Temat interpretacji
Decyzja
Na podstawie art. 14b § 5 pkt 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2005r. Nr 8, poz. 60), po rozpatrzeniu zażalenia Pana... na postanowienie Naczelnika Urzędu Skarbowego w Kościerzynie z dnia 18 marca 2005r. Nr DF/415-2/05 dotyczące udzielenia pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego -
uznając, że zażalenie zasługuje na uwzględnienie zmienia się postanowienie organu pierwszej instancji.
U z a s a d n i e n i e
Pismem z dnia 27 stycznia 2005r. Podatnik zwrócił się do Naczelnika Urzędu Skarbowego o udzielenie pisemnej interpretacji w kwestii dokonania wcześniejszych wpłat na rachunek kasy mieszkaniowej na cele mieszkaniowe za cały rok oszczędzania, a następnie przed upływem tego roku zawarcia umowy o skrócenie okresu oszczędzania i złożenia dyspozycji ich wycofania - czy należny podatek za dany rok będzie można pomniejszyć o 30% całej uiszczonej w tym roku kwoty, czy tylko o 30% wartości rat należnych kasie za czas trwania umowy?
Zdaniem Podatnika umowa o kredyt kontraktowy przewiduje możliwość jej zmiany dokonanej aneksem, w którym strony mogą zmienić m.in. długość czasu oszczędzania oraz wysokość wnoszonych rat, co potwierdza przepis § 2 ust. 4 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 11 czerwca 1996r. w sprawie ogólnych warunków umów o kredyt kontraktowy (Dz. U. Nr 68, poz. 330). Umowa o kredyt kontraktowy reguluje w § 11 status pieniędzy, jakie wpłaciłby w kwocie wyższej od należnej raty określając zasady postępowania z nimi, zatem Jego zdaniem wnioskować można z tego, że taka wpłata jest zgodna z umową, gdyż nie została przez tą umowę wykluczona a co więcej umowa ta reguluje skutki dokonania wcześniejszej - wyprzedzającej wpłaty pieniędzy do kasy mieszkaniowej. Ponieważ wpłata za cały rok oszczędzania z góry jest możliwa i zgodna zasadami oszczędzania w kasie mieszkaniowej, to cała tak uiszczona kwota powinna pomniejszać podatek dochodowy za ten rok podatkowy nawet, gdy w trakcie trwania tego roku podatkowego pieniądze zostaną wycofane z tej kasy. Na potwierdzenie własnego stanowiska powołał pismo z dnia 11 marca 2004r. Nr PDI/2-413/11/2004 Naczelnika Urzędu Skarbowego w Chrzanowie.
Postanowieniem z dnia 18 marca 2005r. Nr DF/415-2/05 Naczelnik Urzędu Skarbowego stwierdził w sentencji, że stanowisko Podatnika przedstawione w przedmiotowym wniosku jest nieprawidłowe w odniesieniu do opisanego stanu faktycznego. W uzasadnieniu postanowienia organ podatkowy stwierdził, że aby nie utracić prawa do wykorzystania ulgi z tytułu systematycznego gromadzenia oszczędności w kasie mieszkaniowej za cały okres oszczędzania, należy dokonywać systematycznych wpłat do upływu określonego przed dniem 1 stycznia 2002r. terminu systematycznego gromadzenia oszczędności, wynikającego z umowy o kredyt kontraktowy.
Nie zgadzając się ze stanowiskiem zawartym w powyższym postanowieniu, Podatnik złożył zażalenie, w którym zażądał wydania postanowienia potwierdzającego Jego stanowisko albo uchylenia powyższego postanowienia i skierowanie sprawy do powtórnego rozpoznania. Wydanemu postanowieniu zarzucił brak pełnego uzasadnienia oraz błędną interpretację znaczenia terminu zawartego w art. 4 ust. 3 ustawy z dnia 21 listopada 2001r. Powołany przepis - zdaniem Podatnika - ustanowił termin końcowy, w czasie którego można korzystać na zasadzie praw nabytych z ulgi za oszczędzanie w kasie mieszkaniowej, natomiast nie wyłączył możliwości przedłużenia lub skrócenia tego okresu.
Dyrektor Izby Skarbowej w Gdańsku po rozpatrzeniu zażalenia stwierdza, co następuje:
Zgodnie z treścią art. 27a ust.1 pkt 2 ustawy z dnia 26 lipca 1991r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000r., Nr 14, poz. 176 z późn. zm.) - w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2001r.- podatek dochodowy (...) zmniejsza się na zasadach określonych w ust. 2-17, jeżeli w roku podatkowym podatnik systematycznie gromadził oszczędności wyłącznie na jednym rachunku oszczędnościowo - kredytowym i w jednym banku prowadzącym kasę mieszkaniową, według zasad określonych w odrębnych przepisach.
Przepisy ustawy z dnia 21.11.2001 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (Dz. U. Nr 134 z 2001 r. poz. 1509) zlikwidowały z dniem 1 stycznia 2002 r. ulgi mieszkaniowe w podatku dochodowym od osób fizycznych, z jednoczesnym zachowaniem praw nabytych. Art. 4 ust. 3 powołanej ustawy stanowi, że podatnikom, którzy zawarli umowę o kredyt kontraktowy z bankiem prowadzącym kasę mieszkaniową o systematyczne gromadzenie oszczędności, według zasad określonych w przepisach o niektórych formach popierania budownictwa mieszkaniowego, i przed dniem 1 stycznia 2002 r. nabyli prawo do odliczania od podatku wydatków poniesionych na cel określony w art. 27a ust. 1 pkt 2 ustawy wymienionej w art. 1, w brzmieniu obowiązującym przed dniem 1 stycznia 2002 r., przysługuje, na zasadach określonych w tej ustawie, prawo do odliczania od podatku dalszych kwot wpłaconych oszczędności na kontynuację systematycznego gromadzenia oszczędności wyłącznie na tym samym rachunku oszczędnościowo-kredytowym i w tym samym banku prowadzącym kasę mieszkaniową, poniesionych od dnia 1 stycznia 2002 r., do upływu określonego przed dniem 1 stycznia 2002 r. terminu systematycznego gromadzenia oszczędności, wynikającego z umowy o kredyt kontraktowy.
Kwestie związane z oszczędzaniem w kasach mieszkaniowych na podstawie zawartej umowy o kredyt kontraktowy zostały uregulowane w ustawie z dnia 26 października 1995r. o niektórych formach popierania budownictwa mieszkaniowego oraz zmianie niektórych ustaw (Dz. U. Nr 133, poz. 654 ze zm.) oraz w rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 11 czerwca 1996r. w sprawie ogólnych warunków umów o kredyt kontraktowy (Dz. U. Nr 68, poz. 330).
Z postanowień art. 8 ust. 1 ustawy z dnia 26 października 1995r. wynika, że przez zawarcie umowy o kredyt kontraktowy osoba fizyczna zobowiązuje się do systematycznego gromadzenia oszczędności w kasie mieszkaniowej przez czas oznaczony, a bank prowadzący kasę mieszkaniową - do przechowania oszczędności i udzielenia po upływie tego okresu długoterminowego kredytu na cele mieszkaniowe. Przy czym stosownie do postanowień § 2 ust. 4 rozporządzenia z dnia 11 czerwca 1996r. na wniosek oszczędzającego postanowienia umowy o kredyt kontraktowy, za zgodą banku, mogą być zmieniane w formie pisemnej.
Jeżeli zatem umowa o kredyt kontraktowy w brzmieniu obowiązującym na dzień 31.12.2001r. zawiera postanowienia dopuszczające możliwość skrócenia okresu oszczędzania - wówczas dokonanie takiej zmiany pozostaje bez wpływu na prawo do odliczeń z tytułu kwot wnoszonych do kasy mieszkaniowej.
W rozpatrywanym przypadku w myśl postanowień § 4 ust. 4 i ust. 6 umowy o kredyt kontraktowy posiadacz rachunku może dokonać zmiany (zwiększenia lub zmniejszenia) wysokości miesięcznej raty o której mowa w ust. 2:
- nie częściej niż dwa razy w roku kalendarzowym,
- najpóźniej na siedem miesięcy przed zakończeniem umownego okresu oszczędzania,
- rata może zostać zwiększona pod warunkiem, że:
a) dla rat w przedziale od 170 zł do 480 zł (wysokość raty zadeklarowanej przez Podatnika) maksymalna wysokość nowej raty nie przekroczy 3-krotności raty deklarowanej przed zmianą.
Zmiana wysokości miesięcznej raty wymaga zawarcia aneksu do umowy, o którym mowa w § 33 umowy.
Z kolei stosownie do postanowień §11 ust. 1 umowy w przypadku wpłaty środków w kwocie wyższej od należnej raty, wpłata zaliczana jest na rachunek osobisty do wysokości należnej raty. Pozostałe środki pozostają nieoprocentowane do dnia poprzedzającego zaliczenie na rachunek osobisty w kolejnych miesiącach, w dniu w którym kwota nadpłaty będzie co najmniej równa kwocie należnej raty.
W związku w powyższym wpłata jednorazowo kwoty za cały rok oszczędzania nie narusza zasad systematycznego oszczędzania, bowiem wpłacone środki i tak będą zaliczane w kolejnych miesiącach do wysokości należnej raty.
Zatem jeżeli dokonanie wcześniejszych wpłat na rachunek kasy mieszkaniowej na cele mieszkaniowe za cały rok oszczędzania a następnie przed upływem roku podatkowego zawarcie umowy o skrócenie okresu oszczędzania - będzie zgodne z powołanymi wyżej postanowieniami umowy o kredyt kontraktowy, to Podatnik będzie mógł odliczyć 30% całej wpłaconej kwoty. Natomiast w przypadku dokonania wcześniejszych wpłat z naruszeniem zasad określonych w postanowieniach powołanej umowy Podatnik nie utraci prawa do ulgi, ale nadpłacona kwota nie będzie podlegała odliczeniu.
Reasumując w przedstawionym stanie faktycznym i prawnym, jeżeli wcześniejsze dokonanie wpłaty w kwocie wyższej od należnej na rachunek oszczędnościowo-kredytowy, jak również zawarcie umowy o skrócenie okresu oszczędzania nie naruszają zasad wynikających z powołanych wyżej przepisów, to podatnik zachowuje prawo do dokonania odliczeń od podatku 30% dokonanych wpłat w roku podatkowym.