Interpretacja indywidualna z dnia 29.09.2011, sygn. IPPB2/415-666/11-2/MS1, Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie
Temat interpretacji
Na podstawie art. 24 ust. 15 updof w przypadku częściowej wypłaty wartości indywidualnego konta inwestycyjnego, klient osiągnie dochód dopiero w momencie, gdy wartość dokonanych wypłat przekroczy kwotę wypłaconych i przekazanych na ubezpieczeniowy fundusz kapitałowy składek.
Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2007 r. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki przedstawione we wniosku z dnia 02.08.2011 r. (data wpływu 12.08.2011 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania dochodu z tytułu wypłat z rachunku związanego z ubezpieczeniowym funduszem kapitałowym jest prawidłowe.
UZASADNIENIE
W dniu 12.08.2011 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania dochodu z tytułu wypłat z rachunku związanego z ubezpieczeniowym funduszem kapitałowym.
W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:
Wnioskodawca (dalej jako Spółka) prowadzi działalność ubezpieczeniową w zakresie ubezpieczeń na życie określonych w dziale i załącznika do ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o działalności ubezpieczeniowej (Dz. U. z 2003 r. Nr 124 poz. 1151 z późn. zm.), tj. m.in. ubezpieczenia na życie związane z ubezpieczeniowym funduszem kapitałowym. Spółka oferuje obecnie i zamierza wprowadzać także w przyszłości produkty związane z ubezpieczeniowym funduszem kapitałowym, gdzie składka w całości lub po potrąceniu o pewne opłaty inwestowana jest w ubezpieczeniowy fundusz kapitałowy. Nabyte w związku z przekazaniem (alokacją) składek do funduszu jednostki uczestnictwa są ewidencjonowane na indywidualnym koncie (rachunku) inwestycyjnym klienta. W zależności od rodzaju umowy ubezpieczenia klient może dokonać wpłaty składki jednorazowej lub wpłacać składki regularne w określonych w umowie odstępach czasu.
W trakcie obowiązywania umowy pobierane mogą być opłaty z jednostek uczestnictwa zgromadzonych na koncie klienta poprzez umorzenie odpowiedniej ich ilości. W szczególności może być to opłata administracyjna, opłata manipulacyjna, opłata za transfer jednostek między funduszami czy opłata z tytułu odpowiedzialności Spółki (opłata za ryzyko).
Zakres ubezpieczenia powiązanego z funduszem kapitałowym w zależności od produktu ubezpieczeniowego może obejmować takie zdarzenia jak zgon, inwalidztwo czy dożycie przez ubezpieczonego określonego w umowie wieku. Z tytułu powstania powyższych zdarzeń ubezpieczeniowych Spółka wypłaca świadczenie. Ponadto w trakcie trwania umowy klienci mają prawo dokonywania tzw. wykupu całkowitego lub częściowego polegającego na otrzymywaniu całkowitej lub częściowej wypłaty wartości indywidualnego konta inwestycyjnego. Wypłata całkowita lub częściowa może być pomniejszona w niektórych przypadkach o naliczoną zgodnie z odpowiednią tabelą opłat, opłatę likwidacyjną. Całkowita lub częściowa wypłata wartości rachunku nie wiąże się, co do zasady, z powstaniem zdarzenia ubezpieczeniowego. W zależności od dyspozycji klienta będzie to częściowe lub całkowite umorzenie posiadanych na koncie klienta jednostek uczestnictwa w danym funduszu.
W przypadku umowy, jak również wykupu całkowitego Spółka dokonuje wypłaty całkowitej wartości środków pieniężnych zgromadzonych przez ubezpieczonego na funduszu kapitałowym, a przy wykupie częściowym określoną przez ubezpieczonego część zgromadzonych na funduszu kapitałowym środków pieniężnych. Wykup całkowity możliwy jest również w sytuacji, gdy ubezpieczony dokonywał wcześniej wykupów częściowych. Możliwe jest również dokonywanie wpłat składek ubezpieczeniowych, które nie zwiększają wartości sumy ubezpieczenia, ale zostają przekazane na fundusz kapitałowy zwiększając jego wartość.
W ramach jednej polisy ubezpieczony uprawniony jest do inwestowania składki ubezpieczeniowej jednocześnie w kilka funduszy kapitałowych. Spółka w przypadku dokonywania wypłat dokonuje obliczenia dochodu łącznie dla wszystkich wybranych przez ubezpieczonego funduszy kapitałowych.
W związku z powyższym zadano następujące pytanie:
W związku z tak przedstawionym stanem faktycznym, Spółka zwraca się z pytaniem czy na podstawie art. 24 ust. 15 updof w przypadku częściowej wypłaty wartości indywidualnego konta inwestycyjnego, klient osiągnie dochód dopiero w momencie, gdy wartość dokonanych wypłat przekroczy kwotę wpłaconych i przekazanych na ubezpieczeniowy fundusz kapitałowy składek...
Zdaniem Wnioskodawcy:
W ocenie Spółki, dochodem klienta z tytułu umorzenia jednostek w związku z wypłatą części indywidualnego konta inwestycyjnego będzie różnica pomiędzy kwotą faktycznie wypłaconą mu przez Spółkę a sumą wpłaconych przez niego składek następnie przekazanych na fundusz kapitałowy.
Wniosek taki wynika z brzmienia art. 24 ust. 15 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (dalej: updof), zgodnie z którym dochodem z tytułu inwestowania składki ubezpieczeniowej w związku z umową ubezpieczenia zawartą na podstawie przepisów o działalności ubezpieczeniowej, w przypadku ubezpieczeń związanych z funduszami kapitałowymi, jest różnica między wypłaconą kwotą świadczenia a sumą składek wpłaconych do zakładu ubezpieczeń, które zostały przekazane na fundusz kapitałowy.
Przepis ten wprowadził szczególną zasadę ustalania dochodu z tytułu inwestowania składki ubezpieczeniowej w ubezpieczeniowy fundusz kapitałowy. Zgodnie z tą zasadą, w celu wyliczenia dochodu z tytułu inwestowania składki ubezpieczeniowej w ubezpieczeniowy fundusz kapitałowy należy zastosować następujący wzór:
Dochód = kwota wypłaconego świadczenia suma składek wpłaconych do zakładu ubezpieczeń, które zostały przekazane na fundusz kapitałowy
gdzie:
- kwota wypłaconego świadczenia - stanowi wartość świadczenia faktycznie postawionego do dyspozycji ubezpieczonego w związku z dokonaną wypłatą,
- suma składek wpłaconych do zakładu ubezpieczeń, które zostały przekazane na fundusz kapitałowy - stanowi całość opłaconej przez ubezpieczonego i przekazanej na fundusz składki, za którą pierwotnie nabywane są jednostki uczestnictwa w funduszu.
W opisanym stanie faktycznym, przez wypłaconą kwotę świadczenia należy rozumieć te kwoty, które Spółka wypłaca ubezpieczonemu w rezultacie umorzenia jednostek uczestnictwa w związku z wypłatą indywidualnego konta ubezpieczającego. Umorzenia jednostek uczestnictwa w funduszu w celu pokrycia pobieranych przez Spółkę opłat nie skutkuje dokonaniem wypłaty na rzecz klienta ani osiągnięciem jakiejkolwiek korzyści przez niego. W konsekwencji umorzenie jednostek na pokrycie opłat związanych z funkcjonowaniem funduszu i samej umowy ubezpieczenia nie powoduje żadnych skutków podatkowych.
Natomiast suma składek wpłaconych i przekazanych następnie na ubezpieczeniowy fundusz kapitałowy powinna zostać potraktowana jako koszt kalkulacji dochodu.
W przypadku natomiast częściowych wypłat wartości indywidualnego konta ubezpieczającego, klient osiągnie dochód dopiero wtedy, gdy wartość wypłat liczona narastająco przekroczy sumę wpłat do funduszu.
W ocenie Spółki zgodne z art. 24 ust. 15 ustawy PIT należy uznać twierdzenie, iż w sytuacji wypłaty częściowej skutkującej umorzeniem części jednostek uczestnictwa w funduszu, ubezpieczony osiągnie dochód dopiero w sytuacji, kiedy wartość dotychczas dokonanych wszystkich wypłat z tytułu umorzenia jednostek w ramach danej umowy ubezpieczenia przekroczy sumę wszystkich dokonanych wpłat do funduszu. Dopóki bowiem nie dojdzie do sytuacji, w której wartość dokonanych wypłat przekroczy sumę wpłat, nie można stwierdzić, czy ubezpieczony osiągnął dochód w związku z inwestowaniem składki w funduszu kapitałowym w ramach danej umowy ubezpieczenia. Dopiero, gdy mamy do czynienia przy danej wypłacie częściowej z przekroczeniem wartości wpłaconej i przekazanej na fundusz sumy składek, pojawi się dochód do opodatkowania.
Powyższa metoda prowadzi do prawidłowego i zgodnego z art. 24 ust 15 updof wyliczenia podstawy opodatkowania również w przypadku, gdy na moment jednej z wypłat częściowych występuje wynik dodatni z inwestycji, a końcowy wynik z inwestowania składki w ramach danej umowy ubezpieczenia kończy się stratą lub dochodem w niższej wysokości.
Dla porównania, stosowanie np. proporcjonalnej metody alokowania wartości przekazanych na fundusz składek do wypłat, może doprowadzić do sytuacji, w której ubezpieczony zapłaciłby podatek od podstawy opodatkowania wyższej niż faktycznie osiągnięty dochód. W skrajnym przypadku ubezpieczony zapłaciłby podatek mimo poniesienia straty.
W celu zobrazowania opisywanej sytuacji Spółka poniżej przedstawia następujący przykład (dla uproszczenia nie uwzględniono pobieranych w ramach umowy opłat):
Ubezpieczony dokonuje wpłaty składki w wysokości 100 zł, z czego całe 100 zł przekazywane jest na ubezpieczeniowy fundusz kapitałowy.
Po pierwszym roku ubezpieczony wypłaca 50% jednostek w funduszu, po drugim pozostałe 50%. W pierwszym roku inwestowania fundusz osiągnął zysk w wysokości 30%, w drugim fundusz poniósł stratę w wysokości 40%.
- Wypłata częściowa po pierwszym roku (30% zysk z tytułu inwestowania w fundusz):
Wartość rachunku: 120 zł (100 + 30%x100)
Wysokość I wypłaty częściowej 65 zł (50% x 130)
Dochód 0 zł (wypłata nie przekroczyła całej wpłaconej składki)
Pozostała wartość rachunku 65 zł
- Wypłata częściowa po drugim roku (40% strata na funduszu):
Wartość rachunku: 39 zł (65 - 40%x65)
Wysokość II wypłaty: 39 zł
Dochód: 4 zł (nadwyżka dokonanych wypłat w łącznej kwocie 104 zł nad sumą składek przekazanych na fundusz w kwocie 100 zł)
Przy zastosowaniu metody wyliczania podstawy opodatkowania wskazanej w niniejszym wniosku przez Spółkę, ubezpieczony osiągnie dochód w momencie drugiej wypłaty i jest to kwota faktycznie osiągniętego przez klienta dochodu. Jednocześnie w momencie drugiej wypłaty powinien zostać pobrany klientowi podatek.
W przypadku natomiast zastosowania tzw. metody proporcjonalnej alokacji składek do wypłat, to ubezpieczony osiągnąłby dochód wynoszący 15 zł (pierwsza wypłata w kwocie 65 zł minus 50 zł stanowiące 50% przekazanej na fundusz składki, a więc proporcjonalnie tyle, co dokonana wypłata). W ten sposób wyliczony dochód jest o wiele wyższy od faktycznie osiągniętego dochodu z tytułu inwestowania składki w ramach umowy ubezpieczenia. A zatem prowadzi do nieprawidłowego wyliczenia podstawy opodatkowania.
Reasumując dopóki przy danej wypłacie nie zostanie wyczerpana cała suma wpłaconych i przekazanych na fundusz kapitałowy składek, dopóty nie wystąpi dochód do opodatkowania w przedstawionych w stanie faktycznym umowach ubezpieczeniowych z funduszem kapitałowym i obowiązek pobrania ubezpieczonemu zryczałtowanego podatku z tytułu inwestowania składki ubezpieczeniowej.
Spółka pragnie dodatkowo wskazać, iż zaprezentowane wyżej stanowisko zostało uznane za prawidłowe przez Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji indywidualnej wydanej w imieniu Ministra Finansów na rzecz zakładu ubezpieczeń na życie w dniu19 grudnia 2008 r.
Mając na uwadze powyższe Spółka zwraca się z prośbą o potwierdzenie, iż na podstawie art. 24 ust. 15 updof w przypadku częściowej wypłaty wartości indywidualnego konta inwestycyjnego, klient osiągnie dochód dopiero w momencie, gdy wartość dokonanych wypłat przekroczy kwotę wypłaconych i przekazanych na ubezpieczeniowy fundusz kapitałowy składek.
W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.
Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska wnioskodawcy.
Końcowo - odnosząc się do powołanych przez Spółkę interpretacji organu podatkowego - wskazać należy, iż orzeczenia te nie są wiążące dla tutejszego organu. Interpretacje organów podatkowych dotyczą tylko konkretnej, indywidualnej sprawy, osadzonej w określonym stanie faktycznym i tylko w tej sprawie rozstrzygnięcie w każdej z nich zawarte jest wiążące.
Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.
Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).
Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.
Referencje
IPPB2/415-666/11-3/MS1, interpretacja indywidualna
Wniosek ORD-IN
Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie