Temat interpretacji
Czy praca wykonywana w następstwie powstania zobowiązania i mająca na celu jego spłatę jest przychodem dłużnika w rozumieniu art. 11 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307 z późn. zm.) i tym samym podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych a Wnioskodawca ma obowiązek poboru z tego tytułu zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych?
Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko, przedstawione we wniosku z dnia 17 listopada 2011 r. (data wpływu 21 listopada 2011 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych odpracowania zobowiązań czynszowych jest prawidłowe.
UZASADNIENIE
W dniu 21 listopada 2011 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych odpracowania zobowiązań czynszowych.
W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.
Wnioskodawca rozważa umożliwienie dłużnikom zalegającym z zapłatą za użytkowanie lokali mieszkalnych dobrowolnego odpracowania długu. Dłużnicy wykonywaliby pracę na rzecz Zainteresowanego, a wartość tych prac w całości zostałaby zaliczona na spłatę zadłużenia.
W związku z powyższym Zainteresowany przewiduje zawarcie umowy o wykonanie świadczenia zamiennego w celu zwolnienia dłużnika ze zobowiązań zgodnie z art. 453 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (t.j. Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.).
Zgodnie z ww. przepisem, jeżeli dłużnik w celu zwolnienia się ze zobowiązania spełnia za zgodą wierzyciela inne świadczenie, zobowiązania wygasa.
W związku z powyższym zadano następujące pytanie.
Czy praca wykonywana w następstwie powstania zobowiązania i mająca na celu jego spłatę jest przychodem dłużnika w rozumieniu art. 11 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307 z późn. zm.) i tym samym podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, a Wnioskodawca ma obowiązek poboru z tego tytułu zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych...
Zdaniem Wnioskodawcy, spełnienie innego świadczenia zamiast długu w myśl art. 453 ustawy Kodeks cywilny nie jest przychodem w rozumieniu art. 11 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Zgodnie z ww. artykułem przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.
Z treści art. 4 ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych (t.j. Dz. U. z 2003 r. Nr 119, poz. 1116 z późn. zm.) wynika, że wymienione w nim osoby obowiązane są uczestniczyć w pokrywaniu kosztów związanych z eksploatacją i utrzymaniem nieruchomości w częściach przypadających na ich lokale, eksploatacją i utrzymaniem nieruchomości stanowiących mienie Spółdzielni przez uiszczanie opłat zgodnie z postanowieniami statutu.
Z powyższego artykułu wynika, że przywołane w nim osoby obowiązane są do uiszczania opłat (w tym czynszu) zgodnie z postanowieniami statutu. Jeżeli natomiast osoby nie uiszczają ww. opłat, stają się dłużnikami Spółdzielni Mieszkaniowej.
Zainteresowany uważa, że wszelkie spłaty długów są dla dłużników obojętne podatkowo, nie można bowiem z faktu świadczenia pracy w zamian za wygaśnięcie ciążącego na dłużniku zobowiązania wnioskować, że dłużnik uzyskuje przychody, o których mowa w art. 11 ust. 1 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Wobec powyższego, w przedstawionym zdarzeniu przyszłym, tj. odpracowaniu zaległych opłat za mieszkanie, czyli świadczeniu w miejsce wykonania nie powstaje przychód dla dłużnika podlegający opodatkowaniu, a co za tym idzie Zainteresowany nie ma obowiązku poboru z tego tytułu zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych.
W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.
Zgodnie z art. 11 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307 ze zm.), przychodami, z zastrzeżeniem art. 14 - 15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.
W myśl postanowień art. 659 § 1 i § 2 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.), przez umowę najmu wynajmujący zobowiązuje się oddać najemcy rzecz do używania przez czas oznaczony lub nie oznaczony, a najemca zobowiązuje się płacić wynajmującemu umówiony czynsz. Czynsz może być oznaczony w pieniądzach lub w świadczeniach innego rodzaju.
Z powyższego wynika, że wynajmujący jest zobowiązany do zapłaty czynszu najemcy, przy czym zapłata może być oznaczona w świadczeniach innego rodzaju niż pieniądze.
Z przedstawionego we wniosku opisu zdarzenia przyszłego wynika, że Wnioskodawca rozważa umożliwienie dłużnikom zalegającym z zapłatą za użytkowanie lokali mieszkalnych dobrowolnego odpracowania długu. Dłużnicy wykonywaliby pracę na rzecz Zainteresowanego, a wartość tych prac w całości zostałaby zaliczona na spłatę zadłużenia.
Zainteresowany przewiduje zawarcie na podstawie art. 453 k.c. umowy o wykonanie świadczenia zamiennego w celu zwolnienia dłużnika ze zobowiązań.
Zgodnie z brzmieniem art. 453 Kodeksu cywilnego, jeżeli dłużnik w celu zwolnienia się z zobowiązania spełnia za zgodą wierzyciela inne świadczenie, zobowiązanie wygasa.
Jest to instytucja prawna zwana datio in solutum (świadczenie zamiast wykonania). Celem niniejszego jest wygaśnięcie istniejącego pomiędzy stronami zobowiązania (w tym przypadku czynszu) poprzez spełnienie przez dłużnika świadczenia innego niż określone w treści pierwotnej umowy. Zobowiązanie wówczas wygasa tak, jakby wygasło przez zwykłe wykonanie (np. przez zapłatę uzgodnionej pierwotnie kwoty), przy czym konieczną przesłanką wygaśnięcia zobowiązania poza umową stron jest rzeczywiste dokonanie świadczenia przez dłużnika.
Przechodząc do podatkowych aspektów opisanych czynności, stwierdzić należy, że wszelkie spłaty długów są dla dłużnika obojętne podatkowo, nie można bowiem z faktu świadczenia pracy w zamian za wygaśnięcie ciążącego na dłużniku zobowiązania wywieść, że dłużnik uzyskuje przychody, o których mowa w art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Reasumując, stwierdzić należy, iż w przedmiotowej sprawie świadczenia w miejsce odpracowania zaległych opłat nie spowodują powstania u dłużników przychodów podlegających opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, a co za tym idzie, na Zainteresowanym nie będą ciążyły obowiązki płatnika z rzeczonego tytułu.
Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.
Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu, ul. Ratajczaka 10/12, 61-815 Poznań po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).
Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.
Wniosek ORD-IN
Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu