
Temat interpretacji
Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe
Szanowna Pani,
stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od towarów i usług w zakresie występowania w charakterze podatnika podatku od towarów i usług z tytułu świadczenia usług pisania i przekazywania praw autorskich do książek (pytanie oznaczone we wniosku nr 1) jest prawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
9 lipca 2025 r. wpłynął Pani wniosek z 9 lipca 2025 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, która dotyczy:
·występowania w charakterze podatnika podatku od towarów i usług z tytułu świadczenia usług pisania i przekazywania praw autorskich do książek (pytanie oznaczone we wniosku nr 1) oraz
·podlegania zwolnieniu od podatku VAT usług polegających na pisaniu książek i przekazaniu praw autorskich do stworzonych utworów, uczestnictwa w spotkaniach promocyjnych oraz promocji w social mediach (pytanie oznaczone we wniosku nr 2).
Uzupełniła go Pani – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 18 lipca 2025 r. (wpływ 18 sierpnia 2025 r.).
Treść wniosku jest następująca:
Opis stanu faktycznego
13 czerwca 2025 r. r. Wnioskodawczyni zarejestrowała jednoosobową działalność gospodarczą.
Głównym przedmiotem tej działalności jest 90.11.Z, tj. działalność literacka i działalność związana z komponowaniem muzyki. Działalność Wnioskodawczyni polega głównie na pisaniu książek literatury popularnej.
Wnioskodawczyni prowadzi działalność polegającą na pisaniu książek i artykułów w sposób samodzielny. W tym celu współpracuje z wieloma wydawcami (często konkurującymi ze sobą na rynku wydawniczym), lecz także prowadzi działalność gospodarczą niezależnie od wydawców, co przejawia się między innymi przez to, że:
a)posiada własną powierzchnię dla potrzeb biura, w którym prowadzi działalność gospodarczą, w tym pisze książki (wydawca nie udostępnia jej żadnych powierzchni w celu stworzenia utworu),
b)samodzielnie inwestuje w sprzęt niezbędny do tworzenia dzieł autorskich w postaci książek i artykułów (posiada komputer, oprogramowanie komputerowe, etc.),
c)samodzielnie zaopatruje się w materiały pomocnicze związane z pisaniem książek,
d)zobowiązana jest do naprawienia wszelkich szkód poniesionych przez wydawcę w przypadku, gdyby dostarczone przez niego utwory naraziły wydawcę na szkodę – a co więcej, w zależności od polityki danego wydawcy, w zawieranych umowach mogą być zawarte zapisy wprost zobowiązujące Wnioskodawcę do zaspokojenia na koszt Wnioskodawcy wszelkich uzasadnionych roszczeń osób trzecich lub swoich współpracowników z tytułu naruszenia praw autorskich (majątkowych lub osobistych), dotyczących stworzonych utworów,
e)zobowiązana jest do usuwania wszelkich wad (w tym w szczególności wad prawnych) dostarczonych utworów – o ile takie wady wystąpią.
Jeżeli chodzi o współpracę z wydawcami książek, to najczęściej są zawierane umowy na napisanie książki i przeniesienie przez Wnioskodawcę na wydawcę autorskich praw majątkowych do stworzonego utworu.
Każdorazowo strony negocjują warunki współpracy, które są następnie ujmowane w umowie. Z reguły jedna umowa będzie dotyczy napisania i przeniesienia na wydawcę autorskich praw majątkowych do jednej książki i jej późniejszych aktualizacji.
W międzyczasie kilka razy w roku jako pisarka, artystka z dziedziny kultury, Wnioskodawczyni bierze udział w spotkaniach autorskich. Przeprowadzane spotkania autorskie, mają charakter wyłącznie działalności kulturalnej, z wyłączeniem działalności dydaktycznej. Na spotkaniach Wnioskodawczyni rozmawia z czytelnikami o książkach z dziedziny literatury obyczajowej, o pisarskiej pasji, dzieli się anegdotami z pracy pisarza. Te spotkania są otwarte dla publiczności, mają charakter spotkań kulturalnych dla czytelników i zawsze mają wstęp wolny, bez płatnych biletów wstępu dla czytelników chcących wziąć udział w spotkaniu.
Wnioskodawczyni promuje utwory w swoich social mediach.
Uzupełnienie opisu stanu faktycznego
1.Wnioskodawczyni w odniesieniu do wszystkich usług objętych wnioskiem działa jako twórca w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 87 ze zm.).
2.Wszystkie ww. usługi mają charakter kreacyjny, tj. wiążą się z pracą twórczą i wymagającą kreatywności, cechują się niepowtarzalnością, są wykonywana według autorskiego pomysłu Wnioskodawczyni oraz skutkują powstaniem czegoś nowego, tzn. utworu w rozumieniu ustawy o prawach autorskich i prawach pokrewnych.
Odnosząc się oddzielnie do świadczonych przez Wnioskodawczynię poinformowano, że:
2a. Tworzenie utworów
Charakter kreacyjny polega tu na materialnej, umysłowej i autorskiej działalności autorki celem wytworzenia utworu literackiego, mającego na celu wzbogacić kulturę polską oraz dziedzictwo narodowe.
2b. Spotkania autorskie
Charakter kreacyjny polega w tym przypadku na rozwinięciu działań związanych ze wzbogacaniem kultury polskiej poprzez upowszechnianie treści, znaczenia oraz przesłania utworów literackich będących składowymi kultury polskiej oraz dziedzictwa narodowego podczas bezpośrednich spotkań z odbiorcami autorskich dzieł sztuki.
2c. Promocja w social mediach
W tym przypadku charakter kreacyjny promocji w social mediach jako nowoczesnej wersji spotkań autorskich polegającym na cyfrowym kontakcie z odbiorcami kultury polskiej oraz dziedzictwa narodowego, bądź niemogącymi brać udziału w spotkaniach bezpośrednich bądź chcących ubogacić posiadaną już wiedzę nt. autorskich dzieł literackich odbywa się wyłącznie według autorskiego pomysłu Wnioskodawczyni, wymaga niepowtarzalności. Promocja w social mediach służy również podaniu do publicznej wiadomości informacji o aktualnie tworzonym przez pisarkę utworze literackim zgodnie z pkt. 2a.
3.Świadczone przez Wnioskodawczynię usługi będące przedmiotem pytania są ściśle związane z kulturą.
Odnosząc się indywidualnie do każdej z usługi objętej zakresem wniosku poinformowano, że:
3a. Tworzenie utworów
Tworzenie utworu literackiego jest ściśle związane z kulturą, ponieważ ją tworzy, poszerza oraz ubogaca dziedzictwo narodowe.
3b. Spotkania autorskie
Spotkania autorskie są ściśle związane z kulturą, ponieważ mają za zadanie opowiadanie o treści, znaczeniu oraz przesłaniu stworzonego utworu literackiego.
3c. Promocja w social mediach
Działania promocyjne w social mediach mają ścisły związek z kulturą, ponieważ traktują o stworzonych przez autorkę dziełach sztuki będących częścią kultury polskiej oraz dziedzictwa narodowego oraz rozwijają treści przekazywane na spotkaniach autorskich
4.Wykonywane przez Wnioskodawczynię usługi przyczyniają się do tworzenia i upowszechnienia dorobku kulturalnego.
Odnosząc się indywidualnie do usług objętych zakresem wniosku poinformowano, że:
4a. Tworzenie utworów
Tworzenie utworu literackiego przyczynia się do tworzenia oraz upowszechniania dorobku kulturalnego, ponieważ tworzenie dzieła literackiego jest tworzeniem kultury samej w sobie. Dzieło upowszechnia kulturę narodową poprzez docieranie do odbiorców tejże kultury.
4b. Spotkania autorskie
Spotkania autorskie przyczyniają się do tworzenia oraz upowszechniania dorobku kulturalnego, ponieważ podczas ich trwania twórca przekazuje i objaśnia treść oraz misję stworzonego utworu.
4c. Promocja w social mediach
Działania promocyjne w social mediach przyczyniają się do tworzenia oraz upowszechniania dorobku kulturalnego, ponieważ przy pomocy środków masowej komunikacji cyfrowej twórca przekazuje i objaśnia treść oraz misję stworzonego utworu. Jest to rozszerzenie informacji przekazywanej ustnie na spotkaniach autorskich.
5.Na każdy utwór Wnioskodawczyni zawiera z wydawnictwem jedną pisemną umową, w ramach której przekazuje licencje do korzystania oraz rozpowszechniania utworu, zobowiązuje się do promocji w porozumieniu z wydawcą oraz promocji utworu we własnych social mediach zgodnie z harmonogramem wydawcy.
Dodatkowo Wnioskodawczyni uczestniczy sporadycznie w spotkaniach autorskich organizowanych przez podmioty inne niż ww. wydawnictwo, np. biblioteki i w takim przypadku zawierana jest odrębna umowa z ustalonym indywidualnym wynagrodzeniem.
6.Wynagrodzenie wypłacane Wnioskodawczyni stanowi honorarium. Jest ono pochodną ilością sprzedanych egzemplarzy utworu, na które została udzielona licencja.
7. Zawierając umowy na świadczenie opisanych we wniosku usług Wnioskodawczyni udziela licencji na korzystanie z praw autorskich do ww. utworu.
8. Usługi przekazywania praw autorskich, spotkań autorskich oraz promocji w social mediach są powiązane z pisaniem książek i są niezbędne do prowadzenia działalności w tym zakresie. Usługi promocyjne (spotkania autorskie, social media) dotyczą wyłącznie tworzonych przez Wnioskodawczynię utworów. Z tytułu ww. usług Wnioskodawczyni przysługuje jednolite wynagrodzenie na mocy umowy o udzielenie licencji do wykorzystania praw autorskich przez wydawnictwo. Jest ono pochodną ilości sprzedanych egzemplarzy dzieła literackiego natomiast nie jest ono jednolite w odniesieniu do umów zawieranych z podmiotami innymi niż wydawnictwo na udział w spotkaniach autorskich. Pisanie książek i świadczenie pozostałych usług (przekazywania praw autorskich, spotkania autorskie, promocja w social mediach) są ze sobą ściśle powiązane (nierozerwalnie związane), w taki sposób, że obiektywnie rzecz biorąc będą tworzyć z ekonomicznego punktu widzenia jedną całość, którą jedynie sztucznie można byłoby podzielić. Nierozerwalność wynika z faktu, że zarówno spotkania autorskie jak i propagowanie kultury poprzez media społecznościowe dotyczą tylko i wyłącznie treści zawartych w tworzonych przez autorkę dziełach literackich.
9.W ramach świadczonych usług Wnioskodawczyni nie wykonuje usług, o których mowa w art. 43 ust. 19 ustawy o podatku od towarów i usług.
Pytanie
Czy z tytułu usług pisania i przekazywania praw autorskich do książek Wnioskodawca będzie podatnikiem podatku VAT w rozumieniu art. 15 ustawy o VAT (pytanie oznaczone we wniosku nr 1)?
Pani stanowisko w sprawie
Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.
W myśl art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).
Przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:
1.przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
2.zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
3.świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.
Nie każda jednak czynność stanowiąca dostawę towarów w rozumieniu art. 7 ustawy, czy też świadczenie usług w rozumieniu art. 8 ustawy, podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Aby dana czynność podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, musi być wykonana przez podatnika.
Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.
W myśl art. 15 ust. 2 ustawy, działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.
Stosownie do treści art. 15 ust. 3 ustawy, za wykonywaną samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 1, nie uznaje się czynności:
1.z tytułu których przychody zostały wymienione w art. 12 ust. 1-6 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307 z późn. zm.);
2.z tytułu których przychody zostały wymienione w art. 13 pkt 2-9 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, jeżeli z tytułu wykonania tych czynności osoby te są związane ze zlecającym wykonanie tych czynności prawnymi więzami tworzącymi stosunek prawny pomiędzy zlecającym wykonanie czynności i wykonującym zlecane czynności co do warunków wykonywania tych czynności, wynagrodzenia i odpowiedzialności zlecającego wykonanie tych czynności wobec osób trzecich.
Przepis ust. 3 pkt 3 stosuje się odpowiednio do usług twórców i artystów wykonawców w rozumieniu przepisów o prawie autorskim i prawach pokrewnych, wynagradzanych w formie honorariów za przekazanie lub udzielenie licencji do praw autorskich lub praw artystycznego wykonania albo ich wykonanie, w tym również wynagradzanych za pośrednictwem organizacji zbiorowego zarządzania prawami autorskimi lub prawami pokrewnymi (art. 15 ust. 3a ustawy).
Zgodnie z art. 13 pkt 2 i 8 ustawy o PIT, uważa się:
·przychody z osobiście wykonywanej działalności artystycznej, literackiej, naukowej, trenerskiej, oświatowej i publicystycznej, w tym z tytułu udziału w konkursach z dziedziny nauki, kultury i sztuki oraz dziennikarstwa, jak również przychody z uprawiania sportu, stypendia sportowe przyznawane na podstawie odrębnych przepisów oraz przychody sędziów z tytułu prowadzenia zawodów sportowych;
·przychody z tytułu wykonywania usług, na podstawie umowy zlecenia lub umowy o dzieło, uzyskiwane wyłącznie od:
a.osoby fizycznej prowadzącej działalność gospodarczą, osoby prawnej i jej jednostki organizacyjnej oraz jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej,
b. właściciela (posiadacza) nieruchomości, w której lokale są wynajmowane, lub działającego w jego imieniu zarządcy albo administratora – jeżeli podatnik wykonuje te usługi wyłącznie dla potrzeb związanych z tą nieruchomością
– z wyjątkiem przychodów uzyskanych na podstawie umów zawieranych w ramach prowadzonej przez podatnika pozarolniczej działalności gospodarczej oraz przychodów, o których mowa w pkt 9 (przychody uzyskane na podstawie umów o zarządzanie przedsiębiorstwem, kontraktów menedżerskich lub umów o podobnym charakterze).
Nie jest to jednak jedyny przepis ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych normujący źródło przychodu związane z działalnością twórczą, gdyż w myśl postanowień art. 18 ustawy za przychód z praw majątkowych uważa się w szczególności przychody z praw autorskich i praw pokrewnych w rozumieniu odrębnych przepisów, praw do projektów wynalazczych, praw do topografii układów scalonych, znaków towarowych i wzorów zdobniczych, w tym również z odpłatnego zbycia tych praw.
Z przepisu art. 15 ust. 3 pkt 3 ustawy wynika, że dla uznania, że określone czynności wykonywane przez osobę fizyczną nie stanowią samodzielnie wykonywanej działalności gospodarczej i tym samym pozostają poza regulacjami ustawy o podatku od towarów i usług, istotne jest łączne spełnienie wszystkich elementów wymienionych w tym przepisie tj. związanie zleceniobiorcy ze zlecającym wykonanie tych czynności prawnymi więzami tworzącymi stosunek prawny pomiędzy zlecającym a wykonującym zlecane czynności co do warunków:
·wykonywania tych czynności,
·wynagrodzenia,
·odpowiedzialności zlecającego wykonanie tych czynności wobec osób trzecich.
Odnośnie dwóch pierwszych warunków stwierdzić należy, że każdy w zasadzie stosunek prawny o charakterze odpłatnym istniejący pomiędzy podmiotem zlecającym wykonanie danej czynności, a podmiotem, który daną czynność wykonuje jest w jakimś sensie określony co do warunków wykonywania danych czynności oraz wynagrodzenia. Jednakże nie w każdym stosunku cywilnoprawnym określony jest zakres odpowiedzialności zlecającego za wykonanie zlecanych czynności. Należy przy tym zauważyć, że sformułowanie art. 15 ust. 3 pkt 3 ustawy, odnoszące się do odpowiedzialności należy rozumieć jako odpowiedzialność zleceniodawcy w stosunku do osób trzecich, za czynności realizowane przez zleceniobiorcę w ramach wykonywania zlecenia. Tylko w takim przypadku ryzyko wykonania czynności zleconych przechodzi z faktycznego wykonawcy na osobę zlecającą ich wykonanie, co wyklucza samodzielny charakter działalności zleceniobiorcy.
Z powołanych przepisów wynika, że dla uznania, że określone czynności wykonywane przez osobę fizyczną nie stanowią samodzielnie wykonywanej działalności gospodarczej i tym samym pozostają poza regulacjami ustawy o podatku od towarów i usług, istotne jest spełnienie wszystkich elementów wymienionych w art. 15 ust. 3 pkt 3 i ust. 3a ustawy o podatku od towarów i usług, które muszą wystąpić łącznie.
Bezsprzecznie działalność Wnioskodawcy polegająca na pisaniu książek oraz uzyskiwane z tego tytułu przychody mieszczą się w kategorii objętej regulacją przepisu art. 13 pkt 2 ustawy. Przy czym przynależność do określonej kategorii przychodów w rozumieniu przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie przesądza wyłącznie o tym, czy działalność polegająca na pisaniu może być wykonywana w ramach działalności gospodarczej czy też nie.
Istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia przedmiotowej sprawy mają warunki umów jakie zawiera Wnioskodawca odnośnie ich wykonania. A mianowicie w zawartych umowach określone są warunki co do wykonania określonego dzieła (książki), jak również jest określone wynagrodzenie. Jednakże z zawartych umów wynika że odpowiedzialność w stosunku do osób trzecich za skutki wynikające z napisanego książki ponosi Wnioskodawca. On także zobowiązany jest do usuwania wszelkich wad, w tym wad prawnych napisanego utworu.
Ponadto, Wnioskodawca, pisze książki dla różnych wydawnictw, często konkurujących ze sobą. Tak więc Wnioskodawca nie będzie związany z jednym zleceniodawcą umową, której warunki jej zawarcia byłyby podobne do umowy o pracę. Zatem Wnioskodawca przy pisaniu książek działa w warunkach konkurencji rynkowej i samodzielnie ponosi ryzyko ekonomiczne związane z prowadzeniem opisanej działalności. Poza tym Wnioskodawca korzysta z własnych zasobów technicznych w postaci własnego lokalu, sprzętu, publikacji innych autorów.
Tak więc Wnioskodawca pisząc książki sam ponosi koszty związane z wykonaniem danego utworu działa w warunkach rynkowej konkurencji, a także ponosi odpowiedzialność wobec osób trzecich w sytuacji, gdy opublikowanie napisanej przez Niego książki lub artykułu spowodowałoby narażenie wydawcy na szkody. Tym samym więc nie będą spełnione wszystkie warunki wymienione w przepisie art. 15 ust. 3 pkt 3 i art. 15 ust. 3a ustawy, które wyłączają podmioty je spełniające z grona podmiotów gospodarczych – podatników VAT.
W konsekwencji Wnioskodawcę w zakresie pisania książek należy uznać za podmiot prowadzący działalność gospodarczą i podatnika VAT w rozumieniu przepisów art. 15 ust. 1 i 2 ustawy o podatku od towarów i usług.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku w odniesieniu do występowania w charakterze podatnika podatku od towarów i usług z tytułu świadczenia usług pisania i przekazywania praw autorskich do książek (pytanie oznaczone we wniosku nr 1) jest prawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 775 ze zm.), zwanej dalej „ustawą”:
Opodatkowaniu ww. podatkiem podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.
W myśl art. 7 ust. 1 ustawy:
Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).
Natomiast art. 8 ust. 1 ustawy stanowi, że:
Przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:
1) przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
2)zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
3)świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.
Przez świadczenie należy rozumieć każde zachowanie, na które składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś na rzecz innej osoby), jak i zaniechanie, powstrzymanie się od działania (nieczynienie bądź też tolerowanie). Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy mieć na względzie, że ustawa o podatku od towarów i usług zalicza do grona usług każde świadczenie, które nie jest dostawą w myśl art. 7 ustawy. Należy jednak zaznaczyć, że usługą będzie tylko takie świadczenie, w przypadku którego istnieje bezpośredni konsument, odbiorca świadczenia odnoszący korzyść o charakterze majątkowym.
W związku z powyższym czynność podlega opodatkowaniu jedynie wówczas, gdy wykonywana jest w ramach umowy zobowiązaniowej, a jedna ze stron transakcji może zostać uznana za bezpośredniego beneficjenta tej czynności, przy czym związek pomiędzy otrzymywaną płatnością a świadczeniem na rzecz dokonującego płatności musi mieć charakter bezpośredni i na tyle wyraźny, aby można powiedzieć, że płatność następuje w zamian za to świadczenie.
Nie każda czynność stanowiąca dostawę, w rozumieniu art. 7 ustawy lub świadczenie usług w rozumieniu art. 8 ustawy, podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, bowiem aby dana czynność była opodatkowana tym podatkiem, musi być wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.
Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy:
Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.
W myśl z art. 15 ust. 2 ustawy:
Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.
Z kolei, art. 15 ust. 3 ustawy stanowi, że:
Za wykonywaną samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 1, nie uznaje się czynności:
1) z tytułu których przychody zostały wymienione w art. 12 ust. 1-6 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych;
2) (uchylony);
3) z tytułu których przychody zostały wymienione w art. 13 pkt 2-9 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, jeżeli z tytułu wykonania tych czynności osoby te są związane ze zlecającym wykonanie tych czynności prawnymi więzami tworzącymi stosunek prawny pomiędzy zlecającym wykonanie czynności i wykonującym zlecane czynności co do warunków wykonywania tych czynności, wynagrodzenia i odpowiedzialności zlecającego wykonanie tych czynności wobec osób trzecich.
Zgodnie z art. 12 ust. 1-6 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 163 ze zm.), zwanej dalej ustawą o podatku dochodowym od osób fizycznych:
1. Za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.
2. Wartość pieniężną świadczeń w naturze przysługujących pracownikom na podstawie odrębnych przepisów ustala się według przeciętnych cen stosowanych wobec innych odbiorców - jeżeli przedmiotem świadczenia są rzeczy lub usługi wchodzące w zakres działalności pracodawcy.
2a. Wartość pieniężną nieodpłatnego świadczenia przysługującego pracownikowi z tytułu wykorzystywania samochodu służbowego do celów prywatnych ustala się w wysokości:
1) 250 zł miesięcznie - dla samochodów:
a) o mocy silnika do 60 kW,
b) stanowiących pojazd elektryczny w rozumieniu art. 2 pkt 12 ustawy z dnia 11 stycznia 2018 r. o elektromobilności i paliwach alternatywnych (Dz.U. z 2024 r. poz. 1289, 1853 i 1881) lub pojazd napędzany wodorem w rozumieniu art. 2 pkt 15 tej ustawy;
2) 400 zł miesięcznie - dla samochodów innych niż wymienione w pkt 1.
2b. W przypadku wykorzystywania samochodu służbowego do celów prywatnych przez część miesiąca wartość świadczenia ustala się za każdy dzień wykorzystywania samochodu do celów prywatnych w wysokości 1/30 kwot określonych w ust. 2a.
2c. Jeżeli świadczenie przysługujące pracownikowi z tytułu wykorzystywania samochodu służbowego do celów prywatnych jest częściowo odpłatne, to przychodem pracownika jest różnica pomiędzy wartością określoną w ust. 2a albo ust. 2b i odpłatnością ponoszoną przez pracownika.
3. Wartość pieniężną innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych ustala się według zasad określonych w art. 11 ust. 2-2b.
3a. (uchylony)
4. Za pracownika w rozumieniu ustawy uważa się osobę pozostającą w stosunku służbowym, stosunku pracy, stosunku pracy nakładczej lub spółdzielczym stosunku pracy.
5. Nie wlicza się do przychodu osób wykonujących pracę nakładczą wartości surowców i materiałów pomocniczych dostarczonych przez te osoby oraz zwrotu poniesionych przez nie kosztów z tytułu transportu, zużytej energii, opału, konserwacji maszyn i urządzeń itp., jeżeli osoba, na rzecz której wykonywana jest praca nakładcza, wypłaca należność z tych tytułów w wyodrębnionej pozycji.
6. Za przychód z tytułu członkostwa w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub innej spółdzielni zajmującej się produkcją rolną uważa się wszelkie przychody, o których mowa w art. 11, uzyskane przez członka spółdzielni lub jego domownika z tytułu wkładu pracy oraz innych tytułów przewidzianych w statucie spółdzielni, po wyłączeniu z tych przychodów udziałów w dochodzie podzielnym spółdzielni z tytułu działalności rolniczej, z wyjątkiem polegającej na prowadzeniu działów specjalnych produkcji rolnej. Przepisy ust. 2 i 3 stosuje się odpowiednio.
W myśl natomiast art. 13 pkt 2-9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Za przychody z działalności wykonywanej osobiście, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 2, uważa się:
2) przychody z osobiście wykonywanej działalności artystycznej, literackiej, naukowej, trenerskiej, oświatowej i publicystycznej, w tym z tytułu udziału w konkursach z dziedziny nauki, kultury i sztuki oraz dziennikarstwa, przychody z tytułu udziału w badaniach i eksperymentach prowadzonych przez podmioty tworzące system szkolnictwa wyższego i nauki, jak również przychody z uprawiania sportu, stypendia sportowe przyznawane na podstawie odrębnych przepisów oraz przychody sędziów z tytułu prowadzenia zawodów sportowych;
3) przychody z działalności duchownych, osiągane z innego tytułu niż umowa o pracę;
4) przychody z działalności polskich arbitrów uczestniczących w procesach arbitrażowych z partnerami zagranicznymi;
5) przychody otrzymywane przez osoby wykonujące czynności związane z pełnieniem obowiązków społecznych lub obywatelskich, bez względu na sposób powoływania tych osób, nie wyłączając odszkodowania za utracony zarobek, z wyjątkiem przychodów, o których mowa w pkt 7;
6) przychody osób, którym organ władzy lub administracji państwowej albo samorządowej, sąd lub prokurator, na podstawie właściwych przepisów, zlecił wykonanie określonych czynności, a zwłaszcza przychody biegłych w postępowaniu sądowym, dochodzeniowym i administracyjnym oraz płatników, z zastrzeżeniem art. 14 ust. 2 pkt 10, i inkasentów należności publicznoprawnych, a także przychody z tytułu udziału w komisjach powoływanych przez organy władzy lub administracji państwowej albo samorządowej, z wyjątkiem przychodów, o których mowa w pkt 9;
7) przychody otrzymywane przez osoby, niezależnie od sposobu ich powoływania, należące do składu zarządów, rad nadzorczych, komisji lub innych organów stanowiących osób prawnych;
7a) przychody otrzymywane przez członków Rady Mediów Narodowych;
8) przychody z tytułu wykonywania usług, na podstawie umowy zlecenia lub umowy o dzieło, uzyskiwane wyłącznie od:
a) osoby fizycznej prowadzącej działalność gospodarczą, osoby prawnej i jej jednostki organizacyjnej oraz jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej,
b) właściciela (posiadacza) nieruchomości, w której lokale są wynajmowane, lub działającego w jego imieniu zarządcy albo administratora - jeżeli podatnik wykonuje te usługi wyłącznie dla potrzeb związanych z tą nieruchomością,
c) przedsiębiorstwa w spadku
- z wyjątkiem przychodów uzyskanych na podstawie umów zawieranych w ramach prowadzonej przez podatnika pozarolniczej działalności gospodarczej oraz przychodów, o których mowa w pkt 9;
9) przychody uzyskane na podstawie umów o zarządzanie przedsiębiorstwem, kontraktów menedżerskich lub umów o podobnym charakterze, w tym przychody z tego rodzaju umów zawieranych w ramach prowadzonej przez podatnika pozarolniczej działalności gospodarczej - z wyjątkiem przychodów, o których mowa w pkt 7.
Według art. 15 ust. 3a ustawy:
Przepis ust. 3 pkt 3 stosuje się odpowiednio do usług twórców i artystów wykonawców w rozumieniu przepisów o prawie autorskim i prawach pokrewnych, wynagradzanych w formie honorariów za przekazanie lub udzielenie licencji do praw autorskich lub praw artystycznego wykonania albo ich wykonanie, w tym również wynagradzanych za pośrednictwem organizacji zbiorowego zarządzania prawami autorskimi lub prawami pokrewnymi.
Z cytowanego przepisu art. 15 ust. 3 pkt 3 ustawy wynika, że dla uznania, że określone czynności wykonywane przez osobę fizyczną nie stanowią samodzielnie wykonywanej działalności gospodarczej i tym samym pozostają poza regulacjami ustawy o podatku od towarów i usług, istotne jest łączne spełnienie wszystkich elementów wymienionych w tym przepisie, tj. związanie zleceniobiorcy ze zlecającym wykonanie tych czynności prawnymi więzami tworzącymi stosunek prawny pomiędzy zlecającym a wykonującym zlecane czynności co do warunków:
·wykonywania tych czynności,
·wynagrodzenia, oraz
·odpowiedzialności zlecającego wykonanie tych czynności wobec osób trzecich.
Zatem, użycie słowa „samodzielnie” w kontekście art. 15 ust. 3 pkt 3 ustawy, wyklucza opodatkowanie pracowników i innych osób, o ile są one związane z pracodawcą przez umowę o pracę lub inny stosunek prawny tworzący więzi (stosunek podporządkowania) między pracodawcą a pracownikiem co do (w zakresie) warunków pracy, wynagrodzenia i odpowiedzialności pracodawcy. Jednocześnie zgodnie z art. 15 ust. 3a ustawy, przepis art. 15 ust. 3 pkt 3 ustawy stosuje się odpowiednio do usług twórców i artystów wykonawców.
Oznacza to, że przychody z tytułu wykonywanych czynności nie tylko winny być wymienione w art. 13 pkt 2-9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, lecz także spełnione muszą zostać pozostałe kryteria przedmiotowe określające m.in., czy działanie usługodawcy odbywa się na warunkach ryzyka gospodarczego, a tym samym kto ponosi odpowiedzialność za wykonane usługi. Nie stanowią bowiem samodzielnej działalności gospodarczej, w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy, tylko i wyłącznie te czynności, gdy pomiędzy zlecającym ich wykonanie i wykonującym zlecone czynności istnieją więzy tworzące stosunek prawny w zakresie warunków wykonywania tych czynności, wynagrodzenia i odpowiedzialności zlecającego wykonanie tych czynności wobec osób trzecich.
Odnośnie dwóch pierwszych warunków stwierdzić należy, że każdy w zasadzie stosunek prawny o charakterze odpłatnym istniejący pomiędzy podmiotem zlecającym wykonanie danej czynności a podmiotem, który daną czynność wykonuje, jest w jakimś sensie określony co do warunków wykonywania danych czynności oraz wynagrodzenia.
Nie będzie więc podatnikiem w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług osoba, która w ramach podpisanej umowy, tworzyć będzie ze zlecającym więzi analogiczne ze stosunkiem pracy, nie ponosząc tym samym ryzyka ekonomicznego w związku z wykonywanymi czynnościami. Tylko spełnienie wymogów wyłączających samodzielność działania poprzez zawarcie więzi prawnej między zleceniodawcą a zleceniobiorcą co do warunków wykonywania zleconych czynności, wynagrodzenia i odpowiedzialności zlecającego wykonanie tych czynności wobec osób trzecich, pozwala jednocześnie wyłączyć wykonywane czynności z opodatkowania podatkiem od towarów i usług.
W kwestii odpowiedzialności zlecającego wobec osób trzecich warunek będzie spełniony jeżeli zgodnie z umową odpowiedzialność jest po stronie zlecającego, a nie po stronie faktycznego wykonawcy – zleceniobiorcy, co wyklucza samodzielny charakter jego działalności. Warunek będzie także spełniony, gdy dana umowa nie przewiduje (nie wprowadza) takiej odpowiedzialności.
Z treści wniosku wynika, że 13 czerwca 2025 r. zarejestrowała Pani jednoosobową działalność gospodarczą polegającą głównie na pisaniu książek. Współpracuje Pani z wieloma wydawnictwami często konkurującymi ze sobą. Ponadto prowadzi Pani działalność gospodarczą niezależnie od wydawców, co przejawia się między innymi przez to, że:
a)posiada własną powierzchnię dla potrzeb biura, w którym prowadzi działalność gospodarczą, w tym pisze książki (wydawca nie udostępnia jej żadnych powierzchni w celu stworzenia utworu),
b)samodzielnie inwestuje w sprzęt niezbędny do tworzenia dzieł autorskich w postaci książek i artykułów (posiada komputer, oprogramowanie komputerowe, etc.),
c)samodzielnie zaopatruje się w materiały pomocnicze związane z pisaniem książek,
d)zobowiązana jest do naprawienia wszelkich szkód poniesionych przez wydawcę w przypadku, gdyby dostarczone przez niego utwory naraziły wydawcę na szkodę – a co więcej, w zależności od polityki danego wydawcy, w zawieranych umowach mogą być zawarte zapisy wprost zobowiązujące Wnioskodawcę do zaspokojenia na koszt Wnioskodawcy wszelkich uzasadnionych roszczeń osób trzecich lub swoich współpracowników z tytułu naruszenia praw autorskich (majątkowych lub osobistych), dotyczących stworzonych utworów,
e)zobowiązana jest do usuwania wszelkich wad (w tym w szczególności wad prawnych) dostarczonych utworów – o ile takie wady wystąpią.
W ramach współpracy z wydawnictwami podpisuje Pani umowę dotyczącą stworzenia utworu, przekazania praw majątkowych do utworu. W odniesieniu do wymienionych usług będących przedmiotem wniosku działa Pani jako twórca w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Z tytułu działalności polegającej na pisaniu książek uzyskuje Pani przychody mieszczące się w kategorii objętej regulacją przepisu art. 13 pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Z zawartych umów wynika że odpowiedzialność w stosunku do osób trzecich ponosi Pani, bowiem w związku z zawieranymi umowami zobowiązuje się Pani do usuwania wszelkich wad dostarczonych utworów oraz naprawienia wszelkich szkód poniesionych przez wydawcę w przypadku, gdyby dostarczone przez niego utwory naraziły wydawcę na szkodę.
Pani wątpliwości dotyczą występowania w charakterze podatnika podatku od towarów i usług z tytułu świadczenia usług pisania i przekazywania praw autorskich do książek (pytanie oznaczone we wniosku nr 1).
Przepis art. 15 ust. 3 pkt 3 ustawy, wskazuje na czynności nieuznawane za wykonywaną samodzielnie działalność gospodarczą, w przypadku, gdy pomiędzy osobami, w tym podmiotami wymienionymi w art. 15 ust. 3a ustawy, a zamawiającym powstaną więzy prawne tworzące stosunek prawny co do warunków wykonywania przedmiotowych usług, wynagrodzenia i odpowiedzialności zlecającego wobec osób trzecich. Zatem spełnienie tych kryteriów spowoduje, że świadczone czynności na rzecz zamawiającego nie będą uznawane za wykonywaną samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w art. 15 ust. 2 ustawy.
Warunki, o którym mowa w art. 15 ust. 3 pkt 3 ustawy, muszą zostać spełnione łącznie, aby wykonywane czynności nie zostały uznane za wykonywaną samodzielnie działalność gospodarczą. Zatem istotne znaczenie mają warunki zawarte w umowie odnośnie wykonania czynności, które podpisuje Pani z wydawnictwami. Jak wskazała Pani w opisie sprawy – świadcząc usługi pisania i przekazywania praw autorskich do książek zawiera Pani umowy i otrzymuje Pani przychody mieszczące się w kategorii objętej regulacją przepisu art. 13 pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Ponadto wykonując ww. czynności wykorzystuje Pani własną powierzchnię i samodzielnie inwestuje w sprzęt i materiały do tworzenia dzieł autorskich w postaci książek. Co istotne, z zawartych umów wynika, że odpowiedzialność w stosunku do osób trzecich ponosi Pani, ponieważ zobowiązuje się Pani do usuwania wszelkich wad dostarczonych utworów oraz naprawienia wszelkich szkód poniesionych przez wydawcę w przypadku, gdyby dostarczone utwory naraziły wydawcę na szkodę. Wskazała Pani również, że pisze m.in. książki dla różnych wydawnictw, często konkurujących ze sobą. W związku z tym należy stwierdzić, że nie jest Pani związana z jednym zleceniodawcą umową, której warunki zawarcia byłyby podobne do umowy o pracę. Zatem przy pisaniu książek działała Pani w warunkach konkurencji rynkowej i samodzielnie ponosi ryzyko ekonomiczne związane z prowadzeniem opisanej działalności.
Tym samym w analizowanej sprawie nie są spełnione wszystkie warunki wymienione w przepisie art. 15 ust. 3 pkt 3 i art. 15 ust. 3a ustawy, które wyłączają podmioty je spełniające z grona podmiotów gospodarczych – podatników VAT.
Zatem z uwagi na brak wyłączenia wykonywanej przez Panią działalności w zakresie świadczonych usług pisania i przekazywania praw autorskich do książek, zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy, działa Pani w charakterze podatnika VAT i wykonuje samodzielnie działalność gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy.
Podsumowując, stwierdzam, że z tytułu pisania i przekazywania praw autorskich do książek jest Pani podatnikiem podatku od towarów i usług w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy.
Tym samym stanowisko wyrażone przez Panią w odniesieniu do pytania oznaczonego nr 1 uznaję za prawidłowe.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.
W myśl art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa:
Składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego oraz do przedstawienia własnego stanowiska w sprawie oceny prawnej tego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego.
Jestem ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym. Pani ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym jego przedstawieniem. Zatem, wydając przedmiotową interpretację oparłem się na wynikającym z treści wniosku opisie stanu faktycznego. W przypadku, gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, bądź celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan sprawy, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych. Ponadto, w sytuacji zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego w opisie sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.
Ponadto informuję, że w niniejszej interpretacji załatwiono wniosek w części dotyczącej stanu faktycznego w podatku od towarów i usług w zakresie występowania w charakterze podatnika podatku od towarów i usług z tytułu świadczenia usług pisania i przekazywania praw autorskich do książek (pytanie oznaczone we wniosku nr 1).
Natomiast w zakresie podlegania zwolnieniu od podatku VAT usług polegających na pisaniu książek i przekazaniu praw autorskich do stworzonych utworów, uczestnictwa w spotkaniach promocyjnych oraz promocji w social mediach (pytanie oznaczone we wniosku nr 2) 26 września 2025 r. zostało wydane postanowienie o pozostawieniu wniosku bez rozpatrzenia nr 0112-KDIL1-2.4012.564.2025.1.MR.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz.U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pani do interpretacji.
·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1) z zastosowaniem art. 119a;
2) w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3) z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz.U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA),
albo
·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.
