Interpretacja indywidualna – stanowisko nieprawidłowe

Szanowny Panie,

stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest nieprawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

12 maja 2025 r. wpłynął Pana wniosek z 12 maja 2025 r. o wydanie interpretacji indywidualnej. Uzupełnił go Pan pismem z 20 maja 2025 r. – w odpowiedzi na wezwanie. Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Prowadzi Pan działalność gospodarczą od (…) 2016 r., od 2025 r. rozlicza się Pan w formie podatku liniowego 19%, jest Pan czynnym podatnikiem podatku VAT. VAT od kosztów związanych z używaniem tego samochodu rozliczany był 50%/50%.

W działalności korzystał Pan w ramach umowy leasingu operacyjnego z samochodu, którego używał Pan zarówno do celów prywatnych, jak i służbowych.

Samochód, o którym jest mowa, uległ uszkodzeniu w wyniku kolizji. W dniu (…).2025 r. kierując samochodem, wpadł Pan w poślizg i uderzył w drzewo. Na miejscu wypadku była Straż Pożarna.

Zgodnie z obowiązującymi przepisami samochód posiadał ważną polisą zarówno AC i OC oraz dodatkowo GAP.

A TU S.A. przyznała odszkodowanie w kwocie: 75.317 zł brutto, minus kwota wypłacona (płatność bezsporna): 46.217 zł brutto, do wypłaty: 29.100 zł brutto. Powyższa kwota stanowi dopłatę odszkodowania po przejęciu pojazdu przez firmę B. Odszkodowanie przekazane zostało na wskazany nr konta bankowego C S.A. Z dniem sprzedaży pojazdu polisa Autocasco ulega rozwiązaniu.

W związku ze zgłoszoną szkodą polegającą na stracie finansowej po wystąpieniu szkody całkowitej na pojeździe – marki (…), o nr rejestracyjnym (…), D TU S.A. uprzejmie informuje, iż przyjęto odpowiedzialność polisową za powstałe zdarzenie i przyznano odszkodowanie w kwocie 11.083 PLN. Wartość początkowa według faktury zakupu pojazdu: 86.400 PLN, wartość przyjęta do rozliczenia szkody całkowitej przez ubezpieczyciela AC: 75.317 PLN brutto, różnica: 11.083 PLN wypłaty w kwocie dokonamy przelewem na wskazany rachunek bankowy C S.A.

Ubezpieczyciel uznał szkodę całkowitą, wypłacił odszkodowanie leasingodawcy, a ten po potrąceniu należnych sobie kwot przelał Panu część odszkodowania + uzyskaną kwotę ze sprzedaży wraka na Pana konto.

Opisany samochód nie był Pana środkiem trwałym, był leasingowany, jako leasing operacyjny. Umowa leasingu została zawarta w dniu (…).01.2020 r. na 60 miesięcy. W tracie trwania umowy leasingowej nie było żadnych zmian. Wartość wskazanego samochodu na dzień podpisania to netto 70.243,90 PLN.

Uzupełnienie opisu stanu faktycznego

Umowa leasingu spełnia warunki określone w art. 23b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Faktury wstawiane za raty leasingowe dotyczące zawartej umowy leasingu operacyjnego zaliczane były do kosztów uzyskania przychodu.

Umowa ubezpieczenia OC/AC zawierana była przez Pana i Pan opłacał składki od początku leasingu i do końca:

• od 07-02-2020 do 06-02-2021
• od 07-02-2021 do 06-02-2022
• od 07-02-2022 do 06-02-2023
• od 07-02-2023 do 06-02-2024
• od 07-02-2024 do 06-02-2025
• od 07-02-2025 do 06-02-2026 (była kontynuacja ubezpieczenia tylko OC za wrak samochodu, ponieważ wrak nie został jeszcze sprzedany);

Nie skorzystał Pan z polisy firmy C (leasingu) za co leasing naliczał Panu dodatkowa opłatę raz w roku.

GAP – było doliczane do raty samochodu przez firmę C (od początku leasingu do końca).

Wskazał Pan, że w umowie ubezpieczenia samochodu wskazany jako ubezpieczający i ubezpieczony był:

• OC/AC – ubezpieczający firma E
• właściciel/współwłaściciel – firma C
• użytkownik – firma E

od początku leasingu i do końca.

OC/ AC

• od 07-02-2020 do 06-02-2021
• od 07-02-2021 do 06-02-2022
• od 07-02-2022 do 06-02-2023
• od 07-02-2023 do 06-02-2024
• od 07-02-2024 do 06-02-2025
• od 07-02-2025 do 06-02-2026 (była kontynuacja ubezpieczenia tylko OC za wrak samochodu,  ponieważ wrak nie został jeszcze sprzedany);

GAP – przez firmę C (od początku leasingu do końca).

Składki na ubezpieczenia OC, AC, GAP w 2021, 2022, 2023, 2024 zaliczone były w koszty bezpośrednio.

Otrzymał Pan odszkodowanie w kwocie 65.400 i za sprzedaż wraka w kwocie 17.073,17 netto, ponieważ samochód był praktycznie spłacony.

Pytanie

Czy w przypadku otrzymania części odszkodowania do leasingodawcy może Pan zastosować przepis UOPDOF art. 21 ust. 4 i potraktować to jako dochód zwolniony?

Pana stanowisko w sprawie

Zgodnie z art. 21 ust 4. jeśli wypłacane są kwoty z tytułu ubezpieczeń majątkowych, które nie dotyczą składników majątku związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą winny być zwolnione przedmiotowo z podatku dochodowego. A w tym przypadku wypłata ta taka właśnie była, wypłata ta była możliwa tylko dlatego, że było zawarte ubezpieczanie majątkowe, którego Pan ponosił koszt.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 163 ze zm.):

Jak wynika z art. 10 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, jednym ze źródeł przychodów jest pozarolnicza działalność gospodarcza.

W myśl art. 14 ust. 1 tej ustawy:

Stosownie do art. 14 ust. 2 pkt 12 cytowanej ustawy:

Co do zasady, przychodem z pozarolniczej działalności gospodarczej są wszelkie przysporzenia majątkowe, uzyskane w związku z tą działalnością, o ile ustawa nie wyłącza ich z tej kategorii. Przychodem z działalności będą przekazane przez ubezpieczyciela odszkodowania za szkody w składnikach majątku związanych z prowadzoną przez podatnika działalnością gospodarczą, wskazane w art. 14 ust. 2 pkt 12 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Przy czym, składnikami majątku związanymi z prowadzoną działalnością gospodarczą będą zarówno składniki majątku stanowiące środki trwałe oraz wartości niematerialne i prawne w tej działalności, jak i wszelkie inne przedmioty, które są w funkcjonalny sposób związane z prowadzeniem działalności gospodarczej, tj. wszelkie przedmioty wykorzystywane przez podatnika w prowadzonej przez niego pozarolniczej działalności gospodarczej.

Wobec tego, odszkodowania – jeżeli mają związek z prowadzoną przez podatnika pozarolniczą działalnością gospodarczą - stanowią podlegający opodatkowaniu przychód z tej działalności, chyba że wymienione są w katalogu zwolnień przedmiotowych określonych w art. 21 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Wówczas odszkodowania te korzystają ze zwolnienia od podatku.

Przepis art. 14 ust. 3 pkt 3a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych stanowi, że:

Aby dany wydatek mógł być zaliczony do kategorii „innych wydatków”, o których mowa w art. 14 ust. 3 pkt 3a, konieczne jest by „wydatek ten nie został zaliczony do kosztów uzyskania przychodów” w rozumieniu przepisu art. 22 tej ustawy oraz by wydatek został wcześniej przez podatnika poniesiony, a następnie zwrócony podatnikowi. Przy czym wydatek poniesiony powinien być odpowiednikiem wydatku zwróconego. Zwrotowi może zatem podlegać wyłącznie wydatek, który został wcześniej poniesiony.

Wyłączenie zawarte w powyższym przepisie odnosi się do kwot uzyskanych w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą, które w istocie stanowią zwrot takich wydatków, które nie zostały zaliczone do kosztów uzyskania przychodów. Przy czym, niezaliczenie danego wydatku do kosztów uzyskania przychodów winno wynikać bądź z ustawowego wyłączenia tego wydatku z kosztów na podstawie art. 23 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, bądź z braku związku poniesionego wydatku z przychodem, o którym mowa w art. 22 ust. 1 tej ustawy. Nie może ono zatem być wynikiem dobrowolnego działania podmiotu, nieznajdującego oparcia w obowiązujących w tym zakresie przepisach prawa.

Tym samym, skutki podatkowe związane ze zwrotem wydatków są generalnie uzależnione od tego, czy wydatki, które będą zwracane, mogą być zaliczone do kosztów uzyskania przychodów zgodnie z przepisami, czy też nie. Jeżeli zwracane wydatki zgodnie z przepisami podatkowymi będą podlegać zaliczeniu do kosztów uzyskania przychodów, wówczas kwota zwrotu powinna podlegać zaliczeniu do przychodów. Natomiast, jeżeli zwrot poniesionych wydatków dotyczyć będzie kosztów, które zgodnie z przepisami podatkowymi nie mogą być zaliczone do kosztów uzyskania przychodów, wówczas zwrócone wydatki nie będą dla podatnika przychodem podatkowym.

Literalna wykładnia powołanego przepisu art. 14 ust. 3 pkt 3a ww. ustawy prowadzi do wniosku, że do przychodów podatkowych zalicza się takie przychody, które w danym momencie są trwałe, definitywne i bezwarunkowe.  Do przychodów podatkowych podatnik winien zaliczyć tylko takie przychody, które są mu należne. Nie będą to zatem jakiekolwiek przychody, lecz przychody, w stosunku do których podatnikowi przysługiwać będzie prawo do ich otrzymania i które stanowić będą jego trwałe przysporzenie majątkowe. Przychodem jest zatem takie przysporzenie majątkowe o charakterze trwałym, które definitywnie powiększa aktywa osoby fizycznej.

Zatem przychodem są wszelkie przysporzenia majątkowe o charakterze trwałym, których rzeczywiste otrzymanie, a w niektórych przypadkach już sam fakt, że są należne, powoduje obowiązek zapłaty podatku dochodowego. Co do zasady, o zaliczeniu danego przysporzenia majątkowego do przychodów decyduje definitywny charakter tego przysporzenia w tym sensie, że w sposób ostateczny faktycznie powiększa ono aktywa.

Przychody są – obok kosztów uzyskania przychodów – podstawowym elementem mającym wpływ na dochód jako przedmiot opodatkowania podatkiem dochodowym.

Zarówno w orzecznictwie, doktrynie, jak również w piśmiennictwie, prezentowany jest pogląd, że aby dany wydatek mógł być zaliczony do kategorii „innych wydatków” wymienionych w wyżej przywołanym przepisie, muszą być spełnione następujące przesłanki:

• wydatek nie został zaliczony do kosztów uzyskania przychodów,
• wydatek został wcześniej przez podatnika poniesiony, a następnie zwrócony podatnikowi.

Zgodnie z art. 23a pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Stosownie do art. 23a pkt 2 ww. ustawy:

W myśl art. 23b ust. 1 cytowanej ustawy:

Stosownie do art. 709¹ ustawy z 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz. U. z 2024 r., poz. 1061 ze zm.):

W myśl art. 709⁵ tej ustawy:

Zgodnie z art. 709⁷ § 1 ww. ustawy:

Stosowanie do art. 23 ust. 1 pkt 46a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, do kosztów uzyskania przychodów nie zalicza się:

Ponadto, stosownie do art. 23 ust. 1 pkt 47a ww. ustawy, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów:

W myśl art. 23 ust. 5c tej ustawy:

Tym samym powyższy limit 150.000 zł ma zastosowanie do tej części opłaty, która stanowi spłatę wartości samochodu osobowego – części kapitałowej raty leasingowej.

Z przedstawionego opisu sprawy wynika, że prowadzi Pan działalność gospodarczą od (…).2016 r., od 2025 r. rozlicza się Pan w formie podatku liniowego 19%, jest Pan czynnym podatnikiem podatku VAT. W działalności korzystał Pan w ramach umowy leasingu operacyjnego z samochodu, którego używał Pan zarówno do celów prywatnych, jak i służbowych. Opisany samochód nie był Pana środkiem trwałym, był leasingowany w ramach leasingu operacyjnego. Umowa leasingu została zawarta w dniu (…).01.2020 r. na 60 miesięcy. W tracie trwania umowy leasingowej nie było żadnych zmian. Umowa leasingu spełnia warunki określone w art. 23b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Faktury wstawiane za raty leasingowe dotyczące zawartej umowy leasingu operacyjnego zaliczane były do kosztów uzyskania przychodu.

Zgodnie z obowiązującymi przepisami samochód posiadał ważną polisą zarówno AC i OC oraz dodatkowo GAP. Umowa ubezpieczenia OC/AC zawierana była przez Pana i Pan opłacał składki z tego tytułu od początku leasingu. Nie skorzystał Pan z polisy firmy C (LEASINGU) za co leasing naliczał Panu dodatkową opłatę raz w roku. GAP – było doliczane do raty samochodu przez firmę C (od początku leasingu do końca).

Wskazał Pan, że w umowie ubezpieczenia samochodu wskazany jako ubezpieczający i ubezpieczony był:

• OC/AC – ubezpieczający firma E
• właściciel/współwłaściciel – firma C
• użytkownik – firma E

GAP - przez firmę C (od początku leasingu do końca).

Składki na ubezpieczenia OC, AC, GAP w 2021, 2022, 2023, 2024 zaliczone były w koszty bezpośrednio.

Ubezpieczyciel uznał szkodę całkowitą, wypłacił odszkodowanie leasingodawcy, a ten po potrąceniu należnych sobie kwot przelał Panu część odszkodowania + uzyskaną kwotę ze sprzedaży wraka na Pana konto. Otrzymał Pan odszkodowanie w kwocie 65.400 i za sprzedaż wraka w kwocie 17.073,17 zł netto, ponieważ samochód był praktycznie spłacony.

Z wniosku wynika więc, że część kwoty, którą finansujący otrzymał z zakładu ubezpieczeń przekazał na Pana rzecz – korzystającego.

Wskazać należy, że wypłata ubezpieczenia w sytuacji utraty przedmiotu leasingu (np. zniszczenia) stanowi zabezpieczenie interesów leasingodawcy, które ma zrównoważyć utratę korzyści finansowych uzyskiwanych dzięki własności danej rzeczy i pobieraniu z tego tytułu pożytków.

W odniesieniu zatem do kwoty, którą otrzymał Pan od leasingodawcy z tytułu nadwyżki/nadpłaty z kwoty odszkodowania, które finansujący otrzymał z zakładu ubezpieczeń, jest ona dla Pana przychodem z działalności gospodarczej, z zastrzeżeniem art. 14 ust. 3 pkt 3a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Co oznacza, że ta część zwróconej należności, która odpowiada wcześniej poniesionym wydatkom będzie przychodem, ale tylko w tej części, w której została zaliczona do kosztów uzyskania przychodów. Natomiast pozostała część należności, powinna zostać wyłączona z przychodów.

Jednocześnie podkreślam, że uzyskany przez Pana w ten sposób przychód nie korzysta ze zwolnienia z podatku dochodowego na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Zgodnie z tym przepisem:

Kwota, którą otrzymał Pan od leasingodawcy, nie jest jednak kwotą otrzymaną z tytułu ubezpieczeń majątkowych i osobowych. Z treści wniosku nie wynika, aby był Pan stroną umowy ubezpieczenia uprawnioną do otrzymania odszkodowania, a odszkodowanie zostało wypłacone leasingodawcy. Otrzymał Pan zatem od leasingodawcy kwotę nadwyżki opłat wynikających z umowy leasingu, będącą pochodną otrzymanego od ubezpieczyciela odszkodowania za uszkodzony przedmiot leasingu. Świadczenie to wynika więc z zawartej umowy pomiędzy Panem a leasingodawcą, ale nie jest to odszkodowanie.

Pana stanowisko uznać należy więc za nieprawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Podkreślam również, że interpretacja indywidualna wydawana jest jedynie w oparciu o przedstawiony we wniosku stan faktyczny (zdarzenie przyszłe). Wydając przedmiotowe rozstrzygnięcie nie weryfikuję podanych okoliczności, w tym w szczególności nie prowadzę postępowania, ani nie podejmuję rozstrzygnięć zastrzeżonych dla innego typu orzekania, w tym kontroli podatkowej, czy postępowania podatkowego prowadzonego w oparciu o konkretną dokumentację i zebrane dowody.

Ponadto, przedmiotem niniejszego rozstrzygnięcia nie była klasyfikacja zawartej przez Pana umowy do określonego rodzaju leasingu. Przedmiotową interpretację wydano w oparciu o okoliczność zawarcia przez Pana umowy, której przedmiot dotyczy art. 23b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe wyłącznie wobec Pana i tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny (zdarzenie przyszłe) sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (zdarzeniem przyszłym) podanym przez wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

• Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pan do interpretacji.
• Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

• Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (...). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

• w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
• w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.