Skutki podatkowe zawarcia ugody z bankiem, w której bank dokonuje umorzenia i zwrotu części kwoty uiszczonej na poczet kredytu hipotecznego w CHF. - Interpretacja - 0115-KDIT2.4011.437.2023.1.ŁS

Shutterstock

Interpretacja indywidualna z dnia 16 października 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0115-KDIT2.4011.437.2023.1.ŁS

Temat interpretacji

Skutki podatkowe zawarcia ugody z bankiem, w której bank dokonuje umorzenia i zwrotu części kwoty uiszczonej na poczet kredytu hipotecznego w CHF.

Interpretacja indywidualna

– stanowisko prawidłowe

Szanowna Pani,

stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

13 września 2023 r. wpłynął Pani wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy możliwości zastosowania zaniechania poboru podatku. Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

9 września 2008 r. zawarła Pani wraz z mężem – S. N. – umowę kredytu na cele mieszkaniowe, A, z C S.A. w V (obecnie B S. A., dalej: „Bank”). Kredyt ten był kredytem indeksowanym do waluty obcej franka szwajcarskiego (dalej: „CHF”).

Na mocy przedmiotowej umowy Bank udzielił kredytu w wysokości 140 000 zł, która to kwota, w dniu uruchomienia kredytu została przeliczona na CHF według kursu kupna dewiz określonego w Tabeli Kursowej Banku. Na dzień uruchomienia kredytu, tj. 22 września 2008 r. określono, że zobowiązanie wobec Banku wynosi 69 762,81 CHF. Bank wydał harmonogram rat, w którym wskazano wysokość poszczególnych rat (w CHF) i daty ich wymagalności.

W oparciu o harmonogram dokonywano spłaty rat kredytu. Spłata kredytu następowała początkowo w złotówkach, tzn. wpłacano określoną kwotę pieniężną w złotych, zaś Bank przeliczał tę kwotę w oparciu o swoje Tabele Kursowe na CHF.

7 maja 2014 r. pomiędzy Panią i Pani małżonkiem a Bankiem doszło do podpisania aneksu nr 1 do umowy kredytu, na mocy którego umożliwiono dokonywanie Pani oraz Pani mężowi spłaty rat bezpośrednio w walucie CHF. Od tej daty wpłacano raty w walucie kredytu.

W związku z powzięciem wiedzy, że umowa zawiera klauzule abuzywne i może być nieważna, 24 października 2020 r. wytoczyła Pani wraz z mężem przeciwko Bankowi powództwo m. in. o:

1)ustalenie, na podstawie art. 189 Kodeksu postępowania cywilnego, że umowa kredytu jest nieważna;

2)zasądzenie od Banku na rzecz Pani i Pani męża kwoty 109 297,28 zł oraz 20 856,84 CHF, które na moment wniesienia powództwa uiścili Państwo na rzecz spornej umowy.

Zainicjowane przez Panią i Pani męża postępowanie cywilne pozostaje w toku.

W trakcie postępowania cywilnego doszło do rozmów ugodowych pomiędzy Panią i Pani mężem a Bankiem, w ramach których to rozmów doszło do wstępnego porozumienia. Obie Strony wyraziły wolę zawarcia ugody sądowej na następujących warunkach:

1)Bank umorzy pozostałą do spłaty kwotę kredytu w wysokości 11 463,53 CHF (która to kwota na dzień 10 maja 2023 r., tj. datę wstępnego porozumienia stanowiła równowartość 53 457,88 zł),

2)Bank wypłaci na Pani i Pani męża rzecz dodatkowo kwotę 56 650,10 zł tytułem rozliczenia wszelkich roszczeń wynikających ze spornej umowy, tj. tytułem zwrotu części wpłaconych przez Panią i Pani męża na poczet umowy kwot,

3)zrezygnuje Pani wraz z mężem z pozostałych roszczeń wobec Banku mogących wynikać z umowy, tj. dochodzenia od Banku pozostałych kwot, które uiścili Państwo na poczet umowy kredytu.

Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Finansów z 11 marca 2022 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe zarządza się zaniechanie poboru podatku dochodowego od osób fizycznych od kwot:

1)umorzonych osobie fizycznej wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego, w przypadku gdy kredyt mieszkaniowy został zaciągnięty na realizację jednej inwestycji mieszkaniowej, a w przypadku więcej niż jednego kredytu mieszkaniowego – gdy kredyty mieszkaniowe zostały zaciągnięte na realizację wyłącznie jednej inwestycji mieszkaniowej oraz osoba fizyczna będąca stroną umowy kredytu mieszkaniowego nie korzystała z zaniechania poboru podatku od kwot umorzonych wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego zaciągniętego na realizację innej niż określona wyżej inwestycji mieszkaniowej;

2)otrzymanych przez osobę fizyczną świadczeń z tytułu kredytu mieszkaniowego udzielonego w walucie obcej lub w złotych, lecz nominowanego lub indeksowanego do waluty obcej, w związku z powstaniem przychodu z tytułu zastosowania ujemnego oprocentowania.

Nie korzystała Pani, ani Pani mąż, dotychczas z zaniechania poboru podatku od kwot umorzonych wierzytelności z tytułu innego kredytu mieszkaniowego, w szczególności o którym mowa w rozporządzeniu Ministra Finansów z 11 marca 2022 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe.

W Pani małżeństwie obowiązuje ustrój wspólności majątkowej małżeńskiej. Kredyt został przeznaczony na zakup nieruchomości wykorzystywanej na cele mieszkaniowe. W ramach umowy występowała Pani wraz z mężem w charakterze konsumentów.

Kredyt został zaciągnięty na realizację jednej inwestycji mieszkaniowej. Razem z mężem jest Pani współwłaścicielem nieruchomości, na nabycie której został zaciągnięty kredyt.

Kredyt został zaciągnięty na zaspokojenie Pani i Pani męża celów mieszkaniowych. W samej treści podpisanej umowy kredytu znajdowało się postanowienie, że kredyt jest zaciągnięty na cele mieszkaniowe.

Kredyt został udzielony przed 15 stycznia 2015 r. przez Bank, którego działalność podlega nadzorowi państwowego organu nadzoru nad rynkiem finansowym, uprawniony do udzielania kredytów na podstawie odrębnych ustaw regulujących zasady jego funkcjonowania.

Kredyt został zabezpieczony hipoteką na nieruchomości, na której zakup został przez Panią i Pani męża zaciągnięty, czyli na nieruchomości gruntowej zabudowanej o nr Księgi wieczystej (...).

Ugoda zostanie zawarta pomiędzy B S.A. (następca prawny C S.A.), a kredytobiorcami, czyli Panią i Pani mężem. Ugoda będzie polegała na tym, że:

1)Bank umorzy pozostałą na dzień dzisiejszy do spłaty kwotę kredytu w wysokości ok. 11 463,53 CHF (która to kwota na 10 maja 2023 r. stanowiła równowartość 53 457,88 zł),

2)Bank zwróci na Pani i Pani męża rzecz dodatkowo kwotę 56 650,10 zł tytułem rozliczenia wszelkich roszczeń wynikających ze spornej umowy, tj. tytułem zwrotu części wpłaconych przez Panią i Pani męża na poczet rat spornej umowy kwot,

3)zrezygnuje Pani wraz z mężem z pozostałych roszczeń wobec Banku mogących wynikać z umowy, tj. dochodzenia od Banku pozostałych kwot, które uiścili Państwo na poczet umowy kredytu.

Na skutek porozumienia z Bankiem, Bank umorzy tę część kredytu, która pozostała Pani i Pani mężowi jeszcze do spłaty, która to kwota na 10 maja 2023 r. wynosiła 11 463,53 CHF, a oprócz tego Bank zwróci część pieniędzy, które wcześniej uiścili Państwo na poczet rat wynikających ze spornej umowy w wysokości ok. 56 650,10 zł. Na skutek ugody nie dojdzie do przewalutowania kredytu.

Umorzenie części kredytu będzie efektem wypracowanego przez Strony porozumienia, które satysfakcjonuje każdą ze stron. Nie istnieje podstawa prawna, z której wynikałaby decyzja Banku o umorzeniu części kredytu. Niemniej swoje roszczenia do Banku będące przedmiotem pozwu skierowanego do Sądu wywodzi Pani z art. 410 § 2 Kodeku cywilnego (świadczenie nienależne) tzn. domaga się od Banku zwrotu wpłat dokonanych przez Panią i Pani męża na poczet rat wynikających z umowy kredytu, albowiem wobec nieważności umowy, wpłaty te stanowią świadczenie nienależne podlegające zwrotowi.

Kwota kredytu, która zostanie przez Bank w ramach ugody umorzona to kwota jaka w dniu zawarcia ugody będzie pozostawała do spłaty. Na dzień zawarcia wstępnego porozumienia z Bankiem była to kwota 11 463,53 CHF, niemniej do czasu zawarcia ugody kwota ta będzie się zmniejszać, bowiem cały czas płaci Pani z mężem, na poczet kredytu miesięczne raty, które będą pomniejszały kwotę do umorzenia, a jednocześnie zwiększały kwotę, którą Bank zwróci na podstawie ugody.

Kwota umorzenia będzie obejmowała wyłącznie niezapłacone na dzień zawarcia ugody raty kapitałowo-odsetkowe. Umorzenie kwoty kredytu hipotecznego będzie dotyczyło wszystkich współkredytobiorców, a zatem zobowiązanie Banku z tytułu umowy kredytu wygaśnie wobec każdego z nich.

Kwota pieniężna, którą w ramach ugody Bank ma Pani i Pani mężowi zwrócić, to uzgodniona z Bankiem część kwoty, którą wcześniej, Pani razem z mężem, wpłaciła z własnych środków pieniężnych na poczet rat wynikających z harmonogramu umowy kredytu zawartej z Bankiem. Nie ma to związku z przeliczeniem kapitału powstałego do spłaty.

Pytania

1)Czy w związku z zawarciem potencjalnej ugody z Bankiem, w ramach której Bank m. in. umorzy pozostałą na dzień zawarcia ugody do spłaty kwotę wynikającą z kredytu w wysokości ok. 11 463,53 CHF, umorzona kwota (przychód) będzie objęta zwolnieniem podatkowym, o którym mowa w § 1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 11 marca 2022 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym na cele mieszkaniowe?

2)Czy w związku z zawarciem potencjalnej ugody z Bankiem, w ramach której Bank (oprócz umorzenia wierzytelności z tytułu kredytu hipotecznego) zwróci Pani część kwoty uiszczonej przez Panią wcześniej na poczet spornej umowy w wysokości ok. 56 650,10 zł, otrzymana przez Panią kwota będzie stanowić przychód i czy w związku z tym po Pani stronie powstanie zobowiązanie podatkowe w podatku dochodowym od osób fizycznych na podstawie przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych?

3)Jeśli otrzymana na podstawie ugody z Bankiem kwota zwrotu uiszczonych przez Panią wcześniej na poczet umowy środków pieniężnych może zostać uznana za przychód to, czy stanowi otrzymane przez osobę fizyczną świadczenie z tytułu kredytu mieszkaniowego udzielonego w walucie obcej lub w złotych, nominowanego lub indeksowanego do waluty obcej w związku z powstaniem przychodu z tytułu zastosowania ujemnego oprocentowania oraz czy zaistniała sytuacja będzie skutkować zaniechaniem poboru podatku na podstawie rozporządzenia Ministra Finansów z 11 marca 2022 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe?

Pani stanowisko w sprawie

Ad. 1.

Pani zdaniem, umorzenie w ramach ugody z Bankiem pozostałej do spłaty na dzień zawarcia ugody wierzytelności wynikającej z umowy kredytu nie będzie rodziło dla Pani obowiązku zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych, bowiem spełnione zostały wszystkie przesłanki do zaniechania poboru podatku określone w § 1 rozporządzenia Ministra Finansów z 11 marca 2022 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym na cele mieszkaniowe.

Ad. 2.

Pani zdaniem, wypłacona w ramach ugody z Bankiem kwota w wysokości ok. 56 650,10 zł tytułem rozliczenia roszczeń wynikających ze spornej umowy kredytu nie stanowi przychodu, albowiem w istocie stanowi zwrot części świadczeń wpłaconych przez Panią z własnych środków pieniężnych na poczet rat wynikających z harmonogramu spłat umowy kredytu.

Są to zatem Pani środki wpłacone uprzednio na poczet spornej umowy kredytu, a ich zwrot nie powoduje powstania po Pani stronie przysporzenia majątkowego, czy wzrostu Pani majątku. Pieniądze te nie są zatem przychodem w rozumieniu art. 11 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a ich uzyskanie nie powinno skutkować po Pani stronie powstaniem obowiązku podatkowego w podatku dochodowym od osób fizycznych.

Podobne stanowisko zostało zajęte przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej w indywidualnej interpretacji podatkowej z 20 stycznia 2023 r., sygn. 0115-KDIT2.4011.744.2022.1.AK.

Ad. 3.

Pani zdaniem, w razie przyjęcia, że otrzymana przez Panią na podstawie ugody sądowej kwota stanowi przychód, to przychód ten należy uznać za otrzymane przez osobę fizyczną świadczenie z tytułu kredytu mieszkaniowego udzielonego w walucie obcej lub w złotych, nominowanego lub indeksowanego do waluty obcej w związku z powstaniem przychodu z tytułu zastosowania ujemnego oprocentowania, co w konsekwencji winno doprowadzić do zaniechania poboru podatku dochodowego na podstawie § 1 ust. 2 rozporządzenia Ministra Finansów z 11 marca 2022 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe.

W istocie zawarta w ramach ugody wypłata na Pani rzecz kwoty 56 650,10 zł stanowi bowiem część nadpłaty będącej efektem stosowania przez Bank w umowie niedozwolonych postanowień umownych (klauzul abuzywnych) odnoszących się do przeliczania kursów walut na podstawie tabel kursowych.

Podobny (aczkolwiek nie tożsamy) stan faktyczny był już przedmiotem interpretacji podatkowej w sprawie 0113-KDIPT2-2.4011.136.2023.1.DA wydanej przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej, w której uznano, że wypłacona przez Bank na podstawie ugody kwota 30 000 zł tytułem zwrotu części nadpłaconej kwoty kredytu będącej efektem przewalutowania kredytu jest neutralna podatkowo.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku, jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z treścią art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2647 ze zm.):

Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Stosownie do art. 9 ust. 2 ww. ustawy:

Dochodem ze źródła przychodów, jeżeli przepisy art. 23o, art. 23u, art. 24-24b, art. 24c, art. 24e, art. 30ca, art. 30da oraz art. 30f nie stanowią inaczej, jest nadwyżka sumy przychodów z tego źródła nad kosztami ich uzyskania osiągnięta w roku podatkowym. Jeżeli koszty uzyskania przekraczają sumę przychodów, różnica jest stratą ze źródła przychodów.

Jak stanowi art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9, 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, pkt 11, art. 19, art. 25b, art. 30ca, art. 30da i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Za przychody należy zatem uznać każdą formę przysporzenia majątkowego, zarówno formę pieniężną jak i niepieniężną, w tym nieodpłatne świadczenia otrzymane przez podatnika.

Dla celów podatkowych przyjmuje się, że nieodpłatne świadczenie obejmuje każde działanie lub zaniechanie na rzecz innej osoby oraz wszystkie zdarzenia prawne i zdarzenia gospodarcze w działalności podmiotów, których skutkiem jest przysporzenie majątku innej osoby, mające konkretny wymiar finansowy.

W myśl art. 10 ust. 1 pkt 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Źródłami przychodów są inne źródła.

Stosownie do art. 20 ust. 1 ww. ustawy:

Za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, świadczenia otrzymane z tytułu umowy o pomocy przy zbiorach, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i art. 17.

Użycie w powyższym przepisie sformułowania „w szczególności”, wskazuje, że definicja przychodów z innych źródeł ma charakter otwarty i nie ma przeszkód, aby do tej kategorii zaliczyć również przychody inne niż wymienione wprost w przepisie art. 20 ust. 1 ustawy. O przychodzie podatkowym z innych źródeł będziemy mówić w każdym przypadku, kiedy u podatnika wystąpią realne korzyści majątkowe.

Na podmiotach dokonujących świadczeń z innych źródeł ciążą natomiast obowiązki informacyjne wynikające z art. 42a ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Zgodnie z tym przepisem:

Osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, osoby prawne i ich jednostki organizacyjne oraz jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, które dokonują wypłaty należności lub świadczeń, o których mowa w art. 20 ust. 1, z wyjątkiem dochodów (przychodów) wymienionych w art. 21, art. 52, art. 52a i art. 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku, od których nie są obowiązane pobierać zaliczki na podatek lub zryczałtowanego podatku dochodowego, są obowiązane sporządzić informację według ustalonego wzoru o wysokości przychodów i przesłać ją podatnikowi oraz urzędowi skarbowemu, przy pomocy którego naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania podatnika wykonuje swoje zadania, a w przypadku podatników, o których mowa w art. 3 ust. 2a, urzędowi skarbowemu, przy pomocy którego naczelnik urzędu skarbowego właściwy w sprawach opodatkowania osób zagranicznych wykonuje swoje zadania.

Z przedstawionego przez Panią opisu zdarzenia wynika, że powzięła Pani wątpliwość, czy w związku z planowanym zawarciem ugody z Bankiem, kwota umorzenia przez Bank wierzytelności z tytułu zaciągniętego w 2008 r. kredytu mieszkaniowego będzie objęta rozporządzeniem Ministra Finansów z 11 marca 2022 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe oraz czy zwrócona Pani część kwoty, uiszczonej przez Panią wcześniej na poczet spornej umowy, będzie stanowić dla Pani przychód podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Przystępując w pierwszej kolejności do oceny skutków podatkowych umorzenia Pani przez Bank wierzytelności z tytułu zaciągniętego w 2008 r. kredytu mieszkaniowego, wskazać należy, że instytucja kredytu uregulowana została przepisami ustawy z 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2324 ze zm.).

Zgodnie z treścią art. 69 ust. 1 ww. ustawy:

Przez umowę kredytu bank zobowiązuje się oddać do dyspozycji kredytobiorcy na czas oznaczony w umowie kwotę środków pieniężnych z przeznaczeniem na ustalony cel, a kredytobiorca zobowiązuje się do korzystania z niej na warunkach określonych w umowie, zwrotu kwoty wykorzystanego kredytu wraz z odsetkami w oznaczonych terminach spłaty oraz zapłaty prowizji od udzielonego kredytu.

Należy w tym miejscu wyjaśnić, że umorzenie wierzytelności następuje w przypadku zwolnienia z długu, czyli zrzeczenia się przez wierzyciela prawa do wierzytelności, bez uzyskania świadczenia ze strony dłużnika. Takie zrzeczenie się, pod warunkiem, że dłużnik je przyjmie, powoduje, że zobowiązanie wygasa.

Zgodnie bowiem z instytucją zwolnienia z długu uregulowaną w art. 508 ustawy z 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1610 ze zm.):

Zobowiązanie wygasa, gdy wierzyciel zwalnia dłużnika z długu, a dłużnik zwolnienie przyjmuje.

Tak więc, dla umorzenia wierzytelności koniecznym jest zgoda dłużnika (np. uzyskana w wyniku ugody, czy poprzez oświadczenie).

Podkreślić należy, że otrzymanie kredytu i jego spłata na warunkach przewidzianych w umowie kredytowej są obojętne podatkowo. Przychód po stronie kredytobiorcy pojawia się w przypadku, kiedy dochodzi do umorzenia kredytu, jego części lub odsetek. Wtedy bowiem kredytobiorca osiąga konkretne przysporzenie majątkowe (przychód w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych).

Tym samym, wartość umorzonej Pani kwoty wierzytelności z tytułu kredytu hipotecznego, na podstawie ugody z Bankiem, którą zamierza Pani zawrzeć, stanowić będzie dla Pani przychód w rozumieniu art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, z tytułu nieodpłatnych świadczeń, klasyfikowany do źródła, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9 w zw. z art. 20 ust. 1 ww. ustawy.

Przychód taki może skorzystać z zaniechania poboru podatku dochodowego od osób fizycznych, bowiem zgodnie z § 1 rozporządzenia Ministra Finansów z 11 marca 2022 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe:

1.Zarządza się zaniechanie poboru podatku dochodowego od osób fizycznych od kwot:

1)umorzonych osobie fizycznej wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego, w przypadku gdy:

a)kredyt mieszkaniowy został zaciągnięty na realizację jednej inwestycji mieszkaniowej, a w przypadku więcej niż jednego kredytu mieszkaniowego - gdy kredyty mieszkaniowe zostały zaciągnięte na realizację wyłącznie jednej inwestycji mieszkaniowej, oraz

b)osoba fizyczna będąca stroną umowy kredytu mieszkaniowego nie korzystała z zaniechania poboru podatku od kwot umorzonych wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego zaciągniętego na realizację innej niż określona w lit. a inwestycji mieszkaniowej;

2)otrzymanych przez osobę fizyczną świadczeń z tytułu kredytu mieszkaniowego udzielonego w walucie obcej lub w złotych, lecz nominowanego lub indeksowanego do waluty obcej, w związku z powstaniem przychodu z tytułu zastosowania ujemnego oprocentowania.

2.Kwoty wierzytelności, o których mowa w ust. 1 pkt 1, obejmują:

1)kwoty kredytu mieszkaniowego (kapitału);

2)odsetki, w tym odsetki skapitalizowane, i prowizje;

3)opłaty, jeżeli ich poniesienie przez kredytobiorcę było niezbędne do zawarcia umowy kredytu mieszkaniowego, z wyjątkiem kosztów usług dodatkowych, w szczególności ubezpieczeń.

3.W przypadku gdy kredyt mieszkaniowy został zaciągnięty również na wydatki inne niż określone w art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2021 r. poz. 1128, z późn. zm.), zaniechanie, o którym mowa w ust. 1 pkt 1, obejmuje kwotę wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego w części, w jakiej kwota kredytu mieszkaniowego zaciągniętego na wydatki określone w art. 21 ust. 25 pkt 1 tej ustawy pozostaje do całkowitej kwoty zaciągniętego kredytu mieszkaniowego.

4.W przypadku gdy kredyt mieszkaniowy został zastąpiony kredytem refinansowym lub gdy na jego spłatę został zaciągnięty kredyt konsolidacyjny, zaniechanie, o którym mowa w ust. 1 pkt 1, obejmuje odpowiednio kwotę wierzytelności z tytułu kredytu refinansowego lub konsolidacyjnego w części odpowiadającej kwocie wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego.

5.Przez jedną inwestycję mieszkaniową, o której mowa w ust. 1 pkt 1 lit. a, rozumie się inwestycję, której celem jest zaspokojenie potrzeb mieszkaniowych:

1)jednego gospodarstwa domowego albo

2)więcej niż jednego gospodarstwa domowego, w przypadku gdy osoby fizyczne mające zajmować wspólnie jeden budynek mieszkalny, nie mniej niż jedna osoba fizyczna z każdego takiego gospodarstwa, są osobami zaliczonymi do I grupy podatkowej w rozumieniu art. 14 ust. 3 pkt 1 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (Dz. U. z 2021 r. poz. 1043).

6.Przez jedno gospodarstwo domowe, o którym mowa w ust. 5, rozumie się gospodarstwo prowadzone przez osobę fizyczną zajmującą jeden lokal mieszkalny albo jeden budynek mieszkalny jednorodzinny, samodzielnie lub wspólnie z innymi osobami stale z nią zamieszkującymi i gospodarującymi.

7.W przypadku gdy stroną umowy kredytu mieszkaniowego na realizację jednej inwestycji mieszkaniowej, o której mowa w ust. 1 pkt 1 lit. a, są co najmniej dwie osoby fizyczne, zaniechanie poboru podatku, o którym mowa w ust. 1 pkt 1, ma zastosowanie wyłącznie do osób, o których mowa w ust. 1 pkt 1 lit. b.

Natomiast w myśl § 3 komentowanego rozporządzenia:

Ilekroć w rozporządzeniu jest mowa o kredycie mieszkaniowym, należy przez to rozumieć kredyt, który został:

1)udzielony przed dniem 15 stycznia 2015 r. przez podmiot, którego działalność podlega nadzorowi państwowego organu nadzoru nad rynkiem finansowym, uprawniony do udzielania kredytów na podstawie odrębnych ustaw regulujących zasady funkcjonowania takich podmiotów, oraz

2)zabezpieczony w postaci hipoteki ustanowionej na nieruchomości lub udziale w nieruchomości lub prawie wieczystego użytkowania gruntu lub udziale w takim prawie, lub spółdzielczym własnościowym prawie do lokalu mieszkalnego lub udziale w takim prawie, lub prawie do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub udziale w takim prawie, oraz

3)zaciągnięty na wydatki, o których mowa w art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Z kolei § 4 cytowanego rozporządzenia stanowi, że:

Zaniechanie, o którym mowa w § 1 i § 2, ma zastosowanie do dochodów (przychodów) uzyskanych od dnia 1 stycznia 2022 r. do dnia 31 grudnia 2024 r.

W konsekwencji stwierdzić należy, że kwota wierzytelności z tytułu kredytu hipotecznego zaciągniętego w 2008 r., która zostanie Pani umorzona przez Bank w ramach zawarcia ugody, będzie stanowić dla Pani przychód w rozumieniu art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, z tytułu nieodpłatnych świadczeń klasyfikowany do źródła, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9 w zw. z art. 20 ust. 1 ww. ustawy, podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, do którego zastosowanie znajdzie zaniechanie poboru podatku dochodowego od osób fizycznych na podstawie rozporządzenia Ministra Finansów z 11 marca 2022 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe. Przy czym zaniechanie poboru podatku dochodowego od osób fizycznych będzie miało zastosowanie wówczas gdy ugodę z Bankiem, na mocy której dojdzie do ww. umorzenia wierzytelności, zawrze Pani w okresie obowiązywania ww. rozporządzenia, tj. do 31 grudnia 2024 r.

Odnosząc się natomiast do skutków podatkowych wypłaty Pani przez Bank, kwoty pieniężnej w ramach zawarcia ugody, na którą składać się będzie kwota wpłaconych przez Panią wcześniej własnych środków pieniężnych na poczet rat wynikających z harmonogramu umowy kredytu zawartej z Bankiem, stwierdzić należy, że wypłata ta nie spowoduje po Pani stronie powstania przysporzenia majątkowego. Wypłata ta będzie dla Pani neutralna podatkowo. Tym samym z tego tytułu nie powstanie po Pani stronie przychód w rozumieniu przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, mający podlegać opodatkowaniu.

Z powyższych przyczyn, odniesienie się do pytania oznaczonego we wniosku numerem 3 stało się bezprzedmiotowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Z uwagi na to, że interpretacje prawa podatkowego wydawane są w indywidualnej sprawie zainteresowanego, co wynika z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej – niniejsza interpretacja dotyczy tylko Pani. Nie wywołuje skutków prawnych dla Pani męża, który w celu otrzymania interpretacji powinien złożyć odrębny wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego.

W odniesieniu do powołanych przez Panią interpretacji indywidualnych, stwierdzić należy, że zostały one wydane w indywidualnych sprawach i nie mają zastosowania, ani konsekwencji wiążących w odniesieniu do żadnego innego zaistniałego stanu faktycznego, czy też zdarzenia przyszłego.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pani do interpretacji.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2023 r. poz. 1634; dalej jako „PPSA”.

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa