Interpretacja indywidualna

– stanowisko prawidłowe

Szanowna Pani,

stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest prawidłowe

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

19 maja 2025 r. wpłynął Pani wniosek z 7 maja 2025 r. o wydanie interpretacji indywidualnej. Uzupełniła go Pani – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 26 czerwca 2025 r. (wpływ do tutejszego organu 27 czerwca 2025 r. i 4 lipca 2025 r.) oraz z 18 lipca 2025 r. (wpływ do tutejszego organu 21 lipca 2025 r.).

Treść wniosku jest następująca.

Opis stanu faktycznego

Pozostaje Pani w ustroju ustawowej wspólności małżeńskiej z mężem A.B. Działając jako konsumenci zawarli Państwo z Przedsiębiorcą prowadzącym działalność gospodarczą w dziedzinie realizacji projektów budowlanych związanych ze wznoszeniem budynków oraz robót budowlanych związanych ze wznoszeniem budynków mieszkalnych i niemieszkalnych działającym jako Deweloper umowę deweloperską dotyczącą lokalu mieszkalnego.

Zgodnie z postanowieniami umownymi Przedsiębiorca zobowiązał się do wybudowania w ramach realizacji prowadzonego przedsięwzięcia inwestycyjnego budynku, w którym znajdować miał się – oprócz innych lokali mieszkalnych – również lokal mieszkalny, którego dotyczyła zawarta przez Panią i Pani męża umowa deweloperska.

Po uiszczeniu całości wartości nieruchomości zgodnie z zawartą umową przedwstępną lokalu mieszkalnego w dniu 15 września 2022 r., odebrała Pani lokal mieszkalny stanowiący przedmiot umowy oraz rozpoczęła Pani prace aranżacyjno-wykończeniowe.

Już zaledwie po trzech miesiącach od odebrania wyżej wymienionego lokalu mieszkalnego zaobserwowała Pani nadmierne gromadzenie się wilgoci, co doprowadziło do powstania licznych wykwitów, pleśni i grzybów, które stanowiły zagrożenie dla życia i zdrowia mieszkańców.

Deweloper, w czasie gdy prowadził prace osuszające w budynku, w którym znajduje się Pani lokal mieszkalny zaproponował Pani możliwość korzystania z zastępczego lokalu mieszkalnego, albowiem stan zakupionego lokalu uniemożliwiał Pani i rodzinie zamieszkiwanie w nim. Zmagała się Pani bowiem z dolegliwościami górnych dróg oddechowych, dolegliwości dotyczyły również między innymi Pani nowonarodzonego wnuka, którego zmuszona była Pani przyjąć na wychowanie, jako rodzina zastępcza.

Udostępnienie Pani zastępczego lokalu mieszkalnego zostało przez Dewelopera dokonane poprzez zawartą 9 stycznia 2024 r. umowę najmu lokalu mieszkalnego pomiędzy Wynajmującym (osobą fizyczną) a Najemcą (Deweloperem), w której to komparycji umowy Pani oraz mąż zostali określeni jako Mieszkańcy. Umowa ta została przekazana przez Dewelopera, jednak nie zawierała deklaracji o przychodzie po Pani stronie.

Jednocześnie dotychczasowe rozmowy z Deweloperem były prowadzone w ramach rękojmi przy umowie sprzedaży lokalu mieszkalnego. Zgodnie z postanowieniami umowy najmu Deweloper był zobowiązany do uiszczenia płatności czynszu za lokal mieszkalny, który był wpłacany bezpośrednio na rachunek bankowy Wynajmującego.

Deweloper w lutym 2025 r. przekazał Pani oraz mężowi deklarację PIT-11, w której określił, iż kwota uiszczona przez Dewelopera na rachunek bankowy Wynajmującego stanowiła przychód po stronie Pani, jak i męża.

Uzupełnienie opisu stanu faktycznego

Lokal zastępczy został udostępniony Pani przez Dewelopera od 9 stycznia 2024 r. do 31 grudnia 2024 r. Mieszkała Pani w udostępnionym przez Dewelopera lokalu zastępczym, od dnia 9 stycznia 2024 r. do 31 grudnia 2024 r.

Opłaty za lokal mieszkalny, który Pani nabyła od Dewelopera, w okresie kiedy korzystała Pani z lokalu zastępczego, ponosiła Pani samodzielnie.

W ustawowym terminie zostały zgłoszone Deweloperowi wady lokalu mieszkalnego, który Pani nabyła, albowiem w przypadku nieruchomości rękojmia za wady w rzeczy sprzedanej wynosi 5 lat od wydania rzeczy, które do dnia składania niniejszego uzupełnienia nie upłynęły. Podstawę Pani twierdzeń stanowi dyspozycja przepisu art. 568 § 1 Kodeksu cywilnego.

W związku z występującym błędem w sztuce budowlanej pojawił się problem nadmiernego gromadzenia się wilgoci oraz znacznego rozwoju pleśni, dlatego nie mogła Pani przebywać w należącym do Pani lokalu mieszkalnym. Powyższe zostało stwierdzone wynikami wielu badań mykologicznych, które zostały wykonane przez oddział Państwowej Inspekcji Sanitarno-Epidemiologicznej, jak również opiniami ekspertów. Występowanie tych wad nieruchomości (spowodowało), że mienie ruchome również pokryte zostało grzybem i pleśnią, a narażenie na długotrwałe ich wdychanie wywołały u Pani nieodwracalną przewlekłą chorobę układu oddechowego.

W pierwszej kolejności wady były zgłaszane za pośrednictwem korespondencji e-mail, a następnie pisemnie.

Pierwotnie Pani roszczenia do Dewelopera dotyczyły usunięcia wady. Niespełnienie przez Dewelopera roszczenia, zgodnie z dyspozycją przepisu art. 560 § 1 Kodeksu cywilnego, umożliwiło Pani złożenie Deweloperowi jednostronnego oświadczenia o odstąpieniu od umowy przeniesienia własności nieruchomości. Złożyła Pani do Dewelopera – wniosek/jednostronne oświadczenie o przeniesienie (na niego) własności lokalu mieszkalnego, lecz do dnia dzisiejszego czynność ta nie została dokonana (jest na etapie postępowania sądowego).

Wykryte wady w lokalu mieszkalnym były usuwane w ramach rękojmi.

Deweloper zaproponował Pani udostępnienie lokalu zastępczego, na czas prowadzenia prac naprawczych, który z uwagi na problemy zdrowotne Pani przyjęła.

Deweloper zawarł trójstronną umowę najmu z podmiotem wynajmującym, w której to została Pani ujęta jako „korzystający”.

Deweloper jedynie zaproponował Pani lokal zastępczy. Natomiast dla Pani jest oczywiste, że ta propozycja oznaczała zapłatę za lokal zastępczy, albowiem samo znalezienie w pobliżu należącego do Pani lokalu mieszkalnego innego lokalu nie stanowiło dla Pani problemu.

W związku z udostępnieniem Pani lokalu zastępczego nie ponosiła Pani żadnych wydatków, a jedynie koszty mediów oraz zaliczek na poczet czynszu do wspólnoty w należącym do Pani lokalu mieszkalnym, w którym Pani nie przebywała.

Pytania

1.Czy możliwość zamieszkiwania w lokalu zastępczym, która jednocześnie wynikała z niemożności zamieszkiwana w należącym do Pani lokalu, stanowi po Pani stronie przychód, zgodnie z dyspozycją przepisów ustawy o PIT?

2.W przypadku gdyby organ podatkowy uznał, iż możliwość zamieszkiwania w lokalu zastępczym stanowi dla Pani przychód, to czy wydatki poniesione przez Dewelopera stanowią dla Pani koszt uzyskania przychodu?

Pani stanowisko w sprawie

W Pani ocenie, otrzymana przez Panią możliwość zamieszkiwania w lokalu zastępczym nie stanowiła przychodu. Jeżeli natomiast zdaniem organu podatkowego takowy przychód stanowiła, to z uwagi na zasadę kosztu uzyskania przychodu kwota stanowiąca przedmiot opodatkowania winna wynosić 0 złotych.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

W myśl art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 163 ze zm.):

Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Art. 9 ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych stanowi, że:

Dochodem ze źródła przychodów, jeżeli przepisy art. 23o, art. 23u, art. 24-24b, art. 24c, art. 24e, art. 30ca, art. 30da oraz art. 30f nie stanowią inaczej, jest nadwyżka sumy przychodów z tego źródła nad kosztami ich uzyskania osiągnięta w roku podatkowym. Jeżeli koszty uzyskania przekraczają sumę przychodów, różnica jest stratą ze źródła przychodów.

Treść art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wskazuje, że:

Przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9, 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, pkt 11, art. 19, art. 25b, art. 30ca, art. 30da i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Z art. 10 ust. 1 pkt 9 ww. ustawy wynika, że źródłem przychodów są inne źródła.

Stosownie do art. 20 ust. 1 ustawy:

Za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, świadczenia otrzymane z tytułu umowy o pomocy przy zbiorach, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i art. 17.

Z ogólnej definicji przychodów zawartej w art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wynika, iż przychodami są w szczególności otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Do przychodów podatkowych zalicza się tylko takie przychody, które w danym momencie są trwałe, definitywne i bezwarunkowe. Nie będą to zatem jakiekolwiek przychody, lecz przychody, które stanowić będą trwałe przysporzenie majątkowe.

Co do zasady więc o zaliczeniu danego przysporzenia majątkowego do przychodów podlegających opodatkowaniu decyduje definitywny charakter tego przysporzenia w tym sensie, że w sposób ostateczny faktycznie powiększa majątek podatnika (takie przysporzenie, którym może rozporządzać jak właściciel). Przychód podatkowy musi charakteryzować się definitywnością i nie mieć charakteru zwrotnego.

Nieodpłatne świadczenie ma miejsce, gdy świadczeniu jednego z podmiotów nie towarzyszy świadczenie drugostronne, co w konsekwencji wyraża się w zaistnieniu stanu, w którym po stronie przyjmującego dochodzi do zwiększenia aktywów bądź zmniejszenia pasywów. Aby świadczenia podlegały opodatkowaniu, muszą prowadzić do pojawienia się po stronie podmiotu przyjmującego przychodu, czyli korzyści majątkowej, która może wystąpić w dwóch postaciach: prowadzi do powiększenia aktywów, co jest zwykłym skutkiem wypłaty pieniędzy albo do zaoszczędzenia wydatków, co może być następstwem świadczenia rzeczowego lub w formie usługi. W wyniku takiego świadczenia w majątku podmiotu otrzymującego nie pojawia się wprawdzie realny dochód (w znaczeniu ekonomicznym), ale – ponieważ znaczenie dochodu na gruncie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jest szersze – zaoszczędzenie wydatków musi być traktowane na równi z przyrostem majątku.

Najbardziej istotną dla pojęcia nieodpłatnego świadczenia jest przesłanka dotycząca ekwiwalentności, w istocie pozwalająca na stwierdzenie, kiedy mamy do czynienia ze świadczeniem nieodpłatnym. Tylko świadczenia nieekwiwalentne mogą stanowić przychód podatkowy po stronie otrzymującego. Ekwiwalentność, która wyłącza możliwość powstania przychodu podatkowego z tytułu nieodpłatnego przysporzenia, oznacza wystąpienie świadczenia wzajemnego. Ekwiwalentność nie może wystąpić ani w momencie dokonywania świadczenia, ani w jakimkolwiek momencie w przyszłości. Jeżeli bowiem występuje ekwiwalent, jest też korzyść po drugiej stronie, a więc wyłączona jest możliwość uznania świadczenia za nieodpłatne.

Z opisu zdarzenia w szczególności wynika, że Pani i małżonek, działając jako konsumenci zawarli z Przedsiębiorcą prowadzącym działalność gospodarczą w dziedzinie realizacji projektów budowlanych związanych ze wznoszeniem budynków oraz robót budowlanych związanych ze wznoszeniem budynków mieszkalnych i niemieszkalnych działającym jako Deweloper umowę deweloperską dotyczącą lokalu mieszkalnego. Zgodnie z postanowieniami umownymi Przedsiębiorca zobowiązał się do wybudowania w ramach realizacji prowadzonego przedsięwzięcia inwestycyjnego budynku, w którym znajdować miał się – oprócz innych lokali mieszkalnych – również lokal mieszkalny, którego dotyczyła zawarta przez Panią i Pani męża umowa deweloperska. Już zaledwie po trzech miesiącach od odebrania wyżej wymienionego lokalu mieszkalnego zaobserwowała Pani nadmierne gromadzenie się wilgoci, co doprowadziło do powstania licznych wykwitów, pleśni i grzybów, które stanowiły zagrożenie dla życia i zdrowia mieszkańców. W ustawowym terminie zostały zgłoszone Deweloperowi wady lokalu mieszkalnego, który Pani nabyła, albowiem w przypadku nieruchomości rękojmia za wady w rzeczy sprzedanej wynosi 5 lat od wydania rzeczy, które do dnia składania niniejszego uzupełnienia nie upłynęły. Postawę Pani twierdzeń stanowi dyspozycja przepisu art. 568 § 1 Kodeksu cywilnego. Deweloper, w czasie gdy prowadził prace osuszające w budynku, w którym znajduje się Pani lokal mieszkalny zaproponował Pani możliwość korzystania z zastępczego lokalu mieszkalnego, albowiem stan Pani lokalu uniemożliwiał Pani i rodzinie zamieszkiwanie w nim. Udostępnienie Pani zastępczego lokalu mieszkalnego zostało przez Dewelopera dokonane poprzez zawartą w dniu 9 stycznia 2024 r. umowę najmu lokalu mieszkalnego pomiędzy Wynajmującym (osobą fizyczną) a Najemcą (Deweloperem), w której to komparycji umowy Pani oraz mąż zostali określeni jako Mieszkańcy. Zgodnie z postanowieniami umowy najmu Deweloper był zobowiązany do uiszczenia płatności czynszu za lokal mieszkalny, który był wpłacany bezpośrednio na rachunek bankowy Wynajmującego. W związku z występującym błędem w sztuce budowlanej pojawił się problem nadmiernego gromadzenia się wilgoci oraz znacznego rozwoju pleśni, dlatego nie mogła Pani przebywać w należącym do Pani lokalu mieszkalnym. Powyższe zostało stwierdzone wynikami wielu badań mykologicznych, które zostały wykonane przez oddział Państwowej Inspekcji Sanitarno-Epidemiologicznej, jak również opiniami ekspertów. Pierwotnie Pani roszczenia do Dewelopera dotyczyły usunięcia wady. Niespełnienie przez Dewelopera roszczenia, zgodnie z dyspozycją przepisu art. 560 § 1 Kodeksu cywilnego, umożliwiło Pani złożenie deweloperowi jednostronnego oświadczenia o odstąpieniu od umowy przeniesienia własności nieruchomości. Wniosek/jednostronne oświadczenie dotyczył przeniesienia (na Dewelopera) własności lokalu mieszkalnego, lecz do dnia dzisiejszego czynność ta nie została dokonana (jest na etapie postępowania sądowego).

Kwestie odnoszące się do odpowiedzialności związanej z wadami rzeczy zostały uregulowane w ustawie z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1061).

Stosownie do art. 556 tej ustawy:

Sprzedawca jest odpowiedzialny względem kupującego, jeżeli rzecz sprzedana ma wadę (rękojmia).

Z art. 556¹ § 1 ustawy Kodeks cywilny wynika, że:

Wada polega na niezgodności rzeczy sprzedanej z umową. W szczególności rzecz sprzedana jest niezgodna z umową, jeżeli:

1)nie ma właściwości, które rzecz tego rodzaju powinna mieć ze względu na cel w umowie oznaczony albo wynikający z okoliczności lub przeznaczenia;

2)nie ma właściwości, o których istnieniu sprzedawca zapewnił kupującego, w tym przedstawiając próbkę lub wzór;

3)nie nadaje się do celu, o którym kupujący poinformował sprzedawcę przy zawarciu umowy, a sprzedawca nie zgłosił zastrzeżenia co do takiego jej przeznaczenia;

4)została kupującemu wydana w stanie niezupełnym.

Na mocy art. 560 § 1 ww. ustawy:

Jeżeli rzecz sprzedana ma wadę, kupujący może złożyć oświadczenie o obniżeniu ceny albo odstąpieniu od umowy, chyba że sprzedawca niezwłocznie i bez nadmiernych niedogodności dla kupującego wymieni rzecz wadliwą na wolną od wad albo wadę usunie. Ograniczenie to nie ma zastosowania, jeżeli rzecz była już wymieniona lub naprawiana przez sprzedawcę albo sprzedawca nie uczynił zadość obowiązkowi wymiany rzeczy na wolną od wad lub usunięcia wady.

Zgodnie z art. 561 § 1 ustawy Kodeks cywilny:

Jeżeli rzecz sprzedana ma wadę, kupujący może żądać wymiany rzeczy na wolną od wad albo usunięcia wady.

Z art. 568 § 1 ww. ustawy wynika natomiast, że:

Sprzedawca odpowiada z tytułu rękojmi, jeżeli wada fizyczna zostanie stwierdzona przed upływem dwóch lat, a gdy chodzi o wady nieruchomości - przed upływem pięciu lat od dnia wydania rzeczy kupującemu.

W opisanym zdarzeniu nieodpłatne przekazanie Pani zastępczego lokalu mieszkalnego wynika z faktu zakupienia przez Panią od Dewelopera lokalu mieszkalnego, w którym ujawnione zostały wady. W związku z usuwaniem tych wad nie otrzymała Pani żadnych środków pieniężnych, zaś konieczność korzystania przez Panią z lokalu zastępczego wynikała z osuszania budynku, w związku z ujawnionymi wadami w zakupionym lokalu mieszkalnym. Do usunięcia ww. wad – zgodnie z uregulowaniami zawartymi w Kodeksie cywilnym dotyczącymi rękojmi – zobowiązany był Deweloper.

Zatem w sytuacji, gdy to Deweloper pokrywał koszty najmu zastępczego lokalu mieszkalnego, który został udostępniony Pani i mężowi na czas usuwania ww. wad nie uzyskała Pani żadnego przysporzenia majątkowego, co przemawia za tym, że po Pani stronie nie powstał przychód w rozumieniu art. 11 ust. 1 i art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Z uwagi na fakt, że zapewnienie Pani lokalu mieszkalnego przez Dewelopera nie generuje po Pani stronie przychodu, pytanie nr 2 – odnoszące się do kosztów uzyskania przychodów – stało się bezprzedmiotowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pani do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.