Interpretacja indywidualna - Interpretacja - null

shutterstock
Interpretacja indywidualna - Interpretacja - 0115-KDWT.4011.103.2025.2.BK

Temat interpretacji

Temat interpretacji

Interpretacja indywidualna

– stanowisko prawidłowe

Szanowna Pani,

stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

1 lipca 2025 r. wpłynął Pani wniosek z 30 czerwca 2025 r. o wydanie interpretacji indywidualnej. Uzupełniła go Pani – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 11 lipca 2025 r. (data wpływu).

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Jest Pani matką dwóch małoletnich synów: A. (ur. (...).2009 r.) i B. (ur. (...).2012 r.). Wyrokiem Sądu Okręgowego z (...) 2024 r. orzeczono rozwód Pani z mężem.

Sąd przyznał wykonywanie władzy rodzicielskiej obojgu rodzicom, ustalając jednak miejsce zamieszkania dzieci przy matce, czyli przy Pani. Przed rozwodem podpisali Państwo porozumienie wychowawcze. Wynika z niego, że dzieci stale mieszkają z Panią. Pani sprawuje bieżącą pieczę nad dziećmi, wszystkie dokumenty dotyczące dzieci przechowywane są w miejscu Pani zamieszkania.

Kontakty drugiego rodzica nie zostały formalnie ustalone – mają być każdorazowo uzgadniane między stronami.

W praktyce ojciec opiekuje się dziećmi w co drugi weekend (od piątku wieczorem do niedzieli wieczorem) oraz dodatkowo w Święta Bożego Narodzenia i Wielkanocy oraz kilka dni podczas wakacji letnich i zimowych. W tych terminach ojciec zabiera synów do swojego miejsca zamieszkania. Terminy te są ustalane ustnie. Poza wskazanymi wizytami ojciec nie uczestniczy w codziennym wychowywaniu dzieci. Nie bierze udziału w podejmowaniu decyzji dotyczących leczenia, edukacji ani organizacji dnia codziennego. Obowiązki wychowawcze i organizacyjne wykonuje Pani samodzielnie. Ojciec nie kontaktuje się ze szkołą ani lekarzami. Wywiązuje się jednak z obowiązku alimentacyjnego, przekazując kwoty miesięcznie na każde dziecko.

Pobiera Pani świadczenia 800+ na każde dziecko, co potwierdza ich stałe miejsce zamieszkania u Pani. Dzieci są objęte obowiązkiem szkolnym i nie uzyskują dochodów. Realnie i stale sama Pani wychowuje dzieci – bez faktycznego wsparcia drugiego rodzica.

Uzupełnienie i doprecyzowanie opisu zdarzenia przyszłego

Wniosek dotyczy opodatkowania za rok 2025 i ewentualnie lat kolejnych przy nie zmienionym stanie faktycznym. W roku 2025 uzyska Pani dochody opodatkowane wg skali podatkowej z tytułu: umowy zlecenia, odszkodowania z tytułu zakazu konkurencji po ustaniu zatrudnienia, opcjonalnie nagrody za pełnienie funkcji członka zarządu w spółce z o.o. – w zależności od decyzji i uchwały wspólników spółki, w której pełni ww. funkcję.

Postanowienie sądu orzekającego rozwód uprawomocniło się w dniu (...) 2024 r.

Nie zawarła Pani ponownego związku małżeńskiego.

W okresie, którego dotyczy wniosek nie miały zastosowania przepisy art. 30c (opodatkowanie dochodów z działalności gospodarczej, działów specjalnych produkcji rolnej podatkiem liniowym) lub ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym (z wyjątkiem przepisów dotyczących najmu prywatnego) – w zakresie osiągniętych w roku podatkowym przychodów, poniesionych kosztów uzyskania przychodów, zobowiązania lub uprawnienia do zwiększania lub pomniejszenia podstawy opodatkowania albo przychodów, zobowiązania lub uprawnienia do dokonywania innych doliczeń lub odliczeń.

Nie miały zastosowania przepisy z ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym lub ustawy z dnia 6 lipca 2016 r. o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych.

Pytanie

Czy w opisanym stanie faktycznym może być Pani uznana za osobę samotnie wychowującą dzieci w rozumieniu art. 6 ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i skorzystać z preferencyjnego rozliczenia?

Pani stanowisko w sprawie

Uważa Pani, że spełnia warunki osoby samotnie wychowującej dzieci, ponieważ dzieci stale mieszkają wyłącznie z Panią. Samodzielnie wykonuje Pani obowiązki opiekuńczo-wychowawcze, a drugi rodzic utrzymuje kontakt jedynie w terminach co drugi weekend oraz podczas świąt i kilka dni w czasie wakacji/ferii szkolnych i nie bierze udziału w istotnych aspektach życia dzieci. Władza rodzicielska, choć formalnie pozostawiona obojgu rodzicom, w praktyce wykonywana jest przez Panią.

Uzasadnienie i odniesienie do orzecznictwa:

Zgodnie z aktualnym orzecznictwem sądów administracyjnych, status osoby samotnie wychowującej dziecko odnosi się do faktycznego, codziennego wychowywania dziecka bez wsparcia drugiego rodzica, a nie do formalnego zakresu władzy rodzicielskiej. Wyrok NSA z 21 stycznia 2025 r., sygn. II FSK 1167/23 potwierdził, że zachowanie formalnej władzy rodzicielskiej przez oboje rodziców nie wyklucza samotnego wychowywania, jeśli drugi rodzic nie uczestniczy faktycznie w procesie wychowania. NSA zaakceptował samotne wychowanie nawet w sytuacji, gdy kontakty z drugim rodzicem są okresowe, ale niemające wpływu na codzienne życie dziecka.

Podobne stanowisko zajmowały organy KIS w interpretacjach indywidualnych:

- 0112-KDSL1- 1.4011.565.2024.3.MJ z 8 stycznia 2025 r., - 0113-KDIPT2-2.4011.1011.2024.2.MK z 12 lutego 2025 r., - 0112-KDSL1-2.4011.256.2024.2.KS z 1 lipca 2024 r.

W każdej z tych interpretacji uznano, że jeżeli drugi rodzic nie partycypuje w podejmowaniu decyzji dotyczących dzieci i nie wspiera codziennie ich wychowania – podatnik (najczęściej matka) może być uznany za osobę samotnie wychowującą dziecko.

W Pani przypadku drugi rodzic nie uczestniczy w procesie wychowania dzieci. Kontakty mają charakter okazjonalny, a decyzje o edukacji, leczeniu i organizacji życia codziennego podejmuje Pani samodzielnie. Zatem również w Pani sytuacji spełnione są warunki do uznania Panią za osobę samotnie wychowującą dzieci, zgodnie z przywołanym orzecznictwem i interpretacjami podatkowymi. Dodatkowo przywołuje Pani odpowiedź Ministra Finansów z dnia 11 stycznia 2024 r. na interpelację poselską nr 4437, w szczególności pkt 2 odpowiedzi, w którym wskazano: jeśli „Żaden z rodziców nie ma ograniczonej władzy rodzicielskiej oraz oboje rodzice uczestniczą w procesie wychowawczym dziecka, ale zaangażowanie jednego z rodziców jest większe (okresy sprawowania czynności wychowawczych jednego rodzica są nieporównywalnie dłuższe niż drugiego) – wówczas rodzice nie wychowują dziecka wspólnie oraz jeden rodzic ma status rodzica samotnie wychowującego dziecko. Co do zasady rodzicem samotnie wychowującym dziecko w tym przypadku jest ten, który w większym stopniu uczestniczy w procesie wychowawczym dziecka”.

W Pani sytuacji, przy braku rzeczywistego zaangażowania ojca dzieci w codzienną opiekę i wychowanie, spełnia Pani przesłanki określone przez Ministra Finansów – jako rodzic, który w nieporównywalnie większym stopniu realizuje funkcje wychowawcze, powinien zostać uznany za osobę samotnie wychowującą dzieci.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku, jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 6 ust. 4c ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 163 ze zm.):

Od dochodów jednego rodzica lub opiekuna prawnego, podlegającego obowiązkowi podatkowemu, o którym mowa w art. 3 ust. 1, będącego panną, kawalerem, wdową, wdowcem, rozwódką, rozwodnikiem, osobą, w stosunku do której orzeczono separację w rozumieniu odrębnych przepisów, lub osobą, której małżonek został pozbawiony praw rodzicielskich lub odbywa karę pozbawienia wolności, jeżeli ten rodzic lub opiekun w roku podatkowym samotnie wychowuje dzieci:

1)małoletnie,

2)pełnoletnie, które zgodnie z odrębnymi przepisami otrzymywały zasiłek (dodatek) pielęgnacyjny lub rentę socjalną,

3)pełnoletnie do ukończenia 25. roku życia, uczące się w szkołach, o których mowa w przepisach regulujących system oświatowy lub szkolnictwo wyższe, obowiązujących w Rzeczypospolitej Polskiej oraz w innym państwie

·podatek może być określony zgodnie z ust. 4d na wniosek wyrażony w rocznym zeznaniu podatkowym.

Na podstawie art. 6 ust. 4d ww. ustawy:

W przypadku, o którym mowa w ust. 4c, podatek jest określany w podwójnej wysokości podatku obliczonego od połowy dochodów osoby samotnie wychowującej dzieci, z uwzględnieniem art. 7, przy czym do sumy tych dochodów nie wlicza się dochodów (przychodów) opodatkowanych w sposób zryczałtowany na zasadach określonych w niniejszej ustawie.

Stosownie do art. 6 ust. 4f ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Sposób opodatkowania, o którym mowa w ust. 4d, nie ma zastosowania do osoby, która wychowuje wspólnie z drugim rodzicem albo opiekunem prawnym co najmniej jedno dziecko, w tym również gdy dziecko jest pod opieką naprzemienną, w związku z którą obydwojgu rodzicom zostało ustalone świadczenie wychowawcze zgodnie z art. 5 ust. 2a ustawy z dnia 11 lutego 2016 r. o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci (Dz.U. z 2024 r. poz. 1576).

W świetle art. 6 ust. 8 ww. ustawy:

Sposób opodatkowania, o którym mowa w ust. 2 i 4d, nie ma zastosowania, w przypadku gdy chociażby jeden z małżonków, osoba samotnie wychowująca dziecko lub jej dziecko:

1)stosuje przepisy:

a)art. 30c lub

b)ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym, z wyjątkiem art. 6 ust. 1a tej ustawy

·w zakresie osiągniętych w roku podatkowym przychodów, poniesionych kosztów uzyskania przychodów, zobowiązania lub uprawnienia do zwiększania lub pomniejszenia podstawy opodatkowania albo przychodów, zobowiązania lub uprawnienia do dokonywania innych doliczeń lub odliczeń;

2)podlega opodatkowaniu na zasadach wynikających z ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym lub ustawy z dnia 6 lipca 2016 r. o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych.

Brzmienie art. 6 ust. 4c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wskazuje, że ustawodawca prawo do rozliczenia dochodów na preferencyjnych zasadach określonych w ust. 4d ww. przepisu przyznał jednemu z rodziców (opiekunów prawnych), który faktycznie samotnie wychowuje dzieci. Do skorzystania z tej preferencji, niewystarczające jest zatem samo legitymowanie się określonym stanem cywilnym, gdyż nie przysługuje ona wszystkim osobom stanu wolnego posiadającym dzieci własne lub przysposobione, a wyłącznie tym, które samotnie wychowują dzieci. Równie istotne jest więc samotne troszczenie się o byt materialny i rozwój emocjonalny dziecka bez udziału innej osoby, tj. w szczególności ojca lub matki dziecka.

W przypadku, gdy żadne z rodziców nie jest pozbawione władzy rodzicielskiej, rodzic który faktycznie w roku podatkowym dziecko wychowuje, czyli sprawuje nad nim ciągłą opiekę, stale troszczy się o byt materialny i rozwój emocjonalny dziecka, ma prawo do przedmiotowej preferencji podatkowej. W sytuacji, gdy dziecko pozostaje pod stałą, codzienną opieką jednego rodzica, a drugi rodzic jest zobowiązany do płacenia alimentów oraz zajmuje się dzieckiem doraźnie (np. według uzgodnienia stron), status samotnego rodzica ma ten, który wykonuje wszystkie obowiązki, dzięki którym dziecko będzie wychowywane w sposób zapewniający jego prawidłowy rozwój.

Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie definiuje dla potrzeb jej wykładni i stosowania samotnego wychowywania, ani nie odsyła w tym zakresie do odrębnych regulacji.

Dla ustalenia znaczenia „samotnie” oraz „wychowywać” należy zatem odwołać się w pierwszej kolejności do językowych reguł interpretacyjnych.

Zgodnie z internetowym Słownikiem Języka Polskiego PWN „wychować — wychowywać” to: (1) «zapewnić dziecku opiekę i doprowadzić je do samodzielności», (2) «przygotować kogoś do pracy w jakiejś dziedzinie».

Zatem, „wychowywać” w słownikowym rozumieniu oznacza: zapewniając byt doprowadzić do osiągnięcia pełnego rozwoju psychicznego i fizycznego. Wychowywanie polega na stałym troszczeniu się o byt materialny dziecka oraz o jego rozwój emocjonalny. Wychowanie dziecka można określić jako kształtowanie osobowości dziecka poprzez kształtowanie jego samodzielności, obowiązkowości, rozwijanie predyspozycji intelektualnych i umiejętności praktycznych, kształtowanie światopoglądu, systemu wartości oraz postaw emocjonalnych.

Natomiast, „samotny” to: (1) «żyjący sam, bez rodziny, przyjaciół», (2) «znajdujący się w określonej sytuacji, w określonym czasie zupełnie sam», (3) «spędzany, odbywany w pojedynkę, bez towarzystwa», (4) «znajdujący się na odludziu».

Wychowanie dziecka można określić jako kształtowanie osobowości dziecka poprzez kształtowanie jego samodzielności, obowiązkowości, rozwijanie predyspozycji intelektualnych i umiejętności praktycznych, kształtowanie światopoglądu, systemu wartości oraz postaw emocjonalnych.

Z wydanych w zakresie tego zagadnienia wyroków, np. z wyroku Sądu Administracyjnego w Gorzowie Wielkopolskim sygn. akt I SA/Go 246/23 wynika, że samotnie wychowującą dziecko jest osoba, która w oznaczonym czasie sama zajmuje się dzieckiem i faktycznie wychowuje dziecko bez udziału drugiego z rodziców, niezależnie od tego, że w pewnych okolicznościach dzieckiem tym może opiekować się również drugi z rodziców, którego opieka nie została ograniczona. Istotne jest jednak to, kto sprawuje faktyczną pieczę nad dzieckiem.

Jednocześnie przepisy powyższej ustawy nie uzależniają prawa podatnika do preferencyjnego opodatkowania jego dochodów od tego, czy przez cały rok był osobą samotnie wychowującą dziecko. Wystarczające jest zatem, aby taki stan zaistniał w ciągu roku, a nie trwał przez cały rok.

W świetle przedstawionego zdarzenia oraz zacytowanych wyżej przepisów prawa uznać należy, że skoro:

·na mocy prawomocnego wyroku jest Pani od (...) 2024 r. osobą rozwiedzioną;

·jest Pani matką dwóch synów urodzonych (...).2009 r. oraz (...).2012 r. w trakcietrwania małżeństwa (nie ma Pani innych dzieci, które wychowuje wspólnie z innym rodzicem albo opiekunem prawnym);

·sąd przyznał wykonywanie władzy rodzicielskiej obojgu rodzicom, ustalając miejsce zamieszkania dzieci przy Pani;

·na podstawie zawartego porozumienia wychowawczego dzieci stale zamieszkują z Panią, Pani sprawuje bieżącą pieczę nad nimi. Obowiązki wychowawcze i organizacyjne wykonuje Pani samodzielnie. Kontakty ojca nie zostały formalnie ustalone - każdorazowo są uzgadniane między Stronami. Ojciec dzieci opiekuje się nimi w co drugi weekend oraz dodatkowo w Święta Bożego Narodzenia i Wielkanocy oraz kilka dni podczas wakacji letnich i zimowych. Poza wskazanymi wizytami ojciec nie uczestniczy w codziennym wychowywaniu dzieci. Nie bierze udziału w podejmowaniu decyzji dotyczących leczenia, edukacji ani organizacji dnia codziennego. Nie kontaktuje się ze szkołą ani lekarzami. Ojciec dzieci wywiązuje się z obowiązku alimentacyjnego, płacąc co miesiąc alimenty na każde dziecko.

·świadczenia 800+ pobiera Pani na każde dziecko, co potwierdza ich stałe miejsce zamieszkania u Pani;

·nie miały zastosowania w stosunku do Pani bądź Pani dzieci przepisy art. 30c (opodatkowanie dochodów z działalności gospodarczej, działów specjalnych produkcji rolnej podatkiem liniowym) lub ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym (z wyjątkiem przepisów dotyczących najmu prywatnego) – w zakresie osiągniętych w roku podatkowym przychodów, poniesionych kosztów uzyskania przychodów, zobowiązania lub uprawnienia do zwiększania lub pomniejszenia podstawy opodatkowania albo przychodów, zobowiązania lub uprawnienia do dokonywania innych doliczeń lub odliczeń;

·uzyskuje Pani dochody opodatkowane według skali podatkowej

- to ma Pani prawo do skorzystania z preferencyjnego rozliczenia jako osoba samotnie wychowująca dzieci, o którym mowa w art. 6 ust. 4c i ust. 4d ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych za rok 2025 i kolejne lata (o ile nie zmieni się stan faktyczny i prawny).

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Panią i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem stanu faktycznego podanym przez Panią w złożonym wniosku. Dodać należy, że organ interpretacyjny nie ma uprawnień do przeprowadzania postępowania dowodowego, a informacje niezbędne do wydania interpretacji może przyjmować wyłącznie z przedstawionego przez Panią opisu zdarzenia.

Jeżeli przedstawiony we wniosku opis zdarzenia będzie się różnił od stanu występującego w rzeczywistości, wówczas wydana interpretacja nie będzie chroniła Pani w zakresie dotyczącym rzeczywiście zaistniałego zdarzenia.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pani do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.