Interpretacja indywidualna – stanowisko nieprawidłowe

Szanowna Pani,

stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest nieprawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

19 maja 2025 r. wpłynął Pani wniosek z 15 maja 2025 r. o wydanie interpretacji indywidualnej.

 Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Wnioskodawczyni zwraca się z prośbą o interpretację, czy może rozliczyć się w zeznaniu rocznym  PIT za 2024 r. jako matka samotnie wychowująca dziecko, biorąc pod uwagę stan faktyczny, który Wnioskodawczyni przedstawia poniżej.

Od 13 maja 2023 r. Wnioskodawczyni jest w powtórnym związku małżeńskim. Z poprzedniego związku Wnioskodawczyni ma dwoje pełnoletnich dzieci (syn 21 lat, córka 25 lat). Córka od zeszłego roku mieszka w innym mieście i pracuje. Syn mieszka z Wnioskodawczynią w …. i uczy się.

Z obecnym mężem (który nie jest biologicznym ojcem dzieci Wnioskodawczyni) Wnioskodawczyni nie mieszka razem, z uwagi na brak wystarczających środków na zakup mieszkania. Małżonkowie mieszkają w jednym mieście (….), natomiast Wnioskodawczyni mieszka z synem w wynajętym mieszkaniu, a mąż Wnioskodawczyni ma małą kawalerkę w innej części miasta. Z obecnym mężem Wnioskodawczyni ma rozdzielność majątkową. Małżonek nie uczestniczy w żaden sposób, zarówno materialnie, jak i pozamaterialnie, w wychowywaniu dziecka Wnioskodawczyni, które mieszka  z Wnioskodawczynią. Mąż Wnioskodawczyni posiada dwójkę swoich biologicznych dzieci  z poprzedniego związku, na które płaci alimenty. Dlatego też Wnioskodawczyni sama wychowuje pełnoletniego syna. Jego biologiczny ojciec mieszka w …., nie płaci alimentów od dłuższego czasu, nie uczestniczy w wychowywaniu dzieci, a z synem i córką widuje się mniej więcej 2-3 razy  w roku, np. przy okazji przyjazdów Wnioskodawczyni do rodziny na święta. Wnioskodawczyni dodaje, że obecny małżonek nie przysposobił dzieci Wnioskodawczyni, w związku z tym nie ma władzy rodzicielskiej nad nimi. Mimo, że dzieci Wnioskodawczyni zawsze będą dla Niej dziećmi, to dla Jej męża są to już przede wszystkim osoby dorosłe i z uwagi na ich wiek nie może tu być mowy  o naturalnym procesie wychowawczym, tak jak w przypadku dzieci małoletnich. W związku  z powyższym, Wnioskodawczyni w całym 2024 r. sama bez udziału drugiej osoby troszczyła się  o byt i rozwój Jej syna.

Ponadto Wnioskodawczyni wskazała, że podlega w Polsce nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu. Przez cały 2024 r. Wnioskodawczyni była mężatką. Orzeczenie o rozwodzie uprawomocniło się w dniu 15 lutego 2006 r. Władza rodzicielska względem syna Wnioskodawczyni i córki nie została zawieszona, ograniczona ani pozbawiona wobec Wnioskodawczyni, ani ojca dzieci. Koszty utrzymania pełnoletnich dzieci w 2024 r. spoczywały wyłącznie na Wnioskodawczyni – ojciec dzieci nie wykonywał obowiązku alimentacyjnego.

W 2024 r. syn Wnioskodawczyni uczył się w technikum. Córka od 7 maja 2024 r. pracuje na podstawie umowy o pracę. Dzieci Wnioskodawczyni nie były umieszczone w instytucji zapewniającej całodobowe utrzymanie. Syn Wnioskodawczyni otrzymywał w 2024 r. zasiłek pielęgnacyjny  w wysokości 215,84 zł. Córka Wnioskodawczyni w 2024 r. uzyskała dochód z tytułu umowy o pracę.

Ani Wnioskodawczyni, ani Jej dzieci nie osiągnęły dochodów z działalności gospodarczej opodatkowanej liniowo, zryczałtowanego podatku dochodowego (poza najmem prywatnym), podatku tonażowego ani z ustawy o przemyśle okrętowym. Wnioskodawczyni w 2024 r. osiągnęła dochody opodatkowane według skali podatkowej. Jej dochody w 2024 r. pochodziły z umowy  o pracę. Pracodawca pobierał i odprowadzał zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych.

Pytanie

Czy w świetle przedstawionych faktów, Wnioskodawczyni może rozliczyć się jako matka samotnie wychowująca dziecko w rocznym zeznaniu PIT za 2024 r.?

Pani stanowisko w sprawie

W ocenie Wnioskodawczyni, może Ona rozliczyć się jako matka samotnie wychowująca dziecko  w rocznym zeznaniu PIT za 2024 r., na podstawie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (PIT) – art. 6 ust. 4c pkt 3.

Niewątpliwie trudno byłoby w ustawie szczegółowo opisać i wymienić wszystkie możliwie sytuacje, które mogą wystąpić i będą kwalifikować się zarazem do wystąpienia prawa ulgi dla matek samotnie wychowujących dziecko. Dlatego należy odnieść się w tym przypadku do intencji ustawodawcy.

Nie ulega wątpliwości, że tą intencją było, aby prawo do ulgi miała matka, która faktycznie samotnie wychowywała dziecko w 2024 r., bez wsparcia drugiego z rodziców. Tak było właśnie w przypadku Wnioskodawczyni, ponieważ zgodnie ze wszystkimi przedstawionymi okolicznościami, Wnioskodawczyni była jedyną osobą wychowującą Jej syna. W stosunku do biologicznego ojca Jej dzieci jest rozwódką, a Jej obecny małżonek nie ma praw rodzicielskich w stosunku do dzieci Wnioskodawczyni (brak przysposobienia). Istotnym czynnikiem w przypadku Wnioskodawczyni jest pełnoletniość Jej dzieci, a więc jakikolwiek wpływ niebiologicznego ojca na ich wychowanie nie ma praktycznego zastosowania. Tym bardziej, że jak Wnioskodawczyni wspomniała wcześniej, z obecnym małżonkiem mieszka i mieszkała w 2024 r. w odrębnych mieszkaniach (z uwagi na trudności w uzyskaniu kredytu mieszkaniowego) oraz małżonkowie nigdy nie mieszkali z żadnymi  z dzieci Wnioskodawczyni. Małżonkowie posiadają także rozdzielność majątkową, a obecny małżonek Wnioskodawczyni nie łoży na Jej dziecko. Dlatego w konkretnym przypadku Wnioskodawczyni, fakt zawarcia przez Nią nowego związku małżeńskiego nie wpływa w żaden sposób  na zmianę rzeczywistej sytuacji Wnioskodawczyni, jako matki samotnie wychowującej dzieci w 2024 r.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 6 ust. 4c ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 226 ze zm.):

Stosownie do art. 6 ust. 4d ww. ustawy:

Na podstawie art. 6 ust. 4e ww. ustawy:

Art. 6 ust. 4f ww. ustawy stanowi:

W myśl art. 6 ust. 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Przystępując do oceny możliwości skorzystania przez Panią z preferencyjnego rozliczenia podatku dochodowego od osób fizycznych za 2024 r. w sposób przewidziany dla osoby samotnie wychowującej dzieci, podkreślić, że wszelkie ulgi i zwolnienia podatkowe są odstępstwem od zasady powszechności opodatkowania, wynikającej z art. 84 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz. U. Nr 78 poz. 483 ze zm.), stanowiącego, że:

Oznacza to, że wszelkie odstępstwa od tej zasady, muszą bezwzględnie wynikać z przepisów prawa i być interpretowane ściśle z jego literą. Co więcej, zgodnie z konstrukcją i systematyką ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wszelkie ulgi i zwolnienia podatkowe stanowią wyjątek od generalnej zasady powszechności opodatkowania wyrażonej w powołanym wyżej art. 9 ust. 1 ww. ustawy.

Stąd też, korzystanie z każdej preferencji podatkowej, w tym ulgi przewidzianej w art. 6 ust. 4c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, uzależnione jest od spełnienia wszystkich przesłanek wymaganych do jej zastosowania.

Z powołanych wyżej przepisów jednoznacznie wynika, że przepis art. 6 ust. 4c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych stanowi odstępstwo od generalnej zasady indywidualnego opodatkowania. Możliwość jego zastosowania obwarowana jest szeregiem warunków wyraźnie wskazanych w tej ustawie, które należy interpretować ściśle, co oznacza, że nie można dokonywać wykładni rozszerzającej ani też zawężającej.

W konsekwencji, aby korzystać z preferencyjnego opodatkowania dochodów na zasadach w nich przewidzianych należy posiadać ściśle określony stan cywilny oraz wychowywać samotnie dziecko/dzieci.

Do kręgu osób samotnie wychowujących dzieci ustawodawca zaliczył zarówno osoby, które nigdy nie zawierały związku małżeńskiego (panna, kawaler), jak i osoby, których związek małżeński ustał wskutek śmierci współmałżonka (wdowa, wdowiec) lub został rozwiązany poprzez prawomocne orzeczenie rozwodu (rozwódka, rozwodnik). Samotnie wychowującą dzieci jest również osoba, w stosunku do której orzeczono separację w rozumieniu odrębnych przepisów, jak też osoba, której małżonek został pozbawiony praw rodzicielskich lub odbywa karę pozbawienia wolności.

Jednocześnie przepisy powyższej ustawy nie uzależniają prawa podatnika do preferencyjnego opodatkowania jego dochodów od tego, czy przez cały rok był osobą samotnie wychowującą dzieci. Wystarczające jest zatem, aby taki stan zaistniał w ciągu roku, a nie trwał przez cały rok.

Mając zatem na uwadze zacytowane przepisy prawa oraz opis sprawy stwierdzam,  że w przedmiotowej sprawie nie została spełniona ustawowa przesłanka pozwalająca na uznanie Pani za osobę samotnie wychowującą dziecko, tj. nie należy Pani do jednej z kategorii osób wymienionych w art. 6 ust. 4c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (tj. nie jest Pani panną, wdową, rozwódką albo osobą, w stosunku do której orzeczono separację w rozumieniu odrębnych przepisów, lub osobą pozostającą w związku małżeńskim, której małżonek został pozbawiony praw rodzicielskich lub odbywa karę pozbawienia wolności), stanowiącym zamknięty katalog osób uznanych przez ustawodawcę za osobę samotnie wychowującą dziecko.

Jak sama Pani wskazała we wniosku, od 13 maja 2023 r. pozostaje Pani w powtórnym związku małżeńskim. Okoliczność, że Pani obecny mąż nie jest biologicznym ojcem Pani dzieci, nie przysposobił Pani dzieci, koszty utrzymania pełnoletnich dzieci w 2024 r. spoczywały wyłącznie na Pani, pozostaje bez znaczenia dla przedmiotowej sprawy. Będąc od maja 2023 r. osobą w związku małżeńskim nie spełnia Pani warunków z art. 6 ust. 4c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych pozwalających na uznanie Pani za osobę samotnie wychowującą dzieci w 2024 r. Nie  była Pani bowiem w 2024 r. panną, rozwódką, czy wdową, nie pozostawała Pani w orzeczonej przez sąd między Panią i Pani mężem separacji, a małżonek nie odbywał kary pozbawienia wolności. Ponadto fakt, że pozostaje Pani w związku małżeńskim, a władzę rodzicielską w stosunku do dzieci posiada tylko Pani, nie oznacza, że pod względem prawnym Pani sytuacja jest analogiczna jak osoby pozostającej w związku małżeńskim, jeżeli jej małżonek został pozbawiony praw rodzicielskich. Wskazać bowiem należy, że skoro obecny mąż nie przysposobił Pani dzieci i takich praw rodzicielskich w ogóle nie posiada, więc nie mógł być też ich pozbawiony, to przepis art. 6 ust. 4c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w tym zakresie nie odnosi się do Pani.

Powyższe stanowisko potwierdza prawomocny wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie z 25 lipca 2024 r., sygn. akt I SA/Kr 289/24:

W prawomocnym wyroku z 8 grudnia 2021 r., sygn. akt III SA/Wa 1180/21, Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie w odniesieniu do art. 6 ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych stwierdził, że:

Podsumowując stwierdzam, że w świetle przedstawionego opisu sprawy i obowiązującego stanu prawnego, nie przysługuje Pani prawo do preferencyjnego rozliczenia jako osoba samotnie wychowująca dziecko na podstawie art. 6 ust. 4c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych za 2024 r.

Wobec powyższego, Pani stanowisko należało uznać za nieprawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, które Pani przedstawiła i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Procedura wydawania indywidualnych interpretacji przepisów prawa podatkowego nie podlega regułom przewidzianym dla postępowania podatkowego, czy kontrolnego. Wydając interpretacje opieram się wyłącznie na opisie stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego przedstawionego we wniosku – nie prowadzę postępowania dowodowego. Przedmiotem interpretacji wydanej na podstawie art. 14b ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.) jest sam przepis prawa. Rolą postępowania w sprawie wydania indywidualnej interpretacji przepisów podatkowych nie jest ustalanie stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego), stanowi to bowiem domenę ewentualnego postępowania podatkowego. To na podatniku ciąży obowiązek udowodnienia w toku tego postępowania okoliczności faktycznych, z których wywodzi on dla siebie korzystne skutki prawne. Organ nie prowadzi postępowania dowodowego, ograniczając się do analizy okoliczności podanych we wniosku. W stosunku do tych okoliczności wyraża swoje stanowisko, które zawsze musi być jednak ustosunkowaniem się do poglądu (stanowiska) prezentowanego w danej sprawie przez wnioskodawcę. Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem stanu faktycznego podanym przez Panią w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu opisu sprawy przedstawionego we wniosku, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Końcowo wskazuję, że z uwagi na to, że interpretacje prawa podatkowego wydawane są w indywidualnej sprawie zainteresowanego, co wynika z art. 14b § 1 ustawy Ordynacja podatkowa – niniejsza interpretacja dotyczy wyłącznie Pani. Nie wywołuje skutków prawnych dla innych osób (ojca Pani dzieci).

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia  29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama)  z opisem stanu faktycznego i zastosuje się Pani do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.