Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowny Panie,

stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

8 lipca września 2025 r. wpłynął Pana wniosek z 8 lipca 2025 r. o wydanie interpretacji indywidualnej. Uzupełnił go Pan pismem z 2 sierpnia 2025 r. (wpływ 2 sierpnia 2025 r.) – w odpowiedzi na wezwanie. Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Wnioskodawca w lipcu 2021 r. ukończył magisterskie studia prawnicze, a od stycznia 2022 r. rozpoczął odbywanie aplikacji radcowskiej.

Wnioskodawca od 10 stycznia 2022 r. jest zatrudniony w spółce (…) sp. z o. o. z siedzibą w (…) na podstawie umowy o pracę. W roku 2022 r. Wnioskodawca był zatrudniony na stanowisku specjalisty ds. weryfikacji umów, a następnie, od początku 2023 r. pozostaje na stanowisku specjalisty ds. prawnych.

Do zakresu obowiązków Wnioskodawcy należy sporządzanie projektów umów zawieranych w ramach działalności gospodarczej pracodawcy, udział w negocjacjach umów, analiza umów, sporządzanie projektów wewnętrznych aktów korporacyjnych oraz podejmowanie czynności administracyjno-biurowych.

Wnioskodawca pozostaje w stosunku kierownictwa względem osoby zarządzającej działem prawnym, odpowiedzialnym za wewnętrzną obsługę prawną pracodawcy, która to osoba nie jest i nie była radcą prawnym lub adwokatem.

W toku aplikacji radcowskiej Wnioskodawca uczestniczył w obowiązkowych zajęciach prowadzonych przez Okręgową Izbę Radców Prawnych, praktykach w sądach, prokuraturach, kancelariach, a także odbywał spotkania z patronem, będącym radcą prawnym, z którym nie współpracował na co dzień.

W grudniu 2024 r. Wnioskodawca ukończył aplikację radcowską, a następnie, w kwietniu 2025 r. przystąpił do zawodowego egzaminu radcowskiego, z którego uzyskał wynik pozytywny, a na tej podstawie został wpisany na listę radców prawnych. W dniu (…) czerwca 2025 r. Wnioskodawca złożył ślubowanie radcy prawnego, które łącznie z wpisem na listę radców prawnych, w myśl art. 23 ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o radcach prawnych, stanowi podstawę do rozpoczęcia wykonywania zawodu radcy prawnego.

Dotychczas Wnioskodawca nie rozpoczął wykonywania zawodu i widnieje na liście radców prawnych jako niewykonujący zawodu.

Wnioskodawca zamierza rozwiązać umowę o pracę z pracodawcą i rozpocząć jednoosobową działalność gospodarczą – kancelarię radcy prawnego (art. 8 ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o radcach prawnych (dalej: „u.r.p.”)), a w dniu założenia jednoosobowej działalności gospodarczej zgłosić fakt rozpoczęcia wykonywania zawodu do właściwej Okręgowej Izby Radców Prawnych.

Następnie Wnioskodawca zamierza rozpocząć świadczenie usług w zakresie odpowiadającym wykonywaniu zawodu radcy prawnego w rozumieniu art. 6 u.r.p. na rzecz swoich klientów, w tym pomocy prawnej na podstawie umowy o świadczenie usług na rzecz byłego pracodawcy, uwzględniając także występowanie przed urzędami i sądami w charakterze pełnomocnika.

Uzupełnienie

Czy usługi (ich zakres) świadczone przez Pana w ramach prowadzonej działalności gospodarczej w charakterze radcy prawnego na rzecz byłego pracodawcy będą całkowicie zbieżne, częściowo zbieżne, czy też nie będą w ogóle zbieżne z czynnościami wykonywanymi przez Pana w roku podatkowym, którego dotyczy wniosek, w ramach stosunku pracy na rzecz tego pracodawcy – proszę opisać, na czym polegają te zbieżności lub różnice.

Zakres usług, które będą świadczone przez Wnioskodawcę w ramach prowadzonej działalności gospodarczej w charakterze radcy prawnego na rzecz byłego pracodawcy, nie będą w ogóle zbieżne z czynnościami wykonywanymi przez Wnioskodawcę w roku podatkowym, którego dotyczy wniosek, w ramach stosunku pracy na rzecz tego pracodawcy.

Wnioskodawca zamierza świadczyć na rzecz byłego pracodawcy usługi pomocy prawnej w rozumieniu art. 6 ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o radcach prawnych (dalej: „u.r.p.”). Pomoc prawna w rozumieniu powołanego przepisu polega na:

a)występowaniu przed urzędami i sądami w charakterze pełnomocnika,

b)opracowywaniu projektów aktów prawnych,

c)sporządzaniu opinii prawnych,

d)udzielaniu porad i konsultacji prawnych.

Właśnie w takim zakresie Wnioskodawca zamierza świadczyć usługi na rzecz byłego pracodawcy.

Wszelkie sprawy będą prowadzone przez Wnioskodawcę samodzielnie. Wnioskodawca planuje, w ramach udzielonych pełnomocnictw, sporządzać oraz wysyłać pisma procesowe oraz samodzielnie, we własnym imieniu je podpisywać, a także uczestniczyć w rozprawach. Wnioskodawca nie będzie podlegał kierownictwu lub nadzorowi w zakresie świadczenia pomocy prawnej. Wnioskodawca będzie samodzielnie przyjmował klientów, w tym byłego pracodawcę i udzielał im porad prawnych w ramach świadczenia pomocy prawnej, na własną odpowiedzialność i ryzyko.

Do zakresu czynności wykonywanych przez Wnioskodawcę w ramach stosunku pracy na stanowisku specjalisty ds. prawnych nie należy świadczenie pomocy prawnej, które to czynności, zgodnie z obowiązującymi przepisami, są zastrzeżone wyłącznie dla radców prawnych i adwokatów.

Wnioskodawca w trakcie trwania stosunku pracy nie był i nie jest uprawniony do świadczenia pomocy prawnej. Takie uprawnienie może powstać dopiero w momencie nawiązania odpowiedniej podstawy wykonywania zawodu radcy prawnego (art. 8 u.r.p.), co w przypadku Wnioskodawcy planowane jest wraz momentem założenia kancelarii – jednoosobowej działalności gospodarczej.

W ramach czynności wykonywanych w ramach stosunku pracy Wnioskodawca nie wykonywał czynności samodzielnie – Wnioskodawca podlega służbowemu stosunkowi kierownictwa. Wnioskodawca nie występował przed urzędami i sądami w charakterze pełnomocnika ani nie brał udziału w rozprawach. Wnioskodawca nie sporządzał opinii prawnych ani nie podpisywał się pod żadnymi dokumentami w imieniu klienta. Wszelkie dokumenty sporządzane przez Wnioskodawcę w ramach stosunku pracy to wyłącznie projekty, które podlegały nadzorowi w ramach służbowej podległości Wnioskodawcy.

Aktualny pozostaje opis sprawy wskazany we wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej.

Pytanie

Czy dochody z tytułu świadczenia usług uzyskane w ramach prowadzonej działalności gospodarczej w charakterze radcy prawnego, przy nawiązaniu współpracy na podstawie umowy o świadczenie usług z byłym pracodawcą, u którego Wnioskodawca był zatrudniony na podstawie umowy o pracę na stanowisku specjalisty ds. prawnych w czasie posiadania statusu aplikanta radcowskiego, w tym samym roku podatkowym, mogą być opodatkowane stawką 19% podatku liniowego, o której mowa w art. 30c ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, niezależnie od ograniczeń wynikających z art. 9a ust. 3 tej ustawy?

Pana stanowisko w sprawie

Zdaniem Wnioskodawcy – czynności wykonywane przez niego w ramach stosunku pracy jako specjalista ds. prawnych, o statusie aplikanta radcowskiego, nie odpowiadają czynnościom, jakie Wnioskodawca zamierza wykonywać jako radca prawny w ramach jednoosobowej działalności gospodarczej, co uprawnia Wnioskodawcę do opodatkowania na zasadach określonych w art. 30c ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Jak wynika z art. 6 ust. 1 u.r.p., świadczenie pomocy prawnej przez radcę prawnego polega w szczególności na udzielaniu porad i konsultacji prawnych, sporządzaniu opinii prawnych, opracowywaniu projektów aktów prawnych oraz występowaniu przed urzędami i sądami w charakterze pełnomocnika lub obrońcy. W przeciwieństwie do specjalisty ds. prawnych niebędącego radcą prawnym, zatrudnionego na podstawie umowy o pracę radca prawny, w myśl przepisów u.r.p., wykonuje zawód świadczący pomoc prawną samodzielnie, niezależnie, ponosząc odpowiedzialność cywilną i zawodową za swoje czynności, podlega obowiązkowi ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej, nie jest związany poleceniem co do treści opinii prawnej, a w określonych przypadkach może odmówić pomocy prawnej lub wyłączyć się ze sprawy. Istotnym jest fakt, że samodzielność radcy prawnego wyklucza jakąkolwiek podległość, czy zależność od poleceń, które formułowane są w stosunku do pracowników (tak wyrok WSA w Poznaniu z dnia 1 marca 2007 r. sygn. akt I SA/Po 1138/06).

Zgodnie z art. 32 ust. 1 u.r.p. celem aplikacji radcowskiej jest przygotowanie aplikanta do należytego i samodzielnego wykonywania zawodu radcy prawnego.

Czynności radcy prawnego nie mogły być wykonywane przez Wnioskodawcę (w ramach umowy o pracę na stanowisku specjalisty ds. prawnych), gdyż nie zezwalają na to przepisy ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o radcach prawnych. W szczególności należy wskazać na występowanie przed urzędami w charakterze pełnomocnika, do którego nie jest uprawniony pracownik – prawnik niebędący radcą prawnym, czy też aplikant radcowski, który w myśl art. 35(1) u.r.p. jest uprawniony wyłącznie do zastępowania radcy prawnego w niepełnym zakresie oraz sporządzania i podpisywania pism procesowych tylko z wyraźnego upoważnienia radcy prawnego, z wyłączeniem apelacji, skargi kasacyjnej i skargi konstytucyjnej.

Dodatkowo należy wskazać, że Wnioskodawca w ramach jednoosobowej działalności gospodarczej będzie świadczyć pomoc prawną także na rzecz innych podmiotów niż były pracodawca. W szczególności może to dotyczyć obowiązków związanych ze świadczeniem pomocy prawnej z urzędu, na mocy aktów wydanych przez sądy lub Okręgową Izbę Radców Prawnych.

Tym samym, czynności wykonywane w ramach umowy o pracę na stanowisku specjalisty ds. prawnych, o statusie aplikanta radcowskiego nie odpowiadają czynnościom radcy prawnego.

Stanowisko takie koresponduje z interpretacjami podatkowymi o sygn. IPPB1/415-266/10-2/MT, IPPB1/415-92/07-2/AG, 1433/GF/415-28/07/DG i 1433/GF/415-23/07/DG wydanymi w podobnych stanach faktycznych, a także wyrokami sądów administracyjnych o sygn. I SA/Gl 805/07 oraz I SA/Po 1138/06.

W uzupełnieniu do wniosku Wnioskodawca wskazał, że istotną kwestię w kontekście oceny różnic między czynnościami wykonywanymi w ramach stosunku pracy przez prawnika – aplikanta a świadczeniem pomocy prawnej przez radcę prawnego wskazał Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach w wyroku z dnia 12 grudnia 2007 r. (sygn. akt I SA/Gl 805/07), który uznał, że wykonywanie przez radcę prawnego w ramach działalności gospodarczej na rzecz byłego pracodawcy czynności polegających na świadczeniu pomocy prawnej nie odpowiada czynnościom wykonywanym uprzednio w ramach stosunku pracy. Zgodnie ze stanowiskiem sądu ocena ta nie powinna abstrahować od merytorycznej strony owych czynności i nie powinna ograniczać się wyłącznie do samej technicznej strony wykonywanych czynności, bowiem w takim przypadku można by było dojść do absurdalnego wniosku, że wykonanie nawet jednej czynności wchodzącej wcześniej w zakres obowiązków służbowych prowadzi do pozbawienia praw do opodatkowania na zasadach określonych w art. 30c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a taki skutek można osiągnąć poprzez wykazanie, że zarówno wcześniej, jak i obecnie podatnik wykonuje kserokopie dokumentów.

Na powyżej wskazywaną istotność uwzględnienia merytorycznej strony czynności przy ocenie różnic między czynnościami aplikanta a prawnika już uprawnionego do świadczenia pomocy prawnej wskazał uwagę także Sąd Najwyższy, m.in. w Uchwale z dnia 10 kwietnia 2013 r. (II UZP 2/13) i w wyroku z dnia 12 lutego 2013 r. (II UK 184/12) w sprawach dot. preferencyjnego ustalenia wysokości składki na ubezpieczenia społeczne, przy których przesłanką ustawową wyłączającą możliwość jej zastosowania również jest wykonywanie tożsamych czynności na rzecz byłego pracodawcy.

Warto zaznaczyć, że stanowisko „specjalisty ds. prawnych” nie daje podstaw do wykonywania zawodu radcy prawnego w ramach stosunku pracy. Potwierdza to stanowisko Komisji Etyki i Wykonywania Zawodu Krajowej Rady Radców Prawnych z dnia 28 stycznia 2018 r., zgodnie z którym w przypadku zatrudnienia na stanowisku innym niż radca prawny, do zatrudnienia tego nie będą znajdowały zastosowania przepisy ustawy o radcach prawnych, a „wykonywanie zawodu radcy prawnego w ramach stosunku pracy” oznacza wykonywanie przez radcę prawnego zawodu w stosunku pracy, dla którego rodzaj pracy określono jako stanowisko radcy prawnego.

Aktualne pozostaje stanowisko w sprawie przedstawione we wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku, jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 163 ze zm.):

Konstrukcja podatku dochodowego od osób fizycznych zakłada zróżnicowanie sposobu opodatkowania poszczególnych rodzajów dochodów (przychodów) osób fizycznych na podstawie systemu przyporządkowywania ich do odpowiedniego źródła przychodów.

Ustawodawca, tworząc system opodatkowania dochodów osób fizycznych, miał na względzie, że przysporzenia uzyskiwane przez osoby fizyczne mogą być skutkiem różnych rodzajów czynności i zdarzeń. Stworzył więc klasyfikację tych przysporzeń na podstawie kryterium źródła przychodów i system ich opodatkowania uwzględniający specyfikę poszczególnych źródeł.

Stosownie do art. 10 ust. 1 pkt 1 i 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

W myśl art. 12 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Zgodnie z definicją zawartą w art. 5a pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Stosownie do art. 9a ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Zgodnie z art. 9a ust. 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Na podstawie art. 30c ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Podatnik, deklarując wybór 19% podatku liniowego, musi uwzględnić przesłanki określone w art. 9a ust. 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Możliwość opodatkowania „podatkiem liniowym” jest wyłączona w stosunku do podatników, którzy uzyskują przychód z działalności gospodarczej z tytułu świadczenia usług na rzecz obecnego lub byłego pracodawcy i usługi te są tożsame z czynnościami, które podatnik lub przynajmniej jeden z jego wspólników (w przypadku prowadzenia działalności w formie spółki niebędącej osobą prawną) wykonywał bądź wykonuje w roku podatkowym w ramach stosunku pracy lub spółdzielczego stosunku pracy. Zwracam jednak uwagę, że zawarty w art. 9a ust. 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych zwrot normatywny „odpowiadających czynnościom” odnosi się do przychodów ze świadczenia usług na rzecz byłego lub obecnego pracodawcy, tożsamych z czynnościami, które podatnik wykonywał w ramach stosunku pracy, a zatem wyłącznie częściowa zbieżność wykonywanych czynności nie stanowi przesłanki wyłączającej możliwość opodatkowania 19% stawką podatku dochodów z działalności gospodarczej (częściowa zbieżność nie jest równoznaczna z tożsamością).

Z opisu sprawy wynika, że od stycznia 2022 r. jest Pan zatrudniony w spółce z o. o. na podstawie umowy o pracę (na stanowisku specjalisty ds. weryfikacji umów, a następnie na stanowisku specjalisty ds. prawnych). Do zakresu Pana obowiązków należy sporządzanie projektów umów zawieranych w ramach działalności gospodarczej pracodawcy, udział w negocjacjach umów, analiza umów, sporządzanie projektów wewnętrznych aktów korporacyjnych oraz podejmowanie czynności administracyjno-biurowych. W grudniu 2024 r. ukończył Pan aplikację radcowską, a następnie w kwietniu 2025 r. przystąpił Pan do zawodowego egzaminu radcowskiego, z którego uzyskał wynik pozytywny, i na tej podstawie został Pan wpisany na listę radców prawnych. W czerwcu 2025 r. złożył Pan ślubowanie radcy prawnego, które łącznie z wpisem na listę radców prawnych stanowi podstawę do rozpoczęcia wykonywania zawodu radcy prawnego. Zamierza Pan rozwiązać umowę o pracę ze spółką z o.o. (byłym pracodawcą) i rozpocząć jednoosobową działalność gospodarczą – kancelarię radcy prawnego. Następnie zamierza Pan rozpocząć świadczenie usług w zakresie odpowiadającym wykonywaniu zawodu radcy prawnego na rzecz swoich klientów, w tym pomocy prawnej na podstawie umowy o świadczenie usług na rzecz byłego pracodawcy, uwzględniając także występowanie przed urzędami i sądami w charakterze pełnomocnika. Zakres usług, które będą świadczone przez Pana w ramach prowadzonej działalności gospodarczej w charakterze radcy prawnego na rzecz byłego pracodawcy, nie będą w ogóle zbieżne z czynnościami wykonywanymi przez Pana w roku podatkowym, którego dotyczy wniosek, w ramach stosunku pracy na rzecz tego pracodawcy. Różnice wykazał Pan w uzupełnieniu wniosku.

Z przedstawionego zdarzenia przyszłego wynika więc, że usługi, które zamierza Pan świadczyć w ramach prowadzonej działalności gospodarczej, nie są tożsame z czynnościami, które wykonuje Pan na podstawie umowy o pracę z byłym pracodawcą.

W konsekwencji nie zachodzą przesłanki, o których mowa w art. 9a ust. 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a zatem możliwe jest opodatkowanie Pana dochodu z pozarolniczej działalności gospodarczej na zasadach określonych w art. 30c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Podsumowanie: dochody z tytułu świadczenia usług uzyskane w ramach prowadzonej działalności gospodarczej w charakterze radcy prawnego, przy nawiązaniu współpracy na podstawie umowy o świadczenie usług z byłym pracodawcą, u którego był Pan zatrudniony na podstawie umowy o pracę na stanowisku specjalisty ds. prawnych w czasie posiadania statusu aplikanta radcowskiego w tym samym roku podatkowym, mogą być opodatkowane stawką 19% podatku liniowego, o którym mowa w art. 30c ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Pan przedstawił, i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

W odniesieniu do powołanych przez Pana interpretacji stwierdzam, że zapadły one w indywidualnych sprawach i nie są wiążące dla organu wydającego tę interpretację.

Ponadto wskazuję, że powołane we wniosku orzeczenia sądów administracyjnych nie mogą wpłynąć na ocenę prawidłowości przedstawionej przez Pana kwestii. Nie negując tych orzeczeń, jako cennego źródła w zakresie wskazywania kierunków wykładni norm prawa podatkowego, stwierdzam, że – moim zdaniem – tezy badanych rozstrzygnięcia nie mają zastosowania w tym postępowaniu.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·   Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pan do interpretacji.

·   Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

·   Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j. Dz.U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·   w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·   w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.