Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest prawidłowe.

Zakres wniosku wspólnego o wydanie interpretacji indywidualnej

28 lipca 2025 r. wpłynął Państwa wniosek wspólny o wydanie interpretacji indywidualnej wraz z uzupełnieniem, który dotyczy podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych zawarcia ugody. Uzupełnili go Państwo pismem złożonym 25 sierpnia 2025 r. – w odpowiedzi na wezwanie.

Treść wniosku wspólnego jest następująca:

Zainteresowani, którzy wystąpili z wnioskiem

1.  Zainteresowany będący stroną postępowania: A ul. (…)(…)

2.  Zainteresowana niebędąca stroną postępowania: B ul. (…)(…)

Opis stanu faktycznego

Wnioskodawcy (Zainteresowani), będący małżonkami pozostającymi we wspólności ustawowej małżeńskiej, zawarli umowę kredytu hipotecznego z bankiem (…) denominowanego we frankach szwajcarskich. Umowa kredytu została zawarta w celu nabycia lokalu mieszkalnego przez Wnioskodawców. Nieruchomość była przeznaczona na własne cele mieszkaniowe, zaś Wnioskodawcy nie korzystali dotychczas z umorzenia zobowiązania z tożsamego tytułu na jakikolwiek kredyt zabezpieczony hipoteką, o którym mowa w Rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 27 marca 2020 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe. Wnioskodawcy w Sądzie Okręgowym w (…) złożyli pozew o stwierdzenie nieważności zawartej umowy kredytowej oraz zapłatę kwoty z niej wynikającej. W toku postępowania bank wystąpił do Wnioskodawców o zawarcie ugody sądowej w celu polubownego rozwiązania sporu. W toku postępowania, niezależnie od sprawy wszczętej przez Wnioskodawców, Bank wystąpił z pozwem o zapłatę kwoty (…), stanowiącej równowartość kapitału wypłaconego Wnioskodawcom w związku z zawarciem umowy kredytu hipotecznego. Ugoda w tym przedmiocie została podpisana w dniu 8 maja 2025 r. Przedmiot ugody stanowiło wzajemne rozliczenie Wnioskodawców i Banku w związku ze sprawą o stwierdzenie nieważności umowy kredytu oraz zapłatę. Obejmowała ona całkowite umorzenie pozostałej do spłaty kwoty kapitału kredytu, pełne i ostateczne uregulowanie roszczeń Stron poprzez zapłatę przez Bank na rzecz Wnioskodawców kwoty uzgodnionej w Ugodzie, cofnięcie przez Wnioskodawców pozwu oraz zrzeczenie się roszczeń wobec Banku w zakresie, w jakim przekracza to kwotę uzgodnioną w ugodzie oraz cofnięcie przez Bank powództwa w postępowaniu z powództwa Banku i zrzeczenie się w tym zakresie wszelkich roszczeń. W ugodzie wskazane zostało, że zgodnie z informacją zawartą w księgach rachunkowych Banku na dzień sporządzenia ugody, aktualne zadłużenie Wnioskodawców wyrażone jest w Frankach Szwajcarskich i wynosi łącznie (…) CHF, z czego kapitał pozostający do spłaty ustalony został na kwotę (…) CHF, a odsetki umowne od kapitału na kwotę (…) zł. W ramach pełnego i ostatecznego rozliczenia Wnioskodawców i Banku Strony przewidziały, że Bank zobowiązuje się do zwrotu na rzecz klienta kwoty (…) zł w terminie 30 dni od dnia wystąpienia ostatniego z dwóch zdarzeń, tj. otrzymania pisma dotyczącego cofnięcia pozwu w postępowaniu z powództwa klienta oraz otrzymania pisemnej dyspozycji klienta dotyczącej wypłaty. Z dniem zawarcia ugody Bank nadto zwolnił Klienta z aktualnego zadłużenia w kwocie łącznej (…) CHR oraz zrzekł się wszelkich dalej idących roszczeń wynikających z umowy lub pozostających z nią w związku, zaś Wnioskodawcy przyjęli wskazane zwolnienie z długu.

Uzupełnienie stanu faktycznego

Kredyt hipoteczny, o którym mowa we wniosku został udzielony przez podmiot, którego działalność podlega nadzorowi państwowego organu nadzoru nad rynkiem finansowym, uprawnionego do udzielania kredytów na podstawie odrębnych ustaw regulujących zasady funkcjonowania takich podmiotów.

Umowa kredytu hipotecznego została zawarta dnia 17 czerwca 2008 r.

Zgodnie z umową o kredyt hipoteczny wszyscy kredytobiorcy, tj. Wnioskodawca oraz Zainteresowana niebędąca stroną postępowania, odpowiadali za spłatę kredytu do pełnej wysokości.

Ugoda została zawarta na podstawie art. 353¹ k.c. w zw. z art. 508 k.c., tj. w ramach swobody umów. Umowa obejmowała zwolnienie z pozostałej części zadłużenia wyrażonej we frankach szwajcarskich.

Kwota pieniężna została wypłacona Wnioskodawcy i Zainteresowanej w czerwcu 2025 r. Wnioskodawca nie jest jednak w stanie ustalić dokładnego dnia, w którym doszło do wykonania przelewu, ponieważ został on skierowany na rachunek bankowy kancelarii prawnej prowadzącej postępowanie przeciwko bankowi.

Zgodnie z ugodą z dnia 8 maja 2025 r. w wykonaniu Umowy, Bank wypłacił na rzecz Klienta kwotę (…) PLN. Na dzień sporządzenia Ugody Klient zapłacił natomiast na rzecz Banku kwotę (…) PLN i (…) CHF. Zgodnie z informacją zawartą w księgach rachunkowych Banku, na dzień sporządzenia Ugody zadłużenie Klienta wobec Banku na podstawie Umowy wyrażone było w CHF i wynosiło łącznie (…) CHF („Aktualne Zadłużenie”), na którą to kwotę składają się:

a)kapitał kredytu pozostający do spłaty: (…) CHF,

b)odsetki umowne od kapitału kredytu: (…) CHF,

c)pozostałe odsetki, opłaty i koszty: (…) CHF.

Wartość Zadłużenia w PLN na dzień zawarcia ugody, po przeliczeniu według średniego kursu CHF Narodowego Banku Polskiego opublikowanego w dniu 7 maja 2025 r. w wysokości (…) PLN CHF, wynosiło łącznie: (…) PLN.

W ramach pełnego i ostatecznego rozliczenia roszczeń stron wynikających z Umowy lub w związku z nią, Bank zobowiązał się do „zapłaty (zwrotu) na rzecz Klienta kwoty (…) PLN w terminie 30 dni kalendarzowych od wystąpienia ostatniego z dwóch zdarzeń: (i) otrzymania przez Bank pisma procesowego Klienta dotyczącego cofnięcia pozwu w Postępowaniu z powództwa Klienta z potwierdzeniem nadania do Sądu, oraz (ii) otrzymania przez Bank pisemnej dyspozycji Klienta dotyczącej wypłaty.”

Mając na względzie powyższe należy wskazać, iż Wnioskodawca i Zainteresowana ze względu na potencjalną nieważność umowy kredytowej dokonali wpłat w wysokości większej, niż wynikałoby to ze stanu właściwego, przewidzianego przepisami prawa powszechnie obowiązującego. Tym samym, mając na względzie wzajemną intencję stron związaną z zawieraną ugodą, kwota (…) zł miała stanowić polubowny zwrot nienależnych kwot wpłaconych uprzednio w ramach spłaty kapitałowo-odsetkowej.

Kwota (…) zł nie stanowi przysporzenia ponad kwoty uiszczane przez Wnioskodawcę i Zainteresowaną tytułem spłaty kredytu hipotecznego będącego przedmiotem wniosku i winna mieścić się w kwocie wpłacanej przez nich podczas spłaty kredytu.

Strony nie przewidziały przewalutowania kredytu na PLN ze względu na to, iż w ocenie stron uwidocznionej w ramach ugody, umowa mogła zawierać postanowienia obarczone sankcją nieważności. Niemniej jednak, ewentualna nadpłata dokonana w walucie CHF zgodnie z ugodą miała zostać zwrócona w walucie PLN, po jej przeliczeniu według kursu średniego Narodowego Banku Polskiego z dnia dokonania przez Klienta określonej wpłaty. W przypadku wskazania przez Klienta rachunku prowadzonego w walucie CHF, Bank był zobowiązany do zwrotu ewentualnej nadpłaty w tej walucie.

Zgodnie z zawartą ugodą, kwota (…) zł miała stanowić „pełne i ostateczne rozliczenia roszczeń stron wynikających z Umowy lub w związku z nią”. W ramach tego rozliczenia Bank zobowiązał się do „zapłaty (zwrotu) na rzecz Klienta kwoty (…) PLN”. W ocenie Wnioskodawców, kwota ta miała stanowić polubowny zwrot środków wpłaconych wcześniej do banku, które zostałyby uznane za nienależne bankowi z powodu nieważności postanowień umownych.

W ocenie Wnioskodawców, a także uwzględniając charakter zawartej ugody, zwrot środków pieniężnych nie stanowi żadnej z kategorii wskazanej przez organ. Nie jest to odszkodowanie ze strony banku, wynagrodzenie za zaniechanie dochodzenia roszczeń, zadośćuczynienie albo świadczenie z tytułu kredytu mieszkaniowego związane z powstaniem przychodu z tytułu zastosowania ujemnego oprocentowania.

Ugoda wyodrębnia z bankiem kwotę (…) zł jako element „pełnego i ostatecznego rozliczenia roszczeń stron wynikających z Umowy lub w związku z nią”. Poza wskazaną kwotą w ugodzie wyodrębniona jest kwota wypłacona przez bank przy zawarciu umowy kredytu, kwoty uiszczone na rzecz banku przez klienta (Wnioskodawcę i Zainteresowaną) oraz wysokość zadłużenia na dzień zawarcia ugody. Wartości te zostały wskazane powyżej.

Kwota w ugodzie została ustalona w drodze porozumienia stron. Strony nie przyjmowały żadnych wartości lub wskaźników w ugodzie.

Pytanie

Czy kwota otrzymana przez Zainteresowanych w wyniku ugody z bankiem stanowi przychód podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych?

Państwa stanowisko w sprawie

W Państwa ocenie, zgodnie z treścią art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Stosownie do art. 9 ust. 2 ww. ustawy, dochodem ze źródła przychodów, jeżeli przepisy art. 23o, art. 23u, art. 24-24b, art. 24c, art. 24e, art. 30ca, art. 30da oraz art. 30f nie stanowią inaczej, jest nadwyżka sumy przychodów z tego źródła nad kosztami ich uzyskania osiągnięta w roku podatkowym.

Jeżeli koszty uzyskania przekraczają sumę przychodów, różnica jest stratą ze źródła przychodów.

Jak stanowi art. 11 ust. 1 cytowanej ustawy, przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9, 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, pkt 11, art. 19, art. 25b, art. 30ca, art. 30da i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Pojęcie przychodu wiąże się z przysporzeniem majątkowym po stronie podatnika, z wartością wchodzącą do jego majątku. Przychodami w rozumieniu art. 11 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych mogą być tylko takie świadczenia, które nie mają charakteru zwrotnego. Skoro bowiem przychód jest określonym przyrostem majątkowym po stronie podatnika jego otrzymanie musi mieć charakter definitywny. Za przychody należy zatem uznać każdą formę przysporzenia majątkowego, zarówno formę pieniężną jak i niepieniężną, w tym nieodpłatne świadczenia otrzymane przez podatnika. Dla celów podatkowych przyjmuje się, że nieodpłatne świadczenie obejmuje każde działanie lub zaniechanie na rzecz innej osoby oraz wszystkie zdarzenia prawne i zdarzenia gospodarcze w działalności podmiotów, których skutkiem jest przysporzenie majątku innej osoby, mające konkretny wymiar finansowy. Ustawodawca tworząc system opodatkowania dochodów osób fizycznych miał na względzie, że przysporzenia uzyskiwane przez osoby fizyczne mogą być skutkiem różnych rodzajów czynności i zdarzeń. Stworzył więc klasyfikację tych przysporzeń w oparciu o kryterium źródła przychodów i system ich opodatkowania uwzględniający specyfikę poszczególnych źródeł przychodów. W języku powszechnym mianem „źródła” określane jest „to, co stanowi początek czegoś”, „przyczyna czegoś”, a synonimami tego pojęcia są m.in. czynnik sprawczy, powód, pochodzenie.

W myśl art. 10 ust. 1 pkt 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, źródłami przychodów są inne źródła.

Stosownie do art. 20 ust. 1 ww. ustawy, za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, świadczenia otrzymane z tytułu umowy o pomocy przy zbiorach, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i art. 17.

Użycie w powyższym przepisie sformułowania „w szczególności”, wskazuje, że definicja przychodów z innych źródeł ma charakter otwarty i nie ma przeszkód, aby do tej kategorii zaliczyć również przychody inne niż wymienione wprost w przepisie art. 20 ust. 1 ww. ustawy.

O przychodzie podatkowym z innych źródeł będziemy mówić w każdym przypadku, kiedy u podatnika wystąpią realne korzyści majątkowe.

Instytucja kredytu uregulowana została przepisami ustawy z 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe. Zgodnie z treścią art. 69 ust. 1 ww. ustawy, przez umowę kredytu bank zobowiązuje się oddać do dyspozycji kredytobiorcy na czas oznaczony w umowie kwotę środków pieniężnych z przeznaczeniem na ustalony cel, a kredytobiorca zobowiązuje się do korzystania z niej na warunkach określonych w umowie, zwrotu kwoty wykorzystanego kredytu wraz z odsetkami w oznaczonych terminach spłaty oraz zapłaty prowizji od udzielonego kredytu.

Zgodnie z art. 69 ust. 2 pkt 2 i 4 ustawy - Prawo bankowe, umowa kredytu powinna być zawarta na piśmie i określać w szczególności kwotę i walutę kredytu i zasady i termin spłaty kredytu. Otrzymanie kredytu i jego spłata na warunkach przewidzianych w umowie kredytowej są obojętne podatkowo. Przychód po stronie kredytobiorcy pojawia się w przypadku, kiedy dochodzi do umorzenia kredytu, jego części lub odsetek. Wtedy bowiem kredytobiorca osiąga konkretne przysporzenie majątkowe (przychód w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych).

Opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlega - co do zasady - każdy dochód osiągnięty przez osobę fizyczną. Zgodnie natomiast z definicją dochodu jest nim nadwyżka przychodów ze źródła nad kosztami jego uzyskania. Pojęciem pierwotnym dla dochodu jest więc pojęcie przychodu. Ten z kolei definiowany jest przez ustawodawcę, czemu dał wyraz w art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, jako otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń. Niemniej jednak z definicji tej wywieść można również, że za przychody podatkowe mogą być uznane tylko takie świadczenia, które są określonym przyrostem majątkowym (zarówno zwiększającym aktywa jak i zmniejszającym pasywa) o charakterze definitywnym, nie mające charakteru zwrotnego. O uzyskaniu przychodu w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym do osób fizycznych można więc mówić w każdej sytuacji, gdy podatnik, czy to na skutek otrzymania określonych wartości majątkowych (środków pieniężnych, świadczeń w naturze czy też innych nieodpłatnych świadczeń), czy też gdy na skutek określonego zdarzenia powodującego zmniejszenie jego zobowiązań wobec innych podmiotów, uzyskuje określone przysporzenie majątkowe.

W stanie faktycznym opisanym we wniosku Wnioskodawcy otrzymali od banku zwrot środków pieniężnych, które wcześniej na mocy zakwestionowanej umowy kredytu wpłacili tytułem spłaty rat kapitałowo-odsetkowych. Otrzymana przez Nich kwota będzie zatem stanowiła zwrot własnych pieniędzy, które nienależnie wpłacili do banku. Wobec powyższego, wypłata przez bank tego zwrotu będzie neutralna podatkowo. W wyniku tego zwrotu Wnioskodawcy nie osiągną bowiem konkretnego przysporzenia majątkowego, a więc zwrot ten nie spowoduje powstania przychodu w rozumieniu przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Powyższe stanowisko znajduje potwierdzenie w m.in:

1)interpretacji indywidualnej z dnia 9 grudnia 2024 r., wydanej przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej, nr 0112-KDIL2-1.4011.834.2024.1.MB,

2)interpretacji indywidualnej z dnia 14 stycznia 2025 r., wydanej przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej, nr 0115-KDIT1.4011.747.2024.1.MST,

3)interpretacji indywidualnej z dnia 3 lipca 2025 r., wydanej przez: Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej, nr 0113-KDIPT2-2.4011.431.2025.2.DA.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

W myśl art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 163 ze zm.):

Powołany przepis wyraża tzw. zasadę powszechności opodatkowania. Regułą jest, że każdy dochód osiągnięty przez osobę fizyczną podlega opodatkowaniu, wyjątkiem zaś jest sytuacja, gdy dochód opodatkowaniu nie podlega. Wyjątki od omawianej zasady dotyczą:

• dochodów, które zostały wprost wymienione przez ustawodawcę w art. 21, 52, 52a i 52c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jako zwolnione z podatku oraz
• dochodów, od których zaniechano poboru podatku w drodze rozporządzenia ministra właściwego do spraw finansów publicznych wydanego na podstawie art. 22 ustawy Ordynacja podatkowa (rozporządzenie takie może być wydane w przypadkach uzasadnionych interesem publicznym lub ważnym interesem podatników).

W myśl art. 9 ust. 1a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Stosownie do art. 9 ust. 2 ww. ustawy:

Jak stanowi art. 11 ust. 1 ww. ustawy:

Jak wynika z powołanego przepisu, ustawodawca przyjął zasadę, że przychodem są:

• pieniądze i wartości pieniężne, które zostały otrzymane przez podatnika – tj. takie pieniądze i wartości pieniężne, które podatnik rzeczywiście „dostał, odebrał, zainkasował, objął w posiadanie”;
• pieniądze i wartości pieniężne, które zostały postawione do dyspozycji podatnika – tj. takie przysporzenia, które zostały mu faktycznie udostępnione/przekazane do odbioru; takie pieniądze i środki pieniężne, które podatnik ma możliwość włączyć do swojego władztwa, a więc ma możliwość skorzystania z tychże pieniędzy i wartości pieniężnych i nie jest to uzależnione od dodatkowej zgody osoby stawiającej określone pieniądze i wartości pieniężne do dyspozycji podatnika.

Pojęcie przychodu wiąże się zatem z przysporzeniem majątkowym po stronie podatnika, z wartością wchodzącą do jego majątku. Przychodami w rozumieniu art. 11 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych mogą być tylko takie świadczenia, które nie mają charakteru zwrotnego. Skoro bowiem przychód jest określonym przyrostem majątkowym po stronie podatnika, jego otrzymanie musi mieć charakter definitywny.

Za przychody należy zatem uznać każdą formę przysporzenia majątkowego, zarówno formę pieniężną jak i niepieniężną, w tym nieodpłatne świadczenia otrzymane przez podatnika.

Dla celów podatkowych przyjmuje się, że nieodpłatne świadczenie obejmuje każde działanie lub zaniechanie na rzecz innej osoby oraz wszystkie zdarzenia prawne i zdarzenia gospodarcze w działalności podmiotów, których skutkiem jest przysporzenie majątku innej osoby, mające konkretny wymiar finansowy.

Ustawodawca tworząc system opodatkowania dochodów osób fizycznych miał na względzie, że przysporzenia uzyskiwane przez osoby fizyczne mogą być skutkiem różnych rodzajów czynności i zdarzeń. Stworzył więc klasyfikację tych przysporzeń w oparciu o kryterium źródła przychodów i system ich opodatkowania uwzględniający specyfikę poszczególnych źródeł przychodów. W języku powszechnym mianem „źródła” określane jest „to, co stanowi początek czegoś”, „przyczyna czegoś”, a synonimami tego pojęcia są m.in. czynnik sprawczy, powód, pochodzenie.

Źródła przychodów

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, źródłem przychodów są inne źródła.

Stosownie do art. 20 ust. 1 ww. ustawy:

Użycie w powyższym przepisie sformułowania „w szczególności”, wskazuje, że definicja przychodów z innych źródeł ma charakter otwarty i nie ma przeszkód, aby do tej kategorii zaliczyć również przychody inne niż wymienione wprost w przepisie art. 20 ust. 1 ww. ustawy. O przychodzie podatkowym z innych źródeł będziemy mówić w każdym przypadku, kiedy u podatnika wystąpią realne korzyści majątkowe.

Skutki podatkowe zwrotu przez bank należności stanowiącej zwrot zapłaconych kwot tytułem spłaty zadłużenia na rzecz banku

Jak stanowi art. 917 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 1071 ):

Przez ugodę strony czynią sobie wzajemne ustępstwa w zakresie istniejącego między nimi stosunku prawnego w tym celu, aby uchylić niepewność co do roszczeń wynikających z tego stosunku lub zapewnić ich wykonanie albo by uchylić spór istniejący lub mogący powstać.

Powołana definicja ugody pozwala wyróżnić elementy konstrukcyjne tej instytucji. Po pierwsze, zauważyć należy, że umowa ta może być zawarta wyłącznie w sytuacji, gdy między stronami stosunku prawnego istnieje niepewność albo spór, co do roszczeń wynikających z tego stosunku. Po drugie, celem zawarcia ugody jest uchylenie tej niepewności lub sporu. Wreszcie po trzecie, strony dążą do osiągnięcia celu przez wzajemne ustępstwa. Tak więc nieodłącznym elementem ugody są wzajemne ustępstwa stron. W literaturze przedmiotu podkreśla się, że z ustępstwem mamy do czynienia, gdy ktoś rezygnuje z jakiegoś warunku, wymagania, zmniejsza swoje żądania czy też odstępuje od nich. Ustępstwa mogą polegać m.in. na zrzeczeniu się uprawnień czy też zarzutów, zaciąganiu zobowiązań, obniżeniu świadczenia itp.

Zarówno w doktrynie jak i w orzecznictwie podkreśla się szczególną przyczynę prawną ugody. Oznacza to, że ugoda nie tworzy nowego stosunku prawnego, a jedynie odnosi się do istniejącego stosunku prawnego stanowiącego podstawę powództwa, a tym samym podstawę zawarcia ugody. W doktrynie prezentowany jest również pogląd, zgodnie z którym kauzalność ugody przejawia się w określeniu zarzutów, którymi mogą się posłużyć strony po zawarciu ugody. Tak więc ugoda jest czynnością, realizowaną w drodze wzajemnych ustępstw stron, zmierzającą do uchylenia niepewności co do roszczeń wynikających z tego stosunku lub zapewnienia ich wykonania albo uchylenia sporu istniejącego lub mogącego powstać.

Z kolei instytucja kredytu uregulowana została przepisami ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1646).

Zgodnie z treścią art. 69 ust. 1 ww. ustawy:

Otrzymanie kredytu i jego spłata na warunkach przewidzianych w umowie kredytowej są obojętne podatkowo. Przychód po stronie kredytobiorcy pojawia się w przypadku, kiedy dochodzi do umorzenia kredytu, jego części lub odsetek. Wtedy bowiem kredytobiorca osiąga konkretne przysporzenie majątkowe (przychód w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych).

Zgodnie natomiast z definicją dochodu jest nim nadwyżka przychodów ze źródła nad kosztami jego uzyskania. Pojęciem pierwotnym dla dochodu jest więc pojęcie przychodu. Ten z kolei definiowany jest przez ustawodawcę, czemu dał wyraz w art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, jako otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń. Niemniej jednak z definicji tej wywieść można również, że za przychody podatkowe mogą być uznane tylko takie świadczenia, które są określonym przyrostem majątkowym (zarówno zwiększającym aktywa jak i zmniejszającym pasywa) o charakterze definitywnym, nie mające charakteru zwrotnego.

Wobec powyższego, skoro jak Zainteresowani wskazali – kwota (…) zł stanowi zwrot nienależnych kwot wpłaconych uprzednio do banku w ramach spłaty rat kapitałowo-odsetkowych i ww. kwota nie stanowi przysporzenia ponad kwoty uiszczane tytułem spłaty kredytu hipotecznego, to stwierdzam, że zwrot ten nie stanowi dla Zainteresowanych przychodu.

Czynność ta nie spowodowała uzyskania przez Zainteresowanych przysporzenia majątkowego, wzrostu majątku Zainteresowanych. Otrzymana przez Zainteresowanych kwota stanowi zwrot własnych pieniędzy, które nienależnie Zainteresowani wpłacili wcześniej do banku.

Pieniądze te nie są przychodem Zainteresowanych w rozumieniu art. 11 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, klasyfikowanym do źródła, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9 w zw. z art. 20 ust. 1 ww. ustawy i nie podlegają opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Tym samym, Zainteresowani nie mają obowiązku rozliczenia tych środków pieniężnych dla celów podatkowych.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Organ podkreśla, że procedura wydawania indywidualnych interpretacji przepisów prawa podatkowego nie podlega regułom przewidzianym dla postępowania podatkowego, czy kontrolnego. Organ wydający interpretacje opiera się wyłącznie na opisie stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego przedstawionego we wniosku. Postępowanie w sprawie wydania interpretacji indywidualnej ma na celu wyjaśnienie wątpliwości co do sposobu zastosowania przepisów prawa podatkowego materialnego do określonego stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego. Przedmiotem interpretacji wydanej na podstawie art. 14b ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.) jest sam przepis prawa. Rolą postępowania w sprawie wydania indywidualnej interpretacji przepisów podatkowych nie jest ustalanie stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego), stanowi to bowiem domenę ewentualnego postępowania podatkowego. To na podatniku ciąży obowiązek udowodnienia w toku tego postępowania okoliczności faktycznych, z których wywodzi on dla siebie korzystne skutki prawne. Organ nie prowadzi postępowania dowodowego, ograniczając się do analizy okoliczności podanych we wniosku. W stosunku do tych okoliczności wyraża swoje stanowisko, które zawsze musi być jednak ustosunkowaniem się do poglądu (stanowiska) prezentowanego w danej sprawie przez wnioskodawcę. Jeżeli zatem, przedstawiony we wniosku stan faktyczny będzie różnił się od występującego w rzeczywistości, wówczas wydana interpretacja nie będzie chroniła Państwa w zakresie rzeczywiście zaistniałego stanu faktycznego. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu opisu sprawy przedstawionego we wniosku, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

• Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego. Z funkcji ochronnej będą mogli skorzystać Ci z Państwa, którzy zastosują się do interpretacji.
• Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

• Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację przez Zainteresowanego, który jest stroną postępowania

Pan A (Zainteresowany będący stroną postępowania – art. 14r § 2 Ordynacji podatkowej) ma prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

• w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
• w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a, art. 14b § 1 i art. 14r Ordynacji podatkowej.