Obowiązek podatkowy i opodatkowanie emerytury z Polski. - Interpretacja - 0114-KDIP3-2.4011.660.2023.2.JK3

ShutterStock

Interpretacja indywidualna z dnia 20 września 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0114-KDIP3-2.4011.660.2023.2.JK3

Temat interpretacji

Obowiązek podatkowy i opodatkowanie emerytury z Polski.

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest prawidłowe.

Zakres wniosku wspólnego o wydanie interpretacji indywidualnej

12 lipca 2023 r. wpłynął Państwa wniosek wspólny z 10 lipca 2023 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy obowiązku podatkowego i opodatkowania emerytury z Polski Uzupełnili go Państwo – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 5 września 2023 r. (wpływ 7 września 2023 r.).

Treść wniosku jest następująca:

Zainteresowani, którzy wystąpili z wnioskiem

1.Zainteresowany będący stroną postępowania:

(…)

2.Zainteresowana niebędąca stroną postępowania:

(...)

Opis stanu faktycznego

Wraz z żoną mieszkają Państwo od 17 lat w Wielkiej Brytanii, tam też rozliczają się Państwo w kwestiach podatkowych, gdyż jesteście Państwo tamtejszymi rezydentami podatkowymi. Od jakiegoś czasu posiadacie Państwo status osoby osiedlonej, oczywiście był to wymóg po tak zwanym „brexicie", Pan posiada brytyjskie prawo jazdy. Państwa ośrodek interesów życiowych znajduje się w Anglii, zarówno centrum interesów osobistych, jak i centrum interesów gospodarczych. Tutaj pracujecie Państwo dla firm brytyjskich, odprowadzacie podatki, prowadzicie życie towarzyskie. Jedno z dwóch Państwa dorosłych dzieci również zdecydowało się na zamieszkanie w Wielkiej Brytanii w tym samym czasie co Państwo, drugie wybrało życie w Polsce, jednak nie są to małoletnie dzieci, a dorosłe osoby i mają prawo decydować o swoim życiu samodzielnie, a Państwo nie macie na to wpływu. W Polsce spędzają Państwo w skali roku nie więcej niż miesiąc czasu, zwykle jesteście tutaj, gdy decydujecie się na urlop. Należy również nadmienić, że nie uzyskiwali Państwo tutaj żadnych przychodów, aż do roku 2022.

Wraz ze zbliżającym się wiekiem emerytalnym zaczęli Państwo rozważać powrót do Polski. Rok temu tzn. w 2022 r. złożyli Państwo wnioski na emeryturę i ją otrzymaliście, (Zainteresowany będący stroną postępowania) w czerwcu, w wieku 65 lat, a (Zainteresowana niebędąca stroną postępowania) we wrześniu, w wieku 63 lat. W żadnym przypadku nie była to kwota, która by przekroczyła w skali roku podatkowego w Polsce 30 tys. zł., czyli tej tak zwanej kwoty wolnej od podatku. Tutaj należy zaznaczyć, że do tej pory ciągle mieszkają Państwo w Anglii i tam też w dalszym czasie znajduje się Państwa ośrodek interesów życiowych.

Obecnie będąc chwilowo w Polsce na urlopie postanowili Państwo zasięgnąć opinii co do Państwa sytuacji podatkowej w Urzędzie Skarbowym, zgodnie z miejscem Państwa meldunku. W tym momencie zaczęły się „schody”. Mimo, że na przestrzeni wielu lat dopytywali się Państwo wielokrotnie o Państwa status podatkowy, to zawsze słyszeli Państwo wyłącznie opinie, że skoro mieszkacie na stałe za granicą i macie tam swój ośrodek interesów życiowych, to rozliczenia podatkowe osobiście Państwa nie dotyczą, jeżeli chodzi o Polskę. Przez parę miesięcy poprzedniego roku 2022 pobierali Państwo emeryturę, stąd pojawiło się Państwa zainteresowanie co do kwestii rozliczenia się z tego świadczenia, które otrzymywaliśmy w ramach emerytury z ZUS. Na początku roku Państwa syn otrzymał informację, że skoro jesteście Państwo rezydentami podatkowymi w kraju jakim jest Anglia, a w szczególności gdy kwota którą otrzymaliśmy w ramach polskiej emerytury nie przekracza kwoty wolnej od podatku, jak to jest w Państwa przypadku, to nie musicie się z tego tytułu rozliczać w Polsce, a Państwa zobowiązania w tej materii są ukierunkowane wyłącznie względem odpowiednika urzędu skarbowego w Wielkiej Brytanii tzn. HM Revenue & Customs w stosunku do którego powinniście Państwo tą kwestię uregulować.

Obecnie jedna z opinii pracownika Urzędu Skarbowego brzmi tak, że dwa lata temu zmieniło się prawo podatkowe i macie Państwo obowiązek rozliczyć się za cały okres pobytu w Anglii, czyli te 17 lat. W żargonie prawniczym co do zasady prawo nie działa wstecz. Wstępnie poinformowano Państwa, że skoro macie meldunek w Polsce to macie Państwo obowiązek rozliczyć się z polskim urzędem skarbowym, jednak z tego co Państwu wiadomo to meldunek nie jest tożsamy z miejscem zamieszkania, o czym dowiedział się Państwa syn już w innym US, ale i wynika to z orzecznictwa Wojewódzkich Sądów Administracyjnych. Jak widać już na tym etapie zostaliście Państwo wprowadzeni w błąd. W Polsce, a konkretnie w R. posiadacie Państwo mieszkanie własnościowe i faktycznie jesteście tam zameldowani. W późniejszym czasie okazało się, że problem nie wynika z tego, że macie Państwo meldunek na terenie Polski, a jednak z tego, że nigdy po wyjeździe do Wielkiej Brytanii nie wyrejestrowaliście się z Urzędu Skarbowego. Nie posiadaliście Państwo wiedzy na ten temat, jak na tamte czasy nie była to wiedza tak ogólnie dostępna jak jest to obecnie. Wyjeżdżając do Anglii te kilkanaście lat temu też nie myśleliście, że zostaniecie Państwo tam na stałe, jednak mimo że dopytywaliście się na przestrzeni ostatnich wielu lat o Państwa sytuacje podatkową, to nikt nigdy nie poinformował Państwa o potrzebie wyrejestrowania się z US. Nie pomyśleliście, że należy coś takiego zrobić, najzwyczajniej nie byliście Państwo tego świadomi. Zakładacie, że tego typu uchybienia dopuściło się wiele osób, gdyż konsultując wiedzę już nabytą z informacjami, które uzyskaliście Państwo od znajomych, którzy zdecydowali się wyjechać z kraju, to nikt o tym nie wiedział do czasu rozmowy z Państwem. Należy tutaj zaznaczyć, że w momencie w którym dowiedzieliście się Państwo o tym wymogu, niestety dopiero z  początkiem roku 2023, to od razu tego dokonaliście listownie wysyłając specjalny formularz do tego przeznaczony. Mimo, że synowi udzielono informacji, że można zrobić to w wolnej chwili po przyjeździe do Polski, to woleli Państwo nie zwlekać z tym, gdyż wyszło to dosyć niespodziewanie, a nie myśleliście Państwo jeszcze na tamten czas o jakimkolwiek urlopie. Jakiś czas później wykonał Pan telefon by upewnić się, czy formularz został dostarczony, został Pan wówczas poinformowany że tak, a na pytanie, czy w takim razie wszystko jest w porządku w kwestii  zamieszkania i jak to ma się do lat wcześniejszych, przez które mieszkali Państwo w Wielkiej Brytanii uzyskał Pan informację, że wszystko jest już poprawnie wykonane i nie muszą się Państwo o nic martwić. Niestety jak czas pokazał, będąc jakieś 2-3 tygodnie temu w Urzędzie Skarbowym, sytuacja okazała się być zupełnie odmienna od tej, którą do tej pory przedstawiano.

Wracając do samej emerytury, aby spełnić wymagania nałożone przez ZUS w ramach przyznania emerytury w Polsce, musieliście Państwo złożyć oświadczenie w jednym z wniosków o tym, że posiadacie Państwo okresy ubezpieczenia/zamieszkania w tym przypadku na terenie Wielkiej Brytanii oraz dołączyć dodatkowo formularz e207. Po złożeniu wszystkich dokumentów poinformowano Państwa, że m.in. składka zdrowotna, jak i sam podatek z tytułu emerytury nie będą odprowadzane ze względu na Państwa stałe miejsce zamieszkania, które znajduje się poza terytorium Polski, a dopiero w momencie powrotu do kraju już na stałe i zgłoszeniu tego faktu do ZUS, od wysokości emerytury będą odliczane obie składowe. Tutaj należy również zauważyć, że emerytura jest wypłacana przez ZUS Oddział w C., Wydział Realizacji Umów Międzynarodowych. Na samą decyzję o przyznaniu świadczenia należało w Państwa przypadku czekać do czasu uzyskania informacji zwrotnych przez Oddział ZUS w C. od strony brytyjskiego odpowiednika tej instytucji. Informacja, którą otrzymaliście Państwo od ZUS brzmiała:

„Wystąpiliśmy o skompletowanie formalnego wniosku o emeryturę oraz o potwierdzenie okresów zatrudnienia w Wielkiej Brytanii. Ponadto informujemy, że w związku z Pana zamieszkaniem na terenie Wielkiej Brytanii emerytura wypłacana jest w kwocie brutto i nie jest odprowadzana składka na ubezpieczenie zdrowotne.” - analogiczną informację otrzymała także żona.

Niestety również otrzymywanie emerytury w Polsce i zarazem zamieszkiwanie w Anglii wprawiło pracownika US w zdumienie, bo stwierdził że „jakim prawem pobieramy emeryturę w Polsce skoro mieszkamy na stałe w Wielkiej Brytanii". Niestety chyba nikt nie poinformował osoby tej, że gdy spełnia się takie kryteria jak: osiągnięcie wieku emerytalnego i uzyskanie wymaganego okresu składkowego, to należy się takiej osobie zgodnie z Polskim prawem świadczenie emerytalne.

Mimo wszystko jesteście Państwo już osobami starszymi i ciężko Państwu nadążyć za zmianami podatkowymi nie mieszkając w kraju. Jak widać mimo, że nie byliście bierni ze swoim postepowaniem względem Urzędu Skarbowego, zostaliście potraktowani w taki sposób jak zostało to opisane powyżej.

Uzupełnienie i doprecyzowanie stanu faktycznego

Reasumując, to co zostało zawarte w piśmie przewodnim, mieszkacie Państwo od 17 lat w Wielkiej Brytanii, tam też rozliczacie się w kwestiach podatkowych, gdyż jesteście Państwo tamtejszymi rezydentami podatkowymi. Posiadacie Państwo również status osoby osiedlonej, w przypadku którego wymogiem było zamieszkiwanie na terenie Wielkiej Brytanii przez okres co najmniej 5 lat (w każdym roku powyżej 183 dni), w związku z czym taka osoba ma prawo uzyskać status osiedlonego. Państwa ośrodek interesów życiowych znajduje się w Anglii, zarówno centrum interesów osobistych, jak i centrum interesów gospodarczych. Tutaj odprowadzają Państwo podatki jak i prowadzicie życie towarzyskie. W Polsce spędzaliście zwykle w skali roku nie więcej niż miesiąc czasu, zazwyczaj pokrywało się to z okresem Państwa urlopu. Należy również nadmienić, że nie uzyskiwali Państwo tutaj w tym czasie żadnych przychodów, aż do roku 2022. Rok ten był czasem, gdy zdecydowali się Państwo na przejście na polską emeryturę. Z racji Państwa miejsca zamieszkania, które znajduje się poza Polską, wraz z wnioskiem emerytalnym należało przedłożyć dodatkowe formularze uwzględniające informację o naszych okresach zatrudnienia w tym przypadku na terenie Wielkiej Brytanii. W decyzji z ZUS jasno wskazano że: „Emerytura została ustalona na podstawie polskich przepisów dotyczących świadczeń emerytalno-rentowych. Wysokość świadczenia nie jest zależna od okresów przebytych w Wielkiej Brytanii.”

W związku z czym została ona wyliczona za czas pracy z tytułu zatrudnienia na umowy o pracę z przeszłości tzn. do czasu nim wyjechaliście Państwo z Polski, wykonywanej na rzecz podmiotów funkcjonujących w tamtym czasie na terenie Polski. Wraz z żoną jedyne przychody jakie uzyskiwaliście Państwo od czasu wyjazdu z kraju do roku 2022 pochodziły wyłącznie z pracy na terenie Anglii. W ostatnim czasie tzn. od około roku, mimo, że mieszkacie Państwo na stałe poza Polską otrzymujecie wspomnianą wyżej emeryturę, a zgodnie z jednym z kryteriów które mówi, że brytyjskim rezydentem podatkowym jest osoba która przebywa w Wielkiej Brytanii przez co najmniej 183 dni w bieżącym roku podatkowym, nie ubiegaliście się o brytyjski certyfikat rezydencji. Prawdę mówiąc to do momentu pisma, które otrzymaliście Państwo, nie mieliście nawet wiedzy na temat takiego dokumentu. Z wiedzy którą właśnie nabyliście, można się o niego ubiegać tylko wtedy, gdy uzyskuje się dochody zarówno z Wielkiej Brytanii, jak i innym kraju, ponieważ certyfikat jest przeznaczony do ubiegania się o ulgę podatkową od zagranicznych dochodów. Emeryturę pobieracie Państwo dopiero od około roku, więc jest to dla Państwa nowa sytuacja i przesłanka by postarać się o jego uzyskanie. Podczas żadnej z rozmów, które odbyli Państwo z pracownikami Urzędu Skarbowego nikt nigdy nawet o nim nie wspomniał. Jedyne zainteresowanie dotyczyło m.in. czasu jaki przebywali Państwo poza Polską, jak i Państwa ośrodka interesów życiowych, były to jedyne i kluczowe przesłanki, w ramach których oceniano Państwa rezydencję podatkową. W większości przypadków problem dotyczył wyłącznie braku wyrejestrowania z US, które nie zostało dokonane w momencie wyjazdu do Wielkiej Brytanii.

Pytania

1.Czy w Państwa przypadku musicie rozliczać się za cały okres pobytu w Anglii do roku 2021 włącznie, na rzecz Urzędu Skarbowego w R.?

2.Czy musicie się Państwo rozliczać się za rok 2022 względem Urzędu Skarbowego R., w przypadku gdy w dalszym ciągu mieszkacie Państwo na terenie Wielkiej Brytanii, aczkolwiek przez pewną jego część otrzymywaliście polskie świadczenie emerytalne?

3.Czy pobierając świadczenie emerytalne na terenie Polski przez cały rok 2023 poczynając od miesiąca stycznia, jesteście Państwo zobligowani do rozliczenia się z niego za ten rok względem US w Polsce?

Państwa stanowisko w sprawie

Ad. 1

Stoją Państwo na stanowisku, że nie, gdyż mimo, że nie została zgłoszona do Urzędu Skarbowego zmiana miejsca zamieszkania, to jednak rozliczanie się na ten moment za cały ten okres jest niewspółmiernie krzywdzące dla Państwa, szczególnie że mimo wszystko nie byliście obojętni wobec US, a jednak nigdy nie zostaliście Państwo o takiej potrzebie poinformowani. Należy również zaznaczyć, że nie osiągaliście Państwo żadnych przychodów za ten okres na terenie Polski i nic Państwa nie wiązało z krajem Waszego pochodzenia. Zaznaczyć należy również, że jesteście Państwo zarówno angielskimi rezydentami podatkowymi, jak i osobami posiadającymi status osoby osiedlonej w Wielkiej Brytanii.

Ad. 2

Jedna z opinii jaką uzyskali Państwo w US była taka, że nie, a wszelkie rozliczenia za ten okres należy dokonać względem HM Revenue & Customs, czyli brytyjskim odpowiednikiem urzędu skarbowego, ze względu na miejsce naszego stałego zamieszkania. Było to jednak nim okazało się, że nie jesteście Państwo wyrejestrowani z Urzędu Skarbowego. Uważacie Państwo, że nie powinno to stanowić przeszkody w szczególności, że z informacji, które udzielono pracownikom jasno wynika, że nic Państwa nie łączy z Polską, a wyłącznie Państwa niewiedza doprowadziły do sytuacji odnośnie której zwracają się obecnie Państwo do KIS. Wszelkie informacje, które udzielił m.in. w US jasno wskazują, że zarówno Państwa centrum interesów osobistych, jak i centrum interesów gospodarczych znajdują się na terytorium Wielkiej Brytanii. Należy tutaj również zaznaczyć że brytyjski odpowiednik US już poinformował żonę o mniejszych możliwościach zarobkowych na kolejny rok podatkowy 2023/2024 rozpoczynający się w Anglii od 1 kwietnia z tytułu pobierania polskiej emerytury, po przekroczeniu którego zostanie zakwalifikowana do kolejnego progu podatkowego.

Ad. 3

Uważają Państwo, że w tym przypadku nie dokonują, żadnych rozliczeń podatkowych za rok 2023 względem US w Polsce, ze względu na Państwa miejsce zamieszkania, które znajduje się na terenie Anglii. Będąc rezydentem podatkowym w Anglii to wszelkie rozliczenia z przychodów, które Państwa dotyczą, nawet te uzyskiwane w Polsce w formie emerytury są ukierunkowane do rozliczenia w stosunku do brytyjskiego odpowiednika urzędu skarbowego.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2647 ze zm. ):

Osoby fizyczne, jeżeli mają miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, podlegają obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów (nieograniczony obowiązek podatkowy).

W myśl art. 3 ust. 1a ww. ustawy:

Za osobę mającą miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej uważa się osobę fizyczną, która:

1) posiada na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej centrum interesów osobistych lub gospodarczych (ośrodek interesów życiowych) lub

2) przebywa na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej dłużej niż 183 dni w roku podatkowym.

Stosownie do art. 3 ust. 2a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Osoby fizyczne, jeżeli nie mają na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej miejsca zamieszkania, podlegają obowiązkowi podatkowemu tylko od dochodów (przychodów) osiąganych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (ograniczony obowiązek podatkowy).

Zgodnie zaś z art. 3 ust. 2b cytowanej ustawy:

Za dochody (przychody) osiągane na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przez podatników, o których mowa w ust. 2a, uważa się w szczególności dochody (przychody) z:

1) pracy wykonywanej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na podstawie stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy, bez względu na miejsce wypłaty wynagrodzenia;

2) działalności wykonywanej osobiście na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, bez względu na miejsce wypłaty wynagrodzenia;

3) działalności gospodarczej prowadzonej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, w tym poprzez położony na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej zagraniczny zakład;

4) położonej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej nieruchomości lub praw do takiej nieruchomości, w tym ze zbycia jej w całości albo w części lub zbycia jakichkolwiek praw do takiej nieruchomości;

5) papierów wartościowych oraz pochodnych instrumentów finansowych niebędących papierami wartościowymi, dopuszczonych do publicznego obrotu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w ramach regulowanego rynku giełdowego, w tym uzyskane ze zbycia tych papierów albo instrumentów oraz z realizacji praw z nich wynikających;

6) tytułu przeniesienia własności udziałów (akcji) w spółce, ogółu praw i obowiązków w spółce niebędącej osobą prawną lub tytułów uczestnictwa w funduszu inwestycyjnym, instytucji wspólnego inwestowania lub innej osobie prawnej i praw o podobnym charakterze lub z tytułu należności będących następstwem posiadania tych udziałów (akcji), ogółu praw i obowiązków, tytułów uczestnictwa lub praw – jeżeli co najmniej 50% wartości aktywów tej spółki, spółki niebędącej osobą prawną, tego funduszu inwestycyjnego, tej instytucji wspólnego inwestowania lub osoby prawnej, bezpośrednio lub pośrednio, stanowią nieruchomości położone na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub prawa do takich nieruchomości;

6a) tytułu przeniesienia własności udziałów (akcji), ogółu praw i obowiązków, tytułów uczestnictwa lub praw o podobnym charakterze w spółce nieruchomościowej;

7) tytułu należności regulowanych, w tym stawianych do dyspozycji, wypłacanych lub potrącanych, przez osoby fizyczne, osoby prawne albo jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej, mające miejsce zamieszkania, siedzibę lub zarząd na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, niezależnie od miejsca zawarcia umowy i wykonania świadczenia;

8) niezrealizowanych zysków, o których mowa w art. 30da.

Na podstawie art. 4a ww. ustawy:

Przepisy art. 3 ust. 1, 1a, 2a i 2b stosuje się z uwzględnieniem umów w sprawie unikania podwójnego opodatkowania, których stroną jest Rzeczpospolita Polska.

Ustalenie miejsca zamieszkania podatnika decyduje o zakresie ciążącego na nim obowiązku podatkowego. Inaczej mówiąc, od miejsca zamieszkania zależy, czy podatnik podlega nieograniczonemu, czy ograniczonemu obowiązkowi podatkowemu w Polsce. Nieograniczonym obowiązkiem podatkowym objęci są podatnicy, którzy w Polsce mają miejsce zamieszkania. Podlegają oni obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów. Natomiast jeśli podatnik będzie miał miejsce zamieszkania za granicą, to w Polsce będzie płacił podatek tylko od dochodów (przychodów) uzyskanych w danym roku podatkowym w Polsce (ograniczony obowiązek podatkowy).

Przepis art. 3 ust. 1a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wskazuje na dwa warunki, od spełnienia których uzależnia się kwalifikację danej osoby jako mającej miejsce zamieszkania w Polsce. Powyższe przesłanki są rozdzielone spójnikiem „lub”, co jest równoznaczne z tym, że wystarczy spełnienie którejkolwiek z nich, aby uznać, że osoba posiada miejsce zamieszkania w Polsce, a co za tym idzie – podlega w kraju nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu, czyli opodatkowaniu od wszystkich osiąganych dochodów.

Jako pierwszy warunek pozwalający na uznanie osoby za mającą miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przepis wskazuje posiadanie centrum interesów osobistych lub gospodarczych (ośrodek interesów życiowych). Przesłanka ta została skonstruowana w bardzo szeroki sposób, jeśli chodzi o zakreśloną grupę osób, które na potrzeby podatku dochodowego od osób fizycznych posiadają w Polsce ośrodek interesów życiowych. Wynikać może to z użycia w powołanym powyżej przepisie spójnika „lub” w sformułowaniu „centrum interesów osobistych lub gospodarczych” dla doprecyzowania kiedy uznaje się daną osobę za mającą miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Tym samym określona osoba, która ma ścisłe powiązania biznesowe czy też gospodarcze w Polsce, a całą rodzinę i znajomych w innym państwie, może w takiej sytuacji podlegać opodatkowaniu w Polsce od całości swoich dochodów.

Za osobę mającą miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej uważa się również osobę fizyczną, która przebywa na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej dłużej niż 183 dni w roku podatkowym. W świetle art. 3 ust. 1a analizowany warunek stanowi samodzielną podstawę do uznawania określonej kategorii osób za rezydentów, niezależną od omówionego powyżej posiadania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej centrum interesów życiowych.

Co istotne, posiadanie miejsca zamieszkania dla celów podatkowych w Polsce w świetle ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jest ściśle związane ze spełnieniem ww. przesłanek. Podatnik spełniający kryteria wymienione w art. 3 ust. 1a ustawy jest uznawany za osobę mającą nieograniczony obowiązek podatkowy w Polsce, natomiast podatnik, który tych kryteriów nie spełnia podlega w Polsce ograniczonemu obowiązkowi podatkowemu. Objęcie obowiązkiem podatkowym w Polsce nie jest więc warunkowane decyzją podatnika, lecz spełnieniem przesłanek wynikających z ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Wymienione powyżej kryteria stosuje się z uwzględnieniem umów o unikaniu podwójnego opodatkowania.

Jak wskazali Państwo we wniosku, od 17 lat mieszkają Państwo i pracują w Wielkiej Brytanii, posiadają Państwo status rezydenta podatkowego Wielkiej Brytanii, a zatem w przedmiotowej sprawie znajdą zastosowanie przepisy Konwencji między Rzecząpospolitą Polską a Zjednoczonym Królestwem Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej w sprawie unikania podwójnego opodatkowania i zapobiegania uchylaniu się od opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i od zysków majątkowych, podpisanej w Londynie 20 lipca 2006 r. (Dz. U. z 2006 r. Nr 250 poz. 1840) zmodyfikowane Konwencją wielostronną implementującą środki traktatowego prawa podatkowego mające na celu zapobieganie erozji podstawy opodatkowania i przenoszeniu zysku, sporządzoną w Paryżu 24 listopada 2016 r., podpisaną w Paryżu 7 czerwca 2017 r. (Dz. U. z 2018 r. poz. 1369).

Zgodnie z art. 4 ust. 1 tej Konwencji:

W rozumieniu niniejszej Konwencji, określenie „osoba mająca miejsce zamieszkania lub siedzibę w Umawiającym się Państwie” oznacza każdą osobę, która według prawa tego Państwa podlega tam opodatkowaniu, z uwagi na jej miejsce zamieszkania, miejsce stałego pobytu, siedzibę zarządu, miejsce utworzenia albo inne kryterium o podobnym charakterze, i obejmuje również to Państwo oraz jakąkolwiek jego jednostkę terytorialną lub organ lokalny. Jednakże, określenie to nie obejmuje osoby, która podlega opodatkowaniu w tym Państwie tylko dlatego, że osiąga ona dochód lub zyski majątkowe ze źródeł w nim położonych.

Na podstawie art. 4 ust. 2 ww. Konwencji:

Jeżeli stosownie do postanowień ustępu 1 niniejszego artykułu osoba fizyczna ma miejsce zamieszkania w obu Umawiających się Państwach, wówczas jej status określa się zgodnie z następującymi zasadami:

a.osobę uważa się za mającą miejsce zamieszkania tylko w tym Umawiającym się Państwie, w którym ma ona stałe miejsce zamieszkania; jeżeli ma ona stałe miejsce zamieszkania w obu Państwach, wówczas uważa się ją za mającą miejsce zamieszkania tylko w tym Państwie, z którym ma ściślejsze powiązania osobiste i gospodarcze (ośrodek interesów życiowych);

b.jeżeli nie można ustalić, w którym Państwie osoba ma ośrodek interesów życiowych, albo jeżeli nie posiada ona stałego miejsca zamieszkania w żadnym z Państw, to uważa się ją za mającą miejsce zamieszkania tylko w tym Państwie, w którym zwykle przebywa;

c.jeżeli przebywa ona zazwyczaj w obu Umawiających się Państwach lub nie przebywa zazwyczaj w żadnym z nich, to uważa się ją za mającą miejsce zamieszkania tylko w tym Państwie, którego jest obywatelem;

d.jeżeli osoba jest obywatelem obydwu Umawiających się Państw lub nie jest obywatelem żadnego z nich, to właściwe organy Umawiających się Państw rozstrzygną tę sprawę w drodze wzajemnego porozumienia.

Przy czym wskazać należy, że zarówno Polska, jak i Wielka Brytania notyfikowały ww. Konwencję polsko – brytyjską do objęcia Konwencją wielostronną implementującą środki traktatowego prawa podatkowego mające na celu zapobieganie erozji podstawy opodatkowania i przenoszeniu zysku, sporządzoną w Paryżu 24 listopada 2016 r., podpisaną w Paryżu 7 czerwca 2017 r. (Dz. U. z 2018 r. poz. 1369). Konwencja MLI, której celem było jednorazowe zmodyfikowanie sieci umów o unikaniu podwójnego opodatkowania bez konieczności czasochłonnych negocjacji bilateralnych, została ratyfikowana przez Polskę 23 stycznia 2018 r., a przez Wielką Brytanię 29 czerwca 2018 r. Dniem wejścia w życie postanowień Konwencji MLI dla Polski jest 1 lipca 2018 r., natomiast dla Wielkiej Brytanii 1 października 2018 r.

Przepisy Konwencji MLI stosowane są równolegle z przepisami umów o unikaniu podwójnego opodatkowania (Konwencja MLI nie działa, jak protokół zmieniający). W praktyce przepisy Konwencji MLI mają pierwszeństwo przed regulacjami umów o unikaniu podwójnego opodatkowania (tzn. jeśli przepisy umowy będą sprzeczne z przepisami Konwencji MLI, to przepisy Konwencji MLI będą miały zastosowanie jako akt późniejszy).

Dla celów stosowania prawa, postanowienia Konwencji MLI muszą być interpretowane równolegle z Konwencją między Rzecząpospolitą Polską a Zjednoczonym Królestwem Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej, z uwzględnieniem stanowisk Umawiających się Państw w zakresie przyjęcia Konwencji MLI. Stanowisko Polski zostało przedstawione w oświadczeniu rządowym z 6 czerwca 2018 r. w sprawie mocy obowiązującej Konwencji wielostronnej implementującej środki traktatowego prawa podatkowego mające na celu zapobieganie erozji podstawy opodatkowania i przenoszeniu zysku, sporządzonej w Paryżu 24 listopada 2016 r. (Dz. U. z 2018 r. poz. 1370), natomiast wspólne stanowisko Polski i Wielkiej Brytanii zostało przedstawione w oświadczeniu rządowym z 11 października 2018 r. w sprawie mocy obowiązującej w relacjach między Rzecząpospolitą Polską a Zjednoczonym Królestwem Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej Konwencji wielostronnej implementującej środki traktatowego prawa podatkowego mające na celu zapobieganie erozji podstawy opodatkowania i przenoszeniu zysku, sporządzonej w Paryżu 24 listopada 2016 r., oraz jej zastosowanie w realizacji postanowień Konwencji między Rzecząpospolitą Polską a Zjednoczonym Królestwem Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej w sprawie unikania podwójnego opodatkowania i zapobiegania uchylaniu się od opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i od zysków majątkowych, podpisanej w Londynie 20 lipca 2006 r. (Dz. U. z 2018 r. poz. 2253).

Konwencja wchodzi w życie z pierwszym dniem miesiąca następującego po upływie terminu trzech miesięcy kalendarzowych, następujących po dacie zdeponowania piątego instrumentu ratyfikacji, przyjęcia lub zatwierdzenia (art. 34 ust. 1 Konwencji MLI).

Dla każdego Sygnatariusza, który dokonuje ratyfikacji, przyjęcia lub zatwierdzenia niniejszej Konwencji po zdeponowaniu piątego instrumentu ratyfikacji, przyjęcia lub zatwierdzenia, niniejsza Konwencja wejdzie w życie z pierwszym dniem miesiąca następującego po upływie terminu trzech miesięcy kalendarzowych, rozpoczynającego bieg z datą zdeponowania przez tego Sygnatariusza jego instrumentu ratyfikacji, przyjęcia lub zatwierdzenia (art. 34 ust. 2 ww. Konwencji).

Z kolei, zasady stosowania jej postanowień w odniesieniu do danej Umowy Podatkowej wynikają z art. 35 ww. Konwencji.

Zgodnie z zasadami ogólnymi określonymi w art. 35 ust. 1 Konwencji MLI,

Przepisy niniejszej Konwencji będą stosowane przez każdą Umawiającą się Jurysdykcję w odniesieniu do Umowy Podatkowej, do której ma zastosowanie niniejsza Konwencja:

a.w odniesieniu do podatków pobieranych u źródła od kwot wypłacanych lub zaliczanych na rzecz osób niemających miejsca zamieszkania lub siedziby na terytorium Umawiającej się Jurysdykcji, gdy zdarzenie dające prawo do pobrania takiego podatku wystąpi w pierwszym dniu lub po pierwszym dniu kolejnego roku kalendarzowego, który rozpoczyna się w dniu lub po dniu późniejszej z dat, z którą niniejsza Konwencja wchodzi w życie w każdej z Umawiających się Jurysdykcji, która jest stroną Umowy Podatkowej, do której ma zastosowanie niniejsza Konwencja; oraz

b.w odniesieniu do pozostałych podatków nakładanych przez tę Umawiającą się Jurysdykcję, w zakresie podatków nakładanych w okresach podatkowych rozpoczynających się w dniu lub po dniu, w którym upłynął termin sześciu miesięcy kalendarzowych (lub krótszy termin, w przypadku gdy wszystkie Umawiające się Jurysdykcje notyfikowały Depozytariuszowi, że ich zamiarem jest stosowanie takiego krótszego terminu), rozpoczynający bieg z późniejszą z dat, z którą niniejsza Konwencja wchodzi w życie w każdej z Umawiających się Jurysdykcji, która jest stroną Umowy Podatkowej, do której ma zastosowanie niniejsza Konwencja.

Postanowienia Konwencji MLI będą miały zastosowanie w odniesieniu do Umowy podatkowej począwszy od innych dat niż data wejścia w życie. Przy tym, poszczególne postanowienia Konwencji MLI mogą być stosowane w różnych datach, zależnie od rodzaju podatków (podatki pobierane u źródła lub inne podatki) oraz od wyborów dokonanych przez Umawiające się Państwa w ich stanowiskach w zakresie przyjęcia Konwencji MLI.

W konsekwencji, jeżeli również w ww. stanowiskach nie wskazano inaczej, to zgodnie z art. 35 ust. 1 Konwencji MLI,

postanowienia art. 3 ust. 1, art. 4 ust. 1, art. 5 ust. 6, art. 6 ust. 1, art. 7 ust. 1 i art. 11 ust. 1 Konwencji MLI będą miały zastosowanie w zakresie stosowania Konwencji polsko – brytyjskiej przez Polskę:

·w odniesieniu do podatków pobieranych u źródła od kwot wypłacanych lub zaliczanych na rzecz osób niemających miejsca zamieszkania lub siedziby w Polsce, gdy zdarzenie dające prawo do pobrania takiego podatku wystąpi w dniu lub po dniu 1 stycznia 2019 r.; oraz

·w odniesieniu do pozostałych podatków nakładanych przez Polskę, do podatków nakładanych w okresach podatkowych rozpoczynających się w dniu lub po dniu 1 kwietnia 2019 r.

W wyniku wejścia w życie Konwencji MLI, przepis art. 4 ust. 1 i ust. 2 ww. Konwencji polsko – brytyjskiej nie uległ zmianie.

Dla potrzeb dokonania interpretacji ww. przepisu, należy sięgnąć do Komentarza Modelowej Konwencji OECD. Głównym celem Modelowej Konwencji OECD jest umożliwienie rozwiązywania w sposób jednolity najczęściej występujących problemów w zakresie międzynarodowego prawnego podwójnego opodatkowania. Zgodnie z zaleceniami Rady OECD, państwa członkowskie przy zawieraniu lub rewizji dwustronnych konwencji powinny stosować się do Modelowej Konwencji i do interpretacji zawartej w Komentarzu do tej Konwencji. Postanowienia Konwencji zyskały powszechne (światowe) uznanie wyrażające się włączaniem ich do większości dwustronnych umów. Wiele umów w sprawie unikania podwójnego opodatkowania, które zawarła Polska z innymi krajami została sporządzona w zgodzie z postanowieniami Modelowej Konwencji OECD, w tym Konwencja zawarta między Polską i Wielką Brytanią.

Według Komentarza do Modelowej Konwencji OECD posiadanie stałego ogniska domowego oznacza, że osoba fizyczna urządziła je i zastrzegła dla swojego trwałego użytkowania. Istotnym czynnikiem jest trwałość zamieszkania, dbałość o ognisko domowe, co należy rozumieć, że osoba zainteresowana czyni wszystko, co jest niezbędne, aby mieć to mieszkanie do własnej dyspozycji w każdym czasie, w sposób ciągły, a nie od czasu do czasu, na pobyt, który z różnych względów może mieć charakter krótkotrwały. Jeżeli osoba fizyczna posiada ognisko domowe w obu Umawiających się państwach, wówczas pierwszeństwo ma państwo, z którym osobiste i ekonomiczne powiązania danej osoby są ściślejsze. Przez takie powiązania, Komentarz nakazuje rozumieć ośrodek interesów życiowych, przy ustalaniu którego należy wziąć pod uwagę stosunki rodzinne i towarzyskie, zatrudnienie, działalność polityczną, kulturalną i wszelką inną, miejsce działalności gospodarczej i miejsce, z którego zarządza swoim mieniem. Wszystkie te okoliczności należy rozważyć w całości, uwzględniając indywidualne postępowanie danej osoby. Jeśli miejsca zamieszkania nie można ustalić na podstawie tego kryterium, należy ustalić je biorąc pod uwagę przede wszystkim miejsce, w którym osoba fizyczna zwykle przebywa, a następnie obywatelstwo danej osoby.

W zakresie powiązań gospodarczych, wyjaśniam, że jest to miejsce, z którym dana osoba ma ścisłe powiązania ekonomiczne. W tym względzie należy wziąć pod uwagę przede wszystkim związki ekonomiczne osoby fizycznej z danym państwem, wśród których istotne są: miejsce wykonywania działalności zarobkowej, główne źródła dochodów podatnika, posiadane inwestycje, majątek nieruchomy i ruchomy, zaciągnięte kredyty, konta bankowe, miejsce, z którego osoba zarządza swoim mieniem itd.

Wszystkie te okoliczności należy rozważyć w całości, uwzględniając indywidualne postępowanie danej osoby. Jeśli miejsca zamieszkania nie można ustalić na podstawie tego kryterium, należy ustalić je biorąc pod uwagę przede wszystkim miejsce, w którym osoba fizyczna zwykle przebywa, a następnie obywatelstwo danej osoby.

Tekst Modelowej Konwencji stanowiącej wzór umów w sprawie unikania podwójnego opodatkowania zawieranych przez Polskę, jak i brzmienie Komentarza do niej zostały wypracowane w drodze konsensusu przez wszystkie państwa członkowskie OECD. Modelowa Konwencja, jak i Komentarz do niej, nie są źródłem powszechnie obowiązującego prawa, natomiast stanowią wskazówkę, jak należy interpretować zapisy umów w sprawie unikania podwójnego opodatkowania.

Ustalenie miejsca zamieszkania podatnika decyduje o zakresie ciążącego na nim obowiązku podatkowego. Inaczej mówiąc, od miejsca zamieszkania zależy, czy podatnik podlega nieograniczonemu, czy ograniczonemu obowiązkowi podatkowemu w Polsce.

Nieograniczonym obowiązkiem podatkowym objęci są podatnicy, którzy w Polsce mają miejsce zamieszkania. Podlegają oni obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów. Natomiast, jeśli podatnik będzie miał miejsce zamieszkania za granicą, to w Polsce będzie płacił podatek tylko od dochodów (przychodów) uzyskanych w danym roku podatkowym w Polsce (ograniczony obowiązek podatkowy).

Analizując Państwa powiązania osobiste i gospodarcze, należy stwierdzić, że od dnia przyjazdu do Wielkiej Brytanii nie posiadacie Państwo miejsca zamieszkania dla celów podatkowych w Polsce. Od 17 lat mieszkają Państwo w Wielkiej Brytanii, jesteście Państwo tamtejszymi rezydentami podatkowymi. W Wielkiej Brytanii pracujecie Państwo dla firm brytyjskich. Tam odprowadzacie podatki. W Polsce spędzacie Państwo jedynie urlop wypoczynkowy, co stanowi maksymalnie miesiąc czasu w ciągu roku. Posiadają Państwo dwoje, już dorosłych dzieci. Jeden z synów mieszka i pracuje w Anglii, natomiast drugi dorosły syn mieszka w Polsce. Państwa życie towarzyskie  umiejscowione jest w Wielkiej Brytanii.

Oznacza to, że w okresie całego pobytu w Wielkiej Brytanii do 2021 r. jak również w roku 2022 i 2023 podlegacie Państwo ograniczonemu obowiązkowi podatkowemu w Polsce określonemu w art. 3 ust. 2a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W ww. okresie podlegacie Państwo opodatkowaniu w Polsce tylko od dochodów (przychodów) uzyskanych na terytorium Polski.

Zatem z tytułu dochodów uzyskanych do 2021 r. włącznie w Wielkiej Brytanii (w okresie, gdy Państwa miejscem zamieszkania była Wielka Brytania) nie macie Państwo obowiązku rozliczania się w Polsce.

Państwa wątpliwości dotyczą również opodatkowania uzyskiwanych od 2022 r. i w 2023 r. przychodów z tytułu emerytury wypłacanej z Polski przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych od 2022 r.

Zgodnie z art. 17 ust. 1 Konwencji między Rzecząpospolitą Polską a Zjednoczonym Królestwem Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej:

Z zastrzeżeniem postanowień artykułu 18 ustęp 2 niniejszej Konwencji, emerytury, renty i inne podobne wynagrodzenia wypłacane osobie mającej miejsce zamieszkania w Umawiającym się Państwie, podlegają opodatkowaniu tylko w tym Państwie.

Stosownie zaś do art. 18 ust. 2 ww. Konwencji:

a) Jakakolwiek emerytura wypłacana lub pochodząca z funduszy utworzonych przez Umawiające się Państwo, lub jego jednostkę terytorialną albo organ lokalny, osobie fizycznej z tytułu świadczenia usług na rzecz tego Państwa lub jego jednostki terytorialnej lub organu lokalnego, podlega opodatkowaniu tylko w tym Państwie.

b) Bez względu na postanowienia punktu a) niniejszego ustępu, taka emerytura podlega opodatkowaniu tylko w drugim Umawiającym się Państwie, jeśli osoba ma miejsce zamieszkania w tym Państwie i jest obywatelem tego Państwa.

Z powyższego wynika, że świadczenia emerytalne – co do zasady – podlegają opodatkowaniu w państwie zamieszkania osoby otrzymującej takie świadczenia.

Skoro w 2022 r. i w 2023 r. mają/będą mieli Państwo stałe miejsce zamieszkania w Wielkiej Brytanii – to otrzymywana przez Państwa emerytura z Polski wypłacana z ZUS, zgodnie z art. 17 ust. 1 cytowanej Konwencji, podlega/będzie podlegała opodatkowaniu tylko w państwie zamieszkania, tj. w Wielkiej Brytanii. Tym samym otrzymywane przez Państwa emerytury nie podlegają opodatkowaniu w Polsce. Nie jesteście Państwo zobowiązani do rozliczenia się w Polsce z dochodów z tytułu otrzymanych emerytur za 2022 r. i 2023 r.

Zatem, Państwa stanowisko jest prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym podanym przez Państwa w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona interpretacja traci swoją aktualność.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

‒Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. Z 2022 r., poz. 1540, ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego. Z funkcji ochronnej będą mogli skorzystać Ci z Państwa, którzy zastosują się do interpretacji.

‒Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację przez Zainteresowanego, który jest stroną postępowania

Zainteresowany będący stroną postępowania – art. 14r § 2 Ordynacji podatkowej) ma prawo wnieść skargę na tę interpretację indywidualną do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (...), ul. (...), (...).

Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. Z 2023 r. poz. 1634; dalej jako „PPSA”.

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

‒w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

‒w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego.

Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 i art. 14r ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.).