Informacja o zakresie stosowania przepisów prawa podatkowego z dnia 24.08.2004, sygn. US-PD-I/415-57/04, Urząd Skarbowy w Legnicy

Temat interpretacji

W części dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych
Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 ze zm.) źródłem przychodów jest odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2:
a) nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,
b) spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,
c) prawa wieczystego użytkowania gruntów,
d) innych rzeczy
- jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonywaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w lit. a) - c) - przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, a innych rzeczy - przed upływem pół roku, licząc od końca miesiąca, w którym nastąpiło nabycie; w przypadku zamiany okresy te odnoszą się do każdej z osób dokonującej zamiany.
Stosownie do treści art. 10 ust. 2 pkt 3 ustawy przepisów ust. 1 pkt 8 nie stosuje się do odpłatnego zbycia składników majątku, o których mowa w art. 14 ust. 2 pkt 1,
z zastrzeżeniem ust. 3, nawet jeżeli przed zbyciem zostały wycofane z działalności gospodarczej, a między pierwszym dniem miesiąca następującego po miesiącu, w którym składniki majątku zostały wycofane z działalności i dniem ich odpłatnego zbycia, nie upłynęło 6 lat.

Składnikami majątku, o których mowa w powołanym wyżej art. 14 ust. 2 pkt 1 ustawy są wykorzystywane na potrzeby związane z działalnością gospodarczą oraz przy prowadzeniu działów specjalnych produkcji rolnej:
a) środki trwałe,
b) składniki majątku, o których mowa w art. 22d ust. 1, z wyłączeniem składników, których wartość początkowa ustalona zgodnie z art. 22g nie przekracza 1.500 zł,
c) wartości niematerialne i prawne
- ujęte w ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, w tym także składniki majątku wymienione w lit. b), spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu użytkowego lub udział w takim prawie nieujęte w ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, z zastrzeżeniem ust. 2c. Przychody z odpłatnego zbycia takich składników stanowią przychód z działalności gospodarczej.
Z treści złożonego zapytania wynika, że podatnicy będący małżeństwem są właścicielami (wg udziałów po #188;) trzech lokali użytkowych. W jednym z lokali małżonek prowadzi działalność gospodarczą dzierżawiąc celem prowadzenia tej działalności od pozostałego współwłaściciela lokalu jego część. Dwa pozostałe lokale użytkowe wydzierżawiane są przez podatników dla współwłaścicieli tych lokali, którzy także prowadzą w nich działalność gospodarczą wykorzystując do tego celu całość lokalu. Zgłoszone w zapytaniu wątpliwości dotyczą kwestii, czy sprzedaż udziałów jednego z lokali użytkowych stanowi przychód z pozarolniczej działalności gospodarczej. Zdaniem podatników uzyskany przychód ze sprzedaży udziału w nieruchomości nie stanowi przychodu z działalności gospodarczej, o którym mowa w art. 14 ust. 2 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych lecz zastosowanie w sprawie będzie miał art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy.

W związku z tym, że z treści pisma nie wynika jednoznacznie udział którego z trzech lokali użytkowych podatnicy sprzedają, tzn. czy lokalu, w którym małżonek prowadzi działalność gospodarczą, czy też lokalu będącego przedmiotem dzierżawy, interpretacji przepisów prawa podatkowego dokonano w odniesieniu do obu stanów faktycznych.
Z uwagi, iż z treści pisma wynika, że żaden z lokali nie był wprowadzony do ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych to, w świetle powołanych wyżej przepisów, w przypadku sprzedaży przez podatników udziałów w nieruchomości - lokalu użytkowym wykorzystywanym przez małżonka w działalności gospodarczej - nie ujętym w ewidencji, o której mowa powyżej, uzyskany z tej sprzedaży przychód nie stanowi przychodu z pozarolniczej działalności gospodarczej. Tym samym do jego odpłatnego zbycia zastosowanie będzie miał przepis art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Ten sam przepis będzie miał zastosowanie również w przypadku gdy przedmiotem sprzedaży będą udziały w lokalu wydzierżawianym, zarówno w sytuacji gdy dzierżawa lokalu stanowiła dla małżonków źródło przychodów, jakim jest działalność gospodarcza - art. 10 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, czy też odrębne od tej działalności źródło przychodów - art. 10 ust. 1 pkt 6 ustawy (z pisma nie wynika do jakiego źródła przychodów podatnicy zaliczyli przedmiotową dzierżawę). W przypadku bowiem sprzedaży nieruchomości - lokalu użytkowego będącego przedmiotem dzierżawy stanowiącego źródło przychodów, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 6 ustawy, jak i w przypadku, gdy dzierżawa stanowi źródło przychodów wymienione w art. 10 ust. 1 pkt 3 ustawy (pozarolniczą działalność gospodarczą) lecz sprzedawany przedmiot dzierżawy - lokal użytkowy nie jest ujęty w ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, zastosowanie ma, w obu przypadkach, przepis art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a) ustawy.
Nadmienić przy tym należy, że sprzedaż udziału w nieruchomości (w tym przypadku udziału w lokalu użytkowym) stanowi źródło przychodów, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jedynie wtedy, gdy następuje ona przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie. W takim przypadku opodatkowanie przychodu ze sprzedaży należy rozpatrywać w kontekście art. 28 ustawy.

W części dotyczącej podatku od towarów i usług.
Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535), opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.
Definicja towaru, skonstruowana na potrzeby podatku VAT, zawarta została w art. 2 ust. 6 tej ustawy. Zgodnie z jej brzmieniem przez pojęcie towaru rozumie się rzeczy ruchome, jak również wszelkie postacie energii, budynki i budowle lub ich części, będące przedmiotem czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, które są wymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej, a także grunty.
Z powyższego wynika, że nieruchomość typu lokal użytkowy wypełnia desygnat pojęcia towaru w rozumieniu ustawy o VAT, zaś do jego dostawy mają zastosowanie przepisy ww. ustawy.
Z przedstawionego w zapytaniu stanu faktycznego sprawy, w części niezbędnej dla zajęcia stanowiska w zakresie podatku od towarów i usług, wynika, że z tytułu świadczenia usług dzierżawy części dwóch lokali użytkowych w latach ubiegłych podatnicy wystawiali faktury VAT. Jako podatnicy prowadzący odrębne działalności gospodarcze małżonkowie nie korzystają ze zwolnienia z podatku VAT. Z uwagi na świadczenie usług w zakresie ochrony zdrowia małżonka korzysta, w przypadku tych konkretnie usług, ze zwolnienia przedmiotowego. W związku ze sprzedażą udziału jednego z lokali użytkowych podatnicy uiścili należny podatek VAT w wysokości 22%, przy czym jego wysokość wynika z odrębnych faktur VAT, wystawionych przez każdego z małżonków indywidualnie.

W złożonym piśmie zawarte zostało pytanie czy dokonane indywidualne rozliczenie i uiszczenie podatku należnego wg stawki podstawowej w wysokości 22% jest prawidłowe.
Z opisu zawartego w pytaniu nie wynika kiedy przedmiotowa nieruchomość została wybudowana oraz od kiedy małżonkowie są w jej posiadaniu, wnioskuje się jedynie, iż ww. lokale nie były wprowadzone do ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych. W związku z tym wyjaśnia się, że w sytuacji, gdy nieruchomość (lokal, którego udział jest sprzedawany) spełniałaby warunki z art. 43. ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług, tj. mieściłaby się w kategorii towarów używanych, przez które rozumie się budynki, budowle lub ich części jeżeli od końca roku, w którym zakończono budowę tych obiektów, minęło co najmniej 5 lat oraz pozostałe towary, z wyjątkiem gruntów, których okres używania przez podatnika dokonującego ich dostawy wyniósł co najmniej pół roku, to wówczas w związku ze sprzedażą udziału w tej nieruchomości przysługiwałoby podatnikom zwolnienie przedmiotowe z podatku od towarów i usług.
W związku z faktem, że żaden z lokali nie był wprowadzony do ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych w przedmiotowej sprawie zastosowanie również będzie miał przepis art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy, w którym określono, że dostawę towarów używanych zwalnia się od podatku pod warunkiem, że w stosunku do tych towarów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego. Zwolnienie dotyczy również używanych budynków i budowli lub ich części, będących przedmiotem umowy najmu, dzierżawy lub innych umów o podobnym charakterze.W sytuacji, gdy ww. okoliczności nie zaistnieją, wówczas sprzedaż lokalu użytkowego opodatkowana jest stawką 22%. Zatem jeżeli przedmiotowa nieruchomość nie mieściłaby się w kategorii towarów używanych, to sprzedaż udziału w tej nieruchomości należy opodatkować stawką właściwą dla tego rodzaju towarów i usług. Wówczas małżonek jako podatnik prowadzący działalność gospodarczą zobowiązany będzie do uiszczenia podatku VAT z tytułu sprzedaży części budynku (lokalu użytkowego), natomiast małżonka nie będzie korzystać ze zwolnienia przedmiotowego z tej czynności i będzie zobowiązana do uiszczenia podatku VAT tylko wówczas, gdy wartość sprzedaży opodatkowanej, o której mowa w art. 113 ustawy nie przekroczyła łącznie w poprzednim roku podatkowym kwoty wyrażonej w złotych odpowiadającej 10.000 EURO (równowartość 45.700 zł.). Do wartości sprzedaży nie wlicza się kwoty podatku.

Zwolnienie, o którym mowa w ust. 1 art. 113 dotyczy podatników, którzy w danym roku podatkowym mogli korzystać ze zwolnienia, o którym mowa w art. 113 ust. 1 lub 9 ustawy i dotyczy wartości sprzedaży w danym roku podatkowym z tytułu wykonywania czynności wymienionych w ust. 1, nieprzekraczającej kwoty wyrażonej w złotych odpowiadającej równowartości 10.000 EURO, obliczonej w sposób określony w przepisach wydanych na podstawie art. 113 ust. 14 ustawy.
Należy również nadmienić, że w świetle art. 168 ust. 3 dla obliczenia wartości sprzedaży za 2003 rok i za okres od dnia 1 stycznia do dnia 30 kwietnia 2004 r. przyjmuje się wartość sprzedaży w rozumieniu art. 14 ust. 1 ustawy z dnia 8 stycznia 1993 r. o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym (Dz. U. Nr 11, poz. 50 ze zm.), a więc zwalnia się od podatku podatników, u których wartość sprzedaży towarów w rozumieniu art. 2 ust. 1 i 3 ww. ustawy, a także wartość eksportu towarów lub usług nie przekroczyła łącznie w poprzednim roku podatkowym kwoty wyrażonej w złotych odpowiadającej kwocie jak wyżej określono, tj. 10.000 EURO (równowartość 45.700 zł.).
Ponadto dostawa towarów używanych będzie opodatkowana stawką 22% wówczas, gdy zaistnieją okoliczności określone w ust. 6 art. 43 ustawy. W ust. 6 tegoż artykułu wskazano bowiem, że zwolnień nie stosuje się do dostawy towarów używanych będących budynkami, budowlami (art. 43 ust. 2 pkt 1) jeżeli przed wprowadzeniem ich do ewidencji środków trwałych lub w trakcie użytkowania wydatki poniesione przez podatnik na ulepszenie, w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym, stanowiły co najmniej 30% wartości początkowej a podatnik miał prawo do obniżenia podatku należnego o kwotę podatku naliczonego od tych wydatków; użytkował te towary w okresie krótszym niż 5 lat w celu wykonywania czynności opodatkowanych.