Interpretacja indywidualna

– stanowisko prawidłowe

Szanowny Panie,

stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

12 kwietnia 2025 r. wpłynął Pana wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych, dotyczący skutków podatkowych zawarcia ugody z Bankiem. Wniosek został uzupełniony w dniach 13 maja i 8 czerwca 2025 r. (daty wpływu). Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

W dniu 5 marca 2008 r. Pana rodzice, A. i B.C., zawarli z Bankiem (...) S.A. umowę kredytu hipotecznego mieszkaniowego nr (...) (pierwotny nr (...)). Kredyt był denominowany do franka szwajcarskiego. Kredyt w całości był przeznaczony na zakup domu mieszkalnego. Kwota udzielonego kredytu wynosiła łącznie 264.315,78 zł, tj. 120.587,52 CHF. Kredyt został zabezpieczony hipotecznie.

W dniu (...) 2016 r. zmarł Pana tata B.C., a spadek po nim z dobrodziejstwem inwentarza nabył Pan wraz z mamą A.C. oraz rodzeństwem D.E. (z domu C.) oraz F.C. w udziale procentowym.

W dniu 10 grudnia 2020 r. po sprzedaży domu kredyt został w całości spłacony w kwocie 221.303,79 zł, tj. 53.793,52 CHF.

W kwietniu 2024 r. skierował Pan wraz z mamą i rodzeństwem sprawę do Sądu przeciwko Bankowi X S.A. z siedzibą w (...), o zwrot nadpłaconego kredytu w związku z abuzywnymi zapisami umowy kredytu. Bank mając wyznaczony termin pierwszej rozprawy zaproponował ugodę, którą podpisano w dniu (...) 2024 r. na pierwszej sprawie przed Sądem Okręgowym w (...). Na mocy ugody Bank wypłacił na Pana rzecz kwotę 11.596,23 zł stanowiącą zwrot nadpłaty kredytu oraz kwotę 14.778,76 zł określoną przez Bank w ugodzie jako „kwota dodatkowa”.

Dodatkowo Bank wskazał, że kwota dodatkowa podlega opodatkowaniu i zostanie na nią wystawiona informacja PIT-11, który to dokument nie został wystawiony do dnia dzisiejszego. Określenie kwoty 14.778,76 zł jako kwoty dodatkowej nie podlegało negocjacjom.

Łącznie na podstawie ugody Bank wypłacił na Pana rzecz kwotę 26.374,99 zł a kwota spłaconej części należnego kredytu wynosiła 27.662,97 zł. Podpisał Pan z Bankiem X S.A. ugodę, gdyż uznana została za korzystną z punktu widzenia szybkości rozliczenia z Bankiem.

Uzupełnienie wniosku

Z pozwem przeciwko bankowi wystąpili Państwo razem: Pana mama jako współkredytobiorczyni w 50% oraz spadkobierczyni w 25% po ojcu, oraz Pana rodzeństwo, w pozostałych równych częściach tj. 25% jako spadkobiercy po ojcu. Wystąpił Pan jako spadkobierca ojca, który zmarł w (...) 2016 r. Roszczenia dochodzone w pozwie dotyczą kredytu, który został zawarty przez Pana ojca za jego życia. Roszczenia te wynikają z umowy kredytowej zawartej przed jego śmiercią i dotyczą m.in. nieprawidłowych warunków kredytowych. Wszystkie roszczenia dotyczą umowy kredytu zawartej za życia ojca i są konsekwencją sytuacji prawnej, której podmiotem był ojciec. Nie dochodzi Pan roszczeń wynikających z Pana własnych czynności wobec banku po śmierci ojca.

Umowa kredytu zawarta przez Pana rodziców przewidywała solidarną odpowiedzialność kredytobiorców. Oboje rodzice figurowali jako współkredytobiorcy i byli wspólnie odpowiedzialni za spłatę całości zadłużenia.

Po śmierci ojca (w 2016 r.) ciężar spłaty kredytu faktycznie ponosiła Pana mama. Kontynuowała ona regularną spłatę rat kredytu do momentu sprzedaży domu ok. 2018/2019 r.

Kwota w ugodzie została rozdzielona proporcjonalnie wg współwłasności i spadku po ojcu (50% mama i 50% spadku po tacie rozdzielone na czwórkę spadkobierców).

Nie ma Pan szczegółowego wyliczenia jak została skalkulowana kwota dodatkowa. Napisano jedynie: „po weryfikacji wszystkich przeliczeń wyszło, że przewalutowanie kredytu prowadzi do powstania nadpłaty w wysokości 92.769,85 zł (wskazana w § 1 ust. 9 ugody) – w załączeniu przeliczenie kredytu wykonane przez Bank, z którego wynika nadpłata. Wobec tego, pozostała część z 211.000 zł, tj. 118.230,15 zł, byłaby wypłacona Powodom jako tzw. kwota dodatkowa”.

Uważa Pan, że jest to propozycja od banku w odniesieniu do pierwotnych roszczeń. Zaakceptowali Państwo ofertę banku w tej wysokości.

Otrzymanie przez Pana wypłaty kwoty dodatkowej wynika z dziedziczenia po ojcu (wejścia przez Pana jako spadkobiercy w prawa i obowiązki ojca wynikające z umowy kredytowej).

Kwota dodatkowa nie jest dla Pana zwrotem środków pieniężnych, które wcześniej Pan przekazał. Jest to część z całej kwoty, określona jako kwota dodatkowa, wydzielona z całej kwoty 211.000 zł poprzez odjęcie kwoty określonej jako powstała nadpłata z tytułu przewalutowania kredytu. Kwota ta została proporcjonalnie rozdzielona na współwłaścicielkę i spadkobierców.

Kwota dodatkowa to forma zadośćuczynienia lub też odpokutowania przez bank, kwota ugody, którą bank zaproponował Państwu, by zamknąć sprawę polubownie.

Kancelaria wyliczyła kwotę, jaka została wpłacona do banku tytułem rat kapitałowo-odsetkowych w trakcie spłaty kredytu hipotecznego. Dlatego podaje Pan kwotę nadpłat, która była ujęta w pozwie. Wartość przedmiotu sporu została wskazana jako kwota 250.428 zł, co stanowi zgodnie z art. 21 k.p.c. sumę dochodzonych pozwem roszczeń (bez uwzględnienia roszczenia ewentualnego). Wartością przedmiotu sporu dla roszczenia o zapłatę jest kwota 250.427,01 zł stanowiąca sumę dochodzonych nadpłat. Suma roszczeń wynosi więc 250.427,01 zł. Kredyt zostaje zamknięty w momencie sprzedaży nieruchomości z hipoteką, dlatego też został spłacony w momencie zamykania w kwocie 221.303,79 zł, jednakże kwota nadpłat w trakcie okresu kredytowania wynosiła 250.427,01 zł.

Wyjaśnienie tej sytuacji opiera się na podstawowym mechanizmie spłaty kredytu przy sprzedaży nieruchomości: kredyt został uznany za całkowicie spłacony, ponieważ w momencie sprzedaży nieruchomości spłacona została pozostała do zapłaty kwota zobowiązania, czyli saldo kredytu na dzień sprzedaży. Nie oznacza to, że spłacono pełną kwotę kredytu, która została pierwotnie udzielona (czyli 264.315,78 zł), lecz jedynie pozostałość do spłaty na dany moment, czyli 221.303,79 zł.

Pozostała część kredytu (czyli różnica między kwotą udzieloną a faktycznie spłaconą) została już wcześniej spłacona w ratach, przed sprzedażą nieruchomości. Kwota 221.303,79 zł była wymagana przez bank jako warunek wykreślenia hipoteki i uznana przez bank za całkowitą spłatę zobowiązania. W międzyczasie w trakcie obowiązywania kredytu, ze względu na przewalutowanie, w wyniku klauzul abuzywnych, rodzice nadpłacili 250.427,01 zł.

Na podstawie udzielonych informacji, pragnie Pan uzyskać potwierdzenie, że kwota dodatkowa, wypłacona przez bank w ramach rekompensaty za poniesione szkody i straty spowodowane przez klauzule abuzywne nie stanowi wzbogacenia i nie podlega opodatkowaniu w rozliczeniu podatkowym.

Ugoda z bankiem zawarta w dniu (...) 2024 r. miała zakończyć spór i uchylić stan niepewności co do roszczeń wynikających ze spłaconej umowy kredytowej w dniu 10 grudnia 2020 r. W celu rozliczenia zakończonej umowy kredytowej dokonano zmiany w zakresie waluty, wysokości i zasad spłaty wierzytelności kredytowej, tj.:

–pierwotny kredyt został udzielony w kwocie 262.913,88 zł oprocentowany stawką Wibor 3M + marża;

–na dzień 10 grudnia 2020 r. zadłużenie wynosiło 221.303,79 zł;

–w dniu 10 grudnia 2020 r. dokonana została przedterminowa spłata kredytu w kwocie 222.024,64 zł;

–na dzień 10 grudnia 2020 r. suma wszystkich wpłat na poczet spłaconego kredytu wynosiła 564.372,45 zł.

W celu zakończenia wszelkich sporów wynikających z klauzul abuzywnych umowy kredytowej Bank zobowiązał się do zwrotu na rzecz kredytobiorcy kwoty:

–92.769,85 zł tytułem „zwrotu kapitału”. Na Pana rzecz przypadała kwota 11.596,23 PLN – wynika to z 1/8 udziału w umowie kredytowej (spadek nabyty po B.C.);

–118.230,15 zł tytułem wypłaty „kwoty dodatkowej”. Na Pana rzecz przypadła kwota 14.778,77 zł – wynika ona z 1/8 udziału w umowie kredytowej (spadek nabyty po B.C.).

W ugodzie nie jest wskazana podstawa otrzymania przez Pana kwoty 14.778,77 PLN, a jedynie stwierdzenie, że otrzyma ją Pan na wskazany rachunek bankowy.

Kwoty wypłacone przez Bank nie były z Panem negocjowane i kalkulacja kwot do wypłaty nie była przedstawiona.

W związku z powyższymi wyjaśnieniami, zwrócona kwota 14.778,77 PLN nie stanowi przysporzenia, gdyż spłacając przedterminowo kredyt kwota Pana części spłaty wynosiła 27.753,08 PLN. Nie jest Pana przychodem, gdyż nie przynosi dodatkowego przysporzenia, jest to kwota, która w wyniku negocjacji z Bankiem jest zwrotem dokonanej wpłaty na poczet rat kredytowych.

Jednocześnie kredyt otrzymany przez rodziców B. i A.C. wypełniał przesłanki definicji zawartej w paragrafie 3 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 11 marca 2022 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe.

Pytanie

Czy kwota dodatkowa wskazana w ugodzie jest przychodem w rozumieniu art. 11 ust.1 ustawy o podatku dochodowym osób fizycznych i powinna podlegać opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych?

Pana stanowisko w sprawie

Pana zdaniem, kwota dodatkowa wynikająca z zawartej ugody w wysokości 14.778,76 zł nie jest przychodem, gdyż nie przynosi Panu dodatkowego przysporzenia, jest to kwota, która w wyniku negocjacji z Bankiem jest zwrotem dokonanej wpłaty na poczet rat kredytowych.

Jednocześnie kredyt otrzymany przez rodziców, w tym A.C. wypełniał przesłanki definicji zawartej w paragrafie 3 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 11 marca 2022 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Podstawową zasadą obowiązującą w przepisach ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 226 ze zm.) jest zasada powszechności opodatkowania, która wyrażona została w art. 9 ust. 1 tej ustawy.

Zgodnie z jego treścią:

Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Powołany przepis wyraża tzw. zasadę powszechności opodatkowania. Regułą jest, że każdy dochód osiągnięty przez osobę fizyczną podlega opodatkowaniu, wyjątkiem zaś jest sytuacja, gdy dochód opodatkowaniu nie podlega. Wyjątki od omawianej zasady dotyczą:

–dochodów, które zostały wprost wymienione przez ustawodawcę w art. 21, 52, 52a i 52c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jako zwolnione z podatku oraz

–dochodów, od których zaniechano poboru podatku na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej.

W myśl art. 9 ust. 1a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Jeżeli podatnik uzyskuje dochody z więcej niż jednego źródła, przedmiotem opodatkowania w danym roku podatkowym jest, z zastrzeżeniem art. 25e, art. 29-30cb, art. 30da-30dh, art. 30e-30g, art. 30j-30p oraz art. 44 ust. 7e i 7f, suma dochodów z wszystkich źródeł przychodów.

Stosownie do art. 9 ust. 2 ww. ustawy:

Dochodem ze źródła przychodów, jeżeli przepisy art. 23o, art. 23u, art. 24-24b, art. 24c, art. 24e, art. 30ca, art. 30da oraz art. 30f nie stanowią inaczej, jest nadwyżka sumy przychodów z tego źródła nad kosztami ich uzyskania osiągnięta w roku podatkowym. Jeżeli koszty uzyskania przekraczają sumę przychodów, różnica jest stratą ze źródła przychodów.

Ogólne pojęcie przychodu zostało wyjaśnione w art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Zgodnie z tym przepisem:

Przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9, 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, pkt 11, art. 19, art. 25b, art. 30ca, art. 30da i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Ustawodawca przyjął zasadę, że przychodami są:

1)pieniądze i wartości pieniężne, które:

•zostały otrzymane przez podatnika – czyli takie pieniądze i wartości pieniężne, które podatnik rzeczywiście „dostał, odebrał, zainkasował, objął w posiadanie”;

•zostały postawione do dyspozycji podatnika – czyli takie przysporzenia, które zostały mu faktycznie udostępnione/przekazane do odbioru; takie pieniądze i środki pieniężne, które podatnik ma możliwość włączyć do swojego władztwa, a więc ma możliwość skorzystania z tychże pieniędzy i wartości pieniężnych i nie jest to uzależnione od dodatkowej zgody osoby stawiającej określone pieniądze i wartości pieniężne do dyspozycji podatnika.

2)wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń – czyli takie przysporzenia majątkowe, które mają postać:

•świadczeń w naturze (otrzymane rzeczy lub prawa);

•nieodpłatnych świadczeń innych niż świadczenia w naturze (np. otrzymane usługi).

Pojęcie przychodu wiąże się zatem z przysporzeniem majątkowym po stronie podatnika, z wartością wchodzącą do jego majątku. Przychodami w rozumieniu art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych mogą być tylko takie świadczenia, które nie mają charakteru zwrotnego. Skoro bowiem przychód jest określonym przyrostem majątkowym po stronie podatnika, jego otrzymanie musi mieć charakter definitywny. Z uwagi na wyróżnienie przez ustawodawcę przychodów o charakterze niepieniężnym, uznaje się, że przychodem w rozumieniu art. 11 ust. 1 ustawy jest nie tylko uzyskanie przez podatnika nowych aktywów, ale także zmniejszenie jego pasywów.

Przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie zawierają definicji pojęcia „nieodpłatnego świadczenia”. Dokonując zatem wykładni gramatycznej, za „nieodpłatne świadczenie” uznać należy świadczenia „nie wymagające opłaty, takie, za które się nie płaci, bezpłatne”. Zatem należy przyjąć, że nieodpłatnym świadczeniem jest takie zdarzenie, którego skutkiem (następstwem) jest nieodpłatne przysporzenie majątku jednej osobie kosztem majątku innej osoby, innego podmiotu. Nieodpłatne świadczenie w znaczeniu prawa podatkowego obejmuje nie tylko świadczenie w rozumieniu prawa cywilnego (działanie lub zaniechanie na rzecz innej strony), ale w jego zakres wchodzą także wszystkie zjawiska gospodarcze i zdarzenia prawne, których następstwem jest uzyskanie korzyści kosztem innego podmiotu lub te wszystkie zdarzenia prawne oraz gospodarcze, których skutkiem jest nieodpłatne przysporzenie majątku mające konkretny wymiar finansowy.

Źródła przychodów

Ustawodawca tworząc system opodatkowania dochodów osób fizycznych miał na względzie, że przysporzenia uzyskiwane przez osoby fizyczne mogą być skutkiem różnych rodzajów czynności i zdarzeń. Stworzył więc klasyfikację tych przysporzeń w oparciu o kryterium źródła przychodów i system ich opodatkowania uwzględniający specyfikę poszczególnych źródeł przychodów. W języku powszechnym mianem „źródła” określane jest „to, co stanowi początek czegoś”, „przyczyna czegoś”, a synonimami tego pojęcia są m.in. czynnik sprawczy, powód, pochodzenie.

Przepis art. 10 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych zawiera katalog źródeł przychodów podlegających opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 9 ww. ustawy:

Źródłami przychodów są:

–inne źródła.

Stosownie do art. 20 ust. 1 ww. ustawy:

Za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, świadczenia otrzymane z tytułu umowy o pomocy przy zbiorach, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i art. 17.

Jak dowodzi użycie sformułowania „w szczególności” definicja przychodów z innych źródeł ma charakter otwarty i nie ma przeszkód, aby do tej kategorii zaliczyć również przychody inne niż wymienione wprost w przepisie art. 20 ust. 1 ustawy. W związku z tym każde świadczenie mające realną korzyść finansową, o ile nie stanowi konkretnej kategorii przychodu zaliczanego do jednego ze źródeł wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 1-8b ww. ustawy, jest dla świadczeniobiorcy przychodem z innych źródeł.

Skutki podatkowe wypłaty przez bank kwoty tytułem zwrotu środków pieniężnych, które wcześniej na mocy umowy kredytobiorcy przekazali na rzecz banku w ramach spłaty kredytu udzielonego na podstawie umowy.

Instytucja kredytu uregulowana została przepisami ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1646). Zgodnie z treścią art. 69 ust. 1 tej ustawy:

Przez umowę kredytu bank zobowiązuje się oddać do dyspozycji kredytobiorcy na czas oznaczony w umowie kwotę środków pieniężnych z przeznaczeniem na ustalony cel, a kredytobiorca zobowiązuje się do korzystania z niej na warunkach określonych w umowie, zwrotu kwoty wykorzystanego kredytu wraz z odsetkami w oznaczonych terminach spłaty oraz zapłaty prowizji od udzielonego kredytu.

Otrzymanie kredytu i jego spłata na warunkach przewidzianych w umowie kredytowej są obojętne podatkowo. Przychód po stronie kredytobiorcy pojawia się w przypadku, kiedy dochodzi do umorzenia kredytu, jego części lub odsetek. Wtedy bowiem kredytobiorca osiąga konkretne przysporzenie majątkowe (przychód w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych).

Zgodnie natomiast z definicją dochodu jest nim nadwyżka przychodów ze źródła nad kosztami jego uzyskania. Pojęciem pierwotnym dla dochodu jest więc pojęcie przychodu. Ten z kolei definiowany jest przez ustawodawcę w przytoczonym już wcześniej art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Z definicji tej wywieść można również, że za przychody podatkowe mogą być uznane tylko takie świadczenia, które są określonym przyrostem majątkowym (zarówno zwiększającym aktywa, jak i zmniejszającym pasywa) o charakterze definitywnym, nie mające charakteru zwrotnego.

Stosownie natomiast do treści art. 917 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz.U. z 2024 r. poz. 1061 ze zm.):

Przez ugodę strony czynią sobie wzajemne ustępstwa w zakresie istniejącego między nimi stosunku prawnego w tym celu, aby uchylić niepewność co do roszczeń wynikających z tego stosunku lub zapewnić ich wykonanie albo by uchylić spór istniejący lub mogący powstać.

Powołana definicja ugody pozwala wyróżnić elementy konstrukcyjne tej instytucji. Po pierwsze, ugoda jest zawierana w sytuacji, gdy między stronami stosunku prawnego istnieje niepewność albo spór, co do roszczeń wynikających z tego stosunku. Po drugie, celem zawarcia ugody jest uchylenie tej niepewności lub sporu. Wreszcie po trzecie, strony dążą do osiągnięcia celu przez wzajemne ustępstwa. Tak więc nieodłącznym elementem ugody są wzajemne ustępstwa stron. Poza tym, zarówno w doktrynie, jak i w orzecznictwie podkreśla się szczególną przyczynę prawną ugody. Oznacza to, że ugoda nie tworzy nowego stosunku prawnego, a jedynie odnosi się do istniejącego stosunku prawnego stanowiącego podstawę powództwa, a tym samym podstawę zawarcia ugody.

W opisie sprawy wskazał Pan, że w dniu 5 marca 2008 r. Pana rodzice zawarli z Bankiem X S.A. umowę kredytu hipotecznego mieszkaniowego. Kredyt był denominowany do franka szwajcarskiego. Kredyt w całości był przeznaczony na zakup domu mieszkalnego. Kwota udzielonego kredytu wynosiła łącznie 264.315,78 zł, tj. 120.587,52 CHF. Kredyt został zabezpieczony hipotecznie. W dniu (...) 2016 zmarł Pan ojciec, a spadek po nim z dobrodziejstwem inwentarza nabył Pani wraz z matką oraz rodzeństwem w udziale procentowym.

W tym miejscu podkreślić należy, że zgodnie z art. 922 Kodeksu cywilnego:

§ 1. Prawa i obowiązki majątkowe zmarłego przechodzą z chwilą jego śmierci na jedną lub kilka osób stosownie do przepisów księgi niniejszej.

§ 2. Nie należą do spadku prawa i obowiązki zmarłego ściśle związane z jego osobą, jak również prawa, które z chwilą jego śmierci przechodzą na oznaczone osoby niezależnie od tego, czy są one spadkobiercami.

§ 3. Do długów spadkowych należą także koszty pogrzebu spadkodawcy w takim zakresie, w jakim pogrzeb ten odpowiada zwyczajom przyjętym w danym środowisku, koszty postępowania spadkowego, obowiązek zaspokojenia roszczeń o zachowek oraz obowiązek wykonania zapisów zwykłych i poleceń, jak również inne obowiązki przewidziane w przepisach księgi niniejszej.

Stosownie do art. 924 tej ustawy:

Spadek otwiera się z chwilą śmierci spadkodawcy.

Natomiast w myśl art. 925 wskazanej ustawy:

Spadkobierca nabywa spadek z chwilą otwarcia spadku.

Artykuł 1012 Kodeksu cywilnego określa natomiast, że:

Spadkobierca może bądź przyjąć spadek bez ograniczenia odpowiedzialności za długi (przyjęcie proste), bądź przyjąć spadek z ograniczeniem tej odpowiedzialności (przyjęcie z dobrodziejstwem inwentarza), bądź też spadek odrzucić.

Stosownie do art. 1025 § 1 Kodeksu cywilnego:

Sąd na wniosek osoby mającej w tym interes stwierdza nabycie spadku przez spadkobiercę. Notariusz na zasadach określonych w przepisach odrębnych sporządza akt poświadczenia dziedziczenia.

W myśl art. 1030 tej ustawy:

Do chwili przyjęcia spadku spadkobierca ponosi odpowiedzialność za długi spadkowe tylko ze spadku. Od chwili przyjęcia spadku ponosi odpowiedzialność za te długi z całego swego majątku.

Zgodnie natomiast z art. 1031 § 1 Kodeksu cywilnego:

§ 1. W razie prostego przyjęcia spadku spadkobierca ponosi odpowiedzialność za długi spadkowe bez ograniczenia.

§ 2. W razie przyjęcia spadku z dobrodziejstwem inwentarza spadkobierca ponosi odpowiedzialność za długi spadkowe tylko do wartości ustalonego w wykazie inwentarza albo spisie inwentarza stanu czynnego spadku. Powyższe ograniczenie odpowiedzialności odpada, jeżeli spadkobierca podstępnie pominął w wykazie inwentarza lub podstępnie nie podał do spisu inwentarza przedmiotów należących do spadku lub przedmiotów zapisów windykacyjnych albo podstępnie uwzględnił w wykazie inwentarza lub podstępnie podał do spisu inwentarza nieistniejące długi.

Dodatkowo wskazał Pan, że w dniu 10 grudnia 2020 r., po sprzedaży domu, kredyt został w całości spłacony w kwocie 221.303,79 zł, tj. 53.793,52 CHF. W kwietniu 2024 r. skierował Pan wraz z matką i rodzeństwem sprawę do Sądu przeciwko Bankowi X S.A. z siedzibą w (...), o zwrot nadpłaconego kredytu w związku z abuzywnymi zapisami umowy kredytu. Bank, mając wyznaczony termin pierwszej rozprawy, zaproponował ugodę, którą podpisał Pan wraz z pozostałymi członkami rodziny w dniu (...) 2024 r. Na mocy ugody Bank wypłacił na Pana rzecz kwotę 11.596,23 zł, stanowiącą zwrot nadpłaty kredytu oraz kwotę 14.778,77 zł określoną przez Bank w ugodzie jako „kwota dodatkowa”. Zwrócona kwota 14.778,77 zł nie stanowi przysporzenia, gdyż spłacając przedterminowo kredyt kwota Pana części spłaty wynosiła 27.753,08 zł. Dodatkowo wskazał Pan, że „kwota dodatkowa” jest zwrotem dokonanej wpłaty na poczet rat kredytowych.

Powziął Pan wątpliwość, czy „kwota dodatkowa” wynikająca z podpisanej w dniu (...) 2024 r. ugody, dotyczącej opisanego kredytu stanowi przychód w rozumieniu art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i powinna podlegać opodatkowaniu.

Z przytoczonej w niniejszej interpretacji definicji przychodu, zawartej w art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wywieść należy, że za przychody podatkowe mogą być uznane tylko takie świadczenia, które są określonym przyrostem majątkowym (zarówno zwiększającym aktywa, jak i zmniejszającym pasywa) o charakterze definitywnym, niemające charakteru zwrotnego.

Zatem, jeśli faktycznie na podstawie opisanej ugody dotyczącej opisanego kredytu otrzymał Pan zwrot wpłaconych rat kredytu i kwota zwrotu – na co wskazują okoliczności sprawy – mieści się w kwocie spłaconych rat, to uznać trzeba, że nie uzyskał Pan faktycznie korzyści majątkowej, która mogłaby zostać potraktowana jako trwałe przysporzenie w Pana majątku, spełniając w ten sposób definicję przychodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Tym samym, w związku z wypłatą przez Bank „kwoty dodatkowej” wynikającej z podpisanej w dniu (...) 2024 r. ugody, która to kwota nie stanowiła dla Pana przysporzenia i była jedynie zwrotem dokonanej wpłaty na poczet rat kredytowych, po Pana stronie nie powstał przychód w rozumieniu przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i w konsekwencji nie wystąpił również obowiązek zapłaty podatku z tego tytułu.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie wystąpienia zdarzenia.

Rolą postępowania w sprawie wydania indywidualnej interpretacji przepisów podatkowych nie jest ustalanie stanu faktycznego, stanowi to bowiem domenę ewentualnego postępowania podatkowego. To na podatniku ciąży obowiązek udowodnienia w toku tego postępowania okoliczności faktycznych, z których wywodzi on dla siebie korzystne skutki prawne. Organ nie prowadzi postępowania dowodowego, ograniczając się do analizy okoliczności podanych we wniosku. W stosunku do tych okoliczności wyraża swoje stanowisko, które zawsze musi być jednak ustosunkowaniem się do poglądu (stanowiska) prezentowanego w danej sprawie przez wnioskodawcę. Jeżeli w toku ewentualnego postępowania organ uzna, że zdarzenie opisane we wniosku różni się od zdarzenia występującego w rzeczywistości, wówczas wydana interpretacja nie będzie Pana chroniła.

Niniejsza interpretacja wydana została jedynie w Pana indywidualnej sprawie i rozstrzyga wyłącznie zagadnienie objęte pytaniem, tj. kwestię Pana praw i obowiązków w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych z związku z zawartą ugodą z bankiem. Inne kwestie poruszane we wniosku, w tym praw i obowiązków pozostałych kredytobiorców, nie były przedmiotem oceny przez tut. organ.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

•Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pan do interpretacji.

•Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

•Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

•w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

•w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.