
Temat interpretacji
Temat interpretacji
Temat interpretacji
Interpretacja indywidualna - stanowisko prawidłowe
Szanowni Państwo,
stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
2 lipca 2025 r. za pośrednictwem ePUAP wpłynął Państwa wniosek z 29 maja 2025 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy braku obowiązku rozliczenia w Polsce podatku należnego z tytułu importu towarów przeznaczonych do budowy farmy wiatrowej na terenie wyłącznej strefy ekonomicznej. Treść wniosku jest następująca:
Opis zdarzenia przyszłego
(…) S.A. (dalej: „A.”, „Spółka” lub „Wnioskodawca”) jest spółką prawa polskiego z siedzibą w (…), zarejestrowaną jako czynny podatnik VAT w Polsce. A. prowadzi działalność gospodarczą w branży (…) oraz jest uznanym dostawcą (…).
W ramach prowadzonej działalności gospodarczej, A. wygrała przetarg i dnia (…) 2023 r. podpisała umowę na dostawę kabli podmorskich dla obecnie budowanej infrastruktury morskiej farmy wiatrowej (…) (dalej: „MFW (…)”), której zasadniczym celem jest umożliwienie odbioru energii elektrycznej wytwarzanej na Morzu (...). Co istotne, inwestycja MFW (…) w części morskiej zlokalizowana jest w całości na terytorium Polskiej Wyłącznej Strefy Ekonomicznej (dalej: „PWSE”) - poglądowa lokalizacja inwestycji MFW została przedstawiona na poniższej mapce: (...)
A. wskazuje, że inwestycja MFW realizowana jest na podstawie umowy konsorcjum zawartej pomiędzy A. oraz pozostałymi współkonsorcjantami, tj. spółką (…) GmbH & Co. KG oraz spółką (…) NL B.V. (dalej: „Umowa” lub „Konsorcjum”), w ramach której określono następujący zakres odpowiedzialności poszczególnych podmiotów uczestniczących w konsorcjum:
- dostawa kabli lądowych wraz z akcesoriami oraz instalacją kabli podmorskich „(...)” wraz z akcesoriami do MFW zlokalizowanej na terytorium PWSE - etap realizowany przez Wnioskodawcę (dalej: „Etap 1”);
- transport kabli podmorskich do MFW zlokalizowanej na terytorium PWSE (poza zakresem prac Wnioskodawcy) - etap realizowany przez spółkę (…) NL B.V. z siedzibą w Holandii (dalej: „Etap 2”);
- układanie/instalacja kabli podmorskich (poza zakresem prac Wnioskodawcy) - etap realizowany przez spółkę (…) NL B.V. (dalej: „Etap 3”), w tym:
- kabli podmorskich „(...)” wyprodukowanych przez Wnioskodawcę;
- kabli podmorskich „(…)” wyprodukowanych przez spółkę (…) GmbH & Co. KG z siedzibą w Niemczech.
Ww. kable zostaną zainstalowane na dnie Morza (...), w pasie przyległym do PWSE, gdzie zlokalizowana będzie inwestycja MFW. Kable podmorskie będą układane na dnie morskim („(...)” - pomiędzy wiatrakami i stacją podmorską, „(…)” - pomiędzy stacją podmorską a stanowiskiem muf łączeniowych na lądzie) na głębokości 1-1.5m).
Podmiotem zlecającym wykonanie prac w ramach ww. inwestycji jest (…) sp. z o.o., tj. podmiot z siedzibą w Polsce (dalej: „Inwestor” lub „Zamawiający”), przy czym Wnioskodawca wskazuje, że każdy ze współkonsorcjantów będzie rozliczał się z Inwestorem za wykonane przez siebie prace w ramach ww. Etapów 1-3 odrębnie (w szczególności, każdy współkonsorcjant, będzie niezależnie od pozostałych współkonsorcjantów, oddzielnie fakturować Zamawiającego za wykonane prace, przy czym faktury będą wystawiane na podstawie stosownych przepisów mających zastosowanie do poszczególnych podmiotów uczestniczących w Konsorcjum).
Mając to na uwadze, Wnioskodawca wystawi stosowną fakturę na rzecz Zamawiającego, w szczególności, w związku z realizacją Etapu 1, tj. dostawą kabli podmorskich na obszar inwestycji MFW (jednocześnie Spółka wskazuje, że zgodnie z Konsorcjum rozliczenia między poszczególnymi uczestnikami Konsorcjum, a Inwestorem, będą realizowane w oparciu o koncepcję tzw. „kamieni milowych” (postęp prac), co oznacza, że w praktyce, A. będzie wystawiać faktury na rzecz Zamawiającego w zakresie w jakim osiągnęła przypisane do niej kamienie milowe (postęp prac)).
Wnioskodawca wskazuje jednak, że rozliczenie transakcji dostawy kabli podmorskich, która będzie realizowana przez A. na rzecz Inwestora nie stanowi przedmiotu niniejszego wniosku (Wnioskodawca wskazuje powyższe okoliczności wyłącznie w celu przedstawienia pełnego obrazu sprawy tut. Dyrektorowi Krajowej Informacji Skarbowej w ramach niniejszego wniosku).
Sposób realizacji Etapu 1 przez Wnioskodawcę
Na potrzeby realizacji przez Spółkę Etapu 1 Konsorcjum (tj. dostawy kabli podmorskich realizowanej przez A. na rzecz Zamawiającego w ramach Umowy), Wnioskodawca, w pierwszej kolejności nabędzie ww. kable podmorskie od swojego podmiotu powiązanego, tj. (…) Ltd. z siedzibą w Wielkiej Brytanii (dalej: „B.”).
Dostawa kabli podmorskich pomiędzy B. oraz A. zostanie dokonana na podstawie stosownych ustaleń pomiędzy tymi podmiotami (dalej: „Umowa B.”), w ramach których określone zostały następujące warunki handlowe wykonania transakcji (jednocześnie A. wskazuje, że Umowa B. dotyczy również innych czynności realizowanych przez B. na rzecz A., niemniej jednak, zakresem niniejszego wniosku została objęta wyłącznie transakcja dostawy kabli podmorskich przez B. na rzecz A.):
- uzgodnione warunki Incoterms to FAS (Free Alongside Ship) ze wskazaniem lokalizacji: (…) (miasto portowe w Wielkiej Brytanii) - co oznacza, że B. będzie odpowiedzialny za dostarczenie kabli podmorskich do ww. miejsca załadunku znajdującego się w porcie morskim w (…) w Wielkiej Brytanii, po czym ryzyko i odpowiedzialność za towary przejdzie na A.;
- ustrukturyzowanie sposobu płatności, tj. płatności będą realizowane w oparciu o koncepcję tzw. „kamieni milowych” (postępu prac) - co oznacza, że w ramach Umowy B. ustalono etapy, w związku z realizacją których A. będzie wypłacać wynagrodzenie na rzecz B., schemat płatności zbliżony do schematu płatności przyjętego w ramach umowy z Inwestorem;
- faktyczne (ekonomiczne) władztwo nad kablami morskimi przejdzie z A. na rzecz Zamawiającego po otrzymaniu przez A. stosownej płatności za osiągnięcie danego kamienia milowego (postępu prac) lub po załadunku kabli na statek (…) (w zależności co nastąpi pierwsze).
Co istotne, w ramach ww. transakcji nastąpi przywóz kabli podmorskich z terytorium Wielkiej Brytanii na obszar Morza (...) w PWSE, co oznacza, że przywożone towary będą miały status towarów nieunijnych (tj. niedopuszczonych do obrotu na terytorium Unijnego Obszaru Celnego).
Niemniej jednak, z uwagi na istotne gabaryty przedmiotowych kabli podmorskich (tj. dużą wagę oraz objętość wynikającą z konstrukcji kabli podmorskich), zostaną one przetransportowane drogą morską (statkiem) bezpośrednio na obszar inwestycji MFW, tj. bez zawijania do pobliskiego portu oddziału celnego w celu dokonania przywozowej odprawy celnej kabli podmorskich (tj. oddziału celnego w (…)) lub jakiegokolwiek innego portu znajdującego się na obszarze Unijnego Obszaru Celnego.
Mając to na uwadze, Wnioskodawca, dążąc do dochowania należytej staranności w ramach prowadzonych operacji celnych, zwrócił się (poprzez działającą na jego rzecz agencję celną) do Naczelnika (…) Urzędu Celno-Skarbowego w (…) (dalej: „Naczelnik” lub „Organ”) z wnioskiem o wskazanie prawidłowego sposobu przeprowadzenia odprawy celnej kabli podmorskich przywożonych przez A. Wielkiej Brytanii w sytuacji, gdy statek z kablami podmorskimi w ogóle nie będzie dopływał do oddziału celnego w (…).
Jednocześnie, we wniosku do Naczelnika, wskazano, że na moment przywozu kabli podmorskich na obszar inwestycji MFW, Spółka nie będzie dysponowała fakturą handlową wystawioną przez B. (co wynika z opisanego powyżej schematu rozliczeń w oparciu o tzw. „kamienie milowe”). Spółka będzie natomiast dysponowała fakturą proforma wystawioną przez B. (tj. tzw. „shipping invoice” wystawioną przez B. na potrzeby realizacji procedury wywozu), z której wynikać będzie ilość oraz wartość kabli podmorskich na potrzeby określenia wartości celnej w związku z importem kabli podmorskich (tj. cena faktycznie należna za kable podmorskie).
Konkluzje wynikające ze stanowiska Naczelnika wydanego na rzecz A.
W odpowiedzi na wniosek złożony przez agencję celną (działającą na rzecz Spółki), Naczelnik przedstawił stanowisko, zgodnie z którym w świetle obowiązujących przepisów prawa, przywóz kabli podmorskich z terytorium Wielkiej Brytanii na obszar inwestycji MFW, która zlokalizowana jest na terytorium PWSE, bez zawijania do któregokolwiek portu na terytorium Unijnego Obszaru Celnego, nie będzie wymagało dokonania zgłoszenia celnego do procedury dopuszczenia towarów do obrotu, z uwagi na fakt że dla potrzeb celnych w przedstawionych okolicznościach obszar PWSE (gdzie zlokalizowana jest inwestycja MFW) nie może być uznany za obszar Unijnego Obszaru Celnego. Wnioskodawca wskazuje poniżej najważniejsze konkluzje wynikające ze stanowiska Naczelnika, które mają istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy będącej przedmiotem niniejszego wniosku:
- „Zgodnie z art. 201 Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 952/2013 z dnia 9 października 2023 r. ustanawiającego unijny kodeks celny (UKC), procedurą dopuszczenia do obrotu obejmuje się towary nieunijne przeznaczone do wprowadzenia na rynek Unii lub do osobistego użytku lub konsumpcji na obszarze celnym Unii. Obszar celny Unii Europejskiej obejmuje wody terytorialne państw członkowskich czyli ich wody wewnętrzne i morze terytorialne (art. 4 ust. 1 UKC, art. 2 Konwencji Narodów Zjednoczonych o prawie morza (UNCLOS), art. 2 ust. 2 ustawy o obszarach morskich Rzeczypospolitej Polskiej i administracji morskiej). Obszar celny Unii, tj. terytoria państw członkowskich nie obejmuje natomiast akwenów, na których państwom członkowskim przysługują jedynie uprawnienia o charakterze funkcjonalnym, takich jak strefa przyległa czy Wyłączna Strefa Ekonomiczna, która jest obszarem zajmującym się poza granicami morza terytorialnego i przylegającym do tego morza, który nie rozciąga się na odległość większą niż 200 mil morskich.”;
- „Z preambuły Rozporządzenia Wykonawczego Komisji UE 2019/1131 z dnia 2 lipca 2019 r. ustanawiającego narzędzia celne w celu wykonania art. 14a rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/1036 oraz art. 24a rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/1037 wynika, że przywóz towaru może odbywać się z pominięciem portu państwa członkowskiego. Oznacza to brak obowiązku dokonania zgłoszenia celnego bądź powiadomienia o powrotnym wywozie. Natomiast istnieje obowiązek złożenia poświadczenia odbioru w przypadku dostarczania towarów na które nałożone zostało cło antydumpingowe lub wyrównawcze. Poświadczenie odbioru według określonego w ww. rozporządzeniu wzoru powinno być złożone w ciągu 30 dni od daty odbioru odnośnego produktu (...)”.
W tym miejscu Spółka wskazuje, że na dzień sporządzenia niniejszego wniosku kable podmorskie przywożone z Wielkiej Brytanii nie stanowią towarów objętych cłem antydumpingowym lub cłem wyrównawczym na mocy stosownych przepisów wykonawczych.
W konsekwencji, z perspektywy celnej, przywóz kabli podmorskich z terytorium Wielkiej Brytanii na obszar inwestycji MFW nie stanowi importu towarów, z tytułu którego powstałby dług celny, a A. byłaby obowiązana do zapłaty należności celnych na terytorium Unijnego Obszaru Celnego, w szczególności na terytorium Polski (w wyniku zaistnienia szczególnych okoliczności, w ramach których to okoliczności, kable podmorskie będą transportowane drogą morską bezpośrednio na teren inwestycji MFW w PWSE, bez zawijania do jakiegokolwiek portu oraz oddziału celnego na terytorium Unijnego Obszaru Celnego, transakcję tę należy uznać za transakcję poza unijnym reżimem celnym, co zostało potwierdzone w pisemnych wyjaśnieniach Naczelnika).
Tym samym, w związku z przywozem kabli podmorskich z Wielkiej Brytanii przez A. na obszar MFW, która zlokalizowana jest na terytorium PWSE, Wnioskodawca nie będzie dysponował zgłoszeniem celnym o objęcie kabli podmorskich procedurą dopuszczenia do obrotu w Polsce (procedurą importu w Polsce), z którego to zgłoszenia celnego wynikałaby kwota długu celnego oraz w konsekwencji, kwota należności celnych oraz podatkowych (VAT), do zapłaty z tytułu importu towarów (brak długu celnego uniemożliwia określenie kwoty należności celnych oraz podatkowych).
Pytanie
Czy przywóz kabli podmorskich z terytorium Wielkiej Brytanii na obszar inwestycji MFW, która zlokalizowana jest na terytorium PWSE, stanowi import towarów dla celów VAT w Polsce, od którego Wnioskodawca zobowiązany jest rozliczyć podatek należny?
Państwa stanowisko w sprawie
Zdaniem Spółki, przywóz kabli podmorskich z terytorium Wielkiej Brytanii na obszar inwestycji MFW, która zlokalizowana jest na terytorium PWSE, nie stanowi importu towarów dla celów VAT w Polsce, od którego Wnioskodawca zobowiązany jest rozliczyć podatek należny.
Uzasadnienie
Zakres terytorialny przepisów ustawy o VAT
Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. z 2024 r., poz. 361, ze zm.; dalej: „u.p.t.u.” lub „ustawa o VAT”), opodatkowaniu tym podatkiem podlegają następujące rodzaje czynności:
1)odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju;
2)eksport towarów;
3)import towarów na terytorium kraju;
4)wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju;
5)wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów.
Z powyższego przepisu wynika zasada terytorialności VAT, zgodnie z którą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług (dalej: „VAT”) podlegają wyłącznie czynności, które są wykonywane na terytorium kraju (tj. dla których miejscem świadczenia jest terytorium kraju).
Stosownie do art. 2 pkt 1 u.p.t.u., przez „terytorium kraju” rozumie się zasadniczo terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (z zastrzeżeniem art. 2a u.p.t.u. dotyczącego określenia terytorium kraju w przypadku umów w sprawie budowy lub utrzymania mostów transgranicznych).
Definicja ta odpowiada regulacji zawartej w art. 5 pkt 2 dyrektywy Rady 2006/112/WE z 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz.UE. L. 347, s. 1 z późn. zm., dalej: „Dyrektywa VAT”), zgodnie z którą „terytorium państwa członkowskiego” oznacza terytorium każdego państwa członkowskiego Wspólnoty, do którego ma zastosowanie Traktat ustanawiający Wspólnotę Europejską, zgodnie z jego art. 299, z wyłączeniem terytoriów wymienionych w art. 6 Dyrektywy VAT (określającego szczególne terytoria wyłączone z reżimu unijnego systemu VAT).
Z uwagi na brak określenia w ustawie o VAT pojęcia „terytorium kraju” (w szczególności brak wskazania czy obejmuje ono swym zakresem obszar PWSE) należy w tym zakresie odnieść się do regulacji zawartych w odrębnych przepisach definiujących to pojęcie - tj. w szczególności do ustawy z dnia 12 października 1990 r. o ochronie granicy państwowej (Dz.U. z 2025 r., poz. 184, ze zm.; dalej: „u.o.g.p.” lub „ustawa o granicy polskiej”).
Zgodnie z art. 1 tejże ustawy, granicą Rzeczypospolitej Polskiej jest powierzchnia pionowa przechodząca przez linię graniczną, oddzielająca terytorium państwa polskiego od terytoriów innych państw i od morza pełnego. Granica państwowa rozgranicza również przestrzeń powietrzną, wody i wnętrze ziemi.
Z kolei w myśl art. 3 u.o.g.p., granica państwowa na morzu przebiega w odległości 12 mil morskich od linii podstawowej, określonej w odrębnych przepisach, lub po zewnętrznej granicy red włączonych do morza terytorialnego.
Stosownie do art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 21 marca 1991 r. o obszarach morskich Rzeczypospolitej Polskiej i administracji morskiej (Dz.U. z 2024 r., poz. 1125, ze zm.; dalej: „u.o.m.” lub „ustawa o obszarach morskich Polski”), obszarami morskimi Rzeczypospolitej Polskiej są:
1)morskie wody wewnętrzne,
2)morze terytorialne,
3)strefa przyległa,
4)wyłączna strefa ekonomiczna.
Przy czym, na mocy art. 2 ust. 2 u.o.m. w skład terytorium Rzeczypospolitej Polskiej wchodzą morskie wody wewnętrzne oraz morze terytorialne.
Pojęcie wyłącznej strefy ekonomicznej reguluje art. 15 ustawy o obszarach morskich Polski - mianowicie, zgodnie z powyższym przepisem wyłączna strefa ekonomiczna jest położona na zewnątrz morza terytorialnego i przylega do tego morza. Obejmuje ona wody, dno morza i znajdujące się pod nim wnętrze ziemi.
Na podstawie art. 16 ust. 1 u.o.m., granice wyłącznej strefy ekonomicznej określają umowy międzynarodowe.
Natomiast w art. 17 u.o.m. uregulowano uprawnienia Rzeczypospolitej Polskiej przysługujące w wyłącznej strefie ekonomicznej. Zgodnie z ww. przepisem Polsce przysługują:
1)suwerenne prawa w celu rozpoznawania, zarządzania i eksploatacji zasobów naturalnych, zarówno żywych, jak i mineralnych, dna morza i wnętrza ziemi pod nim oraz pokrywających je wód, a także ochrona tych zasobów oraz suwerenne prawa w odniesieniu do innych gospodarczych przedsięwzięć w strefie;
2)władztwo w zakresie:
a.budowania i użytkowania sztucznych wysp, konstrukcji i innych urządzeń,
b.badań naukowych,
c.ochrony i zachowania środowiska morskiego;
3)inne uprawnienia przewidziane w prawie międzynarodowym.
Co istotne, katalog „innych gospodarczych przedsięwzięć w strefie” należy zasadniczo uznać za otwarty, zatem zdaniem A. pod tym sformułowaniem mieści się inwestycja MFW związana z budową infrastruktury farmy wiatrowej umożliwiającej odbiór energii elektrycznej wytwarzanej na Morzu (...).
Na mocy art. 18 u.o.m., obce państwa korzystają w wyłącznej strefie ekonomicznej z wolności żeglugi i przelotu, układania kabli podmorskich i rurociągów oraz innych, zgodnych z prawem międzynarodowym, sposobów korzystania z morza, wiążących się z tymi wolnościami, z zastrzeżeniem przepisów ustawy.
Ponadto, zgodnie z art. 22 ust. 1 u.o.m., Rzeczpospolita Polska ma wyłączne prawo wznoszenia, udzielania pozwoleń na wznoszenie i wykorzystywanie w wyłącznej strefie ekonomicznej sztucznych wysp, wszelkiego rodzaju konstrukcji i urządzeń przeznaczonych do przeprowadzania badań naukowych, rozpoznawania lub eksploatacji zasobów, jak również w odniesieniu do innych przedsięwzięć w zakresie gospodarczego badania i eksploatacji wyłącznej strefy ekonomicznej, w szczególności wykorzystania w celach energetycznych wody, prądów morskich i wiatru.
Mając na uwadze powyższe, w ocenie Wnioskodawcy, co do zasady, PWSE nie wchodzi w skład terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (= terytorium kraju), niemniej jednak, Polska jako kraj nadbrzeżny, posiadający dostęp do wyłącznej strefy ekonomicznej, posiada określone suwerenne prawa w odniesieniu do tej strefy (z uwagi na literalną treść art. 17 pkt 1 u.o.m.).
Należy jednoznacznie wskazać, że powyższe przepisy są zgodne z treścią przepisów Konwencji Narodów Zjednoczonych o prawie morza sporządzonej w Montego Bay dnia 10 grudnia 1982 r. (Dz.U. z 2002 r., nr 59, poz. 543, ze zm.; dalej: „Konwencja o prawie morza”), regulującej podstawowe kwestie z zakresu prawa morza (ww. konwencja została ratyfikowana przez Polskę w dniu 6 listopada 1998 r.).
Zgodnie z treścią art. 56 ust. 1 Konwencji o prawie morza, państwo nadbrzeżne ma w wyłącznej strefie ekonomicznej:
a)suwerenne prawa w celu badania, eksploatacji i ochrony zasobów naturalnych, zarówno żywych, jak i nieożywionych, wód morskich pokrywających dno, a także dna morskiego i jego podziemia oraz w celu gospodarowania tymi zasobami, jak również w odniesieniu do innych przedsięwzięć w zakresie gospodarczego badania i eksploatacji strefy, takich jak wytwarzanie energii poprzez wykorzystanie wody, prądów i wiatrów;
b)jurysdykcję przewidzianą w odpowiednich postanowieniach Konwencji o prawie morza w odniesieniu do:
- budowania i wykorzystywania sztucznych wysp, instalacji i konstrukcji;
- badań naukowych morza;
- ochrony i zachowania środowiska morskiego;
c)inne prawa i obowiązki przewidziane w niniejszej konwencji.
Ponadto, na podstawie art. 60 ust. 1 Konwencji o prawie morza, państwo nadbrzeżne ma w wyłącznej strefie ekonomicznej wyłączne prawo budowania oraz wydawania pozwoleń i przepisów dotyczących budowy, eksploatacji i wykorzystywania:
a)sztucznych wysp;
b)instalacji i konstrukcji dla celów przewidzianych w artykule 56 i dla innych celów gospodarczych;
c)instalacji i konstrukcji, które mogą zakłócać wykonywanie przez państwo nadbrzeżne swoich uprawnień w strefie.
Stosownie do ust. 2 tego artykułu, państwo nadbrzeżne posiada wyłączną jurysdykcję nad takimi sztucznymi wyspami, instalacjami i konstrukcjami, łącznie z jurysdykcją w zakresie wydawania ustaw i innych przepisów prawnych w sprawach celnych, skarbowych, sanitarnych i imigracyjnych, a także w sprawach bezpieczeństwa.
Tym samym, jak wynika z powołanych przepisów Konwencji o prawie morza, każdy kraj nadbrzeżny posiadający dostęp do morskiej strefy ekonomicznej (w tym także Polska) posiada pewne suwerenne prawa w odniesieniu do tej strefy.
Co więcej, przywołane powyżej przepisy wskazują, że wyłączna strefa ekonomiczna stanowi obszar znajdujący się poza terytorium państwa, w którym jednakże państwo nadbrzeżne może wykonywać ograniczoną jurysdykcję (tj. określone prawa suwerenne). Wyłączna strefa ekonomiczna jest więc obszarem o specjalnym statusie prawnym, który z jednej strony polega na sprawowaniu w niej przez państwa nadbrzeżne praw suwerennych, zaś z drugiej strony na równoległym istnieniu praw innych państw (w tym państw trzecich), a konkretnie praw wynikających z postanowień Konwencji o prawie morza, odnoszących się do morza otwartego i mówiących o wolności mórz. W wyłącznej strefie ekonomicznej obowiązuje określony reżim prawny, wskazujący zakres jurysdykcji i praw państwa nadbrzeżnego oraz praw i wolności innych państw w tym obszarze.
Kluczową kwestią jest więc ocena czy w sytuacji, gdy z przepisów prawa krajowego wynika, że wyłączna strefa ekonomiczna znajduje się poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej, a jednocześnie Polska jako kraj nadbrzeżny posiada określone suwerenne prawa do tej strefy, wynikające zarówno z przepisów prawa krajowego jak i Konwencji o prawie morza, to czynności wykonywane ww. strefie podlegają opodatkowaniu podatkiem VAT.
W tym miejscu wskazać należy, iż kwestia opodatkowania czynności wykonywanych na terenie wyłącznych stref ekonomicznych była przedmiotem rozważań TSUE w sprawie C-111/05 z dnia 29 marca 2007 r. (Aktiebolaget NN) dotyczącej m.in. pytania czy dostawa i ułożenie kabla światłowodowego łączącego dwa państwa członkowskie nie podlega opodatkowaniu VAT w zakresie tej części transakcji, która dotyczy obszaru położonego w wyłącznej strefie ekonomicznej, na gruncie przepisów szóstej dyrektywy Rady z dnia 17 maja 1977 r. w sprawie harmonizacji wartości dodanej państw członkowskich w odniesieniu do podatków obrotowych - wspólny system podatku od wartości dodanej: ujednolicona podstawa wymiaru podatku (Dz.UE.L 145, str. 1 z późn. zm.).
Zgodnie ze stanowiskiem przedstawionym przez Trybunał Sprawiedliwości w powołanym wyroku „Artykuł 8 ust. 1 lit. a szóstej dyrektywy 77/388 w sprawie harmonizacji ustawodawstw państw członkowskich w odniesieniu do podatków obrotowych w związku z jej art. 2 pkt 1 i art. 3 musi być interpretowany w ten sposób, że transakcja obejmująca dostawę i ułożenie kabla światłowodowego łączącego dwa państwa członkowskie nie podlega opodatkowaniu podatkiem od wartości dodanej w odniesieniu do tej części transakcji, która wykonywana jest w wyłącznej strefie ekonomicznej, na szelfie kontynentalnym i na morzu pełnym” (pkt 3 sentencji wyroku).
Trybunał w powołanym wyroku wskazał, że terytorium państw członkowskich w rozumieniu art. 299 WE obejmuje również morze terytorialne, jego dno i podglebie, przy czym do każdego z państw członkowskich należy określenie szerokości swego morza terytorialnego do granicy nieprzekraczającej 12 mil morskich, zgodnie z art. 3 Konwencji o prawie morza.
W związku z tym, państwo członkowskie ma obowiązek objąć podatkiem VAT dostawę towarów, która ma miejsce na należącym do niego morzu terytorialnym oraz na dnie tego morza i podglebiu (podobnie stwierdzono w odniesieniu do świadczenia usług transportowych w wyroku z dnia 23 maja 1996 r. w sprawie C-331/94 - Komisja przeciwko Grecji).
Z kolei suwerenność państwa nadbrzeżnego w wyłącznej strefie ekonomicznej oraz w odniesieniu do szelfu kontynentalnego ma charakter tylko funkcjonalny i jako taka, ogranicza się do prawa prowadzenia badań i eksploatacji, o którym mowa w art. 56 i 77 Konwencji o prawie morza. Skoro, dostawy i układania podmorskiego kabla nie ma pośród rodzajów działalności wymienionych enumeratywnie w tych przepisach, część czynności wykonywana w wyłącznej strefie ekonomicznej i na szelfie kontynentalnym nie jest objęta zakresem suwerenności państwa nadbrzeżnego. Wniosek ten znajduje potwierdzenie w art. 58 ust. 1 i art. 79 powyższej konwencji, które zastrzegają na rzecz wszystkich innych państw, pod pewnymi warunkami, prawo układania podmorskich kabli na tych obszarach - pkt 58-59.
Z powyższego wynika, że ta część transakcji nie może być uznawana za wykonywaną na terytorium kraju w rozumieniu art. 2 pkt 1 szóstej dyrektywy. Dotyczy to również, tej części transakcji, która wykonywana jest na morzu pełnym, będącym na mocy art. 89 Konwencji o prawie morza obszarem wyłączonym spod zakresu suwerenności państw - pkt 60.
Należy jednocześnie podkreślić, że tezy wyroku TSUE w sprawie C-111/05, Aktiebolaget, znalazły odzwierciedlenie i rozwinięcie w oficjalnych dokumentach Komisji Europejskiej oraz Komitetu ds. VAT. W dokumencie Komisji Europejskiej z dnia 19 lutego 2015 r., dotyczącym zakresu stosowania przepisów Dyrektywy VAT pt. „Application of the VAT Directive when activities are carried out in the exclusive economic zone adjacent to the territorial sea of a Member State-follow-up” (taxud.c.1 (2015)799403 - EN, working paper no. 846), Komisja powołując orzeczenie Trybunału w sprawie C-111/05, uznała, że: „z orzeczenia tego wynika, że na potrzeby dostawy towarów i świadczenia usług bezpośrednio związanych z czynnościami wymienionymi w Konwencji o prawie morza, do których Państwo Członkowskie wykonuje suwerenne prawo, wyłączną strefę ekonomiczną należy uznać za część jego terytorium. W rezultacie, jeśli dostawa towarów związanych z takimi czynnościami ma miejsce w wyłącznej strefie ekonomicznej to podlega opodatkowaniu VAT, jako dostawa towarów mająca miejsce w nadbrzeżnym państwie członkowskim, do którego strefa należy. To samo dotyczy świadczenia usług, których miejsce świadczenia ustalane jest na podstawie konkretnego miejsca (np. usługi związane z nieruchomościami), które znajduje się w wyłącznej strefie ekonomicznej”. Jednocześnie Komisja potwierdziła, że „w odniesieniu do pozostałych czynności, do których prawa państw są współdzielone, wyłączna strefa ekonomiczna powinna być traktowana jako położona poza terytorium Unii Europejskiej”.
Ww. stanowisko zostało potwierdzone przez Komitet ds. VAT w wytycznych sporządzonych po 103 spotkaniu Komitetu z dnia 20 kwietnia 2015 r. (DOCUMENT C - taxud.c.1 (2015)4499050-871). Ponadto, również krajowe sądy administracyjne prezentują ww. podejście (np. wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego z dnia 30 sierpnia 2023 r., sygn. I SA/Gd 462/23).
Podsumowując ww. przepisy oraz konkluzje wynikające z orzeczenia Trybunału Sprawiedliwości ws. C-111/05, zdaniem Wnioskodawcy, należy przyjąć, że:
- jeżeli dana czynność wykonywana jest w wyłącznej strefie ekonomicznej (np. dostawa kabla podmorskiego, dla której miejscem świadczenia byłoby określone jako terytorium wyłącznej strefy ekonomicznej), ale jednocześnie nie jest objęta zakresem suwerenności państwa nadbrzeżnego zgodnie z Konwencją o prawie morza oraz przepisami ustawy o prawach morskich Polski, to wówczas taka transakcja nie może być uznana za wykonaną na terytorium kraju w rozumieniu przepisów ustawy o VAT;
- jeżeli dana czynność wykonywana jest w wyłącznej strefie ekonomicznej (np. dostawa kabla podmorskiego, dla której miejscem świadczenia byłoby określone jako terytorium wyłącznej strefy ekonomicznej) oraz jednoczenie czynność ta jest objęta zakresem suwerenności państwa nadbrzeżnego zgodnie z Konwencją o prawie morza oraz przepisami ustawy o prawach morskich Polski, to wówczas taka transakcja może być uznana za wykonaną na terytorium kraju w rozumieniu przepisów ustawy o VAT.
Jak wskazano, z uwagi na wskazanie w art. 17 pkt 1 u.o.m., że Polsce przysługują suwerenne prawa w odniesieniu do „innych gospodarczych przedsięwzięć w strefie”, co należy zasadniczo uznać za katalog otwarty, należy przyjąć, że Polsce przysługują suwerenne prawa do inwestycji MFW, co potencjalnie oznacza, że przywóz towarów z Wielkiej Brytanii przez A. na terytorium PWSE może być uznany za terytorium kraju w rozumieniu ustawy o VAT (podejście to jest zgodnie z przepisami Konwencji o prawie morza oraz aktualną praktyką).
Niemniej jednak, co istotne, kwestie związane z opodatkowaniem VAT transakcji wykonywanych w PWSE każdorazowo należy poddać odrębnej analizie (uwzględniając regulacje dotyczące powstania obowiązku podatkowego, miejsca świadczenia, a także podmiotu będącego podatnikiem VAT). Tym samym, samo stwierdzenie, że czynność wykonana w PWSE uznana jest za wykonaną na „terytorium kraju” dla celów VAT, nie oznacza automatycznie, że czynność ta będzie objęta zakresem opodatkowania VAT w Polsce (w tym celu należy dokonać analizy w ww. zakresie), tj. nie można mówić o opodatkowaniu VAT w oderwaniu od analizy stosownych przepisów u.p.t.u.
W dalszej części niniejszego wniosku, Spółka dokona analizy czynności przywozu kabli podmorskich na obszar inwestycji MFW, która zlokalizowana jest na terytorium PWSE (= terytorium kraju) z perspektywy potencjalnego opodatkowania VAT w Polsce tej czynności.
Opodatkowanie VAT przywozu kabli podmorskich na obszar PWSE
Jak wskazano, jedną z czynności podlegających opodatkowaniu VAT jest import towarów na terytorium kraju (art. 5 ust. 1 pkt 3 u.p.t.u.). Przez import towarów należy rozumieć przywóz towarów z terytorium państwa trzeciego na terytorium Unii Europejskiej (art. 2 pkt 7 u.p.t.u.).
Import towarów dla celów VAT rozumiany jest więc jako czynność faktyczna, tj. fizyczne przemieszczenie towarów na terytorium UE, przy czym opodatkowaniu VAT w Polsce podlega wyłącznie faktyczny przywóz towarów spoza UE do Polski.
Mając na uwadze ww. przepisy VAT oraz przeprowadzoną analizę w zakresie rozumienia pojęcia „terytorium kraju” dla potrzeb opodatkowania VAT w Polsce, należy wskazać, że przywóz kabli podmorskich z Wielkiej Brytanii na obszar MFW w PWSE, co do zasady, z perspektywy VAT, spełnia przesłanki do uznania transakcji jako „import towarów na terytorium kraju” stanowiący czynność podlegającą opodatkowaniu VAT zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt u.p.t.u. (z uwagi na wystąpienie faktycznej czynności przywozu towarów spoza UE do Polski (tj. PWSE uznanej za terytorium Polski)).
Niemniej jednak, co istotne, w zakresie opodatkowania VAT importu towarów wskazać należy na następujące regulacje ustawy o VAT:
- w zakresie określenia miejsca świadczenia (= miejsca opodatkowania): „miejscem importu towarów jest terytorium państwa członkowskiego, na którym towary znajdują się w momencie ich wprowadzenia na terytorium Unii Europejskiej.” (art. 26a ust. 1 u.p.t.u.);
- w zakresie określenia momentu powstania obowiązku podatkowego: „obowiązek podatkowy z tytułu importu towarów powstaje z chwilą powstania długu celnego, z zastrzeżeniem ust. 10a i 11.” (art. 19a ust. 9 u.p.t.u. - z kolei ust. 10a i 11 dotyczy szczególnych przypadków związanych z objęciem towarów jedną z celnych procedur specjalnych);
- w zakresie określenia podatnika VAT z tytułu importu towarów: „podatnikami są również osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne: 1) na których ciąży obowiązek uiszczenia cła, również w przypadku, gdy na podstawie przepisów celnych importowany towar jest zwolniony od cła albo cło na towar zostało zawieszone, w części lub w całości, albo zastosowano preferencyjną, obniżoną lub zerową stawkę celną.”(art. 17 ust. 1 pkt 1 u.p.t.u.).
a) miejsce świadczenia
Odnosząc się do określenia miejsca świadczenia (= miejsca opodatkowania), należy wskazać, że jako że kable podmorskie w momencie ich wprowadzenia na terytorium Unii Europejskiej będą znajdować się na obszarze MFW zlokalizowanej na terytorium PWSE (które to terytorium w analizowanych okolicznościach jest „uznane” za „terytorium kraju” dla celów VAT w Polsce), miejscem świadczenia (= potencjalnym miejscem opodatkowania analizowanej transakcji) jest Polska.
b) obowiązek podatkowy
Z kolei odnosząc się do powstania momentu powstania obowiązku podatkowego - przepisy ustawy o VAT w tym zakresie odnoszą się bezpośrednio do unijnych regulacji celnych, tj. wskazują jednoznacznie, że obowiązek podatkowy (który wyznacza okres, w którym transakcja powinna być rozliczona dla potrzeb VAT) powstaje z chwilą powstania długu celnego.
W myśl art. 5 pkt 18 Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 952/2013 z dnia 9 października 2013 r. ustanawiającego unijny kodeks celny (Dz.U.UE. z 2013 r., poz. 269.1, ze zm.; dalej: „Unijny Kodeks Celny” lub „UKC”), dług celny to „nałożony na określoną osobę obowiązek zapłaty stosownej kwoty należności celnych przywozowych lub wywozowych, określonej dla danych towarów na mocy obowiązujących przepisów prawa celnego”.
Dług celny w przywozie powstaje, w szczególności, w wyniku objęcia towarów nieunijnych podlegających należnościom celnym przywozowym procedurą dopuszczenia do obrotu (art. 77 ust. 1 UKC). Za chwilę powstania długu celnego uważa się przyjęcie zgłoszenia celnego (art. 77 ust. 2 UKC). Mając na uwadze ww. regulacje, należy zauważyć, iż to powstanie długu celnego każdorazowo determinuje powstanie obowiązku podatkowego w VAT. Z kolei zgodnie z ogólnymi zasadami logiki prawniczej, przyjmując rozumowanie a contrario art. 19a ust. 9 ustawy o VAT, należy przyjąć, że w przypadku nie powstania długu celnego w danych okolicznościach z związku z przywozem towarów spoza UE do Polski, nie jest możliwe również powstanie obowiązku w VAT z tytułu importu towarów (jako że import towarów stanowi specyficzny rodzaj transakcji, dla której to transakcji, określając skutki VAT należy interpretować łącznie regulacje celne oraz regulacje VAT - regulacje te wzajemnie się uzupełniają/wzajemnie na siebie oddziałują).
Odnosząc powyższe do analizowanych okoliczności, należy wskazać, że z perspektywy celnej, w związku z przywozem kabli podmorskich z Wielkiej Brytanii na obszar inwestycji MFW zlokalizowanej na terytorium PWSE, które z uwagi na istotne gabaryty będą transportowane drogą morską bez zawijania do portu oraz oddziału celnego w (…) (jak również do żadnego innego portu na terytorium Unijnego Obszaru Celnego), Wnioskodawca nie będzie obejmował kabli podmorskich procedurą celną dopuszczenia towarów do obrotu w Polsce na podstawie zgłoszenia celnego (podejście to zostało potwierdzone przez Naczelnika w odpowiedzi na wniosek złożony przez agencję celną działająca na rzecz A.). W konsekwencji, przywóz kabli podmorskich przez A. na terytorium PWSE (rozumianego w przedstawionych okolicznościach jako terytorium kraju) nie będzie powodował powstania długu celnego (= dług celny w istocie w ogóle nie powstanie).
Idąc dalej, z uwagi na brak powstania długu celnego w związku z przywozem kabli podmorskich z Wielkiej Brytanii do PWSE, również nie powstanie obowiązek podatkowy w VAT z tytułu importu towarów (przeciwne podejście byłoby sprzeczne z wykładnią literalną art. 19a ust. 9 ustawy o VAT w zw. z art. 77 ust. 1-2 UKC), co w ocenie Spółki oznacza, że Wnioskodawca nie będzie obowiązany do rozliczenia podatku należnego z tytułu importu towarów na terytorium kraju dla celów VAT w Polsce (tj. faktycznego przywozu kabli podmorskich do PWSE). Należy bowiem uznać, że w przypadku, gdy importowany towar nie jest objęty procedurą dopuszczenia do obrotu w rozumieniu przepisów celnych i przywóz towaru nie powoduje powstania długu celnego, ani też nie występują żadne inne należności przywozowe, obowiązek podatkowy dla przedmiotowego importu towarów nie powstaje.
a) podatnik VAT z tytułu importu towarów
Co więcej, zdaniem Wnioskodawcy, określając skutki VAT analizowanej transakcji, należy szczególną uwagę zwrócić na regulacje dotyczące podatnika VAT z tytułu importu towarów.
W przypadku importu towarów, przepisy ustawy o VAT określają podmiot będący podatnikiem z tytułu importu towarów w sposób szczególny - mianowicie zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, podatnikiem VAT z tytułu importu towarów jest m.in. osoba prawna, na której ciąży obowiązek uiszczenia cła (również gdy na podstawie stosownych przepisów celnych importowany towar jest zwolniony od cła albo cło na towar zostało zawieszone, w części lub w całości, albo zastosowano preferencyjną, obniżoną lub zerową stawkę celną). Podobnie jak w przypadku obowiązku podatkowego, przepisy ustawy o VAT wiążą więc podmiot będący podatnikiem VAT z tytułu importu towarów z podmiotem obowiązanym do uiszczenia cła na podstawie unijnych regulacji celnych (wzajemne oddziaływanie przepisów celnych oraz przepisów VAT dla potrzeb określenia podatnika VAT z tytułu importu towarów w prawidłowy sposób).
Z perspektywy celnej, podmiotem odpowiedzialnym za dług celny (podmiotem obowiązanym do uiszczenia przywozowych należności celnych) w związku z importem towarów jest tzw. dłużnik celny. Z kolei dłużnikiem jest zgłaszający lub w przypadku przedstawicielstwa pośredniego zgłaszający wraz z osobą, na której rzecz dokonuje się zgłoszenia celnego (art. 77 ust. 3 UKC).
Mając na uwadze fakt, że w przedstawionych okolicznościach, przywóz kabli podmorskich z Wielkiej Brytanii do PWSE nie powoduje powstania długu celnego (brak importowej odprawy celnej z uwagi na transport morski kabli podmorskich bez zawijania do portu, co zostało potwierdzone przez Naczelnika w odpowiedzi na wniosek złożony przez agencję celną działająca na rzecz A.), oznacza to, że w tych okolicznościach nie będzie również dłużnika celnego (= podmiotu obowiązanego do uiszczenia cła). W konsekwencji, w ocenie Wnioskodawcy, nie jest możliwe zidentyfikowanie podatnika VAT z tytułu importu towarów w oparciu o literalną wykładnię przepisów (przyjęcie przeciwnego podejścia byłoby sprzeczne z wykładnią literalną art. 17 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT w związku z art. 77 ust. 3 UKC).
Zdaniem Wnioskodawcy, brak możliwości identyfikacji podmiotu będącego podatnikiem VAT z tytułu importu towarów (z uwagi na brak powstania długu celnego w związku z uznaniem, że analizowana transakcja pozostaje poza reżimem celnym), w istocie stanowi podstawowy argument przemawiający za uznaniem, że analizowana transakcja pozostaje również poza reżimem VAT (w przypadku importu towarów skutki VAT podążają bowiem za konsekwencjami celnymi).
Należy bowiem uznać, że w przypadku, gdy importowany towar nie jest objęty procedurą dopuszczenia do obrotu w rozumieniu przepisów celnych i przywóz towaru nie powoduje powstania długu celnego, ani też nie występują żadne inne należności przywozowe, dla przedmiotowego importu towarów nie sposób zidentyfikować podmiot będący podatnikiem VAT z tytułu importu towarów.
Jednocześnie, Wnioskodawca w tym miejscu wskazuje, że na dzień sporządzenia niniejszego wniosku, kable podmorskie nie stanowią towarów objętych cłem antydumpingowym lub cłem wyrównawczym, w wyniku czego można byłoby potencjalnie twierdzić, że A. jest podmiotem obowiązanym do uiszczenia „cła” w analizowanych okolicznościach.
W konsekwencji, zdaniem Spółki, przywóz kabli podmorskich z terytorium Wielkiej Brytanii na obszar inwestycji MFW, która zlokalizowana jest na terytorium PWSE, nie stanowi importu towarów dla celów VAT w Polsce, z tytułu którego Wnioskodawca byłby zobowiązany do rozliczenia podatku należnego.
Konkluzja ta poparta jest w szczególności koniecznością łącznej interpretacji regulacji VAT oraz celnych w przypadku transakcji importu towarów, która to interpretacja prowadzi do jednoznacznego stwierdzenia, że w analizowanych okolicznościach z perspektywy celnej nie powstaje dług celny, a tym samym brak jest dłużnika celnego, z kolei z perspektywy VAT nie powstaje obowiązek podatkowy oraz brak jest podmiotu będącego podatnikiem VAT z tytułu importu towarów.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 775 ze zm.), zwanej dalej „ustawą”:
Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają:
1) odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju;
2) eksport towarów;
3) import towarów na terytorium kraju;
4) wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju;
5) wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów
Z powyższego przepisu wynika tzw. zasada terytorialności, zgodnie, z którą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają określone czynności, ale tylko w sytuacji, gdy miejscem ich świadczenia jest terytorium kraju.
Stosownie do art. 2 pkt 1, 3, 4 i 5 ustawy:
Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o:
1)terytorium kraju - rozumie się przez to terytorium Rzeczpospolitej Polskiej, z zastrzeżeniem art. 2a,
3)terytorium Unii Europejskiej - rozumie się przez to terytoria państw członkowskich Unii Europejskiej (…);
4)terytorium państwa członkowskiego - rozumie się przez to terytorium państwa wchodzące w skład terytorium Unii Europejskiej, z zastrzeżeniem art. 2a,
5)terytorium państwa trzeciego - rozumie się przez to terytorium państwa niewchodzące w skład terytorium Unii Europejskiej, z zastrzeżeniem art. 2a ust. 1 i 3.
W myśl art. 7 ust. 1 ustawy:
Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).
Na podstawie art. 2 pkt 6 ustawy:
Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o towarach - rozumie się przez to rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.
Na podstawie art. 8 ust. 1 ustawy:
Przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (...).
Zgodnie z art. 2 pkt 22 ustawy:
Przez sprzedaż - rozumie się odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów.
Według art. 2 pkt 7 ustawy:
Przez import towarów rozumie się przywóz towarów z terytorium państwa trzeciego na terytorium Unii Europejskiej.
Stosownie do art. 15 ust. 1 ustawy:
Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.
W myśl art. 17 ust. 1 pkt 1 ustawy:
Podatnikami są również osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, na których ciąży obowiązek uiszczenia cła, również w przypadku, gdy na podstawie przepisów celnych importowany towar jest zwolniony od cła albo cło na towar zostało zawieszone, w części lub w całości, albo zastosowano preferencyjną, obniżoną lub zerową stawkę celną.
Jednocześnie, w myśl art. 19a ust. 9 ustawy:
Obowiązek podatkowy z tytułu importu towarów powstaje z chwilą powstania długu celnego, z zastrzeżeniem ust. 10a i 11.
Oznacza to, że w przypadku gdy na podstawie przepisów celnych powstaje dług celny w związku z dopuszczeniem towarów do obrotu wówczas także, co do zasady, powstanie obowiązek podatkowy w podatku VAT z tytułu importu tych towarów.
Według art. 19a ust. 10a ustawy:
W przypadku objęcia towarów procedurą uszlachetniania czynnego obowiązek podatkowy z tytułu importu towarów powstaje z chwilą zamknięcia procedury uszlachetniania czynnego zgodnie z art. 324 rozporządzenia wykonawczego Komisji (UE) 2015/2447 z dnia 24 listopada 2015 r. ustanawiającego szczegółowe zasady wykonania niektórych przepisów rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 952/2013 ustanawiającego unijny kodeks celny (Dz. Urz. UE L 343 z 29.12.2015, str. 558, z późn. zm.), zwanego dalej „rozporządzeniem 2015/2447”.
Natomiast stosownie do art. 19a ust. 11 ustawy:
W przypadku objęcia towarów procedurą: składowania celnego, odprawy czasowej z całkowitym zwolnieniem z należności celnych przywozowych, uszlachetniania czynnego, tranzytu, wolnego obszaru celnego, jeżeli od towarów tych pobierane są opłaty wyrównawcze lub opłaty o podobnym charakterze, obowiązek podatkowy z tytułu importu towarów powstaje z chwilą wymagalności tych opłat.
Zgodnie z art. 26a ust. 1 ustawy:
Miejscem importu towarów jest terytorium państwa członkowskiego, na którym towary znajdują się w momencie ich wprowadzenia na terytorium Unii Europejskiej.
Przy czym, w myśl art. 26a ust. 2 ustawy:
W przypadku gdy towary zostaną objęte z momentem ich wprowadzenia na terytorium Unii Europejskiej jedną z następujących procedur:
1)uszlachetniania czynnego,
2)odprawy czasowej z całkowitym zwolnieniem od należności celnych przywozowych,
3)składowania celnego,
4)tranzytu, w tym także składowaniem czasowym przed objęciem towarów jedną z procedur celnych,
5)wolnego obszaru celnego
- miejscem importu takich towarów jest terytorium państwa członkowskiego, na którym towary te przestaną podlegać tym procedurom.
Jak stanowi art. 30b ust. 1 ustawy:
Podstawą opodatkowania z tytułu importu towarów jest wartość celna powiększona o należne cło. Jeżeli przedmiotem importu są towary opodatkowane podatkiem akcyzowym, podstawą opodatkowania jest wartość celna powiększona o należne cło i podatek akcyzowy.
Ponadto, w myśl art. 5 pkt 12, 15, 16, 18, 19, 20, 23 i 24 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 952/2013 z 9 października 2013 r. ustanawiającego Unijny Kodeks Celny (Dz. Urz. UE L 269 z 10 października 2013 r. str. 1 ze zm.) - zwanym dalej UKC:
- „zgłoszenie celne” oznacza czynność, przez którą osoba w wymaganej formie i w określony sposób wyraża zamiar objęcia towaru określoną procedurą celną, wskazując w stosownych przypadkach wszelkie szczegółowe ustalenia, które mają mieć zastosowanie;
- „zgłaszający” oznacza osobę, która składa zgłoszenie celne, deklarację do czasowego składowania, przywozową deklarację skróconą, wywozową deklarację skróconą, zgłoszenie do powrotnego wywozu lub powiadomienie o powrotnym wywozie we własnym imieniu, albo osobę, w której imieniu takie zgłoszenie, deklaracja lub powiadomienie są składane;
- „procedura celna” oznacza jedną z następujących procedur, którą zgodnie z przepisami kodeksu można objąć towary:
a)dopuszczenie do obrotu;
b)procedury specjalne;
c)wywóz;
- „dług celny” oznacza nałożony na określoną osobę obowiązek zapłaty stosownej kwoty należności celnych przywozowych lub wywozowych, określonej dla danych towarów na mocy obowiązujących przepisów prawa celnego;
- „dłużnik” oznacza każdą osobę odpowiedzialną za dług celny;
- „należności celne przywozowe” oznaczają należności celne płatne przy przywozie towarów;
- „towary unijne” oznaczają towary należące do jednej z następujących kategorii:
a)towary całkowicie uzyskane na obszarze celnym Unii i w których skład nie wchodzą towary przywiezione z krajów lub terytoriów znajdujących się poza obszarem celnym Unii;
b)towary wprowadzone na obszar celny Unii z krajów lub terytoriów znajdujących się poza tym obszarem i dopuszczone do obrotu;
c)towary uzyskane lub wyprodukowane na obszarze celnym Unii wyłącznie z towarów, o których mowa w lit. b), lub z towarów, o których mowa w lit. a) i b);
- „towary nieunijne” oznaczają towary inne niż te, o których mowa w pkt 23), lub takie, które utraciły unijny status celny.
Zgodnie z art. 69 UKC:
Do celów stosowania wspólnej taryfy celnej oraz środków pozataryfowych, ustanowionych w przepisach unijnych regulujących określone dziedziny wymiany towarowej, wartość celna towarów określana jest zgodnie z przepisami art. 70 i 74.
W myśl do art. 70 ust. 1 UKC:
Zasadniczą podstawą wartości celnej towarów jest wartość transakcyjna, tj. cena faktycznie zapłacona lub należna za towary, gdy zostały one sprzedane w celu wywozu na obszar celny Unii, w razie potrzeby skorygowana.
Stosownie do art. 77 UKC:
1. Dług celny w przywozie powstaje w wyniku objęcia towarów nieunijnych podlegających należnościom celnym przywozowym jedną z następujących procedur celnych:
a) dopuszczenia do obrotu, w tym na mocy przepisów o końcowym przeznaczeniu;
b) odprawy czasowej z częściowym zwolnieniem z należności celnych przywozowych.
2. Dług celny powstaje w chwili przyjęcia zgłoszenia celnego.
3. Dłużnikiem jest zgłaszający. W przypadku przedstawicielstwa pośredniego dłużnikiem jest również osoba, na której rzecz dokonuje się zgłoszenia celnego. (...)
W myśl art. 201 UKC:
1.Towary nieunijne przeznaczone do wprowadzenia na rynek Unii lub przeznaczone do osobistego użytku lub konsumpcji na obszarze celnym Unii są obejmowane procedurą dopuszczenia do obrotu.
2.Dopuszczenie do obrotu wymaga:
a)pobrania wszelkich należnych należności celnych przywozowych;
b)pobrania - w stosownych przypadkach - innych należności zgodnie z właściwymi obowiązującymi przepisami dotyczącymi pobierania tych należności;
c)zastosowania środków polityki handlowej oraz zakazów i ograniczeń, jeżeli nie musiały one być stosowane na wcześniejszym etapie; oraz
d)załatwienia pozostałych formalności wymaganych przy przywozie danych towarów.
3.Dopuszczenie do obrotu nadaje towarom nieunijnym unijny status celny.
Z opisu sprawy wynika, że Spółka jest dostawcą (…).
(…) 2023 r. Spółka podpisała umowę na dostawę kabli podmorskich dla budowanej obecnie infrastruktury morskiej farmy wiatrowej (…) (MFW (…)), której zasadniczym celem jest umożliwienie odbioru energii elektrycznej wytwarzanej na Morzu (...). Podmiotem zlecającym wykonanie prac w ramach ww. inwestycji jest polska spółka (…) sp. z o.o. (Inwestor). Inwestycja MFW w części morskiej zlokalizowana jest w całości na terytorium Polskiej Wyłącznej Strefy Ekonomicznej (PWSE). Inwestycja MFW realizowana jest w ramach konsorcjum, które oprócz Spółki tworzą - spółka (…) GmbH & Co. KG z siedzibą w Niemczech oraz spółka (…) NL B.V. z siedzibą w Holandii. W Umowie konsorcjum określono trzy etapy realizacji projektu. Do zadań Spółki należy realizacja Etapu 1, który obejmuje dostawę kabli lądowych wraz z akcesoriami oraz instalacją kabli podmorskich „(...)” wraz z akcesoriami do MFW zlokalizowanej na terytorium PWSE. Etap 2 i 3 realizowany jest przez (…) NL B.V. Etap 2 obejmuje transport kabli podmorskich do MFW. Natomiast Etap 3 obejmuje układanie/instalację kabli podmorskich, w tym kabli podmorskich „(...)” wyprodukowanych przez Spółkę oraz kabli podmorskich „(…)” wyprodukowanych przez spółkę (…) GmbH & Co. KG.
Ww. kable zostaną zainstalowane na dnie Morza (...), w pasie przyległym do PWSE, gdzie zlokalizowana będzie inwestycja MFW. Kable podmorskie będą układane na dnie morskim („(...) ” - pomiędzy wiatrakami i stacją podmorską, „(…)” - pomiędzy stacją podmorską a stanowiskiem muf łączeniowych na lądzie) na głębokości 1-1.5m).
Na potrzeby realizacji Etapu 1, Spółka nabędzie kable podmorskie od podmiotu powiązanego, tj. B. Ltd. z siedzibą w Wielkiej Brytanii (B.). Zgodnie z przyjętymi przez strony umowy warunkami Incoterms to FAS ze wskazaniem lokalizacji - B. dostarczy kable podmorskie do miejsca załadunku (port morski w (…) w Wielkiej Brytanii), po czym na Spółkę przejdzie ryzyko i odpowiedzialność za towary. Zakupione przez Spółkę kable podmorskie zostaną przewiezione z Wielkiej Brytanii na obszar Morza (...) w PWSE. Z uwagi na dużą wagę i objętość wynikającą z konstrukcji kabli podmorskich, zostaną one przetransportowane drogą morską (statkiem) bezpośrednio na obszar inwestycji MFW - bez zawijania do pobliskiego portu oddziału celnego w celu dokonania przywozowej odprawy celnej kabli podmorskich (tj. oddziału celnego w (…)) lub jakiekolwiek innego portu znajdującego się na obszarze Unijnego Obszaru Celnego. Przywożone towary będą miały status towarów nieunijnych (tj. niedopuszczonych do obrotu na terytorium Unijnego Obszaru Celnego). Na moment przywozu kabli podmorskich na obszar inwestycji MFW, Spółka nie będzie posiadała faktury wystawionej przez B., będzie natomiast dysponowała fakturą proforma („shipping invoice”) wystawioną przez B. na potrzeby realizacji procedury wywozu. Z dokumentu tego będzie wynikać ilość oraz wartość kabli podmorskich na potrzeby określenia wartości celnej w związku z importem kabli podmorskich (tj. cena faktycznie należna za kable podmorskie). Zgodnie z informacją uzyskaną od Naczelnika (…) Urzędu Celno-Skarbowego w (…), przywóz kabli podmorskich z Wielkiej Brytanii na obszar MFW realizowanej w PWSE, bez zawijania do jakiegokolwiek portu na terytorium Unijnego Obszaru Celnego, nie będzie wymagał dokonania zgłoszenia celnego do procedury dopuszczenia towarów do obrotu, ponieważ dla potrzeb celnych obszar PWSE nie może być uznany za obszar Unijnego Obszaru Celnego.
Kable podmorskie przywożone z Wielkiej Brytanii nie stanowią towarów objętych cłem antydumpingowym lub cłem wyrównawczym na mocy stosownych przepisów wykonawczych.
W tak przedstawionych okolicznościach sprawy, Spółka wyraziła wątpliwość, czy przywóz kabli podmorskich z Wielkiej Brytanii na obszar inwestycji MFW zlokalizowanej na terytorium PWSE będzie stanowił import towarów w Polsce, od którego będzie zobowiązana rozliczyć należny podatek VAT.
Aby odnieść się do wątpliwości związanych z rozliczeniem przez Spółkę podatku VAT z tytułu importu towarów w Polsce w pierwszej kolejności należy ustalić, czy obszar Polskiej Wyłącznej Strefy Ekonomicznej, na której realizowana jest MFW stanowi terytorium kraju.
Ustawa z 12 października 1990 r. o ochronie granicy państwowej (t.j. Dz. U. z 2025 r. poz. 184, dalej jako: „ustawa o ochronie granicy”) nie definiuje wprost pojęcia terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, jednak określa jej granice, a tym samym wyznacza obszar wchodzący w skład terytorium kraju.
Jak stanowi art. 1 ustawy o ochronie granicy:
Granicą Rzeczypospolitej Polskiej, zwaną dalej „granicą państwową”, jest powierzchnia pionowa przechodząca przez linię graniczną, oddzielająca terytorium państwa polskiego od terytoriów innych państw i od morza pełnego. Granica państwowa rozgranicza również przestrzeń powietrzną, wody i wnętrze ziemi.
Zgodnie z art. 3 ustawy o ochronie granicy:
Granica państwowa na morzu przebiega w odległości 12 mil morskich od linii podstawowej, określonej w odrębnych przepisach, lub po zewnętrznej granicy red włączonych do morza terytorialnego.
Natomiast stosownie do art. 2 ust. 1 ustawy z 21 marca 1991 r. o obszarach morskich Rzeczypospolitej Polskiej i administracji morskiej (t.j. Dz. U. z 2024 r. 1125.; dalej jako: „ustawa o obszarach morskich”):
Obszarami morskimi Rzeczypospolitej Polskiej są:
1)morskie wody wewnętrzne,
2)morze terytorialne,
3)strefa przyległa,
4)wyłączna strefa ekonomiczna
- zwane „polskimi obszarami morskimi”.
Z art. 2 ust. 2 ustawy o obszarach morskich wynika, że:
Morskie wody wewnętrzne i morze terytorialne wchodzą w skład terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
W myśl art. 15 ustawy o obszarach morskich:
Wyłączna strefa ekonomiczna jest położona na zewnątrz morza terytorialnego i przylega do tego morza. Obejmuje ona wody, dno morza i znajdujące się pod nim wnętrze ziemi.
Zgodnie z art. 17 ustawy o obszarach morskich:
Rzeczypospolitej Polskiej przysługują w wyłącznej strefie ekonomicznej:
1)suwerenne prawa w celu rozpoznawania, zarządzania i eksploatacji zasobów naturalnych, zarówno żywych, jak i mineralnych, dna morza i wnętrza ziemi pod nim oraz pokrywających je wód, a także ochrona tych zasobów oraz suwerenne prawa w odniesieniu do innych gospodarczych przedsięwzięć w strefie;
2)władztwo w zakresie:
a)budowania i użytkowania sztucznych wysp, konstrukcji i innych urządzeń,
b)badań naukowych,
c)ochrony i zachowania środowiska morskiego;
d)inne uprawnienia przewidziane w prawie międzynarodowym.
Jak stanowi art. 22 ust. 1 ustawy o obszarach morskich:
Rzeczpospolita Polska ma wyłączne prawo wznoszenia, udzielania pozwoleń na wznoszenie i wykorzystywanie w wyłącznej strefie ekonomicznej sztucznych wysp, wszelkiego rodzaju konstrukcji i urządzeń przeznaczonych do przeprowadzania badań naukowych, rozpoznawania lub eksploatacji zasobów, jak również w odniesieniu do innych przedsięwzięć w zakresie gospodarczego badania i eksploatacji wyłącznej strefy ekonomicznej, w szczególności wykorzystania w celach energetycznych wody, prądów morskich i wiatru.
Art. 22 ust. 2 ustawy o obszarach morskich stanowi, że:
Sztuczne wyspy, konstrukcje i urządzenia, o których mowa w ust. 1, podlegają prawu polskiemu.
Natomiast, zgodnie z art. 23 ust. 1 ustawy o obszarach morskich:
Wznoszenie lub wykorzystywanie sztucznych wysp, konstrukcji i urządzeń w polskich obszarach morskich wymaga uzyskania pozwolenia ustalającego ich lokalizację oraz określającego warunki ich wykorzystania na tych obszarach.
Z kolei stosownie do art. 56 ust. 1 Konwencji Narodów Zjednoczonych o prawie morza sporządzonej w Montego Bay 10 grudnia 1982 r. (t.j. Dz. U. z 2002 r. 59 poz. 543 dalej jako: „Konwencja o prawie morza”) ratyfikowanej przez Polskę 6 listopada 1998 r.:
Państwo nadbrzeżne ma w wyłącznej strefie ekonomicznej:
a)suwerenne prawa w celu badania, eksploatacji i ochrony zasobów naturalnych, zarówno żywych, jak i nieożywionych, wód morskich pokrywających dno, a także dna morskiego i jego podziemia oraz w celu gospodarowania tymi zasobami, jak również w odniesieniu do innych przedsięwzięć w zakresie gospodarczego badania i eksploatacji strefy, takich jak wytwarzanie energii poprzez wykorzystanie wody, prądów i wiatrów;
b)jurysdykcję przewidzianą w odpowiednich postanowieniach Konwencji o prawie morza w odniesieniu do:
i.budowania i wykorzystywania sztucznych wysp, instalacji i konstrukcji;
ii.badań naukowych morza;
iii.ochrony i zachowania środowiska morskiego;
c)inne prawa i obowiązki przewidziane w niniejszej konwencji.
W myśl art. 60 ust. 1 Konwencji o prawie morza:
Państwo nadbrzeżne ma w wyłącznej strefie ekonomicznej wyłączne prawo budowania oraz wydawania pozwoleń i przepisów dotyczących budowy, eksploatacji i wykorzystywania:
a)sztucznych wysp;
b)instalacji i konstrukcji dla celów przewidzianych w artykule 56 i dla innych celów gospodarczych;
c)instalacji i konstrukcji, które mogą zakłócać wykonywanie przez państwo nadbrzeżne swoich uprawnień w strefie.
Na podstawie art. 60 ust. 2 Konwencji o prawie morza:
Państwo nadbrzeżne posiada wyłączną jurysdykcję nad takimi sztucznymi wyspami, instalacjami i konstrukcjami, łącznie z jurysdykcją w zakresie wydawania ustaw i innych przepisów prawnych w sprawach celnych, skarbowych, sanitarnych i imigracyjnych, a także w sprawach bezpieczeństwa.
Powołane przepisy wskazują, że wyłączna strefa ekonomiczna stanowi obszar znajdujący się poza terytorium państwa, w którym jednak państwo może wykonywać ograniczoną jurysdykcję (określone prawa suwerenne). Wyłączna strefa ekonomiczna jest obszarem o specjalnym statusie prawnym, który z jednej strony polega na sprawowaniu w niej praw suwerennych przez państwa nadbrzeżne, a z drugiej strony na równoległym istnieniu praw innych państw (w tym państw trzecich), a konkretnie praw wynikających z postanowień Konwencji o prawie morza, odnoszących się do morza otwartego i mówiących o wolności mórz. W wyłącznej strefie ekonomicznej obowiązuje określony reżim prawny, wskazujący zakres jurysdykcji i praw państwa nadbrzeżnego oraz praw i wolności innych państw w tym obszarze.
Zgodnie z art. 56 ust. 1 lit. b Konwencji o prawie morza, państwo nadbrzeżne ma w wyłącznej strefie ekonomicznej jurysdykcję przewidzianą w odpowiednich postanowieniach tej Konwencji, w odniesieniu do budowania i wykorzystania sztucznych wysp, instalacji i konstrukcji. Zakres tej jurysdykcji został sprecyzowany m.in. w art. 60 ust. 1 Konwencji o prawie morza. Z kolei w prawie krajowym uprawnienia przyznane państwu nadbrzeżnemu w tym przepisie Konwencji zostały dookreślone w art. 23 ust. 1 ustawy o obszarach morskich.
Jednocześnie należy uznać, że morska farma wiatrowa zalicza się do konstrukcji, o których mowa w art. 60 ust. 1 Konwencji o prawie morza oraz w art. 23 ust. 1 ustawy o obszarach morskich.
Tym samym, realizowanie przez państwo nadbrzeżne uprawnień w zakresie przyznanej mu jurysdykcji wobec sztucznych wysp, instalacji i konstrukcji zlokalizowanych w wyłącznej strefie ekonomicznej, uzależnione jest od obowiązywania w prawie krajowym odpowiednich przepisów, mających zastosowanie w jego wyłącznej strefie ekonomicznej.
Kwestia opodatkowania czynności wykonywanych na terenie wyłącznej strefy ekonomicznej była przedmiotem orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej. W powołanym również przez Państwa wyroku z 29 marca 2007 r. w sprawie C-111/05 Aktiebolaget NN, TSUE odnosząc się do kwestii traktowania do celów VAT czynności położenia kabla światłowodowego, którego część przebiegała przez wyłączną strefę ekonomiczną i szelf kontynentalny stwierdził, że suwerenność państwa nadbrzeżnego w wyłącznej strefie ekonomicznej oraz w odniesieniu do szelfu kontynentalnego ma charakter tylko funkcjonalny i jako taki ogranicza się do prawa prowadzenia badań i eksploatacji, o których mowa w art. 56 i 77 Konwencji o prawie morza. Skoro dostawy i układania podmorskiego kabla nie ma pośród rodzajów działalności wymienionych enumeratywnie w tych przepisach, część czynności wykonywana w wyłącznej strefie ekonomicznej i na szelfie kontynentalnym nie jest objęta zakresem suwerenności państwa nabrzeżnego. Z powyższego wynika, że ta część transakcji nie może być uznana za wykonaną na terytorium kraju, w rozumieniu art. 2 pkt 1 Szóstej dyrektywy.
Z ww. orzeczenia wynika więc, że dla celów dostaw i świadczenia usług bezpośrednio związanych z rodzajami działalności, o których mowa w Konwencji o prawie morza, a do których państwa członkowskie mają suwerenne prawo, wyłączna strefa ekonomiczna jest uznawana za część ich terytorium.
W zakresie działalności dotyczącej budowy i wykorzystania m.in. morskich farm wiatrowych, wykonanie jurysdykcji odbywa się na podstawie przepisów obowiązujących w prawie krajowym. Tym samym, w zakresie tej działalności wyłączną strefę ekonomiczną należy uznać za część terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
Powyższa zasada odnosi się do opisanej we wniosku dostawy kabli podmorskich do budowanej infrastruktury morskiej farmy wiatrowej, której zasadniczym celem jest umożliwienie odbioru energii elektrycznej wytwarzanej na Morzu (...). Jak bowiem wynika z art. 22 ust. 1 ustawy o obszarach morskich, wyłączne prawo Rzeczypospolitej Polskiej w wolnej strefie ekonomicznej dotyczy nie tylko wznoszenia i udzielania pozwoleń na wznoszenie i wykorzystanie określonych obiektów do przeprowadzania badań naukowych, rozpoznawania lub eksploatacji zasobów, ale dotyczy również przedsięwzięć w zakresie gospodarczego badania i eksploatacji wyłącznej strefy ekonomicznej, w szczególności wykorzystania w celach energetycznych wody, prądów morskich i wiatru.
Podsumowując, wyłączna strefa ekonomiczna powinna być uważana za terytorium kraju, o którym mowa w art. 2 pkt 1 ustawy, w zakresie czynności wykonywanych w tej strefie, dla których Rzeczpospolita Polska posiada wyłączne suwerenne prawo ich wykonania.
Zatem skoro, Polska Wyłączna Strefa Ekonomicznej powinna być traktowana jako terytorium kraju, o którym mowa w art. 2 pkt 1 ustawy o VAT, to dla celów VAT, za miejsce dostawy towarów (kabli podmorskich) do budowanej infrastruktury morskiej farmy wiatrowej dostarczanych na teren Polskiej Wyłącznej Strefy Ekonomicznej powinna zostać uznana Polska.
Przechodząc do kwestii rozliczenia podatku VAT należnego z tytułu importu towarów w związku z przywozem przez Spółkę kabli podmorskich przeznaczonych do budowy farmy wiatrowej (…) spoza UE (z Wielkiej Brytanii) na teren PWSE należy wskazać, że za import towarów - w świetle powołanego art. 2 pkt 7 ustawy - uważa się przywóz towarów z terytorium państwa trzeciego na terytorium Unii Europejskiej.
Definicja ta stanowi implementację art. 30 dyrektywy 2006/112/WE z 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. U. UE L 347 z 11.12.2006 str. 1 ze zm.), w myśl którego „import towarów” oznacza wprowadzenie na terytorium Wspólnoty towarów, które nie znajdują się w swobodnym obrocie w rozumieniu art. 24 Traktatu.
Oznacza to, że importem jest przywóz towarów z kraju trzeciego na terytorium innego państwa UE, przy czym tylko import na terytorium kraju stanowi czynność podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług w Polsce, na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 3 ustawy. Należy przy tym zauważyć, że pojęcie importu towarów jest pojęciem szerszym od - stanowiącego czynność podlegającą opodatkowaniu VAT - importu towarów na terytorium kraju. Aby bowiem wystąpił import towarów w Polsce konieczne jest dodatkowo, by miejsce świadczenia (miejsce importu) znajdowało się na terytorium kraju (art. 26a ustawy VAT). W związku z tym konieczność rozliczenia podatku VAT od importu towarów w Polsce, ma miejsce tylko wtedy, gdy miejsce jego świadczenia (opodatkowania) znajduje się w kraju. Co do zasady, miejscem dokonania importu jest kraj, w którym towary zostały dopuszczone do obrotu, dla których z tytułu importu powstaje dług celny, a tym samym obowiązek podatkowy w podatku VAT.
Natomiast powstanie obowiązku podatkowego z tytułu importu towarów - stosownie do art. 19a ust. 9 ustawy - powiązane jest z powstaniem długu celnego lub faktem zaistnienia określonych procedur celnych, o których mowa w art. 19a ust. 10a i 11 ustawy o VAT. W przypadku, gdy importowany towar nie jest objęty procedurą dopuszczenia do obrotu w rozumieniu przepisów celnych i przywóz towaru nie powoduje powstania długu celnego, ani też nie występują żadne inne należności przywozowe, obowiązek podatkowy dla przedmiotowego importu towarów nie powstaje.
Szczególne zasady wymiaru i poboru podatku w imporcie wiążą się ze specyfiką importu jako czynności opodatkowanej podatkiem od towarów i usług. Podatnikami - o czym stanowi art. 17 ust. 1 pkt 1 ustawy - są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, na których ciąży obowiązek uiszczenia cła. Z powołanych regulacji wynika, że dług celny (co oznacza nałożony na określoną osobę obowiązek zapłaty stosownej kwoty należności celnych przywozowych lub wywozowych, określonej dla danych towarów na mocy obowiązujących przepisów prawa celnego) powstaje w chwili przyjęcia zgłoszenia celnego (art. 77 ust. 2 UKC). Dłużnikiem, czyli podmiotem odpowiedzialnym za dług celny, jest zgłaszający (art. 77 ust. 3 UKC). Dług celny w przywozie powstaje w wyniku objęcia towarów nieunijnych, podlegających należnościom celnym przywozowym, m.in. procedurą dopuszczenia do obrotu (art. 77 ust. 1 lit. a UKC). Z kolei dopuszczenie do obrotu wymaga pobrania wszelkich należnych należności celnych przywozowych oraz pobrania - w stosownych przypadkach - innych należności zgodnie z właściwymi obowiązującymi przepisami dotyczącymi pobierania tych należności (art. 201 ust. 2 lit. a i b UKC).
Należy również podkreślić, że obowiązek zapłaty podatku z tytułu importu towarów ciąży na osobach przywożących towary, bez względu na to, czy są one podatnikami w rozumieniu art. 15 ustawy czy też nie. W konsekwencji każdy podmiot importujący towary obowiązany jest uiścić podatek z tytułu importu towarów, ponieważ w tym przypadku podatek obciąża czynność faktyczną, jaką jest przywóz towarów. Przepisy nie uzależniają natomiast powstania tego obowiązku od warunku posiadania przez importera prawa do dysponowania towarem jak właściciel.
Na podstawie ww. przepisów należy stwierdzić, że import towarów jest jedną z czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem VAT, a podatnikiem, czyli podmiotem zobowiązanym do opodatkowania importu, jest importer.
W analizowanej sprawie, kable podmorskie do budowy farmy wiatrowej (…) będą transportowane spoza UE (z Wielkiej Brytanii) na teren PWSE. Jednocześnie, jak wskazałem, za miejsce dostawy towarów dostarczanych na teren PWSE - dla celów VAT powinna zostać uznana Polska. Zatem skoro będzie następował przywóz towarów z terytorium państwa trzeciego na terytorium Unii Europejskiej (do Polski), to tym samym w Polsce będzie dochodzić do importu towarów, w rozumieniu art. 2 pkt 7 ustawy.
Powołując się na informacje uzyskane od Naczelnika (…) Urzędu Celno-Skarbowego w (…) wskazali Państwo, że przywóz kabli podmorskich z terytorium Wielkiej Brytanii na obszar inwestycji MFW zlokalizowanej na terytorium PWSE, bez zawijania do któregokolwiek portu na terytorium Unijnego Obszaru Celnego, nie będzie wymagał dokonania zgłoszenia celnego do procedury dopuszczenia towarów do obrotu, z uwagi na to, że dla potrzeb celnych w przedstawionych okolicznościach obszar PWSE gdzie zlokalizowana jest inwestycja MFW nie może być uznany za obszar Unijnego Obszaru Celnego. Powyższe informacje przyjąłem jako element opisanego zdarzenia przyszłego.
Wskazali Państwo, że zgodnie z art. 201 Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 952/2013 z dnia 9 października 2023 r. ustanawiającego unijny kodeks celny (UKC) - procedurą dopuszczenia do obrotu obejmuje się towary nieunijne przeznaczone do wprowadzenia na rynek Unii lub do osobistego użytku lub konsumpcji na obszarze celnym Unii. Obszar celny Unii Europejskiej obejmuje wody terytorialne państw członkowskich czyli ich wody wewnętrzne i morze terytorialne (art. 4 ust. 1 UKC, art. 2 Konwencji Narodów Zjednoczonych o prawie morza (UNCLOS), art. 2 ust. 2 ustawy o obszarach morskich Rzeczypospolitej Polskiej i administracji morskiej). Obszar celny Unii, tj. terytoria państw członkowskich nie obejmuje natomiast akwenów, na których państwom członkowskim przysługują jedynie uprawnienia o charakterze funkcjonalnym, takich jak strefa przyległa czy Wyłączna Strefa Ekonomiczna, która jest obszarem zajmującym się poza granicami morza terytorialnego i przylegającym do tego morza, który nie rozciąga się na odległość większą niż 200 mil morskich.
Ponadto, wskazali Państwo, że „Z preambuły Rozporządzenia Wykonawczego Komisji UE 2019/1131 z dnia 2 lipca 2019 r. ustanawiającego narzędzia celne w celu wykonania art. 14a rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/1036 oraz art. 24a rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/1037 wynika, że przywóz towaru może odbywać się z pominięciem portu państwa członkowskiego. Oznacza to brak obowiązku dokonania zgłoszenia celnego bądź powiadomienia o powrotnym wywozie. Natomiast istnieje obowiązek złożenia poświadczenia odbioru w przypadku dostarczania towarów na które nałożone zostało cło antydumpingowe lub wyrównawcze. Poświadczenie odbioru według określonego w ww. rozporządzeniu wzoru powinno być złożone w ciągu 30 dni od daty odbioru odnośnego produktu (...)”. Przy czym, wskazali Państwo, że na dzień sporządzenia niniejszego wniosku kable podmorskie przywożone z Wielkiej Brytanii nie stanowią towarów objętych cłem antydumpingowym lub cłem wyrównawczym na mocy stosownych przepisów wykonawczych.
Zatem, z przedstawionych okoliczności sprawy wynika, że w związku z przywozem kabli podmorskich z Wielkiej Brytanii na obszar MFW (…) zlokalizowanej na terytorium PWSE, nie będą Państwo zobowiązani do dokonania zgłoszenia celnego tych towarów. Wskazali Państwo, że nie będą Państwo dysponować zgłoszeniem celnym o objęcie kabli podmorskich procedurą dopuszczenia do obrotu w Polsce (procedurą importu w Polsce), z którego wynika kwota długu celnego, a w konsekwencji, kwota należności celnych i podatku VAT do zapłaty z tytułu importu towarów.
Zatem skoro, jak Państwo wskazują - przywóz towarów (kabli podmorskich) wprowadzanych na teren PWSE nie będzie wiązał się z ich zgłoszeniem do procedury dopuszczenia tych towarów do obrotu i powstaniem długu celnego, należy uznać, że w związku z przywozem kabli podmorskich na terytorium kraju nie powstanie obowiązek podatkowy tytułu importu towarów, który zgodnie z art. 19a ust. 9 ustawy powstaje z chwilą powstania długu celnego. Jak wskazałem, powstanie obowiązku podatkowego z tytułu importu towarów wiąże się bowiem z powstaniem obowiązku zapłaty cła lub faktem zaistnienia określonych procedur celnych. Natomiast w przypadku, gdy importowany towar nie jest objęty procedurą dopuszczenia do obrotu w rozumieniu przepisów celnych i przywóz towaru nie powoduje powstania długu celnego, ani też nie występują żadne inne należności przywozowe, wówczas nie powstaje obowiązek podatkowy z tytułu przedmiotowego importu towarów.
Przy tym, z opisu sprawy nie wynika, aby wystąpiły okoliczności, o których mowa w art. 19a ust. 10a lub 11 ustawy, a więc takie które skutkują powstaniem obowiązku podatkowego z tytułu importu towarów i dotyczą przypadku objęcia importowanych towarów procedurą celną uszlachetniania czynnego lub jedną ze specjalnych procedur celnych, jeżeli od towarów tych pobierane są opłaty wyrównawcze lub opłaty o podobnym charakterze. Tym samym, nie będą Państwo podatnikiem z tytułu importu towarów, o którym mowa w art. 17 ust. 1 pkt 1 ustawy zobowiązanym do rozliczenia podatku VAT z tytułu importu towarów.
W konsekwencji, wskazać należy, że przywóz towarów (kabli podmorskich) przeznaczonych do budowy farmy wiatrowej MFW na teren PWSE na Morzu (...) nie będzie wiązał się z obowiązkiem rozliczenia przez Spółkę podatku VAT w Polsce z tytułu importu towarów. W tej konkretnej sytuacji pomimo tego, że wprowadzenie towarów na obszar PWSE, do której Polska posiada suwerenne prawo będzie stanowiło import towarów, o którym mowa w art. 2 pkt 7 ustawy o VAT, to z uwagi na brak powstania obowiązku podatkowego z tytułu importu towarów (brak dopuszczenia sprowadzanych towarów do obrotu w kraju) - PWSE, uznana w części za terytorium Polski, nie będzie miejscem importu (opodatkowania) dla przywożonych towarów (art. 26a ustawy o VAT).
W konsekwencji Państwa stanowisko, z którego wynika, że przywóz kabli podmorskich z Wielkiej Brytanii na obszar inwestycji MFW zlokalizowanej na terytorium PWSE, nie stanowi importu towarów dla celów VAT w Polsce, z tytułu którego Spółka byłaby zobowiązana do rozliczenia podatku należnego jest prawidłowe.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.
Podkreślam, że niniejsza interpretacja została wydana na podstawie przedstawionego we wniosku opisu sprawy co oznacza, że w przypadku gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, kontroli celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan sprawy, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych.
Jednocześnie informuję, że w oparciu o informacje przedstawione przez Wnioskodawcę, jako element stanu faktycznego przyjęto, że przywóz kabli podmorskich z Wielkiej Brytanii na obszar inwestycji MFW realizowanej na obszarze PWSE nie będzie wymagał dokonania zgłoszenia celnego do procedury dopuszczenia towarów do obrotu w związku z tym, Wnioskodawca nie będzie dysponował zgłoszeniem celnym o objęcie kabli podmorskich procedurą dopuszczenia do obrotu w Polsce (procedurą importu w Polsce), z którego wynikałaby kwota długu celnego, a w konsekwencji kwota należności celnych i podatkowych (VAT) do zapłaty z tytułu importu towarów. Tym samym, nie dokonywano rozstrzygnięcia w tym zakresie.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.
- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1) z zastosowaniem art. 119a;
2) w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3) z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
- Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.
