Interpretacja indywidualna

 – stanowisko prawidłowe

Szanowny Panie,

stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

2 kwietnia 2025 r. wpłynął Pana wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej. W odpowiedzi na wezwanie uzupełnił go Pan w dniu 9 maja 2025 r. Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

W roku podatkowym 2024 oraz 2025 otrzymał Pan od Y (Y) spłatę odszkodowania (...) z Japonii za utracone papiery wartościowe (waluty wirtualne), na skutek ataku na biuro maklerskie X.

W efekcie tego biuro poddane zostało likwidacji oraz wszczęto proces odszkodowawczy za utracone mienie. Odszkodowanie zostało przyznane na podstawie decyzji sądu w A zatwierdzającego plan naprawczy.

Odszkodowanie stanowi niewielką część wartości utraconych papierów wartościowych (walut wirtualnych).

Na wspomnianą okoliczność nie otrzymał Pan oraz nie otrzyma, żadnego zaświadczenia od Y (Y), w szczególności ani PIT-11, ani PIT-8C, który by dokumentował wartość odszkodowania lub wartość utraconych aktywów. Dokumenty (postanowienie Sądu w A) są tylko udostępnione do przeglądania na stronie internetowej bez możliwości skopiowania, wydrukowania ani pobrania, podobno z powodu poufności.

Polska i Japonia podpisały umowę o unikaniu podwójnego opodatkowania. W art. 22 tej umowy wskazuje się, że wszystkie dochody, o których nie ma mowy we wcześniejszych artykułach tego dokumentu, opodatkowuje się w kraju rezydencji podatkowej podatnika.

Natomiast w art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wskazuje się, że dochody z tytułu odszkodowań są zwolnione z opodatkowania jeżeli wynikają z obowiązujących przepisów prawnych lub decyzji administracyjnych wydanych na ich podstawie, w tym wyroków i ugód sądowych.

Przedmiotowe odszkodowanie przyznane zostało na podstawie decyzji sądu cywilnego z siedzibą w A.

Otrzymane odszkodowanie nie jest przychodem z tytułu działalności gospodarczej – nie prowadzi Pan działalności gospodarczej.

Uzupełniając wniosek wyjaśnił Pan, że ok. 20 lat temu nabywał kryptowaluty V na polskiej giełdzie kryptowalut Q, która następnie w 2011 r. została przejęta przez japońską giełdę X (dalej: X lub Giełda).

Wszystkie transakcje wykonywał Pan jako osoba fizyczna. Z racji przejęcia polskiej giełdy przez X oraz w późniejszym czasie zablokowania przez Giełdę wszystkich informacji dotyczących historii transakcji zostały bezpowrotnie utracone - nie ma Pan do dzisiaj do nich dostępu.

W 2014 r. X najpierw zawiesiło możliwość handlu, następnie zamknęło stronę internetową, aby finalnie ogłosić bankructwo i rozpoczęło procedurę upadłościową. Miało to wynikać z okradzenia Giełdy ze znaczącej części kapitału, tj. kryptowalut. W wyniku powyższego działania Pan oraz ponad 100 tys. pozostałych wierzycieli utracili dostęp do swoich portfeli inwestycyjnych zawierających kryptowaluty. Możliwość przeprowadzania transakcji na Giełdzie nigdy nie została już wznowiona.

W kwietniu 2014 r. Giełda złożyła wniosek o rozpoczęcie postępowania rehabilitacyjnego, który jednak został oddalony przez właściwy japoński Sąd. Jednocześnie wszczęto postępowanie upadłościowe oraz wybrany został syndyk.

W czerwcu 2018 r. Sąd Okręgowy w A zgodził się z wnioskiem części wierzycieli Giełdy i wydał postanowienie, na podstawie którego rozpoczęto procedurę cywilnej rehabilitacji, która w swoim zamyśle miała być korzystniejsza dla wierzycieli Giełdy, jednocześnie zawieszając postępowanie upadłościowe.

Dalej proces prowadzony był w ramach postępowania cywilnego rehabilitacyjnego X prowadzonego przed Sądem Okręgowym w A nr (...) z 2017 r. (tzw. Postępowanie Cywilne Rehabilitacyjne).

W lipcu 2018 r. umożliwione zostało zgłaszanie roszczeń przez wierzycieli, za pomocą przygotowanej specjalnie na rzecz tego przedsięwzięcia strony https://(...)/ złożył Pan swoje roszczenie w 2020 r.

Następnie, w latach 2020 - 2021 prowadzony był proces zatwierdzenia planu spłaty tj. Y (dalej: Plan Y), który stał się prawomocny w listopadzie 2021 r. Kolejnym etapem była weryfikacja wierzycieli i techniczne przygotowanie do wypłaty odszkodowania na podstawie Planu Y – konieczne było zgłoszenie wierzytelności, prowadzona była weryfikacja kont oraz wybór formy wypłaty odszkodowania. Umożliwione zostały dwie alternatywy uzyskania odszkodowania:

1)waluta FIAT – w JPY, USD lub EUR.

2)Kryptowaluta i waluta FIAT – odpowiednio BTC, BCH i w JPY, USD lub EUR.

Zdecydował się Pan na opcję nr 1 oraz walutę EUR. Finalnie za pomocą Y (Y) uzyskał Pan odszkodowanie w dwóch wypłatach 21 maja 2024 r. i 21 marca 2025 r. w wysokości odpowiednio 12.241,44 EUR i 472.179,62 EUR, które to wypłacone zostało zgodnie z przyjętym Planem Y.

Ponadto, podkreśla Pan, że odszkodowanie nie dotyczy korzyści, które mógłby Pan osiągnąć, gdyby szkody nie wyrządzono. Sąd Okręgowy w A nie rozpatrywał, co mógłby Pan zrobić z kryptowalutą, do której utracił dostęp. Nie rozważał też, jakie korzyści mógłby osiągnąć (np. czy mógł handlować z zyskiem kryptowalutą na giełdzie) gdyby tej szkody nie wyrządzono.

W dacie otrzymania odszkodowania posiadał Pan rezydencję podatkową i nieograniczony obowiązek podatkowy w Polsce, zgodnie z art. 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Decyzja sądu cywilnego w A/postanowienie sądu stanowiły w istocie wyrok sądu.

Wysokość lub zasady ustalania odszkodowania, które Pan otrzymał, nie wynikały wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw lub aktów administracyjnych wydanych na podstawie tych przepisów obowiązujących w Japonii lub innym kraju.

Odszkodowanie otrzymał Pan na podstawie wyroku sądowego.

Natomiast, wyrok/decyzja nie wskazywała wprost wysokości otrzymanego odszkodowania. Wysokość odszkodowania dla danego wierzyciela Giełdy była obliczana i wypłacana na podstawie Planu Y, który został przygotowany przez syndyka w ramach Postępowania Cywilnego Rehabilitacyjnego przed Sądem Okręgowym w A. Wyznaczony przez sąd syndyk zabezpieczył aktywa giełdy (które nie zostały skradzione) i w wyniku przeprowadzonego postępowania upadłościowego, za pośrednictwem Sądu w A, podzielił zabezpieczone środki proporcjonalnie pomiędzy wierzycieli. Plan Y został zatwierdzany przez Sąd w A decyzją z 15 października 2021 r.

Wysokość i zasady ustalania odszkodowania, które Wnioskodawca otrzymał wynikały z Planu Y (planu naprawczego), który został zatwierdzony przez Sąd w A. Plan Y został zatwierdzony decyzją w ramach Postępowania Cywilnego Rehabilitacyjnego, która stanowi w istocie wyrok sądu.

Ww. odszkodowanie nie zostało wypłacone Panu z ubezpieczenia majątkowego. Wyznaczony przez sąd syndyk zabezpieczył aktywa giełdy (które nie zostały skradzione), które podzielił pomiędzy wierzycieli.

Pytania

1)Czy powyższą wypłatę odszkodowania powinien Pan potraktować, jako odszkodowanie w myśl przepisów ustawy o podatku od osób fizycznych zawartych w art. 21 ust. 1 pkt 3b (przepis doprecyzowany w uzupełnieniu wniosku – dopisek organu), gdzie odszkodowania zostały zwolnione z opodatkowania i w związku z tym nie ujawniać go w rocznym zeznaniu PIT-37?

2)Czy też wypłatę tę może Pan potraktować, jako przychód z tytułu papierów wartościowych (walut wirtualnych) i wykazać w PIT-38 przychód z tego tytułu wykazując jednocześnie wartość utraconych aktywów na dzień przyznania odszkodowania jako koszt i wykazać stratę osiągniętą w danym roku z inwestycji w papiery wartościowe?

Pana stanowisko w sprawie (ostatecznie sformułowane w uzupełnieniu wniosku)

Pana zdaniem – w zakresie pytania nr 1 – zgodnie z art. 3 ust. 1 ustawy PIT osoby fizyczne, jeżeli mają miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, podlegają obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów (nieograniczony obowiązek podatkowy).

Z racji tego, że ma Pan miejsce zamieszkania na terytorium RP podlega obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów w Polsce, niezależnie od źródła ich powstania czy też położenia. Zgodnie natomiast z art. 3 ust. 4a ustawy PIT przepisy art. 3 ust. 1, 1a, 2a i 2b stosuje się z uwzględnieniem umów w sprawie unikania podwójnego opodatkowania, których stroną jest Rzeczpospolita Polska.

Z racji tego, że odszkodowanie, które Pan uzyskał, pochodzi z Japonii znajdzie zastosowanie w przedmiotowej sprawie Umowa między Polską Rzecząpospolitą Ludową a Japonią o unikaniu podwójnego opodatkowania w zakresie podatków od dochodu, podpisana w A z 20 lutego 1980 r. (Dz. U. z 1983 r. Nr 12, poz. 60; dalej: umowa polsko-japońska), która w artykule 1 stanowi, iż Umowa niniejsza dotyczy osób, które mają miejsce zamieszkania lub siedzibę w jednym lub w obu Umawiających się Państwach.

Z perspektywy przedstawionego opisu stanu faktycznego, kluczowe zagadnienie zostało uregulowane w art. 22 ust. 1 umowy polsko-japońskiej, który stanowi, że części dochodu osoby mającej miejsce zamieszkania lub siedzibę w Umawiającym się Państwie, bez względu na to, skąd one pochodzą, a o których nie było mowy w poprzednich artykułach niniejszej umowy, będą opodatkowane tylko w tym Umawiającym się Państwie.

Z racji tego, że umowa PL-JP nie wprowadza specyficznych zasad opodatkowania świadczeń odszkodowawczych lub innych o tożsamym charakterze, należy uznać, że otrzymane przez Pana odszkodowanie powinno zostać zaklasyfikowane, jako inne dochody.

W związku z powyższym, otrzymane świadczenie powinno być opodatkowane w całości na terenie Polski, konsekwencją czego będzie konieczność zastosowania do niego ustawy PIT.

Pana zdaniem otrzymane odszkodowanie powinno zostać zaklasyfikowane zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 9 ustawy PIT w zw. z art. 20 ust. 1 ustawy PIT, tj. jako tzw. dochody z innych źródeł, co znalazło potwierdzenie w licznych interpretacjach podatkowych Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej m.in. z dnia 20 lutego 2025 r. sygn. 0114-KDIP3-2.4011.976.2024.3.MJ.

Tym samym, uzyskane przez danego podatnika odszkodowanie, co do zasady powinno podlegać opodatkowaniu PIT. Jednakże w przypadku odszkodowania możliwe jest skorzystanie ze zwolnienia przedmiotowego, które unormowane zostało w art. 21 ust. 1 pkt 3b) ustawy PIT.

Powyższy artykuł stanowi, iż wolne od podatku dochodowego są: inne odszkodowania lub zadośćuczynienia otrzymane na podstawie wyroku lub ugody sądowej do wysokości określonej w tym wyroku lub tej ugodzie, z wyjątkiem odszkodowań lub zadośćuczynień:

a)otrzymanych w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą,

b)dotyczących korzyści, które podatnik mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono.

W pierwszej kolejności należy ustalić czy otrzymane przez wnioskodawcę świadczenie, może być uznane z odszkodowanie. Niestety w ustawie PIT nie została wprowadzona definicja odszkodowania, dlatego Pana zdaniem należy się w tym miejscu posiłkować definicją z internetowego słownika języka polskiego (sjp.pwn.pl), zgodnie z którym, odszkodowanie to «wynagrodzenie za poniesione przez kogoś straty». Tym samym, odszkodowanie jest świadczeniem należnym poszkodowanemu od osoby zobowiązanej do naprawienia powstałej szkody. Odszkodowanie w żadnym wypadku nie ma charakteru restytucyjnego, bowiem niczego nie przywraca a jedynie wynagradza stratę lub krzywdę. Warunkiem otrzymania każdego odszkodowania jest zdarzenie, w wyniku którego, dana osoba doznała określonego uszczerbku.

Pana zdaniem otrzymane przez niego odszkodowanie wypełnia powyższą definicję, jest to wypłata wynagrodzenia za powstałą stratę (utracenie dostępu do swojego konta inwestycyjnego oraz utrata kryptowalut) oraz nie ma charakteru restytucyjnego, z uwagi na to, że nie przywraca stanu pierwotnego – nie odzyskał Pan ani dostępu do konta, ani do posiadanych kryptowalut. Uzyskał Pan jedynie niewielkie odszkodowanie w walucie EUR przekazane przez Y na jego konto.

Ponadto, zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy PIT, aby można było skorzystać ze zwolnienia otrzymane odszkodowanie musi spełniać dodatkowo następujące przesłanki/warunki:

1.Musi być otrzymane na podstawie wyroku lub ugody sądowej.

2.Nie może być otrzymane w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą.

3.Nie może dotyczyć korzyści, które podatnik mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono.

Odnosząc się do punktu 1 – wydana przez Sąd Okręgowy w A decyzja stanowiła zwieńczenie Postępowania Cywilnego Rehabilitacyjnego. W przedmiotowej sprawie prowadzone ono było na rzecz Pana oraz innych wierzycieli przez właściwego syndyka. Decyzja Sądu Okręgowego w A zatwierdzająca Plan Y w sprawie Giełdy ma charakter orzeczenia sądu cywilnego o skutkach materialnoprawnych tożsamych z wyrokiem sądu, a tym samym należy uznać, że stanowiła w istocie wyrok sądu. Co istotne, ustawodawca nie zawęził grona kwalifikowalnych podmiotów jedynie do polskich sądów, a tym samym nie ma podstaw do uznania, że środki wypłacone na podstawie wyroku lub ugody zawartej przed sądem zagranicznym nie korzystają ze zwolnienia od opodatkowania.

Odnosząc się do punktu 2 – nie prowadzi Pan działalności gospodarczej, tym samym nie uzyskał przedmiotowego odszkodowania w związku z prowadzeniem tejże działalności.

Odnosząc się do punktu 3 - otrzymane odszkodowanie nie dotyczy korzyści, które mógłby Pan osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono. W postępowaniu przed sądem w A nie rozpatrywano, co mógłby Pan zrobić z kryptowalutą, do której utracił dostęp. Nie rozważano również, jakie korzyści mógłby osiągnąć (np. czy mógł handlować z zyskiem kryptowalutą na giełdzie) gdyby tej szkody nie wyrządzono.

Tym samym, Pana zdaniem, w przedmiotowej sprawie spełnione są wszystkie przesłanki warunkujące możliwość skorzystania ze zwolnienia przedmiotowego unormowanego w art. 21 ust. 1 pkt 3b) ustawy PIT.

Powyższe stanowisko zostało również potwierdzone w interpretacji indywidualnej wydanej przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 8 kwietnia 2025 r. sygn. 0112-KDIL2-1.4011.343.2025.1.JK.

Podsumowując, Pana zdaniem otrzymane środki stanowią odszkodowanie uzyskane na podstawie wyroku sądowego lub ugody sądowej oraz powinno zostać zwolnione z opodatkowania zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy PIT, a tym samym nie musi ich wykazywać w zeznaniu PIT-37.

Pana zdaniem – w zakresie pytania nr 2 – zgodnie z art. 5a pkt 33a) ilekroć w ustawie jest mowa o: walucie wirtualnej - oznacza to walutę wirtualną w rozumieniu art. 2 ust. 2 pkt 26 ustawy o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu;

Natomiast, zgodnie z art. 2 ust. 2 pkt 26 ustawy o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu, ilekroć w ustawie jest mowa o walucie wirtualnej - rozumie się przez to cyfrowe odwzorowanie wartości, które nie jest:

a)prawnym środkiem płatniczym emitowanym przez NBP, zagraniczne banki centralne lub inne organy administracji publicznej,

b)międzynarodową jednostką rozrachunkową ustanawianą przez organizację międzynarodową i akceptowaną przez poszczególne kraje należące do tej organizacji lub z nią współpracujące,

c)pieniądzem elektronicznym w rozumieniu ustawy z dnia 19 sierpnia 2011 r. o usługach płatniczych,

d)instrumentem finansowym w rozumieniu ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi,

e)wekslem lub czekiem

–oraz jest wymienialne w obrocie gospodarczym na prawne środki płatnicze i akceptowane, jako środek wymiany, a także może być elektronicznie przechowywane lub przeniesione albo może być przedmiotem handlu elektronicznego;

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 7 ustawy PIT źródłami przychodów są kapitały pieniężne i prawa majątkowe, w tym odpłatne zbycie praw majątkowych innych niż wymienione w pkt 8 lit. a-c.

Natomiast zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 11 ustawy PIT za przychody z kapitałów pieniężnych uważa się: przychody z odpłatnego zbycia waluty wirtualnej.

Jak zostało wykazane w odpowiedzi na pytanie 1. Pana zdaniem przedmiotowe odszkodowanie należy rozpoznać zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 9 w zw. z art. 20 ust. 1, tj., jako przychód z innych źródeł.

Pana zdaniem taka klasyfikacja wyklucza możliwość przyporządkowania otrzymanego odszkodowania, jako przychód z tytułu sprzedaży papierów wartościowych. W szczególności otrzymane odszkodowanie nie jest cyfrowym odwzorowaniem wartości, które jest wymienialne w obrocie gospodarczym na prawne środki płatnicze i akceptowane jako środek wymiany, a także może być elektronicznie przechowywane lub przeniesione albo może być przedmiotem handlu elektronicznego. Odszkodowanie zostało uzyskane w walucie EUR i stanowi środki pieniężne, a nie walutę wirtualną w rozumieniu ww. przepisów.

Tym samym, Pana zdaniem nie może rozpoznać otrzymanego odszkodowania, jako przychód z tytułu papierów wartościowych (walut wirtualnych) i wykazać w PIT-38 przychód z tego tytułu wykazując jednocześnie wartość utraconych aktywów na dzień przyznania odszkodowania jako koszt i wykazać stratę osiągniętą w danym roku z inwestycji w papiery wartościowe.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 163 ze zm.):

Osoby fizyczne, jeżeli mają miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, podlegają obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów (nieograniczony obowiązek podatkowy).

Zgodnie zaś z art. 4a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Przepisy art. 3 ust. 1, 1a, 2a i 2b stosuje się z uwzględnieniem umów w sprawie unikania podwójnego opodatkowania, których stroną jest Rzeczpospolita Polska.

Ustawodawca przesądził zatem, że zgodnie z zasadą nieograniczonego obowiązku podatkowego osoby fizyczne, jeżeli mają miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, podlegają obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów. Stąd też do tej kategorii osób mają zastosowanie ogólne reguły podatkowe korygowane wyłącznie treścią umów międzynarodowych w sprawie zapobieżenia podwójnemu opodatkowaniu.

Ponieważ w treści wniosku wskazał Pan, że otrzymał z Japonii odszkodowanie, to w rozpatrywanej sprawie zastosowanie znajdzie Umowa między Polską Rzecząpospolitą Ludową a Japonią o unikaniu podwójnego opodatkowania w zakresie podatków od dochodu, podpisana w A z 20 lutego 1980 r. (Dz. U. z 1983 r. Nr 12 poz. 60), zmodyfikowana przez Konwencję wielostronną implementującą środki traktatowego prawa podatkowego mające na celu zapobieganie erozji podstawy opodatkowania i przenoszeniu zysku, sporządzoną w Paryżu 24 listopada 2016 r., podpisaną w Paryżu 7 czerwca 2017 r. (Dz. U. z 2018 r. poz. 1369).

Zgodnie z art. 22 ust. 1 ww. umowy:

Części dochodu osoby mającej miejsce zamieszkania lub siedzibę w Umawiającym się Państwie, bez względu na to, skąd one pochodzą, a o których nie było mowy w poprzednich artykułach niniejszej umowy, będą opodatkowane tylko w tym Umawiającym się Państwie.

Powyższa umowa nie określa szczególnych zasad opodatkowania otrzymanego przez Pana odszkodowania, a więc otrzymaną przez Pana wypłatę należy zakwalifikować jako inne dochody.

W szczególności, skoro ulokowane przez Pana kryptowaluty zostały skradzione, to nie sposób uznać, że na tle ww. umowy otrzymał Pan dochody z ich odpłatnego zbycia.

Zatem, świadczenia w postaci odszkodowania z Japonii otrzymane przez osobę mającą miejsce zamieszkania dla celów podatkowych na terenie Polski, określone w art. 22 ust. 1 ww. umowy, podlegają opodatkowaniu tylko w Polsce. Oznacza to, że do ich opodatkowania w Polsce stosuje się przepisy polskiego prawa podatkowego.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Z treści tego przepisu wynika zatem, że opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody uzyskane przez podatnika, z wyjątkiem tych, które zostały enumeratywnie wymienione przez ustawodawcę w katalogu zwolnień przedmiotowych ustawy, bądź od których zaniechano poboru podatku, w drodze rozporządzenia.

Na podstawie art. 11 ust. 1 ww. ustawy:

Przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9, 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, pkt 11, art. 19, art. 25b, art. 30ca, art. 30da i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Ustawodawca przyjął zasadę, że przychodami są m.in. pieniądze i wartości pieniężne, które:

·zostały otrzymane przez podatnika – czyli takie pieniądze i wartości pieniężne, które podatnik rzeczywiście „dostał, odebrał, zainkasował, objął w posiadanie”;

·zostały postawione do dyspozycji podatnika – czyli takie przysporzenia, które zostały mu faktycznie udostępnione/przekazane do odbioru; takie pieniądze i środki pieniężne, które podatnik ma możliwość włączyć do swojego władztwa, a więc ma możliwość skorzystania z tychże pieniędzy i wartości pieniężnych i nie jest to uzależnione od dodatkowej zgody osoby stawiającej określone pieniądze i wartości pieniężne do dyspozycji podatnika.

Stosownie do przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych odrębnymi źródłami przychodów są m.in.:

·kapitały pieniężne i prawa majątkowe, w tym odpłatne zbycie praw majątkowych innych niż wymienione w pkt 8 lit. a-c (art. 10 ust. 1 pkt 7 ustawy)

·inne źródła (art. 10 ust. 1 pkt 9 ustawy).

Zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 11 ustawy:

Za przychody z kapitałów pieniężnych uważa się przychody z odpłatnego zbycia waluty wirtualnej.

Na podstawie art. 17 ust. 1f ustawy:

Przez odpłatne zbycie waluty wirtualnej rozumie się wymianę waluty wirtualnej na prawny środek płatniczy, towar, usługę lub prawo majątkowe inne niż waluta wirtualna lub regulowanie innych zobowiązań walutą wirtualną.

W myśl natomiast art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, świadczenia otrzymane z tytułu umowy o pomocy przy zbiorach, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i art. 17.

Użycie w powyższym przepisie sformułowania „w szczególności” dowodzi, że definicja przychodów z innych źródeł ma charakter otwarty i nie ma przeszkód, aby do tej kategorii zaliczyć również przychody inne niż wymienione wprost w tym przepisie.

Zatem, do przychodów z innych źródeł zalicza się te wszystkie przychody, które nie mieszczą się w kategorii przychodów zaliczonych do enumeratywnie wymienionych w art. 10 ust. 1-8b powołanej ustawy źródeł przychodów.

By prawidłowo zakwalifikować przychód do konkretnego źródła przychodów należy uwzględnić wszystkie okoliczności związane z jego powstaniem (uzyskaniem).

Mając na uwadze, że we wniosku konsekwentnie wskazuje Pan na okoliczność otrzymania odszkodowania z Japonii za utracone papiery wartościowe (waluty wirtualne) to zgodzić się z Panem należy, że wypłacone Panu świadczenie w postaci odszkodowania należy zakwalifikować do przychodów z innych źródeł, o których mowa w art. 20 ust. 1 w związku z art. 10 ust. 1 pkt 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Skoro bowiem świadczenie otrzymał Pan w związku z utratą papierów wartościowych (walut wirtualnych), to nie sposób przyjąć, że uzyskał Pan przychody z odpłatnego zbycia walut wirtualnych.

Odnosząc się do kwestii zastosowania wskazanego przez Pana zwolnienia przedmiotowego wyjaśnić należy, że odszkodowanie stanowi, co do zasady, przychód w rozumieniu cytowanego wyżej art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, nie oznacza jednak, że wszystkie odszkodowania podlegają opodatkowaniu. Niektóre z nich, wymienione w katalogu zwolnień przedmiotowych, określonym w art. 21 ust. 1 ww. ustawy, korzystają ze zwolnienia od podatku.

Zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Wolne od podatku dochodowego są inne odszkodowania lub zadośćuczynienia otrzymane na podstawie wyroku lub ugody sądowej do wysokości określonej w tym wyroku lub tej ugodzie, z wyjątkiem odszkodowań lub zadośćuczynień:

a)otrzymanych w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą,

b)dotyczących korzyści, które podatnik mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono.

W tym miejscu wskazać należy, że w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych ustawodawca nie zdefiniował pojęcia odszkodowania czy zadośćuczynienia, konieczne staje się zatem odwołanie do przepisów ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1061 ze zm.).

Odwołując się zatem do prawa cywilnego stwierdzić należy, że o odszkodowaniu możemy mówić wyłącznie w przypadku powstania konkretnej szkody, która wywołana została określonym działaniem lub zaniechaniem drugiej strony, której można przypisać odpowiedzialność za jej powstanie. Odszkodowanie to rodzaj świadczenia, które należy się za wyrządzenie szkody (odpowiednio zadośćuczynienie za doznane krzywdy) od podmiotu, który szkodę wyrządził lub ponosi za nią odpowiedzialność.

Należy zauważyć, że odszkodowanie ma za zadanie wyrównanie szkody w majątku, utraconych korzyści lub szkody poczynionej na osobie (zadośćuczynienie). Odszkodowanie stanowi zawsze przychód, gdyż otrzymujący je powiększa w ten sposób swój majątek. Odszkodowanie w żadnym wypadku nie ma charakteru restytucyjnego, bowiem niczego nie przywraca a jedynie wynagradza stratę. Warunkiem otrzymania odszkodowania jest zdarzenie, w wyniku którego dana osoba doznała określonego uszczerbku w swoim majątku.

Powołany powyżej art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy, przewiduje zwolnienie od podatku innych odszkodowań i zadośćuczynień, które nie zostały wprost wymienione w katalogu zwolnień podatkowych, a więc innych niż wskazane m.in. w art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, tj. takich których wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw.

Zwolnieniem objęte są te odszkodowania (zadośćuczynienia), które zostały otrzymane na podstawie wyroku lub ugody sądowej do wysokości określonej w tym wyroku lub tej ugodzie.

Wyłączone ze zwolnienia z opodatkowania są natomiast odszkodowania (zadośćuczynienia), które podatnik otrzymał w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą lub dotyczą korzyści, które mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono.

Z powyższego zatem należy wywnioskować, że dla zastosowania zwolnienia niezbędne jest nie tylko aby podstawą przyznania świadczenia był wyrok lub ugoda sądowa, ale równie istotne jest aby wyrok lub ugoda określały wysokość odszkodowania lub zadośćuczynienia.

Jak Pan wskazał w opisie zdarzenia, otrzymał Pan odszkodowanie z tytułu utraty majątku w związku z upadkiem giełdy zajmującej się handlem kryptowalutami. Wysokość i zasady ustalania odszkodowania, które Pan otrzymał wynikały z Planu Y (planu naprawczego), który został zatwierdzony przez Sąd w A. Plan Y został zatwierdzony decyzją w ramach Postępowania Cywilnego Rehabilitacyjnego, która stanowi w istocie wyrok sądu. Wysokość odszkodowania była obliczana na podstawie zatwierdzonego przez sąd Planu Y (w drodze proporcjonalnego podziału pomiędzy wierzycieli).

Skoro zatem:

·wysokość i zasady ustalania odszkodowania wynikały z Planu Y, który został zatwierdzony przez sąd, a decyzja sądu japońskiego – zgodnie z Pana wskazaniem – stanowiła wyrok i na tej podstawie otrzymał Pan odszkodowanie,

·nie otrzymał Pan odszkodowania w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą,

·odszkodowanie – jak Pan podkreślił – nie dotyczyło korzyści, które mógłby Pan osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono

to w świetle przedstawionych przez Pana informacji uznać należy, że otrzymane świadczenie jest odszkodowaniem, które może korzystać ze zwolnienia na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, do wysokości określonej w zatwierdzonym wyrokiem sądu Planie Y.

W konsekwencji ww. świadczeń otrzymanych w 2024 i 2025 r. nie powinien zatem Pan wykazać w zeznaniach podatkowych składanych odpowiednio za te lata.

Dodatkowe informacje

Interpretacja została wydana w oparciu o przedstawiony przez Pana opis zdarzenia. Rolą organu interpretacyjnego nie jest ustalanie stanu faktycznego (nie ma uprawnień do przeprowadzania postępowania dowodowego), a informacje niezbędne do wydania interpretacji może przyjmować wyłącznie z przedstawionego przez wnioskodawcę opisu stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego. Jeżeli przedstawiony we wniosku opis zdarzenia będzie się różnił od stanu występującego w rzeczywistości, wówczas wydana interpretacja nie będzie chroniła Pana w zakresie dotyczącym rzeczywiście zaistniałego zdarzenia. Należy też zauważyć, że to na podatniku spoczywa obowiązek udowodnienia w toku ewentualnego postępowania kontrolnego czy podatkowego okoliczności faktycznych, z których wywodzi on dla siebie skutki prawne.

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pan do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 9(...); dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.