Możliwość opodatkowania dochodów z kwalifikowanych praw własności intelektualnej preferencyjną stawką podatkową. - Interpretacja - 0113-KDIPT2-2.4011.140.2024.2.KK

ShutterStock

Interpretacja indywidualna z dnia 26 kwietnia 2024 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0113-KDIPT2-2.4011.140.2024.2.KK

Temat interpretacji

Możliwość opodatkowania dochodów z kwalifikowanych praw własności intelektualnej preferencyjną stawką podatkową.

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowny Panie,

stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

7 lutego 2024 r. złożył Pan wniosek z 2 lutego 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania dochodów z kwalifikowanych praw własności intelektualnej preferencyjną stawką podatkową. Uzupełnił go Pan – w odpowiedzi na wezwanie – pismem złożonym 16 kwietnia 2024 r.

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego

Działalność Wnioskodawcy i informacje podstawowe.

Wnioskodawca jest osobą fizyczną, posiadającą nieograniczony obowiązek podatkowy na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 1a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (dalej: ustawa o PIT). Prowadzi On działalność gospodarczą w oparciu o wpis do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej. Wnioskodawca prowadzi działalność polegającą na pracach programistycznych od 2 grudnia 2020 r.

W ramach prowadzonej działalności gospodarczej Wnioskodawca wykonuje w sposób systematyczny prace programistyczne zlecane przez Zleceniodawcę, prowadzące do powstania innowacyjnych, indywidualnych rozwiązań obsługujących dedykowane obszary działalności. Jest to oprogramowanie tworzone i rozwijane pod potrzeby indywidualne Zleceniodawcy (zwane dalej zamiennie: oprogramowaniem, utworem, programem komputerowym). Wnioskodawca ponosi ryzyko gospodarcze prowadzonej działalności gospodarczej. Wnioskodawca wskazuje, że ponosi On również normalną kodeksową odpowiedzialność kontraktową wynikającą z art. 471 i n. k.c. W szczególności, umowa łącząca ze Zleceniodawcą nie nosi znamion umowy o pracę, w tym Wnioskodawca nie działa pod kierownictwem i w czasie i miejscu wskazanym przez Zleceniodawcę. Strony umówiły się zarówno co do czasu świadczenia jak i miejsca świadczenia na zasadach swobody umów.

Wnioskodawca rozlicza się i będzie rozliczał się w ramach podatkowej księgi przychodów i rozchodów i opodatkowuje swoje dochody na zasadach podatku liniowego/skali podatkowej. Wnioskodawca zamierza skorzystać z preferencyjnego opodatkowania stawką 5% w odniesieniu do kwalifikowanego dochodu z kwalifikowanych praw własności intelektualnej (IP Box), uregulowanego w art. 30ca ustawy o PIT, w latach 2022, 2023, 2024 i w latach kolejnych, w których będzie uzyskiwał dochody w takich samych okolicznościach faktycznych, jak w przedstawionym zdarzeniu.

Działalność twórcza.

W ramach podejmowanej działalności Wnioskodawca podejmuje działalność twórczą, która obejmuje nabywanie, łączenie, kształtowanie i wykorzystywanie dostępnej aktualnie wiedzy oraz umiejętności, w tym w zakresie oprogramowania oraz projektowania i tworzenia zmienionych, ulepszonych lub nowych produktów, z wyłączeniem działalności obejmującej rutynowe i okresowe zmiany wprowadzane do nich, nawet jeżeli takie zmiany mają charakter ulepszeń. Wnioskodawca wskazuje, że brak prowadzenia prac rozwojowych uniemożliwiłoby Mu uzyskanie przychodu.

W okresie, którego dotyczy wniosek, Wnioskodawca tworzy programy komputerowe/funkcjonalności … m.in.:

-…,

-…,

-…,

-…,

-….

Tworząc wyżej opisane rozwiązania, Wnioskodawca korzysta z technologii i języków programowania ….

Utwory tworzone oraz rozwijane przez Wnioskodawcę w każdym przypadku są chronione przez art. 74 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (t. j. Dz. U. z 2019 r. poz. 1231 z późn. zm.). Wnioskodawca wskazuje, że w zakresie rozwoju Oprogramowania, staje się On użytkownikiem takiego na mocy postanowień umowy o świadczenie usług podpisanej ze Zleceniodawcą. Zobowiązuje on Wnioskodawcę do rozwoju Oprogramowania, które to rozwinięcie stanowi odrębne programy komputerowe chronione w art. 74 ust. 1 i 2 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych.

Działalność prowadzona jest przez Wnioskodawcę w sposób ciągły i systematyczny, tj. uporządkowany oraz według opracowanego przez siebie harmonogramu, a jej efektem jest tworzenie Oprogramowania dopasowanego do indywidualnych potrzeb Klienta. Działania Wnioskodawcy zmierzają do zwiększenia oraz wykorzystania zasobów wiedzy do tworzenia nowych zastosowań. Wnioskodawca podczas świadczonych usług posiada profesjonalną wiedzę z zakresu programów komputerowych oraz nowych technologii programistycznych. Wnioskodawca za cel podstawowy działań twórczych postawił sobie stworzenie nowego programu komputerowego przy zastosowaniu odpowiednich technologii programistycznych. Działania te mają na celu usprawnienie działalności gospodarczej Zleceniodawcy. Celem Wnioskodawcy w zakresie źródeł finansowania była minimalizacja kosztów Zleceniodawcy, które mogłyby powstać przez konieczność wprowadzenia nowych urządzeń, tym samym dostosował On technologię do aktualnego zaplecza technicznego zleceniodawcy. O oryginalności tworzonych lub rozwijanych programów komputerowych przemawia fakt każdorazowego zastosowania odpowiednio dobranych przez Wnioskodawcę technologii programistycznych opisanych we wniosku. Wnioskodawca nie pozyskuje zewnętrznych źródeł finansowania swoich prac twórczych poza wynagrodzeniem otrzymywanym przez Niego z usług świadczonych na rzecz Zleceniodawcy.

Wskazane powyżej efekty prowadzonych prac twórczych kwalifikują się każdorazowo jako utwory w rozumieniu art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (tekst jedn. Dz. U. z 2019 r. poz. 1231 z późn. zm.). Cechuje je to, że zawsze odznaczają się rzeczywiście oryginalnym, twórczym charakterem, zawsze są kreacją nowej, nieistniejącej wcześniej wartości niematerialnej. Nie są efektem pracy, która wymaga do osiągnięcia rezultatu jedynie określonych umiejętności programistycznych i której rezultaty da się z góry określić i przewidzieć, jako mające charakter powtarzalny oraz nie są jedynie „techniczną”, a „twórczą”, realizacją szczegółowych projektów zlecanych przez Zleceniodawcę. W przypadku rozwijania programów komputerowych, powstają utwory zależne, o których mowa w art. 2 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Wnioskodawca również zamierza dochód uzyskiwany z utworów zależnych uwzględnić przy określaniu dochodu z IP BOX. Prace zmierzające do stworzenia lub rozwinięcia programu komputerowego, kończą się pozytywnym wynikiem, którego efektem jest program komputerowy, napisany w języku programistycznym. Wnioskodawca wykorzystuje te wyniki we wszystkich efektach swojej pracy.

Na zakończenie Wnioskodawca uznaje, że projekty polegające na tworzeniu i rozwoju Oprogramowania mają skomplikowany charakter i każdorazowo wymagają podjęcia wielu prac i czynności o charakterze programistycznym. Mają one przymiot indywidualności oraz niepowtarzalny charakter. Wnioskodawca opracowuje nowe lub ulepszone produkty, procesy, które w znacznym stopniu odróżniają się od rozwiązań już funkcjonujących u Wnioskodawcy i Jego Zleceniodawcy. Wnioskodawca nie posiada stałego asortymentu produktów i każdorazowo tworzy nowy program komputerowy na potrzeby wymagań biznesowych Zleceniodawcy.

Przeniesienie praw majątkowych.

Przeniesienie praw majątkowych na Zleceniodawcę następuje na podstawie pisemnej umowy na wskazanych w niej polach eksploatacji, są to warunki zgodne z art. 41 oraz art. 53 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Przeniesienie praw majątkowych następuje bez dodatkowych dokumentów w momencie ustalenia utworu, poprzez fizyczne wydanie kodu źródłowego w postaci programu komputerowego. Wyodrębnienie programu komputerowego/oprogramowania komputerowego następuje w momencie jego ukończenia. Wnioskodawca przekazuje program Zleceniodawcy, a Zleceniodawca go przyjmie. Potwierdzeniem przeniesienia tych praw będzie fizyczne wydanie kodu poprzez umieszczenie go w repozytorium w chmurze.

Obliczenie dochodu.

Wnioskodawca uzyskuje dochód ze sprzedaży kwalifikowanych praw własności intelektualnej do programów komputerowych (art. 30ca ust. 7 pkt 2 ustawy o PIT). Wnioskodawca otrzymuje łączne wynagrodzenie za świadczone usługi programistyczne. Zdarza się, że wynagrodzenie obejmuje również wynagrodzenie za naprawę błędów oraz konsultacje poimplementacyjne. Dochód ten będzie każdorazowo wyłączany przez Wnioskodawcę z uzyskiwanego wynagrodzenia i nie będzie podlegał opodatkowaniu IP BOX. Pozostały dochód będzie opodatkowany według stawki podstawowej podatku. Z uwagi na fakt, że Wnioskodawca nie wyodrębnia na fakturze osobnej pozycji dotyczącej przeniesienia praw majątkowych do stworzonego lub rozwiniętego oprogramowania, to jest w stanie je wyodrębnić na podstawie prowadzonych ewidencji i zapisek.

Wnioskodawca w prowadzonej ewidencji pozaksięgowej, przez którą ma na myśli odrębną od podatkowej księgi przychodów i rozchodów ewidencję, o której mowa w art. 30cb ust. 2 ustawy o PIT, dokonuje wyodrębnienia każdego z kwalifikowanych praw własności intelektualnej (prawa IP Box). Wyodrębnionymi Prawami IP Box będą majątkowe prawa autorskie do Oprogramowania.

Wnioskodawca ponosi i będzie ponosił szereg kosztów bezpośrednio w następujący sposób funkcjonalnie związanych z tworzeniem i rozwojem Oprogramowania tj.:

  • koszty sprzętu komputerowego (komputer) i oprogramowania do edytowania kodu - do tworzenia i rozwijania Oprogramowania, a także do rozwijania kompetencji programistycznych i wiedzy Wnioskodawcy;
  • książki i literatura fachowa - w celu rozwijania wiedzy i zdobywania nowych kompetencji wykorzystywanych następnie podczas tworzenia i rozwijania Oprogramowania;
  • koszty samochodowe (amortyzacja środka trwałego, koszty paliwa, ubezpieczenia, przeglądów i napraw) - w celu dojazdu Wnioskodawcy do biura Zleceniodawcy;
  • koszty usług księgowych - comiesięczna zryczałtowana opłata z tytułu usług świadczonych przez biuro księgowe na rzecz przedsiębiorstwa Wnioskodawcy. Księgowość wskazuje jakie koszty są kosztami poniesionymi w danym okresie, wskazuje prawidłowość przyporządkowania ze strony księgowej danych kosztów do IP oraz umożliwia rozdział faktury za usługi, ponadto wskazuje pod którą pozycją dany koszt znajduje się w KPiR oraz przygotowuje zeznanie roczne. Wydatki te są związane wyłącznie z działalnością noszącą znamiona działalności badawczo rozwojowej prowadzonej przez Wnioskodawcę;
  • koszty składek ubezpieczenia społecznego ZUS - koszt obowiązkowy w prowadzonej działalności gospodarczej Wnioskodawcy, polegającej na realizacji prac rozwojowych, zaliczany przez Wnioskodawcę jako koszt uzyskania przychodów, w skład którego mieści się ubezpieczenie emerytalne, rentowe, chorobowe i wypadkowe. Wydatki te są związane wyłącznie z działalnością noszącą znamiona działalności badawczo rozwojowej prowadzonej przez Wnioskodawcę.

Różnica pomiędzy ustalonymi w powyższy sposób Przychodami IP Box oraz Kosztami IP Box stanowić będzie dochód z Praw IP Box (Dochód IP Box).

Wnioskodawca wyodrębnia w prowadzonej odrębnej od podatkowej księgi przychodów i rozchodów ewidencji, każde Prawo IP Box (prawa autorskie do Oprogramowania). Wnioskodawca w przedmiotowej ewidencji dokonuje wyodrębnienia przychodów, kosztów uzyskania przychodów i dochodu (straty) przypadających na każde kwalifikowane prawo własności intelektualnej. Wnioskodawca dokonuje również wyodrębnienia kosztów, o których mowa w art. 30ca ust. 4 ustawy o PIT, przypadające na każde prawo własności intelektualnej. Rozwiązanie ewidencyjne umożliwia ustalenie łącznego dochodu z kwalifikowanych praw własności intelektualnej. Ewidencja taka prowadzona jest na bieżąco od 1 stycznia 2022 r.

W uzupełnieniu Wnioskodawca wskazał, określenia takie jak: „program komputerowy”, „oprogramowania", „prace programistyczne” „utwory”, „funkcjonalności” używane są zamiennie, żeby określić ten sam efekt prac Wnioskodawcy. Wnioskodawca wytwarza i rozwija autorskie oprogramowania … (m.in. …, …). Ich innowacyjność polega na spełnieniu oczekiwań biznesowych zleceniodawcy. Przykładem jest implementacja tworzenia opisów produktów za pomocą sztucznej inteligencji. Automatyzacje procesów … np. …, …. Często są to funkcje pisane „na miarę”, dokładnie według wytycznych zleceniodawcy. Opisane przez Wnioskodawcę utwory (wymienione w 5 punktach wniosku) stanowią/będą stanowić programy komputerowe. Są to autorskie oprogramowania … (…, …). Ich innowacyjność polega na spełnieniu oczekiwań biznesowych zleceniodawcy. Ww. oprogramowanie i/lub inne programy komputerowe Wnioskodawca wytworzył/wytworzy samodzielnie w całości lub w części, jak również rozwijał, na potrzeby ww. zleceniodawcy.

Wnioskodawca wykonywał autorski projekt, który potrafił na podstawie … (…). Jest to również indywidualna potrzeba zleceniodawcy, wymagająca specjalistycznej wiedzy i podejścia, zapewniając jednocześnie bezpieczeństwo danych. W celu wytworzenia/rozwinięcia oprogramowania Wnioskodawca wykorzystywał/będzie wykorzystywał dostępną aktualnie wiedzę i umiejętności. Wykonując oprogramowanie Wnioskodawca zajmuje się tym kompleksowo - od zbadania potrzeb zleceniodawcy, po zaprojektowanie oprogramowania (bazy danych, systemu plików), po utworzenie kodu, który z zaprojektowanej architektury będzie korzystał. Wnioskodawca wykonywał je w sposób systematyczny, zaplanowany, metodyczny. Wnioskodawca wytworzył/rozwinął te programy w oparciu o język …. Aktualnie od zleceniodawców Wnioskodawca rozwiązuje bardzo wiele zadań dotyczących .. (sztucznej inteligencji). Pomaga ona np. …, …, czy … (…). Poza tym bardzo często Wnioskodawca poznaje nowe technologie (np. …. - …, … - …) i wdraża je u klientów budując i rozwijając swoje doświadczenie). Wszystkie te elementy zbudowane są na podstawie wymagań zleceniodawców, którzy nie znaleźli wcześniej rozwiązań spełniających ich wymagania.

Wytworzony/rozwinięty program komputerowy w znacznym stopniu różni się od rozwiązań już funkcjonujących, ponieważ zawiera element zmiany lub ulepszenia niewystępujący wcześniej. Oryginalność programu komputerowego polega na dobieraniu i szybkiej implementacji nowych technologii w budowanych programach komputerowych w taki sposób, by połączone stanowiły wyraźną przewagę nad konkurencyjnymi rozwiązaniami funkcjonującymi na rynku; nowy, ulepszony charakter produktów nie jest wynikiem działalności obejmującej wprowadzanie rutynowych i okresowych zmian do tych produktów. Wytwarzane i rozwijane przez Wnioskodawcę oprogramowanie, stanowi/będzie stanowiło przejaw działalności twórczej o indywidualnym charakterze (wyraz własnej twórczości intelektualnej). Działalność Wnioskodawcy, w ramach której tworzy On i rozwija Oprogramowanie ma charakter twórczy o indywidualnym charakterze, jest wyrazem własnej twórczości indywidualnej, posiada charakter kreatywny, nowatorski, oryginalny w pomyśle, jest nastawiony na tworzenie nowych oryginalnych rozwiązań o charakterze unikatowym. Wnioskodawca tworzy Oprogramowanie tak, aby zaspokoić potrzeby istniejących jak i potencjalnych Klientów. Wnioskodawca jest w stanie stwierdzić, że tworzenie programów komputerowych ma miejsce w ramach prowadzonej bezpośrednio przez Niego działalności gospodarczej, w ramach której prowadzi On prace w sposób systematyczny, zaplanowany i metodyczny w celu tworzenia nowych zastosowań przy wykorzystaniu zasobów wiedzy. Wnioskodawca wykorzystuje przy tym własną inwencję twórczą i korzysta z posiadanej przez siebie wiedzy i umiejętności. Niniejsze przesądza m.in. o elemencie „twórczym” owej działalności, tzn. są to działania, które choćby w minimalnym stopniu odróżniają się od innych rezultatów takiego samego działania, a zatem posiadają cechę nowości, której stopień nie ma znaczenia. Działania Wnioskodawcy polegające na rozwijaniu/ulepszaniu oprogramowania zmierzają/będą zmierzać do poprawy użyteczności albo funkcjonalności tego oprogramowania. Wnioskodawca wyjaśnia, że celem jaki na wstępie postawił sobie było takie zaimplementowanie rozwiązań, aby były dopasowane do ścisłych wymagań Klienta i jego zaplecza technicznego. Źródłem finansowania zaplanowanych prac, były, są i będą przychody z faktur wystawianych Zleceniodawcy. Zostały osiągnięte konkretne cele - powstały programy komputerowe opisane we wniosku w ramach własnej pracy twórczej Wnioskodawcy, sprzętu komputerowego i dostępu do Internetu. Źródłem finansowania są przychody z faktur wystawianych zleceniodawcy. Systematyczność polega na planowaniu prac w okresach dwutygodniowych/miesięcznych wraz ze Zleceniodawcą, z uwzględnieniem jego oczekiwań, bazując na dotychczasowych wynikach prac oraz retrospekcję pozwalającą na wprowadzanie ulepszeń do procesu wytwarzania oprogramowania/dokumentacji. W okresie którego dotyczy wniosek Wnioskodawca realizował zaplanowane przedsięwzięcie na podstawie własnego harmonogramu oraz na podstawie oczekiwań stawianych przez Zleceniodawcę, w stosunku do każdego z programów komputerowych. Wnioskodawca dysponował/będzie dysponował przed rozpoczęciem realizacji poszczególnego programu komputerowego wiedzą w zakresie tworzenia i rozwijania programów komputerowych zdobytą podczas wieloletniej pracy zawodowej, wiedzą na temat dokumentacji …, dokumentacji …, znajomością języków …/…/… i …. To nie zastosowanie konkretnych technologii (rozwiązań, narzędzi) powodowało/powoduje/będzie powodować, iż „Oprogramowanie”/”program komputerowy” po jego wytworzeniu lub rozwinięciu różniło się/różni się/będzie się różnić od rozwiązań już funkcjonujących u Wnioskodawcy. To twórczy sposób ich zastosowania i połączenia, w celu wymaganej przez Klienta implementacji powoduje, że każdorazowo zmiany wprowadzane przez Wnioskodawcę do programu komputerowego różnią się od rozwiązań już istniejących. Innowacyjność wynika z rozwiązania problemu, dostarczenia funkcjonalności w oparciu o oryginalny, unikalny model danych, a także poprzez wykorzystanie istniejących danych w celu rozszerzenia interpretacji zawartych w nich informacji. Wnioskodawca czerpie szeroko dostępną wiedzę z Internetu oraz dokumentacji systemów, z których korzysta np. dokumentacja …, dokumentacja …. Dotychczas w swojej działalności Wnioskodawca oferował i będzie oferował tworzenie i rozwijanie programów komputerowych na zlecenie. Głównie jest to oprogramowanie internetowe (webowe), opierające się o języki …/…/… i …. Na ich podstawie tworzone są strony lub aplikacje spełniające biznesowe problemy zleceniodawców. Wnioskodawca realizował/będzie realizował zaplanowane przedsięwzięcie na podstawie własnego harmonogramu i na podstawie oczekiwań stawianych przez Zleceniodawcę. Efektem działań jest każdorazowo powstanie nowego, nieistniejącego wcześniej programu komputerowego/funkcjonalności. Wnioskodawca uczestniczy/będzie uczestniczył we własnych pracach polegających na wytwarzaniu oraz rozwijaniu/ulepszaniu oprogramowania. Wnioskodawca nie nabywał/nie będzie nabywał wyników prac badawczo-rozwojowych od innych podmiotów. W wyniku rozwijania oprogramowania, tworzone są nowe kody, algorytmy w językach programowania i powstaje/będzie powstawać nowe prawo własności intelektualnej. Wnioskodawca świadczy/będzie świadczył usługi wskazane we wniosku dla podmiotów polskich -przedsiębiorstw jednoosobowych zarejestrowanych w centralnej ewidencji i informacji o działalności gospodarczej oraz spółek prawa handlowego. Wnioskodawca ponosi/będzie ponosił odpowiedzialność za efekty swojej pracy w stosunku do osób trzecich (innych niż Zleceniodawca). Preferencyjną 5% stawką podatku Wnioskodawca obejmuje/będzie obejmował wyłącznie dochód z kwalifikowanych praw własności intelektualnych. Poszczególne umowy ze Zleceniodawcą przewidują stałe, miesięczne okresy rozliczeniowe.

Wydatki Wnioskodawcy na zakup książek dotyczą zakupu książek dotyczących programowania, np. z wydawnictwa …. Są to książki związane bezpośrednio z programowaniem aplikacji i stron webowych oraz architektury oprogramowania.

Funkcjonalny związek poszczególnych wydatków zawartych w pytaniu numer cztery, z działaniami Wnioskodawcy obejmującymi tworzenie Oprogramowania jest następujący:

  • koszty sprzętu komputerowego (komputer) i oprogramowania do edytowania kodu - do bezpośredniego tworzenia i rozwijania Oprogramowania, a więc programów komputerowych opisanych we wniosku, powstałych w wyniku działalności obejmującej nabywanie, łączenie, kształtowanie i wykorzystywanie dostępnej aktualnie wiedzy i umiejętności, w tym w zakresie narzędzi informatycznych lub oprogramowania, do planowania produkcji oraz projektowania i tworzenia zmienionych, ulepszonych lub nowych produktów, procesów lub usług, z wyłączeniem działalności obejmującej rutynowe i okresowe zmiany wprowadzane do nich, nawet jeżeli takie zmiany mają charakter ulepszeń;
  • książki i literatura fachowa (zakup książek) - są to książki związane bezpośrednio z programowaniem aplikacji i stron webowych oraz architektury oprogramowania, w celu zdobywania wiedzy wykorzystywanej następnie do tworzenia i rozwijania Oprogramowania;
  • koszty samochodowe (amortyzacja środka trwałego, koszty paliwa, ubezpieczenia, przeglądów i napraw) - w celu dojazdu Wnioskodawcy do biura Zleceniodawcy i ustalania kierunku prac rozwojowych;
  • koszty usług księgowych - comiesięczna, zryczałtowana opłata z tytułu usług księgowych. Księgowość wskazuje jakie koszty są kosztami poniesionymi w danym okresie, wskazuje prawidłowość przyporządkowania ze strony księgowej danych kosztów do IP oraz umożliwia rozdział faktury za usługi, ponadto wskazuje pod którą pozycją dany koszt znajduje się w KPiR oraz przygotowuje zeznanie roczne. Wydatki te są związane wyłącznie z działalnością noszącą znamiona działalności badawczo rozwojowej prowadzonej przez Wnioskodawcę;
  • koszty składek ubezpieczenia społecznego ZUS - koszt obowiązkowy w prowadzonej działalności gospodarczej Wnioskodawcy, polegającej na realizacji prac rozwojowych, zaliczany przez Wnioskodawcę jako koszt uzyskania przychodów, w skład którego mieści się ubezpieczenie emerytalne, rentowe, chorobowe i wypadkowe. Wydatki te są związane wyłącznie z działalnością noszącą znamiona działalności badawczo rozwojowej prowadzonej przez Wnioskodawcę.

Wnioskodawca przyporządkowuje poszczególne wydatki z czwartego pytania do działań, które traktował jako konkretne prace rozwojowe na podstawie klucza przychodowego. Wnioskodawca nie zawsze zalicza do wskaźnika nexus wszystkie wydatki, jakie przypisuje do kosztów uzyskania przychodów z konkretnego „Oprogramowania”, a jedynie te bezpośrednio związane z tworzeniem lub rozwijaniem „Oprogramowania" Wnioskodawca nie stosuje innych zasad przyporządkowania wydatków do wskaźników nexus.

Samochód osobowy stanowi środek trwały w prowadzonej przez Wnioskodawcę działalności gospodarczej. Przez pojęcie kosztu w przypadku środków trwałych, Wnioskodawca rozumie kwoty z tytułu odpisów amortyzacyjnych dokonanych w roku podatkowym.

Pytania

1.Czy opisane prace wykonywane przez Wnioskodawcę rozumiane jako całość działalności realizowanej przez Wnioskodawcę w ramach zawartej umowy ze Zleceniodawcą polegające na tworzeniu i rozwijaniu Oprogramowania spełniają definicję działalności badawczo-rozwojowej, o której mowa w przepisach ustawy o PIT?

2.Czy Prawa IP Box tj. autorskie prawa majątkowe do programu komputerowego, wskazane we wniosku będące efektem tworzenia lub rozwijania programów komputerowych, spełniają definicję kwalifikowanych praw własności intelektualnej, o których mowa w art. 30ca ust. 2 pkt 8 ustawy o PIT?

3.Czy Dochód osiągany z przeniesienia Praw IP Box (autorskich praw majątkowych do programów komputerowych) z tytułu tworzenia i rozwijania programów komputerowych wskazanych we wniosku będzie mógł podlegać opodatkowaniu preferencyjną stawką 5%?

4.Czy ustalając wskaźnik Nexus, Wnioskodawca będzie miał prawo do uwzględniania kosztów opisanych we wniosku do litery „a” wskaźnika?

Pana stanowisko w sprawie (ostatecznie sformułowane w uzupełnieniu wniosku)

Ad 1.

Zdaniem Wnioskodawcy, opisane prace wykonywane przez Wnioskodawcę, rozumiane jako całość działalności realizowanej przez Wnioskodawcę w ramach umowy ze Zleceniodawcą, polegające na tworzeniu i rozwijaniu Oprogramowania, spełniają definicję działalności badawczo-rozwojowej, o której mowa w przepisach ustawy o PIT.

Stosownie do treści art. 5a ust. 1 pkt. 38 ustawy o PIT przez działalność badawczo-rozwojową należy rozumieć działalność twórczą obejmującą badania naukowe lub prace rozwojowe, podejmowaną w sposób systematyczny w celu zwiększenia zasobów wiedzy oraz wykorzystania zasobów wiedzy do tworzenia nowych zastosowań.

Ustawodawca definiując w art. 5a ust. 1 pkt 39 ustawy o PIT termin badania naukowe oraz definiując pojęcie prace rozwojowe odwołuje się wprost do definicji zawartych w ustawie z dnia 20 lipca 2018 r. - Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce (t. j. Dz. U. z 2020 r. poz. 85 z późn. zm.).

Tym samym, przez badania naukowe, zgodnie z art. 5a ust. 1 pkt 39 w zw. z art. 4 ust. 2 UPSWN, rozumie się:

  • badania podstawowe rozumiane jako prace empiryczne lub teoretyczne mające przede wszystkim na celu zdobywanie nowej wiedzy o podstawach zjawisk i obserwowalnych faktów bez nastawienia na bezpośrednie zastosowanie komercyjne;
  • badania aplikacyjne rozumiane jako prace mające na celu zdobycie nowej wiedzy oraz umiejętności, nastawione na opracowywanie nowych produktów, procesów lub usług lub wprowadzanie do nich znaczących ulepszeń.

Natomiast przez prace rozwojowe, stosownie do treści art. 5a ust. 1 pkt 38 w zw. z art. 4 ust. 3 UPSWN, należy rozumieć działalność obejmującą nabywanie, łączenie, kształtowanie i wykorzystywanie dostępnej aktualnie wiedzy i umiejętności, w tym w zakresie narzędzi informatycznych lub oprogramowania, do planowania produkcji oraz projektowania i tworzenia zmienionych, ulepszonych lub nowych produktów, procesów lub usług, z wyłączeniem działalności obejmującej rutynowe i okresowe zmiany wprowadzane do nich, nawet jeżeli takie zmiany mają charakter ulepszeń.

Wnioskodawca wytwarza i rozwija autorskie oprogramowania … (m.in. …, …). Ich innowacyjność polega na spełnieniu oczekiwań biznesowych zleceniodawcy. Przykładem jest implementacja tworzenia opisów produktów za pomocą sztucznej inteligencji. Automatyzacje procesów … np. …, …. Często są to funkcje pisane „na miarę”, dokładnie według wytycznych zleceniodawcy. Wnioskodawca wykonywał autorski projekt, który potrafił … - tak aby ….., … (…). Jest to również indywidualna potrzeba zleceniodawcy, wymagająca specjalistycznej wiedzy i podejścia, zapewniając jednocześnie bezpieczeństwo danych. Wykonując oprogramowanie Wnioskodawca zajmuje się tym kompleksowo - od zbadania potrzeb zleceniodawcy, po zaprojektowanie oprogramowania (bazy danych, systemu plików), po utworzenie kodu, który z zaprojektowanej architektury będzie korzystał.

Aktualnie od zleceniodawców Wnioskodawca rozwiązuje bardzo wiele zadań dotyczących Al. (sztucznej inteligencji). Pomaga ona np. …, …, czy … (…). Poza tym bardzo często Wnioskodawca poznaje nowe technologie (np. … - …, … - …) i wdraża je u klientów budując i rozwijając swoje doświadczenie). Wszystkie te elementy zbudowane są na podstawie wymagań zleceniodawców, którzy nie znaleźli wcześniej rozwiązań spełniających ich wymagania. Wytworzony/rozwinięty program komputerowy w znacznym stopniu różni się od rozwiązań już funkcjonujących ponieważ zawiera element zmiany lub ulepszenia niewystępujący wcześniej. Oryginalność programu komputerowego polega na dobieraniu i szybkiej implementacji nowych technologii w budowanych programach komputerowych w taki sposób, by połączone stanowiły wyraźną przewagę nad konkurencyjnymi rozwiązaniami funkcjonującymi na rynku. Nowy, ulepszony charakter produktów nie jest wynikiem działalności obejmującej wprowadzanie rutynowych i okresowych zmian do tych produktów.

Działalność Wnioskodawcy, w ramach której tworzy on i rozwija Oprogramowanie, ma charakter twórczy o indywidualnym charakterze, jest wyrazem własnej twórczości indywidualnej, posiada charakter kreatywny, nowatorski, oryginalny w pomyśle, jest nastawiony na tworzenie nowych oryginalnych rozwiązań o charakterze unikatowym. Wnioskodawca tworzy Oprogramowanie tak, aby zaspokoić potrzeby istniejących jak i potencjalnych Klientów. Wnioskodawca jest w stanie stwierdzić, że tworzenie programów komputerowych ma miejsce w ramach prowadzonej bezpośrednio przez Niego działalności gospodarczej, w ramach której prowadzi On prace w sposób systematyczny, zaplanowany i metodyczny w celu tworzenia nowych zastosowań przy wykorzystaniu zasobów wiedzy. Wnioskodawca wykorzystuje przy tym własną inwencję twórczą i korzysta z posiadanej przez siebie wiedzy i umiejętności. Niniejsze przesądza m.in. o elemencie „twórczym” owej działalności, tzn. są to działania, które choćby w minimalnym stopniu odróżniają się od innych rezultatów takiego samego działania, a zatem posiadają cechę nowości, której stopień nie ma znaczenia.

Ad. 2.

Zdaniem Wnioskodawcy, Prawa IP Box, tj. autorskie prawa majątkowe do programu komputerowego, wskazane we wniosku będące efektem tworzenia lub rozwijania programów komputerowych, spełniają definicję kwalifikowanych praw własności intelektualnej, o których mowa w art. 30ca ust. 2 pkt 8 ustawy o PIT. Za takie ustawodawca w art. 30 ca ust. 1 ww. ustawy traktuje m.in. autorskie prawo do programu komputerowego. Warunkiem jest jego ochrona prawna na podstawie przepisów odrębnych ustaw lub ratyfikowanych umów międzynarodowych, których stroną jest RP oraz innych umów międzynarodowych, których stroną jest UE, których przedmiot ochrony został wytworzony, rozwinięty lub ulepszony przez podatnika w ramach prowadzonej przez niego działalności badawczo-rozwojowej.

W przedmiotowym wniosku, Wnioskodawca wskazał, że przejaw Jego działań prowadzonych w ramach działalności gospodarczej stanowi działalność badawczo-rozwojową w rozumieniu art. 5a ust. 1 pkt 38 ustawy o PIT. Jego praca spełnia bowiem definicje prac rozwojowych, zgodnie z art. 4 ust. 3 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r.  - Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce (t. j. Dz. U. z 2020 r. poz. 85 z późn. zm.). Wnioskodawca wskazuje, że w ramach działalności m.in. „tworzy” i „rozwija” oprogramowanie, co ustawodawca wymaga, aby uznać je za prace rozwojowe. Prawa autorskie realizowane przez Wnioskodawcę, są programami komputerowymi podlegającymi osobnej ochronie, o której mowa w art. 74 ust. 1 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Zgodnie z objaśnieniami podatkowymi MF do IP BOX (pkt. 80), program komputerowy to w szczególności zestaw instrukcji przeznaczonych do wykonywania bezpośrednio lub pośrednio w komputerze czynności w celu osiągnięcia określonego rezultatu. Stwierdzono ponadto, że pojęcie to należy traktować szeroko. Wnioskodawca w takim przypadku wytwarza program komputerowy. Nadto, jak zostało wyżej podkreślone, podlega ono ochronie prawnej.

Ad. 3.

Zdaniem Wnioskodawcy, dochód osiągany z przeniesienia Praw IP Box (autorskich praw majątkowych do programów komputerowych) z tytułu tworzenia i rozwijania programów komputerowych wskazanych we wniosku będzie mógł podlegać opodatkowaniu preferencyjną stawką 5%. Wnioskodawca jest osobą fizyczną, która prowadzi działalność gospodarczą polegającą na tworzeniu i rozwoju programów komputerowych na zlecenie. Wnioskodawca przenosi prawa autorskie do programów wytworzonych we własnej działalności gospodarczej w ramach sprzedaży tych praw. Wnioskodawca ponosi koszty, które mogą być uznane za bezpośrednie bowiem są związane bezpośrednio z tworzeniem i rozwojem Oprogramowania. Wobec czego Wnioskodawca jest w stanie ustalić wskaźnik Nexus dla tworzonych IP. Wnioskodawca ponosi ryzyko gospodarcze prowadzonej działalności oraz nie działa pod kierownictwem oraz w miejscu i czasie wskazanym przez Zleceniodawcę. Zarówno tworzone jak i rozwijane (zaimplementowane funkcjonalności, jak i ich kod źródłowy) programy komputerowe są chronione przez art. 74 ust. 1 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych.

Zgodnie z art. 30ca ust. 2, kwalifikowanymi prawami własności intelektualnej jest m.in. autorskie prawo do programu komputerowego. Warunkiem jest, że podlegają one ochronie prawnej na podstawie przepisów odrębnych ustaw. W odesłaniu do ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (t. j. Dz. U. z 2019 r. poz. 1231 z późn. zm.) w art. 1 ustawodawca wskazuje, że przedmiotem ochrony prawa autorskiego są utwory m.in. wyrażone słowem, symbolami matematycznymi, znakami graficznymi (literackie, publicystyczne, naukowe, kartograficzne oraz programy komputerowe).

W myśl art. 30cb ust. 1 ustawy o PIT, podatnik zobowiązany jest zaprowadzić ewidencję, która umożliwia wyodrębnienie każdego kwalifikowanego prawa własności intelektualnej w prowadzonych księgach - tu podatkowych. Prowadzenie ewidencji pozaksięgowej w sposób zapewniający ustalenie przychodów, kosztów uzyskania przychodów i dochodu (straty), przypadających na każde kwalifikowane prawo własności intelektualnej, nadto wyodrębnić koszty przypadające na każde kwalifikowane prawo własności intelektualnej. Z uwagi na to, że Wnioskodawca spełnia te wszystkie przesłanki, ma prawo do opodatkowania dochodu z kwalifikowanych praw autorskich w stawce 5%.

Ad. 4.

Zdaniem Wnioskodawcy, ustalając wskaźnik Nexus Wnioskodawca będzie miał prawo do uwzględniania wszystkich kosztów, opisanych we wniosku do litery „a” wskaźnika odrębnie na każde Prawo IP BOX. Ustawodawca w art. 30ca ust. 4 ustawy PIT, wskazuje, że podatnik chcący skorzystać z preferencyjnej stawki podatkowej, zobowiązany jest obliczyć tzw. wskaźnik nexus. Jedną ze składowych mających zastosowanie w przedmiotowym wskaźników, są koszty faktycznie poniesione przez podatnika na prowadzoną bezpośrednio przez podatnika działalność badawczo-rozwojową związaną z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej. Zastrzeżono przy tym, że nie wszystkie koszty uznać można za kwalifikowane. Nie są bezpośrednio związane z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej wartość odsetek, opłat finansowych oraz kosztów związanych z nieruchomościami. Ustawodawca posłużył się tu katalogiem otwartym takich kosztów. Jednak, wykładnia tego przepisu powinna prowadzić do uznania, że mowa tu o tzw. kosztach pasywnych i to w części finansowej oraz takich, które dotyczą miejsca powstawania prawa własności intelektualnej.

Głównymi kosztami Wnioskodawcy w prowadzonej działalności są koszty bezpośrednio związane z działalnością polegającą na realizacji praw autorskich opisanych szeroko w stanie faktycznym tj.:

  • koszty sprzętu komputerowego (komputer) i oprogramowania do edytowania kodu - do tworzenia i rozwijania Oprogramowania, a także do rozwijania kompetencji programistycznych i wiedzy Wnioskodawcy;
  • książki i literatura fachowa - w celu rozwijania wiedzy i zdobywania nowych kompetencji wykorzystywanych następnie podczas tworzenia i rozwijania Oprogramowania;
  • koszty samochodowe (amortyzacja środka trwałego, koszty paliwa, ubezpieczenia, przeglądów i napraw) - w celu dojazdu Wnioskodawcy do biura Zleceniodawcy;
  • koszty usług księgowych - comiesięczna zryczałtowana opłata z tytułu usług świadczonych przez biuro księgowe na rzecz przedsiębiorstwa Wnioskodawcy. Księgowość wskazuje jakie koszty są kosztami poniesionymi w danym okresie, wskazuje prawidłowość przyporządkowania ze strony księgowej danych kosztów do IP oraz umożliwia rozdział faktury za usługi, ponadto wskazuje pod którą pozycją dany koszt znajduje się w KPiR oraz przygotowuje zeznanie roczne. Wydatki te są związane wyłącznie z działalnością noszącą znamiona działalności badawczo-rozwojowej prowadzonej przez Wnioskodawcę;
  • koszty składek ubezpieczenia społecznego ZUS - koszt obowiązkowy w prowadzonej działalności, gospodarczej Wnioskodawcy, polegającej na realizacji prac rozwojowych, zaliczany przez Wnioskodawcę jako koszt uzyskania przychodów, w skład którego mieści się ubezpieczenie emerytalne, rentowe, chorobowe i wypadkowe. Wydatki te są związane wyłącznie z działalnością noszącą znamiona działalności badawczo-rozwojowej prowadzonej przez Wnioskodawcę.

Są to koszty bezpośrednie, a więc takie, których wartość powinna zostać zaliczona przy obliczaniu wskaźnika Nexus.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z przepisem art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j Dz. U. z 2022 r. poz. 2647 ze zm., t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 226 ze zm.):

Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, jednym ze źródeł przychodów jest pozarolnicza działalność gospodarcza.

W myśl art. 5a pkt 6 ww. ustawy:

Ilekroć w ustawie jest mowa o działalności gospodarczej albo pozarolniczej działalności gospodarczej oznacza to działalność zarobkową:

a)wytwórczą, budowlaną, handlową, usługową,

b)polegającą na poszukiwaniu, rozpoznawaniu i wydobywaniu kopalin ze złóż,

c)polegającą na wykorzystywaniu rzeczy oraz wartości niematerialnych i prawnych

– prowadzoną we własnym imieniu bez względu na jej rezultat, w sposób zorganizowany i ciągły, z której uzyskane przychody nie są zaliczane do innych przychodów ze źródeł wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 1, 2 i 4-9.

Stosownie natomiast do treści art. 5b ust. 1 ww. ustawy:

Za pozarolniczą działalność gospodarczą nie uznaje się czynności, jeżeli łącznie spełnione są następujące warunki:

1)odpowiedzialność wobec osób trzecich za rezultat tych czynności oraz ich wykonywanie, z wyłączeniem odpowiedzialności za popełnienie czynów niedozwolonych, ponosi zlecający wykonanie tych czynności,

2)są one wykonywane pod kierownictwem oraz w miejscu i czasie wyznaczonych przez zlecającego te czynności,

3)wykonujący te czynności nie ponosi ryzyka gospodarczego związanego z prowadzoną działalnością.

Ustawodawca wprowadził definicję działalności badawczo-rozwojowej w art. 5a pkt 38 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, zgodnie z którą:

Ilekroć w ustawie jest mowa o działalności badawczo-rozwojowej – oznacza to działalność twórczą obejmującą badania naukowe lub prace rozwojowe, podejmowaną w sposób systematyczny w celu zwiększenia zasobów wiedzy oraz wykorzystania zasobów wiedzy do tworzenia nowych zastosowań.

Definicje badań naukowych i prac rozwojowych zostały zawarte w art. 5a pkt 39 i pkt 40 powoływanej ustawy.

I tak, w myśl art. 5a pkt 39 ww. ustawy:

Ilekroć w ustawie jest mowa o badaniach naukowych, oznacza to:

a)badania podstawowe w rozumieniu art. 4 ust. 2 pkt 1 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce (Dz. U. z 2022 r. poz. 574, z późn. zm.),

b)badania aplikacyjne w rozumieniu art. 4 ust. 2 pkt 2 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce.

Z kolei w definicji prac rozwojowych zawartej w art. 5a pkt 40 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wskazano, że:

Ilekroć w ustawie jest mowa o pracach rozwojowych oznacza to prace rozwojowe w rozumieniu art. 4 ust. 3 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce.

Na podstawie art. 4 ust. 2 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 574 ze zm.):

Badania naukowe są działalnością obejmującą:

1)badania podstawowe rozumiane jako prace empiryczne lub teoretyczne mające przede wszystkim na celu zdobywanie nowej wiedzy o podstawach zjawisk i obserwowalnych faktów bez nastawienia na bezpośrednie zastosowanie komercyjne;

2)badania aplikacyjne rozumiane jako prace mające na celu zdobycie nowej wiedzy oraz umiejętności, nastawione na opracowywanie nowych produktów, procesów lub usług lub wprowadzanie do nich znaczących ulepszeń.

Stosownie do art. 4 ust. 3 ww. ustawy:

Prace rozwojowe są działalnością obejmującą nabywanie, łączenie, kształtowanie i wykorzystywanie dostępnej aktualnie wiedzy i umiejętności, w tym w zakresie narzędzi informatycznych lub oprogramowania, do planowania produkcji oraz projektowania i tworzenia zmienionych, ulepszonych lub nowych produktów, procesów lub usług, z wyłączeniem działalności obejmującej rutynowe i okresowe zmiany wprowadzane do nich, nawet jeżeli takie zmiany mają charakter ulepszeń.

Z treści wniosku wynika, że Wnioskodawca prowadzi działalność polegającą na pracach programistycznych. W ramach prowadzonej działalności gospodarczej Wnioskodawca wykonuje w sposób systematyczny prace programistyczne zlecane przez Zleceniodawcę, prowadzące do powstania innowacyjnych, indywidualnych rozwiązań obsługujących dedykowane obszary działalności. Jest to oprogramowanie tworzone i rozwijane pod potrzeby indywidualne Zleceniodawcy. Prace zmierzające do stworzenia lub rozwinięcia programu komputerowego, kończą się pozytywnym wynikiem, którego efektem jest program komputerowy napisany przez Wnioskodawcę w języku programistycznym. Wnioskodawca nie posiada stałego asortymentu produktów i każdorazowo tworzy nowy program komputerowy na potrzeby wymagań biznesowych Zleceniodawcy.

Wnioskodawca wskazuje, że w ramach prowadzonych prac twórczych, stworzył lub rozwinął następujące programy komputerowe w postaci:

-…,

-…,

-…,

-…,

-….

Tworząc wyżej opisane rozwiązania, Wnioskodawca korzysta z technologii i języków programowania …. Wnioskodawca wytwarza i rozwija autorskie oprogramowania … (m.in. …, …). Ich innowacyjność polega na spełnieniu oczekiwań biznesowych zleceniodawcy. Przykładem jest implementacja tworzenia opisów produktów za pomocą sztucznej inteligencji. Automatyzacje procesów…, np. …, …. Aktualnie od zleceniodawców Wnioskodawca rozwiązuje bardzo wiele zadań dotyczących Al (sztucznej inteligencji). Pomaga ona np. …, …, czy … (…). Poza tym bardzo często Wnioskodawca poznaje nowe technologie (np. … - …, …  - …) i wdraża je u klientów budując i rozwijając swoje doświadczenie. Wnioskodawca wykonywał autorski projekt, który potrafił na podstawie …- tak aby …, gdyż … (…).

Na wstępie trzeba podkreślić, że z pracami badawczo-rozwojowymi mamy do czynienia wówczas, gdy wykorzystuje się dostępną wiedzę z dziedziny nauki, technologii oraz innej wiedzy i umiejętności do tworzenia nowych lub ulepszenia istniejących produktów/usług. Wobec powyższego ocena, czy prowadzone przez Wnioskodawcę prace programistyczne stanowią działalność badawczo-rozwojową, dokonana zostanie w kontekście wskazanych przez Niego efektów tych prac (programów opisanych we wniosku).

Z ustawowej definicji zawartej w regulacjach ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wynika, że działalność badawczo-rozwojowa musi mieć charakter twórczy. Jak podaje słownik języka polskiego PWN, działalność twórcza to zespół działań podejmowanych w kierunku tworzenia (działalność – zespół działań podejmowanych w jakimś celu), powstania czegoś (twórczy – mający na celu tworzenie, tworzyć – powodować powstanie czegoś). W doktrynie prawa autorskiego podkreśla się natomiast, że cecha twórczości związana jest przede wszystkim z rezultatem działalności człowieka o charakterze kreacyjnym i jest spełniona wówczas, gdy istnieje nowy wytwór intelektu. Działalność twórcza oznacza, że „ustawodawca za przedmiot prawa autorskiego uznaje tylko rezultat (przejaw) takiego działania, który choćby w minimalnym stopniu odróżnia się od innych rezultatów takiego samego działania, a zatem, że posiada cechę nowości, której stopień nie ma znaczenia”. Zatem, twórczość działalności badawczo-rozwojowej może przejawiać się opracowywaniem nowych koncepcji, narzędzi, rozwiązań niewystępujących dotychczas w praktyce gospodarczej podatnika lub na tyle innowacyjnych, że w znacznym stopniu odróżniają się od rozwiązań już funkcjonujących u podatnika.

W opisie sprawy Wnioskodawca wskazał, że wytwarzane i rozwijane przez Niego oprogramowanie stanowi/będzie stanowiło przejaw działalności twórczej o indywidualnym charakterze (wyraz własnej twórczości intelektualnej). Wnioskodawca za cel podstawowy działań twórczych postawił sobie stworzenie nowego programu komputerowego przy zastosowaniu odpowiednich technologii programistycznych. Wnioskodawca wykorzystuje/będzie wykorzystywał przy tym własną inwencję twórczą i korzysta z posiadanej przez siebie wiedzy i umiejętności. Programy zawsze odznaczają/będą odznaczały się rzeczywiście oryginalnym, twórczym charakterem, zawsze są kreacją nowej, nieistniejącej wcześniej wartości niematerialnej. Nie są efektem pracy, która wymaga do osiągnięcia rezultatu jedynie określonych umiejętności programistycznych i której rezultaty da się z góry określić i przewidzieć, jako mające charakter powtarzalny oraz nie są jedynie „techniczną”, a „twórczą”, realizacją szczegółowych projektów zlecanych przez Zleceniodawcę. Przesądza to o elemencie „twórczym” owej działalności, tzn. są to działania, które choćby w minimalnym stopniu odróżniają/będą odróżniały się od innych rezultatów takiego samego działania, a zatem posiadają cechę nowości, której stopień nie ma znaczenia. Wnioskodawca opracowuje/będzie opracowywał nowe lub ulepszone produkty, procesy, które w znacznym stopniu odróżniają się od rozwiązań już funkcjonujących u Wnioskodawcy i Jego Zleceniodawcy. To nie zastosowanie konkretnych technologii (rozwiązań, narzędzi) powodowało/powoduje/będzie powodować, iż „Oprogramowanie”/,,program komputerowy” po jego wytworzeniu lub rozwinięciu różniło się/różni się/będzie się różnić od rozwiązań już funkcjonujących u Wnioskodawcy. To twórczy sposób ich zastosowania i połączenia, w celu wymaganej przez Klienta implementacji powoduje, że każdorazowo zmiany wprowadzane przez Wnioskodawcę do programu komputerowego różnią się od rozwiązań już istniejących. Innowacyjność wynika z rozwiązania problemu, dostarczenia funkcjonalności w oparciu o oryginalny, unikalny model danych, a także poprzez wykorzystanie istniejących danych w celu rozszerzenia interpretacji zawartych w nich informacji.

Zatem, prowadzona przez działalność Wnioskodawcę w zakresie tworzenia i rozwijania wymienionych programów komputerowych ma twórczy charakter.

Kolejnym kryterium działalności badawczo-rozwojowej jest prowadzenie tej działalności w sposób systematyczny. Zgodnie ze słownikiem języka polskiego PWN słowo systematyczny oznacza (i) robiący coś regularnie i starannie, (ii) o procesach: zachodzący stale od dłuższego czasu, (iii) o działaniach: prowadzony w sposób uporządkowany, według pewnego systemu; też: o efektach takich działań: planowy, metodyczny. W związku z tym, że w definicji działalności badawczo-rozwojowej słowo „systematyczny” występuje w sformułowaniu „podejmowaną (działalność) w sposób systematyczny”, a więc odnosi się do „działalności”, czyli zespołu działań podejmowanych w jakimś celu, najbardziej właściwą definicją systematyczności w omawianym zakresie jest definicja obejmująca prowadzenie działalności w sposób uporządkowany, według pewnego systemu. Zatem, słowo systematycznie odnosi się również do działalności prowadzonej w sposób metodyczny, zaplanowany i uporządkowany. To oznacza, że działalność badawczo-rozwojowa jest prowadzona systematycznie niezależnie od tego, czy podatnik stale prowadzi prace badawczo-rozwojowe, czy tylko od czasu do czasu, a nawet incydentalnie, co wynika z charakteru prowadzonej przez niego działalności oraz potrzeb rynku, klientów, sytuacji mikro i makroekonomicznej. Z powyższego wynika, że spełnienie kryterium „systematyczności” danej działalności nie jest uzależnione od ciągłości tej działalności, w tym od określonego czasu przez jaki działalność taka ma być prowadzona ani też od istnienia planu co do prowadzenia przez podatnika podobnej działalności w przyszłości. Wystarczające jest, aby podatnik zaplanował i przeprowadził chociażby jeden projekt badawczo-rozwojowy, przyjmując dla niego określone cele do osiągnięcia, harmonogram i zasoby. Taka działalność może być uznana za działalność systematyczną, tj. prowadzoną w sposób metodyczny, zaplanowany i uporządkowany.

W treści wniosku Wnioskodawca wskazał, że działalność jest prowadzona/będzie prowadzona przez Niego w sposób ciągły i systematyczny, tj. uporządkowany oraz według opracowanego przez Niego harmonogramu, a jej efektem jest tworzenie Oprogramowania dopasowanego do indywidualnych potrzeb klienta. Tworzenie programów komputerowych ma miejsce w ramach prowadzonej bezpośrednio przez Wnioskodawcę działalności gospodarczej, w ramach której prowadzi On/będzie prowadził prace w sposób systematyczny, zaplanowany i metodyczny w celu tworzenia nowych zastosowań przy wykorzystaniu zasobów wiedzy. W ramach prowadzonej działalności gospodarczej Wnioskodawca wykonuje/będzie wykonywał w sposób systematyczny prace programistyczne zlecane przez Zleceniodawcę, prowadzące do powstania innowacyjnych, indywidualnych rozwiązań obsługujących dedykowane obszary działalności. Wnioskodawca prace wykonywał w sposób systematyczny, zaplanowany, metodyczny. W okresie, którego dotyczy wniosek Wnioskodawca realizował/będzie realizował zaplanowane przedsięwzięcie na podstawie własnego harmonogramu oraz na podstawie oczekiwań stawianych przez Zleceniodawcę. Systematyczność polega/będzie polegała na planowaniu prac w okresach dwutygodniowych/miesięcznych wraz ze Zleceniodawcą, z uwzględnieniem jego oczekiwań, bazując na dotychczasowych wynikach prac oraz retrospekcję pozwalającą na wprowadzanie ulepszeń do procesu wytwarzania oprogramowania/dokumentacji.  

Zatem, kolejne kryterium definicji działalności badawczo-rozwojowej dotyczące prowadzenia działalności w sposób systematyczny w odniesieniu do wskazanych przez Wnioskodawcę programów komputerowych jest/zostanie spełnione.

Powyżej omówione dwa kryteria działalności badawczo-rozwojowej dotyczą charakteru i organizacji prowadzenia tej działalności, podczas gdy ostatnie, trzecie kryterium, dotyczy rezultatu prowadzenia tej działalności, tj. zwiększenia zasobów wiedzy oraz wykorzystania zasobów wiedzy do tworzenia nowych zastosowań. W konsekwencji – głównym zadaniem dla zarządzającego projektem badawczo-rozwojowym jest zlokalizowanie i zidentyfikowanie zasobów wiedzy przed rozpoczęciem działań projektowych; zasobów w ujęciu funkcjonalnym i celowościowym, czyli podlegającym zwiększeniu oraz możliwym i właściwym do wykorzystania zwiększonej wiedzy do nowych zastosowań. Lokalizacja i identyfikacja wiedzy obejmuje szereg działań, w tym określenie stanu wiedzy, miejsca, sposobu jej wykorzystania oraz selekcji pod względem przydatności do realizacji celu projektu.

Z treści wniosku wynika, że w ramach prowadzonej działalności gospodarczej, Wnioskodawca wykonuje/będzie wykonywał w sposób systematyczny prace programistyczne zlecane przez zleceniodawcę, prowadzące do powstania innowacyjnych, indywidualnych rozwiązań obsługujących dedykowane obszary działalności. Wytwarzane i rozwijane przez Wnioskodawcę oprogramowanie, stanowi/będzie stanowiło przejaw działalności twórczej o indywidualnym charakterze (wyraz własnej twórczości intelektualnej).

Działania Wnioskodawcy zmierzają do zwiększenia oraz wykorzystania zasobów wiedzy do tworzenia nowych zastosowań. Wnioskodawca podczas świadczonych usług posiada profesjonalną wiedzę z zakresu programów komputerowych oraz nowych technologii programistycznych. Wnioskodawca za cel podstawowy działań twórczych postawił sobie stworzenie nowego programu komputerowego przy zastosowaniu odpowiednich technologii programistycznych. Działania te mają na celu usprawnienie działalności gospodarczej Zleceniodawcy. Celem Wnioskodawcy w zakresie źródeł finansowania była minimalizacja kosztów Zleceniodawcy, które mogłyby powstać przez konieczność wprowadzenia nowych urządzeń, tym samym dostosował on technologię do aktualnego zaplecza technicznego zleceniodawcy. O oryginalności tworzonych lub rozwijanych programów komputerowych przemawia fakt każdorazowego zastosowania odpowiednio dobranych przez Wnioskodawcę technologii programistycznych opisanych we wniosku. Tworząc opisane rozwiązania, Wnioskodawca korzysta z technologii i języków programowania …. Działalność Wnioskodawcy, w ramach której tworzy On i rozwija Oprogramowanie ma/będzie miało charakter będzie miało twórczy o indywidualnym charakterze, jest wyrazem własnej twórczości indywidualnej, posiada charakter kreatywny, nowatorski, oryginalny w pomyśle, jest nastawiony na tworzenie nowych oryginalnych rozwiązań o charakterze unikatowym. Wnioskodawca tworzy Oprogramowanie tak, aby zaspokoić potrzeby istniejących jak i potencjalnych Klientów. Działania Wnioskodawcy zmierzają do zwiększenia oraz wykorzystania zasobów wiedzy do tworzenia nowych zastosowań. Wnioskodawca podczas świadczonych usług posiada profesjonalną wiedzę z zakresu programów komputerowych oraz nowych technologii programistycznych. Tworzenie programów komputerowych ma miejsce w ramach prowadzonej bezpośrednio przez Wnioskodawcę działalności gospodarczej, w ramach której prowadzi On/będzie prowadził prace w sposób systematyczny, zaplanowany i metodyczny w celu tworzenia nowych zastosowań przy wykorzystaniu zasobów wiedzy. Wnioskodawca podczas świadczonych usług posiada profesjonalną wiedzę z zakresu programów komputerowych oraz nowych technologii programistycznych. Projekty polegające na tworzeniu i rozwoju Oprogramowania mają/będą miały skomplikowany charakter i każdorazowo wymagają podjęcia wielu prac i czynności o charakterze programistycznym. Mają one przymiot indywidualności oraz niepowtarzalny charakter.

Zatem uznać należy, że Wnioskodawca wykorzystuje istniejące zasoby wiedzy w celu tworzenia nowych zastosowań.

Kluczowe jest zawarte w definicji działalności badawczo-rozwojowej rozróżnienie, które wskazuje, że taka działalność obejmuje dwa rodzaje aktywności, tj.:

  • badania podstawowe i badania aplikacyjne zdefiniowane w art. 4 ust. 2 pkt 1 i 2 ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce,
  • prace rozwojowe, o których mowa w art. 4 ust. 3 ww. ustawy.

Należy zwrócić uwagę na wyłączenie zawarte w art. 4 ust. 3 ww. ustawy, mogące odnosić się do wielu przejawów aktywności podatnika. Zastrzeżenie zostało wprowadzone w celu wyeliminowania z zakresu działalności badawczo-rozwojowej tych przejawów aktywności podatnika, które mimo ulepszenia istniejących procesów lub usług, z uwagi na swoją cykliczność (okresowość) oraz brak innowacyjnego charakteru (rutynowość), nie mogą stanowić prac rozwojowych.

Pojęcie działalności badawczo-rozwojowej obejmuje również prace rozwojowe w rozumieniu Prawa o szkolnictwie wyższym i nauce.

Prace rozwojowe polegają na nabywaniu, łączeniu, kształtowaniu i wykorzystywaniu dostępnej aktualnie wiedzy i umiejętności – przy czym użyty przez ustawodawcę spójnik „i” wskazuje, że aby uznać działania za prace rozwojowe konieczne jest zaistnienie wszystkich tych czynności, tj.:

  •   nabycia dostępnej aktualnie wiedzy i umiejętności;
  • łączenia dostępnej aktualnie wiedzy i umiejętności;
  • kształtowania dostępnej aktualnie wiedzy i umiejętności;
  • wykorzystania dostępnej aktualnie wiedzy i umiejętności.

Prace rozwojowe bazują zatem na dostępnej wiedzy – w zależności od celów, jakie przyjęto dla prowadzenia prac, będzie to wiedza z określonej dziedziny lub dziedzin. Prace te obejmują kolejno:

  • nabycie wiedzy i umiejętności, czyli pozyskanie wiedzy/umiejętności, zapoznanie się z wiedzą, zrozumienie jej;
  • łączenie wiedzy i umiejętności, czyli znalezienie takich zależności pomiędzy wiedzą z różnych zakresów, dziedzin lub wiedzy wynikającej z różnych badań naukowych oraz pomiędzy umiejętnościami, które są istotne z punktu widzenia postawionych celów badan rozwojowych;
  • kształtowanie wiedzy i umiejętności, czyli takie „ułożenie” efektów nabywania i łączenia wiedzy i umiejętności lub takie sformułowanie wniosków płynących z tych procesów, aby można je było wykorzystać dla realizacji postawionych celów prac rozwojowych;
  • wykorzystanie wiedzy i umiejętności, czyli ich użycie, posłużenie się nimi dla osiągnięcia celów prac rozwojowych.

Co istotne, całość ww. czynności służy:

  • planowaniu produkcji oraz
  • projektowaniu i tworzeniu zmienionych, ulepszonych lub nowych produktów, procesów lub usług.

Chodzi przy tym o konkretne produkty, konkretne procesy lub konkretne usługi albo konkretne rodzaje produktów, procesów lub usług. Podmiot prowadzący prace rozwojowe organizuje je z uwzględnieniem specyfiki konkretnych produktów, procesów lub usług – od niej zależą potrzeby prowadzenia prac rozwojowych i ich zakres. 

Jednocześnie ustawodawca wyłączył z definicji prac rozwojowych działalność obejmującą rutynowe i okresowe zmiany wprowadzane do produktów, procesów lub usług, nawet jeżeli takie zmiany mają charakter ulepszeń. O tym, jakie zmiany do produktów, procesów lub usług mają charakter rutynowy (wykonywany często i niemal automatycznie) i okresowy (powtarzający się, występujący co pewien czas) będzie każdorazowo decydował charakter konkretnych produktów, procesów bądź usług.

Jak wskazał Wnioskodawca we wniosku, podejmuje/będzie podejmował On działalność twórczą, która obejmuje nabywanie, łączenie, kształtowanie i wykorzystywanie dostępnej aktualnie wiedzy i umiejętności, w tym w zakresie narzędzi informatycznych lub oprogramowania, do planowania produkcji oraz projektowania i tworzenia zmienionych, ulepszonych lub nowych produktów, procesów lub usług, z wyłączeniem działalności obejmującej rutynowe i okresowe zmiany wprowadzane do nich, nawet jeżeli takie zmiany mają charakter ulepszeń. Brak prowadzenia prac rozwojowych uniemożliwiłoby Wnioskodawcy uzyskanie przychodu. Wytwarzane i rozwijane przez Wnioskodawcę oprogramowanie, stanowi przejaw Jego działalności twórczej o indywidualnym charakterze (wyraz własnej twórczości intelektualnej). Działalność Wnioskodawcy, w ramach której tworzy On i rozwija Oprogramowanie ma charakter twórczy o indywidualnym charakterze, jest wyrazem własnej twórczości indywidualnej, posiada charakter kreatywny, nowatorski, oryginalny w pomyśle, jest nastawiony na tworzenie nowych oryginalnych rozwiązań o charakterze unikatowym. W wyniku rozwijania oprogramowania, tworzone są nowe kody, algorytmy w językach programowania i powstaje nowe prawo własności intelektualnej. Projekty polegające na tworzeniu i rozwoju Oprogramowania mają skomplikowany charakter i każdorazowo wymagają podjęcia wielu prac i czynności o charakterze programistycznym. Mają one przymiot indywidualności, innowacyjności oraz niepowtarzalny charakter. W treści wniosku Wnioskodawca wskazał, że działalność prowadzona jest przez Niego w sposób ciągły i systematyczny, tj. uporządkowany oraz według opracowanego przez Niego harmonogramu, a jej efektem jest tworzenie Oprogramowania dopasowanego do indywidualnych potrzeb klienta. Wnioskodawca opracowuje/będzie opracowywał nowe lub ulepszone produkty, procesy, które w znacznym stopniu odróżniają się od rozwiązań już funkcjonujących u Wnioskodawcy i Jego zleceniodawcy. Wskazane efekty prowadzonych prac twórczych kwalifikują się każdorazowo jako utwory w rozumieniu art. 1 ust. 1 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Cechuje je to, że zawsze odznaczają się rzeczywiście oryginalnym, twórczym charakterem, zawsze są kreacją nowej, nieistniejącej wcześniej wartości niematerialnej. Nie są efektem pracy, która wymaga do osiągnięcia rezultatu jedynie określonych umiejętności programistycznych i której rezultaty da się z góry określić i przewidzieć, jako mające charakter powtarzalny oraz nie są jedynie „techniczną”, a „twórczą”, realizacją szczegółowych projektów zlecanych przez Zleceniodawcę.

Zatem, powyższe pozwala uznać, że opisana działalność Wnioskodawcy w zakresie tworzenia i rozwijania wymienionych programów komputerowych spełnia warunki do uznania jej za prace rozwojowe.

Należy przy tym podkreślić, że działalnością badawczo-rozwojową nie jest całość usług świadczonych przez Wnioskodawcę, ani też całość prowadzonej przez Niego działalności programistycznej, ale wyłącznie te działania, które ściśle dotyczą tworzenia innowacyjnych rozwiązań służących stworzeniu nowego produktu – takich jak te, które zostały wymienione we wniosku i jego uzupełnieniu oraz w warunkach działalności wynikających z wniosku i jego uzupełnienia.

W konsekwencji, mając na uwadze przedstawiony we wniosku opis sprawy, działalność Wnioskodawcy polegająca na tworzeniu i rozwijaniu programów komputerowych spełnia definicję działalności badawczo-rozwojowej w rozumieniu art. 5a pkt 38 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Przedsiębiorcy osiągający dochody generowane przez prawa własności intelektualnej mogą korzystać z preferencyjnej stawki w podatku dochodowym.

Zgodnie z art. 30ca ust. 1 ww. ustawy:

Podatek od osiągniętego przez podatnika w ramach pozarolniczej działalności gospodarczej kwalifikowanego dochodu z kwalifikowanych praw własności intelektualnej wynosi 5% podstawy opodatkowania.

W myśl art. 30ca ust. 2 ww. ustawy:

Kwalifikowanymi prawami własności intelektualnej są:

1)patent,

2)prawo ochronne na wzór użytkowy,

3)prawo z rejestracji wzoru przemysłowego,

4)prawo z rejestracji topografii układu scalonego,

5)dodatkowe prawo ochronne dla patentu na produkt leczniczy lub produkt ochrony roślin,

6)prawo z rejestracji produktu leczniczego i produktu leczniczego weterynaryjnego dopuszczonych do obrotu,

7)wyłączne prawo, o którym mowa w ustawie z dnia 26 czerwca 2003 r. o ochronie prawnej odmian roślin (Dz. U. z 2018 r., poz. 432 oraz z 2020 r., poz. 288; Dz. U. z 2021 r. poz. 213),

8)autorskie prawo do programu komputerowego

– podlegające ochronie prawnej na podstawie przepisów odrębnych ustaw lub ratyfikowanych umów międzynarodowych, których stroną jest Rzeczpospolita Polska, oraz innych umów międzynarodowych, których stroną jest Unia Europejska, których przedmiot ochrony został wytworzony, rozwinięty lub ulepszony przez podatnika w ramach prowadzonej przez niego działalności badawczo-rozwojowej.

Jak wynika z art. 30ca ust. 3 ww. ustawy:

Podstawę opodatkowania stanowi suma kwalifikowanych dochodów z kwalifikowanych praw własności intelektualnej osiągniętych w roku podatkowym.

Należy przyjąć, że dochody z kwalifikowanego IP mogą być opodatkowane na preferencyjnych zasadach w takim zakresie, w jakim kwalifikowane IP wytwarza dochody w efekcie prac badawczo-rozwojowych prowadzonych przez podatnika. Innymi słowy, skorzystanie z preferencji IP Box jest możliwe w sytuacji występowania związku między dochodem kwalifikującym się do preferencji a kosztami faktycznie poniesionymi w celu jego uzyskania.

Stosownie z kolei do treści art. 30ca ust. 4 ww. ustawy:

Wysokość kwalifikowanego dochodu z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej ustala się jako iloczyn dochodu z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej osiągniętego w roku podatkowym i wskaźnika obliczonego według wzoru:

 (a+b) × 1,3

a+b+c+d

,

w którym poszczególne litery oznaczają koszty faktycznie poniesione przez podatnika na:

a -prowadzoną bezpośrednio przez podatnika działalność badawczo-rozwojową związaną z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej,

b -nabycie wyników prac badawczo-rozwojowych związanych z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej, innych niż wymienione w lit. d, od podmiotu niepowiązanego w rozumieniu art. 23m ust. 1 pkt 3,

c -nabycie wyników prac badawczo-rozwojowych związanych z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej, innych niż wymienione w lit. d, od podmiotu powiązanego w rozumieniu art. 23m ust. 1 pkt 4,

d -nabycie przez podatnika kwalifikowanego prawa własności intelektualnej.

Na podstawie art. 30ca ust. 5 ww. ustawy:

Do kosztów, o których mowa w ust. 4, nie zalicza się kosztów, które nie są bezpośrednio związane z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej, w szczególności odsetek, opłat finansowych oraz kosztów związanych z nieruchomościami.

Stosownie do art. 30ca ust. 6 ww. ustawy:

W przypadku gdy wartość wskaźnika, o którym mowa w ust. 4, jest większa od 1, przyjmuje się, że wartość ta wynosi 1.

Zgodnie natomiast z art. 30ca ust. 7 ww. ustawy:

Dochodem (stratą) z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej jest obliczony zgodnie z art. 9 ust. 2 dochód (strata) z pozarolniczej działalności gospodarczej w zakresie, w jakim został osiągnięty:

1)z opłat lub należności wynikających z umowy licencyjnej, która dotyczy kwalifikowanego prawa własności intelektualnej;

2)ze sprzedaży kwalifikowanego prawa własności intelektualnej;

3)z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej uwzględnionego w cenie sprzedaży produktu lub usługi;

4)z odszkodowania za naruszenie praw wynikających z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej, jeżeli zostało uzyskane w postępowaniu spornym, w tym postępowaniu sądowym albo arbitrażu.

Natomiast, jak wynika z art. 30ca ust. 11 ww. ustawy:

Podatnicy korzystający z opodatkowania zgodnie z ust. 1 są obowiązani do wykazania dochodu (straty) z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej w zeznaniu za rok podatkowy, w którym osiągnięto ten dochód (poniesiono stratę).

Zatem, podatnik, który osiągnął w ciągu roku dochód z kwalifikowanego IP i decyduje, że wobec tego dochodu będzie stosował 5% stawkę podatku, jest zobowiązany do wykazania tego dochodu w zeznaniu rocznym składanym za rok, w którym ten dochód został osiągnięty. Podatnik ma prawo stosować 5% stawkę podatkową do dochodu z tego konkretnego kwalifikowanego IP w okresie, w którym kwalifikowane IP posiada ochronę prawną.

Ponadto należy wskazać, że podatnik, który chce skorzystać z ww. preferencji jest zobowiązany prowadzić szczegółową ewidencję rachunkową w sposób umożliwiający obliczenie podstawy opodatkowania, w tym powiązanie ponoszonych kosztów prac badawczo-rozwojowych z osiąganymi dochodami z kwalifikowanych praw własności intelektualnej powstałymi w wyniku przeprowadzenia tych prac.

Podkreślić należy, że w celu skorzystania z opodatkowania dochodów na podstawie art. 30ca ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, podatnik ma obowiązek na bieżąco prowadzić odrębną od podatkowej księgi przychodów i rozchodów ewidencję, czyli od momentu poniesienia pierwszych kosztów, o których mowa w art. 30ca ust. 4 ww. ustawy. Przepisy o IP Box nie narzucają podatnikom konkretnej formy ewidencjonowania zdarzeń na cele stosowania preferencji IP Box.

Na podstawie art. 30cb ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Podatnicy podlegający opodatkowaniu na podstawie art. 30ca są obowiązani:

1)wyodrębnić każde kwalifikowane prawo własności intelektualnej w prowadzonych księgach rachunkowych;

2)prowadzić księgi rachunkowe w sposób zapewniający ustalenie przychodów, kosztów uzyskania przychodów i dochodu (straty), przypadających na każde kwalifikowane prawo własności intelektualnej;

3)wyodrębnić koszty, o których mowa w art. 30ca ust. 4, przypadające na każde kwalifikowane prawo własności intelektualnej, w sposób zapewniający określenie kwalifikowanego dochodu;

4)dokonywać zapisów w prowadzonych księgach rachunkowych w sposób zapewniający ustalenie łącznego dochodu z kwalifikowanych praw własności intelektualnej – w przypadku gdy podatnik wykorzystuje więcej niż jedno kwalifikowane prawo własności intelektualnej, a w prowadzonych księgach rachunkowych nie jest możliwe spełnienie warunków, o których mowa w pkt 2 i 3;

5)dokonywać zapisów w prowadzonych księgach rachunkowych w sposób zapewniający ustalenie dochodu z kwalifikowanych praw własności intelektualnej w odniesieniu do tego produktu lub tej usługi albo do tych produktów lub tych usług – w przypadku gdy podatnik wykorzystuje jedno kwalifikowane prawo własności intelektualnej lub większą liczbę tych praw w produkcie lub usłudze albo w produktach lub usługach, a w prowadzonych księgach rachunkowych nie jest możliwe spełnienie warunków, o których mowa w pkt 2-4.

Jak stanowi art. 30cb ust. 2 ww. ustawy:

Podatnicy prowadzący podatkową księgę przychodów i rozchodów wykazują informacje, o których mowa w ust. 1, w odrębnej ewidencji.

Zgodnie z art. 30cb ust. 3 ww. ustawy:

W przypadku gdy na podstawie ksiąg rachunkowych lub ewidencji, o której mowa w ust. 2, nie jest możliwe ustalenie dochodu (straty) z kwalifikowanych praw własności intelektualnej, podatnik jest obowiązany do zapłaty podatku zgodnie z art. 27 lub art. 30c.

Należy podkreślić, że stosowanie tej ulgi (niższej stawki podatku do kwalifikowanych dochodów) jest prawem, a nie obowiązkiem podatnika. Jest to o tyle istotne, gdyż z korzystaniem z ulgi wiążą się, bądź co bądź, dodatkowe obowiązki po stronie podatników, w szczególności obowiązek prowadzenia ewidencji pozwalającej na monitorowanie i śledzenie efektów prac badawczo-rozwojowych.

Z treści wniosku wynika, że:

  •   Wnioskodawca tworzy oraz rozwija programy komputerowe (oprogramowanie) w ramach prowadzonej bezpośrednio działalności badawczo-rozwojowej, spełniającej definicje wskazane w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych;
  • efekty pracy Wnioskodawcy zawsze są/będą utworami w rozumieniu przepisów o prawie autorskim oraz prawach pokrewnych i zawsze są programami komputerowymi, które podlegają ochronie na podstawie art. 74 tej ustawy;
  • Wnioskodawca przenosi/będzie przenosił odpłatnie ogół praw autorskich na rzecz zleceniodawcy na mocy umowy o świadczenie usług w zamian za stosowne wynagrodzenie;
  • Wnioskodawca wyodrębnia/będzie wyodrębniał w prowadzonej na bieżąco odrębnej od podatkowej księgi przychodów i rozchodów ewidencji, Prawa IP Box (prawa autorskie do Oprogramowania), spełniając wymóg wynikający z art. 30cb ustawy o  podatku dochodowym od osób fizycznych. W przedmiotowej ewidencji Wnioskodawca dokonuje wyodrębnienia przychodów, kosztów uzyskania przychodów i dochodu (straty) przypadających na każde kwalifikowane prawo własności intelektualnej. Wnioskodawca dokonuje również wyodrębnienia kosztów, o których mowa w art. 30ca ust. 4 ww. ustawy przypadające na każde prawo własności intelektualnej. Ewidencja taka prowadzona od 1 stycznia 2022 r.

Należy także wskazać, że oprogramowanie – definiowane jako ogół informacji w postaci zestawu instrukcji, zaimplementowanych interfejsów i zintegrowanych danych przeznaczonych dla komputera do realizacji wyznaczonych celów – podlega ochronie jak utwór literacki z art. 1 ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2509).

Stąd oprogramowanie może być uznane za kwalifikowane IP, w świetle art. 30ca ust. 2 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, jeśli jego wytworzenie, rozszerzenie lub ulepszenie jest wynikiem prac badawczo-rozwojowych.

Zgodnie z art. 74 ust. 2 ww. ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych:

Ochrona przyznana programowi komputerowemu obejmuje wszystkie formy jego wyrażenia.

Idee i zasady będące podstawą jakiegokolwiek elementu programu komputerowego, w tym podstawą łączy, nie podlegają ochronie.

W związku z powyższym, autorskie prawo do programu komputerowego tworzonego oraz rozwijanego przez Wnioskodawcę w ramach działalności gospodarczej w zakresie, w jakim stanowi nowe i indywidualne rozwiązania, które są bezpośrednim efektem prac badawczo-rozwojowych Wnioskodawcy, jest kwalifikowanym prawem własności intelektualnej (kwalifikowanym IP) w rozumieniu art. 30ca ust. 2 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Dochody Wnioskodawcy stanowią kwalifikowane dochody w rozumieniu art. 30ca ust. 4 w związku z art. 30ca ust. 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Tym samym, na podstawie art. 30ca ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych Wnioskodawca może zastosować stawkę opodatkowania 5% do kwalifikowanego dochodu osiągniętego z kwalifikowanych praw własności intelektualnej za 2022 r., 2023 r., 2024 r. oraz za lata kolejne, jeżeli nie zmieni się stan faktyczny lub nie ulegną zmianie przepisy prawa podatkowego w tym zakresie.

Wątpliwość Wnioskodawcy budzi również kwestia uznania kosztów, tj.:

  • sprzętu komputerowego (komputer) i oprogramowania do edytowania kodu - do tworzenia i rozwijania Oprogramowania, a także do rozwijania kompetencji programistycznych i wiedzy Wnioskodawcy;
  • książek i literatury fachowej (zakup książek) - w celu rozwijania wiedzy i zdobywania nowych kompetencji wykorzystywanych następnie podczas tworzenia i rozwijania Oprogramowania;
  • samochodowych (amortyzacja środka trwałego, koszty paliwa, ubezpieczenia, przeglądów i napraw) - w celu dojazdu Wnioskodawcy do biura Zleceniodawcy;
  • usług księgowych - comiesięczna zryczałtowana opłata z tytułu usług świadczonych przez biuro księgowe na rzecz przedsiębiorstwa Wnioskodawcy. Księgowość wskazuje jakie koszty są kosztami poniesionymi w danym okresie, wskazuje prawidłowość przyporządkowania ze strony księgowej danych kosztów do IP oraz umożliwia rozdział faktury za usługi, ponadto wskazuje, pod którą pozycją dany koszt znajduje się w KPiR oraz przygotowuje zeznanie roczne. Wydatki te są związane wyłącznie z działalnością noszącą znamiona działalności badawczo rozwojowej prowadzonej przez Wnioskodawcę;
  • składek ubezpieczenia społecznego ZUS - koszt obowiązkowy w prowadzonej działalności gospodarczej Wnioskodawcy, polegającej na realizacji prac rozwojowych, zaliczany przez Wnioskodawcę jako koszt uzyskania przychodów, w skład którego mieści się ubezpieczenie emerytalne, rentowe, chorobowe i wypadkowe. Wydatki te są związane wyłącznie z działalnością noszącą znamiona działalności badawczo rozwojowej prowadzonej przez Wnioskodawcę

za koszty prowadzonej bezpośrednio przez Wnioskodawcę działalności badawczo-rozwojowej związanej z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej.

Przechodząc do kwestii, które z wydatków, które będą ponoszone przez Wnioskodawcę w ramach prowadzonej działalności gospodarczej są kosztami uzyskania przychodu z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej, tutejszy Organ wyjaśnia, co następuje.

Należy przede wszystkim podkreślić, że wysokość dochodu z kwalifikowanego IP ustala się jako iloczyn:

  • dochodu z kwalifikowanego IP osiągniętego w roku podatkowym i
  • wskaźnika nexus obliczonego według specjalnego wzoru określonego w art. 30ca ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zatem dla potrzeb obliczenia podstawy opodatkowania podlegającej preferencyjnemu opodatkowaniu stawką 5% podatnik jest zobowiązany do wyliczenia dwóch podstawowych wartości:

  • dochodu z kwalifikowanego IP osiągniętego w roku podatkowym oraz
  • wskaźnika, którym zostanie przemnożony powyższy dochód.

Z objaśnień podatkowych z 15 lipca 2019 r. wynika bowiem, że „Obliczając wysokość dochodu z kwalifikowanego IP, który w dalszej kolejności zostanie przemnożony przez wskaźnik nexus w celu obliczenia końcowego dochodu podlegającego 5% stawce podatku, niezbędne jest określenie związanych z kwalifikowanym IP przychodów oraz kosztów. Konieczne jest więc wskazanie przez podatnika przychodów osiąganych z danego kwalifikowanego IP oraz alokowanie do tych przychodów funkcjonalnie związanych z nimi kosztów, które w sposób bezpośredni i pośredni przyczyniły się do powstania tego przychodu. Zatem, dochodem z kwalifikowanego IP jest nadwyżka sumy przychodów osiągnięta z tego kwalifikowanego IP nad kosztami ich uzyskania osiągnięta w roku podatkowym. Jeżeli koszty uzyskania przychodów przekraczają sumę przychodów, różnica jest stratą z kwalifikowanego IP”.

Należy zauważyć, że istotne jest to, aby ze wskaźnika nexus wykluczyć koszty, które nie są lub ze swej natury nie mogą być, bezpośrednio związane z wytworzeniem, rozwinięciem lub ulepszeniem konkretnych kwalifikowanych praw własności intelektualnej.

Ustalając wskaźnik nexus, należy pamiętać, aby istniał związek między:

  • wydatkami poniesionymi przez podatnika w związku z wytworzeniem kwalifikowanego prawa własności intelektualnej,
  • kwalifikowanym prawem własności intelektualnej oraz
  • dochodami uzyskiwanymi z kwalifikowanych praw własności intelektualnej.

Ta szczególna metoda ujmowania kosztów we wskaźniku ma zastosowanie jedynie w celu  kalkulacji tego wskaźnika.

Należy również pamiętać, że wskaźnik nexus jest obliczany oddzielnie dla dochodów z poszczególnych kwalifikowanych praw własności intelektualnej. W związku z tym, Wnioskodawca powinien również ustalać odrębnie koszty faktycznie poniesione na działalność badawczo-rozwojową związaną z danym prawem.

Należy zatem przyjąć, że jeżeli podatnik rzeczywiści poniósł wydatki, które kwalifikują się jako koszty prowadzonej przez niego działalności badawczo-rozwojowej, to wydatki związane z wytworzeniem w ramach tej działalności kwalifikowanego IP, należy uznać za koszty faktycznie poniesione przez podatnika na prowadzoną bezpośrednio przez niego działalność badawczo-rozwojową związaną z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej, z zastrzeżeniem art. 30ca ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Jak wskazuje Minister Finansów w objaśnieniach z 15 lipca 2019 r., zgodnie z akapitem 39 Raportu OECD BEPS Plan Działania nr 5 koszty kwalifikowane winny być uwzględniane we wskaźniku niezależnie od metody ich ujmowania w kosztach podatkowych, zgodnie z ogólnymi zasadami podatkowymi. Dlatego też koszty dla celów kalkulacji wskaźnika należy rozumieć szerzej (funkcjonalnie w kontekście ww. Raportu OECD), niż w odniesieniu do ustalania kosztów uzyskania przychodów na gruncie pozostałych przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Należy także wspomnieć, że wskaźnik nexus „(…) służy do określania tej części dochodu z kwalifikowanego IP, która podlega preferencyjnej 5% stawce podatkowej, powinien być liczony kumulatywnie na przestrzeni lat. Oprócz właściwych przepisów o IP BOX, potwierdzają to wytyczne przedstawione przez OECD w Raporcie BEPS Działanie nr 5 (akapit 45 Raportu OECD BEPS Plan Działania nr 5)”.

Należy również zaznaczyć, że w przypadku składników majątku, które stanowią podlegające amortyzacji środki trwałe (lub wartości niematerialne i prawne), koszt zakupu takich środków trwałych (wartości niematerialnych i prawnych), które podlegają amortyzacji podatkowej oraz mają związek z wytworzeniem kwalifikowanego IP może zostać uwzględniony we wskaźniku nexus, jednakże uwzględnić można jedynie odpisy amortyzacyjne dokonane przez podatnika w roku podatkowym, w którym będzie korzystał z preferencyjnej stawki podatkowej.

Reasumując – wydatki Wnioskodawcy ponoszone na: sprzęt komputerowy (komputer), zakup książek i literatury fachowej, samochód (amortyzacja środka trwałego, koszty paliwa, ubezpieczenia, przeglądów i napraw), usługi księgowe, składki ubezpieczenia społecznego ZUS, mogą zostać uznane za koszty do obliczenia wskaźnika nexus, przy zachowaniu właściwej proporcji, o których mowa w lit. „a” wzoru z  art. 30ca ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, jako koszty prowadzonej bezpośrednio przez Wnioskodawcę działalności badawczo-rozwojowej związanej z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej, na potrzeby wyliczenia kwalifikowanego dochodu z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej.

Jednakże zauważyć należy również, że dokonując oceny stanowiska Wnioskodawcy w zakresie uznania poniesionych wydatków za koszt, o których mowa w art. 30ca ust. 4 lit. a) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, organ związany jest przedstawionym we wniosku stanem faktycznym i zdarzeniem przyszłym w kontekście zadanego pytania oraz zajętego stanowiska. To oznacza, że organ interpretacyjny ocenia możliwość uznania danego wydatku za koszt, o którym mowa w art. 30ca ust. 4 lit. a) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w kontekście przedstawionych we wniosku okoliczności. Jednakże, ciężar wykazania związku przyczynowego pomiędzy ponoszonymi wydatkami, a ich bezpośrednim związkiem z prowadzoną działalnością badawczo-rozwojową ciąży na Wnioskodawcy, a weryfikacja zasadności poczynionych ustaleń możliwa jest w postępowaniu dowodowym, które zastrzeżone jest dla innych trybów postępowania.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia oraz zdarzenia przyszłego, które Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Procedura wydawania indywidualnych interpretacji przepisów prawa podatkowego nie podlega regułom przewidzianym dla postępowania podatkowego, czy kontrolnego. Organ wydający interpretacje opiera się wyłącznie na opisie stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego przedstawionego we wniosku – nie prowadzi postępowania dowodowego. Postępowanie w sprawie wydania interpretacji indywidualnej ma na celu wyjaśnienie wątpliwości co do sposobu zastosowania przepisów prawa podatkowego materialnego do określonego stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego. Przedmiotem interpretacji wydanej na podstawie art. 14b ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.) jest sam przepis prawa. Rolą postępowania w sprawie wydania indywidualnej interpretacji przepisów podatkowych nie jest ustalanie stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego), stanowi to bowiem domenę ewentualnego postępowania podatkowego. To na podatniku ciąży obowiązek udowodnienia w toku tego postępowania okoliczności faktycznych, z których wywodzi on dla siebie korzystne skutki prawne. Organ nie prowadzi postępowania dowodowego, ograniczając się do analizy okoliczności podanych we wniosku. W stosunku do tych okoliczności wyraża swoje stanowisko, które zawsze musi być jednak ustosunkowaniem się do poglądu (stanowiska) prezentowanego w danej sprawie przez wnioskodawcę. Jeżeli zatem, przedstawiony we wniosku stan faktyczny (zdarzenie przyszłe) będzie różnił się od występującego w rzeczywistości, wówczas wydana interpretacja nie będzie Pana chroniła w zakresie rzeczywiście zaistniałego stanu faktycznego.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pan do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w …. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).