Temat interpretacji

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2007 r. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy, przedstawione we wniosku z dnia 26.11.2007 r. (data wpływu 30.11.2007 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie zakwalifikowania do źródeł przychodów podlegających opodatkowaniu środków pieniężnych otrzymanych od Syndyka oraz sposobu rozliczeń związanych z ulgą podatkową na cele mieszkaniowe jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 30.11.2007 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie zakwalifikowania do źródeł przychodów podlegających opodatkowaniu środków pieniężnych otrzymanych od Syndyka oraz sposobu rozliczeń związanych z ulgą podatkową na cele mieszkaniowe.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Deweloper prowadzący działalność gospodarczą na podstawie wpisu do ewidencji działalności gospodarczej, będący właścicielem nieruchomości przy ul. A róg B w W., uzyskał pozwolenie na budowę kompleksu mieszkaniowo-usługowo-handlowego (...). W roku 1999 została zawarta umowa realizacyjna na budowę lokalu mieszkalnego pomiędzy Wnioskodawcą, Panią C a deweloperem. Budowę rozpoczęto w roku 1999 i prowadzono do września 2001 r.

Na podstawie zawartych umów deweloper pobierał zaliczki na poczet budowy. Wpłaty na poczet ceny nabycia lokalu dokonywane za pośrednictwem banków lub kasy fiskalnej przedsiębiorstwa ewidencjonowano w rejestrach VAT i wystawiono faktury VAT z 0 stawką, gdyż w tym okresie budownictwo mieszkaniowe opodatkowane było stawką 0. Na konto inwestora wpłynęły środki w wysokości 103.350 zł na realizację inwestycji na rogu ulicy A i B.

Deweloper nie wywiązał się z podjętych zobowiązań i w roku 2001 została ogłoszona upadłość firmy. Postanowieniem z dnia XX.XX.2002 r. Sąd Rejonowy w W. ogłosił upadłość dewelopera, a nieruchomość z rozpoczętą budową weszła w skład masy upadłości.

W międzyczasie Wnioskodawca zawarł związek małżeński.

Z uwagi na brak środków na dalsze prowadzenie budowy inwestycja została wstrzymana. Syndyk wypowiedział umowy realizacyjne, a wierzyciele zgłosili swoje roszczenia do listy wierzytelności. Wnioskodawca wraz z małżonką C również dokonali takiego zgłoszenia i uzyskali wpis na listę wierzytelności Nr Y, KW numer XX, na kwotę 103,350 zł z tytułu wpłat na budowę mieszkania.

Podjęte przez drugiego Syndyka działania w zakresie przygotowania obiektu do dalszej budowy pozwoliły na pozyskanie źródeł finansowania, wybrano generalnego wykonawcę oraz nadzór inwestorski.

Syndyk uzyskał zgodę Sądu na prowadzenie działalności gospodarczej (postanowienie Sądu Rejonowego w W. z dnia XX.XX.2004 r.) i kontynuowanie budowy w oparciu o pozwolenia na budowę wydane upadłemu deweloperowi.

W związku z podjęciem przez Syndyka dalszej budowy wierzyciele zainteresowani budową mogli ponownie zawrzeć umowy na lokale mieszkalne z Syndykiem, na budowę których dokonywali wpłat przed upadłością, a zlokalizowanych na tym samym osiedlu, tych samych lub podobnych, usytuowanych w budynkach realizowanych w ramach pozwoleń na budowę I, II, III etapu.

Wnioskodawca wraz z małżonką zdecydowali się zawrzeć taką umowę i podpisali z Syndykiem umowę notarialną na budowę lokalu na tym samym osiedlu o łącznej wartości: 124.306,18 zł plus współczynnik waloryzacji. Cena, którą musieli zapłacić w ramach realizowanej inwestycji wynosiła 2.900 zł + 7% VAT za 1 m2, zgodnie z obowiązującą stawką podatku VAT dla lokali mieszkalnych + waloryzacja GUS.

Oznaczało to dla Wnioskodawcy wstępną dopłatę w kwocie 53.399,32 zł z trzech powodów:

1. na poczet ceny nabywanego lokalu tak jak inni wierzyciele, którzy zdecydowali się na kontynuację budowy mieszkań, Wnioskodawca uzyskał zaliczenie wierzytelności zgłoszonych do listy wierzytelności w 70 % - wstępnie prognozowany zwrot kwoty wpłaconej na zakup mieszkania u developera,
2. cena pierwotna mieszkania w przypadku Wnioskodawcy wynosiła 2.300 zł za 1 m2, natomiast nowa 2.900 zł netto, co dało konieczną dopłatę 600 zł do m2 netto,
3. Ponadto naliczenie podatków VAT które podlegać będą rozliczeniom wg stosownych stawek.
   
   

W wyniku prowadzonej działalności gospodarczej Syndyk doprowadził do sprzedaży całego przedsiębiorstwa firmie, która została zobowiązana umową kupna do realizacji umów notarialnych z wierzycielami - przejęła ona umowy deweloperskie zawarte przez Syndyka aktami notarialnymi.

W związku z prowadzoną działalnością gospodarczą wynik upadłości okazał się bardzo dobry, lepszy niż przewidywany. Zwrot kwot wpłaconych na mieszkania u upadłego dewelopera wyniósł nie 70%, ale w chwili obecnej już 96%. Planowany jest jeszcze jeden, IV ostateczny plan podziału wierzytelności, który może tę kwotę nieznacznie powiększyć o około 0,5%.

Zaspokojenie wierzytelności nastąpiło w trzech ratach płatnych bezpośrednio na konto dewelopera kontynuującego budowę, w celu realizacji obiektu mieszkalnego oraz jednej racie płatnej już po odbiorze mieszkania bezpośrednio na konto osobiste wskazane przez trzech wierzycieli. Kwoty przelane przez Syndyka bezpośrednio na konto dewelopera wyniosły 71.645,00 zł.

Wnioskodawca wpłacił na kotno dewelopera dodatkowo kwoty nie zaliczane jako zwrot wierzytelności w wysokości 53.399,32 zł.

Natomiast po końcowym rozliczeniu z deweloperem kontynuującego budowę na konto osobiste wskazane przez trzech wierzycieli wpłynęła kwota 6.141,00 zł.

Wypracowany przez Syndyka lepszy wynik ekonomiczny stworzył sztuczną sytuację w rozliczeniach, gdyż powstał obraz nadpłaty kwoty, która musi być zwrócona nam w gotówce. Sytuacja ta powstała tylko dlatego, że procedury sądowe, zaskarżenia planów podziału przedłużające moment faktycznej wypłaty środków i roszczeń z nowym właścicielem przedsiębiorstwa stworzyły tzw. nadpłatę zwracaną w gotówce. Gdyby nie powyższe okoliczności, cała zwracana przez Syndyka kwota dla wierzycieli kontynuujących budowę, zaliczona byłaby na poczet budowanego lokalu, a wymagane dopłaty gotówkowe byłyby zdecydowanie mniejsze.

Ponadto zaznaczyć należy, iż spełniony został warunek celowościowy budowy lokalu mieszkalnego - tak naprawdę inwestorzy otrzymują lokale mieszkalna, na które wcześniej zawierali również umowy realizacyjne z upadłym deweloperem.

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

1. W zakresie zagadnienia dotyczącego zwrotu wierzytelności w drodze planu podziału w opisanej sytuacji - czy będzie on traktowany jako podstawa do objęcia zwracanych kwot deklaracją PIT zeznania za rok 2007 podlegającej opodatkowaniu w przypadku osób, które kontynuują budowę lokalu mieszkalnego?
2. Czy zwrot części wierzytelności stanowiącej przed laty wpłaty na budowę lokalu mieszkalnego w opisanej sytuacji jest przychodem podlegającym w ogóle opodatkowaniu?
3. Czy w sytuacji, gdy na zakup lokalu należało dokonać dużej dopłaty przed terminem realizacji planu podziału wg procedur sądowych prawa upadłościowego przed zakończeniem budowy lokalu i zawarciem aktu notarialnego potwierdzającego własność lokalu można uznać, iż zwracane pieniądze w części kwoty wypłacanej przez Syndyka wierzycielom budującym, nie podlegają zgłoszeniu do zeznania za rok 2007, gdyż spełniony jest wymóg wykorzystania ich na cele budowlane?
   
   

Zdaniem Wnioskodawcy przepis art. 27a ust. 13 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, stanowi, iż jeżeli podatnik skorzystał z odliczeń od podatku na cele określone w art. 27a ust. 1 pkt 1 (...) tj. m.in. z tytułu wydatków poniesionych na cele mieszkaniowe, a następnie wycofał ze spółdzielni wniesiony wkład, lub po roku, w którym dokonano odliczeń, otrzymał zwrot odliczonych wydatków, z wyjątkiem, gdy zwrócone kwoty zostały zaliczone do przychodów podlegających opodatkowaniu, to do podatku należnego za rok, w którym zaistniały te okoliczności dolicza się odpowiednio kwoty poprzednio odliczone z tych tytułów.

Przedstawiając stan faktyczny i analizując przepisy obowiązującego prawa Wnioskodawca uważa, że:

1. Częściowy zwrot gotówkowy nie jest podstawą do uznanie, iż wycofuje wcześniej wniesiony wkład budowlany.
2. Wymagana duże dopłata do nowej ceny lokalu mieszkalnego przewyższa wartość częściowego zwrotu gotówkowego i powstała tylko i wyłącznie na skutek zastosowania procedur sądowych i bardzo ostrożnych wyników prognozowania biznesplanu inwestycyjnego przyjętego przez Syndyka podejmującego się budowy osiedla. Wycofanie wkładów budowlanych miałoby miejsce przy odstąpieniu z możliwości dalszej budowy i pobraniu wszystkich pieniędzy w gotówce. Taką sytuację miało blisko 200 wierzycieli. którzy z różnych przyczyn nie skorzystali z okazji dalszej budowy.
   
   

Dokonywane dopłaty to rok 2006, a wypłaty z tytułu II, III planu podziału to rok 2007. Jeżeli będzie IV plan podziału będzie to rok 2008.

1. Zwracane środki nadal są przeznaczone na cele budowlane z uwagi na fakt, iż lokale są odbierane w stanie deweloperskim. Musimy zakupić materiały budowlane: drzwi, sanitariaty, podłogi, armaturę - artykuły, które służą wykończeniu mieszkań, aby przygotować je do dalszego zamieszkania.
2. Zwracane środki nie stanowią dochodu, który należałoby opodatkować z tytułu podatku dochodowego od osób fizycznych za rok 2007, gdyż są to środki pochodzące ze źródeł opodatkowanych już kilka lat temu, a ich wypłata następuje w wyniku realizacji procedur upadłościowych, opartych na liście wierzytelności prawomocnie zatwierdzonej w roku 2002.
   
   

Zwracając się z prośbą o zajęcie stanowiska w opisanej sprawie Wnioskodawca ma nadzieję, że wyjątkowa sytuacja ludzi dotkniętych upadłością, starania Syndyka i Rady Wierzycieli podejmujących pionierskie działania zminimalizowania dotkliwych strat poniesionych przez wierzycieli, znajdą podstawę do uzyskania pozytywnej interpretacji przepisów podatkowych - podatku dochodowego od osób fizycznych, we wskazanym zakresie.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Stosownie do postanowień art. 27a ust. 13 ustawy z dnia 26 lipca 1991 roku o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 ze zm.), w brzmieniu obowiązującym do końca 2001 r., jeżeli podatnik skorzystał z odliczeń od dochodu (przychodu) lub podatku z tytułu wydatków poniesionych na cele określone w ust. 1 pkt 1 i 2, a następnie:

1. wycofał ze spółdzielni wniesiony wkład,
2. w całości zmienił przeznaczenie lokalu lub budynku mieszkalnego na użytkowy,
3. po roku, w którym dokonano odliczeń, otrzymał zwrot odliczonych wydatków, z wyjątkiem gdy zwrócone kwoty zostały zaliczone do przychodów podlegających opodatkowaniu,
4. wycofał oszczędności z kasy mieszkaniowej, z wyjątkiem gdy wycofana kwota po określonym w umowie o kredyt kontraktowy okresie systematycznego oszczędzania została wydatkowana zgodnie z celami systematycznego oszczędzania na rachunku prowadzonym przez tę kasę,
5. przeniósł uprawnienia do rachunku oszczędnościowo-kredytowego na rzecz osób trzecich, z wyjątkiem dzieci własnych lub przysposobionych
   
   

• do dochodu (przychodu) lub podatku należnego za rok, w którym zaistniały te okoliczności, dolicza się odpowiednio kwoty poprzednio odliczone z tych tytułów.
  
  

Zgodnie z treścią powołanego art. 27a ust. 13 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, jeżeli podatnik skorzystał z odliczenia od dochodu (przychodu) lub podatku z tytułu między innymi wydatków poniesionych na zakup nowo wybudowanego budynku mieszkalnego lub lokalu mieszkalnego w takim budynku od gminy albo od osoby, która wybudowała ten budynek w wykonywaniu działalności gospodarczej, a następnie po roku w którym dokonał odliczeń otrzymał zwrot odliczonych wydatków, do dochodu (przychodu) lub podatku należnego za dany rok podatkowy, w którym zaistniały te okoliczności podatnik jest obowiązany doliczyć odpowiednio kwoty poprzednio odliczone z tych tytułów.

Jednocześnie na podstawie art. 6 ust. 1 ustawy z dnia 21 listopada 2001 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (Dz. U. Nr 134, poz. 1509 ze zm.) powołany powyżej przepis art. 27a ust. 13, ma zastosowanie do wymienionych w nim zdarzeń, powstałych po dniu 1 stycznia 2002 r.

Z treści powyższych przepisów wynika, iż ustawodawca enumeratywnie określił przypadki, w których podatnik obowiązany jest doliczyć w zeznaniu odliczoną w latach wcześniejszych kwotę z tytułu korzystania z ulgi.

W przypadku przedstawionym przez Wnioskodawcę taka sytuacja nie występuje.

Kwoty przeznaczone pierwotnie przez Wnioskodawcę na nabycie lokalu w nowobudowanym budynku mieszkalnym od podmiotu gospodarczego, prowadzącego działalność gospodarczą w zakresie budowy budynków mieszkalnych i sprzedaży znajdujących się w nich lokali, w wyniku ogłoszonej upadłości realizatora inwestycji, weszły w skład masy upadłości, a wierzytelność zwracana była sukcesywnie zgodnie z kolejnymi planami podziału masy upadłości przez Syndyka na rachunek bankowy przedsiębiorcy, który został wyznaczony do kontynuowania budowy w oparciu o pozwolenia na budowę wydane upadłemu przedsiębiorcy.

Analiza językowo-logiczna zawartego w przepisie art. 4 ust. 2 ww. ustawy zmieniającej zwrotu kontynuacja danej inwestycji" pozwala na stwierdzenie, że ustawodawca przyznał podatnikom określone uprawnienie. Wskazuje na to m.in. wyrażenie "przysługuje" zamieszczone w tym przepisie. Konsekwencją powyższego jest, iż dalsze odczytywanie analizowanego przepisu należy przeprowadzać z punktu widzenia uprawnionego, tj. podatnika, w celu ustalenia zakresu jego uprawnienia. Nie można przy tym tracić z pola widzenia treści przepisów art. 27a ust. 1 pkt 1 lit. b i d, które odwołując się do pojęcia potrzeb mieszkaniowych wskazują, że celem działań podatnika musi być zaspokojenie tychże potrzeb poprzez nabycie prawa rzeczowego do własnego lokalu mieszkalnego lub nabycie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego.

Podsumowując, inwestycją w przedmiotowej sprawie z punktu widzenia Wnioskodawcy było poniesienie wydatków w celu uzyskania prawa rzeczowego do własnego domu lub mieszkania. Tak rozumiana inwestycja polegała na lokowaniu środków pieniężnych w określonym przedsięwzięciu gospodarczym podmiotu budującego budynki, w celu uzyskania prawa własności części budynku lub spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego, w wyniku czego Wnioskodawca zaspokoił swoje potrzeby mieszkaniowe.

Zatem to rozumienie pojęcia inwestycja można zakwalifikować jako ujęcie podmiotowe, gdyż w tym przypadku o istnieniu inwestycji decyduje samo zaangażowanie przez Wnioskodawcę środków pieniężnych w proces mający doprowadzić do zaspokojenia jego potrzeb mieszkaniowych. Od strony podmiotowej nie może zatem przesądzać o utracie prawa do odliczenia okoliczność zmiany podmiotu wykonującego obiekt mieszkalny, w trakcie trwania tej inwestycji. Nie zmienił się bowiem cel inwestycyjny Wnioskodawcy, ponieważ nadal inwestował on w uzyskanie prawa rzeczowego do własnego lokalu mieszkalnego lub lokalu spółdzielczego. Należy podkreślić, że takiej sytuacji w kolejnych latach podatkowych występuje stan inwestowania przez Wnioskodawcę w zaspokojenie jego potrzeb mieszkaniowych, gdyż Wnioskodawca na zaspokojenie tych potrzeb w sposób określony w art. 27a ust. 1 pkt 1 lit. b i d ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych przeznaczył określone środki pieniężne i od realizacji tego zamierzenia nie odstąpił.

Pogląd przedstawiony przez Wnioskodawcę, iż w wyniku wykonania planu podziału przez Syndyka i w związku z tym zwrot środków pieniężnych na rachunek Wnioskodawcy nie ma charakteru zwrotu odliczonych wydatków, jest prawidłowy.

Mając powyższe na uwadze należy stwierdzić, iż zwrot kwoty w części, która nie przekracza wniesionego wkładu do dewelopera na poczet realizacji umowy o wybudowanie mieszkania nie stanowi źródła przychodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.