Interpretacja indywidualna - Interpretacja - 0111-KDIB2-3.4015.184.2025.2.JKU

shutterstock
Interpretacja indywidualna z dnia 1 sierpnia 2025 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0111-KDIB2-3.4015.184.2025.2.JKU

Temat interpretacji

Interpretacja indywidualna

– stanowisko prawidłowe

Szanowny Panie,

stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od spadków i darowizn jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

22 maja 2025 r. wpłynął Pana wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie skutków podatkowych zwrotu walut wirtualnych. Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Jest Pan osobą fizyczną posiadającą polskie obywatelstwo, rezydentem podatkowym Niemiec. W (…) r. podjął Pan decyzję o nabyciu walut wirtualnych. Z uwagi na fakt, iż nie posiadał Pan konta na giełdzie (…), dającej możliwość nabycia walut wirtualnych, postanowił Pan poprosić o pomoc syna.

W (…) r. przelał Pan środki należące do Pana ze swojego polskiego rachunku bankowego (prowadzonego w walucie EUR) na zagraniczne konto syna. Następnie Pana syn nabył waluty wirtualne na giełdzie (…). Pana intencją nie było darowanie synowi przedmiotowych środków finansowych. Celem przekazania środków było nabycie za nie walut wirtualnych przez syna (poprzez jego konto giełdowe). Faktycznym właścicielem walut wirtualnych przez cały czas był Pan.

Posiadał Pan również dostęp do konta giełdowego syna. Pod koniec (…) r. założył Pan własne konto na giełdzie walut wirtualnych (…). Następnie, Pana syn przesłał na Pana konto giełdowe nabyte wcześniej waluty wirtualne. Od tamtej pory samodzielnie nabywa i wymienia Pan waluty wirtualne na giełdzie.

W uzupełnieniu wniosku wskazał Pan, że przekazanie walut wirtualnych na Pana rzecz przez syna nastąpiło na podstawie ustaleń ustnych. Przekazanie walut wirtualnych na Pana rzecz przez syna nie stanowiło darowizny w rozumieniu art. 888 Kodeksu cywilnego.

Pana syn w żadnym momencie nie był właścicielem przedmiotowych walut wirtualnych w sensie materialnoprawnym. Był jedynie posiadaczem zależnym, przechowującym aktywa należące faktycznie do Pana.

Pytanie

Czy przekazanie walut wirtualnych przez syna na Pana rzecz podlega opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn?

Pana stanowisko w sprawie

W Pana ocenie, przekazanie walut wirtualnych przez syna na Pana rzecz nie podlega opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn, ponieważ w opisanym stanie faktycznym nie doszło do darowizny w rozumieniu przepisów ustawy o podatku od spadków i darowizn.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn podatkowi od spadków i darowizn, zwanemu dalej „podatkiem”, podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem m.in. darowizny.

Nabycie własności rzeczy znajdujących się za granicą lub praw majątkowych wykonywanych za granicą podlega podatkowi, jeżeli w chwili otwarcia spadku lub zawarcia umowy darowizny nabywca był obywatelem polskim lub miał miejsce stałego pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (art. 2 ustawy).

Obowiązek podatkowy ciąży na nabywcy własności rzeczy i praw majątkowych (art. 5 ustawy). Obowiązek podatkowy powstaje przy nabyciu w drodze darowizny – z chwilą złożenia przez darczyńcę oświadczenia w formie aktu notarialnego, a w razie zawarcia umowy bez zachowania przewidzianej formy – z chwilą spełnienia przyrzeczonego świadczenia; jeżeli ze względu na przedmiot darowizny przepisy wymagają szczególnej formy dla oświadczeń obu stron, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą złożenia takich oświadczeń (art. 6 ustawy).

Podstawę opodatkowania stanowi wartość nabytych rzeczy i praw majątkowych po potrąceniu długów i ciężarów (czysta wartość), ustalona według stanu rzeczy i praw majątkowych w dniu nabycia i cen rynkowych z dnia powstania obowiązku podatkowego (art. 7 ust. 1 ustawy). Wartość nabytych rzeczy i praw majątkowych przyjmuje się w wysokości określonej przez nabywcę, jeżeli odpowiada ona wartości rynkowej tych rzeczy i praw, a wartość praw do wkładów oszczędnościowych – w wysokości tych wkładów (art. 8 ust. 1 ustawy).

Wartość rynkową rzeczy lub praw majątkowych określa się na podstawie przeciętnych cen stosowanych w obrocie rzeczami tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem ich miejsca położenia, stanu i stopnia zużycia, oraz w obrocie prawami majątkowymi tego samego rodzaju, z dnia powstania obowiązku podatkowego (art. 8 ust. 3 ustawy).

Kluczowe znaczenie dla oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia ma ustalenie czy pomiędzy Panem a synem doszło do nabycia majątku tytułem darowizny, w rozumieniu ustawy o podatku od spadków i darowizn.

Zgodnie z art. 888 § 1 Kodeksu cywilnego przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swego majątku.

Pana zdaniem, w przedmiotowym stanie faktycznym ww. definicja darowizny nie została spełniona, w związku z czym przekazanie walut wirtualnych przez syna na Pana rzecz nie podlega opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn.

Przekazanie walut wirtualnych nie miało bowiem charakteru przysporzenia majątkowego na Pana rzecz kosztem majątku syna, co jest warunkiem sine qua non uznania danego zdarzenia za darowiznę w rozumieniu art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy. Środki, za które zakupiono waluty wirtualne, pochodziły z Pana majątku, a syn działał wyłącznie jako pośrednik techniczny, umożliwiający ich nabycie przy użyciu własnego konta na giełdzie. Celem całej operacji nie było dokonanie darowizny, lecz zakup walut wirtualnych przez osobę trzecią w Pana imieniu i tymczasowe ich przechowywanie.

Posiadał Pan również przez cały czas dostęp do konta giełdowego syna, co świadczy o zachowaniu rzeczywistego władztwa nad środkami i aktywami. W świetle powyższego, nie doszło do przeniesienia prawa własności do walut wirtualnych z syna na Pana w drodze darowizny, ponieważ syn nigdy nie był ich właścicielem w sensie materialnoprawnym. Był jedynie posiadaczem zależnym, przechowującym aktywa należące faktycznie do Pana.

Nie zaistniał zatem ani element przysporzenia majątkowego po Pana stronie, ani kosztu majątkowego po stronie syna, a tym samym nie doszło do nabycia przez osobę fizyczną własności rzeczy lub praw majątkowych tytułem darowizny, o którym mowa w art. 1 ust. 1 ustawy.

Ponadto, zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt 4 ustawy, obowiązek podatkowy przy darowiźnie powstaje z chwilą złożenia przez darczyńcę oświadczenia w formie aktu notarialnego lub z chwilą spełnienia przyrzeczonego świadczenia – w przypadku braku zachowania szczególnej formy. W analizowanym przypadku nie doszło do żadnego oświadczenia darczyńcy ani do spełnienia świadczenia o charakterze darowizny, ponieważ działanie syna miało wyłącznie charakter realizacji polecenia technicznego i nie towarzyszyła mu wola nieodpłatnego przysporzenia majątku.

W konsekwencji, Pana zdaniem przekazanie walut wirtualnych z konta syna na Pana konto nie może zostać zakwalifikowane jako darowizna i nie wywołuje skutków podatkowych na gruncie ustawy o podatku od spadków i darowizn. Jest to wyłącznie czynność techniczna, realizująca wcześniejsze ustalenia między stronami, w ramach których syn czasowo dysponował Pana majątkiem celem jego ulokowania w walutach wirtualnych. Całość operacji miała charakter odwracalny i nie skutkowała wzbogaceniem którejkolwiek ze stron.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1837):

Podatkowi od spadków i darowizn, zwanemu dalej „podatkiem”, podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem darowizny i polecenia darczyńcy.

Ustawa o podatku od spadków i darowizn nie zawiera definicji pojęcia „darowizna”, do której Pan się odwołuje. Z tego względu, celem ustalenia tej definicji, należy sięgnąć do ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1061 ze zm.).

W myśl art. 888 § 1 Kodeksu cywilnego:

Przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swego majątku.

Darowizna należy do czynności, których celem jest dokonanie aktu przysporzenia majątkowego (świadczenie musi wzbogacić obdarowanego) i zobowiązanie darczyńcy musi być zamierzone jako nieodpłatne. Świadczenie ma charakter nieodpłatny, gdy druga strona umowy nie zobowiązuje się do jakiegokolwiek świadczenia w zamian za otrzymane świadczenie. Istotą darowizny – jako czynności nieodpłatnej – jest więc brak po drugiej stronie ekwiwalentu w postaci świadczenia wzajemnego. Darowizna może polegać zarówno na przesunięciach do majątku obdarowanego określonych przedmiotów majątkowych, jak i na innych postaciach dyspozycji majątkowych darczyńcy prowadzących do zmniejszenia jego majątku, a po stronie majątku obdarowanego do zwiększenia aktywów lub zmniejszenia pasywów. W wyniku zawarcia umowy darowizny może dochodzić do określonych zmian w położeniu prawno-majątkowym darczyńcy i obdarowanego. Przedmiotem darowizny mogą bowiem strony uczynić wszelkie postacie zwolnienia obdarowanego od określonych zobowiązań.

Podsumowując, darowizna nakłada na darczyńcę obowiązek spełnienia świadczenia polegającego na nieodpłatnym przysporzeniu obdarowanego kosztem majątku darczyńcy. Zawarcie darowizny wymaga, by w jej rezultacie (na skutek spełnienia świadczenia przez darczyńcę) majątek obdarowanego został powiększony. Zasadniczo chodzi tutaj o taką wartość przysporzenia, o jaką równocześnie zostaje uszczuplony majątek darczyńcy.

Z przedstawionego we wniosku zdarzenia wynika, że podjął Pan decyzję o nabyciu walut wirtualnych. Z uwagi na fakt, iż nie posiadał Pan konta na giełdzie (…), dającej możliwość nabycia walut wirtualnych, postanowił Pan poprosić o pomoc syna. W 2024 r. przelał Pan środki należące do Pana ze swojego polskiego rachunku bankowego na zagraniczne konto syna. Następnie Pana syn nabył waluty wirtualne na giełdzie. Pana intencją nie było darowanie synowi przedmiotowych środków finansowych. Celem przekazania środków było nabycie za nie walut wirtualnych przez syna (poprzez jego konto giełdowe). Faktycznym właścicielem walut wirtualnych przez cały czas był Pan. Posiadał Pan również dostęp do konta giełdowego syna. Pod koniec (…) r. założył Pan własne konto na giełdzie walut wirtualnych (…). Następnie Pana syn przesłał na Pana konto giełdowe nabyte wcześniej waluty wirtualne. Od tamtej pory samodzielnie nabywa i wymienia Pan waluty wirtualne na giełdzie. Przekazanie walut wirtualnych na Pana rzecz przez syna nastąpiło na podstawie ustaleń ustnych i nie stanowiło darowizny w rozumieniu art. 888 Kodeksu cywilnego.

Zatem, skoro w opisanym stanie faktycznym nie doszło do przekazania Panu środków pieniężnych, które należały do syna, to sam fakt posiadania przez syna walut wirtualnych należących do Pana oraz ich zwrot na Pana rzecz nie podlega uregulowaniom zawartym w ustawie o podatku od spadków i darowizn.

Z tego względu powyższa sytuacja nie rodzi skutków podatkowych na gruncie ustawy o podatku od spadków i darowizn, jako że po Pana stronie nie miało miejsca przysporzenie kosztem majątku Pana syna, a zatem nie doszło do darowizny.

Tak długo, jak nie dojdzie między Panem i Pana synem do zawarcia umowy darowizny ani do rzeczywistego przekazania środków pieniężnych na Pana rzecz, kosztem majątku Pana syna (do dowolnego wykorzystania przez Pana) nie powstanie obowiązek podatkowy w podatku od spadków i darowizn.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

-   Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zastosuje się Pan do interpretacji.

-   Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

-   Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

-   w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

-   w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.