Interpretacja indywidualna

– stanowisko prawidłowe

Szanowna Pani,

stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od spadków i darowizn jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

14 sierpnia 2025 r. wpłynął Pani wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie skutków podatkowych przepisania lokat bankowych. Uzupełniła go Pani – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 15 września 2025 r.

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Wnioskodawczyni jest polską obywatelką, podlegającą opodatkowaniu w sposób nieograniczony (od wszystkich dochodów w Polsce) − polskim rezydentem podatkowym.

Brat Wnioskodawczyni posiadał lokaty bankowe. Wszystkie środki na lokatach były wyłączną własnością brata. Rok temu lokaty bankowe przepisał na Wnioskodawczynię, natomiast sam został pełnomocnikiem do tych lokat.

Ze wspólnych ustaleń z bratem wynikało, że tylko brat może dysponować środkami pieniężnymi zgromadzonymi na lokatach. Wnioskodawczyni nie zawierała z bratem żadnej umowy darowizny czy to w formie ustnej czy pisemnej. Nie korzystała ze środków na lokacie na własne potrzeby.

Wnioskodawczyni wspólnie z bratem ustaliła, że dopiero w przyszłości po zamknięciu lokat środki zostaną w drodze umowy darowizny przekazane na własność Wnioskodawczyni poprzez przelew bankowy na prywatny rachunek Wnioskodawczyni.

Przekazanie lokat nie stanowiło otrzymania darowizny w rozumieniu art. 888 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny, zgodnie z którym przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swego majątku. Środków na lokacie Wnioskodawczyni nie nabyła tytułem darowizny.

Pytanie

Czy przepisanie na Wnioskodawczynię lokat bankowych zasilonych w całości środkami pieniężnymi należącymi do brata, w sytuacji braku możliwości dysponowania przez Wnioskodawczynię środkami tam zgromadzonymi, skutkowało obowiązkiem zgłoszenia darowizny i odprowadzenia podatku od spadków i darowizn?

Pani stanowisko w sprawie

W Pani ocenie, z uwagi na fakt, iż nie doszło do zawarcia umowy darowizny pomiędzy Panią a bratem oraz z uwagi na fakt braku możliwości swobodnego dysponowania środkami na lokatach po Pani stronie nie powstał obowiązek podatkowy w podatku od spadków i darowizn, a zatem nie była Pani zobowiązana do zgłoszenia darowizny oraz odprowadzenia podatku od spadków i darowizn.

W pierwszej kolejności wskazała Pani, że lokata to umowa z bankiem, na podstawie której klient banku powierza określoną sumę pieniędzy na określony z góry czas w celu osiągnięcia korzyści w postaci odsetek od tej lokaty. Po upływie określonego w umowie czasu bank zwraca klientowi wartość wpłaconego pierwotnie kapitału a dodatkowo kwotę odsetek naliczonych za okres funkcjonowania lokaty wyszczególniony w umowie.

Lokata umożliwia posiadaczowi gromadzenie na nim środków pieniężnych przez określony czas z zamiarem osiągnięcia korzyści w postaci odsetek od utrzymanego kapitału.

Lokata umożliwia zlecenie dokonywania wypłat choć z ryzykiem utraty tych odsetek. Lokata stanowi także narzędzie ewidencjonowania stanu środków pieniężnych (kapitału), stanu przyrostu odsetek od tego kapitału a także stanu dokonywanej wpłaty (wpłat) oraz wypłat.

Bank przyjmując środki pieniężne na lokatę zobowiązuje się przechowywać te środki w określonym z góry czasie (terminowa lokata) a więc przejmuje obowiązki depozytariusza. To jednak nie wszystko. Bank jest zobowiązany zwrócić te środki pieniężne powiększone o naliczone odsetki od lokaty będącej przedmiotem umowy.

Także na każde żądanie posiadacza lokaty bank zobowiązuje się wypłacić te środki jednak pod ryzykiem utraty korzyści w postaci odsetek naliczonych od wpłaconych środków (kapitału).

Przyjmuje się, iż na moment wpłaty kapitału do banku − posiadacz traci ich własność na rzecz banku, a nabywa wierzytelność o zwrot tego kapitału powiększonego o naliczone odsetki na rzecz swoją lub osoby trzeciej.

Przechodząc na grunt przepisów podatkowych zauważyła Pani, że zgodnie z art. 1 ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn podatkowi od spadków i darowizn, zwanemu dalej „podatkiem”, podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem:

1)dziedziczenia, zapisu zwykłego, dalszego zapisu, zapisu windykacyjnego, polecenia testamentowego;

2)darowizny, polecenia darczyńcy;

3)zasiedzenia;

4)nieodpłatnego zniesienia współwłasności;

5)zachowku, jeżeli uprawniony nie uzyskał go w postaci uczynionej przez spadkodawcę

6)darowizny lub w drodze dziedziczenia albo w postaci zapisu;

7)nieodpłatnej: renty, użytkowania oraz służebności.

Na mocy art. 1 ust. 1 pkt 2 ww. ustawy podatkowi od spadków i darowizn, zwanemu dalej „podatkiem”, podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem m.in. darowizny.

Dla określenia pojęcia darowizny należałoby się posłużyć z kolei art. 888 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny. Przepis ten mówi, iż przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swojego majątku. Darowizna należy do czynności, których celem jest dokonanie aktu przysporzenia majątkowego bez ekwiwalentu i polega najczęściej na przesunięciu jakiegoś dobra majątkowego z majątku darczyńcy do majątku obdarowanego. Świadczenie ma charakter nieodpłatny, gdy druga strona umowy nie zobowiązuje się do jakiegokolwiek świadczenia w zamian za uczynioną darowiznę.

Darowizna jest więc czynnością, której celem jest dokonanie aktu przysporzenia majątkowego (świadczenie musi wzbogacić obdarowanego), a zobowiązanie darczyńcy musi być zamierzone jako nieodpłatne.

Do zawarcia umowy darowizny, podobnie jak każdej innej umowy, niezbędne jest zgodne oświadczenie woli złożone przez obie strony umowy. Umowa darowizny dochodzi do skutku dopiero z chwilą złożenia oświadczenia woli przez obdarowanego o przyjęciu darowizny. Należy zaznaczyć, że ustawodawca nie wymaga żadnej szczególnej formy oświadczenia obdarowanego o przyjęciu darowizny.

Natomiast z treści art. 890 § 1 Kodeksu cywilnego wynika, iż oświadczenie darczyńcy powinno być złożone w formie aktu notarialnego. Jednakże umowa darowizny zawarta bez zachowania tej formy staje się ważna, jeżeli przyrzeczone świadczenie zostało spełnione.

Minimalną konieczną treść darowizny stanowią oświadczenia woli darczyńcy oraz obdarowanego, w których strony dojdą do porozumienia:

1)co będzie przedmiotem darowizny,

2)że świadczenie tego przedmiotu nastąpi kosztem majątku darczyńcy i

3)że będzie mieć charakter nieodpłatny.

Darowizna nakłada na darczyńcę obowiązek spełnienia świadczenia polegającego na nieodpłatnym przysporzeniu obdarowanego kosztem majątku darczyńcy.

Jak wskazał WSA w Gliwicach w wyroku z 6 sierpnia 2024 r. I SA/GI 207/24 darowizna jest wprawdzie czynnością prawną pod tytułem darmym lecz przede wszystkim jest czynnością dwustronną, a więc wymaga dla jej skuteczności złożenia zgodnych oświadczeń woli zmierzających do osiągnięcia określonego skutku prawnego. Konieczne to współdziałania darczyńcy i obdarowanego. Kluczowe znaczenie ma tutaj przede wszystkim zachowanie darczyńcy, z którego powinno wynikać, że zamierza przenieść prawo kosztem swojego majątku na obdarowanego. Obdarowany powinien natomiast taką darowiznę przyjąć.

Zatem daną czynność można uznać za darowiznę, jeżeli posiada cechy tegoż zobowiązania, tzn. gdy zostanie złożone oświadczenie darczyńcy o przekazaniu darowizny oraz oświadczenie obdarowanego o jej przyjęciu, a ponadto czynność ta musi polegać na nieodpłatnym świadczeniu darczyńcy (kosztem jego majątku) na rzecz obdarowanego, pod warunkiem, że czynność ta nie została wymieniona w treści cytowanego art. 889 Kodeksu cywilnego.

Zgodnie z art. 5 ustawy o podatku od spadków i darowizn obowiązek podatkowy ciąży na nabywcy własności rzeczy i praw majątkowych.

W myśl art. 6 ust. 1 pkt 4 ww. ustawy obowiązek podatkowy powstaje − przy nabyciu w drodze darowizny − z chwilą złożenia przez darczyńcę oświadczenia w formie aktu notarialnego, a w razie zawarcia umowy bez zachowania przewidzianej formy − z chwilą spełnienia przyrzeczonego świadczenia; jeżeli ze względu na przedmiot darowizny przepisy wymagają szczególnej formy dla oświadczeń obu stron, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą złożenia takich oświadczeń.

Aby wystąpił ww. obowiązek podatkowy w danym stanie faktycznym muszą wystąpić wszystkie elementy konstrukcyjne umowy darowizny, a więc przede wszystkim musi wystąpić element rozporządzający, tj. przeniesienie na obdarowanego prawa własności przedmiotu darowizny.

W tym zakresie należy wskazać, że samo przepisanie praw do lokaty bez zawierania umowy darowizny czy chociażby działania w celu dokonania nieodpłatnego przysporzenia nie skutkuje dla osoby nabywającej automatycznym nabyciem tych środków pieniężnych. Samo przepisanie lokaty bez woli rozporządzenia środkami tam znajdującymi się nie oznacza, iż doszło do podlegającej opodatkowaniu umowy darowizny.

W przedmiotowym stanie faktycznym odnoszącym się do sytuacji, w której brat przepisał na Panią lokaty bankowe należy wskazać na następujące istotne okoliczności:

1)brak zawarcia umowy darowizny,

2)brak intencji właściciela środków (brata) co do przekazania darowizny na Pani rzecz;

3)brak intencji, brak zgody właściciela środków (brata) co do wypłacania, wydawania środków na jakikolwiek cel.

Odnosząc się do treści art. 888 § 1 Kodeksu cywilnego wskazała Pani, że nie wystąpiło i nie występuje u Pani żadne bezpłatne świadczenie, żadne przysporzenie majątkowe kosztem majątku brata, czy to z tytułu przepisania praw do lokat bankowych czy to z tytułu wypłat dokonywanych przez brata jako pełnomocnika do tychże lokat.

W rezultacie uważa Pani, że przepisanie praw do lokat bankowych nie stanowiło darowizny. Darowiznę stanowi dopiero faktycznie przekazanie środków pieniężnych (z wolą ich rozporządzenia w sposób nieodpłatnych) po zamknięciu lokaty. Mając powyższe na uwadze w momencie przepisania przez brata praw do lokat nie doszło do zawarcia umowy darowizny, a zatem nie powstał obowiązek podatkowy w podatku od spadków i darowizn. To oznacza, że nie była Pani zobowiązana do zgłoszenia darowizny oraz odprowadzenia podatku od spadków i darowizn.

Na potwierdzenie swojego stanowiska przywołała Pani interpretacje indywidualne.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest prawidłowe.

Odstępuję od uzasadnienia prawnego tej oceny.

Zgodnie z art. 14c § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.) :

Interpretacja indywidualna zawiera wyczerpujący opis przedstawionego we wniosku stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego oraz ocenę stanowiska wnioskodawcy wraz z uzasadnieniem prawnym tej oceny. Można odstąpić od uzasadnienia prawnego, jeżeli stanowisko wnioskodawcy jest prawidłowe w pełnym zakresie.

Jednolity tekst ustawy o podatku od spadków i darowizn został opublikowany w Dz.U. z 2024 r. poz. 1837 ze zm., natomiast Kodeksu cywilnego w Dz.U. z 2025 r. poz. 1071.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Organ zauważa, że przy ocenianiu Pani stanowiska, przyjął za Panią – zawarte w opisie stanu faktycznego – wyjaśnienia i informacje, że tylko brat może dysponować środkami pieniężnymi zgromadzonymi na lokatach a Pani nie otrzymała ich tytułem darowizny. Organ interpretacyjny nie może bowiem prowadzić postępowania wyjaśniającego, tym samym musi przyjąć dane zawarte przez Panią w opisie zdarzenia we wniosku, jako element stanu zaistniałego. Ewentualna weryfikacja tych danych może nastąpić w postępowaniu wyjaśniającym – podatkowym.

Interpretacje indywidualne i wyroki sądowe nie są źródłem prawa w Polsce i wiążą strony tylko w konkretnej sprawie.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

-   Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy Ordynacja podatkowa. Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pani do interpretacji.

-   Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

-  Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

-  w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

-  w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.