Interpretacja indywidualna z dnia 28 lipca 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0114-KDIP3-1.4011.414.2023.4.AK
Temat interpretacji
Skutki podatkowe związane z darowizną zorganizowanej części przedsiębiorstwa.
Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe
Szanowna Pani,
stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest prawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
17 kwietnia 2023 r. wpłynął Pani wniosek z 12 kwietnia 2023 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych związanych z darowizną zorganizowanej części przedsiębiorstwa.
Uzupełniła go Pani pismem z 22 czerwca 2023 r.- prawidłowo podpisane uzupełnienie wpłynęło 13 lipca 2023 r. Jako odpowiedź na ponowne wezwanie organu z 5 lipca 2023 r.
Treść wniosku jest następująca:
Opis stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego
Wnioskodawczyni prowadzi pozarolniczą działalność gospodarczą na podstawie wpisu do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej. Datą rozpoczęcia działalności jest 8 października 2014 r. Specjalizuje się ona w działalności prawniczej, ale także m.in. w działalności związanej z organizacją targów, wystaw i kongresów, działalności usługowej związanej z zagospodarowaniem terenów zieleni, pozostałymi specjalistycznymi robotami budowlanymi, gdzie indziej niesklasyfikowanymi oraz przygotowaniem terenu pod budowę. Wnioskodawczyni planuje ograniczyć prowadzoną przez siebie działalność gospodarczą do świadczenia usług prawnych, a być może nawet w zupełności ją zakończyć, i w związku z tym chce przekazać w formie darowizny zorganizowaną część prowadzonego przez siebie przedsiębiorstwa swojej siostrze, tj. Pani M.P. W skład zorganizowanej części przedsiębiorstwa będzie wchodzić co najmniej samochód marki (...), kontakty biznesowe, środki na rachunku VAT oraz wierzytelności w postaci prawa do ubiegania się o zwrot części kosztów oraz wynagrodzenia w związku z realizacją prac budowlanych.
Wnioskodawczyni jest czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. Podatek dochodowy z pozarolniczej działalności gospodarczej Wnioskodawczyni płaci zgodnie ze skalą podatkową. Do celów podatku dochodowego prowadzona jest podatkowa księga przychodów i rozchodów. Wnioskodawczyni posiada konto bankowe związane z działalnością gospodarczą. Umowa darowizny przedsiębiorstwa zostanie zawarta w formie aktu notarialnego. Siostra Wnioskodawczyni Pani M.P., po otrzymaniu przedmiotowej darowizny, nie planuje rozpoczęcia prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej na podstawie wpisu do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej, ani zarejestrowania się jako czynny podatnik podatku od towarów i usług (VAT).
Uzupełnienie i doprecyzowanie opisu sprawy:
Przedmiotem darowizny na rzecz siostry będzie wyłącznie część przedsiębiorstwa tj. co najmniej samochód marki (...), kontakty biznesowe, środki na rachunku VAT oraz wierzytelności w postaci prawa do ubiegania się o zwrot części kosztów oraz wynagrodzenia w związku z realizacją prac budowlanych.
Będący przedmiotem darowizny zespół składników majątkowych będzie na dzień przeniesienia wyodrębniony w Pani przedsiębiorstwie na płaszczyźnie funkcjonalnej, tj. będzie stanowił odrębną całość - obejmował elementy niezbędne do samodzielnego prowadzenia działań gospodarczych, którym służy w strukturze Pani przedsiębiorstwa i posiada potencjalną zdolność do funkcjonowania jako samodzielny podmiot gospodarczy.
Składniki majątku mające być przedmiotem nieodpłatnego przekazania (darowizny), będą stanowiły przedsiębiorstwo w rozumieniu art. 55 (1)Kodeksu cywilnego i będą obejmowały co najmniej: b. własność ruchomości, tj. samochodu marki (...) d. wierzytelności i środków pieniężnych, tj. wierzytelności w postaci prawa do ubiegania się o zwrot części kosztów oraz wynagrodzenia w związku z realizacją prac budowlanych oraz środków na rachunku VAT, tajemnice przedsiębiorstwa – kontakty biznesowe.
Przedmiotem darowizny nie będą zobowiązania, pracownicy, rachunek bankowy, ani umowy związane z prowadzoną częścią przedsiębiorstwa.
W oparciu o nabyte składniki majątku Pani przedsiębiorstwa siostra, której przekaże Pani w drodze darowizny składniki materialne i niematerialne (przedsiębiorstwo – a dokładniej zorganizowaną część przedsiębiorstwa), będzie miała faktyczną możliwość prowadzenia działalności gospodarczej w niezmienionym zakresie, bez angażowania dodatkowych składników majątkowych lub podejmowania dodatkowych działań.
Nie jest Pani w stanie stwierdzić, czy siostra po nabyciu przenoszonych składników materialnych i niematerialnych (przedsiębiorstwa – a dokładniej zorganizowanej część przedsiębiorstwa) ma zamiar kontynuowania w oparciu o te składniki działalność gospodarczą w takim samym zakresie, w jakim Pani prowadzi przedsiębiorstwo.
Planuje Pani dokonać darowizny ZCP/Przedsiębiorstwa siostrze, ponieważ planuje Pani ograniczyć prowadzoną przez siebie działalność gospodarczą do świadczenia usług prawnych, a być może nawet w zupełności ją zakończyć, i w związku z tym chce przekazać w formie darowizny zorganizowaną część prowadzonego przez siebie przedsiębiorstwa siostrze, tj. Pani M.P. Podatnik może dobrowolnie rozporządzać swoim majątkiem i nie musi uzasadniać racjonalności podejmowanych przez siebie czynności w przypadku dokonywania darowizn na rzecz najbliższej rodziny.
Siostra zrobi z darowanymi składnikami majątkowymi to, co uzna za stosowne. Przedmiot dalszego rozporządzania składnikami majątkowymi nie jest objęty pierwotnym wnioskiem o udzielenie interpretacji przepisów prawa podatkowego.
Pani działalność gospodarcza opodatkowana jest na zasadach ogólnych (skala podatkowa).
Samochód będący przedmiotem darowizny, stanowi środek trwały w Pani działalności gospodarczej. Dokonywała Pani odpisów amortyzacyjnych.
Pytania
1.Czy jeśli przekaże Pani w formie darowizny swojej siostrze, tj. Pani M.P., zorganizowaną część swojego przedsiębiorstwa, to czy darowizna ta zrodzi po Pani stronie obowiązek zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych?
2.Czy jeśli przekaże Pani w formie darowizny swojej siostrze, tj. Pani M.P., zorganizowaną część swojego przedsiębiorstwa, to czy darowizna ta zrodzi po stronie Pani M.P. obowiązek zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych?
3.Czy jeśli przekaże Pani w formie darowizny swojej siostrze, tj. Pani M.P., zorganizowaną część swojego przedsiębiorstwa, to czy darowizna ta zrodzi po Pani stronie obowiązek zapłaty podatku od czynności cywilnoprawnych, jeśli jednocześnie nie nastąpi przejęcie przez Panią M.P. długów, ani Pani ciężarów ani zobowiązań?
4.Czy jeśli przekaże Pani w formie darowizny swojej siostrze, tj. Pani M.P., zorganizowaną część swojego przedsiębiorstwa, to czy darowizna ta zrodzi po stronie Pani M.P. obowiązek zapłaty podatku od czynności cywilnoprawnych, jeśli jednocześnie nie nastąpi przejęcie przez Panią M.P. Pani długów, ani ciężarów ani zobowiązań ?
5.Czy jeśli przekaże Pani w formie darowizny swojej siostrze, tj. Pani M.P., zorganizowaną część swojego przedsiębiorstwa, to czy darowizna ta zrodzi po stronie Pani M.P. obowiązek zapłaty podatku od spadków i darowizn, jeśli darowiznę tą zgłosi właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego w terminie 6 miesięcy od daty dokonania tej darowizny?
6.Czy jeśli przekaże Pani w formie darowizny swojej siostrze, tj. Pani M.P., zorganizowaną część swojego przedsiębiorstwa, to czy darowizna ta zrodzi po Pani stronie obowiązek naliczenia, zapłaty podatku od towarów i usług lub korekty naliczonego podatku od towarów i usług?
7.Czy jeśli przekaże Pani w formie darowizny swojej siostrze, tj. Pani M.P., zorganizowaną część swojego przedsiębiorstwa, to czy darowizna ta zrodzi po stronie Pani M.P. obowiązek naliczenia, zapłaty podatku od towarów i usług lub korekty naliczonego podatku od towarów i usług?
Przedmiotem niniejszego rozstrzygnięcia jest odpowiedź na pytanie oznaczone we wniosku Nr 1 w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych i dotyczy tylko i wyłacznie zgodnie z zadanym pytaniem Pani sytuacji prawno-podatkowej. W zakresie pozostałych pytań zostaną wydane odrębne rozstrzygnięcia.
Pani stanowisko w sprawie
Darowizna przedsiębiorstwa nie stanowi przychodu z działalności gospodarczej po stronie darczyńcy a zatem nie jest podstawą opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Otrzymanie tego rodzaju darowizny po stronie obdarowanego również znajduje się poza tym podatkiem. Wynika to z zapisu art. 2 ust. 1 pkt 3 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych zwalniającym z podatku dochodowego od osób fizycznych przychody podlegające przepisom ustawy o podatku od spadków i darowizn.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest prawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2647 ze zm.):
Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.
Powyższy przepis ustanawia generalną zasadę opodatkowania podatkiem dochodowym, zgodnie z którą opodatkowaniu tym podatkiem podlegają wszelkie uzyskane przez podatnika w danym roku korzyści majątkowe, z wyjątkiem tych, które na mocy ustawy wyłączone zostały z tego opodatkowania (np. poprzez wprowadzenie ustawowego zwolnienia z opodatkowania, czy też zaniechanie poboru podatku).
Stosownie do art. 10 ust. 1 pkt 3 tej ustawy:
Źródłem przychodu jest pozarolnicza działalność gospodarcza.
W myśl art. 14 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Za przychód z działalności, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 3, uważa się kwoty należne, choćby nie zostały faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont. U podatników dokonujących sprzedaży towarów i usług opodatkowanych podatkiem od towarów i usług za przychód z tej sprzedaży uważa się przychód pomniejszony o należny podatek od towarów i usług.
Zgodnie z art. 14 ust. 2 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych: przychodem z działalności gospodarczej są również przychody z odpłatnego zbycia składników majątku będących:
a)środkami trwałymi albo wartościami niematerialnymi i prawnymi, podlegającymi ujęciu w ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych,
b)składnikami majątku, o których mowa w art. 22d ust. 1, z wyłączeniem składników, których wartość początkowa ustalona zgodnie z art. 22g nie przekracza 1500 zł,
c)składnikami majątku, które ze względu na przewidywany okres używania równy lub krótszy niż rok nie zostały zaliczone do środków trwałych albo wartości niematerialnych i prawnych,
d)składnikami majątku stanowiącymi spółdzielcze prawo do lokalu użytkowego lub udział w takim prawie, które zgodnie z art. 22n ust. 3 nie podlegają ujęciu w ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych
- wykorzystywanych na potrzeby związane z działalnością gospodarczą lub przy prowadzeniu działów specjalnych produkcji rolnej, z zastrzeżeniem ust. 2c; przy określaniu wysokości przychodów przepisy ust. 1 i art. 19 stosuje się odpowiednio.
Z powołanych powyżej uregulowań prawnych wynika, że do powstania przychodu, o którym mowa w art. 14 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, dochodzi jedynie wskutek zbycia o charakterze odpłatnym.
Należy wskazać, że ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie zawiera definicji pojęcia „darowizna”. Dlatego należy w tym zakresie odwołać się do odpowiednich przepisów ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 1360 ze zm.).
I tak, zgodnie z art. 888 § 1 Kodeksu cywilnego:
Przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swego majątku.
Stosownie do art. 890 § 1 Kodeksu cywilnego:
Oświadczenie darczyńcy powinno być złożone w formie aktu notarialnego. Jednakże umowa darowizny zawarta bez zachowania tej formy staje się ważna, jeżeli przyrzeczone świadczenie zostało spełnione.
W myśl art. 889 Kodeksu cywilnego, nie stanowią darowizny następujące bezpłatne przysporzenia:
1) gdy zobowiązanie do bezpłatnego świadczenia wynika z umowy uregulowanej innymi przepisami kodeksu;
2) gdy kto zrzeka się prawa, którego jeszcze nie nabył albo które nabył w taki sposób, że w razie zrzeczenia się prawo jest uważane za nienabyte.
Zatem, dana czynność jest darowizną, jeżeli posiada cechy tego zobowiązania, tzn. gdy zostanie złożone oświadczenie darczyńcy o przekazaniu darowizny oraz oświadczenie obdarowanego o jej przyjęciu, a ponadto czynność ta musi polegać na nieodpłatnym świadczeniu darczyńcy (kosztem jego majątku) na rzecz obdarowanego, pod warunkiem że czynność ta nie została wymieniona w treści cytowanego wyżej art. 889 Kodeksu cywilnego.
Z powyższego wynika, że podstawową cechą umowy darowizny jest bezpłatne świadczenie darczyńcy na rzecz obdarowanego kosztem majątku darczyńcy. Darowizna należy bowiem do czynności, których celem jest dokonanie aktu przysporzenia majątkowego (świadczenie musi wzbogacić obdarowanego) i zobowiązanie darczyńcy musi być zamierzone jako nieodpłatne. Świadczenie ma charakter nieodpłatny, gdy druga strona umowy nie zobowiązuje się do jakiegokolwiek świadczenia w zamian za otrzymane świadczenie. Istotą darowizny – jako czynności nieodpłatnej – jest więc brak po drugiej stronie ekwiwalentu w postaci świadczenia wzajemnego. Prowadzi ona do zmniejszenia majątku darczyńcy, a zarazem do zwiększenia aktywów lub zmniejszenia pasywów po stronie majątku obdarowanego.
Z treści wniosku wynika, że prowadzi Pani działalność gospodarczą opodatkowaną podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Planuje Pani ograniczyć prowadzoną przez siebie działalność gospodarczą do świadczenia usług prawnych, a być może nawet w zupełności ją zakończyć, i w związku z tym chce przekazać w formie darowizny zorganizowaną część prowadzonego przez siebie przedsiębiorstwa swojej siostrze.
Jeśli w związku z tym przekazaniem, Pani (darczyńca) nie otrzyma żadnych wartości pieniężnych ani innego przysporzenia majątkowego, to przekazanie to nie mieści się w zakresie powołanych powyżej definicji przychodów podatkowych. W związku z tą czynnością nie powstanie po Pani stronie przychód do opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych.
Dodatkowe informacje
Przedmiotem rozstrzygnięcia nie jest ocena, czy planowana czynność przekazania zorganizowanej części przedsiębiorstwa siostrze stanowi darowiznę w rozumieniu przepisów Kodeksu cywilnego i może być za darowiznę uznana.
Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Panią w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona interpretacja traci swoją aktualność.
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy:
- zdarzenia przyszłego, które Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji,
- stanu faktycznego, który Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pan do interpretacji.
- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1)z zastosowaniem art. 119a;
2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
- Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Ma Pani, prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (...). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 259.; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.).