Interpretacja indywidualna z dnia 02.02.2016, sygn. IPTPB2/4511-675/15-3/Acz, Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi

Temat interpretacji

Czy według obowiązujących przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych w przypadku sprzedaży nieruchomości w przeciągu 5 lat od momentu zniesienia współwłasności istnieje obowiązek uiszczenia podatku dochodowego?

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r., poz. 613, z późn. zm.) w związku z art. 16 ustawy z dnia 10 września 2015 r. o zmianie ustawy Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 1649) oraz § 5 pkt 3 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r., poz. 643), Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 27 października 2015 r. (data wpływu 30 października 2015 r.), uzupełnionym pismem z dnia 8 stycznia 2016 r. (data wpływu 12 stycznia 2016 r.), o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych odpłatnego zbycia nieruchomości jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 30 października 2015 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych odpłatnego zbycia nieruchomości.

Wniosek nie spełniał wymogów określonych w art. 14b § 3 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r., poz. 613, z późn. zm.). Pismem z dnia 30 grudnia 2015 r., Nr IPTPB2/4511-675/15-2/ACz, Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi działający w imieniu Ministra Finansów, na podstawie art. 169 § 1 w zw. z art. 14h ww. ustawy, wezwał Wnioskodawcę do uzupełnienia wniosku w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania, pod rygorem pozostawienia wniosku bez rozpatrzenia.

Wezwanie wysłano w dniu 31 grudnia 2015 r. (data doręczenia 5 stycznia 2016 r.), natomiast w dniu 12 stycznia 2016 r. do tutejszego Organu wpłynęła odpowiedź na ww. wezwanie z dnia 8 stycznia 2016 r. (data nadania 11 stycznia 2016 r.).

We wniosku i jego uzupełnieniu przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe:

Do 2000 r. Wnioskodawca wraz żoną byli współwłaścicielami gospodarstwa rolnego w udziale po 50%, które nabyli na współwłasność w dniu 13 sierpnia 1981 r. W 2000 r. żona Wnioskodawcy zmarła, pozostawiając udział 50% w przedmiotowej nieruchomości. W październiku 2009 r. na mocy postanowienia Sądu, przedmiotowy udział odziedziczyli Wnioskodawca wraz z córką po 50%. W związku z powyższym współwłaścicielami gospodarstwa rolnego zostali: Wnioskodawca w udziale 75% oraz córka Wnioskodawcy w udziale 25%. Podatek od spadków i darowizn został uiszczony.

W skład gospodarstwa rolnego zabudowanego budynkiem mieszkalnym i budynkiem gospodarczym, wchodzą następujące rodzaje gruntów:

• grunt o powierzchni 1,0380 ha rodzaj użytków RV,

• grunt o powierzchni 0,8000 ha rodzaj użytków ŁV,

• grunt o powierzchni 0,7470 ha rodzaj użytków PsV,

• grunt o powierzchni 0,1130 ha rodzaj użytków Br-RV.

W październiku 2015 r. aktem notarialnym nastąpiło zniesienie współwłasności między spadkobiercami bez spłat i dopłat. Polegało ono na wydzieleniu z gospodarstwa rolnego działki niezabudowanej o powierzchni około 7200 m², co odpowiada i obszarowo i wartościowo około 1/4 części całego gospodarstwa. W wyniku zniesienia współwłasności Wnioskodawca stał się właścicielem działki nr 728/233 o łącznej powierzchni 1,9680 ha, w skład której wchodzi budynek mieszkalny wraz z budynkiem gospodarczym, natomiast córka Wnioskodawcy stała się właścicielką działki nr 727/233 o powierzchni 0,7300 ha.

Wartość nieruchomości otrzymanych przez Wnioskodawcę w wyniku zniesienia współwłasności wynosiła około 74%, a córki Wnioskodawcy 26%, a zatem część przysługująca Wnioskodawcy zmniejszyła się o około 1% od przysługującej Mu przed zniesieniem współwłasności.

Wnioskodawca planuje sprzedaż nieruchomości, w wyniku której nie utraci ona charakteru rolnego, a nabyty grunt będzie dalej stanowił gospodarstwo rolne. Planowane odpłatne zbycie nieruchomości nie nastąpi w związku z działalnością gospodarczą.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie

(ostatecznie sformułowane w uzupełnieniu wniosku):

Czy według obowiązujących przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych w przypadku sprzedaży nieruchomości w przeciągu 5 lat od momentu zniesienia współwłasności istnieje obowiązek uiszczenia podatku dochodowego...

Zdaniem Wnioskodawcy (sformułowanym w uzupełnieniu wniosku), przez 18 lat (tj. od sierpnia 1981 r. do stycznia 2000 r.) był On z żoną współwłaścicielem gospodarstwa rolnego, a następnie przez 6 lat (tj. od października 2009 r. do października 2015 r.) współwłaścicielem wraz z córką, zatem nie wystąpił tu element dochodu, w związku z czym nie wystąpi obowiązek uiszczenia podatku dochodowego od osób fizycznych w momencie sprzedaży. Wnioskodawca podkreśla, że obecnie jest On jedynym właścicielem pomniejszonego obszarowo gospodarstwa. Wnioskodawca uważa ponadto, że ze względu na wiek oraz potrzebę poprawienia sobie warunków materialnych na starość nie powinien płacić żadnego podatku przy jego sprzedaży. Równocześnie Wnioskodawca podkreśla, że przez okres 35 lat (1981-2015) do chwili obecnej cały czas jest właścicielem przedmiotowego gospodarstwa.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Zgodnie z przepisem art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r., poz. 361, z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

W myśl art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, źródłem przychodów jest odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2:

1. nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,
2. spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,
3. prawa wieczystego użytkowania gruntów,
4. innych rzeczy

- jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonywaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w lit. a)-c) przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, a innych rzeczy przed upływem pół roku, licząc od końca miesiąca, w którym nastąpiło nabycie; w przypadku zamiany okresy te odnoszą się do każdej z osób dokonujące zamiany.

Powyższy przepis formułuje generalną zasadę, że odpłatne zbycie nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości oraz wymienionych praw majątkowych przed upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie rodzi obowiązek podatkowy w postaci zapłaty podatku dochodowego. Tym samym, jeżeli odpłatne zbycie nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości oraz praw majątkowych następuje po upływie 5 lat licząc od końca roku kalendarzowego, w którym miało miejsce nabycie nie jest źródłem przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a przychód uzyskany z odpłatnego zbycia nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości i praw majątkowych w ogóle nie podlega opodatkowaniu.

Zatem w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ww. ustawy decydujące znaczenie w kwestii opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych ma forma prawna ich nabycia oraz moment ich nabycia.

Z przedstawionego we wniosku i jego uzupełnieniu opisu zdarzenia przyszłego wynika, że do 2000 r. Wnioskodawca wraz żoną byli współwłaścicielami gospodarstwa rolnego w udziale po 50%, które nabyli na współwłasność w dniu 13 sierpnia 1981 r. W 2000 r. żona Wnioskodawcy zmarła, pozostawiając udział 50% w przedmiotowej nieruchomości. W październiku 2009 r. na mocy postanowienia Sądu, przedmiotowy udział odziedziczyli Wnioskodawca wraz z córką po 50%. W związku z powyższym współwłaścicielami gospodarstwa rolnego o łącznej powierzchni 2,6980 ha zostali: Wnioskodawca w udziale 75% oraz córka Wnioskodawcy w udziale 25%. W październiku 2015 r. aktem notarialnym nastąpiło zniesienie współwłasności między spadkobiercami bez spłat i dopłat. W wyniku zniesienia współwłasności Wnioskodawca stał się właścicielem działki nr 728/233 o łącznej powierzchni 1,9680 ha, w skład której wchodzi budynek mieszkalny wraz z budynkiem gospodarczym, natomiast córka Wnioskodawcy stała się właścicielką działki nr 727/233 o powierzchni 0,7300 ha. Wartość nieruchomości otrzymanych przez Wnioskodawcę w wyniku zniesienia współwłasności jest mniejsza od wartości udziału we współwłasności gospodarstwa rolnego jaki przysługiwał Wnioskodawcy przed zniesieniem współwłasności. Wnioskodawca planuje sprzedaż przysługującego mu udziału w nieruchomości, w wyniku której nie utraci ona charakteru rolnego, a nabyty grunt będzie dalej stanowił gospodarstwo rolne. Planowane odpłatne zbycie nieruchomości nie nastąpi w związku z działalnością gospodarczą.

Stosownie do art. 922 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2014 r., poz. 121, z późn. zm.), spadek to prawa i obowiązki zmarłego wynikające ze stosunków cywilnoprawnych, które z chwilą jego śmierci przechodzą na następców prawnych.

W myśl art. 924 powyższej ustawy, spadek otwiera się z chwilą śmierci spadkodawcy, natomiast spadkobierca nabywa spadek z chwilą otwarcia spadku (art. 925 Kodeksu cywilnego).

Oznacza to, że dniem nabycia przez spadkobiercę spadku jest data śmierci spadkodawcy. Natomiast postanowienie sądu o nabyciu spadku potwierdza jedynie prawo spadkobiercy do tego spadku od momentu jego otwarcia.

Celem postępowania o zniesienie współwłasności w rozumieniu przepisów ustawy Kodeks cywilny jest nowe ukształtowanie prawa własności rzeczy, która stanowi przedmiot współwłasności.

Zgodnie z art. 195 ustawy Kodeks cywilny, współwłasność polega na tym, że własność tej samej rzeczy może przysługiwać niepodzielnie kilku osobom.

Współwłasność jest albo współwłasnością w częściach ułamkowych, albo współwłasnością łączną. Współwłasność łączną regulują przepisy dotyczące stosunków, z których ona wynika. Do współwłasności w częściach ułamkowych stosuje się przepisy Działu IV Księgi drugiej (art. 196 § 1 i § 2 Kodeksu cywilnego).

Natomiast w myśl art. 210 Kodeksu cywilnego, każdy ze współwłaścicieli może żądać zniesienia współwłasności.

Przez zniesienie współwłasności rozumie się likwidację łączącego współwłaścicieli stosunku prawnego, która następuje w drodze umowy lub orzeczenia sądu.

Stosownie do art. 211 i art. 212 Kodeksu cywilnego, zniesienie współwłasności może nastąpić przez podział rzeczy wspólnej, a gdy rzeczy nie da się podzielić, przez przyznanie rzeczy jednemu ze współwłaścicieli z obowiązkiem spłaty pozostałych bądź przez podział cywilny, polegający na sprzedaży rzeczy wspólnej i podziale uzyskanej ceny stosownie do wielkości udziałów współwłaścicieli.

Mając zatem na uwadze powyższe stwierdzić należy, że zniesienie współwłasności nie stanowi nabycia rzeczy tylko wówczas, jeżeli mieści się w ramach udziału jaki przypadał byłym współwłaścicielom w rzeczy wspólnej i odbył się bez spłat i dopłat. Natomiast jeżeli udział danej osoby ulega powiększeniu (nawet bez spłat i dopłat) to traktowany jest w kategorii nabycia, ponieważ w ten sposób ulega powiększeniu zarówno zakres dotychczasowego władztwa tej osoby nad rzeczą (nieruchomością), jak i stan jej majątku osobistego. Tak więc co do zasady, zniesienie współwłasności jest formą nowego nabycia wówczas, gdy w wyniku tego zniesienia podatnik otrzymuje nieruchomość, która przekracza udział jaki pierwotnie podatnikowi przysługiwał.

W opisie zdarzenia przyszłego Wnioskodawca wskazał, że zniesienie współwłasności odbyło się bez spłat i dopłat, a wartość nieruchomości otrzymanych przez Niego w wyniku zniesienia współwłasności jest mniejsza od wartości udziału we współwłasności gospodarstwa rolnego jaki przysługiwał Wnioskodawcy przed zniesieniem współwłasności.

Powyższe oznacza, że dla celów podatku dochodowego od osób fizycznych zniesienie współwłasności dokonane między Wnioskodawcą i jego córką nie stanowi nabycia nieruchomości.

Wobec powyższego Wnioskodawca nabył poszczególne udziały we współwłasności nieruchomości stanowiącej gospodarstwo rolne będące przedmiotem sprzedaży w dwóch datach: w 1981 r. udział 1/2 części w drodze umowy kupna nieruchomości do majątku wspólnego małżonków oraz pozostały udział we współwłasności nieruchomości w 2000 r. z chwilą śmierci małżonki.

Mając na uwadze powyższe stwierdzić należy, że odpłatne zbycie ww. nieruchomości nabytej przez Wnioskodawcę nie będzie stanowiło źródła przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ustawy o podatku dochodowy od osób fizycznych podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, gdyż planowana sprzedaż nieruchomości nastąpi po upływie pięcioletniego terminu, o którym mowa w tym przepisie, liczonego od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie nieruchomości.

W konsekwencji, zamierzona przez Wnioskodawcę sprzedaż nieruchomości nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, a tym samym na Wnioskodawcy nie będzie ciążył obowiązek zapłaty podatku.

Jednocześnie Organ zauważa, że procedura wydawania indywidualnych interpretacji przepisów prawa podatkowego nie podlega regułom przewidzianym dla postępowania podatkowego, czy kontrolnego. Organ wydający interpretacje opiera się wyłącznie na opisie stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego przedstawionego we wniosku nie prowadzi postępowania dowodowego. Przedmiotem interpretacji wydanej na podstawie art. 14b ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r., poz. 613, z późn. zm.) jest sam przepis prawa. Jeżeli zatem przedstawione we wniosku zdarzenie przyszłe będzie różniło się od występującego w rzeczywistości, wówczas wydana interpretacja nie będzie chroniła Wnioskodawcy w zakresie rzeczywiście zaistniałego stanu faktycznego.

Ponadto wskazać należy, że interpretacje prawa podatkowego wydawane są w indywidualnej sprawie zainteresowanego, co wynika z art. 14b § 1 ustawy Ordynacja podatkowa, w związku z czym niniejsza interpretacja jest wiążąca dla Wnioskodawcy jako osoby występującej z wnioskiem, nie wywiera natomiast skutku prawnego dla pozostałych współwłaścicieli.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. U. z 2012 r., poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Łodzi, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Piotrkowie Trybunalskim, ul. Wronia 65, 97-300 Piotrków Trybunalski.

Wniosek ORD-IN (PDF)

Treść w pliku PDF 4 MB

Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi