Temat interpretacji
Temat interpretacji
Interpretacja indywidualna – stanowisko nieprawidłowe
Szanowny Panie,
stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest nieprawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
1 lipca 2025 r. wpłynął Pana wniosek z 1 lipca 2025 r. o wydanie interpretacji indywidualnej. Uzupełnił go Pan pismem z 22 lipca 2025 r. (wpływ 23 lipca 2025 r.) – w odpowiedzi na wezwanie. Treść wniosku jest następująca:
Opis zdarzenia przyszłego
W 2006 r. zaciągnął Pan 2 osobne kredyty hipoteczne denominowane w Euro na 2 mieszkania, z których jedno było przeznaczone na własne cele mieszkaniowe, a drugie mieszkanie miało służyć celom inwestycyjnym. Akt notarialny na zakup mieszkań został podpisany w 2008 r. W tym samym roku nastąpiła również konsolidacja kredytów i zamiana waluty z EURO na CHF, a zawarta umowa zawierała liczne klauzule abuzywne.
W 2004 r. przed zaciągnięciem kredytu wyjechał Pan w celach zarobkowych za granicę, ale z zamiarem powrotu do Polski. Celem wyjazdu było zebranie funduszy na zakup własnych nieruchomości, a następnie powrót do kraju. Za granicą przebywał Pan w latach 2004-2010. Dzięki pracy za granicą udało się Panu uzbierać środki na wkład własny oraz na umeblowanie obu mieszkań. Przez pierwsze 2 lata (od zakupu mieszkań) za każdym razem kiedy przyjeżdżał Pan do Polski mieszkał Pan w jednym z nich – tym, które przeznaczył Pan na własne cele mieszkaniowe.
Dodatkowo żona w tamtym okresie mieszkała z Panem za granicą, ale studiowała jeszcze w Polsce. W związku z tym często przylatywała na zjazdy do Polski (z regularnością co tydzień lub co dwa tygodnie) i w tym czasie również tam mieszkała.
W tym mieszkaniu również jest Pan zameldowany.
Mieszkanie na cele inwestycyjne jeszcze w 2008 r. zostało wynajęte.
W 2010 r. wrócili Państwo do Polski. Początkowo bardzo trudno było znaleźć pracę w mieście, w którym kupił Pan mieszkanie. Sytuacja finansowa zmusiła Pana do tego, żeby to mieszkanie wynająć, ponieważ pracę znalazł Pan w innej miejscowości. Jednak Pana intencją było mieszkanie w mieście, gdzie kupił Pan mieszkanie i po paru miesiącach udało się Panu tam znaleźć pracę. Koszty kredytu jednak były tak wysokie, że musiał Pan je dalej wynajmować, a do pracy dojeżdżać z innej miejscowości. W tej chwili dalej codziennie dojeżdża Pan do pracy pociągiem, a mieszka w innym mieście. W międzyczasie urodziła się Panu 2 dzieci i ze względu na wysokie koszty kredytu oraz koszty życia nie może sobie Pan pozwolić na powrót do tego mieszkania. W niedalekiej przyszłości chciałby Pan jednak przeprowadzić się do tego mieszkania ze względu na większe możliwości rozwojowe dzieci.
W tej chwili pojawiła się możliwość ugody z bankiem. W wyniku proponowanej ugody: Bank umorzy obecne saldo zadłużenia + przewalutuje kredyt CHF na PLN tak jakby od początku był on kredytem złotówkowym. Wszystkie raty spłacane na poczet kredytu CHF zostaną zaliczone na poczet kredytu PLN + bank odda ewentualnie powstałą nadwyżkę (tj. nadpłaconą część kredytu PLN.).
Zaznacza Pan ze nigdy wcześniej nie korzystał z umorzenia kredytu.
W uzupełnieniu wniosku – w odpowiedzi na wezwanie - wskazał Pan poniższe informacje.
1)Czy zgodnie z umową kredyt konsolidacyjny, którego będzie dotyczyć ugoda, został w części zaciągnięty na spłatę kredytu mieszkaniowego?
Tak, kredyt konsolidacyjny którego będzie dotyczyć ugoda był zaciągnięty na spłatę 2 osobnych kredytów zaciągniętych w 2006 w tym tego na własne cele mieszkaniowe.
2)W odniesieniu do kredytu hipotecznego zaciągniętego w 2006 r. na mieszkanie przeznaczone na własne cele mieszkaniowe:
a) czy jest/był Pan jedynym kredytobiorcą;
b) w przypadku, gdy nie jest/był Pan jedynym kredytobiorcą, czy bank umorzy zadłużenia wszystkim współkredytobiorcom, jeżeli nie to komu z kredytobiorców bank umorzy zadłużenie;
c) w przypadku, gdy nie jest/był Pan jedynym kredytobiorcą, czy zgodnie z umową kredytu był Pan solidarnie wraz z pozostałymi kredytobiorcami zobowiązany do spłaty tego kredytu;
Tak był Pan jedynym kredytobiorcą. Wszystkie kredyty zostały zaciągnięte przed zawarciem związku małżeńskiego.
d) czy Bank, z którym zawarł Pan umowę kredytową jest podmiotem, którego działalność podlega nadzorowi państwowego organu nadzoru nad rynkiem finansowym, uprawnionym do udzielania kredytów na podstawie odrębnych ustaw regulujących zasady funkcjonowania takich podmiotów;
Tak - banki w których były brane kredyty (te z 2006 i 2008) podlegały nadzorowi państwowego organu. Kredyty z 2006 były zaciągnięte w jednym banku. Konsolidacyjny z 2008 był zaciągnięty w innym banku niż te z 2006.
e)jaki dokładnie cel zaciągnięcia kredytu hipotecznego został wskazany w umowie kredytowej z bankiem; czy w umowie kredytu wskazano, że kredyt został zaciągnięty na cele mieszkaniowe czy też wskazano inny cel (proszę wskazać jaki np. na dowolny cel, cel inny niż mieszkaniowy);
Cel wskazany w umowie kredytowej - kredyt budowlano hipoteczny na zakup lokalu mieszkalnego. W momencie podpisania kredytu mieszkania były w budowie.
f)czy kredyt hipoteczny został zaciągnięty na realizację jednej inwestycji mieszkaniowej;
Tak jeden z kredytów zaciągniętych w 2006 roku dotyczył jednej inwestycji przeznaczonej na własne cele mieszkaniowe.
g) czy nieruchomość, której dotyczył kredyt stanowi Pana własność lub współwłasność i służy lub służyła zaspokajaniu własnych potrzeb mieszkaniowych jednego gospodarstwa domowego do którego Pan należy;
Tak - nieruchomość której dotyczył kredyt stanowi Pana własność i służyła ona zaspokajaniu własnych potrzeb mieszkaniowych.
h)czy całość środków uzyskanych w związku z kredytem hipotecznym została przeznaczona na cele mieszkaniowe o których mowa w art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 163 ze zm.), jeśli nie to prosimy wskazać na jaki cel zostały przeznaczone pozostałe środki pieniężne;
Tak cała kwota uzyskana z kredytu hipotecznego została przeznaczona na cele mieszkaniowe.
i)co będzie się składać na kwotę zadłużenia, które zgodnie z ugodą umorzy bank, w szczególności czy są to/będzie to:
-kwota kredytu mieszkaniowego (kapitału),
-odsetki (w tym odsetki skapitalizowane, i prowizje),
-opłaty (jeśli tak to czy ich poniesienie było niezbędne do zawarcia umowy kredytu),
-inne należności (proszę podać jakie?)?
Kwota którą umorzy bank będzie dotyczyła jedynie kapitału pozostałego do spłaty.
Ugoda z bankiem nie została jeszcze podpisana (jest to zdarzenie przyszłe), natomiast chciałby Pan poznać interpretację US, zanim podejmie ostateczną decyzję i porozumienie z bankiem zostanie zawarte.
Pytanie (ostatecznie sformułowane w uzupełnieniu wniosku)
Czy kwota umorzonego kapitału z tytułu zaciągniętego kredytu konsolidacyjnego - w części w której kredyt dotyczył nieruchomości przeznaczonej na własne cele mieszkaniowe podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych?
Pana stanowisko w sprawie
W Pana ocenie - ta część kwoty umorzenia kredytu konsolidacyjnego która odpowiadała za zakup nieruchomości na zaspokojenie własnych potrzeb mieszkaniowych – powinna zostać zwolniona z podatku dochodowego.
Powyższe stanowisko wynika z uzupełnienia wniosku.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest nieprawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Podstawową zasadą obowiązującą w przepisach ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 163 ze zm.) jest zasada powszechności opodatkowania, która wyrażona została w art. 9 ust. 1 tej ustawy.
Zgodnie z jego treścią:
Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.
W myśl art. 9 ust. 1a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Jeżeli podatnik uzyskuje dochody z więcej niż jednego źródła, przedmiotem opodatkowania w danym roku podatkowym jest, z zastrzeżeniem art. 25e, art. 29-30cb, art. 30da-30dh, art. 30e-30g, art. 30j-30p oraz art. 44 ust. 7e i 7f, suma dochodów z wszystkich źródeł przychodów.
Stosownie do art. 9 ust. 2 ww. ustawy:
Dochodem ze źródła przychodów, jeżeli przepisy art. 23o, art. 23u, art. 24-24b, art. 24c, art. 24e, art. 30ca, art. 30da oraz art. 30f nie stanowią inaczej, jest nadwyżka sumy przychodów z tego źródła nad kosztami ich uzyskania osiągnięta w roku podatkowym. Jeżeli koszty uzyskania przekraczają sumę przychodów, różnica jest stratą ze źródła przychodów.
Jak stanowi art. 11 ust. 1 cytowanej ustawy:
Przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9, 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, pkt 11, art. 19, art. 25b, art. 30ca, art. 30da i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.
Z przedstawionych przepisów wynika, że opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlega – co do zasady – każdy dochód osiągnięty przez osobę fizyczną. Zgodnie natomiast z definicją dochodu jest nim nadwyżka przychodów ze źródła nad kosztami jego uzyskania. Pojęciem pierwotnym dla dochodu jest więc pojęcie przychodu. Ten z kolei definiowany jest przez ustawodawcę, czemu dał wyraz w art. 11 ust. 1 ww. ustawy, jako otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń. Niemniej jednak z definicji tej wywieść można również, że za przychody podatkowe mogą być uznane tylko takie świadczenia, które są określonym przyrostem majątkowym (zarówno zwiększającym aktywa, jak i zmniejszającym pasywa) o charakterze definitywnym, niemające charakteru zwrotnego.
Za przychody należy zatem uznać każdą formę przysporzenia majątkowego, zarówno formę pieniężną jak i niepieniężną, w tym nieodpłatne świadczenia otrzymane przez podatnika. Dla celów podatkowych przyjmuje się, że nieodpłatne świadczenie obejmuje każde działanie lub zaniechanie na rzecz innej osoby oraz wszystkie zdarzenia prawne i zdarzenia gospodarcze w działalności podmiotów, których skutkiem jest przysporzenie majątku innej osoby, mające konkretny wymiar finansowy.
O uzyskaniu przychodu w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym do osób fizycznych można więc mówić w każdej sytuacji gdy podatnik – czy to na skutek otrzymania określonych wartości majątkowych (środków pieniężnych, świadczeń w naturze czy też innych nieodpłatnych świadczeń), czy też gdy na skutek określonego zdarzenia powodującego zmniejszenie jego zobowiązań wobec innych podmiotów – uzyskuje określone przysporzenie majątkowe.
Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych wyraźnie rozróżnia źródła przychodów oraz sposób opodatkowania dochodów z poszczególnych źródeł. Stosownie do przepisów tej ustawy odrębnym źródłem przychodów są określone w art. 10 ust. 1 pkt 9:
Inne źródła.
W myśl art. 20 ust. 1 ww. ustawy:
Za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, świadczenia otrzymane z tytułu umowy o pomocy przy zbiorach, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i art. 17.
Użycie w powyższym przepisie sformułowania „w szczególności”, wskazuje, że definicja przychodów z innych źródeł ma charakter otwarty i nie ma przeszkód, aby do tej kategorii zaliczyć również przychody inne niż wymienione wprost w przepisie art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W związku z tym każde świadczenie mające realną korzyść finansową, o ile nie stanowi konkretnej kategorii przychodu zaliczanego do jednego ze źródeł wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 1-8b ww. ustawy, jest dla świadczeniobiorcy przychodem z innych źródeł.
Przystępując do oceny skutków podatkowych umorzenia zadłużenia (zwolnienia z długu) wynikającego z zaciągniętego przez Pana kredytu, wskazuję, że instytucja kredytu uregulowana została przepisami ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1646 ze zm.).
Zgodnie z treścią art. 69 ust. 1 ww. ustawy:
Przez umowę kredytu bank zobowiązuje się oddać do dyspozycji kredytobiorcy na czas oznaczony w umowie kwotę środków pieniężnych z przeznaczeniem na ustalony cel, a kredytobiorca zobowiązuje się do korzystania z niej na warunkach określonych w umowie, zwrotu kwoty wykorzystanego kredytu wraz z odsetkami w oznaczonych terminach spłaty oraz zapłaty prowizji od udzielonego kredytu.
Otrzymanie kredytu i jego spłata na warunkach przewidzianych w umowie kredytowej są obojętne podatkowo.
Z kolei umorzenie wierzytelności następuje w przypadku zwolnienia z długu, czyli zrzeczenia się przez wierzyciela prawa do wierzytelności, bez uzyskania świadczenia ze strony dłużnika. Takie zrzeczenie się, pod warunkiem, że dłużnik je przyjmie, powoduje, że zobowiązanie wygasa.
Zgodnie bowiem z instytucją zwolnienia z długu uregulowaną w art. 508 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1061 ze zm.):
Zobowiązanie wygasa, gdy wierzyciel zwalnia dłużnika z długu, a dłużnik zwolnienie przyjmuje.
Tak więc, dla umorzenia wierzytelności konieczna jest zgoda dłużnika (np. uzyskana w wyniku ugody, czy poprzez oświadczenie).
Z wyżej wymienionego przepisu Kodeksu cywilnego wynika wprost, że w sytuacji gdy wierzyciel zwalnia dłużnika z długu, a dłużnik zwolnienie przyjmuje dochodzi do wygaśnięcia zobowiązania. Instytucja zwolnienia z długu może odnosić się jedynie do wierzytelności istniejących. Zatem zwolnienie z długu to instytucja prawa cywilnego zmierzającego do umorzenia zobowiązania (zwolnienie z długu ma na celu umorzenie zobowiązania).
Stosownie natomiast do art. 917 Kodeksu cywilnego:
Przez ugodę strony czynią sobie wzajemne ustępstwa w zakresie istniejącego między nimi stosunku prawnego w tym celu, aby uchylić niepewność co do roszczeń wynikających z tego stosunku lub zapewnić ich wykonanie albo by uchylić spór istniejący lub mogący powstać.
Powołana definicja ugody pozwala wyróżnić elementy konstrukcyjne tej instytucji. Po pierwsze, ugoda jest zawierana w sytuacji, gdy między stronami stosunku prawnego istnieje niepewność albo spór, co do roszczeń wynikających z tego stosunku. Po drugie, celem zawarcia ugody jest uchylenie tej niepewności lub sporu. Wreszcie po trzecie, strony dążą do osiągnięcia celu przez wzajemne ustępstwa. Tak więc nieodłącznym elementem ugody są wzajemne ustępstwa stron. Poza tym, zarówno w doktrynie, jak i w orzecznictwie podkreśla się szczególną przyczynę prawną ugody. Oznacza to, że ugoda nie tworzy nowego stosunku prawnego, a jedynie odnosi się do istniejącego stosunku prawnego stanowiącego podstawę powództwa, a tym samym podstawę zawarcia ugody.
Otrzymanie kredytu i jego spłata na warunkach przewidzianych w umowie kredytowej są obojętne podatkowo. Przychód po stronie kredytobiorcy pojawia się w przypadku, kiedy dochodzi do umorzenia kredytu, jego części lub odsetek. Wtedy bowiem kredytobiorca osiąga konkretne przysporzenie majątkowe (przychód w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych).
Tym samym, umorzona Panu kwota kredytu na podstawie ugody stanowi dla Pana przychód w rozumieniu art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Umorzoną kwotę wierzytelności z tytułu kredytu należy zakwalifikować do przychodu z innych źródeł, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9 w zw. z art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Kwestia zaniechania poboru podatku od kwoty umorzonych wierzytelności została uregulowana w rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 11 marca 2022 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 102 ze zm.).
Zgodnie z § 1 ww. rozporządzenia Ministra Finansów:
1. Zarządza się zaniechanie poboru podatku dochodowego od osób fizycznych od kwot:
1) umorzonych osobie fizycznej wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego, w przypadku gdy:
a) kredyt mieszkaniowy został zaciągnięty na realizację jednej inwestycji mieszkaniowej, a w przypadku więcej niż jednego kredytu mieszkaniowego - gdy kredyty mieszkaniowe zostały zaciągnięte na realizację wyłącznie jednej inwestycji mieszkaniowej, oraz
b) osoba fizyczna będąca stroną umowy kredytu mieszkaniowego nie korzystała z zaniechania poboru podatku od kwot umorzonych wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego zaciągniętego na realizację innej niż określona w lit. a inwestycji mieszkaniowej;
2) otrzymanych przez osobę fizyczną świadczeń z tytułu kredytu mieszkaniowego udzielonego w walucie obcej lub w złotych, lecz nominowanego lub indeksowanego do waluty obcej, w związku z powstaniem przychodu z tytułu zastosowania ujemnego oprocentowania.
2. Kwoty wierzytelności, o których mowa w ust. 1 pkt 1, obejmują:
1) kwoty kredytu mieszkaniowego (kapitału);
2) odsetki, w tym odsetki skapitalizowane, i prowizje;
3) opłaty, jeżeli ich poniesienie przez kredytobiorcę było niezbędne do zawarcia umowy kredytu mieszkaniowego, z wyjątkiem kosztów usług dodatkowych, w szczególności ubezpieczeń.
3. W przypadku gdy kredyt mieszkaniowy został zaciągnięty również na wydatki inne niż określone w art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz.U. z 2022 r. poz. 2647, z późn. zm.), zaniechanie, o którym mowa w ust. 1 pkt 1, obejmuje kwotę wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego w części, w jakiej kwota kredytu mieszkaniowego zaciągniętego na wydatki określone w art. 21 ust. 25 pkt 1 tej ustawy pozostaje do całkowitej kwoty zaciągniętego kredytu mieszkaniowego.
4. W przypadku gdy kredyt mieszkaniowy został zastąpiony kredytem refinansowym lub gdy na jego spłatę został zaciągnięty kredyt konsolidacyjny, zaniechanie, o którym mowa w ust. 1 pkt 1, obejmuje odpowiednio kwotę wierzytelności z tytułu kredytu refinansowego lub konsolidacyjnego w części odpowiadającej kwocie wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego.
5. Przez jedną inwestycję mieszkaniową, o której mowa w ust. 1 pkt 1 lit. a, rozumie się inwestycję, której celem jest zaspokojenie potrzeb mieszkaniowych:
1) jednego gospodarstwa domowego albo
2) więcej niż jednego gospodarstwa domowego, w przypadku gdy osoby fizyczne mające zajmować wspólnie jeden budynek mieszkalny, nie mniej niż jedna osoba fizyczna z każdego takiego gospodarstwa, są osobami zaliczonymi do I grupy podatkowej w rozumieniu art. 14 ust. 3 pkt 1 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (Dz.U. z 2023 r. poz. 1774 i 1843).
6. Przez jedno gospodarstwo domowe, o którym mowa w ust. 5, rozumie się gospodarstwo prowadzone przez osobę fizyczną zajmującą jeden lokal mieszkalny albo jeden budynek mieszkalny jednorodzinny, samodzielnie lub wspólnie z innymi osobami stale z nią zamieszkującymi i gospodarującymi.
7. W przypadku gdy stroną umowy kredytu mieszkaniowego na realizację jednej inwestycji mieszkaniowej, o której mowa w ust. 1 pkt 1 lit. a, są co najmniej dwie osoby fizyczne, zaniechanie poboru podatku, o którym mowa w ust. 1 pkt 1, ma zastosowanie wyłącznie do osób, o których mowa w ust. 1 pkt 1 lit. b.
Natomiast z § 3 ust. 1 ww. rozporządzenia wynika, że:
Ilekroć w rozporządzeniu jest mowa o kredycie mieszkaniowym, należy przez to rozumieć kredyt, który został:
1) udzielony przed dniem 15 stycznia 2015 r. przez podmiot, którego działalność podlega nadzorowi państwowego organu nadzoru nad rynkiem finansowym, uprawniony do udzielania kredytów na podstawie odrębnych ustaw regulujących zasady funkcjonowania takich podmiotów, oraz
2) zabezpieczony w postaci hipoteki ustanowionej na nieruchomości lub udziale w nieruchomości lub prawie wieczystego użytkowania gruntu lub udziale w takim prawie, lub spółdzielczym własnościowym prawie do lokalu mieszkalnego lub udziale w takim prawie, lub prawie do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub udziale w takim prawie, oraz
3) zaciągnięty na wydatki, o których mowa w art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Z kolei § 4 cytowanego rozporządzenia stanowi, że:
Zaniechanie, o którym mowa w § 1 i § 2, ma zastosowanie do dochodów (przychodów) uzyskanych od dnia 1 stycznia 2022 r. do dnia 31 grudnia 2026 r.
Zgodnie z treścią art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Za wydatki poniesione na cele, o których mowa w ust. 1 pkt 131, uważa się:
1) wydatki poniesione na:
a) nabycie budynku mieszkalnego, jego części lub udziału w takim budynku, lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość lub udziału w takim lokalu, a także na nabycie gruntu lub udziału w gruncie albo prawa użytkowania wieczystego gruntu lub udziału w takim prawie, związanych z tym budynkiem lub lokalem,
b) nabycie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub udziału w takim prawie, prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub udziału w takim prawie,
c) nabycie gruntu pod budowę budynku mieszkalnego lub udziału w takim gruncie, prawa użytkowania wieczystego takiego gruntu lub udziału w takim prawie, w tym również z rozpoczętą budową budynku mieszkalnego, oraz nabycie innego gruntu lub udziału w gruncie, prawa użytkowania wieczystego gruntu lub udziału w takim prawie, jeżeli w okresie, o którym mowa w ust. 1 pkt 131, grunt ten zmieni przeznaczenie na grunt pod budowę budynku mieszkalnego,
d) budowę, rozbudowę, nadbudowę, przebudowę lub remont własnego budynku mieszkalnego, jego części lub własnego lokalu mieszkalnego,
e) rozbudowę, nadbudowę, przebudowę lub adaptację na cele mieszkalne własnego budynku niemieszkalnego, jego części, własnego lokalu niemieszkalnego lub własnego pomieszczenia niemieszkalnego
- położonych w państwie członkowskim Unii Europejskiej lub w innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego albo w Konfederacji Szwajcarskiej.
Dochody, od których zaniechano poboru podatku nie są wykazywane w zeznaniach rocznych i nie podlegają opodatkowaniu oraz zgłoszeniu do urzędu skarbowego.
Z powyższego wynika zatem, że zaniechanie poboru podatku znajdzie zastosowanie do umorzonych osobom fizycznym kwot wierzytelności z tytułu kredytów zaciągniętych na cele mieszkaniowe i zabezpieczonych hipotecznie, udzielonych przed dniem 15 stycznia 2015 r. przez podmioty uprawnione do udzielania kredytów na podstawie odrębnych ustaw, w przypadku, gdy osoba fizyczna będąca stroną umowy kredytu mieszkaniowego nie korzystała z zaniechania poboru podatku od kwot umorzonych wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego zaciągniętego na realizację innej niż określona w lit. a) inwestycji mieszkaniowej (§ 1 ust. 1 pkt 1 lit. b) ww. rozporządzenia). Istotne jest, żeby kredyt mieszkaniowy został przeznaczony na wydatki, o których mowa w art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Analizowane zaniechanie może mieć zastosowanie także w przypadku umorzenia kredytu refinansowego lub konsolidacyjnego w sytuacji, gdy zarówno kredyt refinansowy, jak i kredyt konsolidacyjny został zaciągnięty na spłatę kredytu mieszkaniowego zaciągniętego na wydatki, o których mowa w art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (§ 1 ust. 4 ww. rozporządzenia).
Z przedstawionego przez Pana opisu sprawy wynika, że w 2006 r. zaciągnął Pan 2 osobne kredyty hipoteczne na 2 mieszkania, z których jedno było przeznaczone na własne cele mieszkaniowe. Akt notarialny na zakup mieszkań został podpisany w 2008 r. W tym samym roku nastąpiła również konsolidacja kredytów. Za granicą przebywał Pan w latach 2004-2010. Przez pierwsze 2 lata (od zakupu mieszkań) za każdym razem kiedy przyjeżdżał Pan do Polski mieszkał Pan w jednym z nich – tym, które przeznaczył Pan na własne cele mieszkaniowe. Kredyt konsolidacyjny, którego będzie dotyczyć ugoda był zaciągnięty na spłatę 2 osobnych kredytów zaciągniętych w 2006 w tym tego na własne cele mieszkaniowe.
W odniesieniu do kredytu hipotecznego zaciągniętego w 2006 r. na mieszkanie przeznaczone na własne cele mieszkaniowe wskazał Pan poniższe informacje:
-cel wskazany w umowie kredytowej to kredyt budowlano hipoteczny na zakup lokalu mieszkalnego, w momencie podpisania kredytu mieszkania były w budowie;
-jeden z kredytów zaciągniętych w 2006 roku dotyczył jednej inwestycji przeznaczonej na własne cele mieszkaniowe;
-nieruchomość której dotyczył kredyt stanowi Pan własność i służyła ona zaspokajaniu własnych potrzeb mieszkaniowych;
-cała kwota uzyskana z kredytu hipotecznego została przeznaczona na cele mieszkaniowe;
-kwota którą umorzy bank będzie dotyczyła jedynie kapitału pozostałego do spłaty;
-nigdy wcześniej nie korzystał Pan z umorzenia kredytu.
W przywołanym wcześniej rozporządzeniu w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe w § 3 pkt 3 wskazano, że ilekroć w rozporządzeniu jest mowa o kredycie mieszkaniowym, należy przez to rozumieć kredyt, który został zaciągnięty na wydatki, o których mowa w art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Przepis § 1 pkt 3 ww. rozporządzenia, stanowi, że w przypadku, gdy kredyt mieszkaniowy został zaciągnięty również na wydatki inne niż określone w art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, zaniechanie, o którym mowa w ust. 1 pkt 1, obejmuje kwotę wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego w części, w jakiej kwota kredytu mieszkaniowego zaciągniętego na wydatki określone w art. 21 ust. 25 pkt 1 tej ustawy pozostaje do całkowitej kwoty zaciągniętego kredytu mieszkaniowego.
Omawiane zaniechanie poboru podatku może mieć zastosowanie w przypadku umorzenia kredytu mieszkaniowego zaciągniętego na wydatki, o których mowa w art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Ponadto zaniechanie może mieć również zastosowanie w przypadku, gdy kredyt mieszkaniowy został zastąpiony kredytem refinansowym lub gdy na jego spłatę został zaciągnięty kredyt konsolidacyjny. W takiej sytuacji zaniechanie obejmuje odpowiednio kwotę wierzytelności z tytułu kredytu refinansowego lub konsolidacyjnego w części odpowiadającej kwocie wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego.
Zatem, omawiane rozporządzenie odwołuje się w swej treści do art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wskazując – że główną przesłanką do skorzystania z zaniechania poboru podatku jest przeznaczenie kredytu na wydatki, o których mowa w tym artykule.
Zgodnie z tym artykułem, wydatkiem uznawanym za cel mieszkaniowy jest m.in. nabycie lokalu mieszkalnego, budowa własnego budynku mieszkalnego.
Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie określa - kiedy i jak długo podatnik powinien mieszkać w nabytym lokalu mieszkalnym, żeby nastąpiła realizacja celu mieszkaniowego.
Tym samym brak jest podstaw do uznania, że podatnik nie realizuje celu mieszkaniowego w przypadku, gdy nabył lokal mieszkalny w którym zamieszkiwał, a następnie go wynajął.
Z opisu sprawy wynika, że zaciągnął Pan 2 osobne kredyty hipoteczne na 2 mieszkania. Jedno z mieszkań było przeznaczone na własne cele mieszkaniowe. W 2008 r. nastąpiła konsolidacja kredytów.
Reasumując, mając na uwadze przedstawione we wniosku zdarzenie przyszłe oraz powołane przepisy prawa stwierdzam, że umorzenie przez bank kwoty kredytu konsolidacyjnego zaciągniętego przez Pana w 2008 r., stanowić będzie dla Pana przychód w rozumieniu art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, klasyfikowany do źródła, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9 w zw. z art. 20 ust. 1 tej ustawy, podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.
Jednakże, do uzyskanego przez Pana przychodu związanego z umorzeniem wierzytelności z tytułu kredytu konsolidacyjnego do kwoty umorzonej wierzytelności, w części odpowiadającej kwocie wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego przeznaczonego na własne cele mieszkaniowe zastosowanie, znajdzie zaniechanie poboru podatku dochodowego od osób fizycznych na podstawie rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 11 marca 2022 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe. Będzie Pan bowiem spełniać wszystkie przesłanki umożliwiające zastosowanie ww. zaniechania w odniesieniu do tej części umorzonego kredytu.
Zatem od kwoty umorzonej wierzytelności z tytułu kredytu konsolidacyjnego, w części odpowiadającej kwocie wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego (przeznaczonego na własne cele mieszkaniowe), nie będzie Pan zobowiązany do zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych.
W przedmiotowej sprawie w myśl zasady, że wadliwa argumentacja prawna przedstawiona we wniosku, przy prawidłowo wywiedzionym skutku prawnym, winna skutkować uznaniem stanowiska podatnika za nieprawidłowe, Pana stanowisko uznałem za nieprawidłowe, ponieważ we własnym stanowisku wskazał Pan, że ta część kwoty umorzenia kredytu konsolidacyjnego która odpowiadała za zakupu nieruchomości na zaspokojenie własnych potrzeb mieszkaniowych - powinna zostać zwolniona z podatku dochodowego.
Natomiast, jak to wskazałem wcześniej, do uzyskanego przez Pana przychodu związanego z umorzeniem wierzytelności z tytułu kredytu konsolidacyjnego do kwoty umorzonej wierzytelności, w części odpowiadającej kwocie wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego przeznaczonego na własne cele mieszkaniowe zastosowanie, znajdzie zaniechanie poboru podatku dochodowego od osób fizycznych na podstawie rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 11 marca 2022 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe. W konsekwencji, taki przychód podlega zaniechaniu poboru podatku a nie zwolnieniu z opodatkowania.
Kwota ta zatem, nie podlega zwolnieniu z opodatkowania, lecz zaniechaniu poboru podatku dochodowego. Zwolnienie z opodatkowania i zaniechanie poboru podatku – mimo takich samych efektów ekonomicznych, są odrębnymi instytucjami prawa podatkowego. Dlatego Pana stanowisko uznano za nieprawidłowe.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
· Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pan do interpretacji.
· Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1) z zastosowaniem art. 119a;
2) w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3) z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
· Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j. Dz.U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
· w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
· w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.