Skutki podatkowe wycofania nieruchomości ze spółki jawnej i przekazania udziału w prawie własności do majątków wspólników tej spółki.

Interpretacja indywidualna 

– stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Zakres wniosku wspólnego o wydanie interpretacji indywidualnej

20 maja 2022 r. wpłynął Państwa wniosek wspólny o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku od spadków i darowizn w zakresie skutków podatkowych wycofania nieruchomości ze spółki jawnej i przekazania udziału w prawie własności do majątków wspólników tej spółki.  

Treść wniosku wspólnego jest następująca:

Zainteresowani, którzy wystąpili z wnioskiem

1) Zainteresowany będący stroną postępowania: Pan PS;

2) Zainteresowany niebędący stroną postępowania: Pan AD.

Opis zdarzenia przyszłego

PS jest osobą fizyczną posiadającą 50% udział w zysku Spółki jawnej (dalej: Spółka).

AD jest osobą fizyczną posiadającą 50% udział w zysku Spółki.

PS i AD (dalej zwani łącznie: Wspólnikami) podlegają nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu na terytorium Polski.

Spółka jest właścicielem nieruchomości zabudowanej, oznaczonej numerem ewidencyjnym działki (…) o powierzchni 0,1284 ha, zabudowanej dwoma budynkami o powierzchni użytkowej 149,00 m² i 16 m², dla której Sąd prowadzi księgę wieczystą (dalej: Nieruchomość).

Nieruchomość została nabyta w 2000 r. przez AD i jego małżonkę (udział w prawie własności ½) oraz PS i jego małżonkę (udział w prawie własności ½). W dniu 27 listopada 2000 r. Nieruchomość została wniesiona przez AD i PS do spółki cywilnej jako wkład rzeczowy, za zgodą ich małżonek. Każdy ze Wspólników wniósł swój udział w Nieruchomości wynoszący ½ w prawie własności Nieruchomości.

Następnie 1 października 2013 r. wspólnicy spółki cywilnej podjęli uchwałę o przekształceniu w spółkę jawną i spółka ta została wpisana do KRS w dniu 11 grudnia 2013 r. W dalszej kolejności Spółka jawna została przekształcona w spółkę komandytową, która została zarejestrowana w Krajowym Rejestrze Sądowym w dniu 27 lutego 2019 r.

Na skutek dalszego przekształcenia spółki komandytowej w spółkę jawną od dnia 20 kwietnia 2021 r. Spółka funkcjonuje w formie spółki jawnej.

Przy każdorazowym przekształceniu Spółki, jako wkłady Wspólników PS i AD do spółki przekształconej, wskazywane były udziały po ½ w prawie własności Nieruchomości.

Spółka prowadzi działalność gospodarczą, w szczególności w zakresie świadczenia usług weterynaryjnych w ramach prowadzonej przychodni weterynaryjnej (dalej: Przedsiębiorstwo). Wspólnicy planują wycofanie Nieruchomości ze Spółki oraz ich nieodpłatne przekazanie do majątków prywatnych Wspólników.

W wyniku wycofania Nieruchomości ze Spółki każdy ze Wspólników otrzyma udział ½ w prawie własności Nieruchomości.

Wycofanie Nieruchomości ze Spółki nastąpi do wysokości posiadanego przez każdego ze Wspólników prawa do udziału w zysku Spółki.

Wycofanie Nieruchomości ze Spółki nie będzie dokonywane w ramach wypłaty zysku ze Spółki ani nie będzie wiązać się z wycofaniem lub obniżeniem wartości wkładów wniesionych przez Wspólników do Spółki.

Wspólnicy nie mogą wykluczyć, że w przyszłości może dojść do wystąpienia, któregoś z nich ze Spółki lub jej likwidacji. Natomiast przekazanie udziałów w Nieruchomościach do majątków Wspólników nie będzie miało wpływu na ich bieżące uprawnienia jako wspólników Spółki. W przypadku ewentualnego wystąpienia jednego ze wspólników ze Spółki lub jej likwidacji wypłata z tego tytułu wynagrodzenia lub przekazanie majątku likwidacyjnego odbędzie się zgodnie z przepisami Kodeksu spółek handlowych. Ewentualne rozliczenia w tym zakresie nastąpią niezależnie od świadczenia polegającego na nieodpłatnym przekazaniu udziałów Nieruchomości do majątku Wspólników.

Po wycofaniu Nieruchomości ze Spółki Nieruchomość zostanie wynajęta przez wspólników Spółce na podstawie umowy najmu (dalej: Umowa najmu). Następnie dojdzie do sprzedaży Przedsiębiorstwa Spółki na rzecz podmiotu niepowiązanego w rozumieniu ustawy o PIT. W skład Przedsiębiorstwa będą wchodziły m.in. prawa i obowiązki najemcy wynikające z Umowy najmu lub zostanie zawarta nowa umowa najmu pomiędzy właścicielami Nieruchomości, a nabywcą przedsiębiorstwa.

Wycofanie Nieruchomości ze Spółki zostanie udokumentowane uchwałą wspólników oraz umową przeniesienia własności sporządzonymi w formie aktu notarialnego.

W celu przeniesienia udziałów w Nieruchomości na rzecz Wspólników zostanie zawarta umowa nienazwana inna niż umowa darowizny przenosząca nieodpłatnie prawo własności. Zainteresowani nie ustalili jeszcze szczegółowych warunków umowy przenoszącej własność Nieruchomości. Na ten moment Zainteresowani mogą jednak z całą pewnością wskazać, że nieodpłatne przekazanie do nich udziałów w Nieruchomościach będzie wynikało z posiadania przez nich ogółu praw i obowiązków w Spółce, przy czym nie będzie dokonane w żadnym z trybów przewidzianych w ustawie Kodeks spółek handlowych ani umowie Spółki. Przekazanie Nieruchomości do Wspólników nie nastąpi w celu uregulowania jakiegokolwiek zobowiązania względem Wspólników.

Pytanie 

Czy w związku z przekazaniem udziału w prawie własności Nieruchomości do majątków prywatnych Wspólników powstanie obowiązek podatkowy w zakresie podatku od spadków i darowizn?

Państwa stanowisko w sprawie

Zdaniem Zainteresowanych, wycofanie Nieruchomości ze Spółki i przekazanie jej do majątków prywatnych wspólników, w ten sposób, że Wspólnicy nabędą na własność udział w prawie własności Nieruchomości odpowiadający przysługującym im udziałom w zyskach Spółki nie będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn. A zatem nie powstanie z tego tytułu obowiązek podatkowy w podatku od spadków i darowizn.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 ustawy o PSID podatkowi od spadków i darowizn, zwanemu dalej „podatkiem”, podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem:

1) dziedziczenia, zapisu zwykłego, dalszego zapisu, zapisu windykacyjnego, polecenia testamentowego;

2) darowizny, polecenia darczyńcy;

3) zasiedzenia;

4) nieodpłatnego zniesienia współwłasności;

5) zachowku, jeżeli uprawniony nie uzyskał go w postaci uczynionej przez spadkodawcę darowizny lub w drodze dziedziczenia albo w postaci zapisu;

6) nieodpłatnej: renty, użytkowania oraz służebności.

W myśl art. 1 ust. 2 ww. ustawy podatkowi podlega również nabycie praw do wkładu oszczędnościowego na podstawie dyspozycji wkładem na wypadek śmierci oraz nabycie jednostek uczestnictwa na podstawie dyspozycji uczestnika funduszu inwestycyjnego otwartego albo specjalistycznego funduszu inwestycyjnego otwartego na wypadek jego śmierci.

Przedstawiony powyżej katalog czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn jest katalogiem zamkniętym. Wobec tego wymienione w nim tytuły nabycia własności rzeczy lub praw majątkowych stanowią jedyne przypadki podlegające opodatkowaniu tym podatkiem.

Zgodnie z art. 6 ust. 1 ustawy o PSID obowiązek podatkowy powstaje:

 1) przy nabyciu w drodze dziedziczenia – z chwilą przyjęcia spadku;

 2) przy nabyciu w drodze zapisu zwykłego, dalszego zapisu lub z polecenia testamentowego – z chwilą wykonania zapisu zwykłego, dalszego zapisu lub polecenia;

2a) przy nabyciu tytułem zachowku – z chwilą zaspokojenia roszczenia;

2b) przy nabyciu w drodze zapisu windykacyjnego – z chwilą uprawomocnienia się orzeczenia sądu stwierdzającego nabycie spadku, postanowienia częściowego stwierdzającego nabycie przedmiotu zapisu windykacyjnego, zarejestrowania aktu poświadczenia dziedziczenia lub wydania europejskiego poświadczenia spadkowego;

 3) przy nabyciu praw do wkładów oszczędnościowych określonych w art. 1 ust. 2 – z chwilą śmierci wkładcy;

3a) przy nabyciu jednostek uczestnictwa określonych w art. 1 ust. 2 – z chwilą śmierci uczestnika funduszu inwestycyjnego;

 4) przy nabyciu w drodze darowizny – z chwilą złożenia przez darczyńcę oświadczenia w formie aktu notarialnego, a w razie zawarcia umowy bez zachowania przewidzianej formy – z chwilą spełnienia przyrzeczonego świadczenia; jeżeli ze względu na przedmiot darowizny przepisy wymagają szczególnej formy dla oświadczeń obu stron, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą złożenia takich oświadczeń;

 5) przy nabyciu z polecenia darczyńcy – z chwilą wykonania polecenia;

 6) przy nabyciu w drodze zasiedzenia – z chwilą uprawomocnienia się postanowienia sądu stwierdzającego zasiedzenie;

 7) przy nabyciu w drodze nieodpłatnego zniesienia współwłasności – z chwilą zawarcia umowy albo ugody lub uprawomocnienia się orzeczenia sądu, jeżeli ich skutkiem jest nieodpłatne zniesienie współwłasności;

 8) przy nabyciu w drodze nieodpłatnej służebności, renty oraz użytkowania – z chwilą ustanowienia tych praw.

Podstawą przeniesienia własności składników majątkowych będzie uchwała wspólników o wycofaniu Nieruchomości składników na potrzeby własne wspólników Spółki.

Jeżeli zatem przeniesienie udziałów w prawie własności Nieruchomości na rzecz Wspólników nastąpi poprzez zawarcie umowy nienazwanej nieodpłatnego przeniesienia udziałów w prawie Nieruchomości i nie przybierze – jak wynika z treści przedstawionego zdarzenia przyszłego – postaci umowy darowizny, a także nie będzie umową nieodpłatnego zniesienia współwłasności – to z tytułu dokonania tej czynności nie powstanie obowiązek podatkowy w zakresie podatku od spadków i darowizn.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe. 

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (Dz. U. z 2021 r. poz. 1043):

Podatkowi od spadków i darowizn, zwanemu dalej „podatkiem”, podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem:

1) dziedziczenia, zapisu zwykłego, dalszego zapisu, zapisu windykacyjnego, polecenia testamentowego;

2) darowizny, polecenia darczyńcy;

3) zasiedzenia;

4) nieodpłatnego zniesienia współwłasności;

5) zachowku, jeżeli uprawniony nie uzyskał go w postaci uczynionej przez spadkodawcę darowizny lub w drodze dziedziczenia albo w postaci zapisu;

6) nieodpłatnej: renty, użytkowania oraz służebności.

Na mocy art. 1 ust. 2 ww. ustawy:

Podatkowi podlega również nabycie praw do wkładu oszczędnościowego na podstawie dyspozycji wkładem na wypadek śmierci oraz nabycie jednostek uczestnictwa na podstawie dyspozycji uczestnika funduszu inwestycyjnego otwartego albo specjalistycznego funduszu inwestycyjnego otwartego na wypadek jego śmierci.

W myśl art. 1a omawianej ustawy:

Przepisy ustawy o nieodpłatnym zniesieniu współwłasności stosuje się odpowiednio do nieodpłatnego:

1) nabycia własności rzeczy wspólnej (wspólnego prawa majątkowego) albo jej części przez niektórych dotychczasowych współwłaścicieli na dalszą współwłasność;

2) wyodrębnienia własności lokali na rzecz niektórych lub wszystkich współwłaścicieli.

Podkreślić przy tym należy, że katalog tytułów nabycia podlegających opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn określony w art. 1 ust. 1 i 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn jest katalogiem zamkniętym. Wobec tego jedynie wymienione w nim tytuły nabycia własności rzeczy lub praw majątkowych stanowią przypadki podlegające opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn.

Określony w zacytowanych przepisach przedmiot opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn wskazuje, iż jest nim co do zasady nieodpłatne nabycie własności rzeczy i praw majątkowych, wyłącznie z tytułów w nim wymienionych. Istota ekonomiczna tego podatku tkwi więc w przyroście majątkowym podatnika, a konkretnie we wzbogaceniu podatnika na skutek przejęcia majątku pod tytułem darmym.

W myśl art. 5 ustawy o podatku od spadków i darowizn:

Obowiązek podatkowy ciąży na nabywcy własności rzeczy i praw majątkowych.

Ustawa o podatku od spadków i darowizn nie zawiera pojęć „darowizna” czy  „zniesienie współwłasności”, dlatego w tym zakresie należy odwołać się do odpowiednich przepisów ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2022 r. poz. 1360 ze zm.).

Zgodnie z art. 888 § 1 Kodeksu cywilnego:

Przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swego majątku.

Podstawową cechą umowy darowizny jest bezpłatne świadczenie darczyńcy na rzecz obdarowanego kosztem swojego majątku. Darowizna należy do czynności, których celem jest dokonanie aktu przysporzenia majątkowego - świadczenie musi wzbogacić obdarowanego.

Z kolei w myśl art. 195 Kodeksu cywilnego:

Własność tej samej rzeczy może przysługiwać niepodzielnie kilku osobom (współwłasność).

W myśl art. 196 § 1 i § 2 Kodeksu cywilnego:

§ 1. Współwłasność jest albo współwłasnością w częściach ułamkowych, albo współwłasnością łączną.

§ 2. Współwłasność łączną regulują przepisy dotyczące stosunków, z których ona wynika. Do współwłasności w częściach ułamkowych stosuje się przepisy niniejszego działu.

Zgodnie z art. 210 § 1 Kodeksu cywilnego:

Każdy ze współwłaścicieli może żądać zniesienia współwłasności. Uprawnienie to może być wyłączone przez czynność prawną na czas nie dłuższy niż lat pięć. Jednakże w ostatnim roku przed upływem zastrzeżonego terminu dopuszczalne jest jego przedłużenie na dalsze lat pięć; przedłużenie można ponowić.

Przepisy art. 211 i 212 Kodeksu cywilnego regulują sposoby wyjścia ze stanu współwłasności. Zgodnie z nimi, zniesienie współwłasności może nastąpić m.in. w drodze umowy między współwłaścicielami.

W ramach wymienionych trybów ustawodawca przewiduje trzy sposoby zniesienia współwłasności:

- podział rzeczy wspólnej, czyli np. podzielenie jednej nieruchomości na kilka mniejszych (tzw. podział fizyczny),

- przyznanie rzeczy jednemu lub niektórym ze współwłaścicieli,

- sprzedaż rzeczy wspólnej (tzw. podział cywilny).

Ze zdarzenia przyszłego przedstawionego we wniosku wynika, że PS i AD (Zainteresowani) są wspólnikami spółki jawnej (dalej: Spółka), posiadającymi w Spółce po 50% udziału w zysku. Spółka jest właścicielem zabudowanej nieruchomości nr (…) o powierzchni 0,1284 ha (dalej: Nieruchomość). Wspólnicy planują wycofanie Nieruchomości ze Spółki oraz nieodpłatne przekazanie udziału w prawie własności do majątków prywatnych Wspólników. W wyniku wycofania Nieruchomości ze Spółki każdy ze Wspólników otrzyma udział ½ w prawie własności Nieruchomości. Wycofanie Nieruchomości ze Spółki nastąpi do wysokości posiadanego przez każdego ze Wspólników prawa do udziału w zysku Spółki, nie będzie dokonywane w ramach wypłaty zysku ze Spółki, ani nie będzie wiązać się z wycofaniem lub obniżeniem wartości wkładów wniesionych przez Wspólników do Spółki. Wycofanie Nieruchomości ze Spółki zostanie udokumentowane uchwałą wspólników oraz umową przeniesienia własności sporządzonymi w formie aktu notarialnego. W celu przeniesienia udziałów w Nieruchomości na rzecz Wspólników zostanie zawarta umowa nienazwana inna niż umowa darowizny przenosząca nieodpłatnie prawo własności.

Skoro więc czynność nieodpłatnego przeniesienia udziałów w prawie własności Nieruchomości na rzecz Wspólników (Zainteresowanych) będzie umową nienazwaną, przenoszącą udział w prawie własności w następstwie wykonania uchwały wspólników o wycofaniu Nieruchomości na potrzeby własne wspólników Spółki i nie przybierze postaci umowy darowizny, a także nie będzie umową nieodpłatnego zniesienia współwłasności – to z tytułu dokonania tej czynności nie powstanie obowiązek podatkowy w zakresie podatku od spadków i darowizn. Powyższe oznacza, że z tytułu tej czynności Zainteresowani nie będą zobowiązani do zapłaty podatku od spadków i darowizn.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywać się będzie z opisem zdarzenia przyszłego podanym przez Państwa w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawyz dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego. Z funkcji ochronnej będą mogli skorzystać Ci z Państwa, którzy zastosują się do interpretacji.

- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1) z zastosowaniem art. 119a;

2) w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3) z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację przez Zainteresowanego, który jest stroną postępowania

Pan PS (Zainteresowany będący stroną postępowania – art. 14r § 2 Ordynacji podatkowej) ma prawo wnieść skargę na tę interpretację indywidualną do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2022 r. poz. 329 ze zm.; dalej jako „PPSA”).  

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

-w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

-w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a, art. 14b § 1 i art. 14r ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.).