Interpretacja indywidualna – stanowisko nieprawidłowe - Interpretacja - null

ShutterStock
Interpretacja indywidualna – stanowisko nieprawidłowe - Interpretacja - null

Temat interpretacji

Temat interpretacji

Temat interpretacji

Temat interpretacji

Temat interpretacji

Interpretacja indywidualna – stanowisko nieprawidłowe

Szanowna Pani,

stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest nieprawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

4 maja 2025 r. wpłynął Pani wniosek z 4 maja 2025 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy skutków podatkowych zawarcia ugody z bankiem dotyczącej kredytu hipotecznego konsolidacyjnego. Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

W dniu (…) marca 2005 roku pomiędzy (…) Bankiem (…) z siedzibą w (…), zarejestrowaną w Sądzie Rejonowym (…) pod nr KRS (…), zwaną dalej Bankiem a Panią, (…) i Pani, nieżyjącym już, mężem (…) (zmarł w dniu (…) 2012 roku i od tego czasu była Pani jedynym kredytobiorcą), została zawarta umowa kredytu nr: (…) (aktualny nr: (…)), zwana dalej Umową.

Przedmiotem Umowy był hipoteczny kredyt konsolidacyjny, denominowany w CHF w kwocie (…) PLN, stanowiącej równowartość (…) CHF.

Ponieważ Umowa zawierała niedozwolone zapisy umowne (klauzule abuzywne), mogące skutkować jej nieważnością, w lipcu 2024 roku Bank wystąpił do Pani z propozycją zawarcia umowy ugody.

W wyniku mediacji, przeprowadzonych z udziałem mediatora KNF, w dniu (…)11.2024 roku zawarła Pani z Bankiem ugodę do Umowy, zwaną dalej Ugodą.

Na dzień zawarcia Ugody:

-łączna kwota wypłacona przez Bank na podstawie Umowy wynosiła (…) PLN,

-łączna kwota Pani wpłat na rzecz Banku z tytułu udzielonego kredytu wynosiła (…) PLN,

-w księgach rachunkowych Banku wysokość Pani zadłużenia z tytułu Umowy wynosiła (…) CHF, w tym kapitał (pozostała do spłaty kwota kredytu): (…) CHF oraz odsetki bieżące (…) CHF,

co oznacza, że po przeliczeniu na walutę polską zadłużenie to wynosiło (…) PLN, w tym kapitał (pozostała do spłaty kwota kredytu): (…) PLN oraz odsetki bieżące: (…) PLN (§1. ust. 3. Ugody).

Na mocy Ugody strony Ugody dokonały zmiany waluty zadłużenia, określonej w Umowie, na walutę polską (§1. ust. 4. Ugody).

Za podstawę ustalenia wysokości zadłużenia strony Ugody przyjęły, iż kredyt udzielony na podstawie Umowy zostanie rozliczony tak, jakby od daty zawarcia Umowy, tj. od dnia (…).03.2005 r., stanowił kredyt złotowy udzielony na warunkach, opisanych poniżej, z zachowaniem:

(1) pozostałych parametrów kredytu wynikających z Umowy tj. okresu kredytowania – 254 miesięcy licząc od daty zawarcia Umowy oraz formy spłaty kredytu w ratach annuitetowych; oraz

(2) poniesionych opłat, prowizji i składek ubezpieczeniowych (§1. ust. 5. Ugody).

Na mocy ugody (§1. ust. 6. pkt.1)-4)) ustalone zostały następujące warunki udzielenia kredytu złotowego:

-kwota kredytu (kapitał) stanowiła sumę kwot wypłaconych tytułem kredytu i wynosiła (…) PLN; jeśli jakakolwiek część wypłaty nastąpiła w CHF, Bank przeliczył ją na walutę polską po średnim kursie Narodowego Banku Polskiego z dnia wypłaty,

-oprocentowanie kredytu według zmiennej stopy procentowej zostało ustalone jako suma wskaźnika referencyjnego WIBOR 3M i marży w wysokości (…)%; w dniu wypłaty kredytu lub pierwszej transzy kredytu oprocentowanie wynosiło (…)%, zaś wartość wskaźnika referencyjnego WIBOR 3M z dnia wypłaty kredytu lub pierwszej transzy kredytu wynosiła (…)%; pierwszy okres obowiązywania wskaźnika referencyjnego WIBOR 3M obowiązywał od dnia wypłaty kredytu lub pierwszej transzy kredytu i mógł być krótszy niż kolejne okresy trzymiesięczne wyznaczane w dniu wymagalności raty kredytu i odsetek; kolejne trzymiesięczne okresy obowiązywania wskaźnika referencyjnego kończyły się w dniu poprzedzającym dzień, który datą odpowiada dniowi, w którym rozpoczął się poprzedni trzymiesięczny okres obowiązywania wskaźnika referencyjnego, z uwzględnieniem zasad liczenia terminów oznaczonych w miesiącach, przewidzianych w przepisach Kodeksu cywilnego,

-wysokość marży, o której mowa w punkcie poprzedzającym, odpowiada wysokości marży kredytów mieszkaniowych ponad średnią wartość WIBOR dla miesiąca, w którym została zawarta Umowa; informacja o jej wysokości dla poszczególnych miesięcy dostępna jest w tabeli „Marża kredytów mieszkaniowych” w arkuszu „Marża ponad śr. WIBOR-od 2005 r.” w kolumnie „Marża ponad średnią wartość WIBOR® 3M”, opublikowanej przez Komisję Nadzoru Finansowego na stronie internetowej www.knf.gov.pl pod tytułem „Dane statystyczne opisujące marżę ponad WIBOR® dla potrzeb ugód dotyczących walutowych kredytów mieszkaniowych” (dostęp do strony internetowej aktywny na dzień zawarcia Ugody),

-informacja o wysokości dziennej wartości wskaźnika referencyjnego WIBOR 3M, o którym mowa w pkt 2), dostępna jest w tabeli „Marża kredytów mieszkaniowych” w arkuszu „Fixing WIBOR (2000-2020)” w kolumnie „Wartość Fixingu WIBOR® 3M” w pliku „Dane statystyczne”, o którym mowa w pkt 3); informacja o wysokości dziennej wartości wskaźnika referencyjnego WIBOR 3M od roku 2021 dostępna jest w tabeli „Dane opóźnione” opublikowanej przez (...) S.A. na stronie internetowej: (...).

Rozliczenie dotychczasowych spłat w ramach kredytu udzielonego na podstawie Umowy na poczet kredytu w złotych, który wynika z zawartej Ugody, a którego warunki udzielenia zostały opisane powyżej, nastąpiło w ten sposób, że wartość spłat dokonanych na podstawie Umowy została zaliczona w pierwszej kolejności na poczet rat odsetkowych, a następnie – rat kapitałowych kredytu w złotych. Powstała nadwyżka pomniejszała kapitał do spłaty kredytu Złotowego, od którego naliczone zostały kolejne odsetki, a niedobór – powiększał, kapitał do spłaty, od którego naliczane są kolejne odsetki. W rozliczeniu nie uwzględniono czasowego podwyższenia marży kredytu udzielonego na podstawie Umowy. Bank nie naliczył odsetek bieżących od ostatniej spłaty raty (§1. ust. 7. Ugody).

Po zmianie waluty zadłużenia na walutę polską i rozliczeniu kredytu zgodnie z warunkami udzielenia kredytu zlotowego, opisanymi powyżej, strony Ugody uzgodniły, iż kredyt udzielony na podstawie Umowy został spłacony i powstała należna Pani nadpłata, która na dzień zawarcia Ugody wynosiła (…) PLN, w tym kapitał: (…) PLN oraz odsetki: (…) PLN (§1. ust. 8. Ugody).

Na mocy Ugody Bank uznał kredyt za spłacony i zwolnił Panią z długu w kwocie (…) PLN (§1. ust. 10-11. Ugody).

W związku z zawartą Ugodą Bank wypłacił Pani:

-kwotę (…) PLN, stanowiącą równowartość nadpłaty (kapitał + odsetki) oraz

-kwotę (…) PLN, nie wskazując tytułu – jest to kwota wynegocjowana przez Panią w toku mediacji, jako zwrot części kosztów, które poniosła Pani w związku z zawartą z Bankiem Umową kredytu, tj. część nadwyżki pomiędzy sumą Pani wpłat rat kapitałowo-odsetkowych na rzecz Banku (…) PLN a kwotą wypłaconą przez Bank (…) PLN.

Pytanie

Czy zapisane w Ugodzie „zwolnienie z długu” w kwocie (…) PLN stanowi dla Pani przychód w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych?

Pani stanowisko w sprawie

W Pani ocenie zapisane w Ugodzie „zwolnienie z długu” w kwocie (…) PLN nie stanowi dla Pani przychodu w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zapis „zwolnienie z długu” jest formalnym potwierdzeniem wygaśnięcia zadłużenia w CHF, które po przewalutowaniu kredytu na walutę polską, zostało spłacone oraz braku roszczeń Banku w tym zakresie. Nie jest to zatem zrzeczenie się przez Bank prawa do wierzytelności, wynikającej z Umowy, które powoduje zmniejszenie Pani zobowiązań wobec banku i tym samym nie jest to dla Pani przysporzenie majątkowe.

W opisywanej sytuacji „zwolnienie z długu" jest efektem spłaty zadłużenia i wygaśnięcia zobowiązania, a nie podstawą do jego umorzenia.

Uzasadnienie:

Uzasadnienie Pani stanowiska jest w dużej mierze zawarte w uzgodnieniach i warunkach Ugody, które przedstawiła Pani w opisie stanu faktycznego. W szczególności w tym kontekście istotna jest kolejność ustaleń zapisanych w Ugodzie.

Z §1. ust. 3. wynika, iż na dzień zawarcia Ugody w księgach rachunkowych Banku wysokość Pani zadłużenia wynosiła (…) CHF, w tym kapitał (pozostała do spłaty kwota kredytu): (…) CHF oraz odsetki bieżące (…) CHF, co oznacza, że po przeliczeniu na walutę polską zadłużenie to wynosiło (…) PLN, w tym kapitał (pozostała do spłaty kwota kredytu): (…) PLN oraz odsetki bieżące: (…) PLN.

Zgodnie z postanowieniem §1. ust. 4. Ugody dokonana została zmiana waluty zadłużenia, określonej w Umowie, na walutę polską i zgodnie §1. ust. 5. za podstawę ustalenia wysokości zadłużenia przyjęto, że kredyt będzie traktowany tak, jakby był kredytem Złotowym od daty zawarcia Umowy, tj. od dnia (…).03.2005 r.

Zatem wszelkie dalsze rozważania powinny uwzględniać to założenie, z którego wynika m.in., że jedynym istniejącym zadłużeniem jest to, które wynika z kredytu w walucie polskiej.

Warunki tegoż kredytu złotowego i sposób jego rozliczania zostały precyzyjnie opisane w §1. ust. 6.-7. Ugody.

Z kolei z §1. ust. 8. Ugody wynika wprost, iż po zmianie waluty zadłużenia na walutę polską i rozliczeniu kredytu zgodnie z ustalonymi warunkami udzielenia kredytu złotowego, kredyt udzielony na podstawie Umowy został spłacony i powstała należna Pani nadpłata, która na dzień zawarcia Ugody wynosiła (…) PLN, w tym kapitał: (...) PLN oraz odsetki: (…) PLN.

Dopiero w §1. ust. 10., czyli już po stwierdzeniu, że „kredyt udzielony na podstawie Umowy został spłacony", Bank „zwalnia Panią z długu", aby w §1. ust. 11. podsumować, iż „Bank uznaje kredyt za spłacony i nie będzie zgłaszał roszczeń w stosunku do Kredytobiorcy w związku z Umową."

Błędem logicznym byłoby zatem, gdyby jednocześnie kredyt był spłacony z należną Pani nadpłatą oraz istniałoby Pani zobowiązanie wynikające z Umowy, z którego Bank musiałby Panią zwolnić.

Po pierwsze, kredyt nie może być jednocześnie spłacony (nadpłacony) i niespłacony.

Po drugie, spłacony (nadpłacony) został kredyt w walucie polskiej, który na mocy Ugody jest jedynym istniejącym, a kwota „zwolnienia z długu" wynika z zapisów w księgach rachunkowych Banku dla kredytu udzielonego w CHF (który na mocy ugody został zamieniony na kredyt w PLN i nie ma zadłużenia w CHF).

Wynika z tego zatem, iż „zwolnienie z długu" w kwocie (…) PLN, zapisane w Ugodzie, jest w praktyce formalnym zapisem potwierdzającym, iż w wyniku zawartej Ugody Bank nie będzie zgłaszał roszczeń w związku z Umową i kwotami, zapisanymi w księgach rachunkowych Banku.

Jeżeli Bank zwolniłby Panią z długu w kwocie (…) PLN bez żadnych dodatkowych postanowień (Ugody), to rzeczywiście oznaczałoby to dla Pani dodatkową korzyść i kwota (…) PLN stanowiłaby dla Pani przychód.

Jednak w przedstawionym stanie faktycznym, gdy rozliczenie kredytu następuje na podstawie Ugody, „zwolnienie z długu" nie stanowi dla Pani dodatkowego przychodu. Tym bardziej, że suma wpłat dokonanych przez Panią na rzecz Banku z tytułu Umowy ((…) PLN), pomniejszona o kwoty otrzymane z Banku (nadpłata (…) PLN oraz kwota dodatkowa (…) PLN), nawet z uwzględnieniem kwoty „zwolnienia z długu” ((…) PLN), jest większa niż kwota kapitału uzyskanego z tytułu Umowy ((…) PLN).

Dodatkowy argument, potwierdzający Pani stanowisko, można znaleźć w hipotetycznej sytuacji, gdyby przed zawarciem Ugody wpłaciła Pani do Banku kwotę (…) PLN tytułem całkowitej spłaty kredytu w CHF. Wówczas w rozliczeniu kredytu zgodnie z warunkami Ugody kwota ta powiększyłaby powstałą nadpłatę, która zostałaby zwrócona Pani przez Bank w całości. Zwrot takiej nadpłaty traktowany byłby jako zwrot części wydatków związanych z kredytem, który nie powoduje przyrostu majątku i tym samym byłby neutralny podatkowo. Zatem sam fakt przepływu środków pieniężnych (do Banku jako spłata kapitału i do Pani jako nadpłata kredytu rozliczonego na podstawie Ugody) powodowałby zmianę kwalifikacji podatkowej tej samej kwoty, powstałej w wyniku rozliczenia Ugody.

W tej sytuacji „zwolnienie z długu" można zatem interpretować jako „potrącenie umowne", czyli kompensatę należności. Bank, którego była Pani dłużnikiem, nie wymagał od Pani spłaty kapitału kredytu w CHF, ponieważ w jej wyniku na mocy Ugody powstałaby dodatkowa nadpłata o tej samej wartości, którą Bank musiałby Pani zwrócić. Kompensata jest formą regulowania zobowiązań, natomiast nie powoduje powstania dodatkowego przychodu po którejkolwiek ze stron. Wprawdzie zgodnie z ustawą o podatku dochodowym od osób fizycznych przychodem jest wartość umorzonych zobowiązań, niemniej ww. przepisy nie mają zastosowania do sytuacji wzajemnego potrącenia zobowiązań. W przypadku potrącenia nie dochodzi do wzrostu majątku podatnika. Zdarzenie to powoduje jednocześnie zmniejszenie stanu należności i zobowiązań o tę samą wartość. Istotą i skutkiem potrącenia jest, że strony transakcji fizycznie nie dokonują płatności z uwagi na wzajemność tych świadczeń. W efekcie, pomimo braku transferu środków, dochodzi do zaspokojenia i wygaśnięcia zobowiązania, które jest neutralne podatkowo dla stron.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Na wstępie należy zaznaczyć, że pytanie przedstawione przez Panią we wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej wyznacza zakres przedmiotowy tego wniosku. W związku z powyższym, wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku (Pani zapytania). Zatem, inne kwestie wynikające z opisu sprawy i własnego stanowiska, nieobjęte pytaniem, nie zostały rozpatrzone w niniejszej interpretacji.

Zgodnie z przepisem art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 163 ze zm.):

Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Stosownie do art. 9 ust. 2 ww. ustawy:

Dochodem ze źródła przychodów, jeżeli przepisy art. 23o, art. 23u, art. 24-24b, art. 24c, art. 24e, art. 30ca, art. 30da oraz art. 30f nie stanowią inaczej, jest nadwyżka sumy przychodów z tego źródła nad kosztami ich uzyskania osiągnięta w roku podatkowym. Jeżeli koszty uzyskania przekraczają sumę przychodów, różnica jest stratą ze źródła przychodów.

Jak stanowi art. 11 ust. 1 cytowanej ustawy:

Przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9, 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, pkt 11, art. 19, art. 25b, art. 30ca, art. 30da i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Z przedstawionych przepisów wynika, że opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlega – co do zasady – każdy dochód osiągnięty przez osobę fizyczną. Zgodnie natomiast z definicją dochodu jest nim nadwyżka przychodów ze źródła nad kosztami jego uzyskania. Pojęciem pierwotnym dla dochodu jest więc pojęcie przychodu. Ten z kolei definiowany jest przez ustawodawcę, czemu dał wyraz w art. 11 ust. 1 ww. ustawy, jako otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń. Niemniej jednak z definicji tej wywieść można również, że za przychody podatkowe mogą być uznane tylko takie świadczenia, które są określonym przyrostem majątkowym (zarówno zwiększającym aktywa, jak i zmniejszającym pasywa) o charakterze definitywnym, niemające charakteru zwrotnego.

Za przychody należy zatem uznać każdą formę przysporzenia majątkowego, zarówno formę pieniężną jak i niepieniężną, w tym nieodpłatne świadczenia otrzymane przez podatnika. Dla celów podatkowych przyjmuje się, że nieodpłatne świadczenie obejmuje każde działanie lub zaniechanie na rzecz innej osoby oraz wszystkie zdarzenia prawne i zdarzenia gospodarcze w działalności podmiotów, których skutkiem jest przysporzenie majątku innej osoby, mające konkretny wymiar finansowy.

O uzyskaniu przychodu w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym do osób fizycznych można więc mówić w każdej sytuacji gdy podatnik – czy to na skutek otrzymania określonych wartości majątkowych (środków pieniężnych, świadczeń w naturze czy też innych nieodpłatnych świadczeń), czy też gdy na skutek określonego zdarzenia powodującego zmniejszenie jego zobowiązań wobec innych podmiotów – uzyskuje określone przysporzenie majątkowe.

Zgodnie z utrwalonym orzecznictwem, przysporzeniem majątkowym i przychodem w rozumieniu przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych są nie tylko aktywa, które ulegają zwiększeniu u podatnika, ale także zmniejszenie jego pasywów.

Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych wyraźnie rozróżnia źródła przychodów oraz sposób opodatkowania dochodów z poszczególnych źródeł. Stosownie do przepisów tej ustawy odrębnym źródłem przychodów są określone w art. 10 ust. 1 pkt 9:

Inne źródła.

W myśl art. 20 ust. 1 ww. ustawy:

Za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, świadczenia otrzymane z tytułu umowy o pomocy przy zbiorach, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i art. 17.

Użycie w powyższym przepisie sformułowania „w szczególności”, wskazuje, że definicja przychodów z innych źródeł ma charakter otwarty i nie ma przeszkód, aby do tej kategorii zaliczyć również przychody inne niż wymienione wprost w przepisie art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. O przychodzie podatkowym z innych źródeł będziemy mówić w każdym przypadku, kiedy u podatnika wystąpią realne korzyści majątkowe.

Przystępując do oceny skutków podatkowych zwolnienia Pani z długu wynikającego z zaciągniętego przez Panią kredytu konsolidacyjnego, wskazuję, że instytucja kredytu uregulowana została przepisami ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1646 ze zm.).

Zgodnie z treścią art. 69 ust. 1 ww. ustawy:

Przez umowę kredytu bank zobowiązuje się oddać do dyspozycji kredytobiorcy na czas oznaczony w umowie kwotę środków pieniężnych z przeznaczeniem na ustalony cel, a kredytobiorca zobowiązuje się do korzystania z niej na warunkach określonych w umowie, zwrotu kwoty wykorzystanego kredytu wraz z odsetkami w oznaczonych terminach spłaty oraz zapłaty prowizji od udzielonego kredytu.

Z kolei umorzenie wierzytelności następuje w przypadku zwolnienia z długu, czyli zrzeczenia się przez wierzyciela prawa do wierzytelności, bez uzyskania świadczenia ze strony dłużnika. Takie zrzeczenie się, pod warunkiem, że dłużnik je przyjmie, powoduje, że zobowiązanie wygasa.

Zgodnie bowiem z instytucją zwolnienia z długu uregulowaną w art. 508 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1061 ze zm.):

Zobowiązanie wygasa, gdy wierzyciel zwalnia dłużnika z długu, a dłużnik zwolnienie przyjmuje.

Tak więc, dla umorzenia wierzytelności konieczna jest zgoda dłużnika (np. uzyskana w wyniku ugody, czy poprzez oświadczenie).

Z wyżej wymienionego przepisu Kodeksu cywilnego wynika wprost, że w sytuacji gdy wierzyciel zwalnia dłużnika z długu, a dłużnik zwolnienie przyjmuje dochodzi do wygaśnięcia zobowiązania. Instytucja zwolnienia z długu może odnosić się jedynie do wierzytelności istniejących. Zatem zwolnienie z długu to instytucja prawa cywilnego zmierzającego do umorzenia zobowiązania (zwolnienie z długu ma na celu umorzenie zobowiązania).

Stosownie natomiast do art. 917 Kodeksu cywilnego:

Przez ugodę strony czynią sobie wzajemne ustępstwa w zakresie istniejącego między nimi stosunku prawnego w tym celu, aby uchylić niepewność co do roszczeń wynikających z tego stosunku lub zapewnić ich wykonanie albo by uchylić spór istniejący lub mogący powstać.

Powołana definicja ugody pozwala wyróżnić elementy konstrukcyjne tej instytucji. Po pierwsze, ugoda jest zawierana w sytuacji, gdy między stronami stosunku prawnego istnieje niepewność albo spór, co do roszczeń wynikających z tego stosunku. Po drugie, celem zawarcia ugody jest uchylenie tej niepewności lub sporu. Wreszcie po trzecie, strony dążą do osiągnięcia celu przez wzajemne ustępstwa. Tak więc nieodłącznym elementem ugody są wzajemne ustępstwa stron. Poza tym, zarówno w doktrynie, jak i w orzecznictwie podkreśla się szczególną przyczynę prawną ugody. Oznacza to, że ugoda nie tworzy nowego stosunku prawnego, a jedynie odnosi się do istniejącego stosunku prawnego stanowiącego podstawę powództwa, a tym samym podstawę zawarcia ugody.

Otrzymanie kredytu i jego spłata na warunkach przewidzianych w umowie kredytowej są obojętne podatkowo. Przychód po stronie kredytobiorcy pojawia się w przypadku, kiedy dochodzi do umorzenia kredytu, jego części lub odsetek. Wtedy bowiem kredytobiorca osiąga konkretne przysporzenie majątkowe (przychód w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych).

Pani wątpliwość w niniejszej sprawie budzi kwestia uznania za przychód kwoty wskazanej w ugodzie z bankiem jako zwolnienie z długu. W Pani opinii kwota zwolnienia z długu nie jest zrzeczeniem się przez bank prawa do wierzytelności wynikającej z umowy i nie stanowi dla Pani przysporzenia majątkowego. Jednakże mając na uwadze okoliczności opisanej sprawy należy zauważyć, że podpisując ugodę z bankiem wyraziła Pani zgodę na zawarte w niej postanowienia. Przystępując do ugody zawarła Pani porozumienie z bankiem w sprawie uregulowania kwestii dotyczących zaciągniętego kredytu. Zatem to Pani zdecydowała o tym, czy przyjąć zaproponowane przez bank warunki ugody. Na mocy ugody – jak sama Pani podała w opisie stanu faktycznego - Bank uznał kredyt za spłacony i zwolnił Panią z długu w kwocie (…) PLN (§1. ust. 10-11. Ugody). Podpisując ugodę w tym kształcie wyraziła Pani zgodę na przyjęcie jej warunków w pełnym zakresie. Wobec tego umorzona Pani kwota wierzytelności z tytułu kredytu (tj. kwota wskazaną w ugodzie jako kwota zwolnienia z długu), stanowi dla Pani przysporzenie majątkowe, czyli przychód w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Podsumowując, biorąc pod uwagę przedstawiony we wniosku stan faktyczny oraz powołane przepisy prawa stwierdzam, że zapisane w ugodzie z bankiem zwolnienie Pani z długu z tytułu kredytu hipotecznego stanowi dla Pani przychód w rozumieniu art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Umorzoną kwotę wierzytelności z tytułu kredytu hipotecznego należy zakwalifikować do przychodu z innych źródeł, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9 w zw. z art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pani do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1) z zastosowaniem art. 119a;

2) w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3) z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.