Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowna Pani,

stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

1 lipca 2025 r. wpłynął Pani wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej. Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Jestem polskim rezydentem podatkowym i podlegam nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu w Polsce. Chcąc otrzymać przelew, który to miał być przelewem środków w walucie Euro, omyłkowo wskazano błędny rachunek bankowy, który był rachunkiem złotówkowym. W wyniku czego nastąpiło przewalutowanie środków z euro na złotówki. Po wskazaniu właściwego konta, nastąpiła konieczność ponownego przewalutowania środków, ze złotówek na euro. W związku z zaistniałą sytuacją bank pobrał prowizję za przewalutowanie w kwocie ….. Złożyłam reklamację do banku celem odzyskania różnicy, która powstała w wyniku zmiany kursu walut. Bank rozpatrzył moją reklamację pozytywnie, proponując kwotę … tytułem rekompensaty, którą zaakceptowałam. Bank jednak poinformował mnie, że wypłacona rekompensata w postaci zwrotu kwoty różnicy kursowej za dwukrotne przewalutowanie stanowić będzie przychód z innych źródeł, w związku z tym Bank jest zobligowany wystawić PIT-11.

Pytania

1)Czy rekompensatę wypłaconą przez Bank należy traktować jako przychód z innych źródeł w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 9 ustawy o PIT?

2)Czy Bank ma obowiązek wystawienia PIT-11?

Pani stanowisko w sprawie

Ad. 1.

W mojej ocenie, rekompensata w postaci zwrotu kwoty różnicy kursowej za dwukrotne przewalutowanie wypłacona przez Bank po uznaniu reklamacji, nie stanowi przychodu z innych źródeł w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 9 ustawy o PIT.

Ad. 2.

W związku z powyższym, Bank nie jest zobowiązany do wystawienia PIT-11.

Uzasadnienie

W myśl art. 9 ust. 1 opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego, rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku oraz w myśl art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (dalej: Ustawa o PIT): „Przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9, 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, pkt 11, art. 19, art. 25b, art. 30ca, art. 30da i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.”

Z powyższych regulacji wynika zatem, że przychód stanowią m.in. otrzymane lub pozostawione do dyspozycji pieniądze i wartości pieniężne. Przez termin „otrzymane”, zgodnie ze Słownikiem języka polskiego pod redakcją prof. M. Szymczaka (Wydawnictwo Naukowe PWN - 1998 r. wydanie I, tom II, str. 253) należy rozumieć takie pieniądze i wartości pieniężne, które zostały podatnikowi dane. Mając na uwadze istnienie wielu form rozliczeń należy uznać, że otrzymane pieniądze to nie tylko wypłacona gotówka, ale również kwota, która wpłynęła na rachunek bankowy podatnika. Natomiast „postawionymi do dyspozycji” są takie pieniądze i wartości pieniężne, które podatnik, wykazując określoną aktywność, ma możliwość włączyć do swojego władztwa. Innymi słowy, podatnik ma możliwość skorzystania z tychże pieniędzy, a nie jest to uzależnione od dodatkowej zgody osoby stawiającej określone środki do dyspozycji.

Przepis art. 10 ustawy o PIT zawiera katalog źródeł przychodów podlegających opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 9 ww. ustawy źródłem przychodów są inne źródła. Jak stanowi art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych: za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14 ustawy o PIT, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12 - 14 i art. 17.

Użycie w powyższym przepisie sformułowania „w szczególności” wskazuje, iż definicja przychodów z innych źródeł ma charakter otwarty i nie ma przeszkód, aby do tej kategorii zaliczyć również przychody inne niż wymienione wprost w przepisie art. 20 ust. 1 ww. ustawy.

Z przytoczonych przepisów wynika, że podatkiem dochodowym od osób fizycznych objęte jest z reguły każde przysporzenie majątkowe podatnika (zwiększenie jego aktywów), które prowadzi do trwałego powiększenia jego majątku.

W świetle powyższego, przychodem z innych źródeł jest każde przysporzenie majątkowe, mające konkretny wymiar finansowy otrzymane jako świadczenie pieniężne, rzeczowe lub też jako świadczenie nieodpłatne czy częściowo odpłatne. Z przychodem tym mamy jednakże do czynienia wyłącznie w przypadku, kiedy u podatnika występują realne korzyści majątkowe. Podstawą uzyskania ww. przychodu mogą być zatem tylko takie czynności faktyczne lub prawne, w wyniku których rzeczywiście następuje przyrost w majątku danej osoby fizycznej.

W opisanym stanie faktycznym bank rekompensuje mi poniesioną stratę wynikającą z mojego błędu. W takim przypadku nie dochodzi do przysporzenia majątkowego ani do powstania przychodu w rozumieniu art. 11 ustawy o PIT. Wyrównanie straty nie skutkuje zwiększeniem moich aktywów, lecz jedynie przywróceniem stanu majątkowego sprzed zaistnienia błędu.

Należy zauważyć, że zarówno ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych, jak i inne przepisy podatkowe nie zawiera definicji „rekompensaty”. Posiłkując się zatem definicją słownikową zawartą w internetowym Słowniku języka polskiego PWN (https://sjp.pwn.pl) wskazać należy, że „rekompensata” oznacza zrównoważenie lub wyrównanie braku, niedoboru lub ujemnego charakteru czegoś, zlikwidowanie poniesionych przez kogoś strat lub doznanych krzywd, to, co równoważy braki, straty lub krzywdy. Natomiast przychód podatkowy jest określonym przyrostem majątkowym i jego otrzymanie musi mieć charakter definitywny.

Zatem w sytuacji, w której Bank - również wyłącznie z chęci utrzymania dobrych relacji z Wnioskodawcą (klientem) - zdecydował się pokryć stratę, którą Wnioskodawca (klient) poniósł, nie doszło do przyrostu majątku Wnioskodawcy. Bank jedynie wyrównał brak, który zaistniał w majątku Wnioskodawcy.

Wobec tego uznać należy, że w opisanym stanie faktycznym nie doszło do przysporzenia majątkowego po mojej stronie. Tym samym nie można uznać, że wystąpił u mnie przychód.

Stanowisko Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej jest jednoznaczne wskazujące na brak przychodu po stronie klienta banku w przypadku zwrócenia środków w ramach rekompensaty przez bank.

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej podzielił ten pogląd w indywidualnej interpretacji podatkowej z dnia 3 grudnia 2021 r. (0115-KDIT2.4011.630.2021.1 .DP): „Zatem w sytuacji, w której Bank - również wyłącznie z chęci utrzymania dobrych relacji z Wnioskodawcą (klientem) - zdecydował się pokryć stratę, która Wnioskodawca (klient) poniósł, nie doszło do przyrostu majątku Wnioskodawcy. Bank jedynie wyrównał brak, który zaistniał w majątku Wnioskodawcy. Wobec tego uznać należy, że w opisywanej przez Wnioskodawcę sytuacji nie doszło do przysporzenia majątkowego po jego stronie. Tym samym nie można uznać, że u Wnioskodawcy wystąpił przychód.”, w tej samej indywidualnej interpretacji podatkowej wyjaśnił, że przez „rekompensatę” należy rozumieć: „zrównoważenie lub wyrównanie braku, niedoboru lub ujemnego charakteru czegoś, zlikwidowanie poniesionych przez kogoś strat lub doznanych krzywd, to, co równoważy braki, straty lub krzywdy.”

W indywidualnej interpretacji podatkowej z dnia 22 września 2022 roku (0115 KDIT2.4011.483.2022.3.KC) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej również przyczynił się do ww. poglądu: „Uznanie reklamacji przez Bank, polegającej na zwrocie pobranej kwoty 9.324,24 zł z tytułu omyłkowo przelanych środków, nie spowodowało powstania u Pana przychodu, o którym mowa art. 20 ust. 1 w związku z art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Zwrot tych środków nie stanowił przysporzenia po Pana stronie, wobec tego nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Po Pana stronie nie nastąpiło realne przysporzenie majątkowe.”

Warto w tym miejscu podkreślić interpretację indywidualną, która została wydana na rzecz Wnioskującego Banku, w której to Szef Krajowej Administracji Skarbowej pismem z dnia 14 czerwca 2022 r. o znaku DOP3.8222.73.2021.CNRU przesądził, że Bank nie ma obowiązku wystawienia PIT-11 przy wypłacie rekompensaty i uznaniowej wypłaty rekompensaty przez bank, ponieważ takie zwroty nie są przychodami z innych źródeł po stronie podatnika oraz nie ma obowiązku wystawienia PIT-11, cyt. „Tym samym rekompensaty wypłacane przez banki na rzecz swoich klientów, stanowiące zwrot równowartości utraconych przez nich środków finansowych w wyniku uprzednio przeprowadzonej na rachunku klienta kradzieży - nie stanowią przychodu podlegającego opodatkowaniu w rozumieniu przepisów ustawy PIT”. Powyższe dotyczy wypłaty na rzecz klientów banku środków finansowych mających doprowadzić do naprawienia szkody majątkowej, spowodowanej tzw. cyberprzestępczością zarówno w przypadku uznania przez bank reklamacji za zasadną, jak i w przypadku uznania reklamacji za niezasadną (tj. gdy winy za wystąpienie nieprawidłowości nie można przypisać bankowi) niemniej jednak bank, w celu utrzymania dobrych relacji z klientem lub ze względu na inne szczególne okoliczności, wypłaca rekompensatę w celu pokrycia powstałych szkód majątkowych. Skutek rekompensaty w obu tych przypadkach jest taki sam: wyrównanie strat klientowi nie generuje powstania u klienta przychodu w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. „W świetle powyższego, wypłacone przez Wnioskodawcę na rzecz klientów rekompensaty w celu pokrycia powstałych szkód majątkowych (zwrotu poniesionych przez klienta kosztów i strat finansowych), nie stanowią przychodu podlegającego opodatkowaniu w rozumieniu przepisów ustawy o PIT. Tym samym na Wnioskodawcy nie ciążą obowiązki płatnika, o których mowa w art. 42a ustawy PIT.”

Powyższej argumentacji używa się również w interpretacjach indywidualnych dot. opłat i kwot równowartości przewalutowań np. w piśmie z dnia 30 listopada 2021 r. wydanego przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej o znaku 0113-KDIPT2-3.4011.794.2021.1.RR dot. ustalenia skutków podatkowych uznania przez bank reklamacji, gdzie stwierdzono, że: „zwrot środków nienależnie pobranych przez bank nie stanowi przychodu z innych źródeł, ponieważ nie ma do czynienia z przysporzeniem majątkowym, jest to tylko zwrot wcześniej posiadanej przez klienta kwoty”.

Reasumując, mając na uwadze przedstawione fakty, a także treść przepisów ustawy podatkowej oraz przedstawione indywidualne interpretacje podatkowe w mojej ocenie:

1)rekompensata wypłacona przez bank w celu pokrycia kwoty różnicy walutowej za dwukrotne przewalutowanie nie stanowi przychodu w myśl ustawy o PIT,         

2)Bank nie jest zobowiązany do wystawienia informacji PIT-11, gdyż w opisanej sytuacji nie dochodzi do powstania przychodu, a jedynie do zrekompensowania strat przeze mnie poniesionych.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 163 ze zm.):

W świetle art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Jak wynika z powołanego przepisu – co do zasady – przychodem są:

·pieniądze i wartości pieniężne, które zostały otrzymane przez podatnika – tj. takie pieniądze i wartości pieniężne, które podatnik rzeczywiście „dostał, odebrał, zainkasował, objął w posiadanie”;

·pieniądze i wartości pieniężne, które zostały postawione do dyspozycji podatnika – tj. takie przysporzenia, które zostały mu faktycznie udostępnione/przekazane do odbioru; takie pieniądze i środki pieniężne, które podatnik ma możliwość włączyć do swojego władztwa, a więc ma możliwość skorzystania z tychże pieniędzy i wartości pieniężnych i nie jest to uzależnione od dodatkowej zgody osoby stawiającej określone pieniądze i wartości pieniężne do dyspozycji podatnika.

Pojęcie przychodu wiąże się zatem z przysporzeniem majątkowym po stronie podatnika, z wartością wchodzącą do jego majątku. Przychodami w rozumieniu art. 11 powołanej ustawy mogą być tylko takie świadczenia, które nie mają charakteru zwrotnego. Skoro bowiem przychód jest określonym przyrostem majątkowym po stronie podatnika, jego otrzymanie musi mieć charakter definitywny.

Ustawodawca tworząc system opodatkowania dochodów osób fizycznych miał na względzie, że przysporzenia uzyskiwane przez osoby fizyczne mogą być skutkiem różnych rodzajów czynności i zdarzeń. Stworzył więc klasyfikację tych przysporzeń w oparciu o kryterium źródła przychodów i system ich opodatkowania uwzględniający specyfikę poszczególnych źródeł przychodów (obejmujący m.in. kwestię uwzględniania kosztów uzyskania przychodów dla celów ustalenia dochodu z danego źródła przychodów).

Źródła przychodów zostały określone w art. 10 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Wśród nich ustawodawca wyodrębnił – w punkcie 9 ww. przepisu – „inne źródła”.

Stosownie do treści art. 20 ust. 1 tejże ustawy:

Użycie w powyższym przepisie sformułowania „w szczególności” wskazuje, że definicja przychodów z innych źródeł ma charakter otwarty i nie ma przeszkód, aby do tej kategorii zaliczyć również przychody inne niż wymienione wprost w treści art. 20 ust. 1 ustawy. O przychodzie podatkowym z innych źródeł będziemy mówić w każdym przypadku, kiedy u podatnika wystąpią realne korzyści majątkowe.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że jest Pani polskim rezydentem podatkowym i podlega nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu w Polsce. Chcąc otrzymać przelew, który to miał być przelewem środków w walucie Euro, omyłkowo wskazano błędny rachunek bankowy, który był rachunkiem złotówkowym. W wyniku czego nastąpiło przewalutowanie środków z euro na złotówki. Po wskazaniu właściwego konta, nastąpiła konieczność ponownego przewalutowania środków, ze złotówek na euro. W związku z zaistniałą sytuacją bank pobrał prowizję za przewalutowanie w kwocie …. Złożyła Pani reklamację do banku celem odzyskania różnicy, która powstała w wyniku zmiany kursu walut. Bank rozpatrzył Pani reklamację pozytywnie, proponując kwotę … tytułem rekompensaty, którą Pani zaakceptowała. Bank jednak poinformował Panią, że wypłacona rekompensata w postaci zwrotu kwoty różnicy kursowej za dwukrotne przewalutowanie stanowić będzie przychód z innych źródeł, w związku z tym Bank jest zobligowany wystawić PIT-11.

Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie zawiera definicji „rekompensaty”. Odwołując się zatem do definicji słownikowej zawartej w Słowniku Języka Polskiego PWN (https://sjp.pwn.pl) należy wskazać, że słowo rekompensata oznacza zrównoważenie lub wyrównanie braku, niedoboru lub ujemnego charakteru czegoś; zlikwidowanie poniesionych przez kogoś strat lub doznanych krzywd.

Zatem, wypłata przez Bank rekompensaty w postaci zwrotu kwoty różnicy kursowej za dwukrotne przewalutowanie na Pani rzecz na podstawie uznanej reklamacji nie doprowadziła do powstania po Pani stronie przysporzenia majątkowego i tym samym nie może być uznana za przychód podatkowy w świetle ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Zwrot ten, jak Pani wskazała, miał na celu jedynie przywrócenie stanu Pani majątku sprzed dokonanego przewalutowania, czyli nie doprowadził do powiększenia Pani majątku, a jedynie do odzyskania przez Panią własnych środków pieniężnych.

Biorąc pod uwagę przedstawiony we wniosku opis zaistniałego stanu faktycznego oraz powołane wyżej przepisy prawa należy stwierdzić, że wypłata przez Bank rekompensaty w postaci zwrotu kwoty różnicy kursowej za dwukrotne przewalutowanie, nie spowodowała po Pani stronie przysporzenia majątkowego, a tym samym nie skutkuje powstaniem przychodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, w rozumieniu w art. 10 ust. 1 pkt 9 w zw. z art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W konsekwencji Bank nie jest zobowiązany do wystawienia dla Pani informacji PIT-11.

Dodatkowe informacje

Podkreślamy, że procedura wydawania indywidualnych interpretacji przepisów prawa podatkowego nie podlega regułom przewidzianym dla postępowania podatkowego, czy kontrolnego. Należy wskazać, że przy wydawaniu niniejszej interpretacji dokonaliśmy wyłącznie analizy okoliczności podanych we wniosku. Rolą postępowania w sprawie wydania indywidualnej interpretacji przepisów podatkowych nie jest bowiem ustalanie, czy przedstawiony we wniosku stan faktyczny jest zgodny ze stanem rzeczywistym. Ustalenie stanu rzeczywistego stanowi domenę ewentualnego postępowania podatkowego. To na podatniku ciąży obowiązek udowodnienia w toku tego postępowania okoliczności faktycznych, z których wywodzi on dla siebie korzystne skutki prawne. Jeżeli zatem, przedstawiony we wniosku stan faktyczny będzie się różnić od stanu występującego w rzeczywistości, wówczas wydana interpretacja nie będzie chroniła Pani w zakresie przedstawionego stanu faktycznego.

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pani do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego …. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.