
Temat interpretacji
Temat interpretacji
Temat interpretacji
Temat interpretacji
Temat interpretacji
Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe
Szanowny Panie,
stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanych stanów faktycznych i zdarzenia przyszłego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest prawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
30 kwietnia 2025 r. wpłynął Pana wniosek z 30 kwietnia 2025 r. o wydanie interpretacji indywidualnej. Uzupełnił go Pan pismami z 17 czerwca 2025 r. (wpływ 17 czerwca 2025 r.) oraz z 20 czerwca 2025 r. (wpływ 20 czerwca 2025 r.) – w odpowiedzi na wezwanie. Treść wniosku jest następująca:
Opis stanów faktycznych i zdarzenia przyszłego
(…) [dalej: Wnioskodawca] jest polskim rezydentem podatkowym, tj. podlega nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu w Polsce dla potrzeb PIT. Wnioskodawca pozostaje w ustroju wspólności majątkowej małżeńskiej.
Wnioskodawca nie prowadzi jednoosobowej działalności gospodarczej, co oznacza, że wszystkie wykonywane przez niego czynności w opisywanym wniosku zostały/zostaną dokonane jako osoba fizyczna nieprowadząca działalności gospodarczej, stanowiąc rozporządzanie majątkiem prywatnym.
Wnioskodawca dokonał (…)2020 r. nabycia do majątku wspólnego działki budowlanej, na której wybudowany został dom jednorodzinny dwulokalowy, tzw. bliźniak.
(…)2023 r. Wnioskodawca zbył jeden z lokali mieszkalnych znajdujących się w domu jednorodzinnym, tzw. połowę bliźniaka [dalej: Nieruchomość]. Druga połowa domu (tj. drugi z lokali mieszkalnych) zamieszkiwana jest przez Wnioskodawcę wraz z rodziną (małżonką oraz dziećmi).
Przychód ze sprzedaży Nieruchomości wyniósł (…), a koszty uzyskania przychodów (…), na które składały się m.in. połowa kwoty zapłaconej za działkę budowlaną, na której postawiony został dom jednorodzinny, połowa kosztu aktu notarialnego oraz połowa kosztu budowy domu jednorodzinnego. W rezultacie, Wnioskodawca wykazał dochód w wysokości (…).
Jednocześnie w złożonym zeznaniu rocznym PIT-39 Wnioskodawca wskazał, że całość uzyskanego ze sprzedaży Nieruchomości dochodu podlega zwolnieniu na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o PIT. Wnioskodawca zadeklarował więc skorzystanie z tzw. ulgi mieszkaniowej, tj. oświadczył, że przeznaczy uzyskany ze sprzedaży Nieruchomości przychód na własne cele mieszkaniowe nie później niż w okresie trzech lat od końca roku podatkowego, w którym nastąpiło odpłatne zbycie Nieruchomości.
W momencie składania wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej Wnioskodawca poniósł następujące wydatki na własne cele mieszkaniowe:
1.Zakup lokalu mieszkalnego (mieszkania) [dalej: Mieszkanie] (…)2024 r. (umowa przedwstępna podpisana w (...)2023 r.) w kwocie (…) wraz z miejscem postojowym w garażu (w kwocie (…)). Miejsce postojowe nie jest odrębną nieruchomością. Stanowi ono część wspólną do wyłącznego korzystania przez właściciela nieruchomości (Mieszkania).
Wnioskodawca zamierza w nabytym Mieszkaniu realizować wraz z małżonką własne cele mieszkaniowe w bliżej nieokreślonej przyszłości. W związku z lokalizacją Mieszkania w X, co wiąże się z lepszym dostępem do komunikacji, sklepów, placówek medycznych oraz urzędów, a także biorąc pod uwagę fakt, że większość obowiązków zawodowych Wnioskodawcy oraz małżonki Wnioskodawcy realizowana jest w tym mieście, Wnioskodawca planuje wykorzystywać zakupione Mieszkanie do celów mieszkaniowych, zamieszkując w nim głównie w dni robocze (samodzielnie lub z małżonką). Może się również zdarzyć, że ze względu na obowiązki zawodowe, małżonka Wnioskodawcy będzie w niektóre dni robocze zamieszkiwała w Mieszkaniu.
Wnioskodawca nie wyklucza również przeniesienia się do zakupionego Mieszkania „na stałe”. Może się to wydarzyć w momencie osiągnięcia pełnoletności przez jego dzieci. Wówczas Wnioskodawca mógłby przekazać swoim dzieciom (dziecku) obecnie zamieszkaną połowę bliźniaka, a sam przenieść się wraz z małżonką do Mieszkania.
W związku z powyższym, niezależnie od przedstawionych powyżej możliwych rozwiązań, Wnioskodawca zamierza realizować własne cele mieszkaniowe w zakupionym Mieszkaniu.
Niemniej, na tą chwilę Wnioskodawca wynajął zakupione Mieszkania w celu zgromadzenia oszczędności.
2.Wydatki poniesione na wykończenie tej części domu jednorodzinnego (tj. połowy bliźniaka), w której mieszka Wnioskodawca. Wydatki zostały poniesione po sprzedaży Nieruchomości.
Wnioskodawca zastanawia się również nad poniesieniem kolejnych wydatków. Powziął on jednak wątpliwości, czy poniesione przez niego wydatki będą mogły zostać zakwalifikowane jako spełniające własne cele mieszkaniowe.
Wnioskodawca nie podjął jeszcze ostateczniej decyzji w zakresie wydatkowania pozostałej części uzyskanego ze sprzedaży Nieruchomości przychodu, niemniej rozważane są dwa warianty:
Wariant I
Zakup działki budowlanej znajdującej się w odległości ok. (…) km od X. Wnioskodawca nie podjął jeszcze ostatecznej decyzji w zakresie lokalizacji działki. Brane pod uwagę są dwie lokalizacje: okolice zamieszkania rodziców małżonki Wnioskodawcy lub rodziców Wnioskodawcy. Obie lokalizacje znajdują się we wspomnianej odległości ok. (…) km od X.
Wnioskodawca rozważa w przyszłości wyprowadzenie się z X. W związku z tym, zastanawia się nad nabyciem działki budowlanej już w tym momencie, na której w przyszłości wybuduje dom. Zakup działki w tym momencie podyktowany jest szybkim wzrostem wartości cen nieruchomości w okolicy.
Wnioskodawca nie jest jednak w stanie przedstawić precyzyjnej daty rozpoczęcia/zakończenia budowy domu. Wynika to głównie ze względów finansowych. Wnioskodawca poniósł w ostatnim czasie znaczne koszty jak np. zakup Mieszkania, wobec czego budowa domu rozpoczęłaby się w bliżej nieokreślonej przyszłości, jak tylko Wnioskodawca zgromadzi niezbędne oszczędności. Przeniesienie centrum interesów życiowych w okolicę miejsca zamieszkania rodziców małżonki Wnioskodawcy lub rodziców Wnioskodawcy motywowane jest chęcią sprawowania opieki nad rodzicami, którzy są w podeszłym wieku.
Zakładając, że Wnioskodawca wybuduje w przyszłości dom, a jego odległość od X jest znacząca (w której to Wnioskodawca realizuje głównie swoje obowiązki zawodowe), Wnioskodawca w dniach roboczych będzie zamieszkiwał w Mieszkaniu. Obecnie zamieszkiwana połowa bliźniaka zostanie sprzedana lub przekazana dzieciom (dziecku).
W rezultacie, w opisywanym wariancie Wnioskodawca będzie realizował własne cele mieszkaniowe w dwóch nieruchomościach, tj. w wybudowanym domu oraz Mieszkaniu.
Wariant II
Drugi wariant dotyczy spłaty pozostałej kwoty kredytu zaciągniętego na posiadany przez Wnioskodawcę drugi lokal mieszkalny położony w X [dalej: Drugie Mieszkanie].
Jako, że Wnioskodawca nie podjął jeszcze ostatecznej decyzji co od zakupu działki budowlanej pod budowę domu, rozważa on również rozwiązanie, w którym to dokonałby spłaty kredytu zaciągniętego na Drugie Mieszkanie. Kredyt na Drugie Mieszkanie został zaciągnięty przed sprzedażą Nieruchomości.
Tak jak już wspomniano, Wnioskodawca zamierza obecnie zamieszkiwaną połowę bliźniaka sprzedać lub przekazać dzieciom. W związku z tym, w opisywanym wariancie Wnioskodawca zamierza realizować własne cele mieszkaniowe w Mieszkaniu oraz Drugim Mieszkaniu.
Wykonywane obowiązki zawodowe przez małżonkę Wnioskodawcy również wymagają mobilności, odbywania spotkań w różnych częściach X o różnych porach. Wobec powyższego, może się zdarzyć sytuacja, w której to Mieszkanie oraz Drugie Mieszkanie będą wykorzystywane jednocześnie przez Wnioskodawcę i małżonkę Wnioskodawcy, na takiej zasadzie, że np. jeden z małżonków ze względu na obowiązki zawodowe będzie w danym dniu zamieszkiwał w Mieszkaniu, a drugi w Drugim Mieszkaniu.
Drugie mieszkanie zlokalizowane jest nieopodal drogi wyjazdowej z X w kierunku miejsca zamieszkania zarówno rodziców małżonki Wnioskodawcy, jak i rodziców Wnioskodawcy, co skutkowałoby ułatwionym dojazdem do rodziców wymagających opieki.
Wobec powyższego, ponieważ Wnioskodawca nie wybudowałby w opisywanym wariancie domu, realizowałby on własne cele mieszkaniowe w Mieszkaniu oraz Drugim Mieszkaniu.
W pismach z 17 czerwca 2025 r. i 20 czerwca 2025 r., stanowiących uzupełnienia wniosku, udzielił Pan następujących odpowiedzi na zawarte w wezwaniu pytania:
I.Doprecyzował Pan opis sprawy w odniesieniu do Pana pytań nr 1 i 2 wniosku, udzielając odpowiedzi na poniższe pytania:
1.Proszę wskazać:
a)w jaki sposób i w jakim celu nabył Pan działkę budowlaną, na które został wybudowany bliźniak, do majątku wspólnego (np. umowa kupna-sprzedaży, darowizna, spadek, inny – jaki?)?
b)w przypadku wskazania, że ww. nabycie przez Pana nastąpiło w drodze spadku, należy wskazać dokładną datę śmierci Pana spadkodawcy, a także, czy został przeprowadzony dział spadku. Jeżeli tak to proszę wskazać:
-datę przeprowadzenia działu spadku,
-skutki prawne przeprowadzonego działu spadku dla każdego spadkobiercy,
-czy wartość majątku nabytego przez spadkobiorcę (Pana) wskutek działu spadku po spadkodawcy mieściła się w wartości majątku jaki przysługiwał Panu pierwotnie w całej masie spadkowej (należy wziąć pod uwagę wszystkie składniki jakie wchodziły w skład masy spadkowej), czy też przekraczała wartość dotychczasowego udziału spadkowego?
Proszę wyjaśnić powyższą kwestię bez wskazywania kwot. Organ nie wylicza na podstawie podanych kwot, czy wartość majątku nabytego przez Pana mieściła się w udziale jaki przysługiwał Panu pierwotnie w całej masie spadkowej po spadkodawcy.
Odpowiedź: Działka została nabyta przez Wnioskodawcę na podstawie umowy kupna-sprzedaży. Działka została nabyta w celu wybudowania na niej domu jednorodzinnego dwulokalowego, co następnie Wnioskodawca uczynił.
2.W jakiej miejscowości zakupił Pan (…) października 2020 r. działkę budowlaną, na której został wybudowany bliźniak?
Odpowiedź: Działka została zakupiona w Y.
3.Należy wyjaśnić:
a)od kiedy planuje/zamierza Pan wykorzystywać nowy lokal mieszkalny (Mieszkanie) do własnych celów mieszkaniowych (proszę wskazać przybliżoną datę)?
Odpowiedź: W przeciągu 10 lat.
b)czy w ww. Mieszkaniu będzie realizował Pan własne cele mieszkaniowe, tj. czy będzie mieszkał Pan w tym Mieszkaniu? Ile czasu w ciągu roku?
Odpowiedź: Wnioskodawca planuje wykorzystywać zakupione Mieszkanie wraz z małżonką do własnych celów mieszkaniowych w przyszłości, zamieszkując w nim głównie w dni robocze, gdy obowiązki zawodowe będą od niego lub jego małżonki tego wymagały. Wobec powyższego, możliwa jest sytuacja, w której to w dniach roboczych Wnioskodawca będzie zamieszkiwał w Mieszkaniu samodzielnie, razem z małżonką lub samodzielnie będzie w nim przebywała małżonka Wnioskodawcy.
Wnioskodawca nie wyklucza również możliwości stałego zamieszkania w nabytym Mieszkaniu wraz z małżonką. Taka sytuacja może bowiem nastąpić w momencie osiągnięcia pełnoletności przez jego dzieci. Wówczas Wnioskodawca rozważa przekazanie obecnie zajmowanej połowy bliźniaka swoim dzieciom oraz przeniesienie się wraz z małżonką do Mieszkania. W szczególności mogłoby to nastąpić „na starość”, jeżeli Wnioskodawca zdecydowałby się na relokację ze względu na udogodnienia, tj. dostępność do sklepów, placówek medycznych.
W obu przypadkach Wnioskodawca będzie więc realizował własne cele mieszkaniowe w Mieszkaniu. Opisany stan będzie trwał przez cały rok.
c)w jaki sposób będzie realizował Pan własne potrzeby mieszkaniowe jednocześnie w dwóch różnych nieruchomościach, tj. w Mieszkaniu, które Pan zakupił w 2024 r. oraz w drugiej połowie bliźniaka, której Pan nie sprzedał?
Odpowiedź: Jak wskazano we wniosku jest to związane z wykonywanymi przez Wnioskodawcę oraz małżonkę Wnioskodawcy obowiązkami zawodowymi, które realizowane są w X. Jako, że Wnioskodawca zamieszkuje obecnie wraz z małżonką w miejscowości położonej pod X, niejednokrotnie stanowi dla niego problem (lub jego małżonki) punktualny dojazd na umówione spotkania ze względu na natężenie ruchu i występujące w mieście korki – szczególnie w godzinach porannych. W przypadku zamieszkiwania w Mieszkaniu problem ten zostałby wyeliminowany, ponieważ Wnioskodawca (lub jego małżonka) mógłby między innymi skorzystać z komunikacji miejskiej.
W konsekwencji, tak jak wspomniano w poprzednim punkcie, Wnioskodawca planuje wykorzystywać zakupione Mieszkanie wraz z małżonką do własnych celów mieszkaniowych w przyszłości, zamieszkując w nim głównie w dni robocze, gdy obowiązki zawodowe będą od niego lub jego małżonki tego wymagały.
Wobec powyższego, możliwa jest sytuacja, w której to w dniach roboczych Wnioskodawca będzie zamieszkiwał w Mieszkaniu samodzielnie, razem z małżonką lub samodzielnie będzie w nim przebywała małżonka Wnioskodawcy.
d)w której miejscowości (czy w tej, w której obecnie zamieszkuje Pan wraz z rodziną, czy też w Mieszkaniu w X) będzie znajdowało się Pana centrum interesów osobistych i gospodarczych?
Odpowiedź: Centrum interesów osobistych i gospodarczych Wnioskodawcy będzie znajdowało się w obu miejscowościach, ponieważ w tej, w której obecnie Wnioskodawca zamieszkuje będą realizowane głównie interesy osobiste, natomiast interesy gospodarcze będą realizowane w Mieszkaniu. W rezultacie Wnioskodawca będzie dzielił swój czas pomiędzy te dwie lokalizacje częściowo mieszkając w Y i Mieszkaniu (głównie ze względów na cele biznesowe).
4. Wobec wskazania we wniosku:
Miejsce postojowe nie jest odrębną nieruchomością. Stanowi ono część wspólną do wyłącznego korzystania przez właściciela nieruchomości (Mieszkania).
proszę wskazać:
a)czy przez „miejsce postojowe” mam rozumieć:
·miejsce postojowe w wielostanowiskowym pomieszczeniu garażowym wewnątrz (w podziemiach) budynku mieszkalnego wielorodzinnego?
·miejsce postojowe w osobnym budynku o przeznaczeniu garażowym?
Odpowiedź: Miejsce postojowe w wielostanowiskowym pomieszczeniu garażowym wewnątrz (w podziemiach) budynku mieszkalnego wielorodzinnego.
b)czy w akcie notarialnym dokumentującym nabycie Mieszkania jest wskazane, że miejsce postojowe jest pomieszczeniem przynależnym do tego Mieszkania?
Odpowiedź: W akcie notarialnym wskazane jest, że z własnością lokalu związany jest udział, w ramach którego każdoczesnemu właścicielowi lokalu przysługiwać będzie prawo do wyłącznego korzystania z miejsca postojowego.
c)czy powierzchnia miejsca postojowego jest doliczana do powierzchni użytkowej Mieszkania oraz łącznej powierzchni wszystkich lokali przy obliczaniu Pana udziału w nieruchomości wspólnej (art. 3 pkt 3 ustawy z dnia z dnia 24 czerwca 1994 r. o własności lokali (t. j. Dz.U. z 2021 r. poz. 1048))?
Odpowiedź: Powierzchnia miejsca postojowego nie jest doliczana do powierzchni użytkowej Mieszkania. W akcie wskazano, że z własnością lokalu związany jest udział wynoszący (…) części we wspólnych częściach budynku – w ramach tego udziału zostało wskazane miejsce postojowe.
d)czy nabycie Mieszkania oraz miejsca postojowego nastąpiło na podstawie jednego aktu notarialnego, czy też wielu aktów notarialnych (ilu?)?
Odpowiedź: Na podstawie jednego aktu notarialnego.
e)czy w akcie notarialnym/aktach notarialnych przenoszącym/przenoszących własność została wyodrębniona cena za miejsce postojowe?
Odpowiedź: Nie.
f)czy aktem notarialnym przenoszącym własność „miejsca postojowego” nabył Pan:
·wyznaczone „liniami miejsce postojowe”, tj. udział w garażu podziemnym (nieruchomości)?
·inną nieruchomość/prawo? – jeśli tak to jaką/jakie?
Odpowiedź: Wyznaczone „liniami miejsce postojowe".
g)czy miejsce postojowe stanowi odrębny przedmiot własności/obrotu?
Odpowiedź: Nie.
5.Czy posiada Pan jeszcze inne nieruchomości (lokale mieszkalne lub budynki, inne niż zostały wymienione we wniosku)? Jeżeli posiada Pan jeszcze inne nieruchomości, to czy udostępniał/udostępnia Pan te nieruchomości innym osobom na podstawie umowy najmu, dzierżawy lub innej umowy o podobnym charakterze?
Odpowiedź: Wnioskodawca posiada dwa miejsca garażowe znajdujące się w hali garażowej Drugiego Mieszkania. Jedno z nich jest wynajmowane wraz z nieruchomością, a drugie wynajmowane jest na podstawie osobnej umowy najmu, która kończy się w lipcu 2025 r.
6.Czy w momencie dokonywania wszystkich czynności opisanych we wniosku pozostanie Pan we wspólności ustawowej małżeńskiej?
Odpowiedź: Tak.
II.Wskazał Pan, którego konkretnego zdarzenia przyszłego dotyczy Pana wniosek, tj.:
1. Możliwości skorzystania z ulgi mieszkaniowej w sytuacji zakupu działki budowlanej?
2. Możliwości skorzystania z ulgi mieszkaniowej w sytuacji spłaty pozostałej kwoty kredytu zaciągniętego na Drugie Mieszkanie?
Odpowiedź: Możliwości skorzystania z ulgi mieszkaniowej w sytuacji spłaty pozostałej kwoty kredytu zaciągniętego na Drugie Mieszkanie.
III.Doprecyzował Pan opis sprawy w przypadku, gdy Pana wniosek dotyczy możliwości skorzystania z ulgi mieszkaniowej w sytuacji spłaty pozostałej kwoty kredytu zaciągniętego na Drugie Mieszkanie (część II pkt 2), poprzez wskazanie:
a)kiedy zostało zakupione przez Pana Drugie Mieszkanie (proszę wskazać datę (dd-mm-rrrr)?
Odpowiedź: (…)2012 r., nieruchomość została zakupiona od dewelopera.
b)kiedy został zaciągnięty kredyt na Drugie Mieszkanie (proszę wskazać datę (dd-mm-rrrr)?
Odpowiedź: (…)2012 r.
c)czy kredyt na Drugie Mieszkanie został zaciągnięty w banku lub w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej, mających siedzibę w Polsce, innym państwie członkowskim Unii Europejskiej lub w innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego albo w Konfederacji Szwajcarskiej?
Odpowiedź: Kredyt został zaciągnięty w banku mającym siedzibę w Polsce.
d)czy w umowie kredytowej został określony cel, na jaki został on zaciągnięty, jeżeli tak, to jaki cel wynika z tej umowy?
Odpowiedź: Tak, jest to kredyt hipoteczny na objętą wnioskiem nieruchomość, tj. Drugie Mieszkanie.
e)czy jest Pan stroną umowy kredytowej i czy odpowiada Pan za spłatę ww. kredytu solidarnie, a więc do pełnej wysokości?
Odpowiedź: Tak, Wnioskodawca jest stroną umowy. Kredyt został zaciągnięty wspólnie z małżonką. Wnioskodawca odpowiada za spłatę kredytu solidarnie do pełnej wysokości.
f)w jaki sposób będzie realizował Pan własne potrzeby mieszkaniowe jednocześnie w dwóch różnych nieruchomościach położonych w tej samej miejscowości (w X) – proszę szczegółowo wyjaśnić?
Odpowiedź: Drugie Mieszkanie podobnie jak Mieszkanie, również znajduje się w X.
Kluczowe jest jednak zwrócenie uwagi na charakter wykonywanych obowiązków zawodowych przez Wnioskodawcę oraz jego małżonkę, który zmusza ich do sprawnego poruszania się po X oraz odbywania niejednokrotnie spotkań w godzinach porannych w różnych częściach X, co ze względu na wysokie natężenie ruchu w X (szczególnie w godzinach porannych oraz popołudniowych) nie jest łatwe. Drugie Mieszkanie zlokalizowane jest bliżej centrum X, (…), dzięki czemu Wnioskodawca wraz z małżonką posiadałby ułatwiony dojazd do centrum miasta przy wykorzystaniu komunikacji miejskiej, bez angażowania samochodu (nie istniałoby ryzyko utknięcia w korkach).
W takim wypadku, posiadanie przez Wnioskodawcę dwóch mieszkań w jednym mieście pozwoliłoby na sprawniejsze realizowanie obowiązków zawodowych (zarówno przez Wnioskodawcę jak i jego małżonkę).
Jeżeli chodzi natomiast o Mieszkanie, to jest ono położone w spokojniejszej okolicy, co skutkowałoby tym, że Wnioskodawca zamieszkiwałby w tym mieszkaniu głównie weekendami. Mieszkanie zlokalizowane jest również nieopodal terenów zielonych oraz wybudowane zostało w tzw. nowym budownictwie.
Jednocześnie, Mieszkanie zlokalizowane jest nieopodal drogi wyjazdowej z X w kierunku miejsca zamieszkania zarówno rodziców małżonki Wnioskodawcy, jak i rodziców Wnioskodawcy, co skutkowałoby ułatwionym dojazdem do rodziców wymagających opieki. W rezultacie, zakładając, że Wnioskodawca wraz z małżonką zamierzaliby już z samego rana wyruszyć w celu odwiedzenia rodziców Wnioskodawcy (bądź rodziców małżonki Wnioskodawcy) noc spędzaliby właśnie w tej nieruchomości.
Tym samym podkreślić należy, że obecnie zamieszkiwana połowa bliźniaka zostałaby sprzedana lub przekazana dzieciom. W związku z tym, Wnioskodawca realizowałby wraz z małżonką własne cele mieszkaniowe w dwóch nieruchomościach: Mieszkaniu oraz Drugim Mieszkaniu.
g)czy Drugie Mieszkanie będzie służyło zaspokojeniu Pana własnych celów mieszkaniowych, tj. czy zamieszka Pan w tym lokalu? Jeśli tak, proszę wskazać, czy zamieszka Pana w nim stale, czy będzie Pani w nim mieszkał okresowo – jak często, w jakich okresach?
Odpowiedź: Tak, Drugie Mieszkanie będzie służyło zaspokajaniu celów mieszkaniowych. Tak jak wspomniano w poprzednim punkcie, Drugie Mieszkanie zlokalizowane jest bliżej centrum X, (…), dzięki czemu Wnioskodawca wraz z małżonką posiadałby ułatwiony dojazd do centrum miasta przy wykorzystaniu komunikacji miejskiej, bez angażowania samochodu (nie istniałoby ryzyko utknięcia w korkach).
W rezultacie, ze względu na wykonywanie obowiązków zawodowych, Wnioskodawca będzie przebywał w Drugim Mieszkaniu regularnie głównie w ciągu tygodnia, ponieważ większość weekendów będzie docelowo spełniał w Mieszkaniu. Nie jest jednak możliwe jednoznaczne określenie liczby dni w ciągu tygodnia, podczas których Wnioskodawca będzie przebywał w Drugim Mieszkaniu, ponieważ jest to uzależnione od charakteru obowiązków zawodowych. Należy jednak wskazać, że będą to głównie dni robocze i noclegi nie będą miały charakteru incydentalnego (Wnioskodawca będzie regularnie zamieszkiwał w Drugim Mieszkaniu).
h)czy Drugie Mieszkanie jest udostępniane przez Pana osobom trzecim nieodpłatnie lub odpłatnie na podstawie umowy najmu, użyczenia lub innych umów o podobnym charakterze?
Odpowiedź: Obecnie mieszkanie to jest wynajmowane. Jest to jednak okres przejściowy. Docelowo, tj. w momencie, gdy Wnioskodawca wyprowadzi się z zamieszkiwanej obecnie połowy bliźniaka, umowa najmu zostanie rozwiązana i Wnioskodawca będzie realizował wraz z małżonką własne cele mieszkaniowe opisane w poprzednich punktach.
i)gdzie będzie znajdowało się Pana centrum interesów osobistych i gospodarczych?
Odpowiedź: Jak wspomniano powyżej, ze względu na położenie Mieszkania w spokojniejszej okolicy, nieopodal terenów zielonych oraz fakt, że zostało ono wybudowane w tzw. nowym budownictwie, Mieszkanie będzie nieruchomością, w której Wnioskodawca wraz z małżonką będzie spędzał więcej czasu. Należy więc uznać, że Mieszkanie będzie „główną” nieruchomością Wnioskodawcy.
Dodatkowo, Mieszkanie zlokalizowane jest nieopodal drogi wyjazdowej z X w kierunku miejsca zamieszkania zarówno rodziców małżonki Wnioskodawcy, jak i rodziców Wnioskodawcy, co skutkowałoby ułatwionym dojazdem do rodziców wymagających opieki. W rezultacie centrum interesów osobistych będzie znajdowało się głównie w Mieszkaniu.
Natomiast Drugie Mieszkanie zlokalizowane jest bliżej centrum X, (…), dzięki czemu Wnioskodawca wraz z małżonką posiadałby ułatwiony dojazd do centrum miasta przy wykorzystaniu komunikacji miejskiej, bez angażowania samochodu (nie istniałoby ryzyko utknięcia w korkach). Oznacza to, że centrum interesów gospodarczych będzie znajdowało się w głównej mierze w Drugim Mieszkaniu.
W konsekwencji, centrum interesów osobistych i gospodarczych Wnioskodawcy będzie znajdowało się zarówno w Mieszkaniu, jak i Drugim Mieszkaniu.
Pytania (ostatecznie sformułowane w uzupełnieniu wniosku z 17 czerwca 2025 r.)
Pytania do stanu faktycznego:
1.Czy tymczasowe wynajmowanie zakupionego przez Wnioskodawcę Mieszkania uprawnia Wnioskodawcę do zakwalifikowania poniesionych wydatków na zakup Mieszkania jako przeznaczonych na własne cele mieszkaniowe, o których mowa w art. 21 ust. 25 pkt 1 lit. a ustawy o PIT?
2.Czy poniesione przez Wnioskodawcę wydatki na zakup miejsca postojowego w garażu przynależącego do Mieszkania stanowią wydatki poniesione na własne cele mieszkaniowe, o których mowa w art. 21 ust. 25 ustawy o PIT?
Pytanie do zdarzenia przyszłego:
3.Czy ewentualne poniesione przez Wnioskodawcę wydatki opisane w Wariancie II (tj. spłata pozostałej kwoty kredytu zaciągniętego na Drugie Mieszkanie) będą stanowiły wydatki poniesione na własne cele mieszkaniowe, o których mowa w art. 21 ust. 25 pkt 2 lit. a ustawy o PIT?
Pana stanowisko w sprawie
Ad 1.
Zdaniem Wnioskodawcy, tymczasowe wynajmowanie zakupionego przez Wnioskodawcę Mieszkania nie ma wpływu na kwalifikację wydatku i w dalszym ciągu poniesione wydatki na zakup Mieszkania będą stanowiły wydatki poniesione na własne cele mieszkaniowe, o których mowa w art. 21 ust. 25 pkt 1 lit. a ustawy o PIT.
Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy o PIT, opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.
W myśl art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o PIT, do źródeł przychodów zalicza się m.in. odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2:
a)nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,
b)spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,
c)prawa wieczystego użytkowania gruntów,
d)innych rzeczy,
– jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w lit. a-c – przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, a innych rzeczy – przed upływem pół roku, licząc od końca miesiąca, w którym nastąpiło nabycie; w przypadku zamiany okresy te odnoszą się do każdej z osób dokonującej zamiany.
Z przytoczonego powyżej przepisu wynika więc generalna zasada, zgodnie z którą sprzedaż nieruchomości (jeżeli zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej) przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło jej nabycie, skutkuje powstaniem obowiązku podatkowego. Jednocześnie, jeżeli odpłatne zbycie następuje po upływie pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie, wówczas odpłatne zbycie nie podlega przepisom ustawy o PIT (nie stanowi źródła przychodów). W rezultacie, uzyskana ze sprzedaży nieruchomości kwota nie podlega opodatkowaniu.
W myśl art. 30e ust. 1 ustawy o PIT, od dochodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c podatek dochodowy wynosi 19% podstawy obliczenia podatku.
Art. 30e ust. 2 ustawy o PIT wskazuje, że podstawą obliczenia podatku, o której mowa w ust. 1, jest dochód stanowiący różnicę pomiędzy przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw określonym zgodnie z art. 19, a kosztami ustalonymi zgodnie z art. 22 ust. 6c i 6d, powiększoną o sumę odpisów amortyzacyjnych, o których mowa w art. 22h ust. 1 pkt 1, dokonanych od zbywanych nieruchomości lub praw.
Zgodnie z art. 19 ust. 1 ustawy o PIT, przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw majątkowych oraz innych rzeczy, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8, jest ich wartość wyrażona w cenie określonej w umowie, pomniejszona o koszty odpłatnego zbycia. Jeżeli jednak cena, bez uzasadnionej przyczyny, znacznie odbiega od wartości rynkowej tych rzeczy lub praw, przychód ten określa organ podatkowy w wysokości wartości rynkowej.
Koszty uzyskania przychodów ustala się w zależności od tego czy zbywana nieruchomość została nabyta odpłatnie, czy nieodpłatnie.
Art. 22 ust. 6c ustawy o PIT stanowi, że koszty uzyskania przychodu z tytułu odpłatnego zbycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c, z zastrzeżeniem ust. 6d, stanowią udokumentowane koszty nabycia lub udokumentowane koszty wytworzenia, powiększone o udokumentowane nakłady, które zwiększyły wartość rzeczy i praw majątkowych, poczynione w czasie ich posiadania.
Natomiast zgodnie ust. 6d przytoczonego przepisu za koszty uzyskania przychodu z tytułu odpłatnego zbycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c, nabytych w drodze spadku, darowizny lub w inny nieodpłatny sposób, uważa się udokumentowane nakłady, które zwiększyły wartość rzeczy i praw majątkowych, poczynione w czasie ich posiadania oraz kwotę zapłaconego podatku od spadków i darowizn w takiej części, w jakiej wartość zbywanej rzeczy lub prawa przyjęta do opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn odpowiada łącznej wartości rzeczy i praw majątkowych przyjętej do opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn.
Wysokość nakładów, o których mowa w ust. 6c i 6d, ustala się na podstawie faktur VAT w rozumieniu przepisów o podatku od towarów i usług oraz dokumentów stwierdzających poniesienie opłat administracyjnych (art. 22 ust. 6e ustawy o PIT).
W myśl art. 30e ust. 4 ustawy o PIT po zakończeniu roku podatkowego podatnik jest obowiązany w zeznaniu podatkowym, o którym mowa w art. 45 ust. 1a pkt 3, wykazać:
a)dochody uzyskane w roku podatkowym z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c i obliczyć należny podatek dochodowy od dochodu, do którego nie ma zastosowania art. 21 ust. 1 pkt 131, lub
b)dochody, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 131.
Dochodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c nie łączy się z dochodami (przychodami) z innych źródeł (art. 30e ust. 5 ustawy o PIT).
Art. 30e ust. 7 ustawy o PIT stanowi, że w przypadku niewypełnienia warunków określonych w art. 21 ust. 1 pkt 131 podatnik jest obowiązany do złożenia korekty zeznania, o którym mowa w art. 45 ust. 1a pkt 3, i do zapłaty podatku wraz z odsetkami za zwłokę; odsetki nalicza się od następnego dnia po upływie terminu płatności, o którym mowa w art. 45 ust. 4 pkt 4, do dnia zapłaty podatku włącznie.
Uzyskany ze sprzedaży nieruchomości dochód może podlegać zwolnieniu z opodatkowania na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o PIT.
Zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o PIT, wolne od podatku są dochody z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych, o których mowa w art. 30e, w wysokości, która odpowiada iloczynowi tego dochodu i udziału wydatków poniesionych na własne cele mieszkaniowe w przychodzie z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych, jeżeli począwszy od dnia odpłatnego zbycia, nie później niż w okresie trzech lat od końca roku podatkowego, w którym nastąpiło odpłatne zbycie, przychód uzyskany ze zbycia tej nieruchomości lub tego prawa majątkowego został wydatkowany na własne cele mieszkaniowe; udokumentowane wydatki poniesione na te cele uwzględnia się do wysokości przychodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych.
W związku z powyższym, zwolnienie przysługuje podatnikowi, który przeznaczy uzyskany ze sprzedaży nieruchomości przychód na własne cele mieszkaniowe w terminie od dnia odpłatnego zbycia, nie później niż w okresie trzech lat od końca roku podatkowego, w którym nastąpiło odpłatne zbycie nieruchomości.
Z treści art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o PIT wynika wzór, z którego należy obliczyć dochód zwolniony:
Dochód zwolniony = D x W/P
gdzie:
D – dochód z odpłatnego zbycia nieruchomości,
W – wydatki poniesione na własne cele mieszkaniowe wymienione w art. 21 ust. 25 ustawy o PIT,
P – przychód z odpłatnego zbycia nieruchomości lub prawa.
Jeżeli chodzi o katalog celi mieszkaniowych, które uprawniają do skorzystania ze zwolnienia z opodatkowania to zostały one wymienione w art. 21 ust. 25 pkt 1-3 ustawy o PIT.
W pkt 1 przytoczonego przepisu wskazano, że za wydatki poniesione na własne cele mieszkaniowe uważa się:
a)nabycie budynku mieszkalnego, jego części lub udziału w takim budynku, lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość lub udziału w takim lokalu, a także na nabycie gruntu lub udziału w gruncie albo prawa użytkowania wieczystego gruntu lub udziału w takim prawie, związanych z tym budynkiem lub lokalem,
b)nabycie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub udziału w takim prawie, prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub udziału w takim prawie,
c)nabycie gruntu pod budowę budynku mieszkalnego lub udziału w takim gruncie, prawa użytkowania wieczystego takiego gruntu lub udziału w takim prawie, w tym również z rozpoczętą budową budynku mieszkalnego, oraz nabycie innego gruntu lub udziału w gruncie, prawa użytkowania wieczystego gruntu lub udziału w takim prawie, jeżeli w okresie, o którym mowa w ust. 1 pkt 131, grunt ten zmieni przeznaczenie na grunt pod budowę budynku mieszkalnego,
d)budowę, rozbudowę, nadbudowę, przebudowę lub remont własnego budynku mieszkalnego, jego części lub własnego lokalu mieszkalnego,
e)rozbudowę, nadbudowę, przebudowę lub adaptację na cele mieszkalne własnego budynku niemieszkalnego, jego części, własnego lokalu niemieszkalnego lub własnego pomieszczenia niemieszkalnego,
-położonych w państwie członkowskim Unii Europejskiej lub w innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego albo w Konfederacji Szwajcarskiej.
Natomiast pkt 2 wspomnianego przepisu stanowi, że wydatkami na własne cele mieszkaniowe są również wydatki poniesione na:
a)spłatę kredytu (pożyczki) oraz odsetek od tego kredytu (pożyczki) zaciągniętego przez podatnika przed dniem uzyskania przychodu z odpłatnego zbycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c, na cele określone w pkt 1,
b)spłatę kredytu (pożyczki) oraz odsetek od tego kredytu (pożyczki) zaciągniętego przez podatnika przed dniem uzyskania przychodu z odpłatnego zbycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c, na spłatę kredytu (pożyczki), o którym mowa w lit. a,
c)spłatę każdego kolejnego kredytu (pożyczki) oraz odsetek od tego kredytu (pożyczki) zaciągniętego przez podatnika przed dniem uzyskania przychodu z odpłatnego zbycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c, na spłatę kredytu (pożyczki), o których mowa w lit. a lub b
-w banku lub w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej, mających siedzibę w państwie członkowskim Unii Europejskiej lub w innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego albo w Konfederacji Szwajcarskiej, z zastrzeżeniem ust. 29 i 30.
Zgodnie z art. 21 ust. 25a ustawy o PIT, wydatki, o których mowa w ust. 25 pkt 1 lit. a-c, uznaje się za wydatki poniesione na cele mieszkaniowe, jeżeli przed upływem okresu, o którym mowa w ust. 1 pkt 131, nastąpiło nabycie własności rzeczy lub praw wymienionych w ust. 25 pkt 1 lit. a-c, w związku z którymi podatnik ponosił wydatki na nabycie.
Natomiast za wydatki przeznaczone na własne cele mieszkaniowe nie uważa się wydatków poniesionych na (art. 21 ust. 28 ustawy o PIT):
a)nabycie gruntu lub udziału w gruncie, prawa wieczystego użytkowania gruntu lub udziału w takim prawie, budynku, jego części lub udziału w budynku, lub
b)budowę, rozbudowę, nadbudowę, przebudowę, adaptację lub remont budynku albo jego części
-przeznaczonych na cele rekreacyjne.
Jednocześnie, w myśl art. 21 ust. 30 ustawy o PIT, przepis ust. 1 pkt 131 nie ma zastosowania do tej części wydatków, o których mowa w ust. 25 pkt 2, które podatnik uwzględnił korzystając z ulg podatkowych, w rozumieniu Ordynacji podatkowej, przy opodatkowaniu podatkiem dochodowym oraz do tej części wydatków, o których mowa w ust. 25 pkt 2, którymi sfinansowane zostały wydatki określone w ust. 25 pkt 1, uwzględnione przez podatnika korzystającego z ulg podatkowych, w rozumieniu Ordynacji podatkowej, przy opodatkowaniu podatkiem dochodowym.
Odnosząc powyższe do przedstawionego stanu faktycznego, jak wspomniano Wnioskodawca dokonał (…)2020 r. nabycia do majątku wspólnego działki budowlanej, na której wybudowana została Nieruchomość.
Następnie, (…)2023 r. Wnioskodawca zbył jeden z lokali mieszkalnych znajdujących się w Nieruchomości. Druga połowa domu (tj. drugi z lokali mieszkalnych) zamieszkiwana jest przez Wnioskodawcę wraz z rodziną (małżonką oraz dziećmi). Sprzedaż Nieruchomości stanowiła rozporządzenie majątkiem prywatnym.
W związku z powyższym, ponieważ sprzedaż Nieruchomości nastąpiła przed upływem 5 lat od daty jej nabycia, uzyskany ze sprzedaży Nieruchomości dochód podlegał opodatkowaniu zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a ustawy o PIT. Wnioskodawca po zakończeniu roku podatkowego złożył więc deklarację PIT-39 za 2023 r., w której rozpoznał dochód uzyskany ze sprzedaży Nieruchomości.
Przychód ze sprzedaży Nieruchomości wyniósł (…), a koszty uzyskania przychodów (…), na które składały się m.in. połowa kwoty zapłaconej za działkę budowlaną, na której postawiony został dom jednorodzinny; połowa aktu notarialnego oraz połowa kosztu budowy domu jednorodzinnego. W rezultacie, Wnioskodawca wykazał w deklaracji PIT-39 za 2023 r. dochód w wysokości (…).
Tym samym, w złożonym zeznaniu rocznym PIT-39 Wnioskodawca wskazał, że całość uzyskanego ze sprzedaży Nieruchomości dochodu podlega zwolnieniu na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o PIT. Wnioskodawca zadeklarował więc skorzystanie z tzw. ulgi mieszkaniowej, tj. oświadczył, że przeznaczy uzyskany ze sprzedaży Nieruchomości przychód na własne cele mieszkaniowe nie później niż w okresie trzech lat od końca roku podatkowego, w którym nastąpiło odpłatne zbycie.
Jak już wspomniano, w momencie składania wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej Wnioskodawca poniósł następujące wydatki na własne cele mieszkaniowe:
1.Zakup Mieszkania (lokalu mieszkalnego) (…)2024 r. (umowa przedwstępna podpisana w (...)2023 r.) w kwocie (…) wraz z miejscem postojowym w garażu (w kwocie (…)).
2.Wydatki poniesione na wykończenie tej części domu jednorodzinnego (tj. połowy bliźniaka), w której mieszka Wnioskodawca. Wydatki zostały poniesione po sprzedaży Nieruchomości.
Przedmiotem zadanego przez Wnioskodawcę pytania są wydatki poniesione na zakup Mieszkania pod kątem kwalifikacji ich jako wydatków spełniających kryterium własnego celu mieszkaniowego zgodnie z art. 21 ust. 25 pkt 1 lit. a w zw. z art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o PIT.
Wnioskodawca powziął wątpliwość, czy tymczasowe wynajęcie Mieszkania nie spowoduje utraty możliwości zakwalifikowania poniesionych wydatków na zakup Mieszkania jako wydatków stanowiących własne cele mieszkaniowe i w rezultacie skorzystania przez Wnioskodawcę ze zwolnienia przewidzianego w art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o PIT tzw. ulgi mieszkaniowej.
Wynajęcie Mieszkania przez Wnioskodawcę ma mieć wyłącznie charakter tymczasowy. Wnioskodawca zamierza bowiem w nabytym Mieszkaniu realizować własne cele mieszkaniowe w przyszłości. Na tą chwilę nie jest jednak w stanie określić dokładnej daty, kiedy to się wydarzy.
Kluczowa w tym zakresie jest lokalizacja Mieszkania, które znajduje się w X w dogodnym miejscu z bardzo dobrym dostępem do komunikacji, sklepów, placówek medycznych oraz urzędów.
Kolejny aspekt dotyczy wykonywanych przez Wnioskodawcę oraz małżonkę Wnioskodawcy obowiązków zawodowych, które realizowane są w X. Jako, że Wnioskodawca zamieszkuje obecnie wraz z małżonką w miejscowości położonej pod X, niejednokrotnie stanowi dla niego problem (lub jego małżonki) punktualny dojazd na umówione spotkania ze względu na natężenie ruchu i występujące w mieście korki – szczególnie w godzinach porannych. W przypadku zamieszkiwania w Mieszkaniu problem ten zostałby wyeliminowany, ponieważ Wnioskodawca (lub jego małżonka) mógłby między innymi skorzystać z komunikacji miejskiej.
W rezultacie Wnioskodawca planuje wykorzystywać zakupione Mieszkanie wraz z małżonką do własnych celów mieszkaniowych w przyszłości, zamieszkując w nim głównie w dni robocze, gdy obowiązki zawodowe będą od niego lub jego małżonki tego wymagały. Wobec powyższego, możliwa jest sytuacja, w której to w dniach roboczych Wnioskodawca będzie zamieszkiwał w Mieszkaniu samodzielnie, razem z małżonką lub samodzielnie będzie w nim przebywała małżonka Wnioskodawcy.
Wnioskodawca nie wyklucza również możliwości stałego zamieszkania w nabytym Mieszkaniu wraz z małżonką. Taka sytuacja może bowiem nastąpić w momencie osiągnięcia pełnoletności przez jego dzieci. Wówczas Wnioskodawca rozważa przekazanie obecnie zajmowanej połowy bliźniaka swoim dzieciom oraz przeniesienie się wraz z małżonką do Mieszkania. W szczególności mogłoby to nastąpić „na starość”, jeżeli Wnioskodawca zdecydowałby się na relokację ze względu na udogodnienia, tj. dostępność do sklepów, placówek medycznych.
W związku z powyższym, niezależnie od przedstawionych powyżej możliwych rozwiązań, Wnioskodawca zamierza realizować własne cele mieszkaniowe w zakupionym Mieszkaniu.
W tym miejscu należy odnieść się do przepisów ustawy o PIT regulujących możliwość skorzystania przez podatników z tzw. ulgi mieszkaniowej. Żaden z przepisów ustawy o PIT nie wymienia tymczasowego wynajmu jako przesłanki wyłączającej możliwość uznania, że dana nieruchomość wykorzystywana jest na własne cele mieszkaniowe.
Obowiązujące przepisy nie odnoszą się również w żadnym zakresie do minimalnego terminu, w którym podatnik powinien realizować własny cel mieszkaniowy w nabytej nieruchomości (w jakim terminie od daty jej zakupu powinien się w niej osiedlić), aby mógł skorzystać ze zwolnienia przewidzianego w art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o PIT, tj. ulgi mieszkaniowej. Przepisy nie odnoszą się również do liczby posiadanych przez podatnika nieruchomości, wskazując np. że ulga mieszkaniowa przysługuje podatnikowi wyłącznie na jedną nieruchomość – podatnik może bowiem realizować własny cel mieszkaniowy w kilku nieruchomościach. Kluczowa jest jednak indywidualna analiza, tj. ocena czy podatnik faktycznie realizuje własny cel mieszkaniowy w danej nieruchomości, a nie liczba posiadanych przez niego nieruchomości.
W orzecznictwie sądowo-administracyjnym podkreśla się, że ulga mieszkaniowa powinna spełniać cel prospołeczny. Przykładowo w wyroku WSA w Łodzi z 16 grudnia 2021 r., sygn. I SA/Łd 695/21 wskazano, że „podstawową funkcją zwolnienia przewidzianego w art. 21 ust. 1 pkt 131 u.p.d.o.f. jest rozwój określonej dziedziny życia gospodarczego i społecznego. Dlatego też, badając przesłanki wypełnienia »własnego celu mieszkaniowego«, należy mieć na uwadze wsparcie państwa w zaspokajaniu potrzeb mieszkaniowych obywateli. Przepisy art. 21 ust. 25 u.p.d.o.f. mają charakter nieostry, elastyczny, właśnie z uwagi na konieczność dostosowania regulacji podatkowych do dynamicznych zmian zachodzących na rynku obrotu nieruchomościami oraz samym społeczeństwie”.
Warto w tym miejscu odnieść się do art. 21 ust. 28 ustawy o PIT, w którym wskazano, że wydatkami na własne cele mieszkaniowe nie są wydatki poniesione na:
a)nabycie gruntu lub udziału w gruncie, prawa wieczystego użytkowania gruntu lub udziału w takim prawie, budynku, jego części lub udziału w budynku, lub
b)budowę, rozbudowę, nadbudowę, przebudowę, adaptację lub remont budynku albo jego części
-przeznaczonych na cele rekreacyjne.
Kierując się zasadą racjonalności ustawodawcy, należy zwrócić uwagę, że gdyby celem ustawodawcy było wskazanie opisanych powyżej działań jako wyłączających z możliwości skorzystania z tzw. ulgi mieszkaniowej, to ustawodawca dokonałby tego analogicznie jak przy wskazanym powyżej art. 21 ust. 28 ustawy o PIT.
Tym samym, brak jest podstaw do uznania, że podatnik nie realizuje celu mieszkaniowego w przypadku, gdy nabył lokal mieszkalny w celu zamieszkania w nim, a przez pewien okres będzie go wynajmował i w przyszłości, po zakończonym okresie najmu, będzie zamieszkiwał w nim realizując własne cele mieszkaniowe.
W konsekwencji, przywołane powyżej przepisy ustawy o PIT wskazują jedynie, że wydatki powinny zostać poniesione na własne cele mieszkaniowe (i nie stanowiły celów rekreacyjnych), aby podatnik mógł skorzystać ze zwolnienia przewidzianego w art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o PIT.
Jak już wspomniano, zgodnie z art. 21 ust. 25 pkt 1 lit. a ustawy o PIT wydatkami na własne cele mieszkaniowe są m.in. wydatki poniesione na nabycie budynku mieszkalnego.
Dodatkowo, jako że tzw. ulga mieszkaniowa odnosi się do wydatkowania przychodu uzyskanego zbycia nieruchomości, nabycie kolejnej nieruchomości powinno nastąpić po odpłatnym zbyciu nieruchomości poprzedniej.
Odnosząc powyższe do sytuacji Wnioskodawcy, należy zauważyć, że przytoczone powyżej warunki zostały spełnione. Wnioskodawca dokonał nabycia lokalu mieszkalnego, tj. Mieszkania, które to zostało nabyte po sprzedaży Nieruchomości (data sprzedaży Nieruchomości miała miejsce (…)2023 r., a data nabycia Mieszkania (…)2024 r.). Dodatkowo, niezależnie od spełnienia się jednego z opisanych powyżej wariantów, Wnioskodawca będzie wraz z małżonką realizował w przyszłości w zakupionym Mieszkaniu własny cel mieszkaniowy.
W rezultacie Wnioskodawca stoi na stanowisku, że tymczasowy wynajem Mieszkania, w którym Wnioskodawca zamierza w przyszłości wraz z małżonką realizować własne cele mieszkaniowe oraz fakt, iż nie jest to pierwsza nieruchomość będąca w jego posiadaniu, nie stanowią przesłanki wyłączającej możliwość zakwalifikowania wydatków poniesionych na zakup Mieszkania jako spełniających kryterium własnego celu mieszkaniowego, określonego w art. 21 ust. 25 pkt 1 lit. a ustawy o PIT.
W związku z powyższym, Wnioskodawca uważa, że poniesione przez niego wydatki na zakup Mieszkania stanowią wydatki poniesione na własne cele mieszkaniowe i mogą one zostać w rezultacie uwzględniane przy obliczaniu dochodu zwolnionego na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o PIT, tj. tzw. ulgi mieszkaniowej.
Zaprezentowane przez Wnioskodawcę stanowisko znajduje potwierdzenie zarówno w orzecznictwie sądów administracyjnych jak i wydanych przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej interpretacjach indywidualnych:
·wyrok NSA z 30 sierpnia 2018 r., sygn. II FSK 2413/16 – Sąd stanął na stanowisku, że „dla ziszczenia się przesłanek zwolnienia podatkowego unormowanego w art. 21 ust. 1 pkt 131 u.p.d.o.f. nie jest konieczne, by realizacja własnych celów mieszkaniowych była ograniczona do jednego lokalu. Naczelny Sąd Administracyjny orzekający w niniejszym składzie w pełni podziela również stanowisko, że zastosowaniu zwolnienia przewidzianego w art. 21 ust. 1 pkt 131 u.p.d.o.f. nie stoi na przeszkodzie czasowe oddanie zakupionego lokalu w najem”;
·wyrok NSA z 4 lipca 2018 r., sygn. II FSK 1935/16 – „Zdaniem Naczelnego SąduAdministracyjnego czasowe, uzasadnione obiektywnymi okolicznościami wynajęcie zakupionych lokali mieszkalnych samo w sobie nie może przesądzać o tym, że podatnik nie będzie w nich realizował w tych mieszkaniach własnych celów mieszkaniowych. Ustawodawca nie zastrzegł w treści analizowanych przepisów, że własny cel mieszkaniowy w zakupionym lokalu ma być realizowany nieprzerwanie od daty jego nabycia”;
·interpretacja indywidualna Dyrektora KIS z 27 listopada 2024 r., nr 0114-KDIP3-1.4011.735.2024.3.PT – Organ uznał, że „tym samym zakup przez Panią dwóch lokali mieszkalnych, które zostaną ze sobą połączone w jeden lokal mieszkalny będzie korzystało ze zwolnienia pod warunkiem, że wydatki te zostaną poniesione w celu realizacji własnych potrzeb mieszkaniowych. Skoro nabyła Pani mieszkanie nr 1 i nr 2 z zamiarem ich połączenia i realizowania w połączonym mieszkaniu własnych celów mieszkaniowych, to fakt, że wcześniej mieszkania te będą wynajmowane nie stoi na przeszkodzie dla zastosowania zwolnienia podatkowego”;
·interpretacja indywidualna Dyrektora KIS z 3 października 2024 r., nr 0114-KDWP.4011.131.2024.3.AS1 – „W ocenie Organu wskazując jako cel mieszkaniowy wydatki poniesione na nabycie lokalu mieszkalnego, ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych, nie określa kiedy i jak długo podatnik powinien mieszkać w nabytym lokalu mieszkalnym, żeby nastąpiła realizacja celu mieszkaniowego. Tym samym brak jest podstaw do uznania, że podatnik nie realizuje celu mieszkaniowego w przypadku, gdy nabył lokal mieszkalny w celu zamieszkania w nim, ale w lokalu tym – z różnych powodów – zamieszka po upływie określonego czasu. W takim przypadku, prawa do zwolnienia nie pozbawia podatnika okoliczność, że np. przez jakiś czas lokal będzie wynajmowany.
Co istotne, nie jest więc przeszkodą dla zastosowania omawianego zwolnienia wynajęcie nieruchomości mieszkalnej innemu podmiotowi – i to zarówno przed realizacją własnego celu mieszkaniowego, jak i już po tym fakcie. Innymi słowy, nie ma znaczenia kolejność wykonywanych działań. Ważne jest jedynie to, że nieruchomość została nabyta w celu realizacji własnego celu mieszkaniowego – czy to od razu po jej nabyciu, czy też w czasie późniejszym”.
Ad 2.
W ocenie Wnioskodawcy, poniesione przez Wnioskodawcę wydatki na zakup miejsca postojowego w garażu przynależącego do Mieszkania, stanowią wydatki poniesione na własne cele mieszkaniowe, o których mowa w art. 21 ust. 25 ustawy o PIT.
Wnioskodawca wraz z nabyciem Mieszkania nabył miejsce postojowe w garażu przynależące bezpośrednio do zakupionego Mieszkania. Jak przedstawiono w opisie stanu faktycznego, miejsce postojowe nie jest odrębną nieruchomością, stanowi ono część wspólną do wyłącznego korzystania przez właściciela nieruchomości (Mieszkania), tj. Wnioskodawcę.
W tym miejscu należy odnieść się do prospołecznego celu wprowadzonej ulgi mieszkaniowej. Biorąc pod uwagę zmieniające się realia oraz nacisk na ograniczanie ogólnodostępnych miejsc postojowych, należy zwrócić uwagę, że w obecnych czasach posiadanie miejsca postojowego w garażu (jego zakup) nie powinno uchodzić za wydatek przekraczający standardowy koszt związany z nabyciem nieruchomości mieszkalnej, który realizowany jest w momencie zakupu nieruchomości mieszkalnej.
Przyjęcie tezy, iż wydatki poniesione na zakup miejsca postojowego przynależącego do lokalu mieszkalnego nie stanowią wydatków na własne cele mieszkaniowe ze względu na fakt, że miejsce postojowe nie pozwala na realizację celu mieszkalnego, tj. nie jest możliwe w nim zamieszkanie, prowadziłoby do nieuzasadnionego ograniczenia wspomnianego prospołecznego celu ulgi. Idąc tym tokiem rozumowania, podatnik powinien wyłączyć również z wydatków na cele mieszkaniowe tą część wydatków przeznaczonych na zakup lokalu mieszkalnego, w której nie są realizowane przez niego wąsko pojęte potrzeby mieszkaniowe, np. pokój przeznaczony na biuro lub pokój, w którym podatnik posiada domową siłownię (spełnia w nim cele rekreacyjne).
W związku z powyższym, Wnioskodawca stoi na stanowisku, że wydatki poniesione na zakup miejsca postojowego w garażu (które nie jest odrębną nieruchomością) stanowią wydatki poniesione na własne cele mieszkaniowe i mogą one zostać w rezultacie uwzględnione przy obliczaniu dochodu zwolnionego na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o PIT, tj. tzw. ulgi mieszkaniowej.
Prezentowane przez Wnioskodawcę stanowisko znajduje potwierdzenie zarówno w orzecznictwie sądów administracyjnych, jak i wydanych Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej interpretacjach indywidualnych:
·wyrok NSA z 19 listopada 2024 r., sygn. II FSK 300/22 – zdaniem Sądu „Organ w skardze kasacyjnej podtrzymał stanowisko, »że miejsca postojowe oraz pomieszczenie gospodarcze nie służą zaspokajaniu własnych potrzeb mieszkaniowych. W odniesieniu do analizowanych przepisów celem ustawodawcy było stworzenie preferencji dla zaspokajania potrzeb mieszkaniowych podatników, a nie zapewnienia im możliwości/wygody parkowania samochodów oraz możliwości np. przechowywania/składowania innych rzeczy«. (strona 9-10 skargi kasacyjnej).
Naczelny Sąd Administracyjny nie podziela tej argumentacji organu uznając, że nie uwzględnia ona obecnych realiów i standardów panujących na rynku mieszkań, szczególnie w obszarach miejskich.
Wobec praktyki likwidowania miejsc postojowych ogólnie dostępnych, korzystanie z mieszkania bez miejsca postojowego znajdującego się w tzw. hali garażowej budynku coraz częściej staje się wręcz niemożliwe. Z tego względu prawo budowlane reguluje tę kwestię i nakłada obowiązek ich zapewnienia w realizowanych inwestycjach, w tym mieszkaniowych (por. rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie – Dz.U. z 2022 r. poz. 1225 z późn. zm.). Korzystanie z miejsc postojowych w analizowanym przypadku związane jest z zaspakajaniem potrzeb mieszkaniowych Skarżącego”;
·interpretacja indywidualna z 12 października 2020 r., nr 0115-KDIT2.4011.533.2020.2.MM – interpretacja nie odnosiła się co prawda wprost do zakupu miejsca postojowego, a wydatków poniesionych na jego remont, niemniej Organ stanął na stanowisku, że „remont garażu (który położony jest w kondycji podziemnej budynku mieszkalnego i stanowi część wspólną nieruchomości) należy zakwalifikować do wydatków na własne cele mieszkaniowe, o których mowa w art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, tym samym wydatkowanie przychodu ze sprzedaży nieruchomości na ww. cele mieszkaniowe uprawnia do zastosowania zwolnienia przedmiotowego wynikającego z art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych”.
Ad 3.
Zdaniem Wnioskodawcy, ewentualne poniesione przez niego w przyszłości wydatki opisane w Wariancie II (tj. spłata pozostałej kwoty kredytu zaciągniętego na Drugie Mieszkanie) będą stanowiły wydatki poniesione na własne cele mieszkaniowe, o których mowa w art. 21 ust. 25 pkt 2 lit. a ustawy o PIT.
W myśl art. 21 ust. 25 pkt 2 lit. a ustawy o PIT, za wydatki poniesione na własne cele mieszkaniowe uważa się wydatki poniesione na spłatę kredytu (pożyczki) oraz odsetek od tego kredytu (pożyczki) zaciągniętego przez podatnika przed dniem uzyskania przychodu z odpłatnego zbycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c, na cele określone w pkt 1.
Tak jak wspomniano powyżej, Wnioskodawca zastanawia się nad wydatkowaniem pozostałej kwoty uzyskanej ze sprzedaży Nieruchomości na własne cele mieszkaniowe. Rozważa w tym zakresie dwie możliwości.
Drugi analizowany przez Wnioskodawcę wariant (wariant II) zakłada spłatę zaciągniętego kredytu na Drugie Mieszkanie. Kredyt na Drugie Mieszkanie został zaciągnięty przed sprzedażą Nieruchomości.
Jak wspomniano w opisie zdarzenia przyszłego, Drugie Mieszkanie podobnie jak Mieszkanie, również znajduje się w X. Charakter wykonywanych obowiązków zawodowych zmusza Wnioskodawcę oraz jego małżonkę do sprawnego poruszania się po X oraz odbywania niejednokrotnie spotkań w godzinach porannych w różnych częściach miasta. W takim wypadku, posiadanie przez Wnioskodawcę dwóch mieszkań w jednym mieście pozwoliłoby na sprawniejsze realizowanie obowiązków zawodowych (zarówno przez Wnioskodawcę, jak i jego małżonkę).
Dodatkowo jedno z mieszkań położone jest w spokojniejszej okolicy, co skutkowałoby tym, że Wnioskodawca zamieszkiwałby w tym mieszkaniu głównie weekendami.
Drugie mieszkanie zlokalizowane jest nieopodal drogi wyjazdowej z X w kierunku miejsca zamieszkania zarówno rodziców małżonki Wnioskodawcy, jak i rodziców Wnioskodawcy, co skutkowałoby ułatwionym dojazdem do rodziców wymagających opieki.
Obecnie zamieszkiwana połowa bliźniaka zostałaby sprzedana lub przekazana dzieciom. W związku z tym, w opisywanym wariancie Wnioskodawca realizowałby wraz z małżonką własne cele mieszkaniowe w dwóch nieruchomościach: Mieszkaniu oraz Drugim Mieszkaniu.
Biorąc pod uwagę przedstawione przez Wnioskodawcę stanowisko w zakresie możliwości realizowania własnych celów mieszkaniowych w kilku nieruchomościach, które zostało szczegółowo przedstawione w uzasadnieniu stanowiska na pytania nr 1 oraz 3, Wnioskodawca jest zdania, że poniesione w opisywanym zdarzeniu przyszłym wydatki na spłatę pozostałej kwoty kredytu zaciągniętego na Drugie Mieszkanie (przy założeniu, że zostaną one poniesione w 3 letnim ustawowym okresie) będą stanowiły wydatki poniesione na własne cele mieszkaniowe określone w art. 21 ust. 25 pkt 2 lit. a ustawy o PIT i w rezultacie będą mogły zostać uwzględniane przy obliczaniu dochodu zwolnionego na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o PIT, tj. tzw. ulgi mieszkaniowej.
Przedstawione stanowisko znajduje potwierdzenie w wyrokach Sądów oraz interpretacjach indywidualnych wydanych przez Dyrektora KIS, które zostały przytoczone przy uzasadnieniu stanowiska na pytania nr 1 oraz:
·w interpretacji indywidualnej z 5 października 2022 r., nr 0115-KDIT3.4011.609.2022.2.JS – w opisie stanu faktycznego podatnik wskazał, że przeznaczył on dochód uzyskany ze sprzedaży na zakup wraz małżonkiem do majątku wspólnego działki budowlanej z przeznaczeniem pod budowę domu jednorodzinnego. Przez cały okres obowiązywania ulgi nosił się z zamiarem budowy domu jednorodzinnego. Jednak pandemia COVID-19 znacznie pokrzyżowała podatnikowi moment rozpoczęcia budowy, pojawiły się problemy z dostępem do urzędów, jak i sprawy finansowe, niepewność i brak stabilności spowodowały opóźnienie w zamiarze rozpoczęcia budowy domu. Podatnik dokonał zakupu projektu domu, jak również posiada on mapę do celów projektowych. W ocenie podatnika przepisy ustawy nigdzie nie wskazują, iż przy zakupie gruntu budowalnego rozpoczęcie budowy powinno również mieć miejsce w okresie 3 letnim. A zatem sam zakup działki o charakterze budowlanym spełnia wymogi do skorzystania z ulgi mieszkaniowej. Organ uznał stanowisko podatnika za prawidłowe, w uzasadnieniu wskazując, że własne cele mieszkaniowe „w takim przypadku należy rozumieć jednoznacznie zgodnie z wykładnią literalną. Wyraz »mieszkaniowe« w wyrażeniu »własne cele mieszkaniowe«, należy odnosić do zamiaru zamieszkiwania związanego z różnymi sposobami wydatkowania przychodu, a nie do wydatkowania przychodu na nabycie w znaczeniu przedmiotowym.
·w interpretacji indywidualnej z 4 sierpnia 2023 r., nr 0115-KDIT3.4011.393.2023.3.AD – interpretacja dotyczyła podatnika, który przeznaczył dochód uzyskany z tytułu sprzedaży nieruchomości m.in. na zakup nieruchomości gruntowej, tj. działki objętej miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego. W opisie stanu faktycznego podatnik wskazał, że zakupiona nieruchomość gruntowa jest działką budowlaną, a została zakupiona do wspólnego majątku z myślą o budowie budynku mieszkalnego w bliżej nieokreślonej przyszłości. Budowa domu przewidziana została na czas, gdy tylko sytuacja finansowa podatnika na to pozwoli. Podatnik podkreślił, że nie jest on w stanie wskazać precyzyjnej daty. Podatnik uważał, że wydatek poniesiony przez niego na zakup działki stanowi wydatek na cel mieszkaniowy. Organ uznał stanowisko podatnika za prawidłowe.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest prawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 163 ze zm.):
Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.
W myśl art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Źródłem przychodów jest odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2:
a)nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,
b)spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,
c)prawa wieczystego użytkowania gruntów,
– jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w lit. a-c przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie.
Powyższy przepis formułuje generalną zasadę, że nienastępujące w wykonywaniu działalności gospodarczej odpłatne zbycie nieruchomości, jej części, udziału w nieruchomości lub praw wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c ww. ustawy, przed upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, rodzi obowiązek podatkowy w postaci zapłaty podatku dochodowego. Zatem, jeżeli odpłatne zbycie nieruchomości, jej części, udziału w nieruchomości lub praw następuje po upływie 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie – nie jest źródłem przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a tym samym przychód uzyskany z odpłatnego zbycia nieruchomości, jej części, udziału w nieruchomości lub praw w ogóle nie podlega opodatkowaniu.
W świetle powyższego, jeżeli odpłatne zbycie nieruchomości lub ww. praw majątkowych następuje przed upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie i nie zostaje dokonane w wykonywaniu działalności gospodarczej stanowi źródło przychodu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
W przypadku nienastępującego w wykonywaniu działalności gospodarczej odpłatnego zbycia nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości oraz praw określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c ustawy, decydujące znaczenie w kwestii opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych uzyskanego z tego tytułu dochodu ma zatem ustalenie momentu oraz sposobu ich nabycia.
Wyjaśnić należy, że ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie precyzuje pojęcia „nabycie”, nie wskazuje, czy ma to być nabycie odpłatne, czy nieodpłatne. Nie określa również, na podstawie jakiej czynności prawnej może nastąpić nabycie nieruchomości, ich części oraz udziału w nieruchomości lub praw majątkowych.
Wskazać należy, że moment przeniesienia prawa własności w prawie podatkowym określony jest zgodnie z normami prawa cywilnego. Stosownie do art. 155 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1061 ze zm.):
Umowa sprzedaży, zamiany, darowizny, przekazania nieruchomości lub inna umowa zobowiązująca do przeniesienia własności rzeczy co do tożsamości oznaczonej przenosi własność na nabywcę, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej albo że strony inaczej postanowiły.
Pojęcie to należy rozumieć szeroko, co oznacza, że z nabyciem nieruchomości lub praw majątkowych wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych mamy do czynienia z chwilą uzyskania prawa własności do nieruchomości lub tych praw, bez względu na charakter czynności prawnej, na podstawie której doszło do przysporzenia majątkowego w postaci własności rzeczy lub praw. Zatem, poprzez „nabycie” należy rozumieć każde zwiększenie aktywów podatnika. Jest to każda czynność, na mocy której na osobę fizyczną – nabywcę przechodzi własność nieruchomości, bez względu na to, czy nabycie następuje w sposób odpłatny, czy nieodpłatny.
Z przedstawionego opisu sprawy wynika, że jest Pan polskim rezydentem podatkowym, tj. podlega Pan nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu w Polsce dla potrzeb podatku dochodowego od osób fizycznych. Pozostaje Pan w ustroju wspólności majątkowej małżeńskiej. Nie prowadzi Pan jednoosobowej działalności gospodarczej. (…)2020 r. dokonał Pan nabycia do majątku wspólnego działki budowlanej, na której wybudowany został dom jednorodzinny dwulokalowy, tzw. bliźniak. Działka została nabyta przez Pana na podstawie umowy kupna-sprzedaży w Y. Działka została nabyta w celu wybudowania na niej domu jednorodzinnego dwulokalowego, co następnie Pan uczynił. (…)2023 r. zbył Pan jeden z lokali mieszkalnych znajdujących się w domu jednorodzinnym, tzw. połowę bliźniaka [dalej: Nieruchomość]. Druga połowa domu (tj. drugi z lokali mieszkalnych) zamieszkiwana jest przez Pana wraz z rodziną (małżonką oraz dziećmi). W złożonym zeznaniu rocznym PIT-39 wskazał Pan, że całość uzyskanego ze sprzedaży Nieruchomości dochodu podlega zwolnieniu na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o PIT. Zadeklarował Pan więc skorzystanie z tzw. ulgi mieszkaniowej, tj. oświadczył, że przeznaczy uzyskany ze sprzedaży Nieruchomości przychód na własne cele mieszkaniowe nie później niż w okresie trzech lat od końca roku podatkowego, w którym nastąpiło odpłatne zbycie Nieruchomości.
W świetle powyższego, odpłatne zbycie w 2023 r. jednego z lokali mieszkalnych znajdujących się w domu jednorodzinnym, tzw. połowy bliźniaka, wybudowanego na działce zakupionej w 2020 r., nienastępujące w ramach działalności gospodarczej, stanowi dla Pana źródło przychodu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, ponieważ odpłatne jego zbycie zostało dokonane przed upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie działki, na której wybudowany został bliźniak.
Przechodząc więc do skutków podatkowych w zakresie sprzedanej Nieruchomości należy wskazać, co następuje:
Na podstawie art. 30e ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Od dochodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c podatek dochodowy wynosi 19% podstawy obliczenia podatku.
Art. 30e ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych stanowi, że:
Podstawą obliczenia podatku, o której mowa w ust. 1, jest dochód stanowiący różnicę pomiędzy przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw określonym zgodnie z art. 19, a kosztami ustalonymi zgodnie z art. 22 ust. 6c i 6d, powiększoną o sumę odpisów amortyzacyjnych, o których mowa w art. 22h ust. 1 pkt 1, dokonanych od zbywanych nieruchomości lub praw.
Stosownie do art. 19 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw majątkowych oraz innych rzeczy, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8, jest ich wartość wyrażona w cenie określonej w umowie, pomniejszona o koszty odpłatnego zbycia. Jeżeli jednak cena, bez uzasadnionej przyczyny, znacznie odbiega od wartości rynkowej tych rzeczy lub praw, przychód ten określa organ podatkowy w wysokości wartości rynkowej. Przepis art. 14 ust. 1 zdanie drugie stosuje się odpowiednio.
Pojęcie kosztów odpłatnego zbycia nie zostało przez ustawodawcę zdefiniowane w ustawie, należy zatem stosować językowe rozumienie tego wyrażenia, zgodnie z którym za koszty odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw majątkowych uważa się wszystkie wydatki poniesione przez zbywającego, które są konieczne, aby odpłatne zbycie mogło dojść do skutku (wszystkie niezbędne wydatki bezpośrednio związane z tą czynnością). Pomiędzy tymi wydatkami, a dokonanym odpłatnym zbyciem musi istnieć związek przyczynowo-skutkowy. Koszty te nie są kosztami nabycia, lecz jako koszty odpłatnego zbycia pomniejszają przychód.
Nie należy ich jednak utożsamiać z kosztami uzyskania przychodu, których zasady ustalania uregulowane zostały w sposób szczególny w art. 22 ust. 6c lub 6d ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w zależności od tego, czy zbywaną nieruchomość lub prawo nabyto odpłatnie, czy nieodpłatnie.
Według art. 22 ust. 6c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Koszty uzyskania przychodu z tytułu odpłatnego zbycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c, z zastrzeżeniem ust. 6d, stanowią udokumentowane koszty nabycia lub udokumentowane koszty wytworzenia, powiększone o udokumentowane nakłady, które zwiększyły wartość rzeczy i praw majątkowych, poczynione w czasie ich posiadania.
W świetle art. 22 ust. 6e ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Wysokość nakładów, o których mowa w ust. 6c i 6d, ustala się na podstawie faktur VAT w rozumieniu przepisów o podatku od towarów i usług oraz dokumentów stwierdzających poniesienie opłat administracyjnych.
Jak wynika z powyższych przepisów, podstawą obliczenia podatku jest dochód, stanowiący różnicę pomiędzy przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości określonym zgodnie z art. 19 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a kosztami uzyskania przychodu ustalonymi zgodnie z art. 22 ust. 6c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Tak obliczony dochód podlega opodatkowaniu 19% podatkiem dochodowym od osób fizycznych.
Stosownie do treści art. 30e ust. 4 ww. ustawy:
Po zakończeniu roku podatkowego podatnik jest obowiązany w zeznaniu podatkowym, o którym mowa w art. 45 ust. 1a pkt 3, wykazać:
1)dochody uzyskane w roku podatkowym z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) i obliczyć należny podatek dochodowy od dochodu, do którego nie ma zastosowania art. 21 ust. 1 pkt 131, lub
2)dochody, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 131.
Z kolei, jak stanowi art. 30e ust. 5 ww. ustawy:
Dochodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) nie łączy się z dochodami (przychodami) z innych źródeł.
W myśl natomiast art. 30e ust. 7 ww. ustawy:
W przypadku niewypełnienia warunków określonych w art. 21 ust. 1 pkt 131 podatnik jest obowiązany do złożenia korekty zeznania, o którym mowa w art. 45 ust. 1a pkt 3, i do zapłaty podatku wraz z odsetkami za zwłokę; odsetki nalicza się od następnego dnia po upływie terminu płatności, o którym mowa w art. 45 ust. 4 pkt 4, do dnia zapłaty podatku włącznie.
Dochód ze sprzedaży nieruchomości i praw majątkowych, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych – na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 131 tej ustawy – może jednak zostać objęty zwolnieniem z opodatkowania przy spełnieniu warunków określonych w tym przepisie.
Art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych stanowi, że:
Wolne od podatku są dochody z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych, o których mowa w art. 30e, w wysokości, która odpowiada iloczynowi tego dochodu i udziału wydatków poniesionych na własne cele mieszkaniowe w przychodzie z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych, jeżeli począwszy od dnia odpłatnego zbycia, nie później niż w okresie trzech lat od końca roku podatkowego, w którym nastąpiło odpłatne zbycie, przychód uzyskany ze zbycia tej nieruchomości lub tego prawa majątkowego został wydatkowany na własne cele mieszkaniowe; udokumentowane wydatki poniesione na te cele uwzględnia się do wysokości przychodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych.
Dochód zwolniony należy obliczyć według następującego wzoru:
dochód zwolniony = D × W/P
gdzie:
D – dochód z odpłatnego zbycia nieruchomości lub prawa,
W – wydatki poniesione na cele mieszkaniowe,
P – przychód z odpłatnego zbycia nieruchomości lub prawa.
Należy wyjaśnić, że powyższe zwolnienie obejmuje taką część dochodu uzyskanego z tytułu odpłatnego zbycia nieruchomości lub prawa majątkowego, jaka proporcjonalnie odpowiada udziałowi poniesionych wydatków na własne cele mieszkaniowe w osiągniętych przychodach z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych. W sytuacji, gdy przychód z odpłatnego zbycia tej nieruchomości lub tego prawa majątkowego zostanie w całości przeznaczony na cele mieszkaniowe, to wówczas uzyskany z tego tytułu dochód będzie w całości korzystał ze zwolnienia od podatku dochodowego.
Tym samym, aby dochód z tytułu sprzedaży nieruchomości był w całości zwolniony z podatku dochodowego, cały przychód ze zbytej nieruchomości musi być wydatkowany na własne cele mieszkaniowe, wymienione w przepisie art. 21 ust. 25 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, nie później niż w okresie trzech lat od końca roku podatkowego, w którym nastąpiło odpłatne zbycie.
Cele mieszkaniowe, których sfinansowanie przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw majątkowych uprawnia do skorzystania ze zwolnienia z opodatkowania, wymienione zostały w art. 21 ust. 25 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Na podstawie art. 21 ust. 25 pkt 1 i pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Za wydatki poniesione na cele, o których mowa w ust. 1 pkt 131, uważa się:
1)wydatki poniesione na:
a)nabycie budynku mieszkalnego, jego części lub udziału w takim budynku, lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość lub udziału w takim lokalu, a także na nabycie gruntu lub udziału w gruncie albo prawa użytkowania wieczystego gruntu lub udziału w takim prawie, związanych z tym budynkiem lub lokalem,
b)nabycie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub udziału w takim prawie, prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub udziału w takim prawie,
c)nabycie gruntu pod budowę budynku mieszkalnego lub udziału w takim gruncie, prawa użytkowania wieczystego takiego gruntu lub udziału w takim prawie, w tym również z rozpoczętą budową budynku mieszkalnego, oraz nabycie innego gruntu lub udziału w gruncie, prawa użytkowania wieczystego gruntu lub udziału w takim prawie, jeżeli w okresie, o którym mowa w ust. 1 pkt 131, grunt ten zmieni przeznaczenie na grunt pod budowę budynku mieszkalnego,
d)budowę, rozbudowę, nadbudowę, przebudowę lub remont własnego budynku mieszkalnego, jego części lub własnego lokalu mieszkalnego,
e)rozbudowę, nadbudowę, przebudowę lub adaptację na cele mieszkalne własnego budynku niemieszkalnego, jego części, własnego lokalu niemieszkalnego lub własnego pomieszczenia niemieszkalnego
-położonych w państwie członkowskim Unii Europejskiej lub w innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego albo w Konfederacji Szwajcarskiej;
2)wydatki poniesione na:
a)spłatę kredytu (pożyczki) oraz odsetek od tego kredytu (pożyczki) zaciągniętego przez podatnika przed dniem uzyskania przychodu z odpłatnego zbycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c, na cele określone w pkt 1,
b)spłatę kredytu (pożyczki) oraz odsetek od tego kredytu (pożyczki) zaciągniętego przez podatnika przed dniem uzyskania przychodu z odpłatnego zbycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c, na spłatę kredytu (pożyczki), o którym mowa w lit. a,
c)spłatę każdego kolejnego kredytu (pożyczki) oraz odsetek od tego kredytu (pożyczki) zaciągniętego przez podatnika przed dniem uzyskania przychodu z odpłatnego zbycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c, na spłatę kredytu (pożyczki), o których mowa w lit. a lub b
-w banku lub w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej, mających siedzibę w państwie członkowskim Unii Europejskiej lub w innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego albo w Konfederacji Szwajcarskiej, z zastrzeżeniem ust. 29 i 30.
W świetle natomiast art. 21 ust. 25a cytowanej ustawy:
Wydatki, o których mowa w ust. 25 pkt 1 lit. a-c, uznaje się za wydatki poniesione na cele mieszkaniowe, jeżeli przed upływem okresu, o którym mowa w ust. 1 pkt 131, nastąpiło nabycie własności rzeczy lub praw wymienionych w ust. 25 pkt 1 lit. a-c, w związku z którymi podatnik ponosił wydatki na nabycie.
Na mocy art. 21 ust. 26 ww. ustawy:
Przez własny budynek, lokal lub pomieszczenie, o których mowa w ust. 25 pkt 1 lit. d i e, rozumie się budynek, lokal lub pomieszczenie stanowiące własność lub współwłasność podatnika lub do którego podatnikowi przysługuje spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, prawo do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub udział w takich prawach. Przez własne budynek, lokal lub pomieszczenie, o których mowa w ust. 25 pkt 1 lit. d i e, rozumie się również niestanowiące własności lub współwłasności podatnika budynek, lokal lub pomieszczenie, jeżeli w okresie, o którym mowa w ust. 1 pkt 131, podatnik nabędzie ich własność lub współwłasność albo spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, prawo do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub udział w takich prawach, jeżeli uprzednio prawo takie mu nie przysługiwało.
Według art. 21 ust. 28 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Za wydatki, o których mowa w ust. 25, nie uważa się wydatków poniesionych na:
1)nabycie gruntu lub udziału w gruncie, prawa wieczystego użytkowania gruntu lub udziału w takim prawie, budynku, jego części lub udziału w budynku, lub
2)budowę, rozbudowę, nadbudowę, przebudowę, adaptację lub remont budynku albo jego części
-przeznaczonych na cele rekreacyjne.
Zgodnie z art. 21 ust. 29 ww. ustawy:
W przypadku gdy kredyt (pożyczka), o którym mowa w ust. 25 pkt 2 lit. a-c, stanowi część kredytu (pożyczki) przeznaczonego na spłatę również innych niż wymienione w tych przepisach zobowiązań kredytowych (pożyczkowych) podatnika, za wydatki poniesione na cele, o których mowa w ust. 1 pkt 131, uważa się wydatki przypadające na spłatę kredytu (pożyczki) określonego w ust. 25 pkt 2 lit. a-c oraz zapłacone odsetki od tej części kredytu (pożyczki), która proporcjonalnie przypada na spłatę kredytu (pożyczki), o których mowa w ust. 25 pkt 2 lit. a-c.
W myśl art. 21 ust. 30 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Przepis ust. 1 pkt 131 nie ma zastosowania do tej części wydatków, o których mowa w ust. 25 pkt 2, które podatnik uwzględnił korzystając z ulg podatkowych, w rozumieniu Ordynacji podatkowej, przy opodatkowaniu podatkiem dochodowym oraz do tej części wydatków, o których mowa w ust. 25 pkt 2, którymi sfinansowane zostały wydatki określone w ust. 25 pkt 1, uwzględnione przez podatnika korzystającego z ulg podatkowych, w rozumieniu Ordynacji podatkowej, przy opodatkowaniu podatkiem dochodowym.
Podkreślenia wymaga, że zwolnienia podatkowe oraz ulgi są wyjątkiem od zasady powszechności opodatkowania, dlatego do interpretacji przepisów ustanawiających zwolnienia podatkowe, jak również ulgi, należy stosować wykładnię ścisłą, która nie wychodzi poza literalne brzmienie przepisów.
Stąd też, prawo do przedmiotowego zwolnienia przysługuje podatnikowi tylko i wyłącznie w sytuacji spełnienia wszystkich przesłanek wskazanych w przepisie prawa. Należy również zastrzec, że w przypadku korzystania z ulg i zwolnień podatkowych, wynikających z ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych obowiązek udowodnienia, że określony wydatek został poniesiony przy spełnieniu wszystkich warunków wynikających z przepisów podatkowych spoczywa na podatniku, który wywodzi z tego określone skutki prawne.
Z istoty rozwiązania zawartego w zacytowanym art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wynika, że podstawową okolicznością decydującą o możliwości skorzystania z przedmiotowego zwolnienia jest przeznaczenie środków uzyskanych ze sprzedaży nieruchomości nie później niż w okresie trzech lat od końca roku podatkowego, w którym została ona dokonana, na wskazane w art. 21 ust. 25 ww. ustawy własne cele mieszkaniowe. Katalog wydatków stanowiących „własne cele mieszkaniowe” podatnika wymieniony w art. 21 ust. 25 ww. ustawy ma charakter zamknięty – jest to wyliczenie enumeratywne. Ustawodawca formułując przedmiotowe zwolnienie, w sposób jednoznaczny wskazał cele mieszkaniowe, których realizacja pozwala na zwolnienie z opodatkowania dochodu ze sprzedaży.
W związku z tym, tylko wydatkowanie środków uzyskanych ze sprzedaży nieruchomości i określonych praw majątkowych – w terminie i na cele wskazane w art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a szczegółowo określone w art. 21 ust. 25 powołanej ustawy – pozwala na zastosowanie przedmiotowego zwolnienia.
Celem takim może być zgodnie z art. 21 ust. 25 pkt 1 lit. a ww. ustawy, wydatek poniesiony na nabycie budynku mieszkalnego, jego części lub udziału w takim budynku, lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość lub udziału w takim lokalu, a także nabycie gruntu lub udziału w gruncie albo prawa użytkowania wieczystego gruntu lub udziału w takim prawie, związanych z tym budynkiem lub lokalem.
Poprzedzenie wyrażenia „cele mieszkaniowe” przymiotnikiem „własne” świadczy o tym, że ustawodawca przewidując podstawę do zastosowania zwolnienia z art. 21 ust. 1 pkt 131 ww. ustawy i dopisując ten przymiotnik, przesądził, że celem nadrzędnym jest możliwość uwzględnienia przy obliczaniu dochodu zwolnionego z opodatkowania tylko takich wydatków, które poniesione zostały na zaspokojenie „własnych” potrzeb mieszkaniowych. Tak więc uregulowane w art. 21 ust. 1 pkt 131 ww. ustawy zwolnienie od podatku dochodowego, w zamierzeniach ustawodawcy realizować ma cel, jakim jest zaspokojenie własnych potrzeb mieszkaniowych podatnika.
Wydatkowanie przychodu na własne cele mieszkaniowe oznacza, według stanowiska prezentowanego w orzecznictwie i doktrynie, że celem podatnika jest realizacja potrzeby zapewnienia sobie tzw. „dachu nad głową”. Ustawodawca wyraźnie wskazał, że nabycie musi być dokonane na własne cele mieszkaniowe, a te realizowane są w dłuższym okresie czasu. Sądy administracyjne podkreślają, że zwolnienie z opodatkowania dochodów opisanych w art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych ma charakter mieszany, podmiotowo-przedmiotowy: wydatkowanie środków na określony przedmiot w połączeniu z funkcją, jaką ten przedmiot realizuje na rzecz nabywcy – zaspokojenie jego własnych celów mieszkaniowych.
Zwolnieniem tym nie są zatem objęte dochody ze sprzedaży nieruchomości i praw w przypadku przeznaczenia przychodu na nabycie innych nieruchomości lub praw w sytuacji, gdy czynności te wskazują np. na działanie o charakterze zarobkowym, spekulacyjnym, inwestycyjnym lub innym niewskazującym na działanie ukierunkowane na zaspokojenie własnych potrzeb mieszkaniowych.
Jak wynika z treści złożonego przez Pana wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej, poniósł Pan następujące wydatki na własne cele mieszkaniowe:
1. Zakup lokalu mieszkalnego (mieszkania) [dalej: Mieszkanie] (…)2024 r. (umowa przedwstępna podpisana w (...)2023 r.) wraz z miejscem postojowym w wielostanowiskowym pomieszczeniu garażowym wewnątrz (w podziemiach) budynku mieszkalnego wielorodzinnego. W akcie notarialnym wskazane jest, że z własnością lokalu związany jest udział, w ramach którego każdoczesnemu właścicielowi lokalu przysługiwać będzie prawo do wyłącznego korzystania z miejsca postojowego. Powierzchnia miejsca postojowego nie jest doliczana do powierzchni użytkowej Mieszkania. W akcie wskazano, że z własnością lokalu związany jest udział wynoszący (…) części we wspólnych częściach budynku – w ramach tego udziału zostało wskazane miejsce postojowe. Nabycie Mieszkania oraz miejsca postojowego nastąpiło na podstawie jednego aktu notarialnego. W akcie notarialnym przenoszącym własność nie została wyodrębniona cena za miejsce postojowe. Aktem notarialnym przenoszącym własność „miejsca postojowego” nabył Pan wyznaczone „liniami miejsce postojowe”, tj. udział w garażu podziemnym (nieruchomości). Miejsce postojowe nie stanowi odrębnego przedmiotu własności/obrotu. Nie jest również odrębną nieruchomością, stanowi ono część wspólną do wyłącznego korzystania przez właściciela nieruchomości (Mieszkania).
2. Wydatki poniesione na wykończenie tej części domu jednorodzinnego (tj. połowy bliźniaka), w której Pan mieszka. Wydatki zostały poniesione po sprzedaży Nieruchomości.
Zamierza Pan także ponieść kolejne wydatki, tj. zamierza Pan dokonać spłaty pozostałej kwoty kredytu zaciągniętego na posiadany przez Pana drugi lokal mieszkalny położony w X, zakupiony (…)2012 r. od dewelopera [dalej: Drugie Mieszkanie]. Kredyt na Drugie Mieszkanie został zaciągnięty przed sprzedażą Nieruchomości, (…)2012 r. w banku mającym siedzibę w Polsce. Jest Pan stroną umowy kredytowej. Kredyt został zaciągnięty wspólnie z małżonką. Odpowiada Pan za spłatę kredytu solidarnie do pełnej wysokości.
Z opisu sprawy wynika, że zamierza Pan w nabytym Mieszkaniu realizować wraz z małżonką własne cele mieszkaniowe w bliżej nieokreślonej przyszłości. W związku z lokalizacją Mieszkania w X, co wiąże się z lepszym dostępem do komunikacji, sklepów, placówek medycznych oraz urzędów, a także biorąc pod uwagę fakt, że większość obowiązków zawodowych Pana oraz Pana małżonki realizowana jest w tym mieście, planuje Pan wykorzystywać zakupione Mieszkanie do celów mieszkaniowych, zamieszkując w nim głównie w dni robocze (samodzielnie lub z małżonką). Może się również zdarzyć, że ze względu na obowiązki zawodowe, Pana małżonka będzie w niektóre dni robocze zamieszkiwała w Mieszkaniu. Nie wyklucza Pan również przeniesienia się do zakupionego Mieszkania „na stałe”. Może się to wydarzyć w momencie osiągnięcia pełnoletności przez Pana dzieci. Wówczas mógłby Pan przekazać swoim dzieciom (dziecku) obecnie zamieszkaną połowę bliźniaka, a sam przenieść się wraz z małżonką do Mieszkania. W związku z powyższym, niezależnie od przedstawionych powyżej możliwych rozwiązań, zamierza Pan realizować własne cele mieszkaniowe w zakupionym w przeciągu 10 lat. Niemniej, na tą chwilę wynajął Pan zakupione Mieszkania w celu zgromadzenia oszczędności. Pana centrum interesów osobistych i gospodarczych będzie znajdowało się w obu miejscowościach, ponieważ w tej, w której obecnie Pan zamieszkuje będą realizowane głównie interesy osobiste, natomiast interesy gospodarcze będą realizowane w Mieszkaniu. W rezultacie, będzie Pan dzielił swój czas pomiędzy te dwie lokalizacje częściowo mieszkając w Y i X (głównie ze względów na cele biznesowe). Zamierza Pan także realizować własne cele mieszkaniowe w Mieszkaniu oraz Drugim Mieszkaniu. Obecnie zamieszkiwana przez Pana połowa bliźniaka zostałaby sprzedana lub przekazana dzieciom. Wykonywane obowiązki zawodowe przez Pana małżonkę również wymagają mobilności, odbywania spotkań w różnych częściach X o różnych porach. Wobec powyższego, może się zdarzyć sytuacja, w której to Mieszkanie oraz Drugie Mieszkanie będą wykorzystywane jednocześnie przez Pana i Pana małżonkę, na takiej zasadzie, że np. jeden z małżonków ze względu na obowiązki zawodowe będzie w danym dniu zamieszkiwał w Mieszkaniu, a drugi w Drugim Mieszkaniu. Drugie mieszkanie zlokalizowane jest nieopodal drogi wyjazdowej z X w kierunku miejsca zamieszkania zarówno rodziców Pana małżonki, jak i Pana rodziców, co skutkowałoby ułatwionym dojazdem do rodziców wymagających opieki. Obecnie mieszkanie to jest wynajmowane. Jest to jednak okres przejściowy. Docelowo, tj. w momencie, gdy wyprowadzi się Pan z zamieszkiwanej obecnie połowy bliźniaka, umowa najmu zostanie rozwiązana. Ze względu na położenie Mieszkania w spokojniejszej okolicy, nieopodal terenów zielonych oraz fakt, że zostało ono wybudowane w tzw. nowym budownictwie, Mieszkanie będzie nieruchomością, w której wraz z małżonką będzie Pan spędzał więcej czasu. Należy więc uznać, że Mieszkanie będzie Pan „główną” nieruchomością. Natomiast Drugie Mieszkanie zlokalizowane jest bliżej centrum X, (…), dzięki czemu Pan wraz z małżonką posiadałby ułatwiony dojazd do centrum miasta przy wykorzystaniu komunikacji miejskiej, bez angażowania samochodu (nie istniałoby ryzyko utknięcia w korkach). Oznacza to, że centrum interesów gospodarczych będzie znajdowało się w głównej mierze w Drugim Mieszkaniu. W konsekwencji, Pana centrum interesów osobistych i gospodarczych będzie znajdowało się zarówno w Mieszkaniu, jak i Drugim Mieszkaniu.
Ma Pan wątpliwość, czy tymczasowe wynajmowanie zakupionego przez Pana Mieszkania wraz z miejscem postojowym uprawnia Pana do zakwalifikowania poniesionych wydatków na zakup Mieszkania oraz miejsca postojowego jako przeznaczonych na własne cele mieszkaniowe, o których mowa w art. 21 ust. 25 pkt 1 lit. a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz czy poniesione przez Pana wydatki na spłatę pozostałej kwoty kredytu zaciągniętego na Drugie Mieszkanie, które również jest wynajmowane, będą stanowiły wydatki poniesione na własne cele mieszkaniowe, o których mowa w art. 21 ust. 25 pkt 2 lit. a ww. ustawy.
W odniesieniu do przedmiotu sprawy wyjaśniam, że wskazując jako cel mieszkaniowy wydatki poniesione na nabycie lokalu mieszkalnego, ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie określa kiedy i jak długo podatnik powinien mieszkać w nabytym lokalu mieszkalnym, żeby nastąpiła realizacja celu mieszkaniowego. Tym samym brak jest podstaw do uznania, że podatnik nie realizuje celu mieszkaniowego w przypadku, gdy nabył lokal mieszkalny w celu zamieszkania w nim, ale w lokalu tym – z różnych powodów – zamieszka po upływie określonego czasu. W takim przypadku, prawa do zwolnienia nie pozbawia podatnika okoliczność, że np. przez jakiś czas lokal będzie wynajmowany. Co istotne, nie jest przeszkodą dla zastosowania omawianego zwolnienia wynajęcie nieruchomości mieszkalnej innemu podmiotowi – i to zarówno przed realizacją własnego celu mieszkaniowego, jak i już po tym fakcie. Innymi słowy, nie ma znaczenia kolejność wykonywanych działań. Ważne jest jedynie to, że nieruchomość została nabyta w celu realizacji własnego celu mieszkaniowego – czy to od razu po jej nabyciu, czy też w czasie późniejszym.
Należy również wskazać, że ustawodawca regulując omawiane zwolnienie nie ograniczył wydatkowania przychodu z tytułu zbycia nieruchomości lub praw tylko do podatników, którzy nie będą posiadać innych nieruchomości (budynków/lokali mieszkalnych), nie limituje celów które można zrealizować, czy też liczby budynków/lokali, które podatnik może nabyć. Ustawa nie ogranicza prawa do zwolnienia co do liczby posiadanych nieruchomości mieszkalnych, jednakże wyraźnie wskazuje, że skorzystanie ze zwolnienia odnosi się tylko i wyłącznie do tych nieruchomości, które faktycznie służą zaspokojeniu własnych potrzeb mieszkaniowych.
Zauważyć należy, że w wyroku z 29 listopada 2016 r., sygn. akt II FSK 3126/14 Naczelny Sąd Administracyjny stwierdził, że:
Czasowe, uzasadnione obiektywnymi okolicznościami wynajęcie zakupionych lokali mieszkalnych samo w sobie nie może przesądzać o tym, że podatnik nie będzie realizował w tych mieszkaniach własnych celów mieszkaniowych. Ustawodawca nie zastrzegł w treści analizowanych przepisów, że własny cel mieszkaniowy w zakupionym lokalu ma być realizowany nieprzerwanie od daty jego nabycia. Zgodzić się jednak należy z Sądem I instancji, że dla uznania spełnienia warunków skorzystania z ulgi nie jest wystarczająca sama deklaracja podatnika, że poprzez wskazane zakupy realizuje swój cel mieszkaniowy. Ustawodawca nie odniósł bowiem skorzystania z prawa do zwolnienia z opodatkowania od werbalnej deklaracji takiego zamiaru w chwili nabycia, lecz wyraźnie wskazał, że nabycie musi być dokonane na własne cele mieszkaniowe.
W świetle powyższego, co do zasady, podatnik może skorzystać z omawianego zwolnienia w związku z zakupem lokalu mieszkalnego na cele mieszkalne jedynie w sytuacji, gdy nabył ten lokal mieszkalny w celu realizacji własnych celów mieszkaniowych i faktycznie realizuje lub będzie realizował w nim swoje potrzeby mieszkaniowe.
Pojęcie celu związane jest z wewnętrzną postawą człowieka, określaną najczęściej mianem chęci, woli, dążenia, zamiaru, postawy motywującej (powodującej) ludzkie działanie. Zatem, wydatek poniesiony na własne cele mieszkaniowe, to wydatek dokonany w zamiarze zaspokajania własnych potrzeb mieszkaniowych. Utwierdza to w przekonaniu, że istotny jest zamiar nabycia nieruchomości na cele mieszkaniowe, który powinien prowadzić do zamieszkania w nabytej nieruchomości.
Same subiektywne deklaracje podatników o nabyciu lokalu mieszkalnego w celu zaspokojenia własnych potrzeb mieszkaniowych nie są wystarczające do uzyskania zwolnienia podatkowego. Nie wystarczy zatem samo poczynienie wydatków mieszkaniowych, lecz konieczne jest, aby nastąpiło to jednocześnie w celu realizacji własnych potrzeb mieszkaniowych. Organy podatkowe mają prawo do własnej oceny artykułowanych przez podatników subiektywnych motywów zakupu nieruchomości mieszkalnych i późniejszych decyzji co do dalszych losów tych nieruchomości. Weryfikacji takiej dokonuje się poprzez porównanie obiektywnych faktów związanych z zakupem i późniejszym wykorzystaniem nieruchomości do deklarowanych motywów działania podatnika. Przy czym motywy te muszą być potwierdzone obiektywnymi faktami.
W kwestii uznania za wydatki na własne cele mieszkaniowe wydatków poniesionych na spłatę kredytu, o którym mowa we wniosku, wskazać trzeba, że zgodnie z uprzednio cytowanym przepisem art. 21 ust. 25 pkt 2 lit. a ustawy za wydatki poniesione na własne cele mieszkaniowe uważa się m.in. spłatę kredytu (pożyczki) oraz odsetek od tego kredytu (pożyczki) zaciągniętego przez podatnika przed dniem uzyskania przychodu z odpłatnego zbycia, w banku lub w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej, mających siedzibę w państwie członkowskim Unii Europejskiej lub w innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego albo w Konfederacji Szwajcarskiej, na nabycie budynku mieszkalnego, jego części lub udziału w takim budynku, lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość lub udziału w takim lokalu, a także na nabycie gruntu lub udziału w gruncie albo prawa użytkowania wieczystego gruntu lub udziału w takim prawie, związanych z tym budynkiem lub lokalem (art. 21 ust. 25 pkt 1 lit. a), czy nabycie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub udziału w takim prawie, prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub udziału w takim prawie (art. 21 ust. 25 pkt 1 lit. b).
Konstrukcja powołanych przepisów oraz ich wykładnia literalna prowadzą do jednoznacznych rezultatów jeżeli chodzi o kwestię uzależnienia prawa do zwolnienia od faktu zaciągnięcia określonego kredytu. Zwolnienie w sposób literalny odnosi się do sytuacji spłaty kredytu, w przypadku którego wynika, że został on zaciągnięty na ściśle określony cel mieszkaniowy. Ustawodawca wymaga dla takiego kredytu określenia konkretnego celu.
Przy czym należy podkreślić, że realizacja własnych celów mieszkaniowych powinna polegać na tym, że w przypadku nabycia lokalu mieszkalnego podatnik będzie w tym lokalu takie cele realizować, a więc będzie w nim mieszkał. Kredyt na cele mieszkaniowe musi być również zaciągnięty przez podatnika chcącego skorzystać z ulgi.
Zatem, jeśli – jak ma to miejsce w przedmiotowej sprawie – w 2024 r. nabył Pan Mieszkanie wraz z miejscem postojowym z zamiarem realizowania w nim własnego celu mieszkaniowego, to fakt, że nie zamieszkał Pan w tym mieszkaniu od momentu jego nabycia (lecz w przeciągu 10 lat) nie stoi na przeszkodzie dla zastosowania zwolnienia podatkowego. Również wydatki na spłatę pozostałej kwoty kredytu zaciągniętego na Drugie Mieszkanie, w którym też docelowo będzie Pan realizował własny cel mieszkaniowy, będą stanowiły wydatki poniesione na własne cele mieszkaniowe, o których mowa w art. 21 ust. 25 pkt 2 lit. a ww. ustawy. Nie spowoduje utraty przez Pana prawa do zwolnienia, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, czasowe wynajmowanie tych Mieszkań, bowiem wprost wskazał Pan, że w Mieszkaniach tych będzie Pan realizował w przyszłości własne cele mieszkaniowe.
Mając powyższe na uwadze stwierdzam, że wydatkowanie przychodu uzyskanego przez Pana z odpłatnego zbycia w 2023 r. lokalu mieszkalnego znajdującego się w domu jednorodzinnym, tzw. połowę bliźniaka – w okresie trzech lat od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło odpłatne zbycie – na nabycie Mieszkania wraz z miejscem postojowym oraz na spłatę pozostałej kwoty kredytu zaciągniętego na Drugie Mieszkanie, w których to Mieszkaniach zamierza Pan realizować własne cele mieszkaniowe – będzie uprawniało Pana do skorzystania z ulgi podatkowej wynikającej z art. 21 ust. 1 pkt 131 w związku z ust. 25 pkt 1 lit. a oraz z ust. 25 pkt 2 lit. a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Czasowy wynajem ww. Mieszkań nie wyklucza możliwości skorzystania przez Pana z tzw. ulgi mieszkaniowej, w przypadku, gdy Mieszkania nabyte zostały w celu realizacji Pana własnych celów mieszkaniowych.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy:
-zaistniałych stanów faktycznych przedstawionych przez Pana i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia,
-zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Pana i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.
Zaznaczam także, że zgodnie z art. 14b § 3 Ordynacji podatkowej, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionymi we wniosku stanami faktycznymi i zdarzeniem przyszłym. Ponosi Pan ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanów faktycznych i zdarzenia przyszłego. Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanami faktycznymi i zdarzeniem przyszłym podanymi przez Pana w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.
Równocześnie w przypadku, gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, bądź kontroli celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan sprawy, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych.
W odniesieniu do powołanych przez Pana interpretacji indywidualnych oraz wyroków sądu należy wskazać, że rozstrzygnięcia w nich zawarte dotyczą tylko konkretnych, indywidualnych spraw i nie mają zastosowania ani konsekwencji wiążących w odniesieniu do żadnego innego zaistniałego stanu faktycznego czy też zdarzenia przyszłego.
Końcowo wskazuję, że interpretacje prawa podatkowego wydawane są w indywidualnej sprawie zainteresowanego, co wynika z treści art. 14b § 1 ustawy Ordynacja podatkowa. W związku z tym, interpretacje te wywierają skutki prawne jedynie w stosunku do tego podmiotu, do którego są skierowane. Zatem, niniejsza interpretacja indywidualna jest wiążąca dla Pana jako osoby występującej z wnioskiem, natomiast nie wywołuje skutków prawnych dla innych osób (Pana żony).
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanów faktycznych i zdarzenia przyszłego oraz zastosuje się Pan do interpretacji.
·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1)z zastosowaniem art. 119a;
2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.
