Interpretacja indywidualna

– stanowisko prawidłowe

Szanowna Pani,

stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

30 maja 2025 r. wpłynął Pani wniosek z 26 maja 2025 r. o wydanie interpretacji indywidualnej. Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Umową kredytu nr (...) zawartą (...) 2008 r. udzielono Pani wraz z mężem kredytu w kwocie 89.080, walutę kredytu oznaczając na CHF. Kredyt został udzielony na refinansowanie zadłużenia w innych bankach (na cele konsumenckie). W pkt 2.3 pozostałych postanowień umowy kredytu wskazano warunki spłaty zobowiązania, który wskazuje, iż zaciągnięty kredyt w istocie stanowił kredyt denominowany, przy czym wskazano, iż kredyt spłacany jest w walucie złoty, ustalony wg kursu sprzedaży waluty obcej obowiązującej w banku, na podstawie tabeli kursów na 2 dni robocze przed wymagalnością każdej raty.

Podnieść należy iż z pkt 29 umowy kredytu w żaden sposób nie wynika, w jaki sposób została ustalona i przeliczona kwota którą wypłacono tytułem zobowiązań, na spłatę których zaciągnięto kredyt, w jakiej walucie spłacono te zobowiązania, jak i nie wynika, jakie było zadłużenie kredytobiorców na dzień zawarcia umowy kredytowej. Za zgodą banku kredytobiorca miał możliwość spłaty kredytu także w inny sposób, w tym w walucie CHF lub innej walucie. Kredytobiorca upoważnił bank do obciążania rachunku bankowego kwotami podlegającymi spłacie w ramach umowy.

Aneksem nr (...) z (...) 2015 roku do umowy bank umożliwił kredytobiorcom spłatę kredytu w walucie CHF. Kredytobiorcy spłacili kredyt. Kredytobiorcy nie domagają się spłaty w całości uiszczonych rat, a tylko nadpłaty ponad wypłacony przez bank kapitał, co wynika z treści pozwu, jak i dokumentów załączonych do pozwu. W kwietniu 2024 roku pełnomocnik procesowy złożył pozew do Sądu Okręgowego w (...) o ustalenie nieważności ww. umowy kredytowej i o zapłatę z uwagi na zawarte w umowie klauzule niedozwolone. Sprawie nadano sygnaturę akt (...). Po złożeniu pozwu Bank złożył propozycję polubownego zakończenia sprawy i zawarcia ugody z Bankiem.

Bank w treści ugody zawarł w par. 2 pkt 1 zapis, iż zobowiązuje się do zapłaty na rzecz kredytobiorcy kwoty 180.000 PLN stanowiącej zwrot nadpłaconych rat kapitałowo-odsetkowych. Ponadto w pkt 2 i 3 par. 2 Bank zobowiązał się do zapłaty kwoty 5.400 PLN tytułem zwrotu połowy kosztów zastępstwa procesowego oraz kwoty 500 PLN tytułem zwrotu połowy opłaty od pozwu. Wypłata przez Bank świadczenia w wysokości 180.000 PLN jest zwrotem na rzecz kredytobiorcy środków pieniężnych, które wcześniej na mocy umowy przekazała Pani na rzecz Banku w ramach spłaty rat kapitałowo-odsetkowych.

Pytanie

Czy kwota zwrotu z tytułu umowy ugody, dotycząca spłaconego kredytu w CHF otrzymanego na cele inne niż mieszkaniowe, podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, przy zapisie w ugodzie „Bank zobowiązuje się do zwrotu nadpłaconych rat kapitałowo-odsetkowych na rzecz kredytobiorcy kwoty 180.000 PLN tytułem kwoty pieniężnej stanowiącej częściowy zwrot nadpłaconych i spłaconych przez kredytobiorców rat kredytowych”?

Pani stanowisko w sprawie

Uważa Pani, że zwracana przez Bank kwota w wyniku ugody dotyczącej kredytu w CHF na inny dowolny cel nie jest Pani dochodem/przychodem, lecz zwrotem niesłusznie zapłaconych rat, co potwierdza już liczne orzecznictwo sądowe. Raty były płacone z opodatkowanych dochodów, wobec czego należy przyjąć, że konieczność płacenia podatku dochodowego od tej kwoty oznaczałaby jej podwójne opodatkowanie.

Art. 11 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych stwierdza, że pojęcie przychodu wiąże się z przysporzeniem majątkowym po stronie podatnika zwiększającym wartość jego majątku. Przychodem w rozumieniu art. 11 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych mogą być tylko takie świadczenia, które nie mają charakteru zwrotnego. W tym przypadku jest to zwrot spłaconych rat, a nie umorzenie należności, co należy wyraźnie podkreślić.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Podstawową zasadą obowiązującą w przepisach ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 163 ze zm.) jest zasada powszechności opodatkowania, która wyrażona została w art. 9 ust. 1 tej ustawy:

Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Stosownie do art. 9 ust. 2 ww. ustawy:

Dochodem ze źródła przychodów, jeżeli przepisy art. 23o, art. 23u, art. 24-24b, art. 24c, art. 24e, art. 30ca, art. 30da oraz art. 30f nie stanowią inaczej, jest nadwyżka sumy przychodów z tego źródła nad kosztami ich uzyskania osiągnięta w roku podatkowym. Jeżeli koszty uzyskania przekraczają sumę przychodów, różnica jest stratą ze źródła przychodów.

Jak stanowi art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9, 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, pkt 11, art. 19, art. 25b, art. 30ca, art. 30da i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Ustawodawca przyjął zasadę, że przychodem są:

·pieniądze i wartości pieniężne, które zostały otrzymane przez podatnika – tj. takie pieniądze i wartości pieniężne, które podatnik rzeczywiście „dostał, odebrał, zainkasował, objął w posiadanie”,

·pieniądze i wartości pieniężne, które zostały postawione do dyspozycji podatnika – tj. takie przysporzenia, które zostały mu faktycznie udostępnione/przekazane do odbioru; takie pieniądze i środki pieniężne, które podatnik ma możliwość włączyć do swojego władztwa, a więc ma możliwość skorzystania z tychże pieniędzy i wartości pieniężnych i nie jest to uzależnione od dodatkowej zgody osoby stawiającej określone pieniądze i wartości pieniężne do dyspozycji podatnika.

Pojęcie przychodu wiąże się z przysporzeniem majątkowym po stronie podatnika, z wartością wchodzącą do jego majątku. Przychodami w rozumieniu art. 11 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych mogą być tylko takie świadczenia, które nie mają charakteru zwrotnego. Skoro bowiem przychód jest określonym przyrostem majątkowym po stronie podatnika, jego otrzymanie musi mieć charakter definitywny.

Źródła przychodów zostały określone przez ustawodawcę w art. 10 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 9 ustawy źródłem przychodów są „inne źródła”.

Stosownie do art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, świadczenia otrzymane z tytułu umowy o pomocy przy zbiorach, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i art. 17.

Definicja przychodów z innych źródeł ma charakter otwarty i nie ma przeszkód, aby do tej kategorii zaliczyć również przychody inne niż wymienione wprost w przepisie art. 20 ust. 1 ww. ustawy. O przychodzie podatkowym z innych źródeł będziemy mówić w każdym przypadku, kiedy u podatnika wystąpią realne korzyści majątkowe.

Instytucja kredytu uregulowana została przepisami ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1646 ze zm.). Zgodnie z art. 69 ust. 1 tej ustawy:

Przez umowę kredytu bank zobowiązuje się oddać do dyspozycji kredytobiorcy na czas oznaczony w umowie kwotę środków pieniężnych z przeznaczeniem na ustalony cel, a kredytobiorca zobowiązuje się do korzystania z niej na warunkach określonych w umowie, zwrotu kwoty wykorzystanego kredytu wraz z odsetkami w oznaczonych terminach spłaty oraz zapłaty prowizji od udzielonego kredytu.

Otrzymanie kredytu i jego spłata na warunkach przewidzianych w umowie kredytowej są obojętne podatkowo. Przychód po stronie kredytobiorcy pojawia się w przypadku, kiedy dochodzi do umorzenia kredytu, jego części lub odsetek. Wtedy kredytobiorca osiąga konkretne przysporzenie majątkowe (przychód w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych).

Za przychody podatkowe mogą być uznane tylko takie świadczenia, które są określonym przyrostem majątkowym (zarówno zwiększającym aktywa, jak i zmniejszającym pasywa) o charakterze definitywnym, nie mające charakteru zwrotnego.

Mając na względzie opis zdarzenia, skoro Bank zobowiązuje się do zwrotu nadpłaconych rat kapitałowo-odsetkowych na Pani to zwrot ten nie stanowi dla Pani przychodu w rozumieniu art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, klasyfikowanego do źródła, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9 w zw. z art. 20 ust. 1 ww. ustawy. Nie ma Pani obowiązku rozliczenia otrzymanej kwoty dla celów podatkowych. Zwrot dokonany przez Bank pozostaje neutralny podatkowo, w konsekwencji nie jest Pani zobowiązana do zapłaty podatku dochodowego z tytułu zwrotu nadpłaconych rat kapitałowo-odsetkowych.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Interpretacje prawa podatkowego wydawane są w indywidualnej sprawie zainteresowanego, co wynika z art. 14b § 1 ustawy Ordynacja podatkowa. Ta interpretacja dotyczy zatem tylko Pani sytuacji prawnopodatkowej. Nie wywołuje skutków prawnych dla Pani męża.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pani do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1) z zastosowaniem art. 119a;

2) w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3) z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.