Interpretacja indywidualna

- stanowisko nieprawidłowe

Szanowny Panie,

stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od spadków i darowizn jest nieprawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

3 czerwca 2025 r. wpłynął Pana wniosek z 27 maja 2025 r. o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie skutków podatkowych otrzymania darowizny od matki. Uzupełnił go Pan - w odpowiedzi na wezwanie - w piśmie z 14 lipca 2025 r. (wpływ 15 lipca 2025 r.).

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Sprawa dotyczy przekazania darowizny przez Pana rodziców M.K. i B.K., w postaci środków pieniężnych za zakup przez Pana domu jednorodzinnego w (…).

Na zakup domu jednorodzinnego w wysokości (…) tysięcy zł przekazano środki pieniężne w wysokości:

- (…) tysięcy zł, które pochodziły z Pana rachunku bankowego (…);

- (…) tysięcy zł, które pochodziły z umowy kredytu mieszkaniowego (…) z (…) r., gdzie kredytobiorcami są Pana rodzice (…) oraz Pan. Kredyt został zawarty w Banku (…);

- (…) tysięcy zł, które pochodziły z rachunku bankowego Pana rodziców (Bank (…)).

Po podpisaniu umowy kredytu rodzice chcieli aby środki pieniężne zostały przelane na Pana konto celem przekazania darowizny. Niestety bank przekazał Państwu informację, że środki pieniężne zostaną przelane bezpośrednio na konto sprzedającego po zawarciu przez Pana aktu notarialnego (bank również nakazał Panu dostarczyć potwierdzenie przelewu z Pana rachunku bankowego w wysokości (…) tysięcy zł).

Po zapytaniu Pana rodziców do banku czy nie będzie problemu, że pieniądze nie zostaną przelane na Pana konto celem udowodnienia darowizny, bank odparł, że „zawsze tak robią i nie będzie problemu”.

Teraz jednak okazuje się, że jest problem a bank idzie w zaparte i umywa ręce, że jest to spowodowane przez pracownika urzędu skarbowego, który weryfikuje wnioski. Pan w to nie wierzy, gdyż pracownik urzędu skarbowego przekazał informację, że gdyby ten przelew dokonany był na Pana konto (tak jak chcieli rodzice) z dopiskiem „darowizna”, to nie byłoby tematu.

Być może bank ma takie procedury aby przelewać całą kwotę na konto sprzedającego, gdyż jedyne co teraz Pan słyszy to, że zawsze tak robią.

Podczas składania wniosku SD-Z2 w Urzędzie Skarbowym w (…) złożył Pan również oryginał oświadczenia podpisanego przez Pana rodziców, że przelane środki pieniężne są darowizną. Są Państwo prostymi ludźmi, nieznającymi się na wielu rzeczach, nie mają Państwo problemów z prawem i opłacają Państwo wszystkie podatki. W tym przypadku zaufali Państwo bankowi, który zapewnił Państwa, że wie co robi. Nie chcą Państwo jednak ponosić odpowiedzialności za bank. Rozumieją Państwo, że darowizna nie jest udokumentowana, natomiast dołączyli Państwo oświadczenie, w którym poświadczają Państwo przekazanie oraz otrzymanie darowizny.

W uzupełnieniu wniosku wskazał Pan, że w opisanym zdarzeniu doszło do zawarcia umowy darowizny pomiędzy Panem a Pana rodzicami.

(…) r. rodzice zadeklarowali ustnie, że udzielą Panu wsparcia finansowego w wysokości (…) tysięcy zł na zakup domu/mieszkania. Darowizna dotyczyła (…) tysięcy zł i pochodziła z rachunku bankowego Pana rodziców. Umowa ta została zawarta w dacie kredytu mieszkaniowego, tj. (…) r.

Zamiarem darczyńców było przekazanie tych środków pieniężnych w przepisanej prawem formie, czyli tzw. przelewem bankowym na Pana rachunek bankowy. Niestety udaremnił to bank udzielający kredytu na zakup nieruchomości, albowiem wymogiem uzyskania kredytu całości skumulowanych środków pieniężnych było przelanie ich na rachunek sprzedającego, bezpośrednio po zawarciu aktu notarialnego sprzedaży.

Darczyńcy byli zaniepokojeni i dopytywali czy celem udowodnienia darowizny nie będzie konieczne wykonanie dwóch przelewów, tj. pierwszego na konto obdarowanego (Pana) a drugiego na konto sprzedającego nieruchomość. Upoważniona osoba z banku udzielającego kredyt wykluczyła taką konieczność argumentując, iż „zawsze tak jest procedowane”.

Dla prawidłowego rozumienia stanu faktycznego konieczne jest zrozumienie, iż do finalnego finansowania zakupu domu doszło niejako z trzech źródeł finansowania:

- kwota (…) tysięcy zł pochodząca z Pana środków własnych, tj. z rachunku (…);

- kwota (…) tysięcy zł pochodząca z umowy kredytu mieszkaniowego (…) z (…) r., gdzie współkredytobiorcami był Pan oraz Pana rodzice;

- kwota darowizny w wysokości (…) tysięcy zł; darowizna ta była jednym z trzech elementów składowych ceny nieruchomości.

Kwota kredytu w wysokości (…) tysięcy zł została przelana (…) r. z konta Banku (…) na konto Pana rodziców. Następnie, tego samego dnia, tj. (…) r. kolejny przelew w wysokości (…) tysięcy zł ((…) tysięcy zł darowizny i (…) tysięcy zł z umowy kredytu) został przelany z konta Pana rodziców na konto sprzedających - Państwa (…), celem zakupu domu jednorodzinnego w stanie surowym otwartym na działce (…).

Pytanie po przeformułowaniu

Czy będąc obdarowanym przez rodziców kwotą (…) tysięcy zł w sytuacji, gdy kwota ta stanowi część składową zobowiązania bankowego na zakup nieruchomości i darowizna następuje bezpośrednio w dniu zawarcia umowy kredytowej i z powodu wymogów kredytodawcy (banku) na konto sprzedającego, w sytuacji prawidłowego zgłoszenia takiego zdarzenia do urzędu skarbowego, jest Pan zobowiązany do zapłaty podatku od spadków i darowizn?

Pana sformułowane z uzupełnieniu wniosku stanowisko w sprawie

Pana zdaniem, nie powinien Pan ponosić sankcji podatkowej z tytułu tej darowizny, albowiem data darowizny jest niejako powieleniem daty dokonania kumulacji opisanych powyżej środków pieniężnych z trzech źródeł. Nadto, darowizna ta jest częścią składową kredytu, a jej celem jest funkcja kredytowa, a nie darowizna sensu ścisłego na Pana rzecz; czyli celem jest nabycie nieruchomości.

Nadto, Pana rodzice działali w zaufaniu do kredytodawcy, który jako profesjonalny podmiot zapewnił ich, że taka jest praktyka kredytowa. W istocie darowiznę tę należy zakwalifikować jako element przysporzenia kredytowego.

Dodatkowo, zostały dopełnione wszelkie formalności podatkowe, czyli poinformowanie właściwego urzędu skarbowego na formularzu SD-Z2. Tym samym, nie można tutaj mówić o samodzielności funkcji umowy darowizny i o intencjonalnym zignorowaniu przez kredytobiorców przelewu, a dodatkowo darowizna ta była niejako akcesoryjna wobec wiodącej umowy związanej z nabyciem na własność samodzielnej nieruchomości, a więc zaspokojenie Pana celów życiowych i mieszkaniowych.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1837):

Ustawa o podatku od spadków i darowizn nie zawiera definicji pojęcia „darowizna”, do której Pan się odwołuje. Z tego względu, celem ustalenia tej definicji, należy sięgnąć do ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1061 ze zm.).

W myśl art. 888 § 1 Kodeksu cywilnego:

Jak stanowi natomiast art. 890 § 1 cyt. Kodeksu:

Darowizna należy do czynności, których celem jest dokonanie aktu przysporzenia majątkowego bez ekwiwalentu i polega najczęściej na przesunięciu jakiegoś dobra majątkowego z majątku darczyńcy do majątku obdarowanego. Świadczenie to ma charakter nieodpłatny, gdy druga strona umowy nie zobowiązuje się do jakiegokolwiek świadczenia w zamian za uczynioną darowiznę. Do zawarcia umowy darowizny podobnie jak każdej innej umowy, niezbędne jest zgodne oświadczenie woli złożone przez obie strony umowy. Umowa darowizny dochodzi do skutku dopiero z chwilą złożenia oświadczenia woli obdarowanego o przyjęciu darowizny.

Stosownie do treści art. 5 ustawy o podatku od spadków i darowizn:

Jak wynika z treści art. 6 ust. 1 pkt 4 ww. ustawy:

Zgodnie z art. 6 ust. 4 cyt. ustawy:

Należy zauważyć, że - co do zasady - darowizna podlega opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 pkt 1 oraz ust. 2 ww. ustawy:

Jak wynika z art. 14 ust. 1, 2 i 3 pkt 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn:

W myśl natomiast art. 4a ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn:

Zwalnia się od podatku nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych przez małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, rodzeństwo, ojczyma i macochę, jeżeli:

 1) zgłoszą nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego w terminie 6 miesięcy od dnia powstania obowiązku podatkowego powstałego na podstawie art. 6 ust. 1 pkt 2-5, 7 i 8 oraz ust. 2, a w przypadku nabycia w drodze dziedziczenia - w terminie 6 miesięcy od dnia uprawomocnienia się orzeczenia sądu stwierdzającego nabycie spadku, z zastrzeżeniem ust. 2 i 4, oraz

 2) w przypadku gdy przedmiotem nabycia tytułem darowizny lub polecenia darczyńcy są środki pieniężne, a ich wartość doliczona do wartości majątku nabytego dotychczas  od tej samej osoby w roku, w którym nastąpiło ostatnie nabycie, i w okresie 5 lat poprzedzających ten rok przekracza kwotę określoną w art. 9 ust. 1 pkt 1 - udokumentują ich otrzymanie dowodem przekazania na rachunek płatniczy nabywcy, na jego rachunek, inny niż płatniczy, w banku lub spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej lub przekazem pocztowym.

Zgodnie z art. 4a ust. 3 ww. ustawy:

W przypadku niespełnienia warunków, o których mowa w ust. 1-2, nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych podlega opodatkowaniu na zasadach określonych dla nabywców zaliczonych do I grupy podatkowej.

Stosownie do art. 4a ust. 4 cyt. ustawy:

Obowiązek zgłoszenia nie obejmuje przypadków, gdy:

 1) wartość majątku ostatnio nabytego doliczona do wartości majątku nabytego dotychczas od tej samej osoby lub po tej samej osobie w roku, w którym nastąpiło ostatnie nabycie, i w okresie 5 lat poprzedzających ten rok nie przekracza kwoty określonej w art. 9 ust. 1 pkt 1 lub

 2) nabycie następuje na podstawie umowy zawartej w formie aktu notarialnego albo w tej formie zostało złożone oświadczenie woli jednej ze stron.

Z zacytowanego powyżej art. 4a ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn wynika, że podstawowym kryterium uprawniającym do skorzystania ze zwolnienia, jeżeli przedmiotem darowizny są środki pieniężne, poza zgłoszeniem nabytych środków pieniężnych naczelnikowi urzędu skarbowego (za wyjątkiem sytuacji określonych w art. 4a ust. 4 ustawy) jest udokumentowanie ich otrzymania dowodem przekazania na rachunek płatniczy nabywcy, na jego rachunek, inny niż płatniczy, w banku lub spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej lub przekazem pocztowym.

Z treści wniosku wynika, że na zakup przez Pana domu jednorodzinnego przekazane zostały środki pieniężne w wysokości:

- (…) tysięcy zł, które pochodziły z Pana rachunku bankowego;

- (…) tysięcy zł, które pochodziły z umowy kredytu mieszkaniowego, gdzie kredytobiorcami są Pana rodzice oraz Pan;

- kwota darowizny w wysokości (…) tysięcy zł, które pochodziły z rachunku bankowego rodziców.

Po podpisaniu umowy kredytu rodzice chcieli aby środki pieniężne zostały przelane na Pana konto celem przekazania darowizny. Niestety bank przekazał informację, że środki pieniężne zostaną przelane bezpośrednio na konto sprzedającego po zawarciu przez Pana aktu notarialnego. Podczas składania wniosku SD-Z2 w urzędzie skarbowym złożył Pan również oryginał oświadczenia podpisanego przez Pana rodziców, że przelane środki pieniężne są darowizną. Zamiarem darczyńców było przekazanie środków pieniężnych przelewem bankowym na Pana rachunek bankowy. Niestety udaremnił to bank udzielający kredytu na zakup nieruchomości, albowiem wymogiem uzyskania kredytu całości skumulowanych środków pieniężnych było przelanie ich na rachunek sprzedającego, bezpośrednio po zawarciu aktu notarialnego sprzedaży. Kwota kredytu w wysokości (…) tysięcy zł została przelana z konta Banku na konto Pana rodziców. Następnie, tego samego dnia, kolejny przelew w wysokości (…) tysięcy zł ((…) tysięcy zł darowizny i (…) tysięcy zł z umowy kredytu) został przelany z konta Pana rodziców na konto sprzedających, celem zakupu domu jednorodzinnego.

Ma Pan wątpliwości czy jest Pan zobowiązany do zapłaty podatku od spadków i darowizn w związku z przekazaniem środków na konto sprzedającego.

Pana zdaniem, nie powinien Pan płacić podatku z tytułu darowizny.

Z takim stanowiskiem nie można się zgodzić.

W przypadku darowizny środków pieniężnych, dla zastosowania przedmiotowego zwolnienia z podatku, o którym mowa w art. 4a ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn, środki pieniężne muszą zostać przekazane w sposób ściśle w przepisie określony, a zatem na rachunek płatniczy nabywcy, na jego rachunek, inny niż płatniczy, w banku lub spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej lub przekazem pocztowym.

Co prawda, zgodnie z utartą linią interpretacyjną i orzeczniczą, warunek określony we wskazanym przepisie uważa się za spełniony również wtedy, gdy wpłata dokonywana jest na rachunek bankowy osoby trzeciej, ale na subkonto wyodrębnione w ramach tego rachunku dla osoby obdarowanej. Takie subkonta wyodrębniane są w ramach rachunków prowadzonych dla deweloperów czy spółdzielni mieszkaniowych.

W opisanym przez Pana przypadku taka sytuacja jednak nie występuje. Analizowany przepis jednoznacznie wskazuje, że środki pieniężne mają wpłynąć na konto obdarowanego (czy też jego subkonto w przypadkach powyżej wskazanych).

Literalne brzmienie przepisu art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn nie pozwala więc skorzystać ze zwolnienia podatkowego w przypadku wpłaty na rzecz osoby trzeciej (na konto osoby trzeciej), gdyż nabycie nie jest udokumentowane tak, jak wskazuje przepis art. 4a ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn. Jeżeli więc przedmiot darowizny został przekazany bezpośrednio przez darczyńców na rachunek wierzyciela osoby obdarowanej (w tym przypadku sprzedającego dom jednorodzinny), zwolnienie określone w art. 4a ustawy od spadków i darowizn nie będzie miało zastosowania.

Nie można bowiem odstąpić od jednoznacznego brzmienia ww. przepisu i stosować go z pominięciem warunków wprost w nim wyrażonych, czyli z pominięciem fragmentu przepisu (określającego wprost jak darowane środki mają być przekazane, by zwolnienie mogło być zastosowane), który musiałby zostać uznany nie tyle za zbędny, co za niedopuszczalny, rażąco naruszający Konstytucję RP.

Użyte w art. 4a ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn wyrażenie „udokumentowanie - w przypadku gdy przedmiotem nabycia tytułem darowizny lub polecenia darczyńcy są środki pieniężne (…) - ich otrzymanie dowodem przekazania na rachunek płatniczy nabywcy, na jego rachunek, inny niż płatniczy, w banku lub spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej lub przekazem pocztowym” należy rozumieć w ten sposób, że dowód ten dokumentuje dokonanie wpłaty lub przelewu środków pieniężnych, będących przedmiotem czynności prawnej darowizny (art. 888 § 1 Kodeksu cywilnego), przez darczyńcę na konto obdarowanego, a nie wpłatę lub przelew na konto innego podmiotu.

Zatem warunkiem do skorzystania ze zwolnienia podatkowego uregulowanego w ww. przepisie jest udokumentowanie dokonania przekazania środków pieniężnych we wskazany w tym przepisie sposób przez darczyńców na rzecz obdarowanego.

Biorąc pod uwagę przedstawiony we wniosku stan faktyczny oraz powołane wyżej przepisy prawa należy stwierdzić, że w przedmiotowej sprawie nie został spełniony jeden z warunków zastosowania zwolnienia z podatku od spadków i darowizn, o którym mowa w art. 4a ust. 1 pkt 2 ustawy, bowiem środki pieniężne przekazane tytułem darowizny zostały wpłacone bezpośrednio na konto osoby sprzedającej nieruchomość, a nie na rachunek bankowy obdarowanego (na Pana rachunek bankowy). Nie ma tutaj znaczenia jaki był powód takiego działania. To, że bank posiada procedurę, zgodnie z którą środki muszą zostać przelane bezpośrednio na konto sprzedającego, nie może być przesłanką do zastosowania zwolnienia w przypadku przekazania przez Pana rodziców środków pieniężnych na konto innego podmiotu zamiast na Pana konto. Ustawodawca jednoznacznie wskazuje warunki do zwolnienia, nie podaje żadnych wyjątków co do obowiązku przekazania w określony sposób darowanych środków.

W konsekwencji, otrzymana przez Pana darowizna podlega opodatkowaniu na ogólnych zasadach określonych dla nabywców zaliczonych do I grupy podatkowej.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Jednocześnie wskazuję, iż rozpatruję sprawę tylko i wyłącznie w granicach przedstawionego we wniosku zdarzenia. W związku z powyższym przyjąłem że przedmiotowy wniosek dotyczy - zgodnie ze sformułowanym przez Pana pytaniem - darowizny przekazanej z rachunku bankowego rodziców.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

   - Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zastosuje się Pan do interpretacji.

   - Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1) z zastosowaniem art. 119a;

2) w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca . o podatku od towarów i usług;

3) z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

   - Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA).

Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

   - w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

   - w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej