Temat interpretacji
Temat interpretacji
Interpretacja
– stanowisko nieprawidłowe
Szanowna Pani,
stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego jest nieprawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
27 kwietnia 2025 r. wpłynął Pani wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych otrzymanego świadczenia z USA. Uzupełniła go Pani w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 13 maja 2025 r. (16 maja 2025 r.). Treść wniosku jest następująca:
Opis stanu faktycznego
Posiada Pani obywatelstwo polskie i jest Pani polską rezydentką podatkową. Pod adresem ul. A 1 w (...) zamieszkuje Pani nieprzerwanie od kilkudziesięciu lat. Pod wskazanym adresem znajduje się również Pani adres dla celów podatkowych, który od czasu zamieszkania pod wskazanym adresem nigdy nie był zmieniany. Ponadto B jest ośrodkiem Pani interesów życiowych. W latach 1988-1993 sporadycznie wyjeżdżała Pani do Stanów Zjednoczonych Ameryki (dalej: USA) w celach turystycznych i zarobkowych. W wyżej wskazanym okresie w USA spędziła Pani łącznie ok. 3-4 miesięcy. W 1989 r., na Pani wniosek, przyznano Pani bezterminowo tzw. „Zielona kartę” tj. „Resident Alien”. Ostatni raz w USA przebywała Pani w 1993 r. i od tego czasu nie posiada Pani żadnych osobistych powiązań z USA, ani z żadnym innym krajem poza Polską oprócz sporadycznych kontaktów ze znajomymi i rodziną zamieszkującymi w USA. Nie posiada Pani żadnych ruchomości jak i nieruchomości w USA, jak również nie wypracowała Pani w USA prawa do amerykańskiej emerytury. W 1985 r. Pani obecnie były mąż, A. A zaczął wyjeżdżać do USA w celach zarobkowych. Pani były mąż od 30 lat nieprzerwanie przebywa w USA. W roku 2003 r. po 23 latach trwania małżeństwa rozwiodła się Pani z mężem. W związku z faktem wprowadzenia przez USA korzystnych przepisów socjalnych w 2023 r. za pośrednictwem Ambasady USA w Polsce wystąpiła Pani z wnioskiem o przyznanie świadczenia dla byłych małżonków tzw. Spouse Benefit wypłacanego przez Social Security Administration (dalej: SSA). Według amerykańskich przepisów, świadczenia dzielą się na:
a)świadczenia emerytalne,
b)renty inwalidzkie,
c)świadczenia rodzinne - Social Security Administration oferuje świadczenia rodzinne dla członków rodziny osoby ubezpieczonej; o tego typu świadczenia mogą ubiegać się:
·współmałżonek w wieku minimum 62 lat,
·współmałżonek w wieku niższym niż 62 lata, ale mający na utrzymaniu dziecko osoby ubezpieczonej w wieku do 16 lat lub niepełnosprawne,
·były współmałżonek w wieku minimum 62 lat i pozostający w stanie wolnym, przy czym wymagana długość trwania małżeństwa z osobą ubezpieczoną wynosi 10 lat (zaistniały przypadek),
·dzieci osoby ubezpieczonej w wieku do lat 18 lub 19, o ile uczęszczają do szkoły średniej w pełnym wymiarze godzin,
·niepełnosprawne dzieci osoby ubezpieczonej, niezależnie od wieku, których inwalidztwo jest trwałe i nastąpiło przed ukończeniem przez dziecko 22 roku życia,
d)świadczenia pośmiertne.
Pani były mąż wypracował w USA prawo do amerykańskiej emerytury, wobec powyższego, na podstawie decyzji SSA z dnia 24 października 2023 r. przyznano Pani Spouse Benefit dla byłego małżonka albowiem w dniu złożenia wniosku osiągnęła Pani wiek 62 lat i od rozwodu pozostała Pani w stanie wolnym, zaś Pani małżeństwo trwało 23 lata. Pierwszą wypłatę świadczeń z SSA, na polski rachunek bankowy, otrzymała Pani w styczniu 2024 r. Pierwsza wypłata świadczenia stanowiła sumę świadczeń za okres od grudnia 2023 r. do stycznia 2024 r. Od wyżej wskazanego świadczenia w USA nie był i nie jest pobierany podatek. Od wyżej wskazanego świadczenia bank od miesiąca kwietnia 2025 r., na Pani wniosek pobiera zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych oraz składkę zdrowotną. Wraz z wyżej wskazanym świadczeniem pobiera Pani wynagrodzenie z tytułu umowy o pracę zawartej ze C w B (...) oraz emeryturę z ZUS. W rocznym zeznaniu podatkowym PIT za rok 2024 nie wykazała Pani otrzymywanego z SSA świadczenia jako dochód jak również nie odprowadzała Pani od tego świadczenia comiesięcznych zaliczek na podatek dochodowy oraz składki zdrowotnej.
Po zapoznaniu się:
·z przepisami ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych tj. w szczególności:
¾art. 3 ust. 1 ww. ustawy „Osoby fizyczne, jeżeli mają miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, podlegają obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów (nieograniczony obowiązek podatkowy).”
¾art. 3 ust. 1a ww. ustawy „Za osobę mającą miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej uważa się osobę fizyczną, która: 1) posiada na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej centrum interesów osobistych lub gospodarczych (ośrodek interesów życiowych) lub” 2) przebywa na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej dłużej niż 183 dni w roku podatkowym.
¾art. 3 ust. 2a ww. ustawy „Osoby fizyczne, jeżeli nie mają na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej miejsca zamieszkania, podlegają obowiązkowi podatkowemu tylko od dochodów (przychodów) osiąganych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (ograniczony obowiązek podatkowy).”
¾art. 4a ww. ustawy „ Przepisy art. 3 ust. 1, 1a, 2a i 2b stosuje się z uwzględnieniem umów w sprawie unikania podwójnego opodatkowania, których stroną jest Rzeczpospolita Polska.”;
·z Umową między Rządem Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej a Rządem Stanów Zjednoczonych Ameryki o uniknięciu podwójnego opodatkowania i zapobieżeniu uchylaniu się od opodatkowania w zakresie podatków od dochodu, podpisaną w Waszyngtonie dnia 8 października 1974 r., a w szczególności:
¾art. 5 ust. 1 ww. Umowy „Osoba mająca miejsce zamieszkania lub siedzibę w Umawiającym się Państwie może być opodatkowana przez drugie Umawiające się Państwo z tytułu dochodu pochodzącego ze źródeł drugiego Umawiającego się Państwa i tylko z tytułu takiego dochodu, zgodnie ze wszystkimi ograniczeniami zawartymi w niniejszej Umowie”
¾art. 5 ust. 2 ww. Umowy „Postanowienia niniejszej Umowy nie będą w żaden sposób stwarzały ograniczenia wobec wyłączeń, zwolnień, zmniejszeń, a) prawo jednego z Umawiających się Państw przy określeniu podatków pobieranych przez to Umawiające się Państwo lub b) przez każdą inną umowę zawartą pomiędzy Umawiającymi się Państwami.”
¾art. 5 ust. 3 ww. Umowy „Bez względu na postanowienia niniejszej Umowy, z wyłączeniem ustępu 4, Umawiające się Państwo może opodatkować obywatela tego Umawiającego się Państwa lub osobę mającą miejsce zamieszkania lub siedzibę w tym Umawiającym się Państwie (zgodnie z zasadami artykułu 4), tak jakby niniejsza Umowa nie weszła w życie. Z przywołanych powyżej przepisów wynika, że Polska ma prawo opodatkować dochód uzyskany z tytułu wskazanego świadczenia (świadczenie dla rozwiedzionego współmałżonka) wypłacanego ze Stanów Zjednoczonych Ameryki, osobie mającej miejsce zamieszkania na terytorium Polski. Prawo to wynika z zapisu art. 5 ust. 3 ww. Umowy, zgodnie z którym, państwu rezydencji przysługuje pełne prawo do opodatkowania dochodów, osobie mającej na jego terytorium miejsce zamieszkania.
Ponadto zapoznała się Pani z poniższymi przepisami ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych tj.:
·art. 9 ust. 1 ww. ustawy „Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.”
·art. 11 ust. 1 ww. ustawy „Przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9, 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, pkt 11, art. 19, art. 25b, art. 30ca, art. 30da i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń”
·art. 10 ust. 1 ww. ustawy w myśl, którego źródłami przychodów są wymienione w pkt 1 emerytura lub renta oraz w pkt 9 inne źródła.
·art. 12 ust. 7 ww. ustawy „Przez emeryturę lub rentę rozumie się łączną kwotę świadczeń emerytalnych i rentowych, w tym kwoty emerytur kapitałowych wypłacanych na podstawie ustawy o emeryturach kapitałowych, wraz ze wzrostami i dodatkami, z wyłączeniem dodatków rodzinnych i pielęgnacyjnych oraz dodatków dla sierot zupełnych do rent rodzinnych; rentą lub rentą rodzinną jest również świadczenie pieniężne, o którym mowa w ustawie z dnia 8 lutego 2023 r. o świadczeniu pieniężnym przysługującym członkom rodziny funkcjonariuszy lub żołnierzy zawodowych, których śmierć nastąpiła w związku ze służbą albo podjęciem poza służbą czynności ratowania życia lub zdrowia ludzkiego albo mienia (Dz. U. poz. 658)
·art. 20 ust. 1 ww. ustawy „Za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, świadczenia otrzymane z tytułu umowy o pomocy przy zbiorach, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i art. 17.” Użycie w art. 20 ust. 1 sformułowania "w szczególności" dowodzi, że definicja przychodów z innych źródeł ma charakter otwarty i nie ma przeszkód, aby do tej kategorii zaliczyć również przychody inne niż wymienione wprost w tym przepisie. Opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlegają zatem, wszelkie dochody osiągane przez podatnika, z wyjątkiem tych dochodów, które zostały enumeratywnie wymienione przez ustawodawcę jako zwolnione od podatku, bądź od których zaniechano poboru podatku w drodze rozporządzenia wydanego przez Ministra Finansów.
Zatem należy stwierdzić, że zgodnie z postanowieniami Umowy między Rządem Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej a Rządem Stanów Zjednoczonych Ameryki o uniknięciu podwójnego opodatkowania i zapobieżeniu uchylaniu się od opodatkowania w zakresie podatków od dochodu, świadczenie Spouse Benefit dla byłych żon wypłacane przez SSA Pani jako byłej żonie podlega opodatkowaniu w Polsce. Zgodnie zaś z treścią art. 21 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, przepis ten obejmuje swoim zakresem świadczenia rodzinne otrzymane na podstawie przepisów o świadczeniach rodzinnych i stanowi, że „wolne od podatku dochodowego są świadczenia rodzinne otrzymane na podstawie przepisów o świadczeniach rodzinnych, dodatki rodzinne i pielęgnacyjne, zasiłki dla opiekunów otrzymane na podstawie przepisów o ustaleniu i wypłacie zasiłków dla opiekunów, świadczenia pieniężne otrzymane w przypadku bezskuteczności egzekucji alimentów, zasiłki porodowe otrzymane na podstawie odrębnych przepisów oraz świadczenie wychowawcze otrzymane na podstawie przepisów o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci.”
Ponadto zapoznała się Pani z wieloma indywidualnymi interpretacjami podatkowymi m. in.:
·pismo Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 14 stycznia 2020 r. 0114-KDIP3-2.4011.576.2019.2.JK3 ;
·pismo Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 21 kwietnia 2020 r. 0113-KDIPT2-3.4011.261.2020.1.AC;
·pismo Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 7 października 2020 r. 0115-KDWT.4011.55.2020.2.MJ;
·pismo Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 12 stycznia 2024 r. 0115-KDIT1.4011.773.2023.1.AS;
·pismo Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 25 czerwca 2024 r. 0113-KDIPT2-2.4011.381.2024.2.AKR.
Z uwagi na powyższe doszła Pani do przekonania, że wypłacane przez SSA świadczenie Spouse Benefit dla byłej żony stanowi świadczenie rodzinne przyznane Pani na podstawie przepisów o świadczeniach rodzinnych obowiązujących w USA i powinno być ono zwolnione z podatku na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym w konsekwencji nie ciążył na Pani obowiązek wykazywania ww. Świadczenia w zeznaniu podatkowym PIT w Polsce za rok 2024 r., jak również ten obowiązek nie będzie ciążył na Pani w latach kolejnych. Ponadto bank powinien zaprzestać pobierania comiesięcznych zaliczek na podatek dochodowy i składki zdrowotnej. Pani stanowisko znajduje również potwierdzenie w ww. interpretacjach wydanych przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej.
W uzupełnieniu wniosku udzieliła Pani odpowiedzi na następujące pytania:
1.Czy świadczenie małżeńskie, które Pani otrzymuje, stanowi element systemu zabezpieczenia społecznego, związanego z prawami do emerytury lub renty i wypłacane jest na podstawie przepisów emerytalno-rentowych obowiązujących w USA?
Świadczenie małżeńskie tzw. Spouse Benefit jest świadczeniem rodzinnym i jest wypłacane przez Social Security Administration (dalej: SSA) na podstawie amerykańskich przepisów o ubezpieczeniach społecznych niezależnie od prawa do emerytury lub renty. Nadmieniła Pani, że warunkiem otrzymania przez Panią wyżej wskazanego świadczenia nie było nabycie prawa do amerykańskiej emerytury lub renty. Ponadto wskazała Pani, że nigdy nie nabyła Pani prawa do amerykańskiej emerytury lub renty.
2.Czy uzyskanie przez Pani byłego męża prawa do amerykańskiej emerytury było warunkiem uprawniającym Panią do otrzymania świadczenia małżeńskiego?
Tak, przyznanie Pani tzw. Spouse Benefit było uzależnione od uzyskania przez Pani byłego małżonka A. A prawa do amerykańskiej emerytury. Ponadto musiała Pani spełnić poniższe warunki:
1.mieć ukończone minimum 62 lat w chwili złożenia wniosku o ww. Świadczenie;
2.Pani małżeństwo z osobą ubezpieczoną musiało trwać co najmniej 10 lat;
3.Pani małżeństwo musiało się zakończyć na skutek rozwodu;
4.od czasu zakończenia trwania Pani małżeństwa musiała Pani pozostawać w stanie wolnym.
3.Czy przyznanie świadczenia uzależnione było od wysokości Pani dochodów?
Przyznanie Pani tzw. Spouse Benefit nie było uzależnione od wysokości Pani dochodów. Wysokość przyznanego Pani ww. świadczenia również nie jest uzależniona od wysokości Pani obecnych jak i przyszłych dochodów.
4.W jaki sposób ustalona została wysokość ww. świadczenia? Czy wysokość świadczenia małżeńskiego, które Pani pobiera, stanowi określony procent (jaki?) emerytury Pani męża z Social Security i uzależniona jest od:
1.lat pracy Pani męża;
2.dokonanych przez niego wpłat składek na Social Security;
3.wysokości jego zarobków uzyskanych w czasie wszystkich lat pracy?
Dokładny mechanizm ustalenia kwoty przyznanego Pani Spouse Benefit nie jest Pani znany. Z informacji uzyskanych w trakcie starania się o ww. świadczenie poinformowano Panią, że aby je mogła Pani otrzymać małżonek musiał:
1.uiszczać comiesięczne składki na SSA;
2.osiągnąć określony wiek;
3.nabyć prawo do emerytury;
ponadto przekazano Pani informacje, że ww. świadczenie może maksymalnie wynosić połowę kwoty emerytury Pani byłego małżonka.
5.Czy otrzymywane przez Panią świadczenie, w związku z pracą Pani męża w USA, jest świadczeniem stałym - wypłacanym cyklicznie, czy też zostało Pani przyznane na określony czas (jaki)?
Otrzymywane przez Panią świadczenie jest świadczeniem przyznanym Pani na stałe. Świadczenie jest wypłacane co miesiąc przelewem na polski rachunek bankowy.
6.Czy przyznanie Pani świadczenia miało na celu wsparcie materialne rodziny w trudnej sytuacji finansowej?
Przyznanie Pani tzw. Spouse Benefit świadczenie małżeńskie ma na celu wsparcie materialne byłego małżonka.
Pytanie
Czy świadczenie dla rozwiedzionych współmałżonków otrzymywane z USA winno być obciążone podatkiem dochodowym od osób fizycznych i czy należy wykazywać je w rocznym zeznaniu podatkowym PIT jako dochód do opodatkowania w zeznaniu podatkowym PIT za rok 2024 r. i lata następne?
Pana stanowisko w sprawie
Z uwagi na powyższe doszła Pani do przekonania, że wypłacane przez SSA świadczenie Spouse Benefit dla byłej żony stanowi świadczenie rodzinne przyznane Pani na podstawie przepisów o świadczeniach rodzinnych obowiązujących w USA i powinno być ono zwolnione z podatku na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym. W konsekwencji nie ciążył na Pani obowiązek wykazywania ww. świadczenia w zeznaniu podatkowym PIT w Polsce za rok 2024 r., jak również ten obowiązek nie będzie ciążył na Pani w latach kolejnych. Ponadto bank powinien zaprzestać pobierania comiesięcznych zaliczek na podatek dochodowy i składki zdrowotnej.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku, jest nieprawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Zgodnie z art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 163, ze zm.):
Osoby fizyczne, jeżeli mają miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, podlegają obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów (nieograniczony obowiązek podatkowy).
W myśl art. 3 ust. 1a ww. ustawy:
Za osobę mającą miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej uważa się osobę fizyczną, która:
1)posiada na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej centrum interesów osobistych lub gospodarczych (ośrodek interesów życiowych) lub
2)przebywa na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej dłużej niż 183 dni w roku podatkowym.
Stosownie do art. 3 ust. 2a ww. ustawy:
Osoby fizyczne, jeżeli nie mają na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej miejsca zamieszkania, podlegają obowiązkowi podatkowemu tylko od dochodów (przychodów) osiąganych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (ograniczony obowiązek podatkowy).
Jak stanowi art. 4a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Przepisy art. 3 ust. 1, 1a, 2a i 2b stosuje się z uwzględnieniem umów w sprawie unikania podwójnego opodatkowania, których stroną jest Rzeczpospolita Polska.
Ustawodawca przesądził zatem, że zgodnie z zasadą nieograniczonego obowiązku podatkowego osoby fizyczne, jeżeli mają miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, podlegają obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów. Stąd też, do tej kategorii osób mają zastosowanie ogólne reguły podatkowe korygowane wyłącznie treścią umów międzynarodowych w sprawie zapobieżenia podwójnemu opodatkowaniu.
Z przedstawionego opisu sprawy wynika, że posiada Pani polskie obywatelstwo i jest Pani polską rezydentką podatkową. W latach 1988-1993 sporadycznie wyjeżdżała Pani do Stanów Zjednoczonych Ameryki w celach turystycznych i zarobkowych. We wskazanym okresie spędziła Pani w USA łącznie ok. 3-4 miesięcy. Nie posiada Pani żadnych ruchomości i nieruchomości w USA, jak również nie wypracowała Pani w USA prawa do amerykańskiej emerytury. W 1985 r. Pani obecnie były mąż zaczął wyjeżdżać do USA w celach zarobkowych i od 30 lat nieprzerwanie tam przebywa. W 2023 r. po 23 latach trwania małżeństwa rozwiodła się Pani z mężem. W 2023 r. za pośrednictwem Ambasady USA w Polsce wystąpiła Pani z wnioskiem o przyznanie świadczenia dla byłych małżonków tzw. Spouse Benefit wypłacanego przez Social Security Administration. Przyznanie świadczenia uzależnione było od: uzyskania przez Pani byłego małżonka prawa do amerykańskiej emerytury, opłacania przez niego comiesięcznych składek na SSA oraz osiągnięcia przez niego określonego wieku. Ponadto Pani musiała spełnić poniższe warunki:
1.mieć ukończone 62 lata w chwili złożenia wniosku,
2.Pani małżeństwo z osobą ubezpieczoną musiało trwać co najmniej 10 lat,
3.Pani małżeństwo musiało zakończyć się na skutek rozwodu,
4. od czasu zakończenia trwania Pani małżeństwa musiała Pani pozostawać w stanie wolnym.
Świadczenie może maksymalnie wynosić połowę kwoty emerytury Pani byłego małżonka. Od wyżej wskazanego świadczenia w USA nie był i nie jest pobierany podatek.
W związku z otrzymywaniem przez Panią świadczenia małżeńskiego ze Stanów Zjednoczonych Ameryki, w przedmiotowej sprawie zastosowanie ma Umowa z dnia 8 października 1974 r. między Rządem Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej a Rządem Stanów Zjednoczonych Ameryki o uniknięciu podwójnego opodatkowania i zapobieżeniu uchylaniu się od opodatkowania w zakresie podatków od dochodu (Dz. U. z 1976 r., Nr 31, poz. 178).
Umowa między Rządem Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej a Rządem Stanów Zjednoczonych Ameryki nie zawiera odrębnego artykułu dotyczącego opodatkowania wskazanego w pytaniu świadczenia małżeńskiego. Oznacza to, że tego rodzaju dochód podlega opodatkowaniu na zasadach ogólnych, zgodnie z postanowieniami art. 5 ww. Umowy („Ogólne zasady opodatkowania”).
Zgodnie z art. 5 ust. 1 ww. Umowy:
Osoba mająca miejsce zamieszkania lub siedzibę w Umawiającym się Państwie może być opodatkowana przez drugie Umawiające się Państwo z tytułu dochodu pochodzącego ze źródeł tego drugiego Umawiającego się Państwa i tylko z tytułu takiego dochodu, zgodnie ze wszystkimi ograniczeniami zawartymi w niniejszej Umowie.
Stosownie do art. 5 ust. 2 ww. Umowy:
Postanowienia niniejszej Umowy nie będą w żaden sposób stwarzały ograniczenia wobec wyłączeń, zwolnień, zmniejszeń, zaliczeń lub innych przywilejów, przyznanych obecnie lub w przyszłości przez:
a)prawo jednego z Umawiających się Państw przy określeniu podatków pobieranych przez to Umawiające się Państwo lub
b)przez każdą inną umowę zawartą pomiędzy Umawiającymi się Państwami.
W myśl art. 5 ust. 3 ww. Umowy:
Bez względu na postanowienia niniejszej Umowy, z wyłączeniem ustępu 4, Umawiające się Państwo może opodatkować obywatela tego Umawiającego się Państwa lub osobę mającą miejsce zamieszkania lub siedzibę w tym Umawiającym się Państwie (zgodnie z zasadami artykułu 4), tak jakby niniejsza Umowa nie weszła w życie.
Jednocześnie art. 20 ust. 1 powołanej Umowy wskazuje sposób unikania podwójnego opodatkowania dochodów. W myśl tego przepisu:
Zgodnie z postanowieniami prawa polskiego i z zachowaniem przewidzianych w nim ograniczeń (z uwzględnieniem dokonywanych zmian bez naruszenia podstawowych zasad) Polska zezwoli osobie mającej miejsce zamieszkania lub siedzibę w Polsce na zaliczanie na poczet należnych w Polsce podatków odpowiednich kwot podatków, zapłaconych w Stanach Zjednoczonych.
Z przywołanych powyżej przepisów wynika, że Polska ma prawo opodatkować dochód uzyskany z tytułu wskazanego świadczenia (świadczenie dla byłego współmałżonka) wypłacanego ze Stanów Zjednoczonych Ameryki, osobie mającej miejsce zamieszkania na terytorium Polski. Prawo to wynika z zapisu art. 5 ust. 3 ww. Umowy, zgodnie z którym, państwu rezydencji przysługuje pełne prawo do opodatkowania dochodów, osobie mającej na jego terytorium miejsce zamieszkania.
Zatem, w myśl ogólnej zasady sformułowanej w art. 9 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.
Na podstawie art. 10 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy:
Źródłami przychodów: są stosunek służbowy, stosunek pracy, w tym spółdzielczy stosunek pracy, członkostwo w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub innej spółdzielni zajmującej się produkcją rolną, praca nakładcza, emerytura lub renta.
Na podstawie art. 10 ust. 1 pkt 9 ww. ustawy:
Źródłami przychodów są: inne źródła.
Jak stanowi art. 11 ust. 1 ww. ustawy:
Przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9, 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, pkt 11, art. 19, art. 25b, art. 30ca, art. 30da i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.
W myśl natomiast art. 12 ust. 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Przez emeryturę lub rentę rozumie się łączną kwotę świadczeń emerytalnych i rentowych, w tym kwoty emerytur kapitałowych wypłacanych na podstawie ustawy o emeryturach kapitałowych, wraz ze wzrostami i dodatkami, z wyłączeniem dodatków rodzinnych i pielęgnacyjnych oraz dodatków dla sierot zupełnych do rent rodzinnych; rentą lub rentą rodzinną jest również świadczenie pieniężne, o którym mowa w ustawie z dnia 8 lutego 2023 r. o świadczeniu pieniężnym przysługującym członkom rodziny funkcjonariuszy lub żołnierzy zawodowych, których śmierć nastąpiła w związku ze służbą albo podjęciem poza służbą czynności ratowania życia lub zdrowia ludzkiego albo mienia (Dz.U. poz. 658).
Natomiast zgodnie z art. 20 ust. 1 ww. ustawy:
Za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, świadczenia otrzymane z tytułu umowy o pomocy przy zbiorach, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i art. 17.
Użycie w powyższym przepisie sformułowania „w szczególności” dowodzi, że definicja przychodów z innych źródeł ma charakter otwarty i nie ma przeszkód, aby do tej kategorii zaliczyć również przychody inne niż wymienione wprost w tym przepisie.
Opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlegają zatem, wszelkie dochody osiągane przez podatnika, z wyjątkiem tych dochodów, które zostały enumeratywnie wymienione przez ustawodawcę jako zwolnione od podatku, bądź od których zaniechano poboru podatku w drodze rozporządzenia wydanego przez Ministra Finansów.
Zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Wolne od podatku dochodowego są świadczenia rodzinne otrzymane na podstawie przepisów o świadczeniach rodzinnych, dodatki rodzinne i pielęgnacyjne, zasiłki dla opiekunów otrzymane na podstawie przepisów o ustaleniu i wypłacie zasiłków dla opiekunów, świadczenia pieniężne otrzymane w przypadku bezskuteczności egzekucji alimentów, zasiłki porodowe otrzymane na podstawie odrębnych przepisów oraz świadczenie wychowawcze otrzymane na podstawie przepisów o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci.
W kontekście powyższego podkreślić należy, że zwolnienia przedmiotowe są wyjątkiem od zasady powszechności opodatkowania, co oznacza, że wszelkie odstępstwa od tej zasady, muszą bezwzględnie wynikać z przepisów prawa i być interpretowane ściśle z jego literą.
Analizując polskie ustawodawstwo dotyczące świadczeń rodzinnych należy wskazać, że są one wypłacane na podstawie przepisów ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 323 ze zm.).
Zgodnie z art. 2 ustawy o świadczeniach rodzinnych:
Świadczeniami rodzinnymi są:
1)zasiłek rodzinny oraz dodatki do zasiłku rodzinnego;
2)świadczenia opiekuńcze: zasiłek pielęgnacyjny oraz świadczenie pielęgnacyjne;
3)zapomoga wypłacana przez gminy, na podstawie art. 22a;
3a) świadczenia wypłacane przez gminy na podstawie art. 22b;
4)jednorazowa zapomoga z tytułu urodzenia się dziecka;
5)świadczenie rodzicielskie.
Natomiast, prawo do zasiłku rodzinnego przysługuje:
1)rodzicom, jednemu z rodziców albo opiekunowi prawnemu dziecka;
2)opiekunowi faktycznemu dziecka (osoba faktycznie opiekującą się dzieckiem, jeżeli wystąpiła z wnioskiem do sądu rodzinnego o przysposobienie dziecka);
3)osobie uczącej się (osoba pełnoletnia ucząca się, niepozostająca na utrzymaniu rodziców w związku z ich śmiercią lub w związku z ustaleniem wyrokiem sądowym lub ugodą sądową prawa do alimentów z ich strony).
Należy również wskazać, że Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady Nr 883/2004 z dnia 29 kwietnia 2004 r. w sprawie koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego (Dz. Urz. UE L Nr 166/1 z dnia 30 kwietnia 2004 r.) rozróżnia emerytury i renty oraz świadczenia rodzinne jako odrębne świadczenia.
Odnosząc powyższe do opisu sprawy, otrzymane przez Panią świadczenie małżeńskie (tzw. Spouse Benefit) z USA nie może być uznane za świadczenie rodzinne otrzymywane na podstawie przepisów o świadczeniach rodzinnych. Jak wskazała Pani w treści wniosku, świadczenie to:
·jest świadczeniem wypłacanym przez Social Security Administration na podstawie amerykańskich przepisów o ubezpieczeniach społecznych;
·jest świadczeniem stałym, przysługującym w związku z nabyciem przez byłego współmałżonka prawa do emerytury, osiągnięciem przez niego określonego wieku i uiszczaniem comiesięcznych składek na SSA;
·zostało Pani przyznane, ponieważ spełniła Pani wymagane przepisami prawa amerykańskiego warunki, tj. osiągnęła Pani określony wiek, Pani małżeństwo trwało co najmniej 10 lat i zakończyło się rozwodem a od czasu rozwodu pozostaje Pani w stanie wolnym;
·może maksymalnie wynosić połowę kwoty emerytury byłego męża.
Zatem świadczenie małżeńskie, o którym mowa we wniosku jest świadczeniem cyklicznym, którego wysokość jest uzależniona m.in. od wysokości emerytury byłego małżonka. Ponadto, przedmiotowe świadczenie wypłacane przez Social Security Administration w USA (przez Zarząd Ubezpieczeń Społecznych) przyznawane jest na podstawie amerykańsko‑ federalnych przepisów emerytalno-rentowych. Należy zatem uznać, że stanowi ono świadczenie emerytalno-rentowe zbliżone na gruncie polskiego ustawodawstwa do renty rodzinnej, a nie do świadczenia rodzinnego.
Zatem, z analizy powyższego trudno wywieść, że otrzymywane przez Panią świadczenie, zostało przyznane na podstawie przepisów o świadczeniach rodzinnych, a tylko takie świadczenie podlegałoby zwolnieniu przedmiotowemu na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Biorąc pod uwagę przedstawiony we wniosku opis sprawy oraz obowiązujący stan prawny, należy stwierdzić, że zgodnie z postanowieniami Umowy między Rządem Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej a Rządem Stanów Zjednoczonych Ameryki o uniknięciu podwójnego opodatkowania i zapobieżeniu uchylaniu się od opodatkowania w zakresie podatków od dochodu, świadczenie otrzymane przez Panią ze Stanów Zjednoczonych Ameryki podlega opodatkowaniu w Polsce.
Świadczenie to nie może korzystać ze zwolnienia od podatku dochodowego na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, gdyż nie jest świadczeniem otrzymanym na podstawie przepisów o świadczeniach rodzinnych.
W rozpatrywanej sprawie brak jest również podstaw do zastosowania zwolnienia z opodatkowania na podstawie pozostałych punktów art. 21 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Zatem, uzyskany z tego tytułu dochód mieści się w dyspozycji art. 9 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i podlega wykazaniu w rocznym zeznaniu podatkowym, składanym za rok podatkowy, w którym je Pani otrzymała.
Powyższe ustalenia będą miały również zastosowanie do ww. świadczenia wypłacanego w latach kolejnych, o ile nie ulegnie zmianie stan faktyczny i prawny.
Wobec powyższego, Pani stanowisko należało uznać za nieprawidłowe.
Dodatkowe informacje
Końcowo wskazać należy, iż przedmiotem niniejszej interpretacji indywidualnej, jest wyłącznie ocena Pani stanowiska w zakresie wyznaczonym zawartymi we wniosku pytaniami.
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zastosuje się Pani do interpretacji.
·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1)z zastosowaniem art. 119a;
2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”.
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.