Postanowienie w sprawie interpretacji prawa podatkowego z dnia 18.07.2005, sygn. II US pb IB / 415 - 41 / 186a/39 / 05 / KSz, Drugi Urząd Skarbowy w Białymstoku

Temat interpretacji

Stan faktyczny

Z pisma płatnika wynika, że dokona on wypłaty członkom i byłym członkom udziałów zwaloryzowanych na podstawie ustawy z dnia 30 sierpnia 1991 r. o waloryzacji udziałów członkowskich (Dz. U. Nr 83, poz. 373 z późn. zm.). Płatnik wskazuje, że udziały członkowskie członków Spółdzielni składają się w części z udziałów wniesionych przez członka i w częściz dopisu waloryzacji udziałów członkowskich. Byłym członkom udziały członkowskie podstawowe, czyli wniesione przez członka, zostały wypłacone zgodnie z ustawą Prawo spółdzielcze w następnym roku po rozwiązaniu umowy członkowskiej bez obciążania podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Natomiast pozostały do wypłacenia udziały wynikającez waloryzacji, czyli nie wniesione przez członka, a dopisane wskaźnikiem waloryzacji z majątku niepodzielngo Spółdzielni. Te właśnie udziały zostaną wypłacone w 2005 r.
W związku z powyższym pytania płatnika brzmią:
- jakie będą skutki podatkowe w podatku dochodowym od osób fizycznych w 2005 roku ?
- czy kwoty brutto zwaloryzowanych udziałów należy pomniejszać o podatek dochodowy od osób fizycznych i traktować jako podatek zryczałtowany rozliczany w deklaracji PIT-8A ?

Stanowisko płatnika

Płatnik wskazuje, że w myśl przepisów ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych w wersji obowiązującej do 31.12.2004 r. art. 21 pkt 50a jako wolne od podatku określał:
- zwrot udziałów lub wkładów w spółdzielni albo wkładów w spółce (czyli wypłaty wszelkich udziałów członkowskich były wolne od podatku dochodowego od osób fizycznych).
Zmiana obowiązująca od 1 stycznia 2005 r. art. 21 pkt 50 określa jako wolne od podatku:
- przychody otrzymane w związku ze zwrotem udziałów lub wkładów w spółdzielni albo wkładów w spółce osobowej, do wysokości wniesionych udziałów lub wkładów do spółdzielni albo wkładów do spółki osobowej.
Nowy zapis ogranicza rodzaj udziałów wolnych od podatku tylko do udziałów wniesionych przez członka. Nie ulega wątpliwości, że kwoty waloryzacji udziałów, które zostały utworzone z funduszu zasobowego spółdzielni nie zostały wniesione przez członka, a zostały dopisane z majątku niepodzielnego spółdzielni jakim jest fundusz zasobowy. Ponieważ jest to forma udziału w majątku osoby prawnej uważają Państwo, że podatek powinien być odprowadzony i rozliczony w formie zryczałtowanej na deklaracji PIT-8A.

Ocena prawna stanowiska pytającego z przytoczeniem przepisów prawa

W stanie faktycznym będącym przedmiotem zapytania mamy do czynienia z wypłatą w bieżącym roku członkom i byłym członkom spółdzielni udziałów zwaloryzowanych na podstawie ustawy z dnia 30 sierpnia 1991 r. o waloryzacji udziałów członkowskich w spółdzielniach i zmianie niektórych ustaw (Dz. U. z 1991 r., Nr 83, poz. 373 z późn. zm.).

Z art. 78 § 1 pkt 1 ustawy z dnia 16 września 1982 r. - Prawo spółdzielcze (Dz. U. z 2003 r.,Nr 188, poz. 1848 z późn. zm.) wynika, że fundusz udziałowy spółdzielni powstaje z następujących źródeł:
1)wpłat na udziały członkowskie,
2)odpisów na udziały członkowskie z podziału nadwyżki bilansowej,
3)z innych źródeł, określonych w odrębnych przepisach.

W praktyce jedynym "innym" źródłem finansowania udziałów był fundusz zasobowy spółdzielniw granicach ściśle określonych przepisami ustawy z dnia 30 sierpnia 1991 r. o waloryzacji udziałów członkowskich w spółdzielniach i zmianie niektórych ustaw. Z art. 1 ust. 1 w/w ustawy wynika, że spółdzielnie mogą dokonać waloryzacji udziałów członkowskich za okres 1944-1990 przez przeniesienie na fundusz udziałowy części funduszu zasobowego. Przy czym zgodnie z art. 5 ust. 1 tejże ustawy kwoty udziałów przeniesione z funduszu zasobowego nie mogą być wypłacone przed upływem 5 lat od podjęcia uchwały w sprawie waloryzacji. Zasady i terminy wypłat upoważnionym członkom i byłym członkom określa statut spółdzielni.

Natomiast kwestia opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych przychodów, których dotyczy stan faktyczny będący przedmiotem zapytania przedstawia się następująco.

Zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 50 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000 r., Nr 14, poz. 176 z późn. zm.) w brzmieniu obowiązującym do dnia 31.12.2004 r. wolne od podatku dochodowego są przychody otrzymane w związku:
a) ze zwrotem udziałów lub wkładów w spółdzielni albo wkładów w spółce,
b) z umorzeniem udziałów lub akcji w spółce mającej osobowość prawną, w tym także z odpłatnym zbyciem udziałów (akcji) na rzecz spółki w celu ich umorzenia
- w części stanowiącej koszt nabycia, z zastrzeżeniem ust. 17 i 18, a jeżeli nabycie nastąpiło w drodze spadku lub darowizny - do wysokości wartości z dnia nabycia spadku lub darowizny.
Z dniem 1 stycznia 2005 r. zapis wyżej powołanego przepisu uległ zmianie. I tak stosownie doart. 21 ust. 1 pkt 50 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2005 r. wolne od podatku dochodowego są przychody otrzymanew związku ze zwrotem udziałów lub wkładów w spółdzielni albo wkładów w spółce osobowej, do wysokości wniesionych udziałów lub wkładów do spółdzielni albo wkładów do spółki osobowej.

Natomiast jak stanowi przepis art. 4 ust. 4 cytowanej już w niniejszych wyjaśnieniach ustawy z dnia 3 sierpnia 1991 r. o waloryzacji udziałów członkowskich w spółdzielniach i zmianie niektórych ustaw nominalny wzrost wartości udziałów członkowskich w wyniku waloryzacji nie podlega opodatkowaniu.

Mając powyższe na uwadze nie podlegają opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych udziały zwracane członkom i byłym członkom spółdzielni w części pochodzącejz funduszu zasobowego spółdzielni w wyniku waloryzacji udziałów dokonanej zgodniez przepisami ustawy z dnia 30 sierpnia 1991 r. o waloryzacji udziałów członkowskichw spółdzielniach i zmianie niektórych ustaw - w ich wysokości z dnia dokonania tej waloryzacji przez spółdzielnię.