Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe - Interpretacja - null

shutterstock
Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe - Interpretacja - null

Temat interpretacji

Temat interpretacji

Temat interpretacji

Temat interpretacji

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowna Pani,

stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego w podatku od spadków i darowizn jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

29 maja 2025 r. wpłynął Pani wniosek z 27 maja 2025 r. o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie skutków podatkowych przekazania praw z polisy w związku z likwidacją Trustu. Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego

JZ (dalej: Pani) posiada obywatelstwo polskie i ma miejsce zamieszkania w Polsce. Ponadto w Polsce znajduje się Pani ośrodek interesów życiowych i jest Pani polskim rezydentem podatkowym. Posiada Pani na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej nieograniczony obowiązek podatkowy w świetle art. 3 ust. 1 oraz ust. 1a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Siostra Pani matki – LJ (dalej także: Pani ciotka), zmarła (…) r.; była obywatelką i rezydentką podatkową Stanów Zjednoczonych, w chwili śmierci była wdową, nie posiadała dzieci małżeńskich oraz pozamałżeńskich.

W celu odpowiedniego zarządzenia swoim majątkiem i zapewnienia możliwości sukcesji w ramach rodziny oraz przekazania go zstępnym, Pani ciotka wraz z mężem – GJ na podstawie umowy – Deklaracja ustanowienia powiernictwa G i L J utworzyła (…) r. Trust pod prawem Stanów Zjednoczonych (jej ważność i wykładania podlega prawu Stanu Kalifornia) pod nazwą (…), której postanowienia zmieniono dokumentem z (…) r. – (…) (dalej: Trust).

Trust stanowi formę zbliżona do funduszu powierniczego i nie posiada osobowości prawnej. Zawarta umowa posiada status trustu uznaniowego (ang. discretionary trust), co oznacza, że otrzymanie jakiejkolwiek płatności przez beneficjentów Trustu zależy od dyskrecjonalnej decyzji powiernika. Dyskrecjonalność Trustu oznacza także, że jego beneficjenci, do czasu podjęcia decyzji o wypłacie przez powierników na ich rzecz, nie mają prawa do jakiejkolwiek płatności z Trustu.

Założycielami Trustu byli G i L J, a majątek Trustu pochodzi z ich majątku wspólnego, na który składa się: cały majątek osobisty, w tym między innymi odzież i artykuły gospodarstwa domowego, wszelka biżuteria, przedmioty sztuki, odzież, meble domowe i wyposażenie domu oraz wszelkie inne rzeczy osobiste, posiadane nieruchomości i ruchomości, wszelkie środki pieniężne, rachunki bankowe, akcje, obligacje, udziały w spółkach jawnych i komandytowych, weksle własne i umowy powiernicze płatne na rzecz obojga lub któregokolwiek z założycieli Trustu (lub takie udziały w takich nieruchomościach) wraz z wszelkimi ubezpieczeniami takich nieruchomości. Ich intencją było, aby w przyszłości ich zstępni oraz przedstawiciele Polonii mogli otrzymać majątek Trustu tytułem darmym. Dla Trustu zostali wyznaczeni powiernicy (dalej: Powiernicy), którzy pełnili funkcję zarządcy majątku Trustu oraz, zgodnie z zasadami i warunkami funkcjonowania Trustu, mogli podjąć decyzję o wypłacie świadczeń na Pani rzecz. Jako Powierników wskazano w następującej kolejności: NW, MS oraz AB, pełniących funkcje Współpowierników.

Zarządzanie tym majątkiem po wniesieniu do Trustu było obowiązkiem Powiernika. Do momentu uzyskania świadczeń z Trustu, nie jest Pani właścicielem lub udziałowcem Trustu bądź majątku w nim zgromadzonego. Powiernik pełni funkcję zarządcy Trustu. W szczególności, jest on uprawniony do zawierania transakcji i dokonywania czynności w imieniu Trustu, w tym wyłącznie Powiernik podejmuje decyzję o likwidacji i wypłacie świadczeń do beneficjenta. Opisane powyżej świadczenia, jakie może otrzymać beneficjent w związku z likwidacją Trustu, nie wiążą się z obowiązkiem jakiegokolwiek świadczenia ze strony beneficjenta.

Wymaga podkreślenia, że Powiernik będzie tylko formalnym, prawnym właścicielem przekazanego mu majątku. Faktyczne władztwo ekonomiczne (beneficial ownership) przysługiwało Założycielom Trustu, a po ich śmierci, po likwidacji majątku Trustu będzie przysługiwało beneficjentom Trustu, którzy mogą czerpać ekonomiczną korzyść z majątku, którym on zarządza.

Żaden beneficjent w żadnym momencie nie posiadał żadnych praw, tytułów ani udziałów w jakiejkolwiek części tytułu prawnego do nieruchomości lub tytułu wynikającego z prawa słuszności. Śmierć któregokolwiek z beneficjentów nie powodowała wygaśnięcia Trustu ani nie wpływała na prawa lub uprawnienia powiernika lub beneficjentów, z wyjątkiem przypadków określonych w przepisach prawa.

Pani ciotka, testamentem z (…) r. przekazała część swojego majątku spadkowego ww. Powiernikom, pełniącym funkcje w Powiernictwie G i L J w dniu jej śmierci, w celu przechowywania i zarządzania nią zgodnie z warunkami Trustu.

(…) r. Powiernicy – NW oraz AB dokonały likwidacji części majątku Trustu, a część kwoty ze sprzedaży nieruchomości położonej (…), wchodzącej w jej skład, została wypłacona dwom beneficjentom – w tym Pani, w części, tj. pierwsza transza (…) r. po  (…) dolarów amerykańskich (USD) oraz druga transza (…) r. po (…) dolarów amerykańskich (USD) na rzecz obojga beneficjentów, w tym na Pani rachunek bankowy. Pozostała do wypłaty kwota będzie zrealizowana zgodnie z warunkami Trustu w sposób określony przez Powierników.

Pytania (częściowo przeformułowane w uzupełnieniu wniosku)

1.Czy w opisanym stanie faktycznym świadczenia pieniężne otrzymane przez Panią, jako beneficjenta Trustu, w związku z częściową likwidacją Trustu, podlegają opodatkowaniu na zasadach określonych w ustawie o podatku od spadków i darowizn?

2.Czy w opisanym stanie faktycznym świadczenia pieniężne otrzymane przez Panią, jako beneficjenta Trustu, w związku z częściową likwidacją Trustu, które po śmierci założycieli Trustu, zgodnie z zasadami i warunkami funkcjonowania Trustu pochodziły od Powierników, w przypadku uznania ich za darowiznę w rozumieniu art. 888 § 1 ustawy Kodeks cywilny lub polecenia darczyńcy w rozumieniu art. 893 § 1 Kodeksu cywilnego, podlegają opodatkowaniu na podstawie art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn?

3.Czy świadczenia pienienie, które Pani otrzyma jako beneficjent Trustu w związku z częściową likwidacją Trustu będą podlegały opodatkowaniu na zasadach określonych w ustawie o podatku od spadków i darowizn?

4.Czy świadczenia pieniężne, które Pani otrzyma, jako beneficjent Trustu, w związku z częściową likwidacją Trustu, które po śmierci założycieli Trustu, zgodnie z zasadami i warunkami funkcjonowania Trustu pochodziły od Powierników, w przypadku uznania ich za darowiznę w rozumieniu art. 888 § 1 Kodeksu cywilnego lub polecenia darczyńcy w rozumieniu art. 893 § 1 Kodeksu cywilnego, podlegają opodatkowaniu na podstawie art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn?

Pani stanowisko w sprawie (częściowo przeformułowane w uzupełnieniu wniosku)

Zgodnie z art. 1 ust. 1 i 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn:

Podatkowi od spadków i darowizn, zwanemu dalej podatkiem, podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem:

1)dziedziczenia, zapisu zwykłego, dalszego zapisu, zapisu windykacyjnego, polecenia testamentowego;

2)darowizny, polecenia darczyńcy;

3)zasiedzenia;

4)nieodpłatnego zniesienia współwłasności;

5)zachowku, jeżeli uprawniony nie uzyskał go w postaci uczynionej przez spadkodawcę darowizny lub w drodze dziedziczenia albo w postaci zapisu;

6)nieodpłatnej: renty, użytkowania oraz służebności.

Stosownie do art. 1 ust. 2 ww. ustawy, podatkowi podlega również nabycie praw do wkładu oszczędnościowego na podstawie dyspozycji wkładem na wypadek śmierci oraz nabycie jednostek uczestnictwa na podstawie dyspozycji uczestnika funduszu inwestycyjnego otwartego albo specjalistycznego funduszu inwestycyjnego otwartego na wypadek jego śmierci.

Ustawa o podatku od spadków i darowizn zawiera zamknięty katalog zdarzeń objętych tym podatkiem. Oznacza to, że opodatkowaniu tym podatkiem nie podlegają nabycia na podstawie tych tytułów prawnych, które nie są wymienione w przytoczonym wyżej przepisie art. 1 ust. 1 i 2 ww. ustawy.

Mając na względzie, że najbardziej zbliżoną do świadczeń pieniężnych przekazanych Pani instytucją na gruncie prawa polskiego jest darowizna, która została wymieniona w art. 1 ust. 1 pkt 2 ww. ustawy, a przepisy ww. ustawy nie definiują pojęcia darowizny, a zatem należy odwołać się do odpowiednich przepisów ustawy – Kodeks cywilny.

Z treści art. 888 § 1 Kodeksu cywilnego wynika, że przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swego majątku.

Stosownie do treści art. 890 § 1 Kodeksu cywilnego, oświadczenie darczyńcy powinno być złożone w formie aktu notarialnego.

Jednakże, umowa darowizny zawarta bez zachowania tej formy staje się ważna, jeżeli przyrzeczone świadczenie zostało spełnione. Darowizna należy do czynności, których celem jest dokonanie aktu przysporzenia majątkowego bez ekwiwalentu i polega najczęściej na przesunięciu jakiegoś dobra majątkowego z majątku darczyńcy do majątku obdarowanego. Świadczenie ma charakter nieodpłatny, gdy druga strona umowy nie zobowiązuje się do jakiegokolwiek świadczenia w zamian za uczynioną darowiznę. Korzyść osiągana przez jedną stronę umowy nie znajduje odpowiednika po drugiej stronie; istotną cechą darowizny jest zatem nieekwiwalentność świadczenia darczyńcy (por. wyrok NSA z 11 października 2024 r., sygn. akt III FSK 1463/22). Umowa darowizny jest czynnością prawną dwustronną i z zasady konsensualną. Podmiotami tej umowy są darczyńca oraz obdarowany.

W Pani ocenie, nie można przy tym pomijać i tego, że w art. 889 pkt 1 Kodeksu cywilnego przewidziano, iż nie stanowią darowizny bezpłatne przysporzenia, gdy zobowiązanie do bezpłatnego świadczenia wynika z umowy uregulowanej innymi przepisami Kodeksu.

Zwrot normatywny „umowy uregulowane innymi przepisami kodeksu” należy rozumieć szeroko, a więc nie tylko umowy i nie tylko uregulowane w przepisach Kodeksu cywilnego (por. wyrok NSA z 18 czerwca 2010 r., sygn. akt II FSK 257/09). Odnosi się on zatem nie tylko do umów uregulowanych w Kodeksie cywilnym, lecz do wszelkich zawieranych umów, które stypizowane zostały w innych aktach prawnych, bądź stanowią umowy nienazwane, jak również do wszelkich czynności i zdarzeń prawnych wynikających z odrębnych regulacji. Powyższe poglądy prowadzą do jednoznacznego wniosku, że odkodowując pojęcie darowizny, o której mowa w art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn, należy w pierwszej kolejności zbadać, czy jest to umowa, o której mowa w art. 888 § 1 Kodeksu cywilnego, czy też umowa do niej podobna, której przedmiotem jest bezpłatne przysporzenie, jednak z uwagi na brzmienie art. 889 pkt 1 Kodeksu cywilnego, za umowę darowizny nie może być uznana.

Stanowisko w zakresie pytania nr 1.

W Pani ocenie, świadczenie pieniężne otrzymane przez Panią, jako beneficjenta Trustu, w związku z częściową likwidacją Trustu nie podlegają opodatkowaniu na zasadach określonych w ustawie o podatku od spadków i darowizn. Należy wskazać, że skoro dokonanie przez Powierników 12 czerwca 2024 r. likwidacji części majątku Trustu oraz przekazanie Pani (oraz drugiemu beneficjentowi) części środków pieniężnych ze sprzedaży nieruchomości, wchodzącej w jej skład, nie przybiera formy darowizny, ani innych tytułów nabycia wymienionych w art. 1 ust. 1 i 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn, to wskazane we wniosku świadczenia pieniężne z majątku Trustu nie będą podlegały regulacjom zawartym w ww. ustawie.

Stanowisko w zakresie pytania nr 2.

W Pani ocenie, w opisanym stanie faktycznym świadczenie pieniężne otrzymane przez Panią, jako beneficjenta Trustu, w związku z częściową likwidacją Trustu, które po śmierci założycieli Trustu, zgodnie z zasadami i warunkami funkcjonowania Trustu pochodziły od Powierników, nie mogą zostać uznane za darowiznę w rozumieniu art. 888 § 1 Kodeksu cywilnego lub polecenie darczyńcy w rozumieniu art. 893 § 1 Kodeksu cywilnego, co implikuje brak obowiązku podatkowego na podstawie art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn.

Należy wskazać, że prawo do majątku wniesionego do Trustu nie jest dziedziczne, a pomimo że założyciele Trustu zmarli, to do momentu uzyskania świadczeń z Trustu, nie jest Pani właścicielem lub udziałowcem majątku w nim zgromadzonego. Natomiast decyzję o likwidacji majątku Trustu (lub jego części) i wypłacie świadczeń na Pani rzecz podejmuje wyłącznie Powiernik. Powiernik pełni funkcję zarządcy majątku Trustu oraz, zgodnie z zasadami i warunkami funkcjonowania Trustu, wypłaca świadczenia na rzecz beneficjenta. Prawo do świadczeń z likwidowanego majątku Trustu wynika z tego, że została Pani wskazana przez Powiernika jako beneficjent Trustu. Nie przysługuje Pani żaden tytuł prawny do majątku zgromadzonego w Truście przed podjęciem decyzji przez Powierników o dokonaniu wypłaty.

W stanie faktycznym sprawy, nie można uznać, że sytuacja beneficjenta odpowiada w swoich skutkach sytuacji obdarowanego – zwłaszcza jeśli za stronę darującą w tej sprawie mieliby zostać uznani założyciele Trustu, którzy przekazując swój majątek na rzecz Trustu – od chwili jego wniesienia majątku do Trustu nie są już właścicielami, jak również dysponentami tego majątku, pomimo posiadania przez cały okres ich życia statusu beneficjenta Trustu, wszelkie części tego majątku, jak i pożytki z niego pochodzące, nie są już elementem ich majątku – nie mogą więc być przez nich darowane. Ponadto za stronę darującą nie mogą zostać uznani także Powiernicy, pełniący funkcję zarządcy majątku Trustu oraz, zgodnie z zasadami i warunkami funkcjonowania Trustu, wypłacający świadczenia na rzecz beneficjenta. Z tego względu nie sposób uznać, że świadczenie wypłacane w związku z częściową likwidacją majątku Trustu otrzymała Pani tytułem darowizny, a w konsekwencji płatności na Pani rzecz jako polecenia darczyńcy.

Stanowisko w zakresie pytania nr 3.

W Pani ocenie, świadczenie pieniężne, które Pani otrzyma, jako beneficjent Trustu, w związku z częściową likwidacją Trustu nie będą podlegały opodatkowaniu na zasadach określonych w ustawie o podatku od spadków i darowizn.

Należy wskazać, że skoro dokonanie przez Powierników likwidacji części majątku Trustu oraz przekazanie Pani (oraz drugiemu beneficjentowi) części środków pieniężnych ze sprzedaży nieruchomości wchodzącej w jej skład, nie przybiera formy darowizny, ani innych tytułów nabycia wymienionych w art. 1 ust. 1 i 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn, to wskazane we wniosku świadczenia pieniężne z majątku Trustu, które w postaci kolejnej transzy lub kolejnych transz mogą zostać przekazane Pani przez Powierników w przyszłości, nie będą podlegały regulacjom zawartym w ww. ustawie.

Stanowisko w zakresie pytania nr 4.

W Pani ocenie, świadczenie pieniężne, które Pani otrzyma, jako beneficjent Trustu, w związku z częściową likwidacją Trustu, które po śmierci założycieli Trustu, zgodnie z zasadami i warunkami funkcjonowania Trustu pochodziły od Powierników, nie mogą zostać uznane za darowiznę w rozumieniu art. 888 § 1 Kodeksu cywilnego lub polecenie darczyńcy w rozumieniu art. 893 § 1 Kodeksu cywilnego, co implikuje brak obowiązku podatkowego na podstawie art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn.

Należy wskazać, że prawo do majątku wniesionego do Trustu nie jest dziedziczne, a pomimo że założyciele Trustu zmarli, to do momentu uzyskania świadczeń z Trustu, nie jest Pani właścicielem lub udziałowcem majątku w nim zgromadzonego. Natomiast decyzję o likwidacji majątku Trustu (lub jego części) i wypłacie świadczeń na Pani rzecz podejmuje wyłącznie Powiernik. Powiernik pełni funkcję zarządcy majątku Trustu oraz, zgodnie z zasadami i warunkami funkcjonowania Trustu, wypłaca świadczenia na rzecz beneficjenta. Prawo do świadczeń z likwidowanego majątku Trustu wynika z tego, że została Pani wskazana przez Powiernika jako beneficjent Trustu. Nie przysługuje Pani żaden tytuł prawny do majątku zgromadzonego w Truście przed podjęciem decyzji przez Powierników o dokonaniu wypłaty.

Biorąc pod uwagę powyższe, sytuacja przekazania Pani przez Powierników w postaci kolejnej transzy lub kolejnych transz majątku Trustu nie może zostać uznana za ekwiwalentną w skutkach dla beneficjenta Trustu z sytuacją obdarowanego. Należy wskazać, że za stronę darującą w tej sprawie mieliby zostać uznani założyciele Trustu, którzy przekazując swój majątek na rzecz Trustu – od chwili jego wniesienia majątku do Trustu nie są już właścicielami, jak również dysponentami tego majątku, pomimo posiadania przez cały okres ich życia statusu beneficjenta Trustu, wszelkie części tego majątku, jak i pożytki z niego pochodzące, nie są już elementem ich majątku – nie mogą więc być przez nich darowane. Ponadto za stronę darującą nie mogą zostać uznani także Powiernicy, pełniący funkcję zarządcy majątku Trustu oraz, zgodnie z zasadami i warunkami funkcjonowania Trustu, wypłacający świadczenia na rzecz beneficjenta. Z tego względu nie sposób uznać, że świadczenie, które może zostać wypłacane w związku z częściową likwidacją majątku Trustu, otrzyma Pani tytułem darowizny, a w konsekwencji płatności na Pani rzecz jako polecenia darczyńcy.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 1 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (t. j Dz. U. z 2024 r. poz. 1837):

Podatkowi od spadków i darowizn, zwanemu dalej ,,podatkiem”, podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem:

1)dziedziczenia, zapisu zwykłego, dalszego zapisu, zapisu windykacyjnego, polecenia testamentowego;

2)darowizny, polecenia darczyńcy;

3)zasiedzenia;

4)nieodpłatnego zniesienia współwłasności;

5)zachowku, jeżeli uprawniony nie uzyskał go w postaci uczynionej przez spadkodawcę darowizny lub w drodze dziedziczenia albo w postaci zapisu;

6)nieodpłatnej: renty, użytkowania oraz służebności.

Podatkowi podlega również nabycie praw do wkładu oszczędnościowego na podstawie dyspozycji wkładem na wypadek śmierci oraz nabycie jednostek uczestnictwa na podstawie dyspozycji uczestnika funduszu inwestycyjnego otwartego albo specjalistycznego funduszu inwestycyjnego otwartego na wypadek jego śmierci.

Stosownie do treści art. 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn:

Nabycie własności rzeczy znajdujących się za granicą lub praw majątkowych wykonywanych za granicą podlega podatkowi, jeżeli w chwili otwarcia spadku lub zawarcia umowy darowizny nabywca był obywatelem polskim lub miał miejsce stałego pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Ustawa o podatku od spadków i darowizn ściśle określa granice przedmiotu opodatkowania, tj. nabycie według określonych tytułów, wyczerpująco wymieniając tytuły, na podstawie których nabycie podlega opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn. Powyższy katalog czynności ujęty w art. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn ma charakter zamknięty. Zatem, opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn podlega tylko takie nabycie, które zostało w nim wymienione w sposób wyraźny.

Jako że przepisy ustawy o podatku od spadków i darowizn nie definiują pojęć darowizny, polecenia darczyńcy, zapisu ani spadku, należy odwołać się do odpowiednich przepisów uregulowanych w ustawie z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1061 ze zm.).

Zgodnie z art. 888 § 1 Kodeksu cywilnego:

Przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swego majątku.

W myśl art. 893 cyt. Kodeksu:

Darczyńca może włożyć na obdarowanego obowiązek oznaczonego działania lub zaniechania, nie czyniąc nikogo wierzycielem (polecenie).

Jak wynika z art. 922 § 1 tego Kodeksu:

Prawa i obowiązki majątkowe zmarłego przechodzą z chwilą jego śmierci na jedną lub kilka osób stosownie do przepisów księgi niniejszej.

Art. 968 § 1 omawianego Kodeksu stanowi natomiast, że:

Spadkodawca może przez rozrządzenie testamentowe zobowiązać spadkobiercę ustawowego lub testamentowego do spełnienia określonego świadczenia majątkowego na rzecz oznaczonej osoby (zapis zwykły).

Stosownie do treści art. 9811 § 1 ww. Kodeksu:

W testamencie sporządzonym w formie aktu notarialnego spadkodawca może postanowić, że oznaczona osoba nabywa przedmiot zapisu z chwilą otwarcia spadku (zapis windykacyjny).

Jak wynika z opisu zdarzenia, posiada Pani obywatelstwo polskie i ma miejsce zamieszkania w Polsce. Siostra Pani matki – Pani ciotka, zmarła  (…) r., była obywatelką i rezydentką podatkową Stanów Zjednoczonych; w chwili śmierci była wdową, nie posiadała dzieci małżeńskich oraz pozamałżeńskich. Pani ciotka wraz z mężem utworzyła  (…) r. Trust pod prawem Stanów Zjednoczonych (jej ważność i wykładania podlega prawu Stanu Kalifornia). Trust stanowi formę zbliżona do funduszu powierniczego i nie posiada osobowości prawnej. Zawarta umowa posiada status trustu uznaniowego (ang. discretionary trust), co oznacza, że otrzymanie jakiejkolwiek płatności przez beneficjentów Trustu zależy od dyskrecjonalnej decyzji powiernika. Dyskrecjonalność Trustu oznacza także, że jego beneficjenci, do czasu podjęcia decyzji o wypłacie przez powierników na ich rzecz, nie mają prawa do jakiejkolwiek płatności z Trustu. Dla Trustu zostali wyznaczeni powiernicy, którzy pełnili funkcję zarządcy majątku Trustu oraz, zgodnie z zasadami i warunkami funkcjonowania Trustu, mogli podjąć decyzję o wypłacie świadczeń na Pani rzecz. Zarządzanie majątkiem po wniesieniu do Trustu było obowiązkiem Powiernika. Do momentu uzyskania świadczeń z Trustu nie jest Pani właścicielem lub udziałowcem Trustu bądź majątku w nim zgromadzonego. Powiernik pełni funkcję zarządcy Trustu. W szczególności jest on uprawniony do zawierania transakcji i dokonywania czynności w imieniu Trustu, w tym wyłącznie Powiernik podejmuje decyzję o likwidacji i wypłacie świadczeń do beneficjenta. Opisane powyżej świadczenia, jakie może otrzymać beneficjent w związku z likwidacją Trustu, nie wiążą się z obowiązkiem jakiegokolwiek świadczenia ze strony beneficjenta. Powiernik będzie tylko formalnym, prawnym właścicielem przekazanego mu majątku. Faktyczne władztwo ekonomiczne (beneficial ownership) przysługiwało Założycielom Trustu, a po ich śmierci po likwidacji majątku Trustu będzie przysługiwało beneficjentom Trustu, którzy mogą czerpać ekonomiczną korzyść z majątku, którym on zarządza.

(…) r. Powiernicy dokonali likwidacji części majątku Trustu, a część kwoty ze sprzedaży nieruchomości wchodzącej w jej skład została wypłacona dwom beneficjentom – w tym Pani, na Pani rachunek bankowy. Pozostała do wypłaty kwota będzie zrealizowana zgodnie z warunkami Trustu w sposób określony przez Powierników.

W opisanej przez Panią sytuacji ustawa o podatku od spadków i darowizn nie będzie miała zastosowania. Nabycie świadczeń jako beneficjent Trustu nie nastąpi bowiem na podstawie żadnego z tytułów wymienionych w ustawie o podatku od spadków i darowizn. Otrzymywanie środków pieniężnych od powiernika Trustu – nie może być ocenianie przez pryzmat darowizny ani polecenia darczyńcy.

W Polsce trust nie został w żaden sposób uregulowany jako instytucja prawna ani w prawie cywilnym, ani w prawie podatkowym. Jak wynika z literatury, instytucja trustu jest jedną z form powiernictwa. Trusty prawie zawsze działają w oparciu o pisemną umowę i przepisy miejscowego prawa powierniczego (w przedmiotowej sprawie w oparciu o prawo obowiązujące w stanie Kalifornia w USA). Z tego też względu nie ma możliwości, aby przepisy, którymi uregulowane jest działanie opisanego przez Panią Trustu można było wprost przełożyć do polskiego porządku prawnego i tak też zastosować.

Jedyną możliwością, jaką pojawia się w opisywanej sytuacji jest porównanie działania Trustu do najbardziej zbliżonych mu instytucji w prawie polskim.

Powiernictwo może być oparte na różnego rodzaju stosunkach powiernictwa, najczęściej jednak wiąże się z przeniesieniem na Trust własności aktywów będących przedmiotem zarządzania. Skoro majątek został przeniesiony do dyspozycji Powiernika, który pełni funkcję zarządcy majątku Trustu oraz, zgodnie z zasadami i warunkami funkcjonowania Trustu i to Powiernik podejmuje decyzję – jako formalny właściciel majątku – o wypłacie świadczeń na Pani rzecz, to tym samym przekazanie świadczeń beneficjentom nie może nastąpić w wyniku wykonania umowy mortis causa (zapisu na wypadek śmierci).

Wskazała Pani, że beneficjenci, do czasu podjęcia decyzji o wypłacie przez powierników na ich rzecz, nie mają prawa do jakiejkolwiek płatności z Trustu. Wskazała Pani także, że powiernicy, którzy pełnili funkcję zarządcy majątku Trustu dysponują jego majątkiem zgodnie z zasadami i warunkami funkcjonowania Trustu.

Zatem to wola założyciela Trustu i zawarte w tym zakresie wskazania w dokumentach założycielskich powodują, że stanie się Pani beneficjentem świadczeń z Trustu. Powiernik podejmuje decyzję o przekazaniu na Pani rzecz określonych składników majątkowych Trustu, mając na uwadze zasady i warunki funkcjonowania Trustu.

Taki sposób otrzymywania świadczeń nie ma więc cech darowizny ani polecenia darczyńcy, określonych w art. 888 i art. 893 Kodeksu cywilnego.

Brak zastosowania do otrzymywania tych świadczeń uregulowań zawartych w ustawie o podatku od spadków i darowizn wynika z tego, że nie będzie ono dokonywane na podstawie tytułów wskazanych w ustawie, w tym w szczególności nie jest/nie będzie to nabycie tytułem darowizny ani polecenia darczyńcy.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

-   Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pani do interpretacji.

-   Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

-   Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.