Interpretacja indywidualna

– stanowisko nieprawidłowe

Szanowna Pani,

stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest nieprawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

21 lutego 2025 r. wpłynął Pani wniosek z 19 lutego 2025 r. o wydanie interpretacji indywidualnej. Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

W dniu 11 września 1996 r. nabyła Pani wraz z małżonkiem B. A. oraz małżeństwem C. i D. B. działkę gruntu nr ew. 1 o obszarze 1132 m², w udziałach po 1/2 dla każdego z małżeństw. W dniu 19 maja 1998 r. została Pani wraz z mężem ujawniona w dziale II księgi wieczystej KW (…) jako współwłaściciele nieruchomości. W dniu 7 października 1997 r. uzyskała Pani pozwolenie na budowę budynku mieszkalnego jednorodzinnego na działce nr ew. 1. W dniu 20 lipca 2012 r. zawarła Pani z małżonkiem umowę majątkową małżeńską oraz umowę o podział majątku wspólnego, na mocy której nabyła Pani do majątku osobistego udział 1/2 w działce nr. Ew 1. W dniu 15 kwietnia 2021 r. złożyła Pani wraz z małżeństwem B. zgodny wniosek o zniesienie współwłasności w sposób, który w wyniku błędu opisowego doprowadził do zamiany faktycznej własności nieruchomości. Na mocy prawomocnego postanowienia Sądu doszło do sytuacji kuriozalnej, stała się Pani wyłączną właścicielką działki nr ew. 2, na której to działce posadowiony był dom Pani sąsiadów, a małżonkowie B. byli właścicielami Pani działki nr ew. 3 i tym samym Pani domu. Po uprawomocnieniu wyroku zorientowała się Pani, że doszło do pomyłki. Podejmowała Pani wiele prób sprostowania błędu, jednak skargi i zażalenia na postanowienie sądu o zniesieniu współwłasności zostały oddalone. W dniu 16 kwietnia 2024 r. dokonała Pani notarialnej zamiany działek. Była to jedyna możliwość na ujednolicenie stanu prawnego ze stanem faktycznym. W dniu 12 grudnia 2024 r. sprzedała Pani nieruchomość (działkę nr ew. 3, KW (…).

Pytanie

Czy sprzedaż przez Panią działki nr ew. 3 w dniu 12 grudnia 2024 r. powoduje konieczność wykazania przychodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych (PIT) w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o PIT, czy też zastosowanie znajdzie zwolnienie podatkowe wynikające z upływu 5-letniego terminu od daty nabycia?

Pani stanowisko w sprawie

Z perspektywy całej tej sytuacji, uważa Pani, że sprzedaż nieruchomości nr ew. 3 w dniu 12 grudnia 2024 r. nie powinna podlegać opodatkowaniu.

Przez lata podejmowała Pani różne kroki, aby uporządkować stan prawny tej nieruchomości i doprowadzić do sytuacji, w której stan prawny będzie zgodny ze stanem faktycznym.

Pani stanowisko opiera się na następujących argumentach:

Nabycie nieruchomości do Pani majątku osobistego miało miejsce w 2012 r., co oznacza, że minęło ponad 5 lat od jej nabycia, a zatem spełniony jest warunek zwolnienia na podstawie art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o PIT. Notarialna zamiana nieruchomości w 2024 r. nie powinna przerywać biegu terminu, ponieważ faktycznie była to korekta błędu w uprzednim postanowieniu sądowym. Dodatkowo, poniosła Pani znaczne koszty pomocy prawnej w celu sprostowania błędu, a także zapłaciła Pani podatek od czynności cywilnoprawnych (PCC) przy zamianie nieruchomości. Cała sytuacja wiązała się również z dużym stresem i koniecznością angażowania dodatkowych środków finansowych. Ma Pani świadomość tego, że nie dostrzegła błędu we wniosku o zniesienie współwłasności, którego konsekwencję ponosi Pani do dziś.

Mając powyższe na uwadze, liczy Pani na zrozumienie swojego stanowiska i potwierdzenie, że w tej wyjątkowej sytuacji sprzedaż nieruchomości nie powinna wiązać się z dodatkowymi obciążeniami podatkowymi.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Podstawową zasadą obowiązującą w przepisach ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jest zasada powszechności opodatkowania, która wyrażona została w art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 163 ze zm.).

Zgodnie z jego treścią:

W myśl art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Powyższy przepis formułuje generalną zasadę, że odpłatne zbycie nieruchomości, jej części, udziału w nieruchomości lub prawa przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, rodzi obowiązek zapłaty podatku dochodowego. Tym samym, jeżeli odpłatne zbycie nieruchomości, jej części, udziału w nieruchomości lub prawa nastąpiło po upływie pięciu lat licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, nie jest źródłem przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a tym samym kwota uzyskana ze zbycia nieruchomości, jej części, udziału w nieruchomości lub prawa w ogóle nie podlega opodatkowaniu.

Zauważyć należy, że użyte w cytowanym przepisie art. 10 ust. 1 pkt 8 cytowanej ustawy pojęcie „odpłatne zbycie” oznacza przeniesienie prawa własności lub innych praw rzeczowych w zamian za korzyść majątkową. Aby dana czynność miała charakter odpłatnej, nie musi jej jednak towarzyszyć świadczenie pieniężne i przepływ gotówkowy.

W przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości oraz praw określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ww. ustawy, decydujące znaczenie w kwestii opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych uzyskanego z tego tytułu dochodu ma moment i sposób ich nabycia.

Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie precyzuje pojęcia „nabycie”, a także nie wskazuje czy ma to być nabycie odpłatne, czy nieodpłatne. Nie określa również, na podstawie jakiej czynności prawnej może nastąpić nabycie nieruchomości, ich części oraz udziału w nieruchomości lub praw majątkowych.

Zatem, pojęcie to należy rozumieć szeroko, co oznacza, że z nabyciem nieruchomości lub praw majątkowych wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych mamy do czynienia z chwilą uzyskania prawa własności do nieruchomości lub tych praw, bez względu na charakter czynności prawnej, na podstawie której doszło do przysporzenia majątkowego w postaci własności rzeczy lub praw.

Z opisu sprawy wynika, że 16 kwietnia 2024 r. nabyła Pani działkę nr 3 w wyniku zamiany. 12 grudnia 2024 r. sprzedała Pani tę działkę.

Forma bezpośredniej wymiany towarów, tj. umowa zamiany również stanowi ich odpłatne zbycie.

Zgodnie z art. 155 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1061 ze zm.):

Umowa zamiany jest umową konsensualną, odpłatną i wzajemną, w której świadczenia obu stron mają charakter niepieniężny.

Zgodnie z art. 603 Kodeksu cywilnego:

Ekwiwalentem w tym wypadku jest inna rzecz, a nie wartości pieniężne. Innym argumentem przemawiającym za tym, że umowa zamiany stanowi odpłatną czynność prawną, jest art. 604 Kodeksu cywilnego, który stanowi, że:

Zamiana jest więc umową o podobnym charakterze co sprzedaż.

Powyższy fakt ukazuje liczne podobieństwa między wskazanymi umowami, ograniczając różnicę między nimi jedynie do formy zapłaty, którą w przypadku umowy sprzedaży stanowi wartość pieniężna, a w przypadku umowy zamiany – inna rzecz.

W następstwie umowy zamiany mają miejsce dwie czynności. Z jednej strony dochodzi u każdej ze stron do odpłatnego zbycia nieruchomości/ograniczonego prawa rzeczowego, z drugiej natomiast każda ze stron nabywa nową nieruchomość/nowe prawo rzeczowe. Należy zauważyć, że opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlega jedynie odpłatne zbycie, zaś nabycie jest w tym przypadku podatkowo obojętne.

Zamiana jest formą nabycia, gdyż właściciel nabywa w drodze umowy rzecz lub prawo majątkowe, do którego prawa własności wcześniej nie miał, bo należało do innej osoby, nawet w sytuacji, kiedy zamiana nieruchomości następuje bez wzajemnych dopłat.

Zatem, zamiana nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości, a także określonych praw rzeczowych stanowi źródło przychodu podlegającego opodatkowaniu, jeżeli ma miejsce przed upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie. Jeżeli natomiast zamiana nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości i określonych praw rzeczowych następuje po upływie tego okresu, przychód z ich zamiany nie podlega w ogóle opodatkowaniu podatkiem dochodowym.

Skoro 12 grudnia 2024 r. dokonała Pani sprzedaży działki nabytej 16 kwietnia 2024 r. w drodze zamiany, to sprzedaż działki stanowi dla Pani źródło przychodu podlegające opodatkowaniu, gdyż została dokonana przed upływem 5 lat, licząc od końca roku, w którym nabyła Pani tę działkę w drodze zamiany.

Zgodnie z art. 30e ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Art. 30e ust. 2 przywołanej ustawy stanowi, że:

W świetle art. 19 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Na mocy art. 19 ust. 2 powołanej wyżej ustawy:

W myśl art. 19 ust. 3 cytowanej ustawy:

Ponadto art. 22 ust. 6c ww. ustawy stanowi, że:

Zgodnie z art. 22 ust. 6e ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Z art. 30e ust. 4 cytowanej ustawy wynika, że:

Stosownie do art. 30e ust. 5 ww. ustawy:

Dochód uzyskany przez Panią ze sprzedaży działki Nr 3 podlega opodatkowaniu 19% podatkiem dochodowym od osób fizycznych zgodnie z art. 30c ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zaznaczyć należy, że przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie uzależniają sposobu opodatkowania od sytuacji losowych będących źródłem podjętych przez podatników decyzji o sprzedaży czy zamianie nieruchomości.

Pani stanowisko jest nieprawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

• Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pani do interpretacji.
• Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

• Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

• w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
• w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111).