Interpretacja indywidualna

 – stanowisko prawidłowe

Szanowny Panie,

stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

4 czerwca 2025 r. wpłynął Pana wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej. Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Wnioskodawca – A. A jest polskim rezydentem podatkowym. Dnia 27 grudnia 2005 r. zawarł z X S.A. z siedzibą w V (aktualnie Y S.A. z siedzibą w V) Umowę Nr (...) o kredyt hipoteczny dla osób fizycznych „(...)” waloryzowany kursem CHF (dalej: „Umowa”).

Kredyt został udzielony na zakup na rynku wtórnym prawa do lokalu mieszkalnego nr 4 położonego przy ul. A 1 w B, częściowe refinansowanie poniesionych nakładów na zakup przedmiotowego lokalu oraz pokrycie kosztów remontu przedmiotowego lokalu. Bank wypłacił kredytobiorcy łączną kwotę 500.000,03 PLN.

Zgodnie z § 5 ust. 1 w zw. z § 7 ust. 1 Umowy, a także na podstawie § 12 ust. 4 Umowy, cała kwota kredytu została wypłacona w złotówkach, miała być także spłacana w złotych polskich. Kredyt został wypłacony w złotówkach przeliczonych zgodnie z kursem kupna CHF według tabeli kursowej Banku. Przez cały okres trwania Umowy Wnioskodawca spłaca kredyt w walucie PLN. Kredyt nie został przez Wnioskodawcę spłacony i nadal jest spłacany.

W ocenie Wnioskodawcy Umowa zawiera wady skutkujące jej nieważnością. Z racji nieważności czynności zobowiązującej do świadczenia, wpłaty Wnioskodawcy na poczet Umowy stanowią nienależne świadczenie w rozumieniu art. 410 § 2 k.c., dlatego też powinny zostać zwrócone Wnioskodawcy na podstawie przepisów o bezpodstawnym wzbogaceniu.

W związku z powyższym, Wnioskodawca wystąpił do Sądu Okręgowego w V z powództwem przeciwko Bankowi o ustalenie nieważności umowy kredytu oraz zapłatę kwoty 199.586,57 PLN.

Bank przedstawił Wnioskodawcy propozycję ugody pozasądowej (dalej: „Ugoda”), na mocy której zaproponował potrącenie roszczenia Wnioskodawcy do wysokości roszczenia Banku. Ponadto Ugoda przewiduje zwrot na rzecz Wnioskodawcy kwoty 304.269,23 PLN (dalej: „Kwota zwrotu”). Zaproponowana przez Bank treść Ugody nie potwierdza jednak nieważności umowy.

Na skutek Ugody Wnioskodawca ma wycofać pozew wraz ze zrzeczeniem się roszczenia. Wnioskodawca podkreśla, że chodzi o ugodę pozasądową. Na dzień złożenia niniejszego wniosku Strony negocjują jeszcze wysokość Kwoty zwrotu na rzecz Wnioskodawcy. Wnioskodawca nie ma wpływu na treść pozostałych postanowień zawartych w Ugodzie. Bank nie zgadza się na wprowadzanie zmian do treści zaproponowanej przez siebie Ugody.

W treści ugody Bank wskazał:

TREŚĆ UGODY

(…)

Wnioskodawca wskazuje, że Bank nie zgadza się na prowadzenie negocjacji co do innych postanowień Ugody niż kwoty rozliczeń (np. Bank nie zgadza się na wprowadzenie do ugody postanowienia, zgodnie z którym strony potwierdziłyby nieważność Umowy, abuzywność niektórych z jej postanowień lub doprecyzowałyby tytuł pod jakim dokonywana jest płatność Kwoty zwrotu).

Istotą wątpliwości Wnioskodawcy jest to, czy Kwota zwrotu jaką otrzyma od Banku będzie podlegała opodatkowaniu. Wnioskodawca ma wątpliwości co do skutków podatkowych w/w sposobu rozliczenia Stron, w szczególności ma wątpliwość co do skutków podatkowych otrzymania Kwoty zwrotu, dlatego składa niniejszy wniosek, aby w zależności od stanowiska organu podatkowego, podjąć decyzję co do zawarcia Ugody.

Wnioskodawca oświadcza, że:

-kredyt z Umowy został zaciągnięty na własne potrzeby mieszkaniowe;

-kredyt został zabezpieczony hipoteką;

-nie korzystał z zaniechania poboru podatku od kwot umorzonych wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego zaciągniętego na realizację innej niż określona w niniejszym wniosku inwestycji.

Bank, z którym Wnioskodawca zawarł Umowę kredytu jest podmiotem, którego działalność podlega nadzorowi państwowego organu nadzoru nad rynkiem finansowym, uprawnionym do udzielania kredytów na podstawie odrębnych ustaw regulujących zasady funkcjonowania takich podmiotów.

Zgodnie z umową ww. kredytu, Wnioskodawca jest zobowiązany do spłaty kredytu. Nieruchomość, na której nabycie Wnioskodawca zaciągnął kredyt położona jest w Polsce.

Wnioskodawca wskazał kwoty rozliczeń:

-Bank wypłacił Wnioskodawcy kwotę 500.000,03 PLN;

-Wnioskodawcy przysługuje roszczenie o zapłatę w wysokości 804.269,26 PLN (kwota 745.783,75 PLN tytułem spłaty rat kapitałowo-odsetkowych, kwota 6.000,00 PLN tytułem prowizji, kwota 1.000,00 PLN tytułem ubezpieczenia kredytu, kwota 5.917,49 PLN tytułem ubezpieczenia niskiego wkładu własnego oraz kwota 45.568,02 PLN tytułem ustalonych przez strony części odsetek ustawowych za opóźnienie wyliczonych za okres od dnia wpływu pozwu do Banku (tj. 17 lutego 2023 r.) do dnia 2 maja 2025 r.);

-Wnioskodawca w dalszym ciągu spłaca kredyt, a więc suma wpłat cały czas się zwiększa. W związku z powyższym, Kwota zwrotu w wysokości 304.269,23 PLN stanowiłaby w istocie, zwrot spłaconych rat Kredytu.

Pytanie

Czy kwota zwrotu, którą Bank ma wypłacić Wnioskodawcy w wyniku ugody pozasądowej, o treści jak w opisanym stanie faktycznym, będzie stanowiła po stronie Wnioskodawcy przychód, od którego Wnioskodawca będzie zobowiązany zapłacić podatek dochodowy?

Pana stanowisko w sprawie

Stanowisko Wnioskodawcy w odniesieniu do przedstawionego powyżej pytania jest takie, że kwota zwrotu nie stanowi przychodu Wnioskodawcy, od której należy uiścić podatek dochodowy.

Uzasadnienie:

Pojęcie przychodu w rozumieniu art. 11 ust. 1 w zw. z art. 1 w zw. z art. 9 ust. 1 w zw. z art. 11 ust. 1 PIT wiąże się z przysporzeniem majątkowym po stronie podatnika, z wartością wchodzącą do jego majątku. Przychodami w rozumieniu art. 11 PIT mogą być tylko takie świadczenia, które nie mają charakteru zwrotnego.

Kwota zwrotu obejmuje zwrot środków pieniężnych, które Wnioskodawca wcześniej zapłacił Bankowi w trakcie trwania umowy kredytu. W ocenie Wnioskodawcy dochodzi wówczas do powrotu w tym zakresie do wcześniej istniejącego stanu posiadania. Wnioskodawca nie otrzymuje niczego, czego wcześniej sam nie posiadał, gdyż odzyskuje swoje własne środki, które bank powinien mu zwrócić z powodu nieważności umowy. Nie dojdzie zatem do przysporzenia w majątku Wnioskodawcy, a zatem nie będzie przychodu po stronie Wnioskodawcy.

Wnioskodawca zwraca ponadto uwagę na to, że sam Bank informuje go w propozycji Ugody (a także na swojej stronie internetowej), że względem kwoty zwrotu nie wystawi PIT-11. Bank informuje ponadto, że dysponuje stosowaną interpretacją Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej w tym zakresie i odsyła do komunikatu na swojej stronie internetowej, z którego wynika, że Kwota zwrotu nie stanowi przychodu kredytobiorcy.

Jak wynika z treści komunikatu na stronie Banku, Bank otrzymał od Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej interpretację indywidualną, w której to organ stwierdził cyt.: (…).

Zgodnie z definicją dochodu jest nim nadwyżka przychodów ze źródła nad kosztami jego uzyskania. Pojęciem pierwotnym dla dochodu jest więc pojęcie przychodu. Ten z kolei definiowany jest przez ustawodawcę, czemu dał wyraz w art. 11 ust. 1, jako otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń. Niemniej jednak z definicji tej wywieść można również, że za przychody podatkowe mogą być uznane tylko takie świadczenia, które są określonym przyrostem majątkowym o charakterze definitywnym, nie mające charakteru zwrotnego.

W przedstawionej powyżej sytuacji, po stronie Wnioskodawcy nie dojdzie do powstania przysporzenia majątkowego, albowiem w związku z zawarciem ugody Wnioskodawca otrzyma zwrot własnych środków pieniężnych, które wpłacił na rzecz Banku. Kwota otrzymana na podstawie ugody z bankiem nie spowoduje więc faktycznego przyrostu w majątku Wnioskodawcy. Kwota zwrotu w wysokości 304.269,23 zł zaproponowana przez bank nie stanowi przychodu do opodatkowania.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Podstawową zasadą obowiązującą w przepisach ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 163 ze zm.) jest zasada powszechności opodatkowania, która wyrażona została w art. 9 ust. 1 tej ustawy.

Zgodnie z jego treścią:

Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

W myśl art. 9 ust. 1a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Jeżeli podatnik uzyskuje dochody z więcej niż jednego źródła, przedmiotem opodatkowania w danym roku podatkowym jest, z zastrzeżeniem art. 25e, art. 29-30cb, art. 30da-30dh, art. 30e-30g, art. 30j-30p oraz art. 44 ust. 7e i 7f, suma dochodów z wszystkich źródeł przychodów.

Stosownie do art. 9 ust. 2 ww. ustawy:

Dochodem ze źródła przychodów, jeżeli przepisy art. 23o, art. 23u, art. 24-24b, art. 24c, art. 24e, art. 30ca, art. 30da oraz art. 30f nie stanowią inaczej, jest nadwyżka sumy przychodów z tego źródła nad kosztami ich uzyskania osiągnięta w roku podatkowym. Jeżeli koszty uzyskania przekraczają sumę przychodów, różnica jest stratą ze źródła przychodów.

Ogólne pojęcie przychodu zostało wyjaśnione w art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Zgodnie z tym przepisem:

Przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9, 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, pkt 11, art. 19, art. 25b, art. 30ca, art. 30da i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Ustawodawca przyjął zasadę, że przychodami są:

1)pieniądze i wartości pieniężne, które:

·zostały otrzymane przez podatnika – czyli takie pieniądze i wartości pieniężne, które podatnik rzeczywiście „dostał, odebrał, zainkasował, objął w posiadanie”;

·zostały postawione do dyspozycji podatnika – czyli takie przysporzenia, które zostały mu faktycznie udostępnione/przekazane do odbioru; takie pieniądze i środki pieniężne, które podatnik ma możliwość włączyć do swojego władztwa, a więc ma możliwość skorzystania z tychże pieniędzy i wartości pieniężnych i nie jest to uzależnione od dodatkowej zgody osoby stawiającej określone pieniądze i wartości pieniężne do dyspozycji podatnika.

2)wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń – czyli takie przysporzenia majątkowe, które mają postać:

·świadczeń w naturze (otrzymane rzeczy lub prawa);

·nieodpłatnych świadczeń innych niż świadczenia w naturze (np. otrzymane usługi).

Pojęcie przychodu wiąże się zatem z przysporzeniem majątkowym po stronie podatnika, z wartością wchodzącą do jego majątku. Przychodami w rozumieniu art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych mogą być tylko takie świadczenia, które nie mają charakteru zwrotnego. Skoro bowiem przychód jest określonym przyrostem majątkowym po stronie podatnika, jego otrzymanie musi mieć charakter definitywny. Z uwagi na wyróżnienie przez ustawodawcę przychodów o charakterze niepieniężnym, uznaje się, że przychodem w rozumieniu art. 11 ust. 1 ustawy jest nie tylko uzyskanie przez podatnika nowych aktywów, ale także zmniejszenie jego pasywów.

Przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie zawierają definicji pojęcia „nieodpłatnego świadczenia”. Dokonując zatem wykładni gramatycznej, za „nieodpłatne świadczenie” uznać należy świadczenia „nie wymagające opłaty, takie, za które się nie płaci, bezpłatne”. Zatem należy przyjąć, że nieodpłatnym świadczeniem jest takie zdarzenie, którego skutkiem (następstwem) jest nieodpłatne przysporzenie majątku jednej osobie kosztem majątku innej osoby, innego podmiotu. Nieodpłatne świadczenie w znaczeniu prawa podatkowego obejmuje nie tylko świadczenie w rozumieniu prawa cywilnego (działanie lub zaniechanie na rzecz innej strony), ale w jego zakres wchodzą także wszystkie zjawiska gospodarcze i zdarzenia prawne, których następstwem jest uzyskanie korzyści kosztem innego podmiotu lub te wszystkie zdarzenia prawne oraz gospodarcze, których skutkiem jest nieodpłatne przysporzenie majątku mające konkretny wymiar finansowy.

Ustawodawca tworząc system opodatkowania dochodów osób fizycznych miał na względzie, że przysporzenia uzyskiwane przez osoby fizyczne mogą być skutkiem różnych rodzajów czynności i zdarzeń. Stworzył więc klasyfikację tych przysporzeń w oparciu o kryterium źródła przychodów i system ich opodatkowania uwzględniający specyfikę poszczególnych źródeł przychodów. W języku powszechnym mianem „źródła” określane jest „to, co stanowi początek czegoś”, „przyczyna czegoś”, a synonimami tego pojęcia są m.in. czynnik sprawczy, powód, pochodzenie.

Przepis art. 10 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych zawiera katalog źródeł przychodów podlegających opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 9 ww. ustawy:

Źródłami przychodów są:

-inne źródła.

Stosownie do art. 20 ust. 1 ww. ustawy:

Za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, świadczenia otrzymane z tytułu umowy o pomocy przy zbiorach, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i art. 17.

Jak dowodzi użycie sformułowania „w szczególności” definicja przychodów z innych źródeł ma charakter otwarty i nie ma przeszkód, aby do tej kategorii zaliczyć również przychody inne niż wymienione wprost w przepisie art. 20 ust. 1 ustawy. W związku z tym każde świadczenie mające realną korzyść finansową, o ile nie stanowi konkretnej kategorii przychodu zaliczanego do jednego ze źródeł wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 1-8b ww. ustawy, jest dla świadczeniobiorcy przychodem z innych źródeł.

Instytucja kredytu uregulowana została przepisami ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1646 ze zm.). Zgodnie z treścią art. 69 ust. 1 tej ustawy:

Przez umowę kredytu bank zobowiązuje się oddać do dyspozycji kredytobiorcy na czas oznaczony w umowie kwotę środków pieniężnych z przeznaczeniem na ustalony cel, a kredytobiorca zobowiązuje się do korzystania z niej na warunkach określonych w umowie, zwrotu kwoty wykorzystanego kredytu wraz z odsetkami w oznaczonych terminach spłaty oraz zapłaty prowizji od udzielonego kredytu.

Otrzymanie kredytu i jego spłata na warunkach przewidzianych w umowie kredytowej są obojętne podatkowo. Przychód po stronie kredytobiorcy pojawia się w przypadku, kiedy dochodzi do umorzenia kredytu, jego części lub odsetek. Wtedy bowiem kredytobiorca osiąga konkretne przysporzenie majątkowe (przychód w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych).

Zgodnie natomiast z definicją dochodu jest nim nadwyżka przychodów ze źródła nad kosztami jego uzyskania. Pojęciem pierwotnym dla dochodu jest więc pojęcie przychodu. Ten z kolei definiowany jest przez ustawodawcę w przytoczonym już wcześniej art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Z definicji tej wywieść można również, że za przychody podatkowe mogą być uznane tylko takie świadczenia, które są określonym przyrostem majątkowym (zarówno zwiększającym aktywa, jak i zmniejszającym pasywa) o charakterze definitywnym, nie mające charakteru zwrotnego.

Stosownie natomiast do treści art. 917 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz.U. z 2024 r. poz. 1061 ze zm.):

Przez ugodę strony czynią sobie wzajemne ustępstwa w zakresie istniejącego między nimi stosunku prawnego w tym celu, aby uchylić niepewność co do roszczeń wynikających z tego stosunku lub zapewnić ich wykonanie albo by uchylić spór istniejący lub mogący powstać.

Powołana definicja ugody pozwala wyróżnić elementy konstrukcyjne tej instytucji. Po pierwsze, ugoda jest zawierana w sytuacji, gdy między stronami stosunku prawnego istnieje niepewność albo spór, co do roszczeń wynikających z tego stosunku. Po drugie, celem zawarcia ugody jest uchylenie tej niepewności lub sporu. Wreszcie po trzecie, strony dążą do osiągnięcia celu przez wzajemne ustępstwa. Tak więc nieodłącznym elementem ugody są wzajemne ustępstwa stron. Poza tym, zarówno w doktrynie, jak i w orzecznictwie podkreśla się szczególną przyczynę prawną ugody. Oznacza to, że ugoda nie tworzy nowego stosunku prawnego, a jedynie odnosi się do istniejącego stosunku prawnego stanowiącego podstawę powództwa, a tym samym podstawę zawarcia ugody.

W opisie sprawy wskazał Pan, że 27 grudnia 2005 r. zawarł umowę kredytu hipotecznego waloryzowanego kursem CHF. Kwota udzielonego kredytu wynosiła 500.000,03 PLN. W Pana ocenie Umowa zawiera wady skutkujące jej nieważnością, a dokonane przez Pana wpłaty na poczet Umowy stanowią nienależne świadczenie w rozumieniu art. 410 § 2 k.c., dlatego też powinny zostać zwrócone. 17 lutego 2023 r. wystąpił Pan z pozwem przeciwko bankowi o ustalenie nieważności umowy kredytowej oraz zapłatę kwoty 199.586,57 PLN. Bank przedstawił Panu propozycję ugody pozasądowej, na mocy której zaproponował potrącenie Pana roszczenia do wysokości roszczenia Banku oraz zwrot na Pana rzecz kwoty wierzytelności w wysokości 304.269,23 PLN.

W treści ugody wskazano, że przysługują Panu roszczenia o zapłatę w wysokości 804 269,26 PLN, na które składają się: 745 783,75 PLN tytułem rat kapitałowo-odsetkowych; 5 917,49 PLN tytułem Ubezpieczenia Niskiego Wkładu Własnego; 1 000,00 PLN tytułem składek na poczet ubezpieczenia; 6 000,00 PLN tytułem opłat i prowizji związanych z kredytem; a także 45 568,02 PLN tytułem ustalonych przez Strony części odsetek ustawowych za opóźnienie.

W wyniku wzajemnych rozliczeń, tj. potrącenia Pana roszczenia w wysokości 804 269,26 PLN z roszczeniem banku w wysokości 500 000,03 PLN, Bank zobowiązany jest do zapłaty na Pana rzecz pozostałej kwoty przysługującego roszczenia, tj. 304 269,23 PLN.

Zasady i skutki dokonywania kompensaty (potrącenia) reguluje przepis art. 498 ustawy Kodeks cywilny. Zgodnie z tym przepisem:

§ 1 Gdy dwie osoby są jednocześnie względem siebie dłużnikami i wierzycielami, każda z nich może potrącić swoją wierzytelność z wierzytelności drugiej strony, jeżeli przedmiotem obu wierzytelności są pieniądze lub rzeczy tej samej jakości oznaczone tylko co do gatunku, a obie wierzytelności są wymagalne i mogą być dochodzone przed sądem lub przed innym organem państwowym.

§ 2 Wskutek potrącenia obie wierzytelności umarzają się nawzajem do wysokości wierzytelności niższej.

Potrącenie wierzytelności jest jedną z form wygaśnięcia zobowiązania w wyniku wykonania świadczenia przez umorzenie wzajemnych wierzytelności między stronami. Wygaśnięcie zobowiązania przez potrącenie, czyli kompensata wierzytelności, następuje wówczas, jeżeli jedna strona jest w stosunku do drugiej dłużnikiem i jednocześnie wierzycielem, tj. ma zarówno wierzytelność, jak i zobowiązanie względem tej drugiej strony. Potrącenie, mimo że dotyczy świadczeń tego samego rodzaju (z reguły pieniężnych), prowadzi do zaliczenia jednej wierzytelności na poczet drugiej. Dochodzi w ten sposób do zaspokojenia wierzyciela i osiągnięcia tym samym celu zobowiązania. Na skutek potrącenia wierzytelności obydwu stron umarzają się nawzajem do wysokości wierzytelności niższej. Instytucja potrącenia jest substytutem świadczenia, dzięki któremu dłużnik płaci swój dług i zwalnia się z zobowiązania. W momencie potrącenia następuje faktyczne spełnienie świadczenia. Potrącenie jest więc formą wykonania zobowiązania, do którego, w myśl art. 503 Kodeksu cywilnego, stosuje się przepisy o zaliczeniu zapłaty.

Wprawdzie przez potrącenie strony nie otrzymują efektywnie należnych im świadczeń, ale wskutek zaliczenia wierzytelności jednej z nich na poczet wierzytelności drugiej każda ze stron zostaje zwolniona ze swego długu, co pozwala uznać ich długi za spłacone. Tym samym potrącenie jako sposób wygaszenia stosunku zobowiązaniowego uznaje się za równoważny spełnieniu świadczenia (zapłacie).

W sytuacji, gdy dojdzie do umorzenia należności poprzez potrącenie wierzytelności, u stron nie wystąpi przychód podatkowy. Przychód podatkowy wystąpiłby wówczas, gdy doszłoby do częściowej kompensaty wierzytelności, a wierzyciel zwolniłby dłużnika z pozostałej części długu.

W przedmiotowej sprawie bank dokona na Pana rzecz zwrotu środków pieniężnych, które wcześniej na mocy umowy kredytu wpłacił Pan tytułem spłaty rat kapitałowo-odsetkowych, ubezpieczenia niskiego wkładu własnego, tytułem składki na poczet ubezpieczenia oraz opłat i prowizji związanych z kredytem. Wobec powyższego, wypłata przez bank na Pana rzecz tego zwrotu będzie dla Pana neutralna podatkowo. W wyniku tego zwrotu nie osiągnie Pan bowiem konkretnego przysporzenia majątkowego, a więc zwrot ten nie spowoduje po Pana stronie powstania przychodu w rozumieniu przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Tym samym – nie będzie na Panu ciążył obowiązek zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych z tego tytułu.

Odnosząc się do kwestii otrzymania przez Pana na podstawie ugody odsetek ustawowych za opóźnienie, należy wskazać, że instytucję prawną odsetek za zwłokę reguluje art. 481 § 1 ustawy Kodeks cywilny, zgodnie z którym:

Jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi.

Jednocześnie stosownie do art. 21 ust. 1 pkt 95b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Wolne od podatku dochodowego są odsetki z tytułu nieterminowej wypłaty należności niepodlegających opodatkowaniu podatkiem dochodowym, wolnych od podatku dochodowego lub od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Przepis art. 21 ust. 1 pkt 95b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych zwalnia z opodatkowania wszelkie odsetki za opóźnienie wypłacone w związku ze świadczeniami, które nie podlegają opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Wobec powyższego odsetki ustawowe za opóźnienie będą stanowić dla Pana przychód z innych źródeł stosowanie do art. 10 ust. 1 pkt 9 w zw. z art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, jednakże w związku z tym, że kwota zwrotu wpłaconych przez Pana rat kapitałowo-odsetkowych, ubezpieczenia niskiego wkładu własnego, kwoty tytułem składki na poczet ubezpieczenia oraz opłat i prowizji związanych z kredytem, nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, wypłacone Panu odsetki będą korzystać ze zwolnienia z opodatkowania na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 95b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Mając na uwadze powyższe, w przypadku dokonania przez bank wypłaty na Pana rzecz pozostałej kwoty roszczenia w wysokości 304 269,23 PLN otrzyma Pan z powrotem zwrot zapłaconych bankowi kwot oraz kwotę tytułem odsetek ustawowych. Nie ma zatem podstaw, aby zwróconą przez bank kwotę wraz z odsetkami uznać za przychód podlegający opodatkowaniu. Dla celów podatkowych wypłata ww. kwot będzie obojętna podatkowo. Tym samym nie będzie Pan miał obowiązku rozliczenia tych środków dla celów podatkowych.

Wobec powyższego, Pana stanowisko należało w całości uznać za prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Należy zastrzec, że interpretacja indywidualna dotyczy wyłącznie sprawy będącej przedmiotem wniosku w kontekście sformułowanego pytania interpretacyjnego oraz własnego stanowiska, natomiast nie rozstrzyga innych kwestii opisanych we wniosku.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym podanym w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona interpretacja traci swoją aktualność.

Niniejszą interpretację wydano w oparciu o opis zdarzenia przyszłego przedstawionego we wniosku. Rolą postępowania w sprawie wydania indywidualnej interpretacji przepisów podatkowych nie jest ustalanie stanu faktycznego, stanowi to bowiem domenę ewentualnego postępowania podatkowego. To na podatniku ciąży obowiązek udowodnienia w toku tego postępowania okoliczności faktycznych, z których wywodzi on dla siebie korzystne skutki prawne. Organ nie prowadzi postępowania dowodowego, ograniczając się do analizy okoliczności podanych we wniosku. W stosunku do tych okoliczności wyraża swoje stanowisko, które zawsze musi być jednak ustosunkowaniem się do poglądu (stanowiska) prezentowanego w danej sprawie przez wnioskodawcę. Jeżeli w toku ewentualnego postępowania organ uzna, że zdarzenie opisane we wniosku różni się od zdarzenia występującego w rzeczywistości, wówczas wydana interpretacja nie będzie Państwa chroniła.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pan do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1) z zastosowaniem art. 119a;

2) w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3) z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

‒w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

‒w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.