – Mieszkaniec bez wyłonienia wykonawcy czy też rozliczenia grantu będzie zobowiązany do właściwego rozliczenia się z Gminą, jako podmiotem udzielającym dofinansowania.

Podsumowując, w przedmiotowej sytuacji, nie ma możliwości powiązania otrzymanej dotacji z ceną świadczonych usług, ponieważ takowe (cena oraz świadczenie usług) po stronie Gminy nie występują.

Stanowisko Gminy zostało potwierdzone m.in. w interpretacji indywidualnej Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej:

-z dnia 31 sierpnia 2018 r. ,sygn. 0112-KDIL4.4012.253.2018.2.NK, zgodnie z którą: „W konsekwencji dofinansowanie, które Gmina otrzyma w związku z realizacją opisanego Projektu, nie będzie stanowiło dotacji, subwencji lub innej dopłaty o podobnym charakterze mającej bezpośredni wpływ na cenę towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika, gdyż w przedmiotowej sytuacji Gmina nie będzie nabywać towarów ani usług i nie będzie odsprzedawać ich dalej na rzecz Grantobiorcy”;

-z dnia 10 maja 2019 r., o sygn. 0111-KDIB3-1.4012.150.2019.1.ICZ, w której organ stwierdził, że: „W konsekwencji, stwierdzić należy, że otrzymana przez Gminę dotacja na wymianę systemów grzewczych c o. na systemy ekologiczne w formule grantowej, nie będzie dotacją bezpośrednio wpływającą na wartość świadczonych usług lub dostaw towarów, nie będzie stanowić wynagrodzenia zaświadczone usługi lub dokonane dostawy towarów i nie będzie zwiększać podstawy opodatkowania, o której mowa w art. 29a ust. 1 ustawy o VAT”.

Cel przyjętej regulacji

Ponadto Wnioskodawca pragnie wskazać na cel normy prawnej określonej w art. 29a ust. 1 ustawy o VAT. Mianowicie jest nim realizacja zasady neutralności VAT.

Konieczność uwzględnienia otrzymanych przez podatnika dotacji w podstawie opodatkowania związana jest z wynikającą z tego możliwością obniżenia cen z tytułu świadczonych usług lub dostawy towarów. Gdyby zatem dotacja w takich okolicznościach pozostała poza zakresem opodatkowania VAT, podatnik, zachowując pełne prawo do odliczenia podatku naliczonego, korzystałby – przy niezmiennej wysokości uzyskanego dochodu – z możliwości zmniejszenia swego zobowiązania z tytułu podatku należnego VAT.

Norma prawna określona w art. 29a ust. 1 ustawy o VAT pozwala zatem na wyeliminowanie ww. nieuprawnionej korzyści po stronie podatnika i utrzymanie wysokości podatku należnego na poziomie zapewniającym zachowanie zasady neutralności VAT.

W opinii Wnioskodawcy, uznanie przez organ, iż w przedmiotowej sprawie zachodzi konieczność opodatkowania dotacji byłoby sprzeczne z realizacją powyżej przedstawionego celu. Wynika to z faktu, iż Gmina, w związku z realizacją Projektu, nie wykonuje podlegających opodatkowaniu VAT świadczeń, skutkujących nabyciem prawa do odliczenia podatku naliczonego ( co zostało szerzej przedstawione w dalszej części uzasadnienia).

Przyznanie grantu jako nieodpłatne świadczenie usług

Zdaniem Wnioskodawcy, w związku z faktem, iż Gmina realizując Projekt, wypełnia swoje zadania własne określone w art. 7 ust. 1 pkt 1 i 3 ustawy o samorządzie gminnym oraz nie działa na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych, to na podstawie art. 15 ust. 6 ustawy o VAT Gmina nie działa w przedmiotowym zakresie jako podatnik VAT.

Według Wnioskodawcy, wykonywanie opisywanych działań jest analogiczne do innych czynności realizowanych w ramach wykonywania zadań własnych przez Gminę, np. prace porządkowe, remonty dróg, itp. Działania te realizowane są na rzecz lokalnej społeczności nieodpłatnie, a jednocześnie można w wielu przypadkach zidentyfikować konkretnych beneficjentów zrealizowanych czynności (np. mieszkańców ulicy, która była przedmiotem remontu).

Tym samym w opinii Wnioskodawcy, w związku z faktem, iż Projekt nie będzie przez Gminę realizowany w charakterze podatnika podatku VAT (a zatem nie podlega ocenie na gruncie regulacji ustawy o VAT), to jego realizacja nie powinna zostać uznana za nieodpłatne świadczenie usług zrównane z odpłatnym świadczeniem usług na podstawie art. 8 ust. 2 pkt 2 ustawy o VAT.

Powyższe znajduje potwierdzenie w interpretacjach indywidualnych wydawanych w odniesieniu do stanów faktycznych dotyczących analogicznych projektów:

-interpretacji indywidualnej z dnia 13 maja 2020 r., sygn. 0112-KDIL1-2.4012.125.2020.1.AG, w której Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej wskazał, iż: „(…) należy stwierdzić, że – mimo, że Wnioskodawca jest czynnym, zarejestrowanym podatnikiem podatku VAT– w rozpatrywanej sprawie warunki, o których mowa w art. 86 ust. 1 ustawy, nie będą spełnione. Gmina realizując przedmiotową inwestycję nie będzie działać bowiem w charakterze podatnika VAT, a towary i usługi zakupione w ramach realizacji projektu nie będą związane z czynnościami opodatkowanymi podatkiem VAT wykonywanymi przez Gminę”;

-interpretacji indywidualnej z dnia 1 lutego 2018 r., sygn. 0112-KDIL2-1.4012.604.2017.MG, zgodnie z którą wg organu: „Stosownie do przepisu art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2017 r., poz. 1875, z późn. zm.), gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnymi na własną odpowiedzialność. Natomiast zgodnie z art. 6 ust. 1 powyższej ustawy, do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne oznaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów. Do zadań własnych gminy należy zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty (art. 7 ust. 1 cyt. ustawy). Realizacja powyższego Projektu nastąpi w ramach wypełniania przez Gminę zadań własnych w zakresie zaspokajania zbiorowych potrzeb wspólnoty w sferze zaopatrzenia w energię elektryczną, cieplną i gaz, o których mowa w art. 7 ust. 1 pkt 3 ustawy o samorządzie gminnym”.

W związku z tym, iż:

-Grantobiorcy sami wybierają wykonawcę magazynów i zawierają z nim umowę,

-faktura zostanie wystawiona przez przedsiębiorcę dokonującego montażu magazynów na Grantobiorcę,

-Grantobiorca będzie właścicielem ww. instalacji,

-pomiędzy Gminą (Grantodawcą), a Grantobiorcami dochodzi jedynie do zwrotu części kosztów nabycia instalacji magazynów poniesionych przez Grantobiorców.

Gmina nie będzie miała do czynienia z czynnością podlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT, a przekazywanych środków finansowych nie będzie można uznać za wynagrodzenie z tytułu świadczonej usługi/dokonanej dostawy towarów na rzecz Mieszkańców.

W konsekwencji dofinansowanie, które Gmina otrzyma w związku z realizacją opisanego Projektu, nie będzie stanowiło dotacji, subwencji lub innej dopłaty o podobnym charakterze mającej bezpośredni wpływ na cenę towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika, gdyż w przedmiotowej sytuacji Gmina nie będzie nabywać towarów ani usług i nie będzie odsprzedawać ich dalej na rzecz Grantobiorców.

Uwzględniając powyżej przedstawioną argumentację, w opinii Wnioskodawcy, dotacja nie powinna podlegać opodatkowaniu podatkiem VAT.

Ad 2.

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

W myśl art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a ustawy o VAT, kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku określonych w fakturach otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług.

Z powyższego wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest bowiem związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi.

Przedstawiona powyżej zasada wyklucza więc możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z usługami i towarami, które nie są w ogóle wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystywania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają m.in. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy o VAT przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel.

Artykuł 8 ust. 1 ustawy o VAT, stanowi iż przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7.

Nie każda czynność stanowiąca dostawę towarów w rozumieniu art. 7 lub świadczenie usług w rozumieniu art. 8 ustawy, podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Aby dana czynność była opodatkowana tym podatkiem musi być wykonana przez podatnika.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o VAT, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Stosownie natomiast do treści art. 15 ust. 6 ww. ustawy nie uważa się za podatników organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa ,dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

W myśl art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t.j. Dz. U. z 2020 r., poz. 713 ze zm.), gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność. Natomiast zgodnie z art. 6 ust. 1 ww. ustawy do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów.

W świetle art. 7 ust. 1 tej ustawy, zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty należy do zadań własnych Gminy. W szczególności zadania własne obejmują sprawy ładu przestrzennego, gospodarki nieruchomościami, ochrony środowiska i przyrody oraz gospodarki wodnej (art. 7 ust. 1 pkt 1). Natomiast w odniesieniu do art. 7 ust. 1 pkt 3 ww. ustawy zadania własne Gminy dotyczą również wodociągów i zaopatrzenia w wodę, kanalizacji, usuwania i oczyszczania ścieków komunalnych, utrzymania czystości i porządku oraz urządzeń sanitarnych, wysypisk i unieszkodliwiania odpadów komunalnych, zaopatrzenia w energię elektryczną i cieplną oraz gaz.

Jak zostało wyżej wskazane, Gmina będąca czynnym zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług, zrealizowała niniejszy Projekt jako zadanie własne. Natomiast podatek naliczony jaki został zawarty na otrzymywanych przez Gminę/Mieszkańca fakturach nie będzie podlegać odliczeniu, gdyż w związku z wykonywanym przez Gminę Projektem nie wystąpi związek ze sprzedażą opodatkowaną. Wydatki Gminy na powyższe zadanie nie są więc wykorzystywane do czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Analogiczne stanowisko zostało potwierdzone m.in. w:

-interpretacji indywidualnej Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 13 marca 2020 r. sygn. 0112-KDIL3.4012.17.2020.1.AW, w której organ podatkowy uznał za prawidłowe stanowisko podatnika mówiące o tym, że „Projekt będzie realizowany w formule Grantowej. Beneficjentami będą wyłącznie osoby fizyczne zamieszkujące Gminę, które wymienią źródła ciepła dla celów niezwiązanych z działalnością gospodarczą i nie mają możliwości odzyskania VAT w związku z realizacją projektu. W przypadku działań takich jak przygotowanie projektu, zarządzanie projektem, promocja, system kontroli Beneficjentów Gmina nie ma prawnej możliwości odzyskania podatku VAT, gdyż usługi związane z tymi działaniami nie będą wykorzystywane przez Gminę do wykonywania czynności opodatkowanych. W szczególności Gmina nie będzie pobierała żadnych opłat od Beneficjentów w związku z udziałem w projekcie, podatek VAT nie może więc zostać odzyskany w oparciu o przepisy (art. 86 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług) i będzie stanowił wydatek kwalifikowany w projekcie”.

-interpretacji indywidualnej Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 7 lutego 2020 r., sygn. 0113-KDIPT1-1.4012.860.2019.2.ŻR w której organ wskazał, iż „(…) dofinansowanie otrzymane przez Gminę na realizację inwestycji dotyczącej budowy nowych jednostek wytwarzania energii elektrycznej i cieplnej wykorzystujących energię słoneczną, polegających na instalacji ogniw fotowoltaicznych i kolektorów słonecznych na budynkach mieszkalnych, nie będzie stanowić podstawy opodatkowania, o której mowa w art. 29a ust. 1 ustawy, a tym samym nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 tej ustawy. Ponadto, z opisu sprawy wynika , że w związku z realizacją projektu Gmina będzie nabywała usługi w zakresie nadzoru inwestorskiego. Jednakże, jak wskazała Gmina, nabyta usługa w zakresie nadzoru inwestorskiego będzie wykorzystana do czynności niepodlegających opodatkowaniu VAT. Nabyta przez Gminę w ramach ww. projektu usługa wykorzystywana będzie do celów innych niż działalność gospodarcza w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług. Zatem, z uwagi na powołane powyżej przepisy prawa oraz przedstawiony opis sprawy należy stwierdzić, że w omawianej sprawie warunki, o których mowa w art. 86 ust. 1 ustawy, nie będą spełnione, ponieważ -jak wynika z okoliczności sprawy – Gmina w ramach ww. projektu nie będzie wykonywała odpłatnych świadczeń na rzecz mieszkańców, a nabywane przez Gminę usługi nie będą wykorzystywane do czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług. Tym samym, Gminie nie będzie przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu wydatków poniesionych w ramach przedmiotowego projektu. Wnioskodawcy z tego tytułu nie będzie przysługiwało również prawo do zwrotu różnicy podatku, o której mowa w art. 87 ust. 1 ustawy”.

W konsekwencji, mając powyższe na względzie, Gmina nie będzie miała możliwości odzyskania podatku naliczonego w związku z realizowanym projektem pn. „…”, ponieważ wydatki poniesione na realizację powyższego zadania nie mają związku ze sprzedażą opodatkowaną VAT.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 775 ze zm.), zwanej dalej „ustawą”:

W myśl art. 2 pkt 6 ustawy:

Jak stanowi art. 7 ust. 1 ustawy:

Natomiast na mocy do art. 8 ust. 1 ustawy:

Zatem opodatkowane podatkiem VAT są odpłatne dostawy towarów lub odpłatne świadczenie usług. Sam fakt otrzymania dotacji nie stanowi czynności opodatkowanej i nie kreuje obowiązku zapłaty podatku.

W myśl art. 15 ust. 1 ustawy:

Zgodnie z art. 15 ust. 2 ustawy:

W myśl art. 15 ust. 6 ustawy:

Powyższy zapis jest odzwierciedleniem art. 13 obowiązującej od 1 stycznia 2007 r. Dyrektywy 2006/112/WE Rady z 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej – (Dz. Urz. UE. L. Nr 347 z 11.12.2006 s. 1, ze zm.), zgodnie z którym:

Oznacza to, że organ będzie uznany za podatnika podatku od towarów i usług w dwóch przypadkach, tj. gdy wykonuje czynności inne niż te, które mieszczą się w ramach jego zadań oraz gdy wykonuje czynności mieszczące się w ramach jego zadań, ale czyni to na podstawie umów cywilnoprawnych.

Jak wynika z powyższego, wyłączenie organów władzy publicznej z kategorii podatnika ma charakter podmiotowo-przedmiotowy.

W świetle wskazanych unormowań jednostki samorządu terytorialnego na gruncie podatku od towarów i usług występować mogą w dwojakim charakterze:

-podmiotów niebędących podatnikami, gdy realizują zadania nałożone na nich odrębnymi przepisami prawa, oraz

-podatników podatku od towarów i usług, gdy wykonują czynności na postawie umów cywilnoprawnych.

Kryterium podziału stanowi charakter wykonywanych czynności: czynności o charakterze publicznoprawnym wyłączają te podmioty z kategorii podatników, natomiast czynności o charakterze cywilnoprawnym skutkują uznaniem tych podmiotów za podatników podatku od towarów i usług, a realizowane przez nie odpłatne dostawy towarów i świadczenie usług podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Zatem, jednostki samorządu terytorialnego są podatnikami podatku od towarów i usług jedynie w zakresie wszelkich czynności, które mają charakter cywilnoprawny, tzn. są przez nie realizowane na podstawie umów cywilnoprawnych. Tylko bowiem w tym zakresie ich czynności mają charakter działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy.

Zgodnie z art. 2 ust. 1 ustawy z 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1465 ze zm.):

Jak stanowi art. 6 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym:

Katalog zadań własnych gminy został określony w art. 7 ust. 1 ww. ustawy o samorządzie gminnym.

Stosownie do art. 29a ust. 1 ustawy:

Z treści powołanych przepisów wynika, że w sytuacji, gdy podatnik, w związku z konkretną dostawą towarów lub świadczeniem usług, otrzymuje dofinansowanie (dotację, subwencję), stanowiące dopłatę do ceny towaru lub usługi, tego rodzaju dofinansowanie stanowi obok ceny, uzupełniający element podstawy opodatkowania z tytułu danej dostawy lub świadczenia. Kryterium uznania dofinansowania za stanowiące podstawę opodatkowania jest zatem stwierdzenie, że dofinansowanie dokonywane jest w celu sfinansowania konkretnej czynności podlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Natomiast dofinansowanie niedające się powiązać z konkretnymi czynnościami podlegającymi opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, nie stanowią podstawy opodatkowania w rozumieniu przepisu art. 29a ust. 1 ustawy.

Nie ma przy tym znaczenia, od kogo dostawca towaru lub świadczący usługę otrzymuje zapłatę – czy od nabywcy czy od osoby trzeciej, ważne jest, aby było to wynagrodzenie za daną konkretną usługę lub za daną konkretną dostawę.

W świetle orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, do podstawy opodatkowania VAT zalicza się, w przypadkach, które określa art. 73 Dyrektywy 2006/112/WE Rady, m.in. przyznane podatnikom subwencje bezpośrednio związane z ceną dostawy lub świadczenia. Przepis ten zmierza do obciążenia VAT całej wartości towarów lub usług, a przez to do uniknięcia zmniejszenia przychodu z podatku na skutek przyznania subwencji (np. pkt 26 wyroku w sprawie C-144/02). TSUE wskazywał wielokrotnie, że aby subwencja była uznana za bezpośrednio związaną z ceną danej transakcji, powinna ona być przyznawana konkretnie podmiotowi subwencjonowanemu po to, by dostarczał on określony towar lub wykonywał określoną usługę. Jedynie w tym przypadku subwencja może być uznana za świadczenie wzajemne względem dostawy towaru lub świadczonej usługi, a w związku z tym podlegać opodatkowaniu (np. pkt 28 ww. wyroku C-144/02).

Ponadto, subwencje związane bezpośrednio z ceną interpretuje się jako obejmujące jedynie subwencje, które stanowią całość lub część wynagrodzenia za dostawę towarów lub świadczenie usług i które są płacone przez stronę trzecią sprzedawcy lub dostawcy (wyrok w sprawie C-184/00, pkt 18). Niezbędne jest, by cena, którą ma zapłacić nabywca lub usługobiorca, była ustalona w taki sposób, by zmniejszała się w stosunku odpowiadającym subwencji przyznanej sprzedawcy towarów lub świadczącemu usługi, która stanowiłaby zatem element determinujący cenę, jakiej ten ostatni żąda (pkt 29 wyroku C‑144/02).

Otrzymanie dofinansowania (dotacji, dopłaty) nie stanowi samo w sobie żadnej czynności, ani też zdarzenia opodatkowanego. Dotacje (dopłaty) podlegają bowiem opodatkowaniu jako składnik ceny czynności, z którą są związane. Dotacje, które stanowią dopłatę do ceny sprzedawanych towarów, czy świadczonych usług, są ściśle związane z daną usługą, czy towarem i podlegają opodatkowaniu.

Aby dana czynność (dostawa lub usługa) podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT musi istnieć bezpośredni związek o charakterze przyczynowym, pomiędzy dokonywaną dostawą towarów lub świadczoną usługą a otrzymanym świadczeniem wzajemnym, w ten sposób, że zapłacone kwoty stanowią rzeczywiste wynagrodzenie za dokonaną dostawę towarów lub wyodrębnioną usługę świadczoną w ramach stosunku prawnego lub dochodzi do wymiany świadczeń wzajemnych. Otrzymana zapłata powinna być konsekwencją wykonania świadczenia. Wynagrodzenie musi być należne za wykonanie tego świadczenia.

W pierwszej kolejności Państwa wątpliwości dotyczą ustalenia, czy otrzymane przez Gminę dofinansowanie na realizację projektu będzie podlegać opodatkowaniu.

Odnosząc się do powyższej kwestii, w pierwszej kolejności, należy ustalić czy środki otrzymane przez Gminę z Funduszy Europejskich na realizację Projektu stanowią dopłatę do ceny montażu magazynów.

Jak wskazali Państwo w opisie sprawy – Mieszkańcy Gminy (Grantobiorcy) byli odpowiedzialni za wyłonienie wykonawców Projektu. Państwo jedynie pośredniczyli przekazując środki pieniężne Grantobiorcom z otrzymanych środków, natomiast w pozostałej części Mieszkańcy sfinansują niniejszy Projekt ze środków własnych. Grantobiorcy jako właściciele magazynów są zobowiązani do właściwej tj. zgodnej z pierwotnym przeznaczeniem i parametrami technicznymi eksploatacji urządzeń energetycznych wchodzących w skład zestawu oraz warunkami technicznymi eksploatacji zestawów. Nie pobierali Państwo od Grantobiorców żadnych opłat. Państwa Gmina wobec mieszkańców występuje wyłącznie jako Grantodawca, tj. podmiot, który dysponuje i przekazuje dofinansowanie na rzecz Mieszkańców Gminy w związku z realizacją Projektu. Faktury VAT dokumentujące wydatki związane z Projektem zostały wystawiane na Grantobiorców z wyjątkiem nadzoru inwestorskiego, którego koszt ponoszą Państwo. W związku z powyższym Grantobiorcy otrzymają faktury VAT z wykazanym podatkiem naliczonym.

Analiza przedstawionego opisu sprawy, treści cytowanych przepisów prawa podatkowego oraz orzecznictwa TSUE prowadzi do wniosku, że przekazywane przez Gminę środki Grantobiorcom w postaci grantów na montaż Magazynów energii, nie stanowią dopłaty do ceny usług. Nie wejdą Państwo w rolę inwestora (dostawcy), co za tym idzie – nie świadczą Państwo usług ani nie dokonywali Państwo dostawy towaru na rzecz mieszkańców biorących udział w Projekcie.

W konsekwencji, przekazanie przez Gminę na rzecz Mieszkańców grantów na montaż Magazynów energii nie stanowi czynności podlegającej opodatkowaniu podatkiem VAT (nie rodzi obowiązku podatkowego). Przekazywanych środków pieniężnych Mieszkańcowi (Grantobiorcy) nie można uznać za wynagrodzenie za świadczoną usługę lub dopłatę do ceny (brak świadczenia usługi i dostawy towaru) w myśl art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.

Natomiast odnosząc się do wydatków związanych z nadzorem inwestorskim poniesionym przez Gminę, wskazali Państwo, że usługa nadzoru inwestorskiego została zakupiona przez Gminę celem sprawdzenia czy zainstalowane przez Mieszkańców instalacje OZE spełniają warunki określone w regulaminie naboru grantów, usługa nadzoru nie została zakupiona celem jej świadczenia (refaktury) na rzecz Grantobiorcy, a jego kontroli. Gmina nie będzie obciążała Mieszkańców fakturami VAT z tego tytułu. Gmina nie będzie pobierała żadnych opłat od Grantobiorców w związku z udziałem w Projekcie. Gmina wobec mieszkańców występuje wyłącznie jako Grantodawca, tj. podmiot, który dysponuje i przekazuje dofinansowanie na rzecz Mieszkańców Gminy w związku z realizacją Projektu. Faktury VAT dokumentujące wydatki związane z Projektem zostały wystawiane na Grantobiorców z wyjątkiem nadzoru inwestorskiego, którego koszt poniesie Gmina. W związku z powyższym, Państwa działania w zakresie nadzoru inwestorskiego, nie stanowią czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, a zatem nie wystąpi związek pomiędzy dofinansowaniem otrzymanym ze środków europejskich a czynnościami podlegającymi opodatkowaniu podatkiem VAT.