Informacja o zakresie stosowania przepisów prawa podatkowego z dnia 07.07.2004, sygn. PD-F/415-162/04, Izba Skarbowa w Poznaniu

Temat interpretacji

Z przedstawionego w nadesłanym piśmie stanu faktycznego wynika, że Nadleśnictwo w drodze przetargu sprzedaje lokale mieszkalne tzw. pustostany, kwalifikowane jako nieprzydatne Lasom Państwowym, na zasadach i w trybie określonym w rozporządzeniu Ministra Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa z dnia 09.04.1998 r. w sprawie szczegółowych zasad i trybu sprzedaży lokali <...> /Dz. U. Nr 52, poz. 337 ze zm./.

Kupującymi są pracownicy Lasów Państwowych, którzy korzystają z przywilejów i ulg przewidzianych w przepisie art. 40a ustawy z dnia 28.09.1991 r. o lasach /Dz. U. z 2000 r. Nr 56, poz. 679 ze zm./. Ceną wyjściową, ogłaszaną w przetargu, jest kwota wyceny sporządzona przez osobę posiadającą uprawnienia z zakresu szacowania nieruchomości. Z uwagi na konieczność przeprowadzenia przetargu, z tego powodu, że na ofertę sprzedaży zgłaszają się liczne osoby uprawnione, cena sprzedaży ustalona w przetargu jest wyższa od ceny określonej przez rzeczoznawcę, przy czym kwota faktycznie uiszczona za nabywany lokal, ze względu na ulgi przewidziane w przepisie art. 40 a w/w ustawy o lasach, jest niższa.

Wątpliwości Nadleśnictwa odnoszą się do tego, czy w wyniku takiej sprzedaży dokonanej w drodze przetargu, powstaje przychód do opodatkowania po stronie pracowników - nabywców, a jeżeli tak to, jak należałoby ustalić podstawę opodatkowania.

Stosownie do przepisu art. 9 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych / j. t. Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm./ opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody osób fizycznych, z wyjątkiem taksatywnie wymienionych w art. 21 i art. 52 i 52a tej ustawy oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku. Generalnie dochodem ze źródła przychodów jest nadwyżka sumy przychodów z tego źródła nad kosztami ich uzyskania osiągnięta w roku podatkowym. W ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych wymieniono w art. 10 ust. 1 źródła przychodów, do których m. in. zaliczono w pkt 1 stosunek pracy.

Z orzecznictwa sądowo - administracyjnego wynika, iż o tym, czy świadczenie jest przychodem ze stosunku pracy lub innych stosunków pokrewnych, decyduje okoliczność, czy może je otrzymać tylko i wyłącznie pracownik.

Z mających zastosowanie w przedstawionym stanie faktycznym przepisów art. 40a ust. 11 w związku z ust. 9 tego artykułu w/w ustawy o lasach wynika, że osobami uprawnionymi, mogącymi uczestniczyć w przetargu, są wyłącznie pracownicy lub byli pracownicy Lasów Państwowych. Zatem przywilej pierwszeństwa (pierwokupu) oraz związane z nim ulgi, określone w przepisie ust. 4 w/w art. 40a, odnoszą się do grupy osób, które są lub były pracownikami Lasów Państwowych w ogóle (a nie np. konkretnej jednostki dokonującej sprzedaży). Zauważyć należy, iż powołane wyżej przepisy umiejscowione zostały przez prawodawcę w rozdziale 6a ustawy o lasach, który reguluje dziedzinę gospodarowania mieniem Skarbu Państwa będącym w zarządzie Lasów Państwowych.

W tej sytuacji nie można uznać, iż powołane przepisy normują kwestie wynikające ze stosunku pracy.

Dlatego też ewentualne świadczenia, wynikające z preferencji określonych w powołanej ustawie o lasach (skierowane nie tylko do pracowników), jakie kupujący uzyskują w związku z faktem nabycia lokalu mieszkalnego tzw. pustostanu, nie można zaliczyć do źródła przychodów jakim jest stosunek pracy, o którym mowa w w/w art. 10 ust. 1 pkt 1 cyt. ustawy o podatku dochodowym.

W konsekwencji po stronie Nadleśnictwa nie powstaje obowiązek płatnika, o którym mowa w art. 31 i nast. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Powyższe świadczenia należy rozpatrywać natomiast w kontekście innych źródeł przychodów wymienionych w przepisie art. 10 ust. 1 pkt 9 i określonych w art. 20 ust. 1 w/w ustawy o podatku dochodowym.

Nadleśnictwo, jako jednostka organizacyjna nie posiadająca osobowości prawnej (art. 32 w/w ustawy o lasach) dokonująca wypłat należności lub świadczeń ze źródeł, o których mowa w art. 20 ust. 1, od których nie jest zobowiązana pobierać zaliczek na podatek lub zryczałtowanego podatku dochodowego, jest zobowiązana do sporządzenia informacji według ustalonego wzoru o wysokości przychodów / PIT-8C/.

W świetle przepisu art. 11 ustawy o podatku dochodowym przychodami są w szczególności otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

W opisanej sytuacji faktycznej po stronie nabywców mógłby wystąpić przychód w postaci świadczenia częściowo odpłatnego. Sposób ustalenia przychodu ze świadczeń częściowo odpłatnych unormowano w ust. 2b w/w art. 11, zgodnie z którym przychodem jest różnica między wartością tych świadczeń ustaloną według zasad określonych w ust. 2 i 2a, a odpłatnością ponoszoną przez podatnika.

W myśl ust. 2a pkt 4 wartość pieniężną innych nieodpłatnych świadczeń nie wymienionych w pkt 1-3 ustala się na podstawie cen rynkowych stosowanych przy świadczeniu usług lub udostępnianiu rzeczy i praw tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem w szczególności ich stanu i stopnia zużycia oraz czasu i miejsca udostępnienia.

Zatem, jeżeli zgodnie z przepisem art. 40a ust. 2 ustawy o lasach, sprzedaż lokali następuje po cenie rynkowej, jaka kształtuje się w danej miejscowości, ustalonej przez osobę posiadającą uprawnienia z zakresu szacowania nieruchomości, to ewentualnym przychodem, który należy wykazać w informacji PIT-8C, jest różnica pomiędzy ceną rynkową a kwotą uiszczoną przez osobę nabywającą lokal.

Wykazany w informacji PIT-8C przychód z tytułu preferencyjnego nabycia lokalu, podlega opodatkowaniu (łącznie z innymi dochodami osiągniętymi w roku podatkowym) w zeznaniu rocznym, składanym na podstawie przepisu art. 45 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w terminie do dnia 30 kwietnia roku następującego po roku podatkowym.

Odpowiedzi udzielono w oparciu o stan faktyczny przedstawiony w zapytaniu, zgodnie ze stanem prawnym obowiązującym w dniu jej sporządzenia.