Interpretacja indywidualna - stanowisko prawidłowe - Interpretacja

Interpretacja indywidualna - stanowisko prawidłowe - Interpretacja - 0114-KDIP4-3.4012.439.2025.1.AAR

Temat interpretacji

Interpretacja indywidualna - stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

25 lipca 2025 r. wpłynął Państwa wniosek z 24 lipca 2025 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy braku opodatkowania dofinansowania uzyskanego w związku z realizacją Projektu, w ramach którego przekażą Państwo środki pieniężne Grantobiorcom oraz braku prawa do odliczenia podatku VAT w związku z realizacją Projektu. Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Gmina (...) (dalej jako: „Gmina”, „Wnioskodawca”) jest zarejestrowanym, czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług (dalej jako: „VAT”).

Gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność. Zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt 5 oraz pkt 6 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t.j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1465 ze zm.): Zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty należy do zadań własnych gminy. W szczególności zadania własne obejmują sprawy:

5) ochrony zdrowia;

6) pomocy społecznej, w tym ośrodków i zakładów opiekuńczych.

Gmina realizuje projekt grantowy pn. „(...)” (dalej jako: „Projekt”; „Zadanie”).

Podstawowym celem tego Projektu jest poprawa jakości życia oraz zwiększenie komfortu codziennego funkcjonowania dla osób potrzebujących wsparcia. Działania będą skupiały się na dostosowaniu infrastruktury tak, aby jak najlepiej odpowiadała ich indywidualnym potrzebom. W ramach tego celu przewidywane jest zapewnienie wsparcia dostosowanego do każdego użytkownika oraz usunięcie barier przestrzennych i architektonicznych, które utrudniają im codzienne życie.

Projekt skupia się na indywidualnych miejscach zamieszkania i jest skierowany głównie do osób, które potrzebują wsparcia w codziennym życiu. Dotyczy to m.in. osób z niepełnosprawnościami, chorych przewlekle oraz seniorów. Celem tego zadania jest odpowiedzenie na rosnące potrzeby lokalnej społeczności w zakresie infrastruktury dostosowanej do potrzeb tych grup. Dzięki temu działania przyczynią się do poprawy jakości ich życia oraz ułatwią integrację społeczną mieszkańców w trudniejszej sytuacji.

Zakres Projektu obejmuje następujące elementy:

Remont wraz z niezbędnym wyposażeniem (…) lokali mieszkaniowych na terenie gminy (...) w celu ich adaptacji do potrzeb osób wymagających wsparcia w codziennym funkcjonowaniu i likwidacji barier architektonicznych;
Nadzór inwestorski (Koordynator techniczny);
Koszty pośrednie: zarządzanie projektem, koszty związane z oceną wniosków oraz koszty administracyjno-biurowe.

Projekt jest projektem grantowym.

Zadanie będzie realizowane przez Gminę, która po otrzymaniu dofinasowania stanie się instytucją organizującą przekazywanie grantów dla mieszkańców gminy.

W ramach Projektu Grantodawcą jest Gmina, Grantobiorcą - mieszkaniec gminy (...), wybrany w drodze naboru ogłoszonego przez beneficjenta projektu grantowego (Gminę) w ramach realizacji projektu grantowego.

Szczegółowe zakresy wsparcia dla poszczególnych lokali mieszkaniowych zostaną określone na etapie podpisywania umów z mieszkańcami gminy (Grantobiorcami).

Realizacja Projektu przez Wnioskodawcę stała się możliwa ze względu na podpisanie 24 grudnia 2024 r. umowy nr (…) o dofinansowanie Projektu „ (...)” z Urzędem Marszałkowskim Województwa (...).

W ramach Projektu planowany jest remont lub adaptacja wraz z niezbędnym wyposażeniem lokali mieszkaniowych i likwidacja barier architektonicznych.

Przed złożeniem wniosku o dofinansowanie Zadania, przeprowadzono wstępne rozeznanie wśród mieszkańców, którzy wyrazili zainteresowanie udziałem w projekcie. Zorganizowano konsultacje społeczne oraz przeprowadzono badanie ankietowe, które wykazało, że istnieje znaczące zapotrzebowanie na dostosowanie infrastruktury mieszkaniowej do potrzeb osób starszych i niepełnosprawnych.

Ankietę wypełniło (…) mieszkańców, którzy wyrazili zainteresowanie projektem. Najczęściej zgłaszaną potrzebą było dostosowanie łazienek do osób niepełnosprawnych oraz osób starszych. Ponadto, mieszkańcy wyrazili chęć adaptacji obiektów pod kątem potrzeb osób niepełnosprawnych poprzez instalację wind oraz specjalnych podjazdów. Dodatkowo, zgłoszono potrzebę zakupu specjalistycznego wyposażenia, takiego jak łóżka i podnośniki.

Ponieważ na terenie Gminy rośnie zarówno liczba osób starszych korzystających z pomocy Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w (...), jak i liczba niepełnosprawnych korzystających z systemu wsparcia społecznego i świadczeń rodzinnych, wniosek o dofinansowanie projektu ma na celu zaspokojenie coraz większych potrzeb lokalnej społeczności w zakresie infrastruktury dostosowanej do wymagań osób starszych i niepełnosprawnych.

Na podstawie przeanalizowanych informacji oraz zebranych opinii mieszkańców gminy, określono następujące najważniejsze potrzeby inwestycyjne:

1.Dostosowanie infrastruktury mieszkalnej;

2.Likwidację barier architektonicznych;

3.Zakup specjalistycznego wyposażenia.

Uzasadnienie potrzeby realizacji projektu opiera się na danych lokalnych, krajowych oraz ogólnych trendach demograficznych, które wskazują na rosnącą liczbę osób starszych oraz zwiększone zapotrzebowanie na wsparcie osób z niepełnosprawnościami.

W związku z powyższym, projekt zakładający remont i wyposażenie lokali mieszkalnych w gminie (...) ma na celu odpowiedzenie na te zmieniające się potrzeby społeczności lokalnej. Adaptacja mieszkań do potrzeb osób wymagających wsparcia w codziennym funkcjonowaniu oraz likwidacja barier architektonicznych pozwoli poprawić jakość życia oraz zapewnić odpowiednie warunki mieszkaniowe dla osób starszych, przewlekle chorych i niepełnosprawnych.

Gmina planuje, że w ramach grantu udzielonego mieszkańcowi zakres prac będzie obejmował:

1. Remont lokali mieszkalnych w celu ich adaptacji do potrzeb osób wymagających wsparcia w codziennym funkcjonowaniu i likwidacji barier architektonicznych, w tym:

prace remontowo-instalacyjne;
opracowanie dokumentacji technicznej;
zainstalowanie windy zewnętrznej/wewnętrznej;
budowę podjazdu do budynku dla wózków inwalidzkich;
dostosowanie wejścia do budynku umożliwiającego swobodę poruszania się osobom z niepełnosprawnościami;
zainstalowanie pochylni umożliwiającej dostęp do budynku z poziomu terenu;
zainstalowanie domofonu umożliwiającego kontakt osobie z niepełnosprawnością i przystosowany technicznie dla osób z niepełnosprawnościami;
wydatki dotyczące rozwiązań w zakresie obiegu cyrkularnego oraz adaptacji do zmiany klimatu i łagodzenia jej skutków - maksymalnie 10% kosztów kwalifikowalnych;
dostosowanie pomieszczeń i urządzeń higieniczno-sanitarnych (elementy montowane na stałe), np. uchwyty, poręcze.

2. Racjonalne usprawnienia np. urządzenia głośnomówiące.

3. Zakup wyposażenia (np. łóżko rehabilitacyjne, podnośnik sufitowy) o minimalnej wartości jednostkowej 3 000,00 PLN.

Zgodnie z założeniami Projektu, po stronie Gminy będą poniesione koszty związane z:

nadzorem inwestorskim;
koordynatorem projektu;
kosztami administracyjno-biurowymi oraz kosztami związanymi z oceną wniosków (komisje oceniające/weryfikujące złożone wnioski).

Faktury VAT, rachunki oraz inne dokumenty księgowe dokumentujące ww. wydatki na działania związane z nadzorem inwestorskim, koordynatorem projektu oraz na koszty administracyjno-biurowe i związane z oceną wniosków zostaną wystawione na Gminę.

Aby skutecznie zrealizować ten skomplikowany Projekt, niezbędna jest odpowiednia koordynacja techniczna, czyli nadzór inwestorski, oparty na następującej logice organizacyjnej:

po podpisaniu umowy o dofinansowanie, co już nastąpiło, Gmina ogłosiła na swojej stronie internetowej nabór wniosków o granty;
w trakcie naboru odbędą się spotkania przedstawicieli gminy z mieszkańcami oraz z Koordynatorem Technicznym, podczas których omówione zostaną warunki konkursu;
Koordynator Techniczny (nadzór inwestorski) sprawdzi i doradzi mieszkańcom zakres projektu;
mieszkańcy zrealizują zaplanowane działania, a następnie nastąpi odbiór z udziałem Koordynatora Technicznego;
na kolejnym etapie mieszkańcy złożą wnioski o płatność.

Nadzór inwestorski jest kluczowy, aby na bieżąco monitorować postęp prac i upewnić się, że wszystko przebiega zgodnie z planem oraz spełnia wymagania dotyczące dostosowania mieszkań do potrzeb osób wymagających wsparcia. Dzięki temu można zagwarantować wysoką jakość prac remontowych i instalacyjnych, co jest niezbędne do zapewnienia odpowiednich warunków i eliminacji barier architektonicznych dla osób z niepełnosprawnościami. Koszt nadzoru inwestorskiego jest integralną częścią projektu i uzasadniony jest koniecznością realizacji celów, czyli adaptacji mieszkań do potrzeb osób wymagających wsparcia oraz likwidacji barier architektonicznych.

Ze względu na złożoność projektu, potrzebne jest zaangażowanie osoby odpowiedzialnej za jego zarządzanie. Grantobiorcy oczekują wsparcia ze strony Gminy, szczególnie w kwestiach technicznych i organizacyjnych, ponieważ sam proces grantowy wymaga dużo uwagi i czasu. Dlatego też planowane jest oddelegowanie kompetentnej osoby lub zatrudnienie Koordynatora z zewnątrz. Obecność Koordynatora Projektu stanowi kluczowy czynnik w skutecznym zarządzaniu projektem, gwarantując jego sukces oraz minimalizuje ryzyko związane z jego realizacją.

Pełni on kluczową rolę w procesie planowania, realizacji oraz monitorowania projektu, co w efekcie wpływa na osiągnięcie zamierzonych celów projektu.

W budżecie Projektu zostały uwzględnione koszty administracyjne co jest podyktowane jego długotrwałym charakterem oraz koniecznością regularnych spotkań i zaopatrzenia w niezbędne materiały biurowe oraz artykuły piśmienne. Warto zaznaczyć, że odpowiednie wsparcie administracyjno-biurowe jest nieodłącznym elementem zapewniającym sprawną i efektywną realizację projektu.

Koszty związane z oceną złożonych wniosków obejmują wynagrodzenie dla osób pracujących w komisji oceniającej i weryfikującej te dokumenty. Te wydatki są niezbędne, aby zapewnić obiektywną i przejrzystą selekcję Beneficjentów. Uwzględnienie tych kosztów pośrednich w budżecie projektu jest uzasadnione, ponieważ proces oceny odgrywa kluczową rolę w zapewnieniu wysokiej jakości i skuteczności realizowanych działań. Dodatkowo, taka rzetelna ocena zwiększa transparentność i odpowiedzialność w wyborze projektów. Bez kompetentnej i sprawiedliwej weryfikacji wniosków trudno byłoby osiągnąć zamierzone cele projektu i zapewnić jego pomyślny przebieg.

Podsumowując, na początkowym etapie realizacji Zadania Gmina ogłosiła na stronie (…) nabór na granty.

Następnie zainteresowani mieszkańcy złożą w wyznaczonym terminie, wnioski o udzielenie grantu. Załącznikiem do wniosku jest szacunkowy kosztorys/zestawienie kosztów.

Kolejnym etapem realizacji projektu będzie podpisanie umów o powierzenie grantów z Grantobiorcami.

Wykonawcę przedmiotowej inwestycji wybierze Grantobiorca z udziałem Koordynatora Technicznego (nadzór inwestorski).

Faktura VAT z tyt. realizacji ww. inwestycji zostanie przez wybranego wykonawcę wystawiona na Grantobiorcę.

Ponadto stroną umowy z wykonawcą będzie Grantobiorca. Na nim też będzie ciążył obowiązek zapłaty za fakturę/rachunek oraz podpisanie protokołu odbioru robót/dostaw/usług. Protokół odbioru dodatkowo podpisuje Inspektor Nadzoru oraz wykonawca. Grantobiorca będzie zobowiązany również do podpisania innych dokumentów potwierdzających wykonanie zadania lub jego części.

Podobnie, zakup wyposażenia w ramach projektu musi być poprzedzony rozeznaniem rynku - Grantobiorca wybiera najkorzystniejszą ofertę, analizując co najmniej trzy propozycje (np. na podstawie cen w sklepach, ofert ze stron internetowych, wydruków z datami czy innych dokumentów).

Realizacja zaplanowanych działań powinna zakończyć się w ciągu 150 dni od podpisania umowy o powierzenie grantu. W wyjątkowych sytuacjach Gmina może zdecydować o wydłużeniu tego terminu.

Po zakończeniu realizacji zaplanowanego zakresu Projektu przez Grantobiorcę, ten jest zobowiązany poinformować Grantodawcę o gotowości do odbioru zakresu prac. W tym celu zgłasza gotowość do odbioru do Zespołu Oceniającego, który sprawdzi, czy prace zostały wykonane prawidłowo. Odbiór powinien nastąpić w ciągu maksymalnie 21 dni kalendarzowych od momentu zgłoszenia gotowości do odbioru.

Protokół odbioru zostanie sporządzony w trzech egzemplarzach: dla Wykonawcy (jeśli dotyczy), dla Grantobiorcy oraz dla Grantodawcy.

Gmina przed przekazaniem środków do Grantobiorcy, zweryfikuje przedłożone przez Grantobiorcę dokumenty pod kątem sprawdzenia:

1. czy produkty, które zostaną objęte wsparciem zostały dostarczone Grantobiorcy a usługi/roboty zrealizowane,

2. czy wydatki deklarowane przez Grantobiorcę zostały poniesione,

3. czy spełniają one wymogi stawiane przez obowiązujące przepisy prawa.

Granty przekazywane będą Grantobiorcom wyłącznie w formie refundacji poniesionych kosztów.

Grantodawca będzie przekazywał środki finansowe na rachunek bankowy wskazany przez Grantobiorcę w umowie o powierzenie grantu po otrzymaniu środków finansowych ze strony Urzędu Marszałkowskiego.

Nie ma możliwości zmiany przeznaczenia grantu określonego w umowie o powierzenie grantu.

Gmina będzie prowadziła monitoring i kontrolę powierzonych grantów.

Wytworzone w ramach realizacji Projektu adaptacje pomieszczeń dla potrzeb osób z niepełnosprawnościami, zainstalowane windy zewnętrzne/wewnętrzne, podjazdy do budynku dla wózków inwalidzkich, dostosowane wejścia do budynku umożliwiające swobodę poruszania się osobom z niepełnosprawnościami, zainstalowane pochylnie umożliwiające dostęp do budynku z poziomu terenu, domofony umożliwiające kontakt osobie z niepełnosprawnością oraz pozostałe adaptacje w zakresie obiegu cyrkularnego i urządzenia higieniczno-sanitarne, urządzenia głośnomówiące, zakupione wyposażenie, itp. będą stanowiły własność ww. Grantobiorców i Gmina nie będzie posiadała do nich jakiegokolwiek tytułu prawnego.

Efekty realizowanego projektu nie będą wykorzystywane przez Gminę zarówno do czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług, jak i do czynności zwolnionych z opodatkowania podatkiem VAT.

Pytania

1)Czy dofinansowanie uzyskane w związku z realizacją Projektu pn. „(...)”, w ramach którego Wnioskodawca przekaże środki pieniężne Grantobiorcom, powinno zostać opodatkowane podatkiem VAT?

2)Czy Gmina ma prawo do odliczenia podatku VAT w związku z realizacją Projektu pn. „(...)”?

Państwa stanowisko w sprawie

Ad 1.

Zdaniem Gminy dofinansowanie uzyskane w związku z realizacją Projektu pn. „(...)”, w ramach którego Wnioskodawca przekaże środki pieniężne Grantobiorcom, nie powinno zostać opodatkowane podatkiem VAT.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz. U. z 2025 r. poz. 775), zwanej dalej „ustawą” lub „ustawą o VAT”: Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zwanym dalej „podatkiem”, podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 2 pkt 6 ustawy: Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o towarach - rozumie się przez to rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Jak stanowi art. 7 ust. 1 ustawy: Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Natomiast na mocy do art. 8 ust. 1 ustawy: Przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (...).

Zatem opodatkowane podatkiem VAT są odpłatna dostawa towarów lub odpłatne świadczenie usług. Sam fakt otrzymania dotacji nie stanowi czynności opodatkowanej i nie kreuje obowiązku zapłaty podatku.

Stosownie do zapisów art. 29a ust. 1 ustawy o VAT podstawą opodatkowania jest wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z otrzymanymi dotacjami, subwencjami i innymi dopłatami o podobnym charakterze mającymi bezpośredni wpływ na cenę towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika.

W świetle przytoczonego powyżej art. 29a ust. 1 ustawy o VAT, podstawę opodatkowania zwiększa się o otrzymane dotacje, subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze mające bezpośredni wpływ na cenę (kwotę należną) towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika.

W konsekwencji decydujący dla opodatkowania dofinansowania podatkiem VAT powinien być element bezwzględnego i bezpośredniego związku dofinansowania z ceną jednostkową towaru lub usługi (możliwość alokacji dotacji do ceny towaru lub usługi). Jeżeli zatem sposób kalkulacji dotacji związany jest nawet z ceną jednostkową towaru lub usługi, ale jedynie pośrednio (tylko w sensie ekonomicznym) albo kalkulacja dofinansowania oderwana jest całkowicie od ceny towaru czy usługi świadczonej przez podatnika, dotacja (dopłata) taka nie podlega opodatkowaniu.

Przedmiotem umowy zawartej przez Gminę z Grantobiorcą będzie jedynie zwrot kosztów poniesionych przez Grantobiorcę na wytworzone w ramach realizacji Projektu adaptacje pomieszczeń dla potrzeb osób z niepełnosprawnościami, zainstalowane windy zewnętrzne/wewnętrzne, podjazdy do budynku dla wózków inwalidzkich, dostosowane wejścia do budynku umożliwiające swobodę poruszania się osobom z niepełnosprawnościami, zainstalowane pochylnie umożliwiające dostęp do budynku z poziomu terenu, domofony umożliwiające kontakt osobie z niepełnosprawnością oraz pozostałe adaptacje w zakresie obiegu cyrkularnego i urządzenia higieniczno-sanitarne, urządzenia głośnomówiące, zakupione wyposażenie, itp.

Tym samym operacji tej nie będą towarzyszyły żadne inne świadczenia pomiędzy Gminą, a Grantobiorcą. Okoliczność otrzymania środków przez Grantobiorcę od Gminy nie będzie generowała skutków podatkowych w VAT dla Gminy. Wnioskodawca w tym wypadku będzie występował bowiem jedynie jako instytucja udzielająca grantu.

Skutków podatkowych w podatku VAT nie będą generowały również działania jakie Gmina podejmuje/podejmie w związku z czynnościami obejmującymi:

nadzór inwestorski;
prace koordynatora projektu;
koszty administracyjno-biurowe oraz koszty związane z oceną wniosków (komisje oceniające/weryfikujące złożone wnioski).

Podobnie inne podjęte przez Gminę działania związane z różnymi aspektami zarządzania i nadzoru nad projektem nie będą powodowały skutków w podatku VAT.

Są to bowiem działania Gminy ściśle związane z udzielaniem grantów i realizacją Projektu.

Podsumowując, w przedmiotowej sytuacji, nie ma możliwości powiązania otrzymanego dofinansowania z ceną świadczonych usług, ponieważ takowe (cena oraz świadczenie usług) po stronie Gminy nie występują.

W ocenie Gminy czynność przekazania środków w formie pieniężnej Grantobiorcom jako zwrot kosztów nabytych towarów i usług w ramach Projektu, nie stanowi świadczenia usług ani dostawy towarów. Wnioskodawca nie będzie pobierał żadnych dodatkowych opłat od Grantobiorców w związku z udziałem w projekcie. Zadaniem Gminy będzie jedynie przekazanie grantu w formie refundacji poniesionych przez mieszkańca kosztów już po zrealizowaniu zgłoszonej we wniosku o wypłatę grantu inwestycji lub zakupionych materiałów i urządzeń.

Przedmiotowej operacji nie będą towarzyszyły żadne inne świadczenia pomiędzy Gminą, a mieszkańcem i w związku z powyższym zwrot kosztów poniesionych na wydatki określone w zawartych w ramach Projektu umowach pomiędzy Grantodawcą i Grantobiorcą nie będzie stanowił czynności podlegającej opodatkowaniu podatkiem VAT (nie rodzi obowiązku podatkowego).

Zdaniem Wnioskodawcy przekazywanych środków pieniężnych mieszkańcowi (Grantobiorcy) nie można uznać za wynagrodzenie za świadczoną usługę lub dopłatę do ceny (brak świadczenia usługi i dostawy towaru) w myśl art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT.

Podsumowując dofinansowanie, które Gmina otrzyma w związku z realizacją Projektu pn. „(...)” nie będzie dotacją bezpośrednio wpływającą na wartość świadczonych usług lub dostaw towarów, nie będzie stanowiło wynagrodzenia za świadczone usługi lub dokonane dostawy towarów i nie będzie zwiększało podstawy opodatkowania, o której mowa w art. 29a ust. 1 ustawy, a tym samym nie będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Ad 2.

Zdaniem Wnioskodawcy Gmina nie ma prawa do odliczenia podatku VAT w związku z realizacją Projektu pn. „(...)”.

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy o podatku VAT w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Stosownie do treści art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy o VAT kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu:

1.nabycia towarów i usług,

2.dokonania całości lub części zapłaty przed nabyciem towaru lub wykonaniem usługi.

Z powyższego wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).

Tak skonstruowana zasada wyklucza możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z usługami i towarami, które nie są w ogóle wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystywania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.

Stosownie do treści art. 15 ust. 6 ustawy o VAT nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Z powołanych przepisów wynika, że organy władzy publicznej nie będą podatnikami podatku od towarów i usług w związku z realizacją zadań, które podejmują jako podmioty prawa publicznego, nawet jeśli pobierają należności, opłaty lub składki. Organy te, będą natomiast podatnikami podatku od towarów i usług, w przypadku wykonywanych przez nie czynności na podstawie umów cywilnoprawnych.

Kryterium podziału stanowi charakter wykonywanych czynności: czynności o charakterze publicznoprawnym wyłączają te podmioty z kategorii podatników, natomiast czynności o charakterze cywilnoprawnym skutkują uznaniem tych podmiotów za podatników podatku od towarów i usług, a realizowane przez nie odpłatne dostawy towarów i świadczenie usług podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Mając na uwadze ww. unormowania prawne należy stwierdzić, że odliczenie podatku naliczonego na zasadach określonych w art. 86 ustawy o VAT uwarunkowane jest tym, aby nabywane towary i usługi były wykorzystywane przez podatnika podatku VAT w ramach działalności gospodarczej do wykonywania czynności generujących podatek należny.

Natomiast w przedmiotowej sprawie związek taki nie występuje. Jak bowiem wynika z okoliczności sprawy, nabywane przez Gminę towary i usługi, związane z realizacją Projektu obejmują jedynie wydatki na działania mające na celu profesjonalny przebieg realizowanego Zadania oraz koszty pośrednie, związane z różnymi aspektami zarządzania i nadzoru nad Projektem. Jak wskazał Wnioskodawca w niniejszym wniosku, w części dotyczącej wyczerpującego przedstawienia stanu faktycznego, wydatki po stronie Gminy będą związane z:

nadzorem inwestorskim;
koordynatorem projektu;
kosztami administracyjno-biurowymi oraz kosztami związanymi z oceną wniosków (komisje oceniające/weryfikujące złożone wnioski).

Wszystkie ww. koszty nie są i nie będą wykorzystywane przez Wnioskodawcę do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług oraz czynności zwolnionych od podatku VAT. Ponadto również efekty realizowanego Projektu nie będą wykorzystywane przez Gminę do czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług i czynności zwolnionych od tego podatku.

Wnioskodawca występuje bowiem jako Grantodawca, tj. podmiot, który dysponuje i przekazuje dofinasowanie na rzecz Grantobiorcy. W związku z realizacją Projektu po stronie Gminy nie dojdzie do jakiegokolwiek przysporzenia majątkowego, gdyż mieszkańcy nie ponieśli i nie będą ponosić na rzecz Wnioskodawcy jakichkolwiek wpłat z tytułu realizacji Projektu. W ramach realizacji Zadania wykonawców będą wybierali mieszkańcy. Koszty zakupu materiałów i urządzeń oraz podejmowanych prac adaptacyjnych będzie ponosił mieszkaniec, który otrzyma zwrot wpłaconej kwoty po dostarczeniu faktury do Gminy. Ponadto faktury z tyt. poniesienia ww. kosztów będą wystawiane na poszczególnych mieszkańców.

W konsekwencji, ze względu na niespełnienie podstawowej pozytywnej przesłanki warunkującej prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, jaką jest związek zakupów z wykonanymi czynnościami opodatkowanymi, Gmina nie ma prawa do odliczenia podatku VAT w trybie art. 86 ust. 1 ustawy o VAT.

Reasumując, Wnioskodawcy nie przysługuje prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego od wydatków ponoszonych w ramach Projektu pn. „(...)”.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 775 ze zm.), zwanej dalej „ustawą”:

Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zwanym dalej „podatkiem”, podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Jak stanowi art. 7 ust. 1 ustawy:

Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

Przy czym w myśl art. 2 pkt 6 ustawy:

Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o towarach - rozumie się przez to rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Natomiast na mocy art. 8 ust. 1 ustawy:

Przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

1)przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;

2)zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;

3)świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Z treści powołanego wyżej art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy wynika, że dostawa towarów i świadczenie usług co do zasady podlegają opodatkowaniu wówczas, gdy są wykonywane odpłatnie.

Pojęcie „dostawa towarów” w rozumieniu przepisów ustawy o VAT, obejmuje wszelkie czynności, w ramach których następuje przeniesienie prawa do rozporządzania towarem jak właściciel.

Z kolei każde świadczenie niebędące dostawą towarów polegające na działaniu, zaniechaniu lub tolerowaniu czyjegoś zachowania stanowi co do zasady usługę w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług. Niemniej muszą być przy tym spełnione następujące warunki:

w następstwie zobowiązania, w wykonaniu którego usługa jest świadczona, druga strona (nabywca) jest bezpośrednim beneficjentem świadczenia,
świadczonej usłudze odpowiada świadczenie wzajemne ze strony nabywcy (wynagrodzenie).

Należy podkreślić, że oba ww. warunki winny być spełnione łącznie, aby świadczenie podlegało, jako usługa, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Zatem przez pojęcie świadczenia usług należy rozumieć przede wszystkim określone zachowanie się podatnika na rzecz innego podmiotu, które wynika z dwustronnego stosunku zobowiązaniowego, zakładającego istnienie podmiotu będącego odbiorcą (nabywcą usługi), jak również podmiotu świadczącego usługę. Przy czym, o ile dane zachowanie podatnika mieści się w ustawowej definicji świadczenia usług, to - co do zasady - niezbędnym elementem do uznania tego zachowania za czynność podlegającą opodatkowaniu jest spełnienie przesłanki odpłatności.

Aby uznać dane świadczenie za odpłatne musi istnieć stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę a odbiorcą, a w zamian za wykonanie usługi powinno zostać wypłacone wynagrodzenie. Oba warunki muszą być spełnione łącznie, aby świadczenie podlegało opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Przy czym przepisy ustawy nie określają postaci wynagrodzenia.

W dorobku orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (np. wyrok z 8 marca 1988 r. w sprawie C-102/86 Apple and Pear Development Council przeciwko Commissioners of Customs and Excise), przyjmuje się, że odpłatność ma miejsce wtedy, gdy istnieje bezpośredni związek pomiędzy dostawą towarów lub świadczeniem usług a otrzymanym wynagrodzeniem, przy czym wynagrodzenie jakkolwiek musi być wyrażone w pieniądzu, to jednak nie musi być w tej formie dokonane. Należy podkreślić, że na gruncie przepisów o podatku od towarów i usług bez znaczenia pozostaje to, czy kwota uzyskanego wynagrodzenia (cena) została skalkulowana tak, że stanowi tylko koszt wytworzenia towaru lub wykonania usługi, czy została powiększona także o zysk sprzedającego.

Skoro przepisy nie określają formy zapłaty za świadczoną usługę, należy uznać, że zobowiązanie usługobiorcy może mieć postać świadczenia nie tylko określonej sumy pieniędzy, ale także świadczenie innej usługi (usługi wzajemnej). Oznacza to, że z danego stosunku prawnego, na podstawie którego wykonywana jest usługa, musi wynikać wyraźna, bezpośrednia korzyść na rzecz świadczącego usługę. Ponadto, aby dana czynność (świadczenie) podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT, musi istnieć bezpośredni związek o charakterze przyczynowym pomiędzy świadczoną usługą a świadczeniem wzajemnym. Otrzymana zapłata powinna być konsekwencją wykonania świadczenia.

Odpłatność oznacza wykonanie czynności (dostawy towarów oraz świadczenia usług) za wynagrodzeniem. W znaczeniu potocznym wynagrodzenie to zapłata za pracę, należność. Natomiast odpłatny to taki, który wymaga zapłacenia, zwrotu kosztów, płatny.

Pod pojęciem odpłatności świadczenia usług rozumieć należy prawo podmiotu sprzedającego towar lub świadczącego usługę do żądania od nabywcy towaru, odbiorcy usługi lub osoby trzeciej zapłaty ceny lub ekwiwalentu (np. w postaci świadczenia wzajemnego).

Zatem za czynność podlegającą opodatkowaniu VAT uważane mogą być takie sytuacje, w których:

istnieje związek prawny między dostawcą i odbiorcą bądź między usługodawcą i usługobiorcą, w ramach którego następuje świadczenie wzajemne,
wynagrodzenie otrzymane przez dostawcę/usługodawcę stanowi wartość faktycznie przekazaną w zamian za dokonywane dostawy bądź świadczone usługi na rzecz odbiorcy,
istnieje bezpośrednia i jasno zindywidualizowana korzyść po stronie dostawcy towaru lub usługi,
odpłatność za otrzymane świadczenie (towar lub usługę) pozostaje w bezpośrednim związku z czynnością, która miałaby być opodatkowana tym podatkiem,
istnieje możliwość wyrażenia w pieniądzu wartości tego świadczenia wzajemnego.

Należy wskazać, że zakres opodatkowania podatkiem VAT wyznacza nie tylko czynnik przedmiotowy - opodatkowaniu podlega odpłatna dostawa towarów lub odpłatne świadczenie usług, ale także czynnik podmiotowy - czynności muszą być wykonywane przez podatnika.

Na podstawie art. 15 ust. 1 ustawy:

Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Zgodnie z art. 15 ust. 2 ustawy:

Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Z opisu sprawy wynika, że są Państwo zarejestrowanym, czynnym podatnikiem podatku VAT. Realizują Państwo Projekt grantowy, którego celem jest poprawa jakości życia oraz zwiększenie komfortu codziennego funkcjonowania dla osób potrzebujących wsparcia. W ramach Projektu planowany jest remont lub adaptacja wraz z niezbędnym wyposażeniem lokali mieszkaniowych i likwidacja barier architektonicznych.

Zakres Projektu obejmuje następujące elementy:

Remont wraz z niezbędnym wyposażeniem (…) lokali mieszkaniowych na terenie gminy (...) w celu ich adaptacji do potrzeb osób wymagających wsparcia w codziennym funkcjonowaniu i likwidacji barier architektonicznych;
Nadzór inwestorski (Koordynator techniczny);
Koszty pośrednie: zarządzanie projektem, koszty związane z oceną wniosków oraz koszty administracyjno-biurowe.

Zadanie będzie realizowane przez Państwa, którzy po otrzymaniu dofinasowania staną się instytucją organizującą przekazywanie grantów dla mieszkańców gminy. W ramach Projektu Grantodawcą są Państwo, Grantobiorcą - mieszkaniec gminy (...), wybrany w drodze naboru ogłoszonego przez beneficjenta projektu grantowego (Państwa) w ramach realizacji projektu grantowego.

Realizacja Projektu przez Państwa stała się możliwa ze względu na podpisanie 24 grudnia 2024 r. umowy o dofinansowanie Projektu „(...)” z Urzędem Marszałkowskim Województwa (...).

Planują Państwo, że w ramach grantu udzielonego mieszkańcowi zakres prac będzie obejmował:

remont lokali mieszkalnych w celu ich adaptacji do potrzeb osób wymagających wsparcia w codziennym funkcjonowaniu i likwidacji barier architektonicznych,
racjonalne usprawnienia np. urządzenia głośnomówiące.
zakup wyposażenia (np. łóżko rehabilitacyjne, podnośnik sufitowy) o minimalnej wartości jednostkowej 3 000,00 PLN.

Zgodnie z założeniami Projektu, po Państwa stronie będą poniesione koszty związane z:

nadzorem inwestorskim;
koordynatorem projektu;
kosztami administracyjno-biurowymi oraz kosztami związanymi z oceną wniosków (komisje oceniające/weryfikujące złożone wnioski).

Wskazali Państwo, że na początkowym etapie realizacji Zadania ogłosili Państwo na stronie (…) nabór na granty. Następnie zainteresowani mieszkańcy złożą w wyznaczonym terminie, wnioski o udzielenie grantu. Załącznikiem do wniosku jest szacunkowy kosztorys/ zestawienie kosztów. Kolejnym etapem realizacji projektu będzie podpisanie umów o powierzenie grantów z Grantobiorcami. Wykonawcę przedmiotowej inwestycji wybierze Grantobiorca z udziałem Koordynatora Technicznego (nadzór inwestorski). Faktura VAT z tyt. realizacji ww. inwestycji zostanie przez wybranego wykonawcę wystawiona na Grantobiorcę.

Stroną umowy z wykonawcą będzie Grantobiorca. Na nim też będzie ciążył obowiązek zapłaty za fakturę/rachunek oraz podpisanie protokołu odbioru robót/dostaw/usług. Protokół odbioru dodatkowo podpisuje Inspektor Nadzoru oraz wykonawca. Grantobiorca będzie zobowiązany również do podpisania innych dokumentów potwierdzających wykonanie zadania lub jego części.

Grantobiorcy, którzy otrzymali grant na remont lub adaptację lokalu mieszkalnego, powinni wybrać potencjalnego wykonawcę, wysyłając trzy zapytania ofertowe do różnych firm i wybierając najkorzystniejszą ofertę pod względem ceny. Podobnie, zakup wyposażenia w ramach projektu musi być poprzedzony rozeznaniem rynku - Grantobiorca wybiera najkorzystniejszą ofertę, analizując co najmniej trzy propozycje (np. na podstawie cen w sklepach, ofert ze stron internetowych, wydruków z datami czy innych dokumentów).

Realizacja zaplanowanych działań powinna zakończyć się w ciągu 150 dni od podpisania umowy o powierzenie grantu. W wyjątkowych sytuacjach mogą Państwo zdecydować o wydłużeniu tego terminu. Po zakończeniu realizacji zaplanowanego zakresu Projektu przez Grantobiorcę, ten jest zobowiązany poinformować Grantodawcę o gotowości do odbioru zakresu prac. W tym celu zgłasza gotowość do odbioru do Zespołu Oceniającego, który sprawdzi, czy prace zostały wykonane prawidłowo. Odbiór powinien nastąpić w ciągu maksymalnie 21 dni kalendarzowych od momentu zgłoszenia gotowości do odbioru.

Protokół odbioru zostanie sporządzony w trzech egzemplarzach: dla Wykonawcy (jeśli dotyczy), dla Grantobiorcy oraz dla Grantodawcy.

Przed przekazaniem środków do Grantobiorcy, zweryfikują Państwo przedłożone przez Grantobiorcę dokumenty pod kątem sprawdzenia:

czy produkty, które zostaną objęte wsparciem zostały dostarczone Grantobiorcy a usługi/roboty zrealizowane,
czy wydatki deklarowane przez Grantobiorcę zostały poniesione,
czy spełniają one wymogi stawiane przez obowiązujące przepisy prawa.

Granty przekazywane będą Grantobiorcom wyłącznie w formie refundacji poniesionych kosztów. Grantodawca będzie przekazywał środki finansowe na rachunek bankowy wskazany przez Grantobiorcę w umowie o powierzenie grantu po otrzymaniu środków finansowych ze strony Urzędu Marszałkowskiego. Nie ma możliwości zmiany przeznaczenia grantu określonego w umowie o powierzenie grantu.

Wytworzone w ramach realizacji Projektu adaptacje pomieszczeń dla potrzeb osób z niepełnosprawnościami, zainstalowane windy zewnętrzne/wewnętrzne, podjazdy do budynku dla wózków inwalidzkich, dostosowane wejścia do budynku umożliwiające swobodę poruszania się osobom z niepełnosprawnościami, zainstalowane pochylnie umożliwiające dostęp do budynku z poziomu terenu , domofony umożliwiające kontakt osobie z niepełnosprawnością oraz pozostałe adaptacje w zakresie obiegu cyrkularnego i urządzenia higieniczno-sanitarne, urządzenia głośnomówiące, zakupione wyposażenie, itp. będą stanowiły własność ww. Grantobiorców i Państwo nie będą posiadali do nich jakiegokolwiek tytułu prawnego. Efekty realizowanego projektu nie będą wykorzystywane przez Państwa zarówno do czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług, jak i do czynności zwolnionych z opodatkowania podatkiem VAT.

Państwa wątpliwości dotyczą w pierwszej kolejności kwestii braku opodatkowania dofinansowania uzyskanego w związku z realizacją Projektu, w ramach którego przekażą Państwo środki pieniężne Grantobiorcom.

Stosownie do art. 29a ust. 1 ustawy:

Podstawą opodatkowania, z zastrzeżeniem ust. 2, 3 i 5, art. 30a-30c, art. 32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5, jest wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z otrzymanymi dotacjami, subwencjami i innymi dopłatami o podobnym charakterze mającymi bezpośredni wpływ na cenę towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika.

Zgodnie z art. 29a ust. 6 ustawy:

Podstawa opodatkowania obejmuje:

1)podatki, cła, opłaty i inne należności o podobnym charakterze, z wyjątkiem kwoty podatku;

2)koszty dodatkowe, takie jak prowizje, koszty opakowania, transportu i ubezpieczenia, pobierane przez dokonującego dostawy lub usługodawcę od nabywcy lub usługobiorcy.

Podstawę opodatkowania w podatku od towarów i usług stanowi zatem wynagrodzenie, które dostawca lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu dostawy towarów albo świadczenia usług. Wynagrodzenie to oznacza wartość rzeczywiście otrzymaną (lub która ma być otrzymana) w konkretnym przypadku.

Z treści powołanych przepisów wynika, że w sytuacji, gdy podatnik, w związku z konkretną dostawą towarów lub świadczeniem usług, otrzymuje dofinansowanie (dotację, subwencję), stanowiące dopłatę do ceny towaru lub usługi, tego rodzaju dofinansowanie stanowi obok ceny, uzupełniający element podstawy opodatkowania z tytułu danej dostawy lub świadczenia. Kryterium uznania dofinansowania za stanowiące podstawę opodatkowania jest zatem stwierdzenie, że dofinansowanie dokonywane jest w celu sfinansowania konkretnej czynności podlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Natomiast dofinansowanie niedające się powiązać z konkretnymi czynnościami podlegającymi opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, nie stanowią podstawy opodatkowania w rozumieniu przepisu art. 29a ust. 1 ustawy.

Nie ma przy tym znaczenia, od kogo dostawca towaru lub świadczący usługę otrzymuje zapłatę - czy od nabywcy czy od osoby trzeciej, ważne jest, aby było to wynagrodzenie za daną konkretną usługę lub za daną konkretną dostawę.

W świetle orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, do podstawy opodatkowania VAT zalicza się, w przypadkach, które określa art. 73 Dyrektywy 2006/112/WE Rady, m.in. przyznane podatnikom subwencje bezpośrednio związane z ceną dostawy lub świadczenia. Przepis ten zmierza do obciążenia VAT całej wartości towarów lub usług, a przez to do uniknięcia zmniejszenia przychodu z podatku na skutek przyznania subwencji (np. pkt 26 wyroku w sprawie C-144/02). TSUE wskazywał wielokrotnie, że aby subwencja była uznana za bezpośrednio związaną z ceną danej transakcji, powinna ona być przyznawana konkretnie podmiotowi subwencjonowanemu po to, by dostarczał on określony towar lub wykonywał określoną usługę. Jedynie w tym przypadku subwencja może być uznana za świadczenie wzajemne względem dostawy towaru lub świadczonej usługi, a w związku z tym podlegać opodatkowaniu (np. pkt 28 ww. wyroku C-144/02).

Ponadto, subwencje związane bezpośrednio z ceną interpretuje się jako obejmujące jedynie subwencje, które stanowią całość lub część wynagrodzenia za dostawę towarów lub świadczenie usług i które są płacone przez stronę trzecią sprzedawcy lub dostawcy (wyrok w sprawie C-184/00, pkt 18). Niezbędne jest, by cena, którą ma zapłacić nabywca lub usługobiorca, była ustalona w taki sposób, by zmniejszała się w stosunku odpowiadającym subwencji przyznanej sprzedawcy towarów lub świadczącemu usługi, która stanowiłaby zatem element determinujący cenę, jakiej ten ostatni żąda (pkt 29 wyroku C-144/02).

Otrzymanie dofinansowania (dotacji, dopłaty) nie stanowi samo w sobie żadnej czynności, ani też zdarzenia opodatkowanego. Dotacje (dopłaty) podlegają bowiem opodatkowaniu jako składnik ceny czynności, z którą są związane. Dotacje, które stanowią dopłatę do ceny sprzedawanych towarów, czy świadczonych usług, są ściśle związane z daną usługą, czy towarem i podlegają opodatkowaniu.

Aby dana czynność (dostawa lub usługa) podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT musi istnieć bezpośredni związek o charakterze przyczynowym, pomiędzy dokonywaną dostawą towarów lub świadczoną usługą a otrzymanym świadczeniem wzajemnym, w ten sposób, że zapłacone kwoty stanowią rzeczywiste wynagrodzenie za dokonaną dostawę towarów lub wyodrębnioną usługę świadczoną w ramach stosunku prawnego lub dochodzi do wymiany świadczeń wzajemnych. Otrzymana zapłata powinna być konsekwencją wykonania świadczenia. Wynagrodzenie musi być należne za wykonanie tego świadczenia.

Analiza przedstawionego opisu sprawy, treści cytowanych przepisów prawa podatkowego oraz orzecznictwa TSUE prowadzi do wniosku, że przekazywane przez Państwa środki Grantobiorcom w postaci refundacji (zwrotu) kosztów poniesionych w związku z realizacją Projektu, nie będą finansować inwestycji polegającej na remoncie lub adaptacji wraz z niezbędnym wyposażeniem lokali mieszkaniowych i likwidacji barier architektonicznych, gdyż nie wejdą Państwo w rolę inwestora (dostawcy), co za tym idzie - nie będą Państwo świadczyć usług ani nie dokonają Państwo dostawy towarów na rzecz mieszkańców biorących udział w Projekcie.

Wykonawcę danej inwestycji wybierze Grantobiorca, który będzie również stroną umowy, a zatem faktura z tytułu realizacji tej inwestycji zostanie przez wybranego wykonawcę wystawiona na Grantobiorcę. Jak Państwo wskazali, wytworzone w ramach realizacji Projektu adaptacje pomieszczeń dla potrzeb osób z niepełnosprawnościami, zainstalowane windy zewnętrzne/ wewnętrzne, podjazdy do budynku dla wózków inwalidzkich, dostosowane wejścia do budynku umożliwiające swobodę poruszania się osobom z niepełnosprawnościami, zainstalowane pochylnie umożliwiające dostęp do budynku z poziomu terenu, domofony umożliwiające kontakt osobie z niepełnosprawnością oraz pozostałe adaptacje w zakresie obiegu cyrkularnego i urządzenia higieniczno-sanitarne, urządzenia głośnomówiące, zakupione wyposażenie, itp. będą stanowiły własność ww. Grantobiorców i nie będą Państwo posiadali do nich jakiegokolwiek tytułu prawnego.

Należy zatem stwierdzić, że środki przekazane Grantobiorcom jako zwrot kosztów nabytych towarów i usług w ramach Projektu, nie będą stanowiły wynagrodzenia za świadczenie usług ani dostawy towarów. Przedstawione we wniosku okoliczności sprawy wskazują, że nie będą Państwo wykonywać na rzecz mieszkańców biorących udział w Projekcie jakichkolwiek czynności. Wszystkie czynności związane z wyborem wykonawcy będą po stronie Grantobiorcy, który będzie ubiegał się o zrefundowanie poniesionych wydatków. Po zrealizowaniu przez Grantobiorcę inwestycji oraz opłaceniu faktury wystawionej przez wykonawcę, Grantobiorca złoży do Państwa wniosek o płatność celem rozliczenia inwestycji oraz otrzymania grantu zgodnie z podpisaną umową o powierzenie grantu. Granty przekazywane będą Grantobiorcom wyłącznie w formie refundacji poniesionych kosztów. Przedstawione okoliczności sprawy wskazują zatem, że będą Państwo grantodawcą i nie będą angażować się Państwo w realizację czynności będących przedmiotem Projektu.

Jeżeli więc operacji tej nie będą towarzyszyły żadne inne świadczenia pomiędzy Państwem a mieszkańcem, na co wskazuje przedstawiony opis sprawy, to refundacja kosztów Projektu na rzecz Grantobiorcy (mieszkańca) nie będzie stanowiła czynności podlegającej opodatkowaniu podatkiem VAT (nie rodzi obowiązku podatkowego). Przekazywanych środków pieniężnych mieszkańcowi nie można uznać za wynagrodzenie za świadczoną usługę lub dopłatę do ceny (brak świadczenia usługi i dostawy towaru) w myśl art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.

W konsekwencji otrzymane przez Państwa dofinansowanie w związku z realizacją Projektu nie będzie dotacją bezpośrednio wpływającą na wartość świadczonych usług lub dostaw towarów, nie będzie stanowić wynagrodzenia za świadczone usługi lub dokonane dostawy towarów i nie będzie zwiększać podstawy opodatkowania, o której mowa w art. 29a ust. 1 ustawy o VAT.

Tym samym dofinansowanie uzyskane w związku z realizacją Projektu, w ramach którego przekażą Państwo środki pieniężne Grantobiorcom, nie powinno zostać opodatkowane podatkiem VAT.

Państwa stanowisko w zakresie pytania nr 1 jest prawidłowe.

Państwa wątpliwości dotyczą również kwestii braku prawa do odliczenia podatku VAT w związku z realizacją projektu pn. „(...)”.

Podstawowe zasady dotyczące odliczenia podatku naliczonego zostały sformułowane w art. 86 ust. 1 ustawy, zgodnie z którym:

W zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Zgodnie z art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy:

Kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu:

a)nabycia towarów i usług,

b)dokonania całości lub części zapłaty przed nabyciem towaru lub wykonaniem usługi.

Z powołanych przepisów wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego.

Zasada ta wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.

Ustawodawca przyznał podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części, pod warunkiem spełnienia przez niego przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy, oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Jedno z takich ograniczeń zostało wskazane w art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy, zgodnie z którym:

Nie stanowią podstawy do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego faktury i dokumenty celne w przypadku gdy transakcja udokumentowana fakturą nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.

Oznacza to, że podatnik nie może skorzystać z prawa do odliczenia w odniesieniu do podatku, który jest należny wyłącznie z tego względu, że został wykazany na fakturze w sytuacji, gdy transakcja nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.

Na mocy art. 88 ust. 4 ustawy:

Obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się również do podatników, którzy nie są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni, zgodnie z art. 96, z wyłączeniem przypadków, o których mowa w art. 86 ust. 2 pkt 7.

Zgodnie z ww. regulacją, z prawa do odliczenia podatku skorzystać mogą wyłącznie podatnicy, którzy są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni.

Na zakres prawa do odliczeń w sposób bezpośredni wpływa pojmowanie statusu danego podmiotu jako podatnika podatku od towarów i usług wykonującego czynności opodatkowane. Tylko podatnik ma prawo do odliczenia podatku naliczonego. Co do zasady, status podatnika związany jest z prowadzeniem przez dany podmiot działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy.

Na mocy art. 15 ust. 1 ustawy:

Stosownie do art. 15 ust. 2 ustawy:

W myśl art. 15 ust. 6 ustawy:

Nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Z powołanych przepisów wynika, że organy władzy publicznej nie będą podatnikami podatku od towarów i usług w związku z realizacją zadań, które podejmują jako podmioty prawa publicznego, nawet jeśli pobierają należności, opłaty lub składki. Organy te będą natomiast podatnikami podatku od towarów i usług w przypadku wykonywanych przez nie czynności na podstawie umów cywilnoprawnych.

W myśl art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 1153):

Gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność.

Stosownie do art. 6 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym:

Do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów.

W myśl art. 7 ust. 1 pkt 5 i 6 ustawy o samorządzie gminnym:

Zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty należy do zadań własnych gminy. W szczególności zadania własne obejmują sprawy ochrony zdrowia, pomocy społecznej, w tym ośrodków i zakładów opiekuńczych.

Jak już wyżej wskazano, rozliczenie podatku naliczonego na zasadach określonych w art. 86 ust. 1 ustawy jest uwarunkowane tym, aby nabywane towary i usługi były wykorzystywane przez zarejestrowanego, czynnego podatnika podatku VAT, w ramach działalności gospodarczej, do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług. Zasada ta wyłącza tym samym możliwość odliczenia podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które są wykorzystywane do czynności zwolnionych od podatku lub niepodlegających opodatkowaniu. Oznacza to, że podstawowym warunkiem, który uprawnia do odliczenia podatku naliczonego, jest związek nabywanych towarów i usług ze sprzedażą generującą podatek należny.

W omawianej sprawie związek taki nie wystąpi. Jak wskazali Państwo w opisie sprawy, efekty realizowanego Projektu nie będą wykorzystywane przez Państwa zarówno do czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług, jak i do czynności zwolnionych z opodatkowania podatkiem VAT. Ponadto, jak rozstrzygnięto powyżej, refundacja kosztów remontu lub adaptacji lokali mieszkalnych na rzecz Grantobiorcy (mieszkańca) nie będzie stanowiła czynności podlegającej opodatkowaniu podatkiem VAT (nie rodzi obowiązku podatkowego). W konsekwencji, nie zostanie spełniona podstawowa pozytywna przesłanka warunkująca prawo do odliczenia podatku naliczonego, jaką jest związek nabywanych w ramach projektu towarów i usług z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi, o której mowa w art. 86 ust. 1 ustawy.

Tym samym, nie będą Państwo mieli - na podstawie art. 86 ust. 1 ustawy - prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w związku z wydatkami poniesionymi na realizację projektu pn. „(...)”.

Państwa stanowisko w zakresie pytania nr 2 jest prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Należy zauważyć, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa:

Składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego oraz do przedstawienia własnego stanowiska w sprawie oceny prawnej tego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego.

Jestem ściśle związany przedstawionym we wniosku zdarzeniem przyszłym, ponoszą Państwo ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym jego przedstawieniem. Zatem, wydając przedmiotową interpretację oparłem się na wynikającym z treści wniosku opisie zdarzenia przyszłego. W przypadku, gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, bądź celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan sprawy, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych. Ponadto, w sytuacji zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego w opisie sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.
Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.

Źródło: INFOR

Newsletter

Drukuj

Skopiuj link

Zgłoś błąd na stronie