Informacja o zakresie stosowania przepisów prawa podatkowego z dnia 03.12.2004, sygn. PB2-415-53-04-AG, Urząd Skarbowy Kraków-Śródmieście

Temat interpretacji

Naczelnik Urzędu Skarbowego Kraków-Śródmieście w odpowiedzi na pismo, w części dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych, działając na podstawie art. 14a § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. Nr 137, poz. 926 ze zm.), uprzejmie wyjaśnia:

Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, że jednostka organizacyjna podjęła się gromadzenia oferowanych przez ofiarodawców środków pieniężnych dla poszkodowanego w 2001 r., w wypadku samochodowym podczas wykonywania czynności służbowych pracownika. W tym celu założono konto bankowe funkcjonujące przy rachunku firmowym pod nazwą Fundusz celowy - pomoc dla poszkodowanego. Intencją i wyraźnym życzeniem ofiarodawców było przeznaczenie zgromadzonych środków na pomoc koledze w powrocie do normalnego życia tj. zakup profesjonalnej protezy, wózka inwalidzkiego czy dostosowanie jego środowiska życia do potrzeb niepełnosprawności. Ponieważ leczenie poszkodowanego jeszcze trwa, zgromadzone środki - w nienaruszonym stanie - nadal są lokowane na utworzonym koncie. Po zakończonym leczeniu zostaną w całości przekazane poszkodowanemu.

Pismo w części dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych dotyczy udzielenia odpowiedzi na pytanie: czy przekazane poszkodowanemu koledze pieniądze, które są składową kilkudziesięciu wpłat osób fizycznych i instytucji, będą stanowiły jego przychód do opodatkowania.

Opodatkowanie dochodów osób fizycznych reguluje ustawa z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176, ze zm.).
Przepisów ww. ustawy zgodnie z art. 2 ust. 1 pkt 3 tej ustawy nie stosuje się m.in. do: przychodów podlegających przepisom o podatku od spadków i darowizn.

Stosownie do treści art. 9 ust. 1 cytowanej ustawy podatkowej w brzmieniu obowiązującym w 2004 r., opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52 i 52a oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku. Zgodnie z ust. 1a ww. artykułu, jeżeli podatnik uzyskuje dochody z więcej niż jednego źródła, przedmiotem opodatkowania w danym roku podatkowym jest, z zastrzeżeniem art. 24 ust. 3 i art. 28-30, 30a-30c oraz art. 44 ust. 7e i 7f, suma dochodów ze wszystkich źródeł przychodów.

Przychodami, jak stanowi art. 11 ustawy podatkowej z zastrzeżeniem art. 14-16, art. 17 ust. 1 pkt 6 i 9, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Specyfikacja źródeł przychodów została natomiast określona w art. 10 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i do nich zaliczono m.in. "inne źródła".
Wyjaśnienie pojęcia przychodów z innych źródeł zawiera art. 20 tej ustawy, w myśl którego za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, z wyjątkiem alimentów na rzecz dzieci, stypendia, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nie należące do przychodów określonych w art. 12-14 i 17 oraz przychody nie znajdujące pokrycia w ujawnionych źródłach.

W art. 21 ust. 1 powoływanej ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych ustawodawca przedstawił katalog zwolnień z podatku dochodowego od osób fizycznych.
Na podstawie pkt 26 ust. 1 ww. artykułu wolne od podatku dochodowego są zapomogi otrzymane w przypadku indywidualnych zdarzeń losowych, klęsk żywiołowych, długotrwałej choroby lub śmierci - do wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 2.280 zł, z zastrzeżeniem pkt 40 i 79.
Natomiast na podstawie pkt 38 wolne od podatku dochodowego są świadczenia rzeczowe lub ekwiwalenty pieniężne w zamian tych świadczeń otrzymywane przez emerytów lub rencistów w związku z łączącym ich poprzednio z zakładami pracy stosunkiem służbowym, stosunkiem pracy lub spółdzielczym stosunkiem pracy oraz od związków zawodowych - do wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 2.280 zł.

Wobec powyższego należy stwierdzić, że jeżeli poszkodowanemu w 2004 r. zostaną wypłacone lub postawione do jego dyspozycji kwoty pochodzące od jednostek organizacyjnych, jednostki nadrzędnej z tytułu zapomogi, o której mowa w art. 21 ust. 1 pkt 26, lub z tytułu o którym mowa w pkt 38 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych to do wysokości 2.280 zł w roku podatkowym będą podlegać zwolnieniu od podatku dochodowego. Nadwyżka ponad kwotę 2.280 zł będzie stanowić natomiast dla podatnika dochód z innych źródeł.

Na podstawie art. 42a ustawy podatkowej osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, osoby prawne i ich jednostki organizacyjne oraz jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, które dokonują wypłat należności lub świadczeń, o których mowa w art. 20 ust. 1, z wyjątkiem dochodów (przychodów) wymienionych w art. 21, art. 52 i art. 52a oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku, od których nie są obowiązane pobierać zaliczki na podatek lub zryczałtowanego podatku dochodowego, są obowiązane sporządzić informację według ustalonego wzoru (PIT-8C) o wysokości przychodów i w terminie do końca lutego następnego roku podatkowego przekazać podatnikowi oraz urzędowi skarbowemu, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania podatnika.
Na podatniku spoczywa natomiast obowiązek opodatkowania dochodów z innych źródeł w rocznym zeznaniu podatkowym.

Do wypłaconych poszkodowanemu pieniędzy, pochodzących z tytułu darowizn od osób fizycznych nie mają natomiast zastosowania przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych z uwagi na powołany powyżej art. 2 ust. 1 pkt 3 przedmiotowej ustawy.
Środki pieniężne przekazywane przez poszczególne osoby fizyczne na rzecz poszkodowanego, są darowiznami i podlegają przepisom ustawy o podatku od spadków i darowizn (Dz. U. Nr 16 z 1997 r., poz. 89 ze zm.). Jednakże, gdy nabywcą darowizny jest osoba fizyczna - zaliczona do III grupy podatkowej - opodatkowaniu podlega otrzymana darowizna od jednej osoby przekraczająca kwotę wolną tj. 4.902 zł.

W przypadku wątpliwości co do zwolnienia z opodatkowania darowizn od osób trzecich, sam poszkodowany może zwrócić się o wyjaśnienie w tej kwestii do urzędu skarbowego właściwego według jego miejsca zamieszkania.