
Temat interpretacji
Interpretacja indywidualna - stanowisko w części prawidłowe i w części nieprawidłowe
Szanowny Panie,
stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanych stanów faktycznych w podatku dochodowym od osób fizycznych jest:
- nieprawidłowe - w części dotyczącej zwolnienia z opodatkowania odszkodowania wraz z odsetkami oraz złożenia zeznania PIT-37,
- prawidłowe w części dotyczącej zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wynagrodzenia pełnomocnika (radcy prawnego).
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
14 kwietnia 2025 r. wpłynął Pana wniosek z 9 kwietnia 2025 r. o wydanie interpretacji indywidualnej. Uzupełnił Go Pan - na wezwania - pismem z 8 czerwca 2025 r. (data wpływu 11 czerwca 2025 r.) oraz pismem z 16 lipca 2025 r. (data wpływu 24 lipca 2025 r.). Treść wniosku jest następująca:
Opis stanów faktycznych
Decyzją (…) z 7 stycznia 2010 r. udzielono Panu zezwolenia na prowadzenie działalności w zakresie (…).
Decyzja powyższa została zmieniona decyzją (…) w zakresie terminu podjęcia działalności, który po zmianie obejmował okres od 7 stycznia 2010 r. do 7 stycznia 2020 r.
Decyzją (…) stwierdzono nieważność decyzji (…) zmienionej decyzją (…) w sprawie zezwolenia na prowadzenie przez Pana działalności w zakresie (…).
Z Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej wynika, że zarejestrował Pan wyżej wymienioną działalność gospodarczą - (…) 1 stycznia 2010 r., a zaprzestał prowadzenia tej działalności 30 kwietnia 2016 r. - wskutek wydania decyzji.
W związku z niemożnością prowadzenia przedmiotowej działalności gospodarczej oraz w związku z poniesioną szkodą w postaci rzeczywistej straty i utraconych korzyści powstałą wskutek stwierdzenia nieważności (…) wadliwej decyzji (…) zmienionej decyzją (…) w sprawie zezwolenia powodowi na prowadzenie działalności w zakresie (…), pozwem z 10 grudnia 2018 r. wniesionym przeciwko Gminie (…) wniósł Pan do Sądu Okręgowego („SO”) (…) o zasądzenie od pozwanej Gminy (…) na jego rzecz kwoty 1.247.545,95 zł wraz z odsetkami ustawowymi od 9 grudnia 2015 r. do dnia zapłaty tytułem odszkodowania za szkodę wyrządzoną stwierdzeniem decyzją (…) nieważności decyzji (…) zmienionej decyzją (…) w sprawie zezwolenia powodowi na prowadzenie działalności w zakresie (…)
Po rozpoznaniu Pana powództwa SO (…) wyrokiem z (…):
- zasądził od pozwanej Gminy (…) na Pana rzecz kwotę 300.156,35 zł (trzysta tysięcy sto pięćdziesiąt sześć złotych trzydzieści pięć groszy) wraz z ustawowymi odsetkami od 9 grudnia 2015 r. do 31 grudnia 2015 r. i ustawowymi odsetkami za opóźnienie od 1 stycznia 2016 r. do dnia zapłaty,
- umorzył postępowanie do kwoty 152.308 zł (sto pięćdziesiąt dwa tysiące trzysta osiem złotych),
- oddalił powództwo w pozostałej części,
- nie obciążył Pana kosztami procesu na rzecz pozwanej,
- nakazał pobrać od Pana na rzecz Skarbu Państwa kwotę 458,65 zł (czterysta pięćdziesiąt osiem złotych sześćdziesiąt pięć groszy) tytułem kosztów sądowych oraz od pozwanej Gminy (…) na rzecz Skarbu Państwa kwotę 15.467,33 zł (piętnaście tysięcy czterysta sześćdziesiąt siedem złotych trzydzieści trzy grosze) tytułem kosztów sądowych.
W uzasadnieniu wyroku wskazano, że SO (…) uznał za uzasadnione Pana żądanie do kwoty 126.067,35 zł odszkodowania z tytułu utraconych korzyści związanych z koniecznością zaprzestania prowadzenia (…) po stwierdzeniu nieważności decyzji (…) jako odpowiadającej średnim dochodom możliwym do uzyskania przez Pana w okresie jednego roku po wydaniu i doręczeniu Panu decyzji (…)
Apelację od powyższego wyroku wniosła pozwana Gmina (…). Po rozpatrzeniu apelacji, Sąd Apelacyjny (…):
- oddalił apelację;
- zasądził od pozwanej Gminy (…) na Pana rzecz kwotę 8.100 zł (osiem tysięcy sto złotych) wraz z odsetkami w wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie w spełnieniu świadczenia pieniężnego, za czas od dnia uprawomocnienia się niniejszego orzeczenia do dnia zapłaty, tytułem zwrotu kosztów postępowania apelacyjnego.
Z powyżej opisanego stanu faktycznego wynika więc, że na mocy prawomocnego wyroku SO (…) przyznano Panu odszkodowanie w wysokości 300.156,35 zł wraz z ustawowymi odsetkami od 9 grudnia 2015 r. do 31 grudnia 2015 r. i ustawowymi odsetkami za opóźnienie od 1 stycznia 2016 r. do dnia zapłaty w tym odszkodowanie z tytułu utraconych korzyści w wysokości 126.067,35 zł.
W dniu 17 marca 2025 r. Gmina (…) wpłaciła na Pana rachunek kwotę 530.220,85 zł tytułem przyznanego wyżej wymienionym wyrokiem SO (…) odszkodowania wraz z odsetkami.
Uzupełnienie stanów faktycznych
W momencie wypłaty odszkodowania wraz z odsetkami miał i ma Pan miejsce zamieszkania dla celów podatkowych w Polsce.
W uzasadnieniu wyroku Sądu Okręgowego (…) jako podstawę prawną zasądzenia i wypłaty odszkodowania wraz z odsetkami na Pana rzecz podał art. 4171 § 2 zd. 1 K.c. Sąd stwierdził, że zgodnie z tym przepisem „jeżeli szkoda została wyrządzona przez wydanie prawomocnego orzeczenia lub ostatecznej decyzji, jej naprawienia można żądać po stwierdzeniu we właściwym postępowaniu ich niezgodności z prawem, chyba że przepisy odrębne stanowią inaczej.”
Ponadto Sąd wskazał, że z przepisu art. 4171 § 2 K.c. wynika, że przesłanki odpowiedzialności odszkodowawczej to: „wydanie decyzji niezgodnej z prawem stwierdzone we właściwym postępowaniu, szkoda będąca wynikiem wydania niezgodnej z prawem decyzji i związek przyczynowy między wydaniem decyzji a szkodą. W art. 4171 § 2 K.c. uregulowano odpowiedzialność za szkody wyrządzone ostateczną decyzją administracyjną niezgodną z prawem. Przesłanką, od której uzależnia się możliwość żądania ich naprawienia, jest stwierdzenie we właściwym postępowaniu niezgodności takiej decyzji z prawem. (...) decyzja (…) wydana w postępowaniu wszczętym z urzędu o stwierdzenie nieważności decyzji (…) stwierdzająca nieważność decyzji (…) zmienionej decyzją (…) jako decyzja nadzorcza stanowi orzeczenie przesądzające o niezgodności danej decyzji z prawem. Ostateczna decyzja nadzorcza zawierająca stwierdzenie, że decyzja została wydana z rażącym naruszeniem prawa wiąże w sprawie o odszkodowanie, czyli ma charakter prejudykatu przesądzającego jedną z przesłanek odpowiedzialności deliktowej - bezprawności działania organu przy wydaniu decyzji”.
Omawiając podstawy prawne uzasadniające zasądzenie na Pana rzecz przedmiotowego odszkodowania Sąd wymienił jeszcze w uzasadnieniu wyroku przepisy art. 361-363 K.c. Sąd wskazał, że przepisy te dotyczą związku przyczynowego, szkody i sposobów jej naprawienia i znajdują zastosowanie przy ustalaniu odpowiedzialności z tytułu czynów niedozwolonych. Sąd stwierdził, że „każdorazowo, dla stwierdzenia istnienia przesłanki normalnego związku przyczynowego pomiędzy wadliwą decyzją a dochodzoną szkodą, konieczne jest przeprowadzenie oceny, o jakiej mowa w art. 361 § 1 K.c., czyli zbadanie, czy szkoda nastąpiłaby także wtedy, gdyby zapadła decyzja zgodna z prawem”.
W wyroku zasądzającym odszkodowanie Sąd nie wskazał, że nie dotyczy ono prowadzonej przez Pana działalności gospodarczej. Jednocześnie Sąd nie wskazał także, że dotyczy ono prowadzonej przez Pana działalności gospodarczej.
W wyroku Sąd nie stwierdził, że odszkodowanie wraz z odsetkami nie ma związku z prowadzoną przez Pana działalnością gospodarczą. Jednocześnie Sąd w uzasadnieniu prawnym wyroku nie stwierdził też, że odszkodowanie zasądzone zostało w związku z prowadzoną przez Pana działalnością gospodarczą.
W sentencji wyroku nie określono, czy zasądzone odszkodowanie dotyczy szkody rzeczywistej czy też korzyści, które mógłby Pan osiągnąć gdyby Panu szkody nie wyrządzono.
W uzasadnieniu wyroku zaś odniesiono się jedynie do odszkodowania w zakresie utraconych korzyści: „Sąd uznał również za uzasadnione żądanie powoda do kwoty 126.067,35 zł odszkodowania z tytułu utraconych korzyści związanych z (…) po stwierdzeniu nieważności decyzji (…) jako odpowiadającej średnim dochodom możliwym do uzyskania przez powoda w okresie jednego roku po wydaniu i doręczeniu powodowi decyzji (…)”
W odniesieniu do szkody rzeczywistej Sąd wypowiedział się w uzasadnieniu wyroku w następujący sposób: „W ocenie Sądu powód (…) wykazał również fakt poniesienia szkody pozostającej w normalnym związku przyczynowym z wydaną wadliwą decyzją. Wydanie przez Gminę (…) bezprawnej decyzji, która następnie stała się ostateczna, wyrządziło powodowi szkodę, która pozostaje w normalnym związku przyczynowym z wydaniem tejże decyzji. Alternatywnym, legalnym zachowaniem Gminy (…) byłoby wydanie decyzji zgodnej z prawem, tj. w rozpoznawanej sprawie decyzji o odmowie zezwolenia na prowadzenie (…), gdyż od początku organ powinien wiedzieć, że lokalizacja (…) jest sprzeczna ze wskazaną wyżej uchwałą (…) i przepisami wymieniowego wyżej rozporządzenia, bowiem (…) usytuowane jest odległości mniejszej niż 150 m od siedzib ludzkich. Uzyskanie przez powoda zezwolenia spowodowało, że doznał on uszczerbku w swoim majątku polegającego na wydatkowaniu środków na ogrodzenie terenu, budowę budynków, kojców dla zwierząt, utwardzenie terenu celem przystosowania nieruchomości dla potrzeb prowadzenia schroniska. (...) Gdyby Gmina (…) wydała decyzję zgodną z prawem powód wymienionych wyżej wydatków by nie poniósł. Wysokość tych wydatków Sąd ustalił na podstawie opinii biegłego z zakresu budownictwa (…), która dokonała wyceny na kwotę 105.348,90 zł. Będąc związanym żądaniem pozwu Sąd uwzględnił roszczenie powoda w tym zakresie w kwocie 102.089 zł. Sąd uznał za zasadne również powództwo w zakresie kwoty 72.000 zł zapłaconej przez powoda (…) wydzierżawiającym nieruchomość powodowi (…) zastrzeżonej jako kara umowna w związku z przedwczesnym rozwiązaniem umowy dzierżawy nieruchomości położonej w (…). W związku z tym, że zezwolenie na prowadzenie (…) zostało wydane powodowi przez (…) na 10 lat od 7 stycznia 2010 r. do 7 stycznia 2020 r. powód miał uzasadnione podstawy, aby oczekiwać, że wydana decyzja jest zgodna z prawem i że przez 10 lat będzie mógł prowadzić (…) na działce dzierżawionej od (…). W konsekwencji zawarcie długoterminowej umowy dzierżawy również należy uznać za usprawiedliwione. W związku z tym, że strony umowy aneksem z 10 listopada 2010 r. przewidziały karę umowną na wypadek rozwiązania umowy przed terminem, a ostatecznie doszło do rozwiązania umowy, powód musiał ponieść wydatek w kwocie 72.000 zł odpowiadającej wartości miesięcznego czynszu w kwocie 1.000 zł za cały czas pozostały do pierwotnie określonego końca trwania umowy”.
Jak to wskazano powyżej, w sentencji wyroku nie określono, czy zasądzone odszkodowanie dotyczy szkody rzeczywistej czy też korzyści, które mógłby Pan osiągnąć gdyby Panu szkody nie wyrządzono. W sentencji wyroku nie określono też kwotowo wysokości odsetek. W sentencji wyroku wskazano, że Sąd: „zasądza od pozwanej Gminy (…) na rzecz powoda (…) kwotę 300.156,35 zł (trzysta tysięcy sto pięćdziesiąt sześć złotych trzydzieści pięć groszy) wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 9 grudnia 2015 r. do dnia 31 grudnia 2015 r. i ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 1 stycznia 2016 r. do dnia zapłaty”.
Natomiast w uzasadnieniu wyroku, Sąd expressis verbis odniósł się tylko do jednego rodzaju odszkodowania - z tytułu utraconych korzyści, które mógłby Pan osiągnąć gdyby Panu szkody nie wyrządzono: „Sąd uznał również za uzasadnione żądanie powoda do kwoty 126.067,35 zł odszkodowania z tytułu utraconych korzyści związanych z koniecznością zaprzestania prowadzenia (…) po stwierdzeniu nieważności decyzji Burmistrza (…) jako odpowiadającej średnim dochodom możliwym do uzyskania przez powoda w okresie jednego roku po wydaniu i doręczeniu powodowi decyzji (…)
W ramach stanu faktycznego dotyczącego pytania Nr 5 poinformował Pan, że zawarł Pan 1 sierpnia 2015 r. z radcą prawnym (…) działającą w ramach (…) („Kancelaria”) umowę, na mocy której Pan powierza, a Kancelaria podejmuje się reprezentowania Pana w sprawie o odszkodowanie za szkodę wyrządzoną przez gminę (…) z tytułu wydania niezgodnej z prawem decyzji (…) zmienionej decyzją (…) w sprawie zezwolenia na prowadzenie działalności w zakresie (…) („umowa”). Udzielił Pan radcy prawnemu (…) pełnomocnictwa w celu prowadzenia w jego imieniu postępowania przed sądem dotyczącego sprawy uzyskania wyżej wymienionego odszkodowania. Za prowadzenie tej sprawy miał Pan zapłacić radcy prawnemu (…) określone w umowie wynagrodzenie, które miało być uiszczone po zakończeniu prawomocnym wyrokiem postępowania w sprawie przyznania odszkodowania, a następnie wypłaceniu Panu przez gminę (…) zasądzonego przez sąd odszkodowania wraz z odsetkami do dnia zapłaty.
Po zakończeniu prawomocnym wyrokiem postępowania, zasądzeniu w wyroku przez sąd odszkodowania wraz z odsetkami na Pana rzecz i uiszczeniu zasądzonego odszkodowania wraz z odsetkami przez gminę (…) na Pana rzecz, radca prawny (…) wystawiła Panu w dniu 9 kwietnia 2025 r. fakturę VAT za świadczone usługi prawne polegające na prowadzeniu przed sądami obu instancji (tj. przed SO … i przed SA …) postępowania dotyczącego przedmiotowego odszkodowania za szkodę wyrządzoną Panu przez gminę (…) z powodu wydania niezgodnej z prawem decyzji. Faktura opiewała na kwotę wynikającą z zawartej z Panem umowy. W kwietniu 2025 r. przelewem uiścił Pan na rachunek radcy prawnego Magdaleny Niziołek całą kwotę wynikającą z wyżej wymienionej faktury.
Wedle Pana wiedzy w roku podatkowym 2010 i 2011 r. dochód miał Pan opodatkowany podatkiem liniowym na zasadach określonych w art. 30c ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Pytania
1)Czy odszkodowanie zasądzone przez SO (…) za szkodę poniesioną przez Pana z powodu wydania decyzji … stwierdzającej nieważność decyzji Burmistrza (…) zezwalającej na prowadzenie przez Pana schroniska dla bezdomnych zwierząt, w sytuacji gdy Pan od wielu lat, w tym w dacie wydania wyroków sądów obu instancji, nie prowadził jakiejkolwiek działalności gospodarczej, podlega zwolnieniu z podatku dochodowego od osób fizycznych na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych („updof"), czy też będzie Pan musiał wykazać w zeznaniu o wysokości osiągniętego dochodu za 2025 r. (PIT-37) jako dochód podlegający opodatkowaniu przyznane Panu przez SO (…) odszkodowanie, jeśli tak, w jakiej pozycji zeznania PIT-37 ma być wpisana kwota odszkodowania?
2)Czy w przypadku uznania, że przyznane Panu przez SO (…) odszkodowanie podlega zwolnieniu z podatku dochodowego od osób fizycznych na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3b updof jako niezwiązane z prowadzeniem działalności gospodarczej, to czy należne odsetki od kwoty głównej odszkodowania podlegają zwolnieniu z podatku dochodowego od osób fizycznych - podobnie jak należność główna, jeśli zaś nie, w jakiej pozycji zeznania PIT-37 za 2025 r. ma być wpisana kwota odsetek?
3)Czy w sytuacji uznania, że przyznane przez SO (…) odszkodowanie nie jest związane z prowadzeniem przez Pana działalności gospodarczej i podlega zwolnieniu z podatku dochodowego od osób fizycznych na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3b updof, to czy przyznane Panu przez SO (…) odszkodowanie w części dotyczącej odszkodowania przyznanego z tytułu utraconych korzyści będzie podlegać zwolnieniu z podatku dochodowego od osób fizycznych, czy też będzie Pan musiał wykazać kwotę przyznanego Panu przez SO (…) odszkodowania z tytułu utraconych korzyści jako dochód podlegający opodatkowaniu, jeśli tak, w jakiej pozycji zeznania PIT-37 za 2025 r. ma być wpisana kwota tego odszkodowania?
4)Czy należne odsetki od kwoty głównej odszkodowania przyznanego Panu przez SO z tytułu utraconych korzyści podlegają zwolnieniu z podatku dochodowego od osób fizycznych, czy też będzie Pan musiał wykazać kwotę przyznanego Panu przez SO odszkodowania z tytułu utraconych korzyści jako dochód podlegający opodatkowaniu, jeśli odsetki nie podlegają zwolnieniu, w jakiej pozycji zeznania PIT-37 za 2025 r. ma być wpisana kwota odsetek?
5)Jeżeli przyznane Panu przez SO odszkodowanie (w całości jako związane z prowadzoną działalnością gospodarczą albo tylko w części dotyczącej odszkodowania przyznanego z tytułu utraconych korzyści) podlegałoby opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych to, czy kwota wynagrodzenia którą zapłacił Pan po otrzymaniu odszkodowania według umowy radcy prawnemu za świadczenie na jego rzecz usług prawnych, polegających na reprezentowaniu Pana przed sądami obu instancji (SO i SA), w postępowaniu o odszkodowanie z tytułu szkody wyrządzonej Panu przez Gminę (…) z powodu wydania niezgodnej z prawem decyzji, będzie kosztem uzyskania przychodu, jaki stanowiłoby zasądzone przez Sąd odszkodowanie? W jakich punktach zeznania podatkowego PIT-37 za 2025 r. należałoby ten koszt uzyskania przychodu wpisać?
Pana stanowisko w sprawie
Ad. 1
Pana zdaniem, odszkodowanie przyznane wyrokiem SO (…) jest objęte zwolnieniem podatkowym ukształtowanym w art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych („updof") i nie zostało otrzymane w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą w rozumieniu art. 21 ust. 1 pkt 3b lit. a) updof.
Zgodnie z powyższym przepisem, wolne od podatku dochodowego są inne odszkodowania lub zadośćuczynienia otrzymane na podstawie wyroku lub ugody sądowej do wysokości określonej w tym wyroku lub tej ugodzie, z wyjątkiem odszkodowań lub zadośćuczynień otrzymanych w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą.
Należy wskazać, że w niniejszej sprawie mamy do czynienia z odszkodowaniem za szkodę wyrządzoną wadliwą decyzją organu administracyjnego, zasądzonym przez sąd powszechny. Otrzymał Pan odszkodowanie przyznane wyrokiem SO (…) na podstawie art. 4171 § 2 Kc. Zgodnie z tym przepisem jeżeli szkoda została wyrządzona przez wydanie prawomocnego orzeczenia lub ostatecznej decyzji, jej naprawienia można żądać po stwierdzeniu we właściwym postępowaniu ich niezgodności z prawem, chyba że przepisy odrębne stanowią inaczej. Odnosi się to również do wypadku, gdy prawomocne orzeczenie lub ostateczna decyzja zostały wydane na podstawie aktu normatywnego niezgodnego z Konstytucją, ratyfikowaną umową międzynarodową lub ustawą. Przesłanki odpowiedzialności odszkodowawczej z art. 4171 § 2 K.c. to: wydanie decyzji niezgodnej z prawem stwierdzone we właściwym postępowaniu, szkoda będąca wynikiem wydania niezgodnej z prawem decyzji i związek przyczynowy między wydaniem decyzji a szkodą.
W uzasadnieniu wyroku SO (…) wskazano, że „W art. 4171 § 2 K.c. uregulowano odpowiedzialność za szkody wyrządzone ostateczną decyzją administracyjną niezgodną z prawem. Przesłanką, od której uzależnia się możliwość żądania ich naprawienia, jest stwierdzenie we właściwym postępowaniu niezgodności takiej decyzji z prawem. Chodzi o postępowanie administracyjne regulowane art. 155-159 k.p.a., czyli ten sam tryb, do którego odsyłał poprzednio obowiązujący art. 160 k.p.a. Warunkiem dochodzenia odszkodowania jest uzyskanie decyzji stwierdzającej nieważność decyzji pierwotnej albo decyzji, w której organ stwierdził, na podstawie art. 158 § 2 k.p.a., że zaskarżona decyzja została wydana z naruszeniem przepisu art. 156 § 1 k.p.a., czyli uzyskanie tzw. decyzji nadzorczej. Ustaleniu niezgodności z prawem ostatecznych decyzji administracyjnych służą następujące prejudykaty: decyzja wydana wskutek wznowienia postępowania (art. 145-152 k.p.a.), decyzja wydana w postępowaniu o stwierdzenie nieważności decyzji (art. 156 k.p.a.) oraz orzeczenie sądu administracyjnego uwzględniające skargę na decyzję (art. 145 p.p.s.a.). Uwzględniając powyższe stwierdzić należy, że decyzja (…). wydana w postępowaniu wszczętym z urzędu o stwierdzenie nieważności decyzji (…) stwierdzająca nieważność decyzji (…) zmienionej decyzją z (…) jako decyzja nadzorcza stanowi orzeczenie przesądzające o niezgodności danej decyzji z prawem. Ostateczna decyzja nadzorcza zawierająca stwierdzenie, że decyzja została wydana z rażącym naruszeniem prawa wiąże w sprawie o odszkodowanie, czyli ma charakter prejudykatu przesądzającego jedną z przesłanek odpowiedzialności deliktowej - bezprawności działania organu przy wydaniu decyzji”. W uzasadnieniu wyroku SO (…) podniesiono ponadto, że „W ocenie Sądu powód (…) wykazał również fakt poniesienia szkody pozostającej w normalnym związku przyczynowym z wydaną wadliwą decyzją. Wydanie przez Gminę (…) bezprawnej decyzji, która następnie stała się ostateczna, wyrządziło powodowi szkodę, która pozostaje w normalnym związku przyczynowym z wydaniem tejże decyzji. Alternatywnym, legalnym zachowaniem Gminy (…) byłoby wydanie decyzji zgodnej z prawem tj. w rozpoznawanej sprawie decyzji o odmowie zezwolenia na prowadzenie (…), gdyż od początku organ powinien wiedzieć, że (…) jest sprzeczna ze wskazaną wyżej uchwałą (…) i przepisami wymieniowego wyżej rozporządzenia, bowiem schronisko usytuowane jest odległości mniejszej niż 150 m od siedzib ludzkich. Uzyskanie przez powoda zezwolenia spowodowało, że doznał on uszczerbku w swoim majątku polegającego na wydatkowaniu środków na ogrodzenie terenu, budowę budynków, kojców dla zwierząt, utwardzenie terenu celem przystosowania nieruchomości dla potrzeb prowadzenia schroniska. (...) Gdyby Gmina (…) wydała decyzję zgodną z prawem powód wymienionych wyżej wydatków by nie poniósł".
SO podkreślił też, że to „Na organach administracji ciążył obowiązek sprawdzenia, czy lokalizacja schroniska odpowiada wymogom określonych w wyżej wskazanych aktach prawnych, w tym w szczególności, czy jest zachowany odstęp 150 m od siedzib ludzkich. Skoro organ błędnie ustalił tę odległość i wydał decyzję niezgodną z prawem poniósł tego konsekwencje polegające na stwierdzeniu nieważności decyzji, co z kolei zrodziło dla powoda podstawę do wystąpienia z niniejszym powództwem."
Z powyższego wynika, że odszkodowanie, które uzyskał Pan od SO (…) stanowi inne odszkodowanie otrzymane na podstawie wyroku, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 3b updof.
Pana zdaniem, przyznane przez SO (…) odszkodowanie nie zostało otrzymane w związku z prowadzoną działalnością i nie stanowi wyjątku od zwolnienia z podatku dochodowego od osób fizycznych, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 3b lit. a updof.
Należy podkreślić, że Pan, po pierwsze przedmiotowe odszkodowanie otrzymał od SO (…) z powodu szkody wyrządzonej przez bezprawną decyzję (…) w postaci niemożności prowadzenia działalności gospodarczej w zakresie(…), po drugie w dacie wydania przez SO (…) wyroku, czyli w dniu 11 lipca 2023 r. od wielu lat nie prowadził Pan już jakiejkolwiek działalności gospodarczej. Jak to wynika z wpisów w Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej („CEIDG”) definitywnie zaprzestał Pan prowadzenia tej działalności w dniu 30 kwietnia 2016 r.
W uzasadnieniu wyroku SO (…) stwierdzono, że „brak jest w sprawie dowodów, że mimo utraty zezwolenia na prowadzenie (…) w dalszym ciągu je prowadził i osiągał dochody z tego tytułu. Wskazać należy, że w dniu 21 października 2013 r. odbyła się kontrola schroniska. Z protokołu kontroli wynikało, że (…) jest puste, zaniedbane, zarośnięte roślinnością oraz, że brak jest śladów prowadzenia działalności (...). Pozwana Gmina wzywała powoda do zaprzestania prowadzenia schroniska pismem z 2 października 2012 r. (…) nie potrafił wskazać konkretnej daty zaprzestania prowadzenia działalności, jednak w świetle powyższego uznać należy, że nastąpiło to w niedługim czasie po wydaniu decyzji przez SKO (…) z 7 września 2012 r. Zebrane dowody wskazują, że później na tej samej nieruchomości schronisko prowadzone było przez (…)
Warto w tym miejscu przywołać pogląd zawarty w interpretacji podatkowej, w której stwierdzono, że skoro 30 sierpnia 2012 r. podatnik zakończył prowadzenie działalności gospodarczej, co oznacza że z tą datą budynek przestał być składnikiem majątku związanym z prowadzoną działalnością gospodarczą, to odszkodowanie wypłacone w dniu 27 października 2014 r. w związku ze spaleniem (w dniu 7 września 2014 r.) budynku nie jest odszkodowaniem za szkody dotyczące składnika majątku związanego z prowadzoną działalnością gospodarczą (interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z dnia 3 marca 2015 r., IBPBI/1/415-1468/14/ŚS, LEX nr 255999).
W konsekwencji w Pana opinii, w niniejszej sprawie nie ma zastosowania wyjątek od zwolnienia podatkowego określony w art. 21 ust. 1 pkt 3b lit. a updof, ponieważ przedmiotowe odszkodowanie nie zostało przyznane Panu w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą. Było całkowicie odwrotnie: uzyskał Pan przyznane odszkodowanie z powodu szkody spowodowanej niemożnością prowadzenia działalności gospodarczej, a nie w związku z jej prowadzeniem.
Uznanie, że otrzymał Pan przyznane w wyroku SO (…) odszkodowanie w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą naruszałoby w sposób rażący art. 2 Konstytucji RP, zgodnie z którym Rzeczpospolita Polska jest demokratycznym państwem prawnym, urzeczywistniającym zasady sprawiedliwości społecznej oraz art. 7 Konstytucji RP, na mocy którego organy władzy publicznej działają na podstawie i w granicach prawa. To bowiem niezgodne z prawem działanie organu władzy publicznej spowodowało, że nie mógł Pan prowadzić działalności gospodarczej.
Z powodu wydania przez (…) decyzji naruszającej przepisy prawa w sposób rażący, poniósł Pan szkodę polegającą - tak jak to wskazano w uzasadnieniu wyroku SO (…)- na uszczerbku w jego majątku oraz szkodę polegającą na konieczności zaprzestania prowadzenia schroniska dla zwierząt po stwierdzeniu nieważności decyzji (…) i tym samym utracie dochodów z tego tytułu, które stanowiły jedyne źródło Pana utrzymania.
Ad. 2
Pana zdaniem, w przypadku uznania, że przyznane wyrokiem SO (…) odszkodowanie nie zostało otrzymane w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą w rozumieniu art. 21 ust. 1 pkt 3b lit. a updof i tym samym podlega zwolnieniu od podatku dochodowego od osób fizycznych na mocy art. 21 ust. 1 pkt 3b updof, odsetki także powinny podlegać zwolnieniu z podatku dochodowego od osób fizycznych - podobnie jak należność główna. Zgodnie bowiem z postanowieniami art. 21 ust. 1 pkt 95b updof, wolne od podatku są również „odsetki z tytułu nieterminowej wypłaty należności niepodlegających opodatkowaniu podatkiem dochodowym, wolnych od podatku dochodowego lub od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku”.
Przepis ten został dodany z dniem 1 stycznia 2022 r. w związku z wejściem w życie postanowień ustawy z dnia 29 października 2021 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2105). Jak wynika zatem z powyższego, z dniem 1 stycznia 2022 r. dodano do updof nowe zwolnienie, którego warunkiem zastosowania jest to, by odsetki z tytułu nieterminowej wypłaty dotyczyły należności niepodlegających opodatkowaniu, wolnych od podatku lub takich od których zaniechano poboru podatku.
Niezależnie od powyższego w doktrynie twierdzi się, że zasądzone odsetki ustawowe, jako świadczenie akcesoryjne, powinny korzystać ze zwolnienia z podatku dochodowego od osób fizycznych. M. Siwiński podkreśla, że „naprawienie szkody powinno zapewnić poszkodowanemu całkowitą kompensatę doznanego uszczerbku. Łączne zasądzenie na rzecz Podatnika odszkodowania oraz związanych z nim ustawowych odsetek niewątpliwie spełnia wskazaną powyżej zasadę. Nie ma bowiem jakichkolwiek wątpliwości, że ustawowe odsetki mają charakter odszkodowawczy, a ich zadaniem jest zrekompensowanie uprawnionemu faktu niedokonania zapłaty w terminie (tak Sąd Apelacyjny w Warszawie w wyroku z dnia 12 lutego 2013 r. I ACa 170/11). Ponadto, roszczenie o odsetki ma charakter akcesoryjny względem roszczenia głównego, co oznacza, że co do zasady dzieli ono los zobowiązania głównego (wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z 22 listopada 2012 r. I ACa 545/12). Powyższe powoduje zasadność założenia, że zasądzone ustawowe odsetki powinny korzystać ze zwolnienia z podatku dochodowego od osób fizycznych. Nie można zapominać, że odsetki są świadczeniem akcesoryjnym, bowiem warunkiem powstania uprawnienia do odsetek jest istnienie i wymagalność długu pieniężnego. Roszczenie o odsetki jest więc następstwem egzystencji prawnej długu pieniężnego (wyrok z 7 sierpnia 2013 r. I ACa 383/13) i jest z nim ściśle związane. Powoduje to, jak wskazuje Naczelny Sąd Administracyjny w Warszawie konieczność przypisania odsetek do tego samego źródła przychodów co należność główną - a co za tym idzie, opodatkowaniu ich w ten sam sposób (wyrok z dnia 17 stycznia 2014 r. II FSK 289/12)”.
M. Siwiński podkreśla dalej, że „użycie przez ustawodawcę, w art. 10 ust. 1 pkt 9 ustawy o PIT zwrotu inne «źródła», miało za zadanie otwarcie występującego w art. 10 (tejże ustawy) katalogu źródeł przychodów. Jak wskazuje jednak Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie nie oznacza to jednak, że pojęcie to ma nieograniczony zakres, obejmujący wszelkie korzyści majątkowe jakie uzyskać mogą osoby fizyczne (wyrok z dnia 10 października 2011 r. III SA/Wa 746/11). W związku z tym, za wątpliwą należy uznać również możliwość zakwalifikowania przysługujących podatnikowi (w związku z zasądzeniem na jego rzecz odszkodowania) odsetek, jako odrębnego od odszkodowania źródła przychodu. (...) należy zauważyć, że zasądzone na rzecz Podatnika odsetki nie mogłyby powstać, gdyby nie zasądzenie kwoty odszkodowania. Zasądzenie odsetek jest zatem bezpośrednio związane z przychodem, co więcej odsetki stanowią element tego przychodu. W ocenie autora brak jest zatem podstaw, by przychód pochodzący z jednego - tego samego źródła uznać za pochodzący z dwóch odrębnych źródeł przychodów. Analogiczne stanowisko zajął także Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie, który w wyroku z 20 października 2010 r. (III SA/Wa 1899/10) zaznaczył, że przychody z tytułu odsetek należą z reguły do tego samego źródła co zobowiązanie, od którego są naliczane. Zasadnicze znaczenie ma w tym aspekcie również wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku z 29 czerwca 2016 r. (I SA/Gd 380/16), zgodnie z którym odsetki:
1.należy przypisać do tego samego źródła przychodów, co należność główną - a co za tym idzie, podlegają one opodatkowaniu w ten sam sposób,
2.mają charakter akcesoryjny, a ich byt prawny zależy od należności, z którą są związane,
3.należy potraktować tak jak odszkodowanie, które jest dla nich świadczeniem głównym.
Co istotne odsetki nie mają charakteru samoistnego tzn. nie mogą istnieć w oderwaniu od kwoty głównej (w tym wypadku odszkodowania), a ich istnienie podlega tej samej ocenie co istnienie roszczenia głównego. Takie stanowisko zostało potwierdzone wyrokiem Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie, zgodnie z którym odsetki są nierozerwalnie związane z głównym świadczeniem, od którego nie mogą zostać oddzielone (wyrok z dnia z dnia 29 stycznia 2014 r. sygn. II FSK 333/12)" (M. Siwiński, Zwolnienie odsetek od odszkodowania z podatku dochodowego od osób fizycznych, Doradztwo Podatkowe 2017 r. nr 11, s. 70-73).
Podobnie twierdzi T. Gawarecki: „Odsetki jako akcesoryjnie związane z należnością główną próbować można (...) zaliczać do tego samego źródła przychodu, co odszkodowanie przyznane wyrokiem sądowym, które jest zwolnione od podatku.” (T. Gawarecki, Prawo i Podatki 2015 r. nr 12, s. 10-12, opubl. Lex).
Także M. Szczypczak podkreśla, że „Ratio legis art. 21 ust. 1 pkt 3b u.p.d.o.f. polega na zwolnieniu z opodatkowania odszkodowań wypłacanych osobom poszkodowanym w różnych zdarzeniach losowych, dlatego nie można interpretować niezgodnie z wartościami zawartymi w art. 2 Konstytucji RP. Jeżeli ustawodawca zdecydował się zwolnić z podatku dochodowego od osób fizycznych kwoty z tytułu ubezpieczeń majątkowych, to zwolnienie to ma wymiar społeczny, cywilnoprawny charakter odsetek wypłacony na podstawie art. 481 § 1 k.c. jest zaś argumentem przemawiającym za objęciem takich odsetek zwolnieniem podatkowym." (M. Szczypczak, Interpretacja przepisów wprowadzających ulgi i zwolnienia podatkowe na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Glosa do wyroku NSA z dnia 17 października 2018 r., sygn. II FSK 2902/16, Palestra 2021 r., nr 1-2, s. 195-205).
W orzecznictwie także wskazuje się, że odsetki mają charakter akcesoryjny i należy przypisać do tego samego źródła przychodów co należność główną. Naczelny Sąd Administracyjny („NSA") w wyroku z 17 stycznia 2014 r., sygn. II FSK 289/12, wyroku NSA stwierdził, że: „Naczelny Sąd Administracyjny w pełni aprobuje konkluzję sądu pierwszej instancji, że odsetki należy przypisać do tego samego źródła przychodów co należność główną - a co za tym idzie, podlegają one opodatkowaniu w ten sam sposób. Odsetki stanowią integralny element przychodu ze sprzedaży nieruchomości, ponieważ mają charakter akcesoryjny, a ich byt prawny zależy od należności, z którą są związane. W konsekwencji tego, skoro Minister Finansów w interpretacji indywidualnej uznał, że przychód ze sprzedaży nieruchomości nie stanowił źródła przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 u.p.d.o.f., związane z nim odsetki również nie stanowiły przychodu podatkowego.”
Podobnie NSA w wyroku z 25 lutego 2014 r., sygn. II FSK 702/12 wskazał, że „W istocie zatem nie wiadomo, dlaczego organ uznaje wykładnię art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a u.p.d.o.f. za błędną, skoro co do zasady zgadza się z argumentacją Sądu, że odsetki stanowią roszczenie akcesoryjne, a ta właśnie cecha odsetek przemawiała zdaniem Sądu za zaliczeniem ich do tego samego źródła przychodów, co należność główna.”
Pogląd ten został podzielony także w wyrokach NSA: z 29 stycznia 2014 r., sygn. II FSK 333/12; z 17 stycznia 2014 r., sygn. II FSK 289/12; z 20 grudnia 2013 r., sygn. II FSK 115/12; w wyrokach: Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego („WSA”) w Łodzi z 25 marca 2015 r., sygn. I SA/Łd 1414/14; WSA we Wrocławiu z 21 marca 2017 r., sygn. I SA/Wr 1100/16; WSA w Gdańsku z 14 czerwca 2016 r., sygn. I SA/Gd 250/16, a także WSA w Gdańsku w wyroku z 29 czerwca 2016 r., sygn. I SA/Gd 380/16.
Biorąc powyższe pod uwagę, Pana zdaniem, jeśli wypłacone odszkodowanie przyznane w wyroku SO (…) jest zwolnione z podatku dochodowego od osób fizycznych to także zwolnione z tego podatku są wypłacone wraz z odszkodowaniem odsetki. Odsetki mają charakter niesamoistny, nie mogą istnieć w oderwaniu od kwoty głównej, a ich istnienie podlega tej samej ocenie, co istnienie roszczenia głównego.
Ad. 3
Pana zdaniem, jego szczególna sytuacja związana z wyrządzoną szkodą przez decyzję (…) oraz przyznane z tego tytułu odszkodowanie powoduje, że odszkodowanie w zakresie utraconych korzyści związanych z koniecznością zaprzestania (…) jest wolne od podatku dochodowego od osób fizycznych na mocy art. 21 ust. 1 pkt 3b updof i nie jest objęte wyjątkiem od tego zwolnienia określonym w art. 21 ust. 1 pkt 3b lit. b updof.
W uzasadnieniu wyroku SO (…) wskazano, że „Sąd uznał również za uzasadnione żądanie powoda do kwoty 126.067,35 zł odszkodowania z tytułu utraconych korzyści związanych z koniecznością zaprzestania prowadzenia schroniska dla zwierząt po stwierdzeniu nieważności decyzji (…) jako odpowiadającej średnim dochodom możliwym do uzyskania przez powoda w okresie jednego roku po wydaniu i doręczeniu powodowi decyzji (…)"
Zasadniczym elementem poniesionej przez Pana szkody są utracone dochody stanowiące utracony zarobek.
NSA w wyroku z 11 kwietnia 2019 r., sygn. II FSK 1038/17 wydanym na tle odszkodowania za niesłuszne skazanie, ale mogącym w pełni mieć zastosowanie w niniejszej sprawie, wskazał, że należy uznać, że domaganie się przez państwo korzyści wynikających z własnego, bezprawnego działania, narusza zasadę demokratycznego państwa prawnego, urzeczywistniającego zasady sprawiedliwości społecznej - sformułowaną w art. 2 Konstytucji RP. Pogląd ten został podzielony w indywidualnej interpretacji podatkowej Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 28 października 2021 r. nr 0113-KDIPT2-2.4011.504.2021.3.AKR.
W wyżej wskazanym wyroku NSA oraz powyższej interpretacji podatkowej stwierdzono, że mimo że przepisy prawa wskazują na możność opodatkowania w opisanej sytuacji, to konstytucyjne zasady wprost to uniemożliwiają. Skoro bowiem jest to odszkodowanie przyznane na podstawie wyroku sądu, dotyczące wynagrodzenia szkody związanej z niezgodnym z prawem działaniem organu władzy publicznej (w Pana sprawie wydanie bezprawnej decyzji, której stwierdzenie nieważności spowodowało, że nie mógł Pan już prowadzić działalności gospodarczej, przez co został pozbawiony możliwości uzyskiwania dochodów), to niezależnie od tego, że jego wysokość została skalkulowana na podstawie utraconych rocznych dochodów, uznać należy że zostały spełnione przesłanki do zastosowania zwolnienia przedmiotowego.
W wyżej wskazanym wyroku NSA podkreślono, że oszacowanie szkody w oparciu o utracony zarobek prowadzi do ustalenia „szkody rzeczywistej”, a nie dodatkowych korzyści. Przyjęcie odmiennego stanowiska prowadziłoby do sytuacji, w której państwo pobierałoby daninę od odszkodowania należnego obywatelowi, którego samo skrzywdziło. Tym bardziej, że w myśl art. 77 ust. 1 Konstytucji RP, każdy ma prawo do wynagrodzenia szkody, jaka została mu wyrządzona przez niezgodne z prawem działanie organu władzy publicznej. Odszkodowanie za bezprawne pozbawienie dochodów jest właśnie jednym z przypadków wynagrodzenia szkody, przysługującego jednostkom za niezgodne z prawem działanie organu władzy publicznej.
W konsekwencji, Pana zdaniem, otrzymane przez Pana na podstawie wyroku SO (…) odszkodowanie z tytułu szkody poniesionej z tytułu utraty dochodów z powodu niemożności prowadzenia działalności gospodarczej spowodowanej wydaniem przez organ administracji publicznej bezprawnej decyzji korzysta ze zwolnienia na podstawie art. 21 ust 1 pkt 3b updof. Skoro bowiem jest to odszkodowanie przyznane na podstawie wyroku sądu, dotyczące wynagrodzenia szkody związanej z niezgodnym z prawem działaniem organu władzy publicznej, to niezależnie od tego, że jego wysokość została skalkulowana w oparciu o utracone dochody, uznać należy że zostały spełnione przesłanki do zastosowania zwolnienia przedmiotowego.
Ad. 4
Pana zdaniem, w przypadku uznania, że przyznane wyrokiem SO (…) odszkodowanie w części dotyczącej utraconych korzyści podlega zwolnieniu od podatku dochodowego od osób fizycznych na zasadzie art. 21 ust. 1 pkt 3b updof, to odsetki także powinny podlegać zwolnieniu z podatku dochodowego od osób fizycznych - podobnie jak należność główna. Tak jak już to wskazano we własnym stanowisku do pytania Nr 2, zgodnie z postanowieniami art. 21 ust. 1 pkt 95b updof, wolne od podatku są również „odsetki z tytułu nieterminowej wypłaty należności niepodlegających opodatkowaniu podatkiem dochodowym, wolnych od podatku dochodowego lub od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku”.
Wskazuje Pan, że rozważania zawarte powyżej w całości zachowują aktualność także w niniejszym punkcie.
Ad. 5
Pana zdaniem, poniesiony przez Pana koszt na wynagrodzenie pełnomocnika - radcy prawnego (…) reprezentującej Pana przed sądami obu instancji (przed SO i przed SA) w sprawie o odszkodowanie z tytułu szkody wyrządzonej Panu przez Gminę (…) z powodu wydania niezgodnej z prawem decyzji stanowi koszt uzyskania przychodu, jakim jest otrzymane przez Pana odszkodowanie wraz z odsetkami przyznane wyrokiem SO (…) i wypłacone Panu 17 marca 2025 r. przez Gminę (…). Pana pełnomocnik - radca prawny (…) wystawiła Panu fakturę obejmującą kwotę wynagrodzenia pełnomocnika za świadczone Panu usługi prawne, zgodnie z zawartą umową, a Pan zapłacił w formie przelewu tę kwotę na rzecz radcy prawnego(…).
Podkreśla Pan, że opłacenie profesjonalnego pełnomocnika reprezentującego go przed sądami obu instancji było koniecznością, gdyż jako osoba nie znająca się na prawie, nie miałby Pan jakichkolwiek szans na wygraną w sądzie pomimo że został poszkodowany, gdyż strona przeciwna (…) dysponowała swoim prawnikiem.
W odniesieniu do kosztów uzyskania przychodu należy zauważyć, że stosownie do art. 22 ust. 1 updof kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23.
W powołanym przepisie ustawodawca nie wskazuje enumeratywnie jakie wydatki mogą być uznane za koszty uzyskania przychodu. Możliwość zaliczenia konkretnego wydatku do kategorii kosztów uzyskania przychodów uzależniona została od istnienia związku przyczynowo - skutkowego, tzn. poniesienie wydatku ma lub może mieć wpływ na powstanie lub zwiększenie tego przychodu, bądź funkcjonowanie tego źródła. Kosztami uzyskania przychodów są zarówno koszty bezpośrednio, jak i pośrednio związane z uzyskiwanymi przychodami, pod warunkiem, że podatnik wykaże, że zostały one w sposób racjonalny poniesione w celu uzyskania przychodów.
Kosztami uzyskania przychodu są zatem wszelkie racjonalne i gospodarczo uzasadnione wydatki związane z uzyskanymi przychodami. Z oceny związku z uzyskanym przychodem powinno wynikać, że poniesiony wydatek obiektywnie mógł się przyczynić do osiągnięcia przychodów z danego źródła. Aby zatem wydatek mógł być uznany za koszt uzyskania przychodu powinien, w myśl powołanego przepisu, spełniać łącznie następujące warunki:
- pozostawać w związku przyczynowym z przychodem lub źródłem przychodu i być poniesiony w celu osiągnięcia przychodu lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodu,
- nie znajdować się na liście kosztów nieuznawanych za koszty uzyskania przychodów, wymienionych w art. 23 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych,
- być właściwie udokumentowany.
Koszty poniesione w celu uzyskania przychodów to te, które zostały poniesione z zamiarem uzyskania przychodu. Ten zamiar (cel) musi być, po pierwsze - obiektywnie realny, po drugie - istniejące okoliczności faktyczne muszą wskazywać na to, że dany wydatek w istocie mógł podatnikowi pozwolić na przewidywanie osiągnięcia przychodu. Natomiast koszty ponoszone w celu zachowania lub zabezpieczenia źródła przychodu, to wydatki mające na celu ochronę źródła przychodu, tak by źródło to istniało w stanie niepogorszonym.
Koszty uzyskania przychodów nie są kosztami uzyskania jakichkolwiek przychodów, lecz zawsze związane są z uzyskaniem przychodu z konkretnego źródła. Koszty uzyskania przychodu z danego źródła pomniejszają przychody z tego właśnie źródła, a nie jakiekolwiek przychody. Koszty uzyskania przychodu są zatem ściśle i funkcjonalnie przyporządkowanie do danego źródła przychodów.
W świetle powyższego wskazać należy, że poniesiony przez Pana koszt na wynagrodzenie pełnomocnika - radcy prawnego (…) można zaliczyć do kosztów uzyskania przychodu w postaci odszkodowania wraz z odsetkami. Koszty te zostały poniesione przez Pana w celu uzyskania odszkodowania, dlatego też, Pana zdaniem, są kosztami uzyskania przychodu z tytułu wypłaconego Panu odszkodowania wraz z odsetkami i w konsekwencji powinny zostać wykazane jako koszt uzyskania przychodów.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które Pan przedstawił we wniosku jest w części prawidłowe i w części nieprawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Podstawową zasadą obowiązującą w przepisach ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 163 ze zm.) jest zasada powszechności opodatkowania, która wyrażona została w art. 9 ust. 1 tej ustawy. Zgodnie z jego treścią:
Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.
Powyższy przepis wskazuje, że opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlegają wszelkiego rodzaju dochody uzyskane przez podatnika, z wyjątkiem tych, które zostały enumeratywnie wymienione w katalogu zwolnień przedmiotowych zawartym w powyższej ustawie, bądź od których zaniechano poboru podatku.
Katalog źródeł przychodów podlegających opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych zawiera art. 10 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 3 i 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Źródłami przychodów są:
pkt 3 - pozarolnicza działalność gospodarcza.
pkt 9 - inne źródła.
W świetle art. 14 ust. 1 ww. ustawy:
Za przychód z działalności, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 3, uważa się kwoty należne, choćby nie zostały faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont. U podatników dokonujących sprzedaży towarów i usług opodatkowanych podatkiem od towarów i usług za przychód z tej sprzedaży uważa się przychód pomniejszony o należny podatek od towarów i usług.
Z kolei, na podstawie art. 14 ust. 2 pkt 12 tej ustawy:
Przychodem z działalności gospodarczej są również otrzymane odszkodowania za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą lub z prowadzeniem działów specjalnych produkcji rolnej;
Ogólną zasadę ustalania momentu uzyskania przychodu związanego z działalnością gospodarczą określa przepis art. 14 ust. 1c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Stanowi on, że:
Za datę powstania przychodu, o którym mowa w ust. 1, uważa się, z zastrzeżeniem ust. 1e, 1h-1j i 1n-1p, dzień wydania rzeczy, zbycia prawa majątkowego lub wykonania usługi, albo częściowego wykonania usługi, nie później niż dzień:
1)wystawienia faktury albo
2)uregulowania należności.
Stosownie natomiast do art. 14 ust. 1i ww. ustawy:
W przypadku otrzymania przychodu z działalności gospodarczej, do którego nie stosuje się ust. 1c, 1e i 1h, za datę powstania przychodu uznaje się dzień otrzymania zapłaty.
Zasadą wynikającą z treści art. 14 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jest to, że przychodem związanym z działalnością gospodarczą osiągniętym w roku podatkowym jest przychód należny, choćby nie został jeszcze faktycznie otrzymany.
W przypadku odszkodowania trudno jednak uznać, że mamy do czynienia z wydaniem towaru lub świadczeniem usługi. Podmiot, któremu przysługuje takie świadczenie, niewątpliwie nie dokonuje bowiem z tego tytułu żadnego świadczenia na rzecz drugiego podmiotu.
Stąd odszkodowanie, które Pan otrzymał, jest przychodem z działalności gospodarczej z chwilą jego faktycznego otrzymania.
Otrzymane kwoty po likwidacji działalności gospodarczej - a związane z tą działalnością - stanowią przychód z działalności gospodarczej, który należy opodatkować na zasadach ostatnio stosowanych w prowadzonej działalności gospodarczej.
Przychody należne to wszelkiego rodzaju przychody, co do których przysługuje podatnikowi uprawnienie do ich dochodzenia, czyli takie, które wynikają z konkretnego stosunku prawnego. „Należność” wynika z treści stosunku prawnego, a odnosi się zarówno do możliwości dochodzenia konkretnego świadczenia jak i do powinności jego spełnienia. Oznacza to, że powstanie przychodów należnych związane jest z powstaniem wierzytelności. Ponieważ wierzytelność to termin wywodzący się z prawa cywilnego, to przychodami należnymi są przychody wymagalne w rozumieniu prawa cywilnego, tj. możliwe do prawnie skutecznego ich dochodzenia.
Ustawodawca nie wymaga, aby przychodem były tylko wymienione w art. 14 ust. 1 ww. ustawy pożytki, które są wprost wynikiem realizacji celu działalności gospodarczej osoby fizycznej. Co do zasady, wszelkie wpłaty pieniężne, mogą być uznane za przychód osoby fizycznej, zwłaszcza że listę pożytków, które nie mogą być zaliczone do przychodów uzyskiwanych z tytułu ww. działalności, stanowiącą katalog zamknięty, zawarto w art. 14 ust. 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Istota zagadnienia w niniejszej sprawie sprowadza się do rozstrzygnięcia czy w stosunku do otrzymanej przez Pana kwoty istnieje możliwość zastosowania zwolnienia wynikającego z art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Jednak, aby taka możliwość mogła zaistnieć otrzymany przez Pana przychód musi stanowić źródło przychodu jakim jest pozarolnicza działalność gospodarcza.
Zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Wolne od podatku dochodowego są inne odszkodowania lub zadośćuczynienia otrzymane na podstawie wyroku lub ugody sądowej do wysokości określonej w tym wyroku lub tej ugodzie, z wyjątkiem odszkodowań lub zadośćuczynień:
a)otrzymanych w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą,
b)dotyczących korzyści, które podatnik mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono.
Z literalnego brzmienia powołanego wyżej przepisu jednoznacznie wynika, że dyspozycją jego objęte są jedynie te zadośćuczynienia bądź odszkodowania, których prawo do otrzymania oraz ich wysokość wynika z wyroku lub ugody sądowej, z wyjątkiem otrzymanych w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą lub dotyczących korzyści, które podatnik mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono.
Zatem, jak wynika ze wskazanego przepisu, ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych nie korzysta odszkodowanie lub zadośćuczynienie otrzymane na podstawie wyroku sądowego lub ugody sądowej otrzymane w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą.
W związku z powyższym, ww. odszkodowanie (środki pieniężne zasądzone wyrokiem Sądu) jako otrzymane w związku z prowadzoną przez Pana działalnością gospodarczą, pomimo, że zostało otrzymane na podstawie wyroku sądowego i wypłacone po zakończeniu przez Pana działalności gospodarczej, nie będzie korzystało ze zwolnienia od opodatkowania na mocy ww. art. 21 ust. 1 pkt 3b ww. ustawy, ani na podstawie jakiegokolwiek innego przepisu tej ustawy.
Odszkodowanie to zostało zasądzone na Pana rzecz w związku z zakazem prowadzenia przez Pana działalności gospodarczej w postaci (…) oraz dotyczyło utraconych korzyści jakie mógłby Pan osiągnąć. Wypłata przedmiotowego odszkodowania nastąpiła z tytułu utraconych przez Pana dochodów jakie mógłby uzyskać z prowadzenia działalności gospodarczej, gdyby nie została Panu wyrządzona szkoda w postaci wydania decyzji przez (…).
Przechodząc do kwestii opodatkowania otrzymanych odsetek, należy podkreślić, że odsetki stanowią najczęściej swoistą rekompensatę wynikającą z czasookresu jaki upłynął pomiędzy zaistnieniem zdarzeń skutkujących wypłatą odszkodowania, zadośćuczynienia a skonkretyzowaniem obowiązku naprawienia szkody (krzywdy) w wyroku sądu.
Instytucję prawną odsetek za zwłokę reguluje art. 481 § 1 ustawy - Kodeks cywilny, zgodnie z którym:
Jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi.
Natomiast w myśl art. 481 § 2 Kodeksu cywilnego:
Jeżeli stopa odsetek za opóźnienie nie była oznaczona, należą się odsetki ustawowe za opóźnienie. Jednakże, gdy wierzytelność jest oprocentowana według stopy wyższej wierzyciel może żądać odsetek za opóźnienie według tej wyższej stopy.
Odsetki wypłacone w związku z opóźnieniem wypłaty danego świadczenia nie są wliczane do wartości tego świadczenia. Zgodnie z treścią art. 20 ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. Kodeks postępowania cywilnego (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1550):
Do wartości przedmiotu sporu nie wlicza się odsetek, pożytków i kosztów, żądanych obok roszczenia głównego. Przepis ten ma więc zastosowanie do odsetek ustawowych, z którymi zasądzono świadczenie główne.
Należy przy tym wskazać, że odsetki są świadczeniem ubocznym, pozostającym w ścisłym związku z należnością główną, jednak źródło ich powstania różni się zasadniczo od źródła powstania długu głównego. Wierzyciel może ich żądać dopiero, jeżeli dłużnik opóźni się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego. Odsetki mają charakter uboczny względem świadczenia głównego - są skutkiem niewykonania zobowiązań.
Zwolnienie od podatku dochodowego otrzymanych odsetek przysługuje tylko wówczas, gdy przepis ustawy wyraźnie o tym stanowi (konkretnie odnosi się do odsetek). Ustawodawca przewidział w niektórych sytuacjach w odniesieniu do odsetek możliwość zwolnienia od podatku dochodowego.
I tak, zgodnie z art. 21 ust. 1 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wolne od podatku dochodowego od osób fizycznych są:
pkt 52 - odsetki i kwoty rekompensat otrzymanych na podstawie przepisów ustawy z dnia 20 grudnia 1996 r. o zasadach realizacji przedpłat na samochody osobowe (Dz. U., poz. 776);
pkt 95 - odsetki z tytułu realizacji nieterminowej wypłaty wynagrodzeń i świadczeń z tytułów, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 1;
pkt 95b - odsetki z tytułu nieterminowej wypłaty należności niepodlegających opodatkowaniu podatkiem dochodowym, wolnych od podatku dochodowego lub od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku;
pkt 119 - odsetki od papierów wartościowych emitowanych przez Skarb Państwa oraz obligacji emitowanych przez jednostki samorządu terytorialnego, w części odpowiadającej kwocie odsetek zapłaconych przy nabyciu tych papierów wartościowych od emitenta;
pkt 130 - odsetki lub dyskonto od obligacji emitowanych przez Skarb Państwa i oferowanych na rynkach zagranicznych oraz dochody z odpłatnego zbycia tych obligacji uzyskane przez osoby fizyczne, o których mowa w art. 3 ust. 2a;
pkt 130a - odsetki lub dyskonto od listów zastawnych uzyskane przez osoby fizyczne, o których mowa w art. 3 ust. 2a;
pkt 130b - odsetki lub dyskonto od obligacji emitowanych przez Bank Gospodarstwa Krajowego i oferowanych na rynkach zagranicznych, przeznaczonych na finansowanie ustawowych celów działalności Banku Gospodarstwa Krajowego, dotyczących wspierania polityki gospodarczej Rady Ministrów, realizacji rządowych programów społeczno-gospodarczych oraz programów samorządności lokalnej i rozwoju regionalnego oraz dochody z odpłatnego zbycia tych obligacji, uzyskane przez podatników, o których mowa w art. 3 ust. 2a.
Ustawodawca wyraźnie określa, że w tych, ww. przypadkach odsetki od określonych przychodów wolne są od podatku dochodowego, natomiast w stosunku do innych, niewymienionych kategorii przychodów, w tym dotyczących otrzymanego odszkodowania w związku z prowadzeniem działalności gospodarczej, jak to ma miejsce w przedmiotowej sprawie, zwolnienie nie może mieć zastosowania.
Mając na uwadze powołane wyżej przepisy prawa oraz przedstawiony opis stanu faktycznego należy stwierdzić, że otrzymane przez Pana odszkodowanie oraz związane z nim odsetki pochodzą ze źródła przychodu, o którym mowa art. 10 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Wypłacone Panu na podstawie wyroku sądowego odszkodowanie oraz odsetki nie korzystają ze zwolnienia przedmiotowego, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Przychód ten podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, jako przychód z prowadzonej przez Pana działalności gospodarczej.
Przychód z tytułu odsetek powstał - tak jak w przypadku odszkodowania - w momencie ich faktycznego otrzymania.
Tym samym, środki otrzymane jako odszkodowanie wraz z odsetkami należy opodatkować na zasadach ostatnio stosowanych w prowadzonej działalności gospodarczej.
W tej części Pana stanowisko jest nieprawidłowe.
W części dotyczącej zaliczenia do kosztów uzyskania przychodu wynagrodzenia radcy prawnego stwierdzam, co następuje:
Zgodnie z przepisem art. 22 ust. 1 ustawy:
Kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23.
Oznacza to, że zaliczenie wydatków do kosztów podatkowych jest możliwe, jeżeli zostaną spełnione kryteria wynikające z tego przepisu.
W przypadku źródła przychodów, jakim jest pozarolnicza działalność gospodarcza, należy przyjąć, że kosztami uzyskania przychodów są wszelkie racjonalne i gospodarczo uzasadnione wydatki związane z prowadzoną działalnością gospodarczą, których celem jest osiągnięcie przychodów, zabezpieczenie lub zachowanie źródła przychodów.
Definicja sformułowana przez ustawodawcę ma charakter ogólny. Z tego względu każdorazowy wydatek poniesiony przez podatnika powinien podlegać indywidualnej analizie w celu dokonania jego kwalifikacji prawnej. Wyjątkiem jest jedynie sytuacja, gdy ustawa wyraźnie wskazuje jego przynależność do kategorii kosztów uzyskania przychodów lub wyłącza możliwość zaliczenia go do tego rodzaju kosztów. W pozostałych przypadkach należy natomiast zbadać istnienie związku przyczynowego między poniesieniem kosztu a powstaniem przychodów lub realną szansą powstania przychodów podatkowych, bądź też zachowaniem albo zabezpieczeniem źródła ich uzyskiwania.
Innymi słowy - oznacza to, że dla kwalifikacji prawnej danego kosztu istotne znaczenie ma cel, w jakim został poniesiony. Wydatek zostanie uznany za koszt uzyskania przychodów, jeżeli między jego poniesieniem a powstaniem, zwiększeniem, bądź też możliwością powstania przychodów istnieje związek przyczynowy (ewentualnie z zachowaniem lub zabezpieczeniem źródła przychodów).
Zatem warunkiem uznania wydatku poniesionego przez podatnika za koszt uzyskania przychodów jest łączne spełnienie następujących przesłanek:
- został poniesiony przez podatnika, tj. w ostatecznym rozrachunku musi on zostać pokryty z zasobów majątkowych podatnika (nie stanowią kosztów uzyskania przychodów podatnika wydatki, które zostały poniesione na działalność podatnika przez osoby inne niż podatnik),
- jest definitywny (rzeczywisty), tj. wartość poniesionego wydatku nie została podatnikowi w jakikolwiek sposób zwrócona,
- pozostaje w związku z prowadzoną przez podatnika działalnością gospodarczą,
- poniesiony został w celu uzyskania, zachowania lub zabezpieczenia przychodów lub może mieć wpływ na wielkość osiągniętych przychodów,
- został właściwie udokumentowany,
- nie może znajdować się w grupie wydatków, których zgodnie z art. 23 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie uważa się za koszty uzyskania przychodów.
Tym samym - możliwość kwalifikowania konkretnego wydatku jako kosztu uzyskania przychodów jest uzależniona od rzetelnej i całościowej oceny tego, czy w świetle wszystkich występujących w sprawie okoliczności, przy zachowaniu należytej staranności, podatnik w momencie dokonywania wydatku mógł i powinien przewidzieć, że wydatek ten przyczyni się do powstania, zachowania lub zabezpieczenia jego przychodów.
Dokonując oceny charakteru ponoszonych wydatków, należy rozstrzygnąć, czy spełniają one kryteria określone w art. 22 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz czy nie podlegają wyłączeniu z kosztów uzyskania przychodów na podstawie art. 23 ust. 1 tej ustawy. Ocena prawna danego wydatku wymaga bowiem uwzględnienia unormowań art. 23 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w którym ustawodawca dokonał enumeratywnego wyliczenia wydatków niestanowiących kosztów podatkowych, nawet jeśli ponoszone są w celu uzyskania przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów.
Z przepisu art. 22 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wynika, że jakkolwiek podmioty mogą dowolnie i swobodnie podejmować decyzje finansowe, to jednak kwalifikacja wydatków do kosztów podatkowych winna opierać się na przepisach prawa podatkowego. Nie każdy wydatek z racji tylko samego jego poniesienia jest kosztem podatkowym. Aby tak było, wydatek musi spełniać wskazane kryteria ustawowe. Nie ma w tym względzie dowolności i uznaniowości podyktowanej pozaustawowymi kryteriami.
Wskazuję również, że sam fakt nieobjęcia ustawowym wykazem wydatków niestanowiących kosztów uzyskania przychodów zawartym w art. 23 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie jest wystarczający do podatkowej kwalifikacji kosztów. Brak takiego wydatku w katalogu kosztów negatywnych nie skutkuje automatycznym przyjęciem, że stanowi on koszt podatkowy.
Możliwość zaliczenia wynagrodzenia pełnomocnika w ciężar kosztów podatkowych zależy od tego, czy wydatki z tego tytułu zostały poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów.
Z opisu sprawy wynika, że zawarł Pan 1 sierpnia 2015 r. z radcą prawnym działającą w ramach Kancelarii Radcy Prawnego umowę, na mocy której powierzył Pan Kancelarii reprezentowanie Pana w sprawie o odszkodowanie za szkodę wyrządzoną przez gminę (…) z tytułu wydania niezgodnej z prawem decyzji (…) zmienionej decyzją (…) w sprawie zezwolenia na prowadzenie działalności w zakresie (…) („umowa”). Udzielił Pan radcy prawnemu pełnomocnictwa w celu prowadzenia w Pana imieniu postępowania przed sądem dotyczącego sprawy uzyskania wyżej wymienionego odszkodowania. Za prowadzenie tej sprawy miał Pan zapłacić radcy prawnemu określone w umowie wynagrodzenie, które miało być uiszczone po zakończeniu prawomocnym wyrokiem postępowania w sprawie przyznania odszkodowania, a następnie wypłaceniu Panu przez gminę (…) zasądzonego przez sąd odszkodowania wraz z odsetkami do dnia zapłaty.
Po zakończeniu prawomocnym wyrokiem postępowania, zasądzeniu w wyroku przez sąd odszkodowania wraz z odsetkami na Pana rzecz i uiszczeniu zasądzonego odszkodowania wraz z odsetkami przez gminę (…) na Pana rzecz, radca prawny wystawił Panu w dniu 9 kwietnia 2025 r. fakturę VAT za świadczone usługi prawne polegające na prowadzeniu przed sądami obu instancji postępowania dotyczącego przedmiotowego odszkodowania za szkodę wyrządzoną Panu przez gminę (…) z powodu wydania niezgodnej z prawem decyzji. Faktura opiewała na kwotę wynikającą z zawartej z Panem umowy. W kwietniu 2025 r. przelewem uiścił Pan na rachunek radcy prawnego całą kwotę wynikającą z wyżej wymienionej faktury.
Zatem, na podstawie opisanego stanu faktycznego oraz powołanych przepisów prawa podatkowego, stwierdzam, że wydatki poniesione na wynagrodzenie pełnomocnika, który był Pana pełnomocnikiem w postępowaniu o zasądzenie i wypłatę odszkodowania wraz z odsetkami, mogą stanowić koszty uzyskania przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej. Koszt ten należy wykazać w zeznaniu podatkowym dotyczącym zasad ostatnio stosowanych w prowadzonej działalności gospodarczej.
W tej części Pana stanowisko jest prawidłowe.
W uzupełnieniu poinformował Pan, że w 2010 i 2011 r. dochód miał Pan opodatkowany podatkiem liniowym na zasadach określonych w art. 30c ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Jeśli Pana działalność była opodatkowana na zasadach określonych w art. 30c ustawy (podatek liniowy), to właściwym dla Pana zeznaniem podatkowym będzie PIT-36L (poz. 28-32). Zatem, środki otrzymane jako odszkodowanie wraz z odsetkami oraz koszt na wynagrodzenie pełnomocnika winien Pan wykazać w zeznaniu PIT-36L. Wskazane przez Pana zeznanie PIT-37 nie dotyczy rozliczenia przychodu/dochodu z prowadzonej działalności gospodarczej.
W tej części Pana stanowisko jest nieprawidłowe.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązuje w dacie zaistnienia zdarzenia.
Odnosząc się do powołanych przez Pana interpretacji wskazuję, że zostały one wydane w indywidualnych sprawach i w odniesieniu do niej jest wiążąca.
Ponadto, powołana przez Pana interpretacja z 28 października 2021 r. Nr 0113-KDIPT2-2.4011.504.2021.3.AKR dotyczy odmiennego stanu faktycznego, dotyczy bowiem zastosowania zwolnienia odszkodowania z tytułu niesłusznego aresztowania Wnioskodawcy, a nie z tytułu decyzji nakazującej zaprzestania prowadzenia działalności gospodarczej.
Natomiast powołana przez Pana interpretacja z 3 marca 2015 r. Nr IBPBI/1/415-1468/14/ŚS dotyczy zastosowania innego zwolnienia podatkowego, a mianowicie art. 21 ust. 1 pkt 4 ustawy, a nie zwolnienia, o które Pan wnosi art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy.
Z kolei wskazane przez Pana wyroki sądów administracyjnych zapadły w indywidualnych sprawach i tylko w odniesieniu do tych spraw mają zastosowanie. Nie są one wiążące dla organu wydającego interpretację podatkową.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.).
Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pan do interpretacji.
- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1)z zastosowaniem art. 119a;
2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
- Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego.
Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA).
Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA),
albo
- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego.
Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.
