Zdaniem Wnioskodawcy, mając na uwadze, że umowa franszyzy jest podobna do umowy licencji, wydatek na nabycie praw do wykorzystywania znaku towarowego w celu sprzedaży usług nauczania języków obcych Wnioskodawcza zaliczył od wartości niematerialnych i prawnych i wprowadził do ewidencji środków trwałych w dniu 22 sierpnia 2011r. Wartość początkową ustalił w wysokości 22.450 zł, na co składa się kwota 16.150 zł (opłata wstępna) oraz kwota 6.300 zł (opłaty miesięczne od 01 września 2011r. do 30 czerwca 2012r., tj. 10 miesięcy x 630 zł). Wnioskodawca zakłada, że działalność gospodarczą w oparciu o umowę franczyzy będzie kontynuował po 30 czerwca 2012r., dlatego też 01 lipca 2012r. zamierza zwiększyć wartość początkową wartości niematerialnych i prawnych o kwotę będącą sumą opłat stałych obowiązujących od 01 lipca 2012r. do 31 grudnia 2015r., zgodnie z umową franczyzy. Jeśli po 01 stycznia 2016r. kwota opłaty stałej obowiązującej na dany rok kalendarzowy ulegnie zmianie (zwiększeniu lub zmniejszeniu), dokona korekty wartości początkowej wartości niematerialnych i prawnych.

Na tle przedstawionego stanu faktycznego stwierdzam co następuje:

Zgodnie z art. 22 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307 ze zm.), kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23 ustawy. Aby zatem dany wydatek mógł zostać zaliczony do kosztów uzyskania przychodu musi spełniać łącznie następujące przesłanki:

• musi być poniesiony w celu osiągnięcia przychodu lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodu,
• nie może być wymieniony w art. 23 ww. ustawy, wśród wydatków nie stanowiących kosztów uzyskania przychodów,
• musi być należycie udokumentowany.

Generalnie należy przyjąć, iż kosztami uzyskania przychodów są wszelkie racjonalnie i gospodarczo uzasadnione wydatki związane z prowadzoną działalnością gospodarczą, których celem jest osiągnięcie przychodów, bądź też zabezpieczenie lub zachowanie tego źródła przychodów, o ile w myśl przepisów ww. ustawy nie podlegają wyłączeniu z tychże kosztów. Przy czym, związek przyczynowy pomiędzy poniesieniem wydatku, a osiągnięciem przychodu bądź zachowaniem lub zabezpieczeniem jego źródła należy oceniać indywidualnie w stosunku do każdego wydatku. Z oceny tego związku powinno wynikać, że poniesiony wydatek obiektywnie może przyczynić się do osiągnięcia przychodu bądź służyć zachowaniu lub zabezpieczeniu źródła przychodów. Zauważyć przy tym należy, iż konieczność poniesienia danego wydatku nie może wynikać z zaniedbań, braku nadzoru lub sprzecznych z prawem działań podatnika. Przy czym, kosztem uzyskania przychodu mogą być, co do zasady, wydatki faktycznie poniesione przez podatnika, tzn. takie, przy nabyciu których nastąpił uszczerbek w majątku podatnika.

W myśl art. 23 ust. 1 pkt 1 lit. b ww. ustawy, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów wydatków na nabycie lub wytworzenie we własnym zakresie innych niż grunty lub prawo użytkowania wieczystego gruntów, środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, w tym również wchodzących w skład nabytego przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanych części - wydatki te, zaktualizowane zgodnie z odrębnymi przepisami, pomniejszone o sumę odpisów amortyzacyjnych, o których mowa w art. 22h ust. 1 pkt 1, są jednak kosztem uzyskania przychodów przy określaniu dochodu z odpłatnego zbycia rzeczy określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. d, oraz gdy odpłatne zbycie rzeczy i praw jest przedmiotem działalności gospodarczej, a także w przypadku odpłatnego zbycia składników majątku związanych z działalnością gospodarczą, o których mowa w art. 14 ust. 2 pkt 1, bez względu na czas ich poniesienia.

Kosztami uzyskania przychodów są natomiast odpisy z tytułu zużycia środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych (odpisy amortyzacyjne) dokonywane wyłącznie zgodnie z art. 22a-22o, z uwzględnieniem art. 23 (art. 22 ust. 8 ww. ustawy).

W myśl art. 22b ust. 1 pkt 5 i 6 ww. ustawy, amortyzacji podlegają, z zastrzeżeniem art. 22c, nabyte nadające się do gospodarczego wykorzystania w dniu przyjęcia do używania:

• licencje (pkt 5),
• prawa określone w ustawie z dnia 30 czerwca 2000 r. - Prawo własności przemysłowej (t.j. Dz.U. z 2003 r. Nr 119, poz. 1117, z późn. zm.) (pkt 6),

- o przewidywanym okresie używania dłuższym niż rok, wykorzystywane przez podatnika na potrzeby związane z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą albo oddane przez niego do używania na podstawie umowy licencyjnej (sublicencji), umowy najmu, dzierżawy lub umowy określonej w art. 23a pkt 1, zwane wartościami niematerialnymi i prawnymi.

Jednym z praw określonych w ww. ustawie Prawo własności przemysłowej jest prawo ochronne na znak towarowy. Zgodnie z art. 120 ust. 1 ww. ustawy, znakiem towarowym może być każde oznaczenie, które można przedstawić w sposób graficzny, jeżeli oznaczenie takie nadaje się do odróżnienia towarów jednego przedsiębiorstwa od towarów innego przedsiębiorstwa.

Znakiem towarowym, w rozumieniu ust. 1, może być w szczególności wyraz, rysunek, ornament, kompozycja kolorystyczna, forma przestrzenna, w tym forma towaru lub opakowania, a także melodia lub inny sygnał dźwiękowy (art. 120 ust. 2 Prawa własności przemysłowej). Na znak towarowy może być udzielone prawo ochronne (art. 121 Prawa własności przemysłowej. Uprawniony z prawa ochronnego na znak towarowy może udzielić innej osobie upoważnienia do używania znaku, zawierając z nią umowę licencyjną. Do umowy tej stosuje się odpowiednio przepisy art. 76 oraz art. 78 i 79 (art. 163 ust. 1 Prawa własności przemysłowej).

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, iż Wnioskodawca prowadzi pozarolniczą działalność gospodarczą w zakresie tłumaczeń przysięgłych oraz nauki języków obcych. W związku z prowadzoną działalnością w dniu 12 lipca 2011r. podpisał ze spółką cywilną umowę franszyzy, na podstawie której nabył za wynagrodzeniem prawo do wykorzystania znaku towarowego w celu sprzedaży usług nauczania języków obcych. Ww. umowa została zawarta na czas określony do dnia 30 czerwca 2012r. z klauzulą automatycznego przedłużenia na czas nieokreślony, o ile w terminie 3 miesięcy przed końcem obowiązywania umowy żadna ze stron jej nie wypowie. Z wniosku wynika także, iż Wnioskodawca zamierza wykorzystywać ww. znak towarowy w prowadzonej przez Niego działalności także po dniu 30 czerwca 2012r., a zatem nabył prawo do używania znaku towarowego, którego przewidywany termin wykorzystywania w Jego działalności gospodarczej jest dłuższy niż rok.

Mając powyższe na względzie stwierdzić należy, iż jeżeli wskazana we wniosku umowa o wykorzystywanie znaku towarowego, stanowiąca element zawartej umowy franszyzy, stanowi umowę licencji, o której mowa w cyt. Prawie własności przemysłowej, to Wnioskodawca nabył wartość niematerialną i prawną.

Odnosząc się do sposobu ustalenia wartości początkowej ww. wartości niematerialnej i prawnej stwierdzić należy, iż zgodnie z art. 22f ust. 1 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, podatnicy, z wyjątkiem tych, którzy ze względu na ogłoszoną upadłość obejmującą likwidację majątku nie prowadzą działalności gospodarczej, dokonują odpisów amortyzacyjnych od wartości początkowej środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, o których mowa w art. 22a ust. 1 i ust. 2 pkt 1-3 oraz w art. 22b.

Sposób ustalenia wartości początkowej środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych uzależniony jest m.in. od sposobu nabycia tych składników majątku i został uregulowany w art. 22g ww. ustawy. Zgodnie z art. 22g ust. 1 pkt 1 ww. ustawy, za wartość początkową środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, w razie ich odpłatnego nabycia, z uwzględnieniem ust. 2-18, uważa się cenę ich nabycia. Przy czym, za cenę nabycia uważa się kwotę należną zbywcy, powiększoną o koszty związane z zakupem naliczone do dnia przekazania środka trwałego lub wartości niematerialnej i prawnej do używania, a w szczególności o koszty transportu, załadunku i wyładunku, ubezpieczenia w drodze, montażu, instalacji i uruchomienia programów oraz systemów komputerowych, opłat notarialnych, skarbowych i innych, odsetek, prowizji, oraz pomniejszoną o podatek od towarów i usług, z wyjątkiem przypadków, gdy zgodnie z odrębnymi przepisami podatek od towarów i usług nie stanowi podatku naliczonego albo podatnikowi nie przysługuje obniżenie kwoty należnego podatku o podatek naliczony albo zwrot różnicy podatku w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług. W przypadku importu cena nabycia obejmuje cło i podatek akcyzowy od importu składników majątku (art. 22g ust. 3 ww. ustawy).

W myśl natomiast art. 22g ust. 18 ww. ustawy, wartość początkową praw majątkowych, w tym licencji i autorskich praw majątkowych, stanowi cena nabycia tych praw; jeżeli wynagrodzenie (opłaty) wynikające z umowy licencyjnej albo z umowy o przeniesienie innych praw majątkowych jest uzależnione od wysokości przychodów z licencji lub praw uzyskanych przez licencjobiorcę albo nabywcę - przy ustalaniu wartości początkowej praw majątkowych, w tym licencji, nie uwzględnia się tej części wynagrodzenia.

Z powyższego wynika, iż za kwotę należną zbywcy, stanowiącą wartość początkową środka trwałego, bądź wartości niematerialnej i prawnej należy rozumieć faktyczną i możliwą do ustalenia wartość, którą podatnik zobowiązany jest przekazać sprzedającemu z tytułu nabycia tego środka trwałego, bądź wartości niematerialnej i prawnej, niezależnie od sposobu jej ustalenia oraz momentu i sposobu zapłaty. Wyjątek stanowią opłaty z tytułu wykorzystywania nabytych praw majątkowych, jeżeli są one uzależnione od wysokości przychodów uzyskanych w przyszłości z tych praw. Co do zasady, poza wyjątkami przewidzianymi w ustawie, raz ustalona wartość początkowa środka trwałego, bądź wartości niematerialnej i prawnej jest niezmienna. W przypadku jednak gdy wystąpią okoliczności, które powodują zmianę wysokości kwoty należnej zbywcy, zmianie ulega także wartość początkowa ww. składników majątku nawet wtedy, gdy okoliczności te wystąpiły po wprowadzeniu środka trwałego, bądź wartości niematerialnej i prawnej do ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, iż Wnioskodawca w ramach prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej nabył (ze wskazanym powyżej zastrzeżeniem) na podstawie umowy franszyzy licencję na używanie znaku towarowego, która może stanowić wartość niematerialną i prawną. W ww. umowie ustalono wynagrodzenie, na które składają się:

• bezzwrotna opłata wstępną w wysokości 16.150 zł oraz
• stałe miesięczne opłaty w wysokości 630 zł, płatne z dołu do 7 go dnia miesiąca, począwszy od września 2011r.

Przy czym, w okresie lipca i sierpnia każdego następnego roku obowiązywania umowy, Wnioskodawca będzie opłacał jedynie 40% podstawy stałej opłaty miesięcznej obowiązującej dla danego roku szkolnego. Po upływie 12 miesięcy od rozpoczęcia prowadzenia działalności w sieci, opłata miesięczna ulegnie zwiększeniu do kwoty 840 zł, po upływie 24 miesięcy do kwoty 1.120 zł, a po upływie 36 miesięcy do kwoty 1.400 zł. Począwszy od 01 stycznia 2016r. opłata w wysokości 1.400 zł będzie waloryzowana każdego roku kalendarzowego stosownie do wskaźnika inflacji za rok kalendarzowy poprzedzający waloryzację, publikowanego przez Prezesa GUS. Wnioskodawca przewiduje, iż nabytą licencję na znak towarowy będzie wykorzystywał także po dniu 01 stycznia 2016r.

Mając powyższe na względzie stwierdzić należy, iż w momencie wprowadzenia ww. wartości niematerialnej i prawnej do ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych należało ustalić jej wartość początkową jako kwotę należną zbywcy w wysokości możliwej do ustalenia na podstawie zawartej umowy, tj. jako sumę opłaty wstępnej oraz stałych opłat miesięcznych należnych do końca 2015 roku. Natomiast w przypadku wykorzystywania przedmiotowej licencji także po dniu 01 stycznia 2016r. ustaloną w powyższy sposób wartość początkową należy co roku korygować o sumę należnych za ten rok opłat miesięcznych, waloryzowanych zgodnie z zawartą umową o wskaźnik inflacji.

Z uwagi na powyższe, stanowisko przedstawione we wniosku w zakresie:

• możliwości zaliczenia prawa do wykorzystywania (używania) znaku towarowego wynikającego z zawartej umowy franszyzy do wartości niematerialnych i prawnych prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej jest prawidłowe,
• sposobu ustalenia wartości początkowej ww. wartości niematerialnej i prawnej jest nieprawidłowe,
• obowiązku korekty tej wartości początkowej jest prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa Stefana Wyszyńskiego 2, 44-101 Gliwice, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.).

Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała

Wniosek ORD-IN

Treść w pliku PDF

Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach