Skutki podatkowe otrzymania środków tytułem polecenia. - Interpretacja - 0111-KDIB2-3.4014.395.2023.2.JKU

shutterstock

Interpretacja indywidualna z dnia 5 grudnia 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0111-KDIB2-3.4014.395.2023.2.JKU

Temat interpretacji

Skutki podatkowe otrzymania środków tytułem polecenia.

Interpretacja indywidualna

– stanowisko nieprawidłowe

Szanowna Pani,

stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od spadków i darowizn w zakresie nabycia tytułem polecenia darczyńcy jest nieprawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

4 października 2023 r. wpłynął Pani wniosek z 4 października 2023 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku od spadków i darowizn  w zakresie nabycia tytułem polecenia darczyńcy. Uzupełniła go Pani – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 24 listopada 2023 r. (wpływ 24 listopada 2023 r.); również w tym samym dniu dokonała Pani wpłaty brakującej opłaty od wniosku.

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

W dniu (…) 2023 r. została zawarta umowa darowizny pomiędzy Fundacją (…) (Darczyńca) a Fundacją (…) (Obdarowany) na Pani rzecz, w kwocie (…) zł. Darczyńca kwotę (…) zł przekazał przelewem na konto Obdarowanego (…) 2023 r. Pieniądze te zostały zaewidencjonowane w Fundacji (…) do Pani dyspozycji, z przeznaczeniem na pokrycie kosztów leczenia związanych z Pani chorobą.

W uzupełnieniu wniosku wskazała Pani, że środki częściowo zostały Pani wypłacone. Do dnia dzisiejszego, na podstawie faktur za leki i środki medyczne przedłożone w Fundacji (…), otrzymała Pani zwrot poniesionych kosztów, tj. (…) zł.  Umowa darowizny zawarta jest pomiędzy Fundacjami i na polecenie darczyńcy środki są Pani wypłacane.

Pytania

Czy obowiązuje Panią uiszczenie podatku od otrzymanej po raz pierwszy darowizny? Jeśli tak, to w jakim terminie powinna Pani złożyć zeznanie podatkowe i uregulować zobowiązanie wynikające z naliczonego podatku?

Pani stanowisko w sprawie

Pani zdaniem jest to darowizna pomiędzy Fundacjami. Zgodnie z § 8 umowy: „wszelkie zobowiązania podatkowe wynikające z otrzymania darowizny od Darczyńcy pokrywa Obdarowana”.

W związku z powyższym uważa Pani, że jest zwolniona z podatku od darowizny.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1774 ze zm.):

Podatkowi od spadków i darowizn, zwanemu dalej „podatkiem”, podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem darowizny i  polecenia darczyńcy.

Ustawa o podatku od spadków i darowizn nie zawiera definicji pojęcia „darowizna”. Z tego względu, celem ustalenia tej definicji, należy sięgnąć do ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r.  – Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1610 ze zm.).

W myśl art. 888 § 1 Kodeksu cywilnego:

Przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swego majątku.

W myśl art. 893 ww. Kodeksu:

Darczyńca może włożyć na obdarowanego obowiązek oznaczonego działania lub zaniechania, nie czyniąc nikogo wierzycielem (polecenie).

Stosownie do treści art. 5 ustawy o podatku od spadków i darowizn:

Obowiązek podatkowy ciąży na nabywcy własności rzeczy i praw majątkowych.

Jak wynika z treści art. 6 ust. 1 pkt 5 tej ustawy:

Obowiązek podatkowy powstaje – przy nabyciu z polecenia darczyńcy – z chwilą wykonania polecenia.

Z treści art. 9 ust. 4 omawianej ustawy wynika, że:

W przypadku nabycia tytułem polecenia za zbywcę uznaje się odpowiednio darczyńcę lub spadkodawcę. W przypadku gdy darczyńca nakłada na obdarowanego tytułem polecenia obowiązek przeniesienia własności rzeczy lub przeniesienia (ustanowienia) praw na rzecz darczyńcy, za zbywcę uważa się obdarowanego.

Zgodnie z treścią art. 14 ust. 1 i ust. 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn:

Wysokość podatku ustala się w zależności od grupy podatkowej, do której zaliczony jest nabywca.

Zaliczenie do grupy podatkowej następuje według osobistego stosunku nabywcy do osoby, od której lub po której zostały nabyte rzeczy i prawa majątkowe.

Stosownie do treści art. 14 ust. 3 ustawy o podatku od spadków i darowizn:

Do poszczególnych grup podatkowych zalicza się:

1)do grupy I - małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, zięcia, synową, rodzeństwo, ojczyma, macochę i teściów;

2)do grupy II - zstępnych rodzeństwa, rodzeństwo rodziców, zstępnych i małżonków pasierbów, małżonków rodzeństwa i rodzeństwo małżonków, małżonków rodzeństwa małżonków, małżonków innych zstępnych;

3)do grupy III - innych nabywców.

Stosownie natomiast do art. 9 ust. 1 pkt 3 ww. ustawy:

Opodatkowaniu podlega nabycie, od jednego zbywcy, własności rzeczy i praw majątkowych o czystej wartości przekraczającej 5733 zł – jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do III grupy podatkowej.

Jak wynika z treści art. 9 ust. 2 omawianej ustawy:

Jeżeli nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych od tego samego zbywcy następuje więcej niż jeden raz, do czystej wartości rzeczy i praw majątkowych ostatnio nabytych dolicza się czystą wartość rzeczy i praw majątkowych nabytych dotychczas od tego samego zbywcy w roku, w którym nastąpiło ostatnie nabycie, i w okresie 5 lat poprzedzających ten rok. Od podatku obliczonego od łącznej wartości nabytych rzeczy i praw majątkowych potrąca się podatek przypadający od opodatkowanych poprzednio nabytych rzeczy i praw majątkowych. Wynikająca z obliczenia nadwyżka podatku nie podlega ani zaliczeniu na poczet innych podatków, ani zwrotowi. Nabywcy obowiązani są w zeznaniu podatkowym wymienić rzeczy i prawa majątkowe nabyte w podanym wyżej okresie.

Jeżeli wartość środków otrzymanych tytułem polecenia darczyńcy od jednego polecającego przekroczy kwotę wolną od podatku w okresie wskazanym powyżej, wówczas, w myśl  art. 17a ust. 1 ww. ustawy:

Podatnicy podatku są obowiązani, z zastrzeżeniem ust. 2, złożyć, w terminie miesiąca od dnia powstania obowiązku podatkowego, właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego zeznanie podatkowe o nabyciu rzeczy lub praw majątkowych według ustalonego wzoru. Do zeznania podatkowego dołącza się dokumenty mające wpływ na określenie podstawy opodatkowania.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ww. ustawy:

Podatek oblicza się od nadwyżki podstawy opodatkowania ponad kwotę wolną od podatku. Podatek naliczany jest zależnie od wartości kwoty otrzymanej tytułem polecenia, według tabeli określonej w tym przepisie.

Aktualnie (tj. do zdarzeń, gdzie obowiązek podatkowy powstał począwszy od 30 czerwca 2023 r.) podatek oblicza się zgodnie z § 2 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia  28 czerwca 2023 r. w sprawie ustalenia kwot wartości rzeczy i praw majątkowych zwolnionych od podatku od spadków i darowizn i niepodlegających opodatkowaniu tym podatkiem oraz skal podatkowych (Dz.U. z 2023 r. poz. 1226).

Zeznanie o nabyciu rzeczy i praw majątkowych powinno być dokonane na formularzu SD-3 określonym przez Ministra Finansów w rozporządzeniu z dnia 27 listopada 2015 r. w sprawie zeznania podatkowego składanego przez podatników podatku od spadków i darowizn (Dz.U. z 2015 r. poz. 2068).

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że 17 sierpnia 2023 r. została zawarta umowa darowizny pomiędzy Fundacją (…) (Darczyńca) a Fundacją (…) (Obdarowany) na Pani rzecz, w kwocie (…) zł. Darczyńca kwotę (…) zł przekazał przelewem na konto Obdarowanego 18 sierpnia 2023 r. Pieniądze te zostały zaewidencjonowane w Fundacji (…) do Pani dyspozycji, z przeznaczeniem na pokrycie kosztów leczenia związanych z Pani chorobą. Środki częściowo zostały Pani wypłacone. Do dnia dzisiejszego, na podstawie faktur za leki i środki medyczne przedłożone w Fundacji (…), otrzymała Pani zwrot poniesionych kosztów, tj. 4 000 zł. Umowa darowizny zawarta jest pomiędzy Fundacjami i na polecenie darczyńcy są Pani wypłacane środki.

Pani wątpliwość budzi to, czy wypłaty otrzymane od Fundacji podlegają opodatkowaniu zgodnie z przepisami ustawy o podatku od spadków i darowizn.

Według Pani stanowiska jest Pani zwolniona z podatku od darowizny.

Z treści wniosku (z uwzględnieniem uzupełnienia) wynika jednoznacznie, że środki są Pani wypłacane na polecenie darczyńcy. W takiej sytuacji pozyskiwane środki podlegają opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn, jako nabyte tytułem polecenia. Polecającym w tym przypadku jest Fundacja (…), przekazująca jako darczyńca środki pieniężne – na Pani rzecz – do Fundacji (…) (jako obdarowanej).

Należy podkreślić, że opodatkowanie środków otrzymywanych tytułem polecenia kształtuje się w zależności od przyporządkowania – w stosunku do nabywcy – polecającego (darczyńcy) do odpowiedniej grupy podatkowej oraz od wysokości kwoty nabytej tytułem polecenia  (o czym stanowi ww. art. 9 ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn).

Zatem, skoro w wyniku darowizny dokonanej przez Fundację (…) na rzecz Fundacji (…), z poleceniem przekazania środków na Pani rzecz, Fundacja (…) – w związku ze zobowiązaniem wynikającym z ww. umowy darowizny – wypłaca Pani określone kwoty, to uznać należy, że otrzymuje Pani te środki jako beneficjentka polecenia złożonego przez darczyńcę.

W kontekście przedstawionego stanu faktycznego, uważa Pani, że ma Pan prawo do skorzystania ze zwolnienia z podatku od darowizn.

Z takim stanowiskiem nie można się zgodzić.

Odrębną kwestią od opodatkowania darowizny jest opodatkowanie podatkiem od spadków i darowizn nabycia tytułem polecenia darczyńcy. Wykonanie polecenia powoduje powstanie obowiązku podatkowego po stronie beneficjenta tego polecenia. Taką beneficjentką jest Pani.

W związku z powyższym, otrzymanie przez Panią środków pieniężnych od Fundacji (…) jako zwrot kosztów poniesionych na zakup leków i środków medycznych jest nabyciem tytułem polecenia. Takie nabycie powoduje powstanie po Pani stronie obowiązku podatkowego. Obowiązek podatkowy powstaje bowiem z chwilą wykonania polecenia darczyńcy, czyli w opisanej sytuacji przekazania środków pieniężnych na Pani rzecz. Przy czym obowiązek uiszczenia podatku (złożenia SD-3) wystąpi wówczas, gdy kwota łączna (narastająco) otrzymana od Fundacji Dobro Powraca przekroczy wolną od podatku.

Jak wynika z opisu zdarzenia, otrzymała Pani aktualnie kwotę (…) zł. Kwota ta mieści się w wolnej od podatku, co oznacza że nie ma Pani obowiązku na ten moment składać zeznania SD-3.

Nie oznacza to jednak, że jest Pani zwolniona z podatku od spadków i darowizn i to z powodu, że – jak Pani twierdzi – jest to darowizna pomiędzy Fundacjami. Ustawa o podatku od spadków i darowizn wymienia zwolnienia w art. 4 oraz 4a. Opisane przez Panią nabycie tytułem polecenia nie mieści się w tym katalogu.

Zatem, pomimo tego, że otrzymana aktualnie kwota nie wiąże się z obowiązkiem uiszczenia kwoty podatku, nie mogliśmy zgodzić się z Pani stanowiskiem.  

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Panią i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy  z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną. Aby interpretacja mogła pełnić funkcję ochronną: sytuacja musi być zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i musi się Pani zastosować do interpretacji.

- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.