Interpretacja indywidualna – stanowisko w części prawidłowe i w części nieprawidłowe - Interpretacja - null

ShutterStock
Interpretacja indywidualna – stanowisko w części prawidłowe i w części nieprawidłowe - Interpretacja - null

Temat interpretacji

Temat interpretacji

Temat interpretacji

Interpretacja indywidualna – stanowisko w części prawidłowe i w części nieprawidłowe

Szanowny Panie,

stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest:

-prawidłowe w części dotyczącej skutków podatkowych zwrotu przez bank kwoty tytułem spłaty rat kapitałowo-odsetkowych,

-nieprawidłowe w pozostałym zakresie.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

3 kwietnia 2025 r. wpłynął Pana wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej. Uzupełnił go Pan pismami złożonymi 5 maja 2025 r. i 20 maja 2025 r. – w odpowiedzi na wezwania.

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

W dniu 4 czerwca 2008 r. zawarł Pan umowę nr … kredytu hipotecznego w walucie wymienialnej denominowanej we franku szwajcarskim (CHF) z …- obecnie po przekształceniach własnościowych …. Bank udzielił kredyt w kwocie 36 911,19 CHF i oddał Panu do dyspozycji kwotę w walucie PLN w wysokości 76 328,65 zł, wypłacony jednorazowo na Pana rachunek bankowy. Kredyt był przeznaczony w całości na zakup działki budowlanej o pow. 1501 m2 położonej w …, w woj. …, dla którego Wydział Ksiąg Wieczystych przy Sądzie Rejonowym w … prowadzi KW nr …. Kredyt został zabezpieczony hipotecznie zakupioną działką. Na zakupionej działce nr …, usytuowanej przy ul. …, wybudował Pan dom, w którym aktualnie mieszka z rodziną.

W dniu 2 sierpnia 2022 r. do Sądu Okręgowego w … został złożony, przez Pana pełnomocnika, pozew o ustalenie, że ww. umowa kredytowa jest od początku nieważna w całości (ustalenie braku istnienia stosunku prawnego), na podstawie art. 58 Kodeksu cywilnego w zw. z art. 189 Kodeksu postępowania cywilnego oraz zasądzenie od pozwanego … na Pana rzecz (powoda …) kwoty 19 916,54 zł oraz kwoty 17 673,04 CHF, tytułem części spłat rat kredytu hipotecznego w walucie wymienialnej nr …, za okres od lipca 2008 roku do maja 2022 roku, z odsetkami ustawowymi za opóźnienie w wysokości określonej w art. 481 § 1 i 2 Kodeksu cywilnego, liczonymi od dnia 26 maja 2022 roku do dnia zapłaty zgodnie z teorią dwóch kondykcji jako świadczenia nienależnego zgodnie z art. 410 Kodeksu cywilnego, na podstawie bezwzględnie nieważnej umowy kredytowej z uwagi na nieuzgodnienie essentialia negotii w wyniku zastosowania abuzywnych klauzul denominacyjnych, a także stanowiącej dotychczas nienależnie pobrane przez Bank (kredytodawcę) świadczenie w związku z niewykonaniem umowy przez pozwany bank w postaci braku wypłaty kredytu w walucie CHF, o której mowa w § 1.1. umowy kredytowej w kwocie 36 911,19 CHF, co stanowi naruszenie art. 65 Kodeksu cywilnego, polegające na błędnej wykładni oświadczeń woli stron poprzez wskazanie w umowie kredytowej przez pozwany bank kwoty kredytu w walucie CHF w wysokości 36.911,19 CHF, a oddanie do dyspozycji Powodowi kwoty w walucie PLN w wysokości 76 328,65 zł.

Sąd Okręgowy w …, postanowieniem z dnia 17 października 2022 r. nadał sygnaturę akt … oraz wstrzymał obowiązek spłat rat kredytu przez powoda do czasu uprawomocnienia się orzeczenia kończącego postępowanie ww. sprawie. Ww. Sąd w dniu 14 maja 2024 r. wyznaczył termin rozprawy na dzień 10 stycznia 2025 r.

W wyniku powyższego, pozwany … wystąpił do Pana z propozycją ugody rozliczeniowej dotyczącej ww. umowy kredytu hipotecznego.

W dniu 13 sierpnia 2024 r. została przez strony podpisana ugoda, na mocy której między innymi ustalono, że:

1.Bank uprzednio występował pod firmą: ….

2.Strony potwierdzają, że żadna z nich nie dokonała cesji wierzytelności, których dotyczy Ugoda, w jakimkolwiek zakresie.

3.Do dnia zawarcia Ugody, Kredytobiorca na podstawie Umowy Kredytu wpłacił na rzecz Banku 99 863,46 zł.

4.Na podstawie Umowy Kredytu Bank wypłacił Kredytobiorcy kapitał w kwocie 76 328,65 zł.

5.Strony oświadczają, że ich wolą jest polubowne zakończenie sporu dotyczącego ważności oraz skuteczności Umowy lub niedozwolonego charakteru jej postanowień, tym samym zakończenie toczącego się postępowania sądowego wskazanego w pkt C w drodze zawarcia Ugody, wobec czego:

a)strony zgodnie oświadczają, że z dniem zawarcia Ugody rozwiązują Umowę kredytu na warunkach określonych Ugodą;

b)Kredytobiorca zobowiązuje się cofnąć pozew w całości ze zrzeczeniem się roszczenia w terminie 14 dni od dnia zawarcia niniejszej Ugody. Bank oświadcza, że zrzeka się w takim wypadku roszczeń z tytułu kosztów procesu. Kredytobiorca zobowiązuje się poinformować o cofnięciu pozwu pełnomocnika procesowego Banku w terminie 7 dni;

c)Bank zobowiązuje się do zapłaty na rzecz Klienta kwoty 28 084,81 zł w terminie 14 dni od dnia zawarcia Ugody.

Dodatkowo ww. Bank w ugodzie wskazał, że w wyniku otrzymania kwoty w wysokości 28 084,81 zł u Kredytobiorcy powstaje przychód podlegający opodatkowaniu, a Bank będzie zobowiązany do wypełniania ciążących na nim obowiązków informacyjnych (tj. sporządzenie informacji PIT-11).

W uzupełnieniu wniosku z dnia 5 maja 2025 r., wskazał Pan, że w ugodzie przytoczono treści decyzji nr … Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów opisujące niedozwolone postanowienia umowne w rozumieniu art. 385 par. 1 i nast. Kodeksu cywilnego oraz wyrok Sądu Apelacyjnego w … z dnia 12 maja 2023 r. (sygn. akt …), którą bank zastosował w umowie kredytowej jako klauzule abuzywne.

Kwota wskazana we wniosku 28 084,81 zł - jest to zwrot nadpłaconego kredytu (nadpłaconych rat kapitałowo-odsetkowych) wraz z odsetkami ustawowymi.

Ww. kwota stanowi świadczenie z tytułu zwrotu nadpłaconego kredytu i odsetek.

Kwota w wysokości 28 084,81 zł nie stanowi przysporzenia ponad kwoty uiszczane tytułem spłaty kredytu.

Strony (bank i kredytobiorca) w ugodzie oświadczyli, że ich wolą jest polubowne zakończenie sporu dotyczącego ważności oraz skuteczności Umowy i niedozwolonego charakteru jej postanowień, tym samym zakończenie toczącego się postępowania sądowego w drodze zawarcia Ugody, wobec czego:

a)strony zgodnie oświadczają, że z dniem zawarcia Ugody rozwiązują Umowę kredytu na warunkach określonych Ugodą;

b)Kredytobiorca zobowiązuje się cofnąć pozew w całości ze zrzeczeniem się roszczenia w terminie 14 dni od dnia zawarcia niniejszej Ugody. Bank oświadcza, że zrzeka się w takim wypadku roszczeń z tytułu kosztów procesu. Kredytobiorca zobowiązuje się poinformować o cofnięciu pozwu pełnomocnika procesowego Banku w terminie 7 dni;

c)Bank zobowiązuje się do zapłaty na rzecz Klienta kwoty 28 084,81 zł w terminie 14 dni od dnia zawarcia Ugody, na poniższy rachunek bankowy.

W ugodzie wskazana jest całkowita kwota (99 863,46 zł) wpłacona na rzecz banku w ramach umowy kredytowej przez kredytobiorcę oraz kwota, którą bank wypłacił kredytobiorcy na podstawie umowy (76 328,65 zł). Różnica ww. kwot, plus odsetki stanowi zwrot środków pieniężnych, które wcześniej, na mocy umowy kredytowej przekazał kredytobiorca na rzecz banku w ramach rat kapitałowo-odsetkowych.

Ww. kwota została wyliczona w poniższy sposób: 99 863,46 zł - 76 328,65 zł = 23 534,81 zł plus odsetki ustawowe. Dla ustalenia przedmiotowej kwoty miały znaczenie kwoty wpłacone przez kredytobiorcę oraz kwota (kapitał) otrzymany na podstawie umowy kredytu do momentu zawarcia ugody - zależność pomiędzy tymi kwotami została określona powyżej.

W uzupełnieniu wniosku z dnia 20 maja 2025 r. wskazał Pan, że na podstawie ugody bank wypłacił Panu kwotę 23 534,81 zł z tytułu rat kapitałowo-odsetkowych nadpłaconych ponad wypłacony Panu kapitał kredytu. Bank nie wypłacił Panu ugodą odsetek ustawowych za opóźnienie żądanych pozwem sądowym o unieważnienie umowy i zwrot nadpłaconych rat kapitałowo-odsetkowych. Jeżeli odsetki stanowią różnicę między kwotą 23 534,81 zł, a kwotą 28 084, 81 zł, tj. 4 550 zł to, są to odsetki ustawowe za opóźnienie w wypłacie kwoty z ugody, a datę wymagalności tych odsetek stanowi następny dzień po upływie 14 dni od daty podpisania ugody. Bank w ugodzie nie zapisał podstawy prawnej, okresów, sposobu, kryteriów i okoliczności, które miały wpływ na wysokość kwoty odsetek. W informacji PIT-11 (który już Pan otrzymał) nie została wskazana kwota odsetek ustawowych, zapisana jest tylko kwota w wysokości 28 084,81 zł.

Pytania

1.Czy zwrot nadpłaconych rat kapitałowo-odsetkowych w wysokości 23 534, 81 zł stanowi przychód podlegający opodatkowaniu zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych?

2.Czy odsetki za opóźnienie w wypłacie kwoty z ugody w wysokości 4 550 zł stanowią przychód polegający opodatkowaniu zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych?

Pana stanowisko w sprawie

Zwrócenie przez bank ustalonej w ugodzie kwoty w wysokości 28 084,81 zł, na którą składają się kwota z nadpłaconych rat kapitałowo-odsetkowych w wysokości 23 534,81 zł oraz odsetki w wysokości 4 550 zł, stanowi zwrot pieniężny nadpłaconego kredytu, który zawierał klauzule abuzywne. Wyżej wymieniona kwota nie powoduje dla Pana dodatkowego przysporzenia majątkowego, dlatego nie powinna być przychodem w rozumieniu definicji art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest w części prawidłowe i w części nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Reguły dotyczące opodatkowania

Zgodnie z przepisem art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 226 ze zm.):

Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Powołany przepis wyraża tzw. zasadę powszechności opodatkowania. Regułą jest, że każdy dochód osiągnięty przez osobę fizyczną podlega opodatkowaniu, wyjątkiem zaś jest sytuacja, gdy dochód opodatkowaniu nie podlega. Wyjątki od omawianej zasady dotyczą:

·dochodów, które zostały wprost wymienione przez ustawodawcę w art. 21, 52, 52a i 52c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jako zwolnione z podatku oraz

·dochodów, od których zaniechano poboru podatku w drodze rozporządzenia ministra właściwego do spraw finansów publicznych wydanego na podstawie art. 22 ustawy Ordynacja podatkowa (rozporządzenie takie może być wydane w przypadkach uzasadnionych interesem publicznym lub ważnym interesem podatników).

W myśl art. 9 ust. 1a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Jeżeli podatnik uzyskuje dochody z więcej niż jednego źródła, przedmiotem opodatkowania w danym roku podatkowym jest, z zastrzeżeniem art. 25e, art. 29-30cb, art. 30da-30dh, art. 30e-30g, art. 30j-30p oraz art. 44 ust. 7e i 7f, suma dochodów z wszystkich źródeł przychodów.

Stosownie do art. 9 ust. 2 ww. ustawy:

Dochodem ze źródła przychodów, jeżeli przepisy art. 23o, art. 23u, art. 24-24b, art. 24c, art. 24e, art. 30ca, art. 30da oraz art. 30f nie stanowią inaczej, jest nadwyżka sumy przychodów z tego źródła nad kosztami ich uzyskania osiągnięta w roku podatkowym. Jeżeli koszty uzyskania przekraczają sumę przychodów, różnica jest stratą ze źródła przychodów.

Jak stanowi art. 11 ust. 1 ww. ustawy:

Przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9, 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, pkt 11, art. 19, art. 25b, art. 30ca, art. 30da i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Jak wynika z powołanego przepisu, ustawodawca przyjął zasadę, że przychodem są:

·pieniądze i wartości pieniężne, które zostały otrzymane przez podatnika – tj. takie pieniądze i wartości pieniężne, które podatnik rzeczywiście „dostał, odebrał, zainkasował, objął w posiadanie”;

·pieniądze i wartości pieniężne, które zostały postawione do dyspozycji podatnika – tj. takie przysporzenia, które zostały mu faktycznie udostępnione/przekazane do odbioru; takie pieniądze i środki pieniężne, które podatnik ma możliwość włączyć do swojego władztwa, a więc ma możliwość skorzystania z tychże pieniędzy i wartości pieniężnych i nie jest to uzależnione od dodatkowej zgody osoby stawiającej określone pieniądze i wartości pieniężne do dyspozycji podatnika.

Pojęcie przychodu wiąże się zatem z przysporzeniem majątkowym po stronie podatnika, z wartością wchodzącą do jego majątku. Przychodami w rozumieniu art. 11 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych mogą być tylko takie świadczenia, które nie mają charakteru zwrotnego. Skoro bowiem przychód jest określonym przyrostem majątkowym po stronie podatnika, jego otrzymanie musi mieć charakter definitywny.

Za przychody należy zatem uznać każdą formę przysporzenia majątkowego, zarówno formę pieniężną jak i niepieniężną, w tym nieodpłatne świadczenia otrzymane przez podatnika.

Dla celów podatkowych przyjmuje się, że nieodpłatne świadczenie obejmuje każde działanie lub zaniechanie na rzecz innej osoby oraz wszystkie zdarzenia prawne i zdarzenia gospodarcze w działalności podmiotów, których skutkiem jest przysporzenie majątku innej osoby, mające konkretny wymiar finansowy.

Ustawodawca tworząc system opodatkowania dochodów osób fizycznych miał na względzie, że przysporzenia uzyskiwane przez osoby fizyczne mogą być skutkiem różnych rodzajów czynności i zdarzeń. Stworzył więc klasyfikację tych przysporzeń w oparciu o kryterium źródła przychodów i system ich opodatkowania uwzględniający specyfikę poszczególnych źródeł przychodów. W języku powszechnym mianem „źródła” określane jest „to, co stanowi początek czegoś”, „przyczyna czegoś”, a synonimami tego pojęcia są m.in. czynnik sprawczy, powód, pochodzenie.

Źródła przychodów

Źródła przychodów zostały określone przez ustawodawcę w art. 10 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. I tak zgodnie z ww. przepisem:

Źródłami przychodów są:

1)stosunek służbowy, stosunek pracy, w tym spółdzielczy stosunek pracy, członkostwo w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub innej spółdzielni zajmującej się produkcją rolną, praca nakładcza, emerytura lub renta;

2)działalność wykonywana osobiście;

3)pozarolnicza działalność gospodarcza;

4)działy specjalne produkcji rolnej;

5)(uchylony)

6)najem, podnajem, dzierżawa, poddzierżawa oraz inne umowy o podobnym charakterze, w tym również dzierżawa, poddzierżawa działów specjalnych produkcji rolnej oraz gospodarstwa rolnego lub jego składników na cele nierolnicze albo na prowadzenie działów specjalnych produkcji rolnej, z wyjątkiem składników majątku związanych z działalnością gospodarczą;

7)kapitały pieniężne i prawa majątkowe, w tym odpłatne zbycie praw majątkowych innych niż wymienione w pkt 8 lit. a-c;

8)odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2:

a)nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,

b)spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,

c)prawa wieczystego użytkowania gruntów,

d)innych rzeczy,

- jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w lit. a-c - przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, a innych rzeczy - przed upływem pół roku, licząc od końca miesiąca, w którym nastąpiło nabycie; w przypadku zamiany okresy te odnoszą się do każdej z osób dokonującej zamiany;

8a) działalność prowadzona przez zagraniczną jednostkę kontrolowaną;

8b) niezrealizowane zyski, o których mowa w art. 30da;

9)inne źródła.

Przychody z poszczególnych źródeł przychodów i zasady ich ustalania zostały uregulowane w art. 12-20 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Stosownie do art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, świadczenia otrzymane z tytułu umowy o pomocy przy zbiorach, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i art. 17.

Użycie w powyższym przepisie sformułowania „w szczególności”, wskazuje, że definicja przychodów z innych źródeł ma charakter otwarty i nie ma przeszkód, aby do tej kategorii zaliczyć również przychody inne niż wymienione wprost w przepisie art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. O przychodzie podatkowym z innych źródeł będziemy mówić w każdym przypadku, kiedy u podatnika wystąpią realne korzyści majątkowe.

Skutki podatkowe wypłaty przez bank na Pana rzecz określonej w ugodzie kwoty

Jak stanowi art. 917 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1061 ze zm.):

Przez ugodę strony czynią sobie wzajemne ustępstwa w zakresie istniejącego między nimi stosunku prawnego w tym celu, aby uchylić niepewność co do roszczeń wynikających z tego stosunku lub zapewnić ich wykonanie albo by uchylić spór istniejący lub mogący powstać.

Powołana definicja ugody pozwala wyróżnić elementy konstrukcyjne tej instytucji. Po pierwsze, zauważyć należy, że umowa ta może być zawarta wyłącznie w sytuacji, gdy między stronami stosunku prawnego istnieje niepewność albo spór, co do roszczeń wynikających z tego stosunku. Po drugie, celem zawarcia ugody jest uchylenie tej niepewności lub sporu. Wreszcie po trzecie, strony dążą do osiągnięcia celu przez wzajemne ustępstwa. Tak więc nieodłącznym elementem ugody są wzajemne ustępstwa stron. W literaturze przedmiotu podkreśla się, że z ustępstwem mamy do czynienia, gdy ktoś rezygnuje z jakiegoś warunku, wymagania, zmniejsza swoje żądania, czy też odstępuje od nich. Ustępstwa mogą polegać m.in. na zrzeczeniu się uprawnień czy też zarzutów, zaciąganiu zobowiązań, obniżeniu świadczenia itp.

Zarówno w doktrynie jak i w orzecznictwie podkreśla się szczególną przyczynę prawną ugody. Oznacza to, że ugoda nie tworzy nowego stosunku prawnego, a jedynie odnosi się do istniejącego stosunku prawnego stanowiącego podstawę powództwa, a tym samym podstawę zawarcia ugody. W doktrynie prezentowany jest również pogląd, zgodnie z którym kauzalność ugody przejawia się w określeniu zarzutów, którymi mogą się posłużyć strony po zawarciu ugody. Tak więc ugoda jest czynnością, realizowaną w drodze wzajemnych ustępstw stron, zmierzającą do uchylenia niepewności co do roszczeń wynikających z tego stosunku lub zapewnienia ich wykonania albo uchylenia sporu istniejącego lub mogącego powstać.

Z kolei instytucja kredytu uregulowana została przepisami ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1646 ze zm.).

Zgodnie z treścią art. 69 ust. 1 ww. ustawy:

Przez umowę kredytu bank zobowiązuje się oddać do dyspozycji kredytobiorcy na czas oznaczony w umowie kwotę środków pieniężnych z przeznaczeniem na ustalony cel, a kredytobiorca zobowiązuje się do korzystania z niej na warunkach określonych w umowie, zwrotu kwoty wykorzystanego kredytu wraz z odsetkami w oznaczonych terminach spłaty oraz zapłaty prowizji od udzielonego kredytu.

Otrzymanie kredytu i jego spłata na warunkach przewidzianych w umowie kredytowej są obojętne podatkowo. Przychód po stronie kredytobiorcy pojawia się w przypadku, kiedy dochodzi do umorzenia kredytu, jego części lub odsetek. Wtedy bowiem kredytobiorca osiąga konkretne przysporzenie majątkowe (przychód w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych).

Opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlega - co do zasady - każdy dochód osiągnięty przez osobę fizyczną.

Zgodnie z definicją dochodu jest nim nadwyżka przychodów ze źródła nad kosztami jego uzyskania. Pojęciem pierwotnym dla dochodu jest więc pojęcie przychodu. Ten z kolei definiowany jest przez ustawodawcę, czemu dał wyraz w art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, jako otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń. Niemniej jednak z definicji tej wywieść można również, że za przychody podatkowe mogą być uznane tylko takie świadczenia, które są określonym przyrostem majątkowym (zarówno zwiększającym aktywa jak i zmniejszającym pasywa) o charakterze definitywnym, nie mające charakteru zwrotnego.

Wobec powyższego, skoro jak Pan wskazał we wniosku i jego uzupełnieniu – kwota, którą bank Panu wypłacił, stanowi zwrot nadpłaconego kredytu (nadpłaconych rat kapitałowo-odsetkowych) oraz nie stanowi przysporzenia ponad kwoty uiszczane tytułem spłaty kredytu, to stwierdzam, że zwrot ten nie będzie stanowił dla Pani przychodu.

Czynność ta nie spowodowała uzyskania przez Pana przysporzenia majątkowego, wzrostu Pana majątku. Otrzymana przez Pana kwota stanowi zwrot własnych pieniędzy, które nienależnie wpłacił Pan wcześniej do banku.

Zatem, pieniądze te nie są Pana przychodem w rozumieniu art. 11 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, klasyfikowanym do źródła, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9 w zw. z art. 20 ust. 1 ww. ustawy i nie podlegają opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Wobec powyższego, Pana stanowisku w tym zakresie należało uznać za prawidłowe.

W złożonym wniosku Pana wątpliwości dotyczą również kwestii opodatkowania wypłaconych Panu przez bank odsetek za opóźnienie w wypłacie kwoty z ugody.

Wskazać należy, że różnego rodzaju świadczenia, w tym m.in. odszkodowania, zadośćuczynienia oraz odsetki za zwłokę w wypłacie tychże świadczeń stanowią – co do zasady – przychód w rozumieniu cytowanego wyżej art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Nie oznacza to jednak, że wszystkie świadczenia z ww. tytułów są opodatkowane. Niektóre z nich, wymienione w katalogu zwolnień przedmiotowych określonym w art. 21 ust. 1 ww. ustawy, korzystają ze zwolnienia od podatku dochodowego.

Wyjaśnić zatem należy, że instytucję prawną odsetek za zwłokę reguluje art. 481 § 1 i § 2 ustawy Kodeks cywilny:

§ 1. Jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi.

§ 2. Jeżeli stopa odsetek za opóźnienie nie była oznaczona, należą się odsetki ustawowe za opóźnienie w wysokości równej sumie stopy referencyjnej Narodowego Banku Polskiego i 5,5 punktów procentowych. Jednakże gdy wierzytelność jest oprocentowana według stopy wyższej, wierzyciel może żądać odsetek za opóźnienie według tej wyższej stopy.

Nie każde odsetki otrzymane przez osoby fizyczne podlegają opodatkowaniu. Ustawodawca przewidział w niektórych sytuacjach w odniesieniu do odsetek możliwość zwolnienia od podatku dochodowego. Takie zwolnienie przysługuje tylko wówczas, gdy przepis omawianej ustawy zawiera w tym przedmiocie wyraźne postanowienie.

Ustawą z dnia 29 października 2021 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2021 r. poz. 2105) do ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wprowadzono art. 21 ust. 1 pkt 95b, który ma zastosowanie do dochodów (przychodów) uzyskanych od 1 stycznia 2021 r.

Zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 95b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Wolne od podatku dochodowego są odsetki z tytułu nieterminowej wypłaty należności niepodlegających opodatkowaniu podatkiem dochodowym, wolnych od podatku dochodowego lub od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Jak wynika z brzmienia tego przepisu zwolnienie to obejmuje tylko takie odsetki, które spełniają równocześnie dwa warunki:

1)są naliczane z tytułu nieterminowej wypłaty należności,

2)świadczenia, od których są naliczane nie podlegają opodatkowaniu podatkiem dochodowym, są wolne od podatku dochodowego lub na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano od nich poboru podatku.

Wobec powyższego odsetki ustawowe za opóźnienie, stanowią dla Pana przychód z innych źródeł stosownie do art. 10 ust. 1 pkt 9 w zw. z art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Jednakże w związku z tym, że jak wskazano ww. kwota, którą bank Panu wypłacił nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, to wypłacone Panu odsetki będą korzystać ze zwolnienia z opodatkowania na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 95b tej ustawy.

Pana stanowisko mówiące, że zwrócona kwota (na którą składają się również odsetki) nie powoduje dla Pana dodatkowego przysporzenia majątkowego, dlatego nie powinna być przychodem w rozumieniu definicji art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, uznano za nieprawidłowe, ponieważ jak wskazano, odsetki te stanowią przychód podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, który korzysta ze zwolnienia od podatku dochodowego.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Podkreślam, że procedura wydawania indywidualnych interpretacji przepisów prawa podatkowego nie podlega regułom przewidzianym dla postępowania podatkowego, czy kontrolnego. Wydając interpretacje opieram się wyłącznie na opisie stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego przedstawionego we wniosku – nie prowadzę postępowania dowodowego. Postępowanie w sprawie wydania interpretacji indywidualnej ma na celu wyjaśnienie wątpliwości co do sposobu zastosowania przepisów prawa podatkowego materialnego do określonego stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego. Przedmiotem interpretacji wydanej na podstawie art. 14b ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.) jest sam przepis prawa. Rolą postępowania w sprawie wydania indywidualnej interpretacji przepisów podatkowych nie jest ustalanie stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego), stanowi to bowiem domenę ewentualnego postępowania podatkowego. To na podatniku ciąży obowiązek udowodnienia w toku tego postępowania okoliczności faktycznych, z których wywodzi on dla siebie korzystne skutki prawne.

Wyjaśniam również, że wydając interpretacje w trybie ww. przepisu, nie odnoszę się do kwot i nie dokonuję wyliczeń. Zgodnie bowiem z zasadą samoopodatkowania, obowiązującą w polskim systemie podatkowym, na podatniku spoczywa obowiązek dokonania oceny własnej sytuacji prawnopodatkowej, a po jej dokonaniu zachowania się zgodnie z przepisami prawa podatkowego, bowiem prawidłowość takiego wyliczenia podlega weryfikacji przez organ podatkowy w postępowaniu podatkowym.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pan do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1) z zastosowaniem art. 119a;

2) w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3) z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w . Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.