Koszty uzyskania przychodów.

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowny Panie,

stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

29 sierpnia 2023 r. wpłynął Pana wniosek z 28 sierpnia 2023 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy kosztów uzyskania przychodów. Uzupełnił go Pan – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 24 października 2023 r. (wpływ 24 października 2023 r.).

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

4 grudnia 2020 r. Sąd Okręgowy w … Wydział XIV Gospodarczy, sygn. akt … wydał wyrok uwzględniający powództwo … Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością (dalej: ”Powód”, „… Sp. z o.o.”) o zapłatę następujących kwot:

1)378 255,99 zł (trzysta siedemdziesiąt osiem tysięcy dwieście pięćdziesiąt pięć złotych dziewięćdziesiąt dziewięć groszy) z odsetkami ustawowymi:

·za opóźnienie w transakcjach handlowych od kwoty 4 278 zł 26 gr od 11 września 2017 r. do dnia zapłaty,

·za opóźnienie w transakcjach handlowych od kwoty 7 141 zł 93 gr od 16 września 2017 r. do dnia zapłaty,

·za opóźnienie w transakcjach handlowych od kwoty 50 000 zł od 5 października 2017 r. do dnia zapłaty,

·za opóźnienie w transakcjach handlowych od kwoty 22 960 zł 04 gr od 11 października 2017 r. do dnia zapłaty,

·za opóźnienie w transakcjach handlowych od kwoty 51 660 zł od 16 października 2017 r do dnia zapłaty,

·za opóźnienie w transakcjach handlowych od kwoty 50 000 zł od 1 października 2018 r. do dnia zapłaty,

·za opóźnienie od kwoty 3 529 zł 34 gr od 18 października 2017 r. do dnia zapłaty,

·za opóźnienie od kwoty 47 555 zł 11 gr od 6 listopada 2017 r. do dnia zapłaty,

·za opóźnienie od kwoty 46 021 zł 08 gr od 19 grudnia 2017 r. do dnia zapłaty,

·za opóźnienie od kwoty 47 555 zł 11 gr od 16 stycznia 2018 r. do dnia zapłaty,

·za opóźnienie od kwoty 47 555 zł 12 gr od 6 lutego 2018 r. do dnia zapłaty;

2)541 637,38 zł (pięćset czterdzieści jeden tysięcy sześćset trzydzieści siedem złotych trzydzieści osiem groszy) z odsetkami ustawowymi za opóźnienie:

·od kwoty 41 644 zł 42 gr od 18 kwietnia 2018 r. do dnia zapłaty,

·od kwoty 46 128 zł 46 gr od 18 kwietnia 2018 r. do dnia zapłaty,

·od kwoty 44 640 zł 44 gr od 22 maja 2018 r. do dnia zapłaty,

·od kwoty 46 128 zł 46 gr od 23 czerwca 2018 r. do dnia zapłaty,

·od kwoty 44 640 zł 44 gr od 20 lipca 2018 r. do dnia zapłaty,

·od kwoty 46 128 zł 46 gr od 22 sierpnia 2018 r. do dnia zapłaty,

·od kwoty 44 640 zł 44 gr od 18 września 2018 r. do dnia zapłaty,

·od kwoty 44 640 zł 44 gr od 17 października 2018 r. do dnia zapłaty,

·od kwoty 46 128 zł 46 gr od 27 listopada 2018 r. do dnia zapłaty,

·od kwoty 44 640 zł 44 gr od 21 grudnia 2018 r. do dnia zapłaty,

·od kwoty 46 128 zł 46 gr od 22 stycznia 2019 r. do dnia zapłaty,

·od kwoty 46 128,46 zł od 15 lutego 2019 r. do dnia zapłaty;

W uzasadnieniu wyroku z 21 stycznia 2021 r. Sąd ustalił, co następuje: Pan (dalej również: „Pozwany”, „Firma …”) zawarł 25 sierpnia 2017 r. z … Sp. z o.o. w … umowę zlecenie, w której strony określiły cenę za nadzór dwóch pracowników nad realizacją robót konstrukcyjnych, tj. Kierownika Robót oraz Inżyniera Budowy na 20 000 zł miesięcznie netto - na okres dwóch miesięcy. Za wynajem sprzętu, tj. dwóch żurawi wieżowych wraz z operatorem, deskowań ściennych i stropowych znajdujących się na budowie, strony określiły ryczałtową cenę na kwotę 45 000 zł miesięcznie netto - na okres dwóch miesięcy. W przypadku zapotrzebowania na większą ilość sprzętu lub wydłużenia terminu wynajmu obowiązywać miały ceny rynkowe. Do obowiązków Kierownika Robót oraz Inżyniera Budowy należało w szczególności rozliczenie i zwrot szalunków wynajętych przez firmie … Sp. z o.o. Warunkiem zapłaty było każdorazowo dostarczenie prawidłowo wystawionej faktury VAT. Ponad przedmiot zlecenia Pozwany zobowiązał się do uregulowania zobowiązań za firmę … Sp. z o. o. (będącą generalnym wykonawcą ... inwestycji Firmy …), wynikających z wymienionych w porozumieniu faktur. Zapłata kwoty 200 000 zł netto wyczerpywała wszelkie roszczenia firmy … Sp. z o.o. (będącej podwykonawcą ... na inwestycji firmy …) względem firmy … Sp. z o.o.

… Sp. z o.o. nie otrzymała za wykonywanie tychże robót zapłaty, lecz zapłata nastąpiła na rzecz … Sp. z o.o.

Kwotę 200 000 zł Pozwany zobowiązał się zapłacić w następujących terminach:

·50 000 zł netto w terminie do 1 września 2017 r.,

·50 000 zł netto w terminie 15 września 2017 r. - pod warunkiem końcowego zinwentaryzowania szalunków firmy … na budowie,

·50 000 zł netto po demontażu i wywozie żurawi oraz zbędnego sprzętu: jeżeli Firma … stwierdzi, że potrzebuje żurawi do prac na budowie, to termin płatności upływa z 15 września 2017 r.,

·50 000 zł w terminie do 15 października 2017 r. pod warunkiem końcowego uzgodnienia salda najmu szalunków firmy … na dzień 15 października 2017 r.

Załącznik do umowy zlecenia z 25 sierpnia 2017 r. przedstawiał zestawienie sprzętu będącego na budowie a niezbędnego do zakończenia prac żelbetowych. W porozumieniu z 31 sierpnia 2017 r. Pozwany, … Sp. z o.o. w … i … Sp. z o.o. w … uzgodniły, że Pozwany zapłaci z tytułu faktur wystawionych przez … Sp. z o.o., a niezapłaconych przez … Sp. z o.o. ugodowo kwotę netto 200 000 zł w następujących terminach:

·50 000 zł netto w terminie do 1 września 2017 r.,

·50 000 zł netto w terminie 15 września 2017 r. – pod warunkiem końcowego zinwentaryzowania szalunków firmy … na budowie,

·50 000 zł netto po demontażu i wywozie żurawi oraz zbędnego sprzętu: jeżeli Pozwany stwierdzi, że potrzebuje żurawi do prac na budowie, to termin płatności upływa z dniem 15 września 2017 r.,

·50 000 zł w terminie do 15 października 2017 r. pod warunkiem końcowego uzgodnienia salda najmu szalunków firmy … na dzień 15 października 2017 r.

31 sierpnia 2018 r. pomiędzy … Sp. z o.o. a powodem została zawarta umowa przelewu wierzytelności, na mocy którą … Sp. z o.o. przelała na Powoda wierzytelności:

a)wierzytelności z umowy zlecenia z 25 sierpnia 2017 r. na realizację inwestycji … w … przy ul. … wraz z odsetkami, wynikające z faktur, wystawionych przez … Sp. Z o.o.:

·… z 31 sierpnia 2017 r. na kwotę 4 278 zł 26 gr,

·… z 31 sierpnia 2017 r. na kwotę 7 141 zł 93 gr,

·… z 30 września 2017 r. na kwotę 22 960 zł 04 gr,

·… z 30 września 2017 r. na kwotę 51 600 zł,

b)wierzytelności wynikające z § 2 pkt 3 i pkt 4 porozumienia z 31 sierpnia 2017 r., na łączną kwotę 100 000 zł wraz z odsetkami,

c)wierzytelności wraz z odsetkami, wynikające z księgowych not obciążeniowych wystawionych w związku z korzystaniem ze sprzętu będącego w dyspozycji cedenta przez Powoda bez podstawy prawnej do stycznia 2018 r., tj. z:

·noty obciążeniowej nr … z 12 października 2017 r. na kwotę 3 529 zł 34 gr,

·noty obciążeniowej nr … z 31 października 2017 r. na kwotę 47 555 zł 11 gr,

·noty obciążeniowej nr … z 30 listopada 2017 r. na kwotę 46 021 zł 08 gr,

·noty obciążeniowej nr … z 31 grudnia 2017 r. na kwotę 47 555 zł 11 gr,

·noty obciążeniowej nr … z 31 stycznia 2018 r. na kwotę 4 755 zł 12 zł,

d)wierzytelności przyszłe z ewentualnymi przyszłymi odsetkami, związane z dalszym użytkowaniem sprzętu należącego lub będącego w dyspozycji cedenta przez Powoda bez podstawy prawnej. Ostatni żuraw wynajmowany od Pozwanego został zdemontowany na budowie prowadzonej przez Powoda nie później niż w październiku 2017 r.

Nie później niż w listopadzie 2017 r. nastąpiło rozliczenie firmy … Sp. z o.o. Zakończenie robót nastąpiło w 2018 r. Na ustalenie powyższego stanu faktycznego Sąd Okręgowy w ... XIV Wydział Gospodarczy, sygn. akt … , przytoczył następujące dowody: odpis umowy zlecenie z 5 sierpnia 2017 r., spisu elementów … , porozumienie z 31 sierpnia 2017 r., umowy przelewu wierzytelności z 31 stycznia 2018 r., faktur o numerach … i … z 31 sierpnia 2017 r., … , … z 30 września 2017 r., not księgowych obciążeniowych z załącznikami - nr 15 z 10 października 2017 r., nr 20 z 31 października 2017 r., nr 21 z 30 listopada 2017 r., nr 22 z 31 grudnia 2017 r., nr … z 31 stycznia 2018 r., nr …, nr … z 3 kwietnia 2018 r., nr … z 7 maja 2018 r., nr … z 8 czerwca 2018 r., nr … z 5 lipca 2018 r., nr … z 7 sierpnia 2018 r., nr … z 3 września 2018 r., nr … z 2 października 2018 r., nr … z 12 listopada 2018 r., nr … z 6 grudnia 2018 r., nr … z 7 stycznia 2019 r., nr … z 31 stycznia 2019 r., opinia biegłego (k. ... akt), zeznania świadków: …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, przesłuchanie stron (k. ... akt).

Sąd przyjął, że roszczenie … Sp. z o.o. jest w przeważającej części uzasadnione. Zlecenie z 25 sierpnia 2017 r., podpisane przez Pozwanego, wymienia zestawienie sprzętu będącego na budowie a niezbędnego do dokończenia robót żelbetowych jako załącznik. Ponadto, w punkcie 2 zlecenia zostały określone ceny m.in. za wynajem deskowań ściennych i stropowych, znajdujących się na budowie. W tej sytuacji, zdaniem Sądu, twierdzenie Pozwanego o braku załącznika do umowy, czy braku deskowań jest sprzeczne z umową, którą sam podpisał. Ponadto, zarówno jego zeznania, jak i zeznania świadków w tym zakresie twierdzących, że elementów tych nie było, są zeznaniami ponad osnowę dokumentu, w rozumieniu art. 247 k.p.c. Sąd dowody te dopuścił, gdyż nie doprowadziło to do obejścia przepisów o formie zastrzeżonej pod rygorem nieważności, choć miał zdecydowane wątpliwości, czy istnieje podstawa do uznania tego za konieczne ze względu na szczególne okoliczności sprawy. Niemniej jednak złożonym zeznaniom w zakresie zaprzeczającym obecności na budowie Powoda elementów wymienionych jako przedmiot wynajmu w zleceniu z 25 sierpnia 2017 r. nie dał wiary. Pozwany bowiem umowę (zlecenie) co do ich wynajmu podpisał.

Zdaniem Sądu należało wskazać, że do pisma procesowego Powoda z 10 maja 2019 r. został dołączony cały szereg dokumentów potwierdzających zarówno obecność elementów … Sp. z o.o. na budowę. Jedynym dokumentem mogącym zostać uznanym za załącznik do zlecenia z 25 sierpnia 2017 r. jest spis elementów …, załączony do pozwu. Powołanie się przez Pozwanego na okoliczność, że nie podpisał, czy też nie parafował tego dokumentu, wobec wskazania go w podpisanym przez niego zleceniu jako załącznik oraz wobec braku przeciwstawienia mu jakiegokolwiek innego dokumentu, nieznajdujące uzasadnienia w treści podpisanej przez Pozwanego umowy zaprzeczenie istnieniu takiego dokumentu i wynajmowaniu elementów, nie może zostać uznane za wystarczające do podważenia prawidłowości spisu. Dlatego też zasadne było (zdaniem Sądu) rozliczenie na jego podstawie zarówno za najem, jak i bezumowne korzystanie ze sprzętu w sytuacji, gdy biegły potwierdził prawidłowość zastosowanych przez Powoda stawek. Zdaniem Sadu istotne jest, komu przysługiwał status wynajmującego, czy też następcy prawnego wynajmującego, gdyż to ta osoba ma prawo do czynszu, a przy niewykonaniu obowiązku zwrotu rzeczy najętej (art. 675 Kodeksu cywilnego) - także do zwrotu wynajmującemu kwot stanowiących wartość dalszego używania przedmiotu najmu. W tym kontekście należy przywołać umowę przelewu wierzytelności z 31 stycznia 2018 r., która wyraźnie przenosiła na Powoda wierzytelności przyszłe związane dalszym użytkowaniem sprzętu zarówno należącego do cedenta, jak i będącego jedynie w jego dyspozycji. Wypowiedzenie zlecenia przez Pozwanego, nie zwalnia go od obowiązku zapłaty także za wykonywany nadzór. Ponadto zlecenie z 25 sierpnia 2017 r. było w istocie umową mieszaną, zawierającą także elementy umowy najmu, dlatego należy uznać, że wypowiedzenie nie mogło odnieść skutku przynajmniej w zakresie, w jakim umowa z 25 sierpnia 2017 r. zawierała elementy najmu. Zwłaszcza, że wymienione w niej deskowania ścienne i stropowe nie zostały Powodowi zwrócone. Sąd uznał, że - wbrew stanowisku Pozwanego - zostały spełnione warunki płatności kwot po 50 000 zł, wymienionych w § 2 punktach 3 i 4 porozumienia z 31 sierpnia 2017 r. Punkt 3 stanowił, że kwota 50 000 zł będzie płatna w terminie - po demontażu i wywozie żurawi oraz zbędnego sprzętu; jeśli jednak zleceniodawca stwierdzi, że potrzebuje żuraw do jego prac na budowie, to termin płatności do 15 września 2017 r. Postępowanie dowodowe nie wykazało takiego stwierdzenia Powoda, zatem kwota 50 000 zł powinna zostać zapłacona po demontażu i wywozie żurawi. Kwestia „zbędnego sprzętu” nie może być brana pod uwagę w sytuacji, gdy Powód twierdzi, że takiego sprzętu nie było i odmówił jego wydania. Odmowa zapłaty kwoty z tego tytułu byłaby bezskuteczna, skoro to Powód sprzętu nie zwrócił (pozostaje w takim przypadku też wątpliwość, czy w tej sytuacji można go uznać za sprzęt zbędny). Niemniej jednak sam Pozwany zeznał, że na początku października został zdemontowany ostatni żuraw. W tej sytuacji zasadne jest zasądzenie odsetek od kwoty 50 000 zł od 5 października 2017 r., za pozbawione podstaw należy uznać zaś roszczenie odsetkowe za okres wcześniejszy, dlatego Sąd w tej części powództwo oddalił. Podobnie Sąd za wymagalną uznał kwotę 50 000 zł z § 2 punktu 4 porozumienia. Z porozumienia - wbrew stanowisku Pozwanego - nie wynika, przez kogo miało zostać dokonane końcowe uzgodnienie salda najmu szalunków firmy … . Z powyższych względów Sąd uwzględnił żądanie pozwu w zasadniczej części, oddalając je częściowo tylko co do odsetek. Jako podstawę rozstrzygnięcia Sąd wskazał art. 224 § 1, art. 225 (przepisy regulujące samoistne posiadanie), art. 659 § 1, art. 675 § 1 (przepisy o najmie) w zw. z art. 471, art. 735 § 1 (przepisy o zleceniu), art. 481 § 1 i § 2 Kodeksu cywilnego oraz art. 7 ust. 1 pkt 1 ustawy o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom w transakcjach handlowych. 24 lipca 2023 r. Sąd Apelacyjny w … Wydział V Cywilny, sygn. akt … oddalił apelację … . Ponadto należy wskazać, że 29 kwietnia 2019 r. Powiatowy Inspektor Nadzoru Budowlanego w … wydał decyzję nr … o pozwoleniu na użytkowanie ... przy ulicy … w … .

W uzupełnieniu wniosku doprecyzował Pan, że powództwo przeciw Panu wniosła … Sp. z o.o. na podstawie cesji zawartej ze spółką … Sp. z o.o. Spór przed Sądem oparty był o zlecenie z 25 sierpnia 2017 r., zawarte pomiędzy Panem i … Sp. z o.o. oraz bezumowne korzystanie ze sprzętu znajdującego się na budowie … w …, którego inwestorem był Pan, przy czym sprzęt był początkowo przedmiotem umowy zlecenia z 25 sierpnia 2017 r., wymieniony w załączniku do zlecenia z 25 sierpnia 2017 r.

Został Pan pozwany, gdyż kwestionowano wykonanie zlecenia z 25 sierpnia 2017 r. oraz kwestionowano korzystanie ze sprzętu wymienionego w załączniku, gdyż załącznik do zlecenia z 25 sierpnia 2017 r. nie był podpisany przez Pana. W sprawie zapadł wyrok z 4 grudnia 2020 r. Sądu Okręgowego w … Wydział XIV Gospodarczy, sygn. akt XIV … (wyrok jest prawomocny, gdyż została oddalona Pana apelacja wyrokiem z 24 lipca 2023 r. Sądu Apelacyjnego w … Wydział V Cywilny, sygn. akt …).

Prowadzi Pan działalność od 29 marca 1978 r., w następującym zakresie :

·41.20.Z - roboty budowlane związane ze wznoszeniem budynków mieszkalnych i niemieszkalnych,

·41.20.Z - roboty budowlane związane ze wznoszeniem budynków mieszkalnych i niemieszkalnych,

·08.11.Z - wydobywanie kamieni ozdobnych oraz kamienia dla potrzeb budownictwa, skał wapiennych, gipsu, kredy i łupków,

·08.12.Z - wydobywanie żwiru i piasku; wydobywanie gliny i kaolinu,

·08.99.Z - pozostałe górnictwo i wydobywanie, gdzie indziej niesklasyfikowane,

·09.90.Z - działalność usługowa wspomagająca pozostałe górnictwo i wydobywanie,

·23.69.Z - produkcja pozostałych wyrobów z betonu, gipsu i cementu,

·23.70.Z - cięcie, formowanie i wykańczanie kamienia,

·23.99.Z - produkcja pozostałych wyrobów z mineralnych surowców niemetalicznych, gdzie indziej niesklasyfikowana,

·25.11.Z - produkcja konstrukcji metalowych i ich części,

·25.12.Z - produkcja metalowych elementów stolarki budowlanej,

·25.61.Z - obróbka metali i nakładanie powłok na metale,

·25.62.Z - obróbka mechaniczna elementów metalowych,

·25.91.Z - produkcja pojemników metalowych,

·25.92.Z - produkcja opakowań z metali,

·25.93.Z - produkcja wyrobów z drutu, łańcuchów i sprężyn,

·25.94.Z - produkcja złączy i śrub,

·25.99.Z - produkcja pozostałych gotowych wyrobów metalowych, gdzie indziej niesklasyfikowana,

·41.10.Z - realizacja projektów budowlanych związanych ze wznoszeniem budynków,

·42.11.Z - roboty związane z budową dróg i autostrad,

·42.13.Z - roboty związane z budową mostów i tuneli,

·42.21.Z - roboty związane z budową rurociągów przesyłowych i sieci rozdzielczych,

·42.91.Z - roboty związane z budową obiektów inżynierii wodnej,

·42.99.Z - roboty związane z budową pozostałych obiektów inżynierii lądowej i wodnej, gdzie indziej niesklasyfikowane,

·43.12.Z - przygotowanie terenu pod budowę,

·43.13.Z - wykonywanie wykopów i wierceń geologiczno-inżynierskich,

·43.21.Z - wykonywanie instalacji elektrycznych,

·43.29.Z - wykonywanie pozostałych instalacji budowlanych

·43.31.Z - tynkowanie,

·43.32.Z - zakładanie stolarki budowlanej,

·43.33.Z - posadzkarstwo; tapetowanie i oblicowywanie ścian,

·43.34.Z - malowanie i szklenie,

·43.39.Z - wykonywanie pozostałych robót budowlanych wykończeniowych,

·43.91.Z - wykonywanie konstrukcji i pokryć dachowych,

·43.99.Z - pozostałe specjalistyczne roboty budowlane, gdzie indziej niesklasyfikowane,

·45.11.Z - sprzedaż hurtowa i detaliczna samochodów osobowych i furgonetek,

·45.19.Z - sprzedaż hurtowa i detaliczna pozostałych pojazdów samochodowych, z wyłączeniem motocykli,

·45.20.Z - konserwacja i naprawa pojazdów samochodowych, z wyłączeniem motocykli,

·45.31.Z - sprzedaż hurtowa części i akcesoriów do pojazdów samochodowych, z wyłączeniem motocykli,

·45.32.Z - sprzedaż detaliczna części i akcesoriów do pojazdów samochodowych, z wyłączeniem motocykli,

·46.76.Z - sprzedaż hurtowa pozostałych półproduktów,

·46.77.Z - sprzedaż hurtowa odpadów i złomu,

·46.90.Z - sprzedaż hurtowa niewyspecjalizowana,

·49.41.Z - transport drogowy towarów,

·49.42.Z - działalność usługowa związana z przeprowadzkami,

·55.10.Z - hotele i podobne obiekty zakwaterowania,

·55.20.Z - obiekty noclegowe turystyczne i miejsca krótkotrwałego zakwaterowania,

·55.90.Z - pozostałe zakwaterowanie,

·68.20.Z - wynajem i zarządzanie nieruchomościami własnymi lub dzierżawionymi,

·68.31.Z - pośrednictwo w obrocie nieruchomościami,

·77.12.Z - wynajem i dzierżawa pozostałych pojazdów samochodowych, z wyłączeniem motocykli.

·77.32.Z - wynajem i dzierżawa maszyn i urządzeń budowlanych.

Prowadzi Pan pełną księgowość dla celów działalności gospodarczej. Koszty uzyskania przychodów rozliczane są metodą memoriałową.

Wierzytelności zasądzone wyrokiem z 4 grudnia 2020 r. Sądu Okręgowego w … Wydział XIV Gospodarczy, sygn. akt … nie stanowią zadośćuczynienia, kary umownej i odszkodowania, lecz stanowią zapłatę z tytułu zlecenia z 25 sierpnia 2017 r. (którą Sąd określił jako umowę mieszaną) na podstawie art. 659 § 1 Kodeksu cywilnego, art. 675 § 1 Kodeksu cywilnego, w związku z art. 471 Kodeksu cywilnego i art. 735 § 1 Kodeksu cywilnego oraz bezumownego korzystania na podstawie przepisów art. 224 § 1 Kodeksu cywilnego oraz art. 225 Kodeksu cywilnego.

Wyrokiem Sądu został Pan zobowiązany do zapłaty w związku z umową zlecenia z 25 sierpnia 2017 r., określoną przez Sąd jako umowa mieszana zlecenia i najmu oraz posiadaniem samoistnym (art. 224 § 1 Kodeksu cywilnego i art. 225 Kodeksu cywilnego), będącym konsekwencją wypowiedzenia umowy zlecenia z 25 sierpnia 2017 r. przez Pana, a także w związku z porozumieniem z 31 sierpnia 2017 r., zawartym pomiędzy Panem i … Sp. z o.o. (porozumienie o zapłacie za wykonywane roboty budowlane przez … Sp. z o.o. była podwykonawcą … Sp. z o.o., na inwestycji … w …, którego był Pan inwestorem.

Nie dokonał Pan w terminie transakcji handlowych wskazanych we wniosku, gdyż wypowiedział Pan umowę zlecenia z 25 sierpnia 2017 r. i kwestionował wniesienie sprzętu na budowę przez … Sp. z o.o. Opóźnienie w płatnościach nie jest wynikiem ewidentnej winy umyślnej w Pana działaniach. Wierzytelności wskazane we wniosku nie wynikały z wady wykonanej usługi. Sąd nie wskazywał na takie okoliczności, jak niestaranność lub niedbałość w wykonaniu usługi.

Wskazane we wniosku należności wynikały z umowy zlecenia z 25 sierpnia 2017 r., które Sąd określił jako umowa mieszana zlecenia i najmu, porozumienia z 30 sierpnia 2017 r. zawartego pomiędzy podwykonawcą a inwestorem, dotyczącego rozliczenia robót budowlanych na budowie … w … oraz przepisów art. 224 § 1 Kodeksu cywilnego i art. 225 Kodeksu cywilnego, sprzętu wniesionego na budowę … w …, wykorzystywanego do końca budowy (deskowania wykorzystywane do budowy elementów żelbetowych).

Wierzytelności zostały spłacone bezpośrednio po wydaniu wyroku przez Sąd Apelacyjny w … Wydział V Cywilny w następujących dniach : 3 i 4 sierpnia 2023 r.

Do kosztów uzyskania przychodów … chce zaliczyć należności główne w kwocie 919 893,37 zł z tytułu zlecenia z 25 sierpnia 2017 r., porozumienia z dnia 31 sierpnia 2017 r. oraz bezumownego korzystania lub najmu sprzętu na budowie (deskowania wykorzystywane do budowy elementów żelbetowych na … w …) do końca budowy, to jest do dnia oddania 31 stycznia 2019 r.

Celem wykazania jaki będzie związek ponoszonych wydatków na spłatę wierzytelności z uzyskiwanymi przez Pana, w okresie którego dotyczy wniosek, przychodami lub ich zachowaniem albo zabezpieczeniem źródła przychodów podał Pan, że wskazane koszty uzyskania przychodów miały bezpośredni związek z przychodem z tytułu sprzedaży mieszkań wchodzących w inwestycję o nazwie … w …, gdyż dotyczyły powstania …, którego … Sp. z o.o. była najpierw podwykonawcą, później wykonawcą oraz posiadaczem sprzętu wniesionego na budowę … .

Podjął Pan próbę obrony przed dochodzonymi żądaniami przez wierzyciela, poprzez złożenie pism procesowych, w tym apelacji oraz zamierza Pan wnieść skargę kasacyjną do Sądu Najwyższego. … Sp. z o.o. nie przelała wierzytelności na Pana, lecz na firmę … Sp. z o.o., a firma … Sp. z o.o. dochodziła przelanych wierzytelności od Pana. Wierzytelności wskazane we wniosku nie uległy przedawnieniu, ani ich nie umorzono.

Pytanie

Czy może Pan zasadzoną wierzytelność główną w kwocie 919 893 zł 37 gr (dziewięćset dziewiętnaście tysięcy osiemset dziewięćdziesiąt trzy złote i 37 groszy) wraz z odsetkami (zapłacone) zaliczyć do kosztów uzyskania przychodu?

Pana stanowisko w sprawie

Uzasadnione jest przyjęcie, że powyższe kwoty zasądzone wyrokiem Sądu Okręgowego w … , w części stanowiącej wierzytelności główne, w łącznej kwocie 919 893 zł 37 gr (dziewięćset dziewiętnaście tysięcy osiemset dziewięćdziesiąt trzy złote i 37 groszy) stanowią koszty uzyskania przychodu przy realizacji inwestycji … w … , albowiem dotyczą one wynagrodzenia związanego z realizacją budowy z tytułu umów: podwykonawstwa robót budowalnych, zlecenia, najmu oraz bezumownego korzystania ze sprzętu, objętego załącznikiem do zlecenia z 25 sierpnia 2017 r., a to na podstawie przepisu art. 22 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, albowiem wskazane podstawy prawne wyroku Sądu Okręgowego w … z 4 grudnia 2020 r. Wydział XIV Gospodarczy, sygn. akt …, czyli roboty podwykonawcze … Sp. z o. o, zlecenie z 25 sierpnia 2017 r., najem z 25 sierpnia 2017 r. oraz bezumowne korzystanie ze sprzętu do 31 stycznia 2018 r. nie zostały wyłączone z kosztów uzyskania przychodu na podstawie przepisu art. 23 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z przepisem art. 22 ust. 1 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2647 ze zm.):

Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie zawiera wykazu wydatków, który przesądzałby o ich zaliczeniu do kosztów uzyskania przychodów, zatem przyjmuje się, że kosztami uzyskania przychodów są wszelkie racjonalnie uzasadnione wydatki związane z prowadzoną działalnością, których celem jest osiągnięcie przychodów lub zabezpieczenie albo zachowanie źródła przychodów tak, aby to źródło przynosiło przychody także w przyszłości. W takim ujęciu kosztami tymi będą zarówno wydatki pozostające w bezpośrednim związku z uzyskanymi przychodami, jak i pozostające w związku pośrednim, jeżeli zostanie wykazane, że zostały w sposób racjonalny poniesione w celu uzyskania przychodów (w tym dla zagwarantowania funkcjonowania źródła przychodów), nawet wówczas gdyby z obiektywnych powodów przychód nie został osiągnięty.

Wyrażenie „w celu osiągnięcia przychodów” zawarte we wskazanym art. 22 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oznacza, że nie wszystkie wydatki ponoszone przez podatnika w związku z osiąganiem przychodów podlegają odliczeniu od podstawy opodatkowania. Należy zauważyć, że przez sformułowanie „w celu” należy rozumieć dążenie do osiągnięcia jakiegoś stanu rzeczy (przychodu), a dążenie podatnika ma przymiot „celowości”, jeżeli na podstawie dostępnej wiedzy o związkach przyczynowo-skutkowych można zasadnie uznać, że poniesiony koszt może przynieść oczekiwane następstwo (przychód).

W związku z powyższym, kosztem uzyskania przychodu są wszelkie wydatki, których poniesienie pozostaje w związku przyczynowo-skutkowym z uzyskaniem przychodu z danego źródła, bądź też zachowaniem albo zabezpieczeniem źródła przychodu i nie są wymienione w art. 23 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W świetle powyższego uznać więc należy, że aby wydatek poniesiony przez podatnika stanowił dla niego koszt uzyskania przychodu, muszą być spełnione następujące warunki:

·został poniesiony przez podatnika, tj. w ostatecznym rozrachunku musi on zostać pokryty z zasobów majątkowych podatnika (nie stanowią kosztu uzyskania przychodu podatnika wydatki, które zostały poniesione na działalność podatnika przez osoby inne niż podatnik),

·jest definitywny (rzeczywisty), tj. wartość poniesionego wydatku nie została podatnikowi w jakikolwiek sposób zwrócona,

·pozostaje w związku z prowadzoną przez podatnika działalnością gospodarczą,

·poniesiony został w celu uzyskania, zachowania lub zabezpieczenia przychodów lub może mieć wpływ na wielkość osiągniętych przychodów,

·został właściwie udokumentowany,

·nie może znajdować się w grupie wydatków, których zgodnie z art. 23 ust. 1 ww. ustawy nie uważa się za koszty uzyskania przychodów.

W myśl art. 23 ust. 1 pkt 17 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Stosownie do art. 23 ust. 1 pkt 41 powyższej ustawy:

Zauważyć należy, że zgodnie z treścią art. 23 ust. 1 pkt 32 ww. ustawy:

Zatem, odsetki z tytułu nieterminowo regulowanych zobowiązań wywołują skutki podatkowe z chwilą ich faktycznej zapłaty. 

Uznanie danego wydatku za koszt uzyskania przychodów jest możliwe tylko wtedy, gdy z prawidłowo i rzetelnie udokumentowanych zdarzeń wynika ponad wszelką wątpliwość, że jest to wydatek celowy i racjonalnie uzasadniony. To podatnik zobowiązany jest wykazać nie tylko fakt poniesienia danego wydatku, ale także jego celowość i racjonalność. Należy zatem podkreślić, że o tym co jest celowe i potrzebne w prowadzonej działalności, decyduje podmiot prowadzący tę działalność, a nie organ podatkowy. Na podatniku spoczywa zatem obowiązek wykazania związku poniesionych kosztów z prowadzoną działalnością, w tym okoliczności, że ich poniesienie ma wpływ na wysokość osiągniętych przychodów.

Przy czym, związek przyczynowy między poniesieniem wydatku a osiągnięciem przychodu, bądź zachowaniem lub zabezpieczeniem jego źródła należy oceniać indywidualnie w stosunku do każdego wydatku. Z oceny tego związku powinno wynikać, że poniesiony wydatek obiektywnie może przyczynić się do osiągnięcia przychodu, bądź służyć zachowaniu lub zabezpieczeniu źródła przychodów.

Koszty uzyskania przychodów nie są kosztami uzyskania jakichkolwiek przychodów, lecz zawsze związane są z uzyskaniem przychodu z konkretnego źródła. Koszty uzyskania przychodu z danego źródła pomniejszają przychody z tego właśnie źródła. Koszty te są zatem ściśle i funkcjonalnie przyporządkowane do danego źródła przychodów.

Co warte podkreślenia w kontekście niniejszej sprawy, jednym z warunków zaliczenia danego wydatku do kosztów uzyskania przychodu jest poniesienie go w celu uzyskania przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodu w związku z wykonywaną działalnością gospodarczą.

Wskazane we wniosku wydatki na spłatę wierzytelności zasądzonych prawomocnym wyrokiem sądu wynikające z umowy zlecenia oraz bezumownego korzystania lub najmu sprzętu na budowie nie zostały wprost wymienione w art. 23 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w katalogu wydatków wyłączonych z kosztów uzyskania przychodów. Jednak fakt, że dany wydatek nie został ujęty w art. 23 ust. 1 tej ustawy, nie uprawnia do automatycznego przyjęcia domniemania, że wszystkie pozostałe koszty, które nie są wymienione w tym przepisie, mogą być uznane za koszty uzyskania przychodów.

Zgodnie z wyrokiem NSA z 4 kwietnia 2017 r., sygn. akt II FSK 3526/16 ‒ „Niezmiennie trzeba mieć na uwadze zasadniczy kwalifikator, jakim jest wpływ wydatku na wielkość osiągniętego przychodu, zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodu. Wystąpienie tego wpływu (związku przyczynowo-skutkowego pomiędzy wydatkiem a przychodem) należy oceniać (badać) ad casum.”

W konsekwencji, kwestia kwalifikacji poniesionych wydatków do kosztów uzależniona jest od wykazania przez podatnika związku przyczynowo-skutkowego, czyli udowodnienia, że wydatek został poniesiony w celu osiągnięcia przychodu lub zachowania albo zabezpieczenia źródła tego przychodu.

Do wskazanego związku przyczynowo-skutkowego NSA odniósł się także w wyroku z 8 sierpnia 2017 r., sygn. akt II FSK 1859/15, gdzie stwierdził, że „Kryterium celowości nie wyznacza w sposobu ostry granicy pozwalającej odróżnić wydatki, które można uznać za koszy uzyskania przychodów, od tych które już nimi nie są. Niemniej jednak kryterium to nie może służyć rekomendowaniu otwartego ciągu zdarzeń, tworząc w ten sposób niekończący się związek skutkowo-przyczynowy.”

W doktrynie wskazuje się, że zwrot „w celu uzyskania przychodu” nie powinien być interpretowany zbyt szeroko. Możność uzyskania przychodu przez dokonanie danego wydatku powinna być oceniana z uwzględnieniem zasad doświadczenia życiowego i praktyki obrotu gospodarczego. Nie jest bowiem wykluczone, że dany wydatek teoretycznie może się przyczynić do uzyskania przychodu, niemniej jednak faktycznie jest on obojętny dla uzyskiwania przychodu. W praktyce występują bowiem sytuacje, w których podatnicy zaliczają do kosztów uzyskania przychodów wydatki, które przeznaczone są na realizację ich potrzeb osobistych, a ich możność przyczynienia się do powstania przychodu jest czysto teoretyczna.

Skoro zatem jednym z warunków zaliczenia danego wydatku do kosztów uzyskania przychodu jest poniesienie go w celu uzyskania przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodu, kryterium uznania danego wydatku za koszt uzyskania przychodu sprowadza się w istocie do ustalenia, czy mógł się on potencjalnie przyczynić do osiągnięcia przychodów lub zabezpieczenia źródła przychodów bez względu na to, czy ów skutek się ziści. Wykazywany związek przyczynowo-skutkowy powinien mieć charakter obiektywny.

Z opisu wniosku wynika, że 4 grudnia 2020 r. Sąd Okręgowy w … Wydział XIV Gospodarczy, wydał wyrok uwzględniający powództwo … Sp. z o.o. o zapłatę kwot wynikających z zawartej przez Pana 25 sierpnia 2017 r. z … Sp. z o.o. w … umowy zlecenia, w której strony określiły cenę za nadzór dwóch pracowników nad realizacją robót konstrukcyjnych, tj. Kierownika Robót oraz Inżyniera Budowy na 20 000 zł miesięcznie netto - na okres dwóch miesięcy. Za wynajem sprzętu, tj. dwóch żurawi wieżowych wraz z operatorem, deskowań ściennych i stropowych znajdujących się na budowie. Strony określiły ryczałtową cenę na kwotę 45 000 zł miesięcznie netto - na okres dwóch miesięcy. Powództwo wniesione zostało przez … Sp. z o.o. na podstawie cesji zawartej ze spółką … Sp. z o.o. Został Pan pozwany, gdyż kwestionowano wykonanie zlecenia z 25 sierpnia 2017 r. oraz kwestionowano korzystanie ze sprzętu wymienionego w załączniku, gdyż załącznik do zlecenia z 25 sierpnia 2017 r. nie był podpisany przez Pana. Wyrok z 4 grudnia 2020 r. Sądu Okręgowego w … Wydział XIV Gospodarczy, jest prawomocny, gdyż została oddalona Pana apelacja wyrokiem z 24 lipca 2023 r. Sądu Apelacyjnego w … Wydział V Cywilny. Wierzytelności zasądzone wyrokiem Sądu Okręgowego w … z 4 grudnia 2020 r. nie stanowią zadośćuczynienia, kary umownej i odszkodowania, lecz stanowią zapłatę z tytułu zlecenia z 25 sierpnia 2017 r. Wyrokiem Sądu został Pan zobowiązany do zapłaty w związku z umową zlecenia z 25 sierpnia 2017 r., określoną przez Sąd jako umowa mieszana zlecenia i najmu oraz posiadaniem samoistnym (art. 224 § 1 Kodeksu cywilnego i art. 225 Kodeksu cywilnego), będącym konsekwencją wypowiedzenia umowy zlecenia z 25 sierpnia 2017 r. przez Pana, a także w związku z porozumieniem z 31 sierpnia 2017 r., zawartym pomiędzy Panem i … Sp. z o.o. (porozumienie o zapłacie za wykonywane roboty budowlane przez …Sp. z o.o. była podwykonawcą … Sp. z o.o., na inwestycji … w …, którego inwestorem był Pan. Nie dokonał Pan w terminie transakcji handlowych wskazanych we wniosku, gdyż wypowiedział Pan umowę zlecenia z 25 sierpnia 2017 r. i kwestionował wniesienie sprzętu na budowę przez … Sp. z o.o. Opóźnienie w płatnościach nie jest wynikiem ewidentnej winy umyślnej w Pana działaniach. Wierzytelności wskazane we wniosku nie wynikały z wady wykonanej usługi. Sąd nie wskazywał na takie okoliczności, jak niestaranność lub niedbałość w wykonaniu usługi. Po oddaleniu Pana apelacji wyrokiem Sądu Apelacyjnego w … z 24 lipca 2023 r. wierzytelności zostały spłacone w dniach : 3 i 4 sierpnia 2023 r. Do kosztów uzyskania przychodów zamierza Pan zaliczyć należności główne w kwocie 919 893,37 złotych z tytułu zlecenia z 25 sierpnia 2017 r., porozumienia z 31 sierpnia 2017 r. oraz bezumownego korzystania lub najmu sprzętu na budowie (deskowania wykorzystywane do budowy elementów żelbetowych na …w …) do końca budowy, to jest do dnia oddania 31 stycznia 2019 r. Celem wykazania jaki będzie związek ponoszonych wydatków na spłatę wierzytelności z uzyskiwanymi przez Pana, w okresie którego dotyczy wniosek, przychodami lub ich zachowaniem albo zabezpieczeniem źródła przychodów podał Pan, że wskazane koszty uzyskania przychodów miały bezpośredni związek z przychodem z tytułu sprzedaży mieszkań wchodzących w inwestycję o nazwie … w …, gdyż dotyczyły powstania …, którego … Sp. z o.o. była najpierw podwykonawcą, później wykonawcą oraz posiadaczem sprzętu wniesionego na budowę… . Podjął Pan próbę obrony przed dochodzonymi żądaniami przez wierzyciela, poprzez złożenie pism procesowych, w tym apelacji oraz zamierza wnieść skargę kasacyjną do Sądu Najwyższego. … Sp. z o.o. nie przelała wierzytelności na Pana, lecz na firmę … Sp. z o.o., a firma … Sp. z o.o. dochodziła przelanych wierzytelności od Pana. Wierzytelności wskazane we wniosku nie uległy przedawnieniu, ani ich nie umorzono.

Zgodnie z wyrokiem NSA z 16 października 2012 r. sygn. akt II FSK 430/11: „Wydatek należy oceniać mając na uwadze racjonalność określonego działania dla osiągnięcia przychodu. Poniesienie wydatku musi zatem być powiązane z prowadzoną przez podatnika działalnością gospodarczą, ukierunkowaną na uzyskanie przychodów; wydatek powinien, przynajmniej potencjalnie, wpływać na wielkość uzyskiwanych lub spodziewanych przychodów z tej działalności. Kosztowa kwalifikacja konkretnego wydatku u konkretnego podatnika musi więc uwzględniać charakter i profil prowadzonej działalności gospodarczej oraz ekonomiczną racjonalność poniesionego wydatku.”

Wydatki na spłatę wierzytelności zasądzonych prawomocnym wyrokiem Sądu Okręgowego w … z 4 grudnia 2020 r. sygn. akt … wynikające ze zlecenia z 25 sierpnia 2017 r., porozumienia z 31 sierpnia 2017 r. oraz bezumownego korzystania lub najmu sprzętu na budowie nie zostały wymienione w katalogu wydatków nieuznawanych za koszty uzyskania przychodów. Pana działania opisane we wniosku uznać należy za gospodarczo uzasadnione.

Opis stanu faktycznego pozwala stwierdzić, że wydatki wskazane we wniosku mają związek z prowadzoną przez Pana działalnością gospodarczą, a ich zapłata związana jest z szeroko pojętym ryzykiem tej działalności. Oznacza to, że zapłata wierzytelności w niniejszej sprawie zasądzonej kwoty pieniężnej może zostać uznana za koszt uzyskania przychodów.

Mając na uwadze przedstawiony opis stanu faktycznego oraz powyżej zaprezentowaną argumentację, stwierdzić należy, że faktycznie poniesione przez Pana wydatki na spłatę wskazanych we wniosku wierzytelności zasądzonych prawomocnym wyrokiem Sądu Okręgowego w … z 4 grudnia 2020 r. sygn. akt … , stanowią koszty uzyskania przychodów w rozumieniu art. 22 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Ponadto, pamiętać należy, że to na Panu, jako odnoszącemu korzyść z faktu zaliczenia wskazanych we wniosku wydatków do kosztów uzyskania przychodu, ciąży obowiązek wykazania w jakiej części wydatki te mają związek z prowadzoną przez Pana pozarolniczą działalnością gospodarczą oraz obowiązek ich właściwego udokumentowania.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Pana i stanu prawnego obowiązującego w dniu zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Przy wydawaniu niniejszej interpretacji dokonałem wyłącznie analizy okoliczności podanych we wniosku. Rolą postępowania w sprawie wydania indywidualnej interpretacji przepisów prawa podatkowego nie jest bowiem ustalanie, czy przedstawiony we wniosku stan faktyczny jest zgodny ze stanem rzeczywistym. W ramach postępowania o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego nie przeprowadzam postępowania dowodowego, lecz opieram się jedynie na stanie faktycznym przedstawionym we wniosku. Ustalenie stanu rzeczywistego stanowi domenę ewentualnego postępowania podatkowego. To na podatniku ciąży obowiązek udowodnienia w toku tego postępowania okoliczności faktycznych, z których wywodzi on dla siebie korzystne skutki prawne.

Niniejsza interpretacja indywidualna stanowi rozstrzygnięcie tylko i wyłącznie w zakresie sprawy objętej pytaniem. A zatem, nie odnosi się do innych kwestii zawartych w opisie sprawy, które nie były przedmiotem zapytania.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy  z 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zastosuje się Pan do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1648 ze zm.; dalej jako „PPSA”.

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na  adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.).