Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowna Pani,

stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej 

20 czerwca 2025 r. wpłynął Pani wniosek z 15 czerwca 2025 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku dochodowego od osób fizycznych.  Uzupełniła go Pani pismami: z 20 lipca 2025 r. (wpływ 20 lipca 2025 r.), z 17 sierpnia 2025 r. (wpływ 17 sierpnia 2025 r.), z 28 sierpnia 2025 r. (wpływ 28 sierpnia 2025 r.) oraz z 3 września 2025 r. (data wpływu 3 września 2025 r.). Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Od około czterech lat nie pozostaje Pani w związku z ojcem dziecka, jednak ze względu na dobro córki utrzymują Państwo kontakt w miarę możliwości regularny. Córka (…) ur. (…) 2012 r. – pozostaje wyłącznie pod Pani opieką. Wszystkie koszty związane z mieszkaniem, wyżywieniem, odzieżą, edukacją oraz zajęciami dodatkowymi (nauka pływania) ponosi Pani samodzielnie. Ojciec dziecka czasowo przebywa u Pani i córki w mieszkaniu w celu kontaktu z córką lub mieszka u swoich rodziców. Nie prowadzą Państwo wspólnego gospodarstwa domowego, nie mają Państwo wspólnych kont, kredytów ani wspólnych decyzji finansowych.

W 2021 r. zawiesiła Pani działalność gospodarczą, a w 2023 r. została ona zlikwidowana (…). Obecnie osiąga Pani dochody wyłącznie z tytułu umowy o pracę oraz umowy zlecenie opodatkowanych według skali podatkowej (na zasadach ogólnych). Świadczenie wychowawcze (800 +) przysługuje wyłącznie Pani.

W odpowiedzi na wezwanie doprecyzowała Pani w uzupełnieniu z 17 sierpnia 2025 r. opis sprawy w następujący sposób:

1)Czy podlegała Pani w okresie, którego dotyczy wniosek, na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu?

Odpowiedź: Tak, jest Pani rezydentką podatkową w Polsce. Mieszka Pani tu na stałe, rozlicza się w Polsce i jest zatrudniona na umowę o pracę w (…) od (…) 2018 roku.

2)Czy w całym okresie, którego dotyczy wniosek, uzyskiwała Pani dochody opodatkowane według skali podatkowej (z tytułu umowy o pracę, umowy zlecenia itp.)?

Odpowiedź: Dochody były opodatkowane wyłącznie według skali podatkowej.

3)Kiedy dokładnie zawiesiła Pani działalność gospodarczą (należy wskazać datę)? Jaka była forma opodatkowania tej działalności.

Odpowiedź: Działalność gospodarcza została zawieszona (…) 2021 r. i zakończona (…) 2023 r., rozliczana była na zasadach ogólnych.

4)Czy w okresie, którego dotyczy wniosek, miały w stosunku do Pani i Pani córki zastosowanie przepisy:

    a)art. 30c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (podatek liniowy),

    b)ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym z wyjątkiem najmu prywatnego lub

    c)ustawy z 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym lub 

    d)ustawy z 6 lipca 2016 r. o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych?

Odpowiedź: Nie.

5)Czy Pani córka w okresie, którego dotyczy złożony wniosek, otrzymywała zgodnie z odrębnymi przepisami, zasiłek (dodatek) pielęgnacyjny lub rentę socjalną? Jeśli tak, to od kiedy oraz konkretnie, które z ww. świadczeń i na podstawie jakich przepisów?

Odpowiedź: Nie.

6)Jak należy rozumieć stwierdzenie zawarte we wniosku „Ojciec dziecka nie jest nigdzie zameldowany, ale czasowo przebywa pod tym samym adresem” oraz w uzupełnieniu wniosku „ojciec dziecka czasowo przebywa u nas w mieszkaniu w celu kontaktu z córką”. Należy szczegółowo wyjaśnić powyższą kwestię. W jakich okresach (jak długo trwających) i jak często ojciec córki zamieszkiwał wspólnie z Panią i córką w mieszkaniu. Należy wskazać w odniesieniu do całego okresu objętego wnioskiem.

Odpowiedź: Ojciec dziecka nie zamieszkuje z Panią i córką na stałe, nie jest członkiem gospodarstwa domowego Pani i córki ani nie ponosi kosztów jego utrzymania. Nie jest również nigdzie zameldowany.

W latach 2021–2023 mieszkała Pani wspólnie z córką, ojcem dziecka i jego rodzicami w jednym mieszkaniu – było to mieszkanie rodziców ojca dziecka, gdzie przebywała Pani z powodu braku własnego lokalu. Pomimo zakończenia związku, ze względu na dobro córki i warunki mieszkaniowe, sytuacja ta trwała do końca 2023 roku.

Od 1 stycznia 2024 roku, po zakupie mieszkania na kredyt i jego remoncie, zamieszkuje Pani wyłącznie z córką. Ojciec dziecka nie jest tu zameldowany, nie przebywa u Pani i córki na stałe, a jego wizyty mają wyłącznie charakter kontaktu z dzieckiem.

Zdarza się, że: na kilka godzin przychodzi do mieszkania w celu spędzenia czasu z córką (średnio 4 razy w tygodniu), nie korzysta z kuchni, łazienki, urządzeń, nie nocuje, nie przechowuje rzeczy osobistych. Nie posiada własnego pokoju ani prawa do lokalu.

Nie można zatem mówić o wspólnym zamieszkiwaniu, lecz wyłącznie o okazjonalnym przebywaniu w mieszkaniu osoby trzeciej w celu kontaktu z dzieckiem.

7)Jak wyglądały kontakty ojca z córką w okresie, którego dotyczy wniosek? Należy szczegółowo opisać.

Odpowiedź: W latach 2021–2023, kontakty ojca z córką były wtedy wynikiem wspólnego zamieszkiwania, jednak nie łączyła Państwa wspólnota gospodarcza ani wychowawcza – każdy prowadził odrębne życie i odpowiadał za własne finanse.

Od 1 stycznia 2024 roku, po przeprowadzce do własnego mieszkania, kontakty ojca z córką mają wyłącznie charakter okazjonalnych wizyt:

·Ojciec odwiedza córkę średnio cztery w tygodniu, zazwyczaj na kilka godzin.

·Kontakty odbywają się głównie w mieszkaniu Pani i córki.

·Spotkania mają charakter towarzyski i emocjonalny – nie podejmuje decyzji wychowawczych, nie organizuje zajęć, nie ponosi kosztów utrzymania.

·W okresach świątecznych lub wakacyjnych mogą się zdarzać dłuższe spotkania, ale nie są to kontakty regularne ani ustalone prawnie.

Nie toczy się również postępowanie o kontakty, a całość odbywa się nieformalnie, z zachowaniem dobra dziecka. Zdarza się, że ojciec córki sporadycznie zabiera ją na konie lub inne krótkie aktywności rekreacyjne (np. wycieczki). Takie spotkania mają charakter okazjonalny i odbywają się kilka razy w roku, głównie w weekendy.

Nie są to regularne formy opieki ani obowiązki wychowawcze. Ojciec dziecka nie odprowadza córki do szkoły, nie zajmuje się jej leczeniem, edukacją ani zajęciami dodatkowymi. Wszystkie decyzje wychowawcze i koszty pozostają wyłącznie po Pani stronie.

8)Czy w okresie, którego dotyczy złożony wniosek, faktycznie i samotnie wychowywała Pani córkę, bez udziału drugiego rodzica – jej ojca – wykonywała Pani władzę rodzicielską: stale troszczyła się Pani o byt materialny i rozwój emocjonalny córki bez udziału (wsparcia) drugiej osoby, tj. uczestniczyła w wychowaniu córki, dbała o prawidłowy rozwój córki kształtując jej właściwe zachowania, rozwijała jej zainteresowania, sprawowała nad nią pieczę/opiekę, troszczyła się o jej rozwój fizyczny i duchowy, ponosiła wydatki związane z wypoczynkiem, ponosiła koszty jej utrzymania, zabezpieczała potrzeby bytowe, zdrowotne i edukacyjne, pomagała w edukacji szkolnej (przedszkolnej), brała czynny udział w sprawach dotyczących córki związanych z jej kształceniem, dodatkowymi zajęciami itp.? Jeśli tak, to proszę wskazać przesłanki, które świadczą o tym, że Pani samotnie wychowywała córkę.

Odpowiedź: Tak, w okresie objętym wnioskiem (lata 2021–2024) samotnie wychowywała Pani córkę (…), zarówno pod względem prawnym, jak i faktycznym. Ojciec dziecka nie współuczestniczył w codziennym wychowaniu, podejmowaniu decyzji ani nie ponosił kosztów utrzymania córki. Poniżej przedstawia Pani konkretne przesłanki, które potwierdzają Pani status jako osoby samotnie wychowującej dziecko:

•Posiada Pani pełnię władzy rodzicielskiej i wykonuje ją samodzielnie – podejmuje wszystkie decyzje wychowawcze, edukacyjne i zdrowotne.

•Córka mieszka z Panią na stałe, przebywa wyłącznie pod Pani opieką.

•Ojciec dziecka nie uczestniczy w opiece ani wychowaniu – utrzymuje wyłącznie kontakt emocjonalny poprzez sporadyczne wizyty, ale nie bierze udziału w wychowaniu, edukacji, leczeniu, zajęciach dodatkowych czy decyzjach.

•Pani ponosi wszystkie koszty utrzymania córki: mieszkanie, opłaty, jedzenie, ubrania, lekarze, dentysta, edukacja, korepetycje, zajęcia dodatkowe.

•Córka uczęszcza do szkoły, a Pani aktywnie uczestniczy w jej edukacji: pomaga Pani jej w nauce, jest w kontakcie z nauczycielami.

•Rozwija Pani jej zainteresowania i dba o rozwój emocjonalny oraz fizyczny – np. poprzez wspólne aktywności, wspieranie pasji (jazda konna, książki, pływanie).

•Nie otrzymuje Pani alimentów ani wsparcia finansowego od ojca dziecka. Córka korzysta wyłącznie ze świadczeń 800+ i 300+.

•Wszystkie obowiązki wychowawcze i organizacyjne spoczywają na Pani.

9)Czy ojciec córki został pozbawiony praw rodzicielskich lub ograniczono mu prawa rodzicielskie? Jeżeli tak, należy wskazać od kiedy, przez kogo i na jakiej podstawie?

Odpowiedź: Nie, ojciec dziecka nie został pozbawiony praw rodzicielskich.

10)Czy uregulowano sposób korzystania przez ojca córki z mieszkania, w którym przebywa razem z Panią i córką? Jeżeli tak, należy wskazać ustalone zasady korzystania przez Panią i ojca dziecka z nieruchomości. Czy sposób korzystania z mieszkania został spisany w formie pisemnej. Czy to Pani jest właścicielem/najemcą mieszkania?

Odpowiedź: Nie, sposób korzystania przez ojca dziecka z mieszkania nie został uregulowany ani na piśmie, ani ustnie. Ojciec dziecka nie ma żadnego tytułu prawnego do lokalu, nie jest w nim zameldowany, nie nocuje w mieszkaniu i nie przechowuje tam rzeczy osobistych.

Jest Pani jedyną właścicielką mieszkania – lokal został przez Panią zakupiony na kredyt i od 1 stycznia 2024 roku mieszka Pani tam wyłącznie z córką. Tylko Pani i córka jesteście zameldowane w tym lokalu na pobyt stały.

11)Czy ojciec córki, w okresie którego dotyczy wniosek zajmował się jej wychowaniem i wykonywał władzę rodzicielską w stosunku do córki, tj. uczestniczył w wychowaniu córki, dbał o prawidłowy rozwój córki kształtując jej właściwe zachowania, rozwijał jej zainteresowania, sprawował nad nią pieczę/opiekę, troszczył się o jej rozwój fizyczny i duchowy, ponosił wydatki związane z wypoczynkiem, ponosił koszty jej utrzymania, zabezpieczał potrzeby bytowe, zdrowotne i edukacyjne, pomagał w edukacji szkolnej (przedszkolnej), brał czynny udział w sprawach dotyczących córki związanych z jej kształceniem, dodatkowymi zajęciami itp.? Jakie obiektywne okoliczności to potwierdzają?

Odpowiedź: Nie, w okresie objętym wnioskiem (lata 2021–2024) ojciec dziecka nie wykonywał faktycznie władzy rodzicielskiej ani nie uczestniczył w wychowaniu córki w rozumieniu podejmowania decyzji czy ponoszenia odpowiedzialności za jej rozwój i codzienne funkcjonowanie.

Ojciec córki utrzymuje z nią relację emocjonalną poprzez regularne spotkania (średnio 4 razy w tygodniu), jednak:

•Nie sprawuje nad nią opieki – córka nie przebywa pod jego wyłączną opieką, nie nocuje u niego, nie organizuje jej dnia ani wypoczynku.

•Nie podejmuje żadnych decyzji wychowawczych – wszelkie sprawy związane ze szkołą, zdrowiem, zajęciami dodatkowymi czy wychowaniem córki leżą po Pani stronie.

•Nie finansuje jej utrzymania – nie ponosi żadnych kosztów związanych z mieszkaniem, jedzeniem, leczeniem, edukacją, ubraniami, wypoczynkiem czy zajęciami dodatkowymi córki.

Wszystkie te obowiązki i działania od lat wykonuje Pani samodzielnie, co potwierdza, że ojciec dziecka nie współuczestniczy w wychowaniu córki w rozumieniu faktycznym, mimo że formalnie posiada władzę rodzicielską.

12)Czy jest Pani matką lub opiekunem prawnym innych dzieci (niż wymienionego w treści wniosku) i względem nich wykonywała w okresie, którego dotyczy wniosek, władzę rodzicielską? Jeśli tak, należy podać ich daty urodzenia.

Odpowiedź: Nie ma Pani innych dzieci.

13)W przypadku odpowiedzi twierdzącej na pytanie nr 12, należy wskazać czy wychowywała Pani je w okresie, którego dotyczy wniosek, wspólnie z drugim rodzicem albo opiekunem prawnym (partnerem)?

Odpowiedź: Ojciec dziecka ani żadna inna osoba nie współwychowuje z Panią innych dzieci.

Z kolei, w  odpowiedzi na ponowne wezwanie doprecyzowała Pani w uzupełnieniu z 28 sierpnia 2025 r. oraz 3 września 2025 r. opis sprawy w następujący sposób:

1.Wobec niezawarcia w odpowiedzi na wezwanie z 17 sierpnia 2025 r. treści opisu stanu faktycznego z wniosku z 15 czerwca 2025 r. należy potwierdzić - czy w okresie którego dotyczy wniosek była Pani stanu cywilnego, o którym mowa w art. 6 ust. 4c (w stanie prawnym obowiązującym do 31 grudnia 2021 r. o którym mowa w art. 6 ust 4) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, tj. była Pani panną, wdową, rozwódką, albo osobą, w stosunku do której orzeczono separację w rozumieniu odrębnych przepisów, lub osobą pozostającą w związku małżeńskim, jeżeli jej małżonek został pozbawiony praw rodzicielskich lub odbywa karę pozbawienia wolności?

Odpowiedź: Stan cywilny

W okresie, którego dotyczy wniosek, tj. w latach 2021–2024, pozostawała Pani w stanie cywilnym panna. Nigdy nie była Pani w związku małżeńskim, nie jest Pani wdową ani rozwódką, nie orzeczono wobec Pani separacji. Cały czas była Pani panną i samodzielnie wychowywała córkę.

2.Jak wyglądały kontakty ojca z córką w okresie 2021-2023 gdy mieszkał razem z Panią, córką i jego rodzicami w jednym mieszkaniu? Ile czasu ojciec dziecka spędzał z córką? Jaki charakter miały kontakty ojca dziecka w tym czasie? Należy szczegółowo opisać.

Odpowiedź: Kontakty ojca z córką w latach 2021–2023

Ojciec dziecka w tym okresie czasowo przebywał pod tym samym adresem, co Pani i córka, a także jego rodzice.

•   Meldunek: córka jest zameldowana i faktycznie zamieszkuje wyłącznie z Panią. Ojciec dziecka nie jest nigdzie zameldowany, a jego pobyt pod tym samym adresem miał charakter czasowy.

•   Gospodarstwo domowe: nie łączy Państwa związek małżeński ani faktyczny związek partnerski. Nie prowadzą Państwo wspólnego gospodarstwa domowego – nie dzielą Państwo wydatków, nie prowadzą Państwo wspólnego budżetu, nie mają Państwo wspólnych rachunków ani kredytów.

•   Codzienna opieka: ojciec dziecka nie uczestniczył w codziennym życiu córki – nie przygotowywał jej do szkoły, nie odrabiał z nią lekcji, nie chodził na zebrania szkolne ani do lekarzy. Nie podejmował żadnych decyzji dotyczących jej edukacji, zdrowia czy rozwoju.

·Czas spędzany z córką: kontakty miały charakter okazjonalny i ograniczały się do krótkich sytuacji towarzyskich, np. wspólne obejrzenie telewizji, rozmowa czy sporadyczny spacer. Zazwyczaj ojciec przebywał we własnym pokoju i nie podejmował inicjatywy kontaktu z dzieckiem.

·Faktyczna opieka: całość obowiązków wychowawczych i ekonomicznych związanych z dzieckiem spoczywała wyłącznie na Pani. To Pani utrzymywała gospodarstwo domowe, pokrywała wszystkie koszty utrzymania i w pełni zajmowała się wychowaniem córki.

3.Jak należy rozumieć stwierdzenie zawarte w uzupełnieniu wniosku z 17 sierpnia 2025 , że spotkania ojca z dzieckiem „mają charakter towarzyski i emocjonalny”. Czy ojciec spędzając czas z dzieckiem wpływa na postawy dziecka, przekazuje wartości, uczy, wspiera w trudnych sytuacjach, pełni roli autorytetu wychowawczego, podejmuje trudne rozmowy wychowawcze czy też nie odgrywa aktywnej roli w procesie wychowywania dziecka? Należy szczegółowo opisać.

Odpowiedź: Charakter spotkań ojca z córką

•kontakty miały charakter swobodny, polegały głównie na rozmowach na luźne tematy, obejrzeniu filmu czy krótkim wspólnym czasie wolnym;

•ojciec nie pełnił funkcji wychowawczej – nie przekazywał dziecku wartości ani zasad postępowania, nie kształtował jej postaw, nie rozwiązywał problemów ani nie prowadził rozmów wychowawczych;

•córka nie traktuje ojca jako osoby decyzyjnej czy wychowawczej. We wszystkich sprawach – zarówno codziennych, jak i trudniejszych – zwraca się wyłącznie do Pani. To Pani jest dla niej autorytetem, towarzyszem i osobą odpowiedzialną za podejmowanie decyzji.

Podsumowując: ojciec dziecka nie odgrywał aktywnej roli w procesie wychowywania córki, a jego kontakty miały charakter wyłącznie towarzyski i powierzchowny.

Podsumowanie

W latach 2021–2024 była Pani panną i samotnie wychowywała córkę. Córka pozostaje wyłącznie na Pani utrzymaniu, a wszystkie decyzje wychowawcze i ekonomiczne podejmuje Pani samodzielnie. Ojciec dziecka nie prowadzi z Panią wspólnego gospodarstwa domowego i nie pełni faktycznej roli wychowawczej.

Pytanie (ostatecznie sformułowane w uzupełnieniu wniosku z 20 lipca 2025 r.)

Czy w opisanych stanie faktycznym obejmującym lata 2021-2024 może Pani zostać uznana za osobę samotnie wychowującą dziecko w rozumieniu art. 6 ust. 4 ustawy o PIT i skorzystać z preferencyjnego rozliczenia podatku dochodowego za te lata.

Pani stanowisko w sprawie (ostatecznie sformułowane w uzupełnieniu wniosku z 20 lipca 2025 r.)

W Pani ocenie spełnia Pani przesłanki uznania za osobę samotnie wychowującą dziecko, o której mowa w  art. 6 ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Od 4 lat nie pozostaje w związku z ojcem dziecka i nie prowadzi z nim wspólnego gospodarstwa domowego. Córka (…) ur. (…) 2012 r. – pozostaje wyłącznie pod Pani opieką.

Ojciec dziecka nie jest nigdzie zameldowany, a jego obecność czasowa w Pani i córki mieszkaniu wynika wyłącznie z potrzeby kontaktu z córką i nie świadczy o prowadzeniu wspólnego gospodarstwa domowego. Nie dzielą Państwo kosztów życia, nie posiadają wspólnych zobowiązań, kont, ani budżetu. Całość kosztów utrzymania dziecka – mieszkania, wyżywienia, odzieży, edukacji oraz zajęć dodatkowych ponosi Pani samodzielnie. W okresie objętym wnioskiem nie prowadziła Pani działalności gospodarczej – została ona zawieszona w 2021 r. a w marcu 2023 r. zlikwidowana. Dochody uzyskuje Pani wyłącznie z umowy o pracę i umowy zlecenia, które są opodatkowane według skali podatkowej. Uważa Pani więc, że spełnia warunki do preferencyjnego rozliczenia podatku dochodowego jako osoba samotnie wychowująca dziecko za lata 2021-2024 r.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Podstawową zasadą obowiązującą w przepisach ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 163 ze zm.) jest zasada powszechności opodatkowania, która wyrażona została w art. 9 ust. 1 tej ustawy. Zgodnie z jego treścią:

Stosownie do art. 6 ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w brzmieniu obowiązującym od 1 sierpnia 2019 r. do 31 grudnia 2021 r.:

Powyższy art. 6 ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych został uchylony. Ustawodawca – na mocy art. 1 pkt 1 lit. a ustawy z dnia 9 czerwca 2022 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2022 r. poz. 1265) – dodał art. 6 ust. 4c, ust. 4d, ust. 4e i ust. 4f ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, które stosuje się do dochodów (przychodów) uzyskanych od 1 stycznia 2022 r.

I tak, stosownie do art. 6 ust. 4c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Zgodnie z art. 6 ust. 4d ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Na podstawie art. 6 ust. 4f ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

W świetle art. 6 ust. 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2021 r.:

Na mocy art. 6 ust. 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2021 r.:

Z art. 6 ust. 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w brzmieniu nadanym przez art. 1 pkt 2 lit. d ustawy z dnia 29 października 2021 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2021 r. poz. 2105 ze zm.) wynika, że:

Wyjaśnić przy tym należy, że na gruncie art. 70 ust. 2 ustawy z dnia 29 października 2021 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw, dodanego przez art. 9 pkt 7 ustawy z dnia 9 grudnia 2021 r. o zmianie ustawy o podatku akcyzowym oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2021 r. poz. 2427):

Art. 6 ust. 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w brzmieniu nadanym przez art. 1 pkt 1 lit. b ustawy z dnia 9 czerwca 2022 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw stanowi, że:

Natomiast z art. 18 ust. 1 ustawy z dnia 9 czerwca 2022 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw wynika, że:

Przystępując do oceny możliwości skorzystania przez Panią z preferencyjnego rozliczenia podatku dochodowego od osób fizycznych – za wskazany przez Panią okres, tj. za lata 2021-2024 – w sposób przewidziany dla osób samotnie wychowujących dzieci, należy wyjaśnić, że każda preferencja podatkowa stanowi wyjątek od zasady równości i powszechności opodatkowania. Oznacza to, że wszelkie odstępstwa od tej zasady, muszą bezwzględnie wynikać z przepisów prawa i być interpretowane ściśle z jego literą.

Z powołanych powyżej przepisów wynika, że ustawodawca uzależnił prawo do skorzystania z preferencyjnych zasad obliczania podatku dochodowego dla osób samotnie wychowujących dzieci od spełnienia łącznie następujących warunków:

-    posiadania przez rodzica lub opiekuna prawnego statusu osoby samotnie wychowującej dziecko;

-    wychowywania przez rodzica lub opiekuna prawnego samotnie w roku podatkowym dziecko;

-    nieuzyskiwania przez rodzica lub opiekuna prawnego i dziecko przychodów/dochodów, do których zastosowanie mają przepisy art. 30c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym, z wyjątkiem najmu prywatnego;

-    niepodlegania przez rodzica lub opiekuna prawnego i dziecko opodatkowaniu na zasadach wynikających z ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym lub ustawy z dnia 6 lipca 2016 r. o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych.

Wskazać przy tym należy, że przepis art. 6 ust. 4 i ust. 4c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych precyzuje pojęcie „osoby samotnie wychowującej dzieci” w taki sposób, aby nie budziło wątpliwości, iż prawo do preferencyjnego opodatkowania dochodów nie przysługuje wszystkim osobom stanu wolnego posiadającym dzieci własne lub przysposobione (o których mowa w tym przepisie), a wyłącznie jednemu z rodziców/opiekunów prawnych, tj. temu, który samotnie wychowuje dziecko/dzieci.

Do skorzystania z tej preferencji, niewystarczające jest samotne troszczenie się o byt materialny i rozwój emocjonalny dziecka bez udziału innej osoby, tj. w szczególności ojca lub matki dziecka. Równie istotne jest legitymowanie się określonym stanem cywilnym, bowiem przepis art. 6 ust. 4 i ust. 4c ustawy wymienia enumeratywnie osoby, którym przysługuje status osób samotnie wychowujących dzieci, odwołując się zarówno do statusu cywilnoprawnego osoby wychowującej dzieci (panna, kawaler, wdowa, wdowiec, rozwódka, rozwodnik), jak również do tego, że osoba ta musi faktycznie wychowywać dzieci samotnie, tj. bez wsparcia drugiego z rodziców.

W sytuacji, gdy każdy z rodziców aktywnie oraz w porównywalnym stopniu uczestniczy w wychowywaniu dziecka – co przejawia się między innymi dzieleniem się wszelkimi obowiązkami związanymi z procesem wychowawczym dziecka, niezależnie od tego u kogo i pod czyją w danym momencie roku podatkowego opieką dziecko przebywa – nie można mówić o samotnym wychowywaniu dziecka przez któregokolwiek z rodziców.

Przy wychowywaniu dziecka należy wziąć pod uwagę całokształt działań i czynności wykonywanych przez każdego z rodziców, w tym także tych o charakterze niewymiernym jak kształtowanie osobowości, światopoglądu, systemu wartości, postaw emocjonalnych.

Przyjęcie odmiennej wykładni stałoby w sprzeczności z uzasadnieniem wprowadzenia tej ulgi, z którego jednoznacznie wynika, że ustawodawca kierował ją tylko do osób, które samotnie troszczą się o codzienne zaspokojenie potrzeb dzieci, posiadając ściśle określony status cywilny.

Ustawodawca w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych nie zawarł definicji pojęcia „wychowywać”, należy odwołać się zatem do jego definicji słownikowych. „Wychowywać” w słownikowym rozumieniu oznacza: zapewniając byt doprowadzić do osiągnięcia pełnego rozwoju psychicznego i fizycznego. Wychowywanie polega na stałym troszczeniu się o byt materialny dziecka oraz o jego rozwój emocjonalny. Wychowanie dziecka można określić jako kształtowanie osobowości dziecka poprzez kształtowanie jego samodzielności, obowiązkowości, rozwijanie predyspozycji intelektualnych i umiejętności praktycznych, kształtowanie światopoglądu, systemu wartości oraz postaw emocjonalnych.

Użycie określenia „osoba samotnie wychowująca dzieci” oznacza zatem, że intencją ustawodawcy było przyznanie prawa do rozliczenia dochodów jako osoba samotnie wychowująca dziecko jednemu z rodziców lub opiekunów prawnych, który faktycznie wychowuje dziecko.

W przypadku, gdy żadne z rodziców nie jest pozbawione władzy rodzicielskiej, rodzic który faktycznie w roku podatkowym dziecko wychowuje, czyli sprawuje nad nim ciągłą opiekę, ma prawo do przedmiotowej preferencji podatkowej. Nie jest przy tym konieczne, aby drugi z rodziców był całkowicie wyeliminowany z opieki i wychowania dziecka. W sytuacji, gdy dziecko zamieszkując wraz z jednym rodzicem, pozostaje pod jego stałą, codzienną opieką, a drugi rodzic jest zobowiązany do płacenia alimentów oraz zajmowania się dzieckiem doraźnie (w określonych, ustalonych przez sąd przedziałach czasowych, np. niektóre święta, tydzień ferii, miesiąc wakacji, co drugi weekend każdego miesiąca oraz ściśle określone dni powszednie), status samotnego rodzica ma ten, przy którym dziecko zamieszkuje i który wykonuje wszystkie obowiązki, dzięki którym dziecko będzie wychowywane w sposób zapewniający jego prawidłowy rozwój. Rodzic, o którym mowa w art. 6 ust. 4 i ust. 4c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, który w pojedynkę troszczy się o zaspokojenie bieżących potrzeb dziecka, nie traci statusu osoby samotnie wychowującej dziecko z racji utrzymywania sporadycznych kontaktów z dzieckiem przez drugiego rodzica lub płacenia przez niego alimentów.

Podstawową kwestią jest ustalenie, który z rodziców faktycznie wychowuje dziecko, gdy rodzice nie pozostają w związku małżeńskim i żadnemu z rodziców sąd nie ograniczył władzy rodzicielskiej. Wychowywanie dziecka nie sprowadza się jedynie do łożenia na jego utrzymanie oraz do czasowego (doraźnego) z nim przebywania. Wychowywanie dziecka obejmuje bowiem ogół czynności zmierzających do należytego ukształtowania człowieka w sferze duchowej, emocjonalnej i psychicznej wraz z materialną podstawą rozwoju. Oznacza to, że wykonywanie władzy rodzicielskiej polega na tym, że rodzic osobiście zajmuje się sprawami małoletniego dziecka, czyli podejmuje trud wykonywania wszystkich obowiązków, dzięki którym dziecko będzie wychowywane w sposób zapewniający jego prawidłowy rozwój.

Jednocześnie przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie uzależniają prawa podatnika do preferencyjnego opodatkowania jego dochodów od tego, czy przez cały rok był osobą samotnie wychowującą dziecko. Wystarczające jest zatem, aby taki stan zaistniał w ciągu roku, a nie trwał przez cały rok.

Pani wątpliwości budzi kwestia czy w stanie faktycznym obejmującym lata 2021-2024 może Pani zostać uznana za osobę samotnie wychowującą dziecko w rozumieniu przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i skorzystać z preferencyjnego rozliczenia podatku dochodowego za te lata.

Z okoliczności przedstawionych we wniosku wynika, że jest Pani matką córki (…) urodzonej (…) 2022 r. Od około czterech lat nie pozostaje Pani w związku z ojcem dziecka, jednak ze względu na dobro córki utrzymuje kontakt z nim w miarę możliwości regularny. W okresie, którego dotyczy wniosek pozostawała Pani w stanie cywilnym - panna. W latach 2021–2023 mieszkała Pani wspólnie z córką, ojcem dziecka i jego rodzicami w jednym mieszkaniu – było to mieszkanie rodziców ojca dziecka, gdzie przebywała Pani z powodu braku własnego lokalu. Od 1 stycznia 2024 roku, po zakupie mieszkania na kredyt i jego remoncie, zamieszkuje Pani wyłącznie z córką. W latach 2021–2023, kontakty ojca z córką były wynikiem wspólnego zamieszkiwania, jednak nie łączyła Państwa wspólnota gospodarcza ani wychowawcza – każdy prowadził odrębne życie i odpowiadał za własne finanse. Ojciec dziecka nie uczestniczył w codziennym życiu córki – nie przygotowywał jej do szkoły, nie odrabiał z nią lekcji, nie chodził na zebrania szkolne ani do lekarzy. Nie podejmował żadnych decyzji dotyczących jej edukacji, zdrowia czy rozwoju. Kontakty dziecka z ojcem miały charakter okazjonalny i ograniczały się do krótkich sytuacji towarzyskich, np. wspólne obejrzenie telewizji, rozmowa czy sporadyczny spacer. Zazwyczaj ojciec przebywał we własnym pokoju i nie podejmował inicjatywy kontaktu z dzieckiem. Całość obowiązków wychowawczych i ekonomicznych związanych z dzieckiem spoczywała wyłącznie na Pani. To Pani utrzymywała gospodarstwo domowe, pokrywała wszystkie koszty utrzymania i w pełni zajmowała się wychowaniem córki. Od 1 stycznia 2024 roku, po przeprowadzce do własnego mieszkania, kontakty ojca z córką mają wyłącznie charakter okazjonalnych wizyt: ojciec odwiedza córkę średnio cztery w tygodniu, zazwyczaj na kilka godzin, kontakty odbywają się głównie w Pani mieszkaniu. Ojciec nie korzysta z kuchni, łazienki, urządzeń, nie nocuje, nie przechowuje rzeczy osobistych. Nie posiada własnego pokoju ani prawa do lokalu. Spotkania mają charakter towarzyski i emocjonalny –  ojciec dziecka nie podejmuje decyzji wychowawczych, nie organizuje zajęć, nie ponosi kosztów utrzymania. Kontakty mają charakter swobodny, polegają głównie na rozmowach na luźne tematy, obejrzeniu filmu czy krótkim wspólnym czasie wolnym. Ojciec nie pełni funkcji wychowawczej – nie przekazuje dziecku wartości ani zasad postępowania, nie kształtuje jej postaw, nie rozwiązuje problemów ani nie prowadzi rozmów wychowawczych. Córka nie traktuje ojca jako osoby decyzyjnej czy wychowawczej. We wszystkich sprawach – zarówno codziennych, jak i trudniejszych – zwraca się wyłącznie do Pani. To Pani jest dla niej autorytetem, towarzyszem i osobą odpowiedzialną za podejmowanie decyzji. Ojciec dziecka nie odgrywa aktywnej roli w procesie wychowywania córki, a jego kontakty miały charakter wyłącznie towarzyski i powierzchowny. W okresach świątecznych lub wakacyjnych mogą się zdarzać dłuższe spotkania ojca z córką, ale nie są to kontakty regularne ani ustalone prawnie. Zdarza się, że ojciec córki sporadycznie zabiera ją na konie lub inne krótkie aktywności rekreacyjne (np. wycieczki). Takie spotkania mają charakter okazjonalny i odbywają się kilka razy w roku, głównie w weekendy. Nie są to regularne formy opieki ani obowiązki wychowawcze. Ojciec dziecka nie odprowadza córki do szkoły, nie zajmuje się jej leczeniem, edukacją ani zajęciami dodatkowymi. Wszystkie decyzje wychowawcze i koszty pozostają wyłącznie po Pani stronie. Posiada Pani pełnię władzy rodzicielskiej i wykonuje ją samodzielnie – podejmuje wszystkie decyzje wychowawcze, edukacyjne i zdrowotne. Córka mieszka z Panią na stałe, przebywa wyłącznie pod Pani opieką. Ojciec dziecka nie uczestniczy w opiece ani wychowaniu – utrzymuje wyłącznie kontakt emocjonalny poprzez wizyty, ale nie bierze udziału w wychowaniu, edukacji, leczeniu, zajęciach dodatkowych czy decyzjach. Pani ponosi wszystkie koszty utrzymania córki: mieszkanie, opłaty, jedzenie, ubrania, lekarze, dentysta, edukacja, korepetycje, zajęcia dodatkowe. Córka uczęszcza do szkoły, a Pani aktywnie uczestniczy w jej edukacji: pomaga Pani jej w nauce, jest w kontakcie z nauczycielami. Rozwija Pani jej zainteresowania i dba o rozwój emocjonalny oraz fizyczny – np. poprzez wspólne aktywności, wspieranie pasji (jazda konna, książki, pływanie). Nie otrzymuje Pani alimentów ani wsparcia finansowego od ojca dziecka. Córka korzysta wyłącznie ze świadczeń 800+ i 300+. Wszystkie obowiązki wychowawcze i organizacyjne spoczywają na Pani. W  całym okresie, którego dotyczy wniosek, uzyskiwała Pani dochody opodatkowane wyłącznie według skali podatkowej. Nie ma Pani innych dzieci, nie wychowuje innych dzieci wspólnie z innymi osobami. W okresie, którego dotyczy wniosek, nie miały w stosunku do Pani i Pani córki zastosowanie przepisy art. 30c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (podatek liniowy), ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym z wyjątkiem najmu prywatnego lub ustawy z 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym lub ustawy z 6 lipca 2016 r. o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych.

W odniesieniu do powyższego, wskazuje, że prawo do omawianej preferencji podatkowej przysługuje jedynie temu z rodziców, czy opiekunów prawnych, który będąc osobą stanu wolnego (za wyjątkiem ściśle w ustawie określonym) faktycznie w roku podatkowym samotnie dziecko/dzieci wychowuje, czyli sprawuje nad nim samodzielnie ciągłą opiekę, bez udziału drugiego rodzica w procesie wychowawczym.

Należy również zauważyć, że przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie precyzują definicji „wspólnego gospodarstwa domowego”.

Jak wskazał WSA w Olsztynie w wyroku z 20 maja 2008 r. sygn. akt II SA/Ol 181/08:

W uzasadnieniu do wyroku WSA w Lublinie z 21 grudnia 2010 r. sygn. akt II SA/Lu 664/10 Sąd stwierdził, iż:

Powyższe stwierdzenia wskazują w sposób niebudzący wątpliwości, że samo zamieszkiwanie osób w jednym domu/mieszkaniu nie przesądza o fakcie, iż osoby te prowadzą wspólne gospodarstwo. Zatem, samo przebywanie „pod jednym dachem” nie jest jeszcze wystarczającą przesłanką do uznania, że mieszkańcy danego domu/mieszkania wspólnie troszczą się o wszystkie sprawy związane z codziennymi obowiązkami domowymi.

Mając na uwadze przedstawiony opis stanu faktycznego oraz powołane przepisy prawa wskazuję, że skoro to Pani faktycznie samotnie wychowała swoją córkę w okresie objętym wnioskiem, bez udziału drugiego rodzica (ojca dziecka), a w szczególności: podejmowała wszystkie decyzje wychowawcze, edukacyjne i zdrowotne, córka przebywała wyłącznie pod Pani opieką, ponosiła Pani wszystkie koszty utrzymania córki: mieszkanie, opłaty, jedzenie, ubrania, lekarze, dentysta, edukacja, korepetycje, zajęcia dodatkowe, rozwijała Pani jej zainteresowania i dbała o rozwój emocjonalny oraz fizyczny a ojciec dziecka nie uczestniczył w opiece ani wychowaniu – utrzymywał wyłącznie kontakt emocjonalny, ale nie brał udziału w wychowaniu, edukacji, leczeniu, zajęciach dodatkowych czy decyzjach dotyczących córki, to spełnia/spełniała Pani warunki określone w art. 6 ust. 4 i ust. 4c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych uprawniające do rozliczenia podatku w sposób przewidziany dla osoby samotnie wychowującej dziecko.

Tym samym, przysługuje Pani prawo do skorzystania z preferencyjnego rozliczenia jako osoba samotnie wychowująca dziecko za rok 2021 na zasadach określonych w art. 6 ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz za lata 2022-2024 zgodnie z art. 6 ust. 4c i 4d ww. ustawy.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym podanym przez Panią w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona interpretacja traci swoją aktualność.

Przy wydawaniu niniejszej interpretacji tutejszy organ dokonał wyłącznie analizy okoliczności podanych we wniosku. Rolą postępowania w sprawie wydania indywidualnej interpretacji przepisów prawa podatkowego nie jest bowiem ustalanie, czy przedstawiony we wniosku stan faktyczny jest zgodny ze stanem rzeczywistym. W ramach postępowania o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego organ nie przeprowadza postępowania dowodowego, lecz opiera się jedynie na stanie faktycznym przedstawionym we wniosku. Ustalenie stanu rzeczywistego stanowi domenę ewentualnego postępowania podatkowego. To na podatniku ciąży obowiązek udowodnienia w toku tego postępowania okoliczności faktycznych, z których wywodzi on dla siebie skutki prawne.

Równocześnie w przypadku, gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, bądź kontroli celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan sprawy, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych.

Skoro stroną wniosku o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych jest Pani, to ta interpretacja nie wywołuje skutków podatkowych dla ojca dziecka.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zastosuje się Pani do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.